장음표시 사용
21쪽
quuntur. neque illiam Fr Mibus cenSuris notiandiam maeront . si praesertim ratione, et praestantium νirornm testimoniis non ecreat. I aec sapientissimus Pontifex, quae utinam ab omnibus prae oculis haberentur, et in Praxi servarentur. c A P u et iis. De diversia pactis mutuo cifecto
Q. I. An mutuatarius vi mutui obligari possit ad exhibendam amicitiam amico . vel ad condonandam injuriam . R. I. Bene a mutuante deduci potest in pactum amicitia pro mutuo, quia haec non est lucro aestimabilis, adeoque non verificaretur ratione mutui aliquid pretio dignum obtineri. d. Th. a. a. q. 28. Gr. a. Secus esset si mutuans ratione mutui exigeret quaedam particularia signa obsequii et familiaritatis, quae non necesse sit inter amicos intercedere: obligatio etenim ad haec praestanda non potest non diei pretio aestimabilis. ' Laum. lib. 3. tr. c. ccp. g6. n. έ. Pa- laus de just. disp. c. p. go. n. a. 'R. II. Si quis alias debebat desistere ah offensa, vel quia non poterat privata auctoritate ulcisci, vel quia injuste volebat aliquem offendere, potest deduci in pactum, ut pro mutuo desistat ab offensa: neque etenim imponitur mutuatario obligatio, quam alias non habeat. unde non exigitur vi mutui aliquid lucro aestimabile. Qui vero nullam habebat obligationem injuriae remittendae, et poterat per publicam potestatem vindictam exigere, non Potest ratione mutui obligari ad offensam remittendam, quamvis etenim ipsa offensae remissio non sit lucro aestimabilis, bene tamen obligatio ad eam remittendam. Lugo disp. IS. teci. S. n. 32. Laym. I. 3. tr. c. c. I S. n. a.' Molin. div. Sor. contra Sot. lib. 6.quiarat. a. iari. a. et Navare. cv. XI. n. I 38. Palaus I. c. n. s. 'Q. II. An possit deduci in pactum. ut mutuatarius vi mutui faciat id, quod alias facere tenebatur. R. I. ullum peccatum est obligare mutuatarium. Ut praestet ea, ad quae ex iustitia tenetur, ut quod restituat alie-tium: Praestet operas, quarum Pretium iam habuit: desistata persecutione etc. Ratio est, quia ex vi talis pacti nullum lucrum resultat mutuanti, quod alias non esset debitumi unde ex pactn adjecto contractui mutui potius dicitur redimi
22쪽
R. II. Quamvis aliquis solummodo ex charitate vel religione teneatur aliquid praestare, potest etiam ex vi mutui obligari ad illud satisfaciendum . natio est, quia non est
quaerere lucrum ex mutuo obligare aliquem ad non comis mittendam injuriam . a qua debet desistere, unde nec erit lucrum quaerere ex vi mutui obligare mutuatarium. ut adimpleat ea. ad quae tenetur ex charitate rum idem etenim estae obligare ad non inserendam Deo injuriam. Praeterea tunc culpa est quaerere lucrum ex mutuo. quando lucrum cedit in favorem mutuantis, at in casu nostro mutuatarius utili- atem habet ex vi pacti mutuo adiecti: quia cogitur non deficere a sua obligatione, adeoque tale Pactum reputare non debet sibi onerosum. Lugo dispul. 2S. Secf. S. num. cf. Molin. disp. 3os. Lem. lib. I. COR. at d. 8. naem. Ss. II incmutuans obligare poterit divitem . si mutuum velit, ut pauperi eleemosynam elargiatur: medicum, ut quando alius non est. curet infirmum: mutuatarium, ut die festo audiat sacrum, votum adimpleat etc.' Bonac. d. 3. P. 3. n. S. Cum Sylvest. et Ilost. Giribald. tr. a. de contri cv. a. h. S. n. 38. An autem sit usura obligare mutuatarium ad praestandam cautionem fideiussoriam, vel Piguus. aut hypotecam. dicendum raro esse usuram h quia haec non exiguntur ut pretium mutui, sed in securitatem rei mutuatae, ita Ang.
o. III. An ex mutuo obligari possit mutuatarius ad re-
R. Certum est me posse a mutuatario expostulante pecuniam, statim petere, ut simul nihi remutuet frumentum etc..et si nolit, Possum negare pecuniam . sicut possum negare amiciliam nolenti eam mihi exhibere . oportet tamen non
esse moluatario damnosum humentum remutuare: ut si de-heret emere frumentum ad remutuandum etc. Item certum est posse mutuantem et mutuatarium se obligare ad invicem mutuandum: nam semper cum obligatio est utrinque aequalis, cum se obligent ad invicem mutuandum, quoties indiguerint, nulla adest injustitia. Dissicultas ergo reducitur ad hoc . an mutuans vi mutui obligare possit mutualarium ad remutuandum: nam aliqui volunt nullam in tali casu eommitti usuram .' Quod innuere videtur, immo affirmare s. Th. q. J8. G. a. rad. c. Verum res est valde periculosa. et
ideo valde dis uadenda aiunt Molin. Less. Laym. II. cc. 'Sed dicendum est talem obligationem imponi non posse mutuatario. cum ex vi mutui nihil exigi possit supra sortem
23쪽
pretio dignum et talis autem obligatio rem uiuandi est pretio digna et ac proinde nullam committeret injustitiam, qui pro tali obligatione aliquod pretium acciperet. Lugo div. et S.
Q. IV. An deduci possit in pactum , ut mutuatarius det aliquid mutuanti ex titulo gratitudinis. R. I. Certum est quod si aliquid detur a mutuatario exhenevolentia et gratitudine. Praeciso quocumque Pacto explicito, vel implicito, illud in conscientia retineri potest. neque ullam usurae labem continet, ut ex iis, quae supra diximus. sussicienter colligitur. Difficultas solum est, an ista obligatio gratitudinis. quam ex natura sua mutuatarius subit. possit in pactum deduci, adeo ut mutuans foeneretur cum pacto. ut mutuatarius ultra sortem conserat illi aliquam summam pecuniae etc. ex gratitudine et liberalitate.
R. II. Obligatio imposita mutuatario dandi aliquid ultra
sortem ex gratitudine et liberalitate est usuraria. Ratio est. quia licet hoc pactum de conserendo aliquid ultra sortem. videatur includere donatione mi nihilominus est vera et rigo- rosa solutio. Et contractus onerosus. Etenim sicut si quis diceret se nolle rem vendere. Sed eam donare cum Pacto . et non alias. ut donatarius iterum donet illi So. nummos, is certe diceretur sub specie donationis palliare contractum venditionis, ac instituere verum contractum onerosum: do. ut des facio ut facias: ita ex paritate rationis dicetur celebrare
contractum usurarium mutuans cum Pacto. ut mutualarius
donet aliquid supra sortem. Et certe si semel haec via aperiretur. usura facile excusaretur a peccato mortali, et aditus pateret ad omnes simonias et fraudes iure divino, et naturali prohibitas. Ilinc intelligitur . quam juste ab Innoc XI damnata sit ea propositio sub num ca. Uatim non est, dum olim sortem aliquid cetigitur tianquiam ex benevolentia, et gratitudine debitum, Sed solum si exigiatur tanqviam ex iustitia Ahiram. ReguIae in praxi Obsemian GeI. Ex diciis colligitur obligandum esse ad restitutionem mutuantem non solum, quando pactus est cum mutuatariose aliquid accepturum ab illo titulo gratitudinis et liberalitatis. sed etiam si verbis tantum excitaverit. et induxerit mutuatarium ad remunerationem exhibendam. Ralio est. quia licet, speculative loquendo, videatur mutuans in hoci rasu non imponere ullam obligationem, sed relinquere in libertate mutualarii, si aliquid velit, seu nolit conserre, ade
24쪽
QUAEST. In. CAPUT III. que si quid dedit. gratis omnino dedisse videaturi nihilominus in praxi obligandus est ad restitutionem, quia non est practice probabile mutuatarium plene voluntarie se movisse ad dandum illi aliquid supra sortem, cum potius censeatur inductus ex aliqua verecundia et timore: quandiu autem non est certurn . quod mutuatarius dederit aliquid omnino liberaliter, nunquam liberatur mutuans ab onere restitutionis. II. IIaec doctrina extendi debet etiam ad easum, in quo mutuans verbis alliceret mutuatarium ad remunerationem mutuatione iam facta: quia semper videtur mutuatarius dare quasi coaete. et ne ingratitudinis nota inuratur.
III. Cum quaecumque obligatio pretio digna. vi mutui
imposita mutuatario. importet labem usurae. caute observare debet consessarius maxime inter Personas rudes nora paucas intervenire pactiones usurarias. Aliquas ad nolaho. Usuraria est obligatio imposita mutuatario. ut emat ex officina mutuantis: ut eat ad suum molendinum. vel pistrinum: ut solummodo a mutuante assumat boves. aliasque bestias saginandas: ut teneatur ipsi proprias operas locare etc. Ide indieas de obligatione imposita mutuatario. ut pro mutuante fide iubeati ut pecuniam, vel aliam rem mutuatam alibi restituat, si id non possit facere sine suo gravamine: ut mutuum . vel partem mutui recipiat in debito, quod a tertio haberi non possit sine expensis et gravi labore: ut mutuum recipiat in mercibus, dum aliunde mutuatarius indiget pecunia, maxime si vendendo merces, debeat eas vendere viliori oretio, ac habuerit a mutuante. IV. Dum aliqua ex pactis recensitis intervenirent. ut consessarius bene se gerat in obligando poenitentem ad restituendum . quaedam debet observare. Si igitur quae gessit mutuatarius ex obligatione illi imposita, justo pretio satisfacta sunt a mutuante, ex hoc capite nullam illi imponere debet restitutionem : ut si mutuans satisfecit iusto pretio operas
mutuatarii: si justo pretio vendidit, dum ex obligatione emit ex ipsius ossicina. et ita de aliis. Solummodo obligare debet ad aliquid dandum ad recompensandam obligationem ipsi impositam. Idem dicas quoad obligationem, ut pro mutuante fideiuberet. Si vero ex talibus obligationibus aliquod damnum
Passus est . quia e. g. poterat majori Pretio operas suas locare. viliori pretio in alia officina emere. tunc totum dam-Dum est recompensandum. Idem dicas. si debuit viliori Pretio merces vendere , quas mutuo habuit loco pecuniae .
25쪽
bB TRACT. XIv. DE CONTRACTIBUS ,
Si vero mutuum recepit in debito ab alio tertio exigendo. tunc si in exigendo non subiit grave incommodum, dijudicari potest nil ex tali incommodo velle, ut gratum se ostendat. Secus si incommodum fuit grave, et multo magis si necesse fuit expensas sacere ad illud exigendum . 'Neque etiam favore causae piae, vel ob allud opus bonum, ut esset ad redimendos captivos e manibus turcarum. vel eleemosynam pauperibus elargiendam absque alio iusto titulo. licitum est captare lucrum ex mutno, ut clare Patet
ex cu . GPer eo de lasvr. et ccn. Non est purandia et T. Calis.
. q. s. quod esset illicite auferre divitibus, ut pauperibus detur. quod est vetitum non. Forte Iliquis 3. eiad; cctus. ' viguerat olim opinio licitum esse lucrum reportare ex mutuo facto non quidem pauperi . sed diviti, et dummodo sit moderatum, non excedens. I anc tradiderant ex Graecis schismaticis excerptam Calvin. od cui i8. Erech. Molinaeus in tr. de tigvr. Salmas. in dupl. triaci. de usur. et de impegit Penore, Barheyrac in nolis cid Hugon. Grat. Isb. I. cv. XI. et alii ap. Benedictum XIV. de so n. dioeces. Ith. m. cv. c. Adversus hanc doctrinam inclamarunt Navam Gibal. Lemtard. et quam plures alii apud eumdem . I anc eamdem dem doctrinam nostris novissimis temporibus renovare studentes nonnullos doctores damnat Benedictus XIV. in suis literis encycl. ad patriarchas etc. totius Italiae inci p. Vim pervenit bullar. M. D pog. Sy8. Ibi inter alia Pontifex adlibbito consilio gravissimorum virorum tum in theologicis tum in canonicis doctrinis praestantium . damnat opinionem hanc. quae ab usurae labe vindicat lucrum licet ex mutuo, dummodo non excedens et nimium . Sed moderatum , non magnum, sed exiguum. et ab homine divite habeatur . nec ex eo quod qui pecuniam mutuo accepit. non sit relicturus otiosam, sed impensurus in negociis lucrosissimis. ibi. Neque od latcim tabem Purgian sim usuras ullum circessiri subsidium poterit. vel ex eo, quod illud lucrum non excedens et nimium, sed moderiatum, non m num sed exiguum sit; velem eo quod is, ct quo id lacrum solius mutui cctusci poscitur. non piauper, Sed dioes existrat; nec taliam sibi mutuo summam relieturus Otiosiam. aed Od Artunias Sucis iappliciantas, vel no Meoemendis praediis, Mel quetestuosis ragitiandis negotiis utilia-sime sit impensurus. Proindeque si cicceperit. restituendo erit obnoxius de hac materia fusius etiam agit Pontifex de vis. dioeces .. edit. ROm. lib. x. cv. c. 're per tot. '
26쪽
De titulis, quibus licite reigitur Iliqvid ultro sortem
Q. I. An liceat exigere aliquid supra sortem ratione lucri
cessantis, et damni emergentis . R. I. Lucrum cessare dicitur mutuanti, quando ratione pecuniae mutuatae carere cogitur aliquo fructu, et lucro. quod sibi ex tali pecunia provenisset: puta si eam destinasset emendae alicui rei fructiferae etc. Damnum emergere dicitur, quando mutuans damnum aliquod subire cogitur in rebus suis, ex eo quod careat pecunia mutuata , ut si non possit triticum. vel aliquas merces emere, quas postea cogetur emere carius. Quaestio igitur est utrum ex uno. vel altero ex istis titulis liceat aliquid exigere ultra sortem. R. II. Non solum ratione damni emergentis, sed etiam ratione lucri cessantis licet aliquid supra sortem exigere. De
damno emergente conveniunt omnes DD. cum enim aequum non sit ut aliquis patiatur damnum ex beneficio alteri facio. licite potest de ejusdem damni compensatione pacisci. De lucro vero cessante licet aliqui canonistae antiqui dubitarent. non minus est certum. quia illa spes lucri, quam habet mutuans . est pretio aestimabilis, ac vendi potest: si ergo nil posset exigere ratione illius, non servareis tur aequalitas: daret enim e. g. mutuatario Eoo. et ulterius in gratiam illius privaretur aliqua re pretio aestimabili, et vicissim ab eo non restituerentur nisi illi Ioo. D. Th. 2. a. q. 62. Gri. c. et q. J8. GH. 2. αd X. ' cv. Ovonicim multi Ic. q. c. cap. Peroenit de si jussor. I. Sed si quis In qummiadmodum testam. cper. Titulum hunc ultra multos theol, gos nempe Caiet. a. a. q. 6 a. Ora. c. Sylva a. a. q. II. O. r. q. S. Reiff. tr. 8. Hat. . . n. 32. Salmant . in sic. cv. 3. n. ys. cum Nauar. Lavin. novissime probavit Benedicius XIV. in sua epist. enc. Viae peruenit, his verbis et Neque item
nucifur, posse multoties Pectiniram ob unoquoque auiam percilios diveracie proratis nαfuriae ct mutui notiam confractus recte collacori, et impendi stoe Od Pmυentus sibi Innuos conquirendos . sive elicim cid licitiam merciaturiam et negotiationem eaeercendiam. Si ergo ratione mutui iis commodis privatur mutuans, cur non poterit a mutuatario eorum requirere compensationem y '
27쪽
uR TRACT. XIV. DE CONTRACTIBUS
Ad hoe tamen . ut licite aliquid supra sortem exigatur ex
damno emergente, vel lucro cessante . ires conditiones intervenire debent. Prima est, ut damnum emergat, vel lucrum cesset ratione mutui. adeo ut alia via illis occurri non Possit, nec reparari. Ilinc si quis retineret domi otiosam aliquam pecuniae summam. Non potest ex pecunia mutuo data aliquid exigere ratione lucri cessantis . vel damni emergentis: cum facile haec omnia reparare posset Procurando idem lucrum . et reficiendo damnum cum pecunia , quam domi otiosam retinet. Dixi . si domi otiosam relineret ali. quam Pecuniae summam. quia si eam conservare intendit. ut habeat paralam ad . oecurrentes domus necessitates. adcommodum familiae , ad dolandas filias etc. tunc potest ratione pecuniae mutuatae aliquid exigere ratione lucri eessantis, vel damni emergentis et cum enim non teneatur ingratiam alterius se in aliquod discrimen coniicere. Dec ron sequenter tenetur Privare Se Pecunia, quam ob tales necessitates apud se conservare intendebat, ut reparet lucrum cessans, et damnum emergens Proveniens ex pecunia alteri mutuata. Addunt aliqui te posse licite lucrum reportare, si mutuo tradas pecuniam . quam negociationi destinaveras . etiamsi aliam habeas otiosam domi. eamque apud le retinere decreveras: etiam absque ulla necessitate: dicunt enim luerum in eo casu tibi vere cessare ex Petunia mutuata. nec te esse obligatum illud reparare, exponendo negociali ni aliam pecuniam, quam reservare decreveras . Less. lib.
a. c. Io. d. IX. num. 86. Palaus triacf. II. disp. puncti S. num. I. Trull. lib. I. cv. I s. h. s. num. 3. Verum caule agendum est in hac materia, ne aperiatur via usuris
ei fraudibus ' Quod etiam tradit et gravissimis verbis admonet Benedictus XIV. in cit. epist. encici. 'Secunda conditio est . ut quando celebrari debet contractus mutui moneatur mutuatarius de luero ressante et damno emergente. et cum eo Paciscendum de interesse sol
vendo ex hoc titulo. Si enim non praecessit hoc pactum . nil postea exigi potest. etiamsi vere cesset lucrum . vel damnum emergat; censetur enim in eo casu mutuans omnia remisisse . quae ex hoc titulo exigere poterat. Addatur. mu tua larium semper reSPondere posse se non accepturum suisse pecuniam mutuo. Si scivisset a se aliquid ultra sortem solvendum esse. Caeterum, si mutuum extorqueatur vi. fraude etc. compenSandum est mutuatario lucrum cessans.
vel damnum emergens, etsi non deducta fuerint in pactum:
28쪽
QUAEST. m. CAPUT Iv. usui pote quia illa patitur mutuans ex causa iniusta. D. Thom. I. a. quorat. J8. ctri. c. Lugo disp. et S. aera. 6. n. Sc. Idem dicas si involuntarie quis mutueti ut si mutuum det principi. cui non potest denegare. ' Molin. d. IIS. n. g. sera. f. et alii quos assert et sequitur Pirh. in S. decret. tit. is. n. 38. Leur. in d. lib. q. 3 c. n. 3. Reiff. in a. lib. n. 6s. 'Limitatur quod dictum est de secunda conditione in ca-Su , quo mutua arius esset in mora culpabili solvendi; si mutuanti ex dilatione hujus solutionis vere damnum emergat . et lucrum cesset: tunc enim mutuatarius admonitus de hoc a mutuante, dum nolit solvere. tenetur ad interesse.
Quod si terminus solutioni fuit praefixus . eo elapso . etiam nulla facta interpellatione , mutuatarius negligens culpabiliter solutionem, tenetur de damno, et lucro cessante, quod inde proveniet mutuantii dies enim in hoc casu interpellat Pro homine. Less. lib. 2. cv. ao. O n. D. Bonac. disp. 3. quiaest. 3. Piari. c. num. c. Dixi . si mutuatarius esset in mora eulpabilii nam si fuerit impotens ad solvendum, nullo modo obligatur ad interesse , ut de se se patet, cum ad id non teneatur nec ex iure naturae . nec ex iure positivo: eum iura loquantur solum de debitore moroso. LEM. num. yo. Rebeli. P. a. l. 8. q. T. n. c.' Tertia conditio est . ut interesse pro lucro cessante, et damno emergente non statim recipiatur, quando mutuum iraditur. pula si des mutuo goo., non Potes statim recipere Io. titulo lucri ressantis i iunc enim videris dare mutuo non Eoo. sed so. et ex illis accipere lucrum , tanquam si goo. mutuares: ' ita cum Mol. Rosign. Bonac. P. c. n. II. I aec et
plura alia de his omnibus conditionibus passim apud A A. et praesertim ap. Gibal. et Leotard. in suo quisque opere in muri ' si Q. II. An liceat accipere interesse ratione periculi amittendae sortis, vel molestiarum in ea recuperanda .
R. I. Certum est. quod si mutuatarius pro assequutione Pecuniae mutuo acceptae exhibeat mutuanti pignus, vel fideiussorem . nihil ab eo exigendum est ratione periculi amittendae sortis, quia istud periculum vere abest. Neque mutuaris potest renuere hoc pignus, suscipiendo in se totum( Quarta demum eonditio est ne plus exigatur quam valeat damnum vel periculum in aestimatione prudentum, mutuans enim tantum habet ius ut servetur indemni si aliam Ohligationem mutuatario imponat ab usura non poterit excusari.
29쪽
3o TRACT. XIV. DE CONTRACTIBUS
periculum . et ratione hujus exigere aliquid a mutuatario. non potest . inquam . hoc facere invito vel aliquo modo eo acto eodem mutuatario; tunc enim imponeret onus indebitum, unde id reprobatur, c. Niauigianti de muria. ' Pal. I. c. p. 8 p. n. c. Less. et alii quamplureS OP. Salmant. IV i . de itist. ciap. 3. p. 1 o. n. 88. et Conlin. Tournel. tri da j-
R. u. Si detur verum periculum amittendae sortis, vel ad illam recuperandam plures molestiae vere subeundae tia meantur . potest ex hoc titulo aliquid supra sortem exigi. Cum enim hoc periculum sit pretio aestimabile. et illud subeat mutuans in gratiam mutua larii, non video cur aliquo onere, ex parte ipsius mutuatarii compensandum non sit.
Et quidem si mutuatarius daret mutuanti sidejussorem pro assecuratione pecuniae mutuo datae . idem fideiussor posset aliquid exigere ratione periculi, quod in se suscipit. quare ergo ex eodem litulo non potest aliquid exigere ipse mutuans. si suscipiat in se hoc periculum. et ipse sit sibi velutis deiussor, vel si se exponat Periculo amittendae sortis, seu disse illime recuperandae t Bonac. d. a. q. 3. P. S. I. g. Laum. I. .. tr. c. c. I S. n. 13. ' Et ita cum s. Th. opti-Sc. 23. A vSur. q. Io, docent non solum theologi, sed et eanonis ae ap. Reiff. l. c. n. 22. Contin. Tourne l. qui I. c. congi. c. asseri s. congreg. de Propaganda decis. edit. 36 S. ab Innoc. et ejus exemplar exhibet etiam Rurtad. ad eal
tarium authenticum. in qua sic habetur: In Sinorum regno
lege statutum est, Mi in mutuo trigintra Pro centum cicci iantur , ohsque respectu lacri crasiantis . cui Gmni emergentia. Ouaeritur utrum Sinensibus Sit licitum pro pectinictrum auct-rtim multio, licet non interuenicis lucrum cessians cui domnum emergens, Praedictiam Pro centum triginfra lege Regni tomatam quantitatem occipere. Et cavεo dubitandi rat, quiet in recuperiand pecunici est Oliquod Periclitum, Scilicet. quod qui occipit mutuum . svicti, ruet quod tardet in Soloen do. Nel quod
necessiarium sit coriam judice repetere, vel Propter alio h v. amodi . censuit S. congregettio ratione mutui immediate et praeciae nihil esse migendum ultret sortem . Si vero ciliquid recipiant rotione periculi prohobiliter imminentis, prout inemv. non esse inquietian s. dummodo hobecitur ratio Pro habilitatis periculi. et qualitatis ejusdem. Oc Seructio Prvo
tione inter periculum, et id quod aeeipitur. '
30쪽
QUAEST. UI. CAPUT IV. aD. III. An pro carentia pecuniae, seu obligatione expeo Clandi mutui usque ad certum tempus . possit aliquid exigi
n. Cum pecunia praesens pretiosior videatur, quam su- iura, ideo non desuerunt DD. qui in ea suerunt sententia. ut concederent mutuanti aliquid exigere a mutuatario ex hoc titulo. quod in gratiam ipsius carere debebat pecunia praesenti et recipere illam in futuro. Et hoc maxime urgebatur in casu . quo mutuans se obligabat ad expectandam solu- tionem ad aliquod certum tempus. Puta ad annum etc. Verum haec sententia modo omnem probabilitatem amisit, postquam prius ah Alexandro XII. dein . ab Innoc. XI. inter
damnatas recensetur. Primus sub numer. . a. hanc damnavit: Licitum est mutuonti ciliquid ultria sortem exigere, si asobliget od non repetendam Sortem usque Od certum temPus. Secundus sub num. . g. hanc inussit thesima tam numeriam pecunio pretiosior ait numeransi, et nullus sit qui non metioris sociat pecuniiam praedentem , quiam futuriam, Potest ereditor aliquid ultra sortem I multiciliario migere, et eo titulo ab usum excusori. Ratio hujus condemnationis est, quia mutuum per hoc differt a precario, quod hoc statim repeti potesti res enim deprecanti permissa omni tempore repeti Polesti e contra verct mutuum non statim repetendum est. sed relinquendum toto eo tempore. pro quo mutuatum est. Cum igitur carentia pecuniae sit essentialis, et inseparabilis a mutuo. petere aliquid ex hoc titulo est petere ex mutuo.
quod illicitum est. Et haec valent etiam pro illo. qui se obligat ad non repetendum nisi post longum tempus: quia
non videtur esse minus intrinseca mutua obligatio non repetendi per aliquod tempus . quae in omnibus contractibus mutui imbibitur, quam obligatio non repetendi nisi post longum tempus. quae reperitur in aliquo particulari mutuo. Quod si creditor ex tali obligatione subit aliquod novum onus. ad quod non tenebatur, talis obligatio su cienter
compensatur ex parte mutuatarii per obligationem restituendi intra tempus determinatum. et dum . si interim res mutuata pereat, ipsi pereat. Laym. I. 3. tr. c. c. X6. n. 8.Lugo d. a S. secl. a. n. II. ' Contin. Tourne l. I. c. cv. a. Ort. a. concl. 3. Leur. I. c. q. 3 8. n. a. Reiff. I. c. n. so. 'Q. IV. An ratione poenae licitum sit aliquid supra sortem exigere.
R. Licet hoc titulo aliquid supra sortem exigere. si poena non addatur ad usuras palliandas . I inc potest in mutuo