장음표시 사용
341쪽
Septimo, quia scriptura legem no profert,se I unicis, principis actum: Exempla autem in scripturis non sunt imitanda passim: etiamsi fortasse laudentur. Nam αb cap. I . ad D ibidem b Raetias laudatur qui seipsum occidit. Ad I. supra ς satisfactum est.Ad probatione ex Aug.c lib. I. de Uti negatur. Nam solum si dicit non este apud Iudaeos bove ca. is. paris authoritatis. sobriὰ vero legendum, non quodd Ham quid m canonicus non sit, sed propter exempla eorum qui se scripἰηram ροα oceiderunt. Explicatio autem illa non est Cypria. sed oppellatur Osa- Rufini, ideo arvitrantis eos libros non esse canonicos crib om non qudd de his aliquando etiam reuera dabitatum sue habem Decelsi- rit cμt legem , O Ad 1. pro eodem apud Iudaeos fui me negare resur- Prophet. , edi re istionem & animarum immortalitatem , ut patet de Zalmos,1 r Sadducaei; act. e 1 i. vel assirmare, ut de Phariis. ibid.ceptas ab Ec-Vnde Christus f probaturus Saducaeis Resurr. ea utim non in*titz- tui argumentatione: Deus est viventium Deus non ter, sistarie k- mortuorum. Sed vocatur in scripturis Deus Abraham, gam Velauia Deus Isaac,&c.qui mortui sunt corpore quidem, Ergo
ιμr-mcisie. vivunt anima. Igitur mortui resurgunt, quae certe Ar-ς- - gumentatio nulla erit, nisi pro uno & eo gem habeatuls V. xx, immortalitas animae &resurrectio corporis hoc modo: si anima superest, & sit immortalis, pro consesib habetur corpus resurrecturum:igitur reuera resurgent.Quhre vult Authot libri Mach. dicere si mortui non, resumgun animae quoque sunt mortales, & proinde vanum
Ad 3. Non esse insolitum historicis aliquid interdum colligere ex rebus gestis, quod ail imitationem perti
Αd . Satis esse si inde Pareatorinm colligatur, cum
de re non de nomine sit controuersa.
Ad s. Vel eorum peccatum veniale fuisse, quod Iec is ignorarent prohibitionem : vel doluisse in morteri vel denique quidquid sit, de eorum statu, incertum fuisse,& proinde potuisse pro illis orari. Ad 6 Nostram consequentiam non esse, oratum est pro illis, ergo, erant in purgatorio. Sed, orarunt pro quibusdam defunctis, Ergo existimarunt fieri posse, tessent in Purgatorio : vel, laudatur in scriptura oratio
342쪽
pto desanctorum peccatis, Ergo purgatorium est in
alia vita. Nam alioquin frustra oraretur. Porrdsitan tam ob humanum affectum declarandum id actum
Risset, ad quid oratio, & sacrificium pro iis qui iuuarin quirent e
Ad . sumi Argumentum nostrum, tilma solemni antiquae ritu Ecclesiae: dicuntur enim omnes, qui cum Iuda erant ad preces conuersi: Tum a testimonio sacraescripturae lauciantis orationem pro defunctis. Quod vero adducitur de Raetia,supra S solutum est. g I de verbo Secundo, probatur purgatorium , sed probabiliter tantum ex Tobiae A . Panem tuum , visum conssime supersepulturam tu fine. Id est instrue conuiuium,& hυ. I s. voca fideles pauperes, ut ipsi post acceptam Eleemosy- nam orent pro anima defuncti : quae enim alia huius loci interpretatio 3 Munsterus equidem per sepulchru, intelligit ora pauperum iustorum: sed r. nusquam inscripturis vocatur sepulchrum, os iusti, sed tantum os peccatoris. 1. Tobias ibidem multis iam commendauerat verbis pauperes vivos: &postea transiit ad mor
Tertio, I. Reg. t ultimo, quibus in Iocis ieiuna- i v. I3.tur pro Saul,& Ionata mortuis, septem diebus: videtur autem irrationabile tot ieiunare diebus , tantum in signum doloris:ergo ut iuuarentur sussiagiis. Quartis,pal. 3 7. Domine ne tu furore tuo arguas me, προ ue in ira tua corripias me. in ira id est, post hanc vitam ad emendationem:in furore, id est, ad aeternam damia nationem,iuxta August.Bedam, mymonem, in hunc
Quinto Transiuimus per ignem se aquam e quemit 'a q.υ.Iulocum interpretantur de purgatorio Orig. i &Ambr. ibomiLLL. in psal.36. in Numeros. Sexto, Isaiae. Purgabit vominus sexdes filiarum ι γ 4. filiarum sisno sanguinem emundasit de medio eorum
spisitu iudis ,ct spiritu combustionis, quod de poena pumgatori j R Aug. intellexit. n sto. luit. χρSeptimb, Ilaiaes. suecrasa est quasi ignis impietas cte. o ν ira.P Basilius de purgatorio. p In buxe laesi. Octavo, Mich. 7. ωnserim in texebris ira Demisi q v. .O'.
343쪽
portulax, soluum esse afferri pro purgatorio, hunc locum
Non b, Zach. 9. Tu s autem in sanguine Testimenti tui edua i vinctos tuos de lacu, in quo non erat aqua. Etsi enim pro liberatione PP. ex limbo id soleat adduci, melius tamen Iro liberatione animarum ex purgatorio, quod eroprie dicantur vinctae,& nulla sit in purgatorio con-1blationis aqua,quae in limbo erat. Decimo, Malach. 3. x Apse sedebit quasiqvis constans, e purgabit filios leu:. De purgatorio u Orig. x Ambr. y August.WHieroni.in hunc locum.
Probatur ex nouo Tesamento. PRIMUS LOCUS.CAp. IIII. ΑΔ. 11. 4 iis que dixerit verebum contra filium hominis remittetur ei: qui alitem dixerit contra Spiritum sanctum non remittetur ei, neque in hoc saeculo, neque in futuror vir de collisueb Patres quaedam peccata remittI in alio saecato persu agia, & oratio nes Ecclesiae. ObiicituI prim5,haec per aggerationem dicta fuisse a Christo. Sed I. Hac etiam solutione, potest solui in sernus.Σ. Exaggeratio non debet fieri inepta , qualis est cum fit partitio, & vni membro partitionis nihil respondeticuiusmodi est illa, non remittetur ei in hoc saeculo,in quo reuera peccata remittuntur, neque in alio in quo non remittuntur, ad quid ergo dicitur neque in alios d Secundo, Christum, coserre peccatum in spiritum sanctum cum aliis grauissimis mortalibus. Et proinde si quae remitterentur,illa certo essὸnt mortalia,at solum venialia,ser nos,remittuntur in alia vita.
344쪽
Respondeo Christum loqui de remissione per pudia,
quae complectitur culpae de poenae remissionena: qua ratione grauissima etiam peccata in alio remittuntur saeculo, quia ibi remissio eorum completur.
Tertio, si in alio iaculo Christus vellet peccata remitti, videretur significare grauiora, Alioquin non diceret : deque in hoc saeculo, neque in futuro,d e contrario: ut oratio cresceret.
Responaeo, orationem crescere, quia in futuro fe eulo, maius est spacium diluendi peccata, quam hic:&praeterea praeponitur hoc inculum, quia hic inchoatur, illic perficitur remissio. rto, O si loquitur Dominus de remissione cul- e ita cacula. pae. Ergo mala allegamus hunc locum pro remissione
Respondeo, r. in purgatorio remitti etiam culpas veniales. a. loqui etiam Christum de poena. Sensus enim est, peccatum in spiritum sanctum, non remitti in hoc saeculo nec in futuro: neque quantum ad culpam, ne que quantum ad poenam. Quinto , Christum velle dicere in hoc iudicio, dein nouissimo non remittetur: dc sic nulla fiet mentio purgatorij. . 'Respondeo, quinam erunt illi quibus hῖcnon estremi ilum ,δc in iudicio tamen remittetur ' nonne aut qui venialium egent purgatione, aut solius poenae debitores erunt Sexto, f Ex negatione no sequitur affirmatio in bo ξ- P trusna dialectica, de proinde non valet inferri, peccatum in spiritum sanctum non remittitur in hoc, neque in alio saeculo : Ergo aliquod remittitur in alio faeculo, sicut non bene sequitdr Rex Philippus non est Venetorum Rex. Ergo est aliquis alius RexVenetorum. Quare 3 Christus dicere poterat,non remittetur neque in hoc saeculo,neque in inferno, ctam tamen in inferno nulla
Respondeo, non sequi iuxta dialecticam: sed ben Eiuxta prudentiae regulam : alias faceremus Dominum inepte loquutum: sicut qui diceret, Rex Philippus non
345쪽
te absoluet, neque in Hispaniae neque Galliae Tenatu. Quare cum dixillet Christus: g Regnum meum non sintulit Pilatus: ergo Rexestu. Neque ait Christus non recte inferri, sed approbauit. Ergo inepte loquutus sui si et, si dixistet, in inferno,cum constet ibi nullam fieri remissionem. Septimo, dicunt in hoc saeculo dcc. idem esse atque in aeternum ut exposuit h Marcus, sicut dicit Petrus: Non lavabis mihi pedes in aeternum. Respondeo, vel Christus locutus est ut habet Mat. vel ut habet Marcus, vel utroque modo. Si primum, &tertium, habetur intentum. Si l ecudum, debetur Marcus per Mathaeum intelligi, non contra scdm Marcus secerit quasi compendium ex Euangelio Mathaei. Nec eodem modo quo apud Marcum accipitur Ioannis. Is vox in aeternum' Petrus enim illam accepit tantum pro huius spacio vitae: cum non laventur pedes in alio saeculo. Marcus vero pro spacio huius, vel alterius saeculi viti md dicunt phrasim Hebraicam esse. Resp. falsum esse : quamuis illa phrasis Petri Inaeus Ioan . I3. Vere Hedraica sit. Dicunt enim Hebraei etiam de temporalibus h Marcus .verb non
utitur phrasi Hebraica,sed proprie loquitur. Locus
346쪽
rae a tamen saluus erit, sic tamen q*asia I. O . D. II. per ignem. mo quidem in loco, Ob- ώδέ et,c ἰmια δε seruandum est Apostolum uti simili-imtudine Architectorum, quorum Vnus super fundamentum lapideum, ato uetiolidum ex pretiosa erigit materia do- fotem quissumum quae non timeat ignem: Alter superfundametum peradisitae su- simile, extruit aedificium ex combustibili materia, Ut per fundamem stipulis ligno &c. Hoc duplici aedificio,si ignis applice- tum hoc aurum,tur,prius quidem integrum manebit etiam saluoArchi- argentum, lapi- tecto,si sit intus. Posterius vero, breui per ignem deuo- des pretiosis, lirabitur,&architectus inclusus non nisi egredietur per gra, fenum bignem, in quo transitu non quidem morietur, sed ta- pulam.υ.Iymen eius corporis i euiores partes,incolumes non egre- -υ isdientur. Sunt autem huius loci quinque difficultates. est Prima r quid intelligatur per aedificantes. Secunda, quid per aurum, lapides & stipulas &c. Tertia, quid per diem Domini. craria quid per ignem qui indo- γνι-oνεσι,υπύρmini die,opus probabit. Quinta,quid per ignem, cum dicitur. uasi per ignem.D b Aue. & alij nonnulli per . 'ς -- Architectos intelligunt ciuoscunque Christianos. Alij
e solos intelligunt Dociores & praedicatores: Quam--ἔρυν καI-αησε uis utraque expositio purgatorio Iaueat,secunda tamen
permanior est. Nam apertissimὰ ibi Apostolus se praedicatoresque alios uricolis atque Architectis: popu- i los vero agris &aediliciis com p uar. ean 68 Per fundamentum d Alij intelligunt fidem insor- emem: per aurum &c. opera bona: per stipulas &c. mortalia peccata. Sed immerito. Nam peccata mortalia
potius sunt comparanda plumbo , ac serro. DςiΠdς d chresist. Onullus ex inferno i cui deputantur punienda mox δ' i-ὶ τbjDhνl in b,etransibit salvandus. Respondent equidem Graeci saluum fore, quia numquam consummabitur, & quidem
347쪽
e Hierov. in s. Isarae ad illud
f Augu. lib. deside O operibus
per ignem, quia semper ardebit. Sed inusitatum est in1cripturis accipi nomen salutis, in malam partem. Athe Christum siue fidei praedicationem .' & nomine auri&c. catholicas interpretationes: faeni vero &c. haeretica dogmata. In quam sententiam propendent Calui
nus Ochimus, & Martyr. Sed haeretici prchitecti haeretic.dogmatu non saluantur per ignem, sed damnantur in inferno penitus. Deinde non aedificant super funda mentum quod est Christus: sed super alium Christu*, quem sibi confingunt. Alii f intelligunt per fundamentum,fidem vivam , per lapides pretiosos aurum &c. opera supererogationis , per stipulas &c. omissionem consiliorum,&affectum carnalem, quamuis licitum,ad huius mundi bona. Haec sententia est , sed huic non congruit locomis cum illo affectu carnali,etiam venialia intelligantur peccata Si enim bonus affectus, quare ardebit bi malus, ergo peccatum : non dantur autem opera media in particulari. g Gregorius, per aurum, opera bona: per stipulam peccata intelligit venialia. sententia bona est, sed cui anteponitur vltima. sunt b nunnulli qui per aurum bonos intelligunt auditores,per stipulas malos. Ita ut doctor quidem satauus sit, detrimentum autem cedat tantum in quosdam auditores. Sed ut Chrysost.ait, etiam Architedicto detrimentum tribuitur, & ipse dicitur aedificare stipulam. Est ergo sententia ultima. Per fundamentum intelligi Christunt a primis praedicatoribus annunciatum, iuxta illud Pauli: i Ut sapiens Architectus fundamentum posui. Nomine auri &c. doctrinam praedicatorum utilem & salutarem verbo, & exemplo. Per stipulam&c. Inutilem, atque curiosam doctrinam. Quae sententia maxime probatur. Tita quia nomine aedificantium, soli intelliguntur doctores: Ergo nomine operis eorum doctrina intelligi debet. Tum quia hoc valda
competit Corinth. praedicatoribus: erant enim nonnulli plus aequo Philosophiae, & eloquentiae dediti. Denique quod hac ratione hoc totum caput explanatur optime. Si quidem Paulus tres similitudines posuit: unam deplantantibus Agricolis, qua solos D D.
348쪽
bonos complexus en . Secundam de aedificantibus suis , pra fundamcntum bonum, qua & bonos & malos intellexit doctores. Tertiam de corruptoribus Templi,
qua solos perfecte malos contineri voluit: de quibus ditit quo J illos disperdet Deus. i . Nomine λ diei Domini, Quidam intelligunt vitam tpraesentem, siue trybulationis tempus in quo boni sae- σverib. a. iso discernuntur a malis. Sed hoc non videtur este ad mente Pauli. Primb,quia est articulus in textu quo eertus designatur Dies: via. Timoth. 4. i secun-I v. surrediado, quia praemens tempus non dicitur in scripturis dies dein vomi domini sed in dies nostr i. Tertio, quia tribulationes di sunt communes bonis & malis, ac proinde non decla.
Alii o di eunt et se diem iudicii particularis. prim6, c. 12.υ.13. ad quia post illud aliqui reuera manent purgandi per Galat. 6.υ. IO. ignem: non autem post generale indicium. Secundo,
quia si intelligeretur de generali iudicio, sequeretur
nullum sanctorum ante ultimum iudicium, caelum iis gressurum, quia non ante fieret examen ει perfecta purgatio. Tertio, quia textus graecus non habet, reuelabi tur, sed ἐπ - πνρι quia in igne reuelatur. Omnes tamen veteres videntur intellexisse Diem iudicii . .
vltimi, quod probabilius videtur. Primo, quia o ubi- 0 74. que hunc significat diem dies domini. Secundd,qubd Soph)niae. f. designetur dies, in quo omnium opera sunt simul probanda r Id autem minime praestatur, in iudicio particu lari. Tettid, quia dixit Paulus dies domini deaurabitὐ id est tunc erunt omnia omnibus manifestae Ad primum, post ultimum iudicium non fore purgatorium : & ideo illa verba. Saluus erit sic, tamen quasi per immo non significare quod prius traseat per ignem; sed quod transierit, vel se habeat, viij qui transierint per ignent. Ad secundum , quemadmodum dicuntur in scripturis damnandae, & beatificandae animae in ultimo i dicio, quia etsi ante beatificatae fuerunt priuatim, tunc tamen coram toto mundo id erit: ita & examen fieri
quidem in morte uniuscuiusque priua tim , sed nihi-
349쪽
lominus iterum in xltimo iudicio publicE facien-
Ad tertium, pro uno verbo in praesenti quod verisimile est in P futuro fuisse in tria in futuro haben . tur , νεμ ρ ν Adde tempus praesens frequentissimε poni pro consuetudine , opinione,& professione, &non pro actione temporis cer-
LI vi. Luc. I. virum non cognosco.
Per ignem qui probabit opus,alij tribulationes huius intelligunt vitae, quod iam explosum est. Inferni alii, purgatorii alii, alii conflagrationis ignem. Sed primo illi ignes non examinabunt aedificium sanctorum ex auro , argento &c. Secundd, quomodo examinare q ita Ambro. in possent opetra, quae iam transierunt λ Superest R ergo I acri8. conc. dicere per ignem intelligi iustum iudiciu Dei. Primo, ro. super illud quia nihil adignari poterialiud, quod probet omnia Vide humilita- opera nostia. Secundd, licet opera tinnuerint ab ocutem mea. Sed -hominum: non tamen ab oculis Dei: Et proinde sitim in hώne locis cuius mus iudicium Dei sustinuerit, accipiet merce- Orthusianus dem, ii minime, reiicietur: Tertio quod tectissimEL anus caul. iudicium Dei ignis appelletur. iuxta r Daniel. .quod x v Io.Hebum sit putissimum, celerrimum, essicacissimum,&maximE
29.icitura eus quasi per ignem, Nonnulli, huius vitae tribula- ignis conssumis. tiones intelligunt. Sed hac explicatione , etiam qui
1art.37. aedificant aurum &c. transirent per ignem, cdm transeant per tribulationes.
Lutherus &ι Caluinus intelligunt iudicium Dei, doctrinam approbans veram, & falsam refutans : sicut ignis perficit aurum, &consumit foenum. Hoc autem iudicium fieri, dum quis conuertitur, maxime in articulo mortis, intelligitque te deceptum, iacturam suae, fecille doctrinae ac proinde consuli ditur, atque erubescit. Refelluntur primo quia vel illud iudicium fit io- Ium in morte. adhuc vivente homine, vel potest etiam fieri poli moi tem. Si posterius, igitur potest fieri tunc aliqua peccatorum remissio, atque purgatio, saltem per illam coii fusionem, quod negant: esset enim aliquod purgatorii genus, Si prius, quo modo ergo,qui supeIedificauerunt lignum &s enum&c. Saluabutitur, si re-
350쪽
pentina corripiantur morte, nec spacium poenitendinabeant 'Non possunt damnari , quia Christum profundamento habuerunt, & de iis omnibus pronunciat Paulus,quod salvabuntui : nec transierunt per ignem, de quo Caluinus,atque Lutherus: & tamen saluari nequeunt nisi transierint per ignem. Ergo admittere debemus aliquod purgatorium spraeter ignem illum Caluini in quo expientur. Secundo, illud iudicium, siue ignis Caluini, non afferret detrimentum , sed potius Commodum:vult enim Caluinus illo mentem illustrari. At ignis de quo Paulus ait,verὰ assiciet poena. Nam in poenas. Tertib, sequeretur omnes qui saluantur,transire per hunc ignem: m iura a Caluinum,&Lutheranos omnia opera nostra, quamuis iustissima in oculis hominum sint peccata in oculis Dei. Nec responderi potest non imputari propter fidem. Nam ea etiam ratione iudicium illud subterla- gerent opera illorum , qui cum sint fideles, stipulam
Communis ergo Theologorum sententia est , nomine ignis aliquam intelligi purgatorij poenam, ad quam adiudicantur post mortem qui aeὸificarunt stipulam&c. Haec expositio, praererquam quod optimὸ
congruit textui,satis ex communi PP consensu probatur. Ambrol. τ Sed cum linquitὶ Paulus dicat sic tamen,
quasiper ignem, ostendit quidem illum saluum futurum, sed poenas ignispassyri , ut per ignem purgatus, fiat aluus. RHiero. in . Amos. Gres. 4 Dialog. y Alcvinus, RRuperi, R Magister, &alii scolastici: b Anselmus, e Innocentius 3. & omnes Latini recentiores. Ex u Exponens
Graecis Origenes, Sed ct illud finquit) cum conuenitur, illud Facti estis si quis multa opera bona, ct pnum aliquidiniquitatis attula- sicut torris rarit, itadparum, tanquam plumbum, igne resioluitur Opur- plus de incedist gatvir , &c Oecumenius, 4 qui etiam testatur ira Basi- Iuxta illa -- llum intellexisse hunc locum, & ς Theodoreti apud postolo legimus,
Isse autem aluus erit qua sim ignem: qui ergo sequatur per ignen quasi todi
ris deincendio rapitur. Aug. in a. 37. Te 3'. y 3. de Trinit. et in 3. Genes a .d .eti. o in hunc locum. c in ad.LI. e Hunc credimus ignem Purgatorium quo purgantur --,