장음표시 사용
461쪽
18. Citisimilemfecistis Deum' Aut quam imaginem ponetis ei. 6.υ. cui assimi istis mer Oc. Actor. e 17. Non est existimandum auro, vel argento, aut lapidi artis seu tu ne, O cogitationis hominum, diuinum esse simile. Secundo , Placuit inquit Concit. Elibertinumὶ intemplis non baberi picturas, ne quod colitur, Vel adoratur, in parietibus depingatur. Tertio g Euseb., b Lactant.scribunt omnes quorum
simulachra videmus, homines fuisse mortales. Ergo nullum erat simulachrum immortalis Dei. rto Aug. ait nefas esse Deo simulachra ponere. Quint b, refert idem. . Ciuit. I9. & 3I. Varronem dicentem dempsisse timore. & errorem auxisse; qui primi Deorum induxerunt simulachra. Sex id, conquzrentem Senecam k introducit, inuiolabiles Deos
in materia vilissima, atque ignobili dedicari. Septimb,r Origen. docet nullam Dei imaginem Christianos habere, ut pore incorporei. Octaud, Patres. 7. Synodi asserunt Christum re- pingi,quia homo ei . Deum pingi non posse. Non ὁ, n scriptura vocat imaginem ligneam, vanitatis doctrinam,& conflatile mendacii o doctorem. Decimo, quia est impossibile, rei in corporeae imaginem fieri. Vndecim b, imagines fiunt absentium: Deus autem ubique est praesens. Duodecim3,idolum est falsa representatio rei.At per imagines, Deus falso repraesentatur. Igitur imago Dei est idolu.At idolu Dei facere non licet. Decimb.3. P Caraneta testatur prohibitam fuisse in q Synod. imaginem Christi in sorma agni &spiri. tussancti in forma columbae.Asserimus tame Licerepingere imagines Dei pa tris in forma senis O 1piritu6octi informa columbae. Primb,quia Deus visus est corporea specie Genes 3. 28. Exod. 33. 1. r Esaiae 6. Amos '. Daniel. T. q. uo describitur antiquus dierum in throno, tradens nito hominis, id est Christo regnum. Ergo talis poterit pingi qualis visus est. Respondet Calu.haee fuisse in praeludium incarnationis contra. I.Non contendimus quo fine haec facta fumrinused tantum ea licere forma pingi Deum qua visus
462쪽
est.2. Daniel. 7. describitur Deus pater , hic autem inmcarnadus non erat: neque etiam spiritust inctus quamuis apparuerit in specie Columbae. Secundb Angeli sunt in eorporei,& tamen suere de picti, s & sculpti in Testamento veteri. At si quae esset ratio non pingendi Deum, certe quia Incorporeus est. Respondet Caluin. Angelos suisse depictos ad paedagogiam legis veteris: nunc autem praeteri ille illud puerile saeculum. Cotta. I.nihil refert ad quem finem, dummodo liccat illos depingere. 1. quidni etiam ad nostram paedagogiam poterit Deus depingi 3 sicut enim praeteritum saeculum puerile fuit respectu nostri,sic nostrum respectu futuri in caelo. Tettio, scriptura Deo tribuit humana membra, nominat caput,pedes,brachia &c. Ergo talis exhiberi poterit in pictura, qualis in scriptura. Respondet id rectὸ, quod scriptura alibi doceat Desiincorporeum esse, Verum eadem etiam Aocet metapho
ricὰ hise accipiendas imagines Dei. Idiotae v αδ denenta concionatoribus Praelatis instrui, ut monet x Trident. Concilium. Nec enim contendimus imagines Dei indiscretὸ exhibendas : sed solum non esse generaliter damnandas QVarib,pinguntur virtutes quq non solum spirituales sunt, sed etiam accidentia:& proinde minus quς exprimi queant quidni ergo Deus y G aliis Exod. in id, ex usu Ecclesiae. Iam enim ubique serὰ re-
ΣΟ.el ID . . - . ceptae fuerunt huiusimodi imagines: nec credibile est ct Ecclesiam toleraturam. uniuersaliter aliquid illicitum.
potius ad liti ra Sexto, u concit. I. approbat imaginem spiritussari-M , non de im.s- cti in forma columbae, , Tridentinum imagines gwefacta ad Dei, praecipuὰ in picturis historiarum. Me repsis η Ad Primum. Tribus modis aliquid posse pingi:pri-t sit , sed de md ad exprimandam perfecte similitudinem formae,q him cumque sue ici atque hac ratione Deus,& res incorpoIeς repre- simulachris pni seratari nequeunt idque solum volunt testimonia in Deo habitis redi argumento. y citata. a. ad historiam aliquam oculis proinde haec laia '
463쪽
exhibenda,& hoc modo Deus pingi potest: non enim intenditur representari secundum suam naturam, sed solum, qualis inscriptura describitur. extrahistoria, ad explicandam rei naturam, non pei propriam similitudinem,sed analogam,ac metaphoricas,& mysticas significationes : quomodo pinguntur Angeli iuuenes alati, formosi&c. Ad significandum eos immortalitate donatos, celeres, splendidos gloria &c. atque etiam hoc modo Deus pingi poterit.
Ad i. responsio Z infra Ad loqui hos PP.deido 1 L sinu utilis gentium. Ad η agere de imagine primi generis.
Λd s. merito haec dix ille Varronem: qui ita proponebantur simulachra Deorum , ut reuera putarentur dii.
Ad 6. eadem responsio, vel quod arbitrarentur gentes 'Deos esse simulachris similes. Ad septimum,&octauum ut ad 4 Ad nonum non reprehendi imaginem propriὸ dictam, sed tantum idolum. Ad decimum impossibile esse in primo genere,non autem secundo, tertio. Ad undecimum D r. negatur, nonne tot homines
suam propriam habent in domibus ima gine. J i. etsi id
foret verum,ideὁ tamen , quia res absentes non videntur. At Deus etsi ubique praesens , tamen non videtur.
Ad ii. admittitur minor, de imagine impropriE ὸicta, id est de similitudine primi generis. est enim reuera idolum: non autem de proprie dicta, id est secundi, &tertii generis. Nem enim hac intenditur repraesentari tyra Dei vi in se est: sed vel historia depingi, vel representari Deum sicut apparuit , aut eius proprietates per metaphoras aliquas. Ad I 3. decipi Caranxam. Non enim eas figuras Concilium arguit sed illis anteponit imagines Christi in forma humana.Vnde in septi aa. actione.f. ma Synodo approbatur imago spiritus sancti in sorma columbae bb legiturque Adriani epistola ad Tharasu bi, qua dicitur laudata in sexta synodo imago Christi informa Agni:videtur autem deceptus Caranetae, ex ipso n. 82. sexta synodi qui non habetur in hac synodo integre,sed corrigendus est error ex. 7. synodo .In qua iste canon saepius producitur integer.
464쪽
DE IMAGINI B. SAN Τ. Ima ines in templis recte collocari.
gentis annis non fuerint vllae imagines in templis Christianorum. Secundo ex Concit. Elibertino capite precedenti
Tertib , quia nequit imago in sublimi loco statui templi, quin statim aliquod erigatur signum idololatriae. cum bissessibus inquit
Aug.ὶ locantur honorabili subumitate,υt a precantibus atque molantibus a tendantur , ipsa si tutuine animatorum membrorum, atque sensuum, quamuis stensu, O anima in reant, afficiunt infirmos animos vitavere,ac Israre υidemetur. Item. ς Hoc enim facit , em extorquet quodammo oilla figura membrorum , vi animus in corpore ciuem magis arbitretur sentire corpus , quod sis simillimum videat. Et paulo post, Nis lent si lachra adornandum i e-ticem anima quod olioculos, aurer, pedes habent: quim ad corrigendam , quod non to untur , neque vident neque --diunt, eque ambulant. Ac ibidem docet in templis Christianorum esse quidem vasa aurea,& argentea, sed non talia, quae os habeant, &Donloi Hantur: confirmatur Ioan . I. ca. d ultimo non dixit cauendum a cultu simu lachrorum, sed a simulachris psis e quia nimirum n queunt haberi in templo quin adorentur. rtis, templa instituta sunt pro vivis, &a Deo institutis imaginibus nimirum baptisimo, &caena. Ergo
Quinto, e Epiph. ep.ad Ioan . Hierosoly. contra scriptur m esse contendit in Ecclesia pendere imaginem hominis nimirum Christi, vel alicuius sancti. Sexto, Adrianus Imperator in gratiam Christianor. templa extrui iussit sine simulachris teste Lampridio in Alexandro. Contra, primo, i erant imagines Cherubin in templo Salomonis . quamuis ille populus ad
465쪽
Idololatriam maxime pronus esset. Secundo , Ecclesia primis quingentis annis imagines sanctorum in tem plo habuit. Tertuli. testatur depictum fuisse Christum glib.de tussit in sacris Ecclesiae calicibus i qui certe in templis ser- ιιa ante ψdisi. uanturi ad modum palloris, ouem errantem humeris gestantem h Damas , Constantinum in loco sui ba- h in Sylvestro. ptis 1 posuisse agnum ex purissimo auro,&ad dextram
eius, statuam saluatoris, ac Ioannis ad laeuam , argenteam utramque in Lateran. Ecclesia,argenteas item, saluatoris,Apostolorum Ii, & Angelorum quatuor. Basilius oratione in sanctum Barlaam ostendit imaginem Barlaam in templo alicubi depictam, dc ait se gaudere quod melius pictores expresierint manum eius pro Christo combustam, quam ipse descripserit oratione. . .i Nyssenus: Oblectatur dum aedem, ut templum Dei,
magnitudine structurae , O adiecti ornatus decore θlendido elaboratum intuetur e ubi O faber in animalium figuram signum formauit, O pictor induxit etiam fo=es aris in imagine depictos,sortia facta Martyris, repugnantias, cruciatus, egeratas,ctimmanes tyrannorum formin, impetus violentos, flammeam illam fornacem, beatissimam coη mationem acti elae,certaminwm praesidis christi humanae formae effigiem, omnia nobis tanquam de libro quodam, qui linguarum interpretationes contineat colorib. artificiose depingens, certamina, atque labores martyris nobis expressit, ac tanquam pratum amaenum O floridum,temptu ornauit. Solet enim etiam pictura tacens in pariete loqui, maximeque prodesse. Chrysestom inmissa latinitati ab Erasmo donata : Sacerdos reditur e paruo ostio portans fuangelium praecedentem, nistro, cum lucerηa, O conuersus ad Christi imaginem inter duo sta, iaflexo capite, cum exclamatisne dicit &c. Pru- . iadent.in hymno Sancti Cassiani, Paulinus h conqueti κ ep.a Se ex . tur ad Seuerum di se depingi curasse in templo una cum sancto Martino: & rogat ut saltem haec carmina subscribi iubeat. v Uat Martinus perfectae regula vitae Paulinus veniam quo mereare docet. l ita Anasti
Ηuncpeccatores, ligumspectate beatio sius tu sunt Exemplar uinis illesit sis reis. mento Tont ι Valentmianus iunior suasu Sixti Papae,super altare calis Damasi
466쪽
m libro pro im imbus habethryn T. Synodo cim ea finem.
orip Ηebr o. 9.quo comparat tabernaculum . Mosai
B. Petri imaginem saluatoris auream gemmis ornatam& I1. Apostolorum itidem aureas collocari secit. Denique m Adrianus. r refert sylvestrum, Damasum, Celestinum, Sixtum, Leonem, Ioannem, Pelagium, Papas picturis exornasse templa. floruerunt autem ante quingentesimum Domini. Tertio, in Oriente celebrata est tota pro hac re septima Synodus, cuius renouauit decreta n Concilium 8. generale. In occidente O Concilium Romanum sub Gregorio. 3. nationale quidem, sed tamen ferὸ millium Episcoporum damnauit Iconomachos , imagines Etemplis exturbantes' aliud fuit etiam Romae pro hac re tempore Steph. 3. & Caroli magni anno 768. iuxta Si-gibertum, teste Adriano. r. libro de imaginibus, Paulus bEmilius libro secundo,& Sigibertus sub an. 768. Quarto,signa sacra cuiusmodi sunt imagines sacrae melius nullibi, quam in locis sacris ponuntur.
Quin id, nullum est congruentius templorum ornamentum.quia simul templum ornat,&hominum continent a vanis distractionibus animos.
Sexto, templum est quaedam caeli imago, teste P Apostolo atque Chrysosto. Erga decet etiam, ut intemplo sint imagines eorum qui vere sunt in caelo. Septimo , nullibi melius imagines Regis, & principum collocantur quam in domibus eorum, stipublicis locis : At templa sunt maxime publica J&domus Christi,& sanctorum. Ad r. solutio ex secundo nostro argum. Ad L. resp. i. solum prohiberi ob reuerentiam ne imagines in parietibus pingantur: qudd ibi corrumpantur facile. qua ratione suit etiam prohibitum olim crucem pauimentis imprimi ne videlicet coculcaretur pe8ibus a. huiuC. concit. prouinciale tantum fuisse I . Episc. & minim δconfirmatum. Inde tamen habemus antiquitus mo-
, rem inualuisse pinetendi imagines in templi s: alioquin nulla inerat ratio,sac de re prohiberi aliquid. Ad 3. negatur proposito. Ad Augu. loqui de simnla- chris gentilium quae cum dii crederentur, magis hunc
confirmabant errorem, ratione sormae hunianae, quam
praeliota materiae. Nam vasa catholicoru sacra tquλm-
467쪽
uis ex praetiosa materiai nec quidem Gentiles ipsa viuere crederent: quia deest sorma humana, non quod forma humana sit huius erroris ratio per se: sed quia creduntur ipsa simulachra d1i esse. At nos non arbitramur vllas imagines vivere, & proinde non est periculum si formam reserant humanam, nos decipere posse.
Γ Etsi autem in Ecclesia suerint quaedam vasa sine imaginibus humanis non tamen nullibi in templo huiusmodi aliquas figuras suisse.JAd confirmationem non agi de imaginibus: sed de
Idolis, ut patet ex Graeco ἰαι-- Αd 4. resp. I. ad antecedens Eucharistiam non r d bere vocari imaginem corporis Christi, sed ipsum corpus.1. i magines canistorum esse etiam vivas.' vita namque imaginis est repraesentatio. Illae ergo solum mortuae sunt, quae nihil repraesentant. 3. negatur conseq. nam imagines vivae,&mortuae non sunt incopatibiles: sed aliae ab aliis iuuantur.
Ad s. hoc esse supposititium in Epiphanio. i.quia post
finem epistolae completum, additur hoc fragmentum e patet legenti.α. Icon0machi obiecerunt Christianis omnia quae pro se facere putabant, in Patribus ut constat ex. 7.sInodo,achione.6.huius autem loci nec quidem meminerunt. 3. Epiphanius, Diaconus in T. Synod. supra conuicit duo alia similia loca inserta ab haereticis inter Epiphanii senioris scripta. 4. in eadem Synodo . dicuntur discipuli Epiphanii in templo ipsi dicato, eius posuisse imaginem. At quomodo si imagines prohibuisset Epiphanius in templo habery s. quia Epi-lbanius non dixisset esse contra scripturam,quod nul- ibi inuenitur in scripturis prohibitum:quo enim in loco imatines prohibentur in templis' 6. Beatus Hiero. totam fere hanc epistolam Epiphanii a se latinam recitat,& tamen huius non meminit rei.
Quidam improbant hanc solutionem: & aliam asserunt. d scilicet loquatur Epiph. de imaginecuiundam prophani hominis : quam in Ecclesia honorare contra scripturam est quod sit idHac iudicare talem homine sanctum esse Voluntl tu verborum Epiph.
468쪽
babes imagine quasi risti sel sancti cuiusdaμ3 enim memini cuiussa imago est sensu este, Inveni imagine prophani hominis honoratam, ut imaginem christi, vel sancti alicuius. snon erim recordor cuius prophani hominis e Get) verum non placet ista solutio. Quia illa rationalis particula, Enim: reddit rationem quare dixerit. masichristi, υclsiancti,alioquin cur apponitur' debui fiet potius, ergo dicere: Non recordo . Vel, non autem recordor. At quae est illa ratioὶ uia non recordor cuis imago fuerit ideo dico me inuenisse imagiηem hon alam ut imaginem Christi, vel aluvius sancti. potius erat dicendum: quia non recordor an fuerit . honorata, ut imago Christi, vel ima sancti Quare sensius verborum Epiphanii erit thisi admodum velis extorquere textum quia non recordor an Christi υel βη ti, aut a-ticulin cuiuspiam fuerit imago, ideo dico inuenise ima memquasi christi vel ancti. Nec refert non videri simile non potuisse recordari Epiphanium an fuerit Christi,necnα Potuit enim velum iubere quidem deponi ac scindi,notamen ita distincte considerare. Deinde temporis intercapedine facile obscurari huius rei memoωa. Quod si ita est: certe author huius epistolae, ostendit seno multum curasse cuiusnam fuisset imago illa depicta, siue Christi, siue alicuius sancti. Quod arbitraretur quamcumque etiam Christi & SS.imagines trohiberi in templo. Haec aute sententia est Epiphamo indigna. Ergo Optima Bellarmini solutioJAd ultimum intelligendum esse de simulachris gentilium. Ea enim Lampridius numina vocat:non dicuntur autem imagines numina, nisi proponantur ut Dij ado
Extra bisoriam imagines utiles esse.
CAP. X. N at Caluinus sine ullo argumento. Probamus nos, primis quia imagines Cherubim in tabernaculo, erant sine historiae notatione. Exod. 11.hoc a
469쪽
tem absque utilitate; id est in vanum suisse est impuden
Secundo, primi Chrissiani non sola delectatione
mouebantur, ted maxime deuotionis utilitate. At imagines etiam solitarias habuerunt. Prima videtur illa qua Christus, admoto linteo faciei suae, expressam misit Α-bagaro Regi: teste Euagrio, b Metaphraste , e Da- cv. s. masceno. Secunda, itidem ipsius Christi, quam d etiendam apud Panaeadem curauit hemorroissa mulier. lathaei 0εMarci 1. & Lucae 8. c libro I.de imi
Tertia quam Nicodemum fecisse& per ludibrium
Iudetis crucifixam innumerabilibus claruisse miraculis ME F.GI . narrat author libelli de passione imaginis Domini in liquissimus equidem: citatur enim haec historia ut antiquissima a . ς Synodo. Quarta B. Virginis, quam S. e Lucas pinxisse dicitur,ήuius meminit ante mille annos f Theodorus lector. Eusebius refert 7. cap. I . hist. consueuisse passim imagines Apostolorum crepingi, & se multas antiquissimas vidisse. S Augustinus inueniri frequenter Christi imagines inter Petrum & Paulu de g pictos. Plura PP. testimonia dumtaxat vide in . h Synod.&lib. 3. Apologetico Damasceni in fine. b Actor. . Tertio, imagines solitariae, semper aliquod referunt
gratiae, vel gloriae, vel operum, aut potestatis fancti de. picti monumentum,unde per compendium instruimur qui sint, vel fuerint. Quarib, Duent nostram erga Deum, & sanctos ch ritatem. enim diligit, aspicit libenter imagine amici, & in iciendo magis inardescit. Quinto, nos ad imitationem sanctorum prouocant. Sicut enim ille iuuenis apud Terentium in Eunucho viso in tabella depicta Ioue stuprum inferente Dianae, ad simile flagitium incitatus est. Ita teste a Nazianet'. cum iis eremine de impudica mulier eu'cara veniret ad quemdam atque vita, O citat conspexisset in ipso limine Polemonis continenti lumi in 7. nodo imaginem viri, erubuit ilico, &propositi paenitens re- Ααι 'petit domum. Sext3, quia conseruant in nobis memoriam Christi, ac sanctorum.'docentque quos debeamus habere in an guitiis patronos.
470쪽
Septimo, quia his, nostram confitemur fidem: testamur namque, nobis placere sanctorum fidem,moresque atque detestari impietatem, & idololatriam. Octauo id spectat ad Dei, sanctorumque honorem. nullus enim unquam dubitauit, quin illustrium virorum honori deseratur, illis erigere statuas.
De cultu Imaginum,Hargumenta aduersariorum. CAP. XI.
Hristianoea tegori apud a Damascenudicebant deberi diuinos imaginibus honores. Sed quod refellitur omnibus scripturet testimoniis quibus prohibetur c6- municatio cultus diuini creaturis. Iconomacta E contra, omni Prorsus honore imagmes spoliant. Primo, utriusque testamenti scriptura interdicit seuere cultum simulachrorum,etiam in quibus verus colebatur Deus. r. quia fatetur populus Iudaicus b Exodi. bυ. . visunt se in vitulo aureo, eum colere Deum qui eduxisset Ι- tuis e qui fraelitas de terra AEqypti. Et ibidem Aaron indicturus te eduxeroide diem festum, in huius honorem vituli, iussit a praecone terra Aegypti. annunciari: ς Cras solemnitas nin Domini eir. 2.quia
rinti id, non nis Domino quia Gentiles asserebant Gagladones siue se non ipsa colere idola, sed numen inde significatum:
Iahouahumhar tum quod simulathra pro arbitrio mutabant, non inmed υ. . consecra, Deos: tum quia uni plura Deo simulachra dicabanti neem Ovori. tamen plures Deos introducere volebant. tum qu an mari nu uas quotidie imagines sacrabant:nec tamen arbitraban.
mm, tut d nouos condere Deos. At quis dubitat ea omnia Tibrichthesis prohibita fuisse 'lavinais hoc ar- Secundo,prohibuit cultum imaginum Concit. Congent Domino. stantinop. sub Leonei conomacho. &aliud ibidem E- ejequentia argu piscoporum 338. sub Copronym'. menta siunt C Tettio, Concilium Fiaticos ordiense, ν libri Caro Magdeburg. se lini eundem cultum arguunt,