Godofredi Hermanni Opvscvla

341쪽

THEOCRITUS. 323τις δέ τι, δε τοι haberent. Eadem in δέ τε particulis ratio p. rs observatur, quae in μέν τε, de qua dictum ad V 49. V. 64 vulgo legebatur μέμων δέ μιν ἐξερέεσθαι quod με'χει esse debebat, nisi ortum est ex unuν. Sed quum codices δε ερεσθαι Vaticanus autem μέμονε praeberet, Meinevius scripsit μέ iιονεν δέ μιν αἰεν ἐρέσθαι. t etiam μέμονεν tempore peccat. Duo alii codices, in quibus μέμοινε

e8t, Veram Scripturum OnStrant μυιονει. Nam imperiti scribae est μέμοινε, qui tota ad μέμονε Supra Scriptum alieno loco inseruit. V. 66. Rarius est ποτιμυρήσασθαι cum dativo con

iunctum. Sed ita etiam Apollonius III. 934.

V. 73. receptum ex codd. Vat. Flor Mediol. ἀπο χθονος ασσον αείρων recte dictum est. On salsum tamen est vulgatum πο χθονος σσον ειρων, Sed non recte a quibusdam explicatum Significatur eo quantum lapidum tollere humo potuerit. V. 76 quum Vulgo leg3tur θουνεκεν αυλι ερυντ αυτοὶ ου παρεοντος codice pro αυλιν habent iis, non recte, si Sequentia manent. Sed videtur istud αμ alius scripturae Vestigium esse, quae fuit θουνεκεν αἰεν ερυντο

αυλιον Ου παρεοντος.

V. 83. non pδει, sed nῆδε poetam ScripSiSSe puto Caele rum comparanda haec Platonis de rep. II. p. 376 A. και

V. 3. mihi quidem epico sermoni convenientior Vide tur Vulgata Scriptura, νον δε λίην κοτον τε καὶἈρρηνες γένετ αυτως, quam quod ex codicibus editum St ζάκοτον M. V. 84 Vereor ne non recte legatur φρα, καὶ ἐσσυμένως ποτι αυλιον ξον οντες, quod hic articuli usus bucolico quidem carmini, non autem epico convenit. Quod nisi fallor, sic potius scripserat poeta: φρα μάλ ἐσσυμνως δε προ αυλιον ιξον οντες. Non mirum est autem, si id mutatum est ab librariis, quorum menti obversaretur, quod permultis in Homeri versibus t

342쪽

32 THEOCRITUS.gissent ii καὶ et ' ρα καί Nam vere ubique καὶ post Hi

sertur, ubi etiam alterum verbum de eadem persona dictum est. Sin mutatur persona, sequitur δε ut Iliad. VI. 390. XlV. ι75. XXIV. 642. potestque id fieri etiam non mutata persona, si alia ratione fit oppositio, ut semel, opinor, apud II merum, Iliad. XXII. 77. ii 'ra γερων, πολια δ' - αν τριχας ελκετο χερσίν. V. 85. Ante hunc versum edd. antiquae titulum bent ἐπιπώλησις, sicuti in principio carminis υμου κλῆρος. Recentiore editores hanc partem carminis priori ita conii, nitarunt, ac si nihil deesset. At id non est veri simile. gr cola Herculem ad casam suam deduxit ibi eos regem inventuro dixerat V. 64. Nunc v. 40 8 sqq. Herculem simul cum Augia et Phyleo armenta spectantem Videmus, quum

tamen non it narratum, quo modo pervenisset ad illos HeseculeS, quo modo Sese salutassent, quo modo rex invitasset hospitem, ut secum grege contemplaretur. Itaque haec, p. 976 quae neceS-ri commemoranda suerant, aut omissa sunt ab

eo, qui ha carmini parte exscripsit aut non scripta sint a poeta necesse est, si ille, ut initio dicebam me suspicari, tantummodo has partes carminis elaboravit, sepositis, quae alio tempore addere in animo haberet. V. 90. nec quod in Iuntina et tribus codd. est ασσα hic Stare poteSt, neque οσω. Nam hic primo ipsae nubes scribuntur multitudo earum demum v. 2 indicatur, ad quam refertur os I. 93 et 5. Praeterea admonet de v, tio asteriscus in ed. Calliergi huic versu praefixus Scribendum: oia, ἐν ουραν si εἶσιν ἐλαυνομεν προτερωσε.

V. 100. nescio qui factum sit ut tessiingius απειρεσίων περ ἐοντιον de bubus intelligendum putaverit, quod vel περ

particula resutat. V. 403. non interpunxit Meinelitus in his verbis, καλο- πεδι αραρισκε παρασταμ εγγυς μελγειν , ut liberum sit legentibuS, utrum παρασταδον ad praecedentia an ad sequentia referre Velint. Mihi quidem, quoniam περισταμ quod in quattuor codicibus est, non puto defendi posse, interpungendum post ραρισκε videtur, quo coniungantur παρορασταδον πυς Nam etsi HeSSchius παρασταδον per εκ ου συνεγγυς interpretatur, tamen recte ad παρασταδον hic M

343쪽

ΤΗEO RITUS. 325ditum est ἐγγυς. Ea caussa enim pedibus boum vincula applicabantur, ut quam proXime accedere pOSsent mulgentes, neque illae excalcitrando eo prosternerent. V. 404. Vereor ne, quod ex codicibus editum est, O rectori debeatur: αλλος δ' υ φίλα τεκνα φίλαις υπο μητράσιν I ει πινεμεναι λαροὶ μεμαοτα πάγχυ γάλακτος. SuperVacaneum est enim πάγχυ, et mirum quantum recedita vulgata scriptura λιαροῖο πληντο δε πάγχυ γάλακτος.

Quare haec sic a poeta scripta identur: ἄλλος δ' υ φίλα τώνα φίλαις υπο μητράσιν - πινεμπας λαρου δὲ πεπλήατο πάγχυ γάλακτος. Nisi quis malit πινέμεν, αῖλαροi πεπλήατο πάγρο γάλακτος. V. 444 servavit einevius vulgatam scripturam: ἐκπάγλως θώυμαζε βοῶν τορο μυρίον ωπος. Languidum illud τογε certo non est a poeta prosectum Valde attritum suisse in hoc versu antiquissimum codicem discrepantia librorum prodit, in quibus est θεῶν του μυρίον εμον, Φεων τοτε μυρίον εργον, et in Iuntina θαυμαζεν μως τοτε μυρίον θνος ScripsisSe Videtur poeta βοων μάλα μυρίονε ος, qua formula usu est V. 88. et Omerus Odyss.

XVI. 24.

V. 22. Hic quoque καταφθείρουσι correctori eSi. Quod codices habent, καταφθίνουσι, einekiu καταφθινυ- θουσι scribendum coniiciebat. Poterat etiam lacilius κατα

V. 437. tollendus vitiosus dualis λευσσοντε pro plurali positus, in quo etiam Schaeserus erravit, qui hoc Versu uSuSest, ut κλάζοντε V. 72. defenderet, ubi nunc ex Verissima emendatione Reishi κλάζον τε legitur. Ita hic quoque Scribendum δεινον δ' εβρυχῶντο φονον λευσσον τε προςώπφ, hoc est δεινον φοβον βρυχῶντο καὶ λευσσον. Quae a v. 453 leguntur, einekius servat parte vul-p.s 7 gari scripturae sic scripta dedit: τῶ δ' εἰς ἄστυ λιποντε καταυτοθι πίονας γρους ε πιντην, Φυλευς τε βίη θ' Ηρακλ εών. λαοφορου δ' επεβησαν θι πρώτιστα κελευθου, 55 λεπτην ηαρπαλίμοισι τρίβον ποσὶν ξανυσαντες, ii, δἰ ὰμπελεωνος ἀπο σταθμων τετάνυGTO

344쪽

326 THEOCRITUS. ουτι λίην ἀρίσημος ἐν λη χλωρὰ θεουση,

Apertum est in semita incedentes describi, postquam retia querant viam publicam. Id intelligens artonus πεβησαν

scribendum censebat, quo adscito Schaeserus sic emendabat: λαοφόρου δ' ἀπεβησαν - πρωτιστα κελευθου λεπτὴν καρπαλίμοισι τρίβον ποσὶν ἐξανυσοντες.

Quae etsi facillima sane correctio est, tamen habet quo di pliceat. Nam et durius est o verbo postpositum, et tota haec ratio descriptionis insolentior est, neglecto ordine, quo omnia deinceps reserri mos est, siquidem et a via publica abiisse dicuntur, antequam eos in ea inceSSisse accepimus, et sacturi esse, quod sacere rectius dicerentur. Accedunt ad haec mirae diversitates scripturae. Nam pro θι, quod Schaeserus salso dixit in omnibus codicibus esse, tres codices ορους habent, in altero autem versu Iuntina ανυοντο. Illud

ορους quidem nescio an Sit ex που corruptum Sed totum locum quum OnSidero, non OSSum quin SuSpicer VerSum excidisse, ut tali quodam modo processerit oratio:

λαοφορου δ' ἐπεὶ ησαν θι πρωτιστα κελευθουὰ απος ἐπιτραπτο θοως εἰς αστυ φερουσα, λεπτην καρπαλίμοισι τρίβον ποσιν ξανυοντες,

ii ρα ι ἀμπελεωνος ἀπο σταθμων τετανυστο,ουτι λίην ἀρίσημος ἐν λη χλωρα θεουρο, τῆ μιν ἄρα προςεμπε ιις γονον ψίστοιοὶ λείω φίλος iOς. In his φριεν quum Vulgo legatur, τῆ plane neceSSarium St. Codices τοί μιν et τον ἐν Aeque bonum est 3 μ αρα et τι τον αρα. V. 162 ineptum est et corrumpit sententiam ευμ περ- Scribendum: ξεῖνε, πάλαι τινὰ πάγχυ σεθεν περ μυθον ἀκουσας, ως εἶ περ σφετέρησιν ενὶ φρεσὶ βάλλομαι αρτι. Sic Homerus Iliad. I. 244. ως σεταί περ.

V. 466. quod legebatur o δή τοι, non in i τοι sed in ο ρ pro mutandum erat. Vide ad Hom. h. Ven. 226. V. 72. non recte legitur cum vulgatis libris si κε,ος ἀγορετε, quod scribendum erat addita particula ex Iuntina,

345쪽

THEOCRITUS. 327- κεινός ἀγορευε, ι ille quidem dicebaι Abesse enim ab ως debet accentuS. V. 485. mihi quoque cum Lennepi λυκων τ ολοφωον χωος scribendum videtur. Nihil ad defendendam librorum scripturam facit commemoratus a Dorvillio ad Charit p. 354.

433 Casaubonus ad Theophrasti Char. 21.

V. 492 pro soloeco προςελεξατο sine dubitatione restituere debebat einekius προρπτυξατο, quod latere in codicis p 7 Mediolanensis scriptura προςαλυξατο intellexerat. V. 203. non sunt serendi hi numeri:

οἷ εμεν αγχίμολοι ναiον τλητα παθοντες. Duo codices Ἀγχιστα MediolanenSi ,γχιστα προςναιον, quod est correctoris etiam peius versu consulentis Scri-hendum: οι θνεν αγχίμολοι ναiον δυς ητα παθοντες. V. 242. servavit einelitus Vulgatum: δη τοτε τοξον λων στρεπτῆ ἐπελασσα κορώνη

νευρειήν, περὶ δ' ἰον ἐνστονον εἶθαρ βησα. At neque νευρειὴ alibi inventum est, nec περὶ commode potest explicari, et in codice Florentino pro ultimis duobus verbis est εἰςανεβησα, in aliis autem tribus libris παρα et εἰςανάβησα, in Vaticano denique νευρείη περιωσον ἐχε στονονεοσεβησα. Ex his licet coniici veram scripturam esse δὴ τοτε τοξον ἐλων στρεπτῆ ἐπελασσα κορωνηνευ bήν, τῆ δ' περ ἰον ἐχε στονον εἶθαρ βησα. V. 245. non debebat ex cod. at scribi πάρος τί με κεινον χεσθαι. Nullum hic usum habet τι Verissima est ulgata παρος γ με κεινον χεσθαι. V. 246. moleSta est vulgata scriptura καὶ Ουδ οπη ἰχνια τοi φρασθῆναι δυνά ιιην, praestaretque Is VOSSi coniectura ουδε πη, nisi codice οὐδενος χνια Oi praeberent, ex quo καὶ ουδενος χνια τοίου Scribendum videtur. V. 222 etsi duo codices πρίν γ δεειν suppeditarunt, tamen, ut in Ormula ab antiquis epicis accepta, praeseram vulgatum πρὶν δεειν. V. 228. assentio Meinelii Valchenarii conjecturam probanti ἐν Μίε υλλὶεντι pro ἐν δεμ υλήεντι Correctorum enim esse videtur, quod in codicibus est, ἐν τρίβω. V. 236. O recte procedunt haec:

346쪽

328 ΤΗΕOCRITUS. τε δ' ἐγω αλλον διστιν πο νευρῆς προλαλλον,ασχαλοων, τι sιοι πρὶν ἐτωσιο εκφυγε χειρος.

Sic enim haec dicta sunt, ac si eamdem sagittam, quam modo Dustra emiserat, arcui imposuisset. In quattuor codd. pro οτι est cός, in uno ος. inde scribendum: ασχαλόων, ὁ μοι ὀ πριν ἐτώσιος δε γε χειρος. V. 25ι non probo, quod Meinelitu προεσχεθ αην, quia in duobus codicibus προςεχεθόμην legitur, in προσχεθορην mutavit. Quaerunt enim magis quam fugiunt huius aevi poetae volubilitatem numerorum, quae perit, Si χειρ προ- σχεθο ιιην legitur. V. 267. Scribendum sit σαρκα ἀποδρυφει νυχεσσιν. V. 269. non dubitandum puto, quin recte viderit Brigg-Siu Scribendum esse μηροiσί τε πλευ ἐφυλασσον Nihil nisi error est Veteris librarii, opposita, ut saepe Scribentibu accidit, confundentis, quum πλευρῆσί τε μῆρ ἐφυλασσον Scripsit. V. 274. non ut recte φυνὶ πελωριον dici. Quare probo quod Iuntina et quattuor codices praebent, ψυχην δεπελωριος ελλαχεν Iu ιδης. Aperte vitiosa sunt haec V. 272. p 979 καὶ τοτε δη βουλευον πως λασιαυχενα βυρσαν, θηρος τεθνειωτος π μελεων ἐρυσαίμην, ἀργαλέον μάλα μοχθον, ἐπεὶ Ου εσκε σιδήρωτμητη, ουδε λίθοις πειρωμενs, ουδε μεν υλη.

Nihil variant libri, nec repertus est interpres aut criticus, qui lucem aut remedium offerret pellis nec erro nec silice scindi potuit, vereor ne rustra quaeramus aliud his potentius instrumentum. Id igitur ne erit quidem quaerendum, Sed videndum potius, quae vis esse ferri et silicis esse potuerit. Ea caussa haec sic scribenda puto: ἀργαλεον μάλα μοχθον, ἐπεὶ ουπως ἔσκε σιδηρω

Nam illud non υδε μεν, sed πιδε κεν dici debebat Gτμητη ουδ αν ουλην est pellis, in qua serrum aut silemne cicatricem quidem, si scindere tentaVeris, relinquat Praeterea etiam ἐπεὶ ουπιος Scribendum erat.

347쪽

Poetam etsi ingenium lacit, tamen poesis non fit nisi p. sar accedat Ars autem continetur ObSematione certarum

legum atque ut genera poesis inter se differunt, ita unumquodque genus suas quas se leges habet, quas si quis non tenet, nec de arte recte iudicare, nec si quid vitiatum est sine errore corrigere potest. Illius generis, quod sive a Theocrito sive ab alio inventum bucolicum Vocatur, quae leges sint in universum quidem cognitum est, Sed quum quas eius reliquias habemus multis in locis valde corruptae sint, saepenumero dubitari videmus serendumne quid sit an siciendum. Quare operae pretium est quaerere quo modo nos ex illa fluctuatione expedire pOSSimuS. Planum est Τheocritum eiusque sectatores qualia Siculi pastores rudi sermonis et VerSuum genere modulari sol bant, versu heroic inclusa limatiusque expolita imitatos eSSe itaque primo communis huic poesis generi est versus heroicus tali temperamento actus, ut credibile sit aliquam eum similitudinem cum illis numeri referre, quibu pastores in Sicilia uti consueverant de qua re probabiliter dixit Herm. Fritetschius in dissertatione quam scripsit de poetis Graecorum bucolicis p. 20. etrici quidem veteres satis habuerunt caesuram quam bucolicam Vocant adnoinre, qua verbum cum quarto dactylo finiretur eaque sane in his a minibus tam crebra est ut legitima sit censenda. Verum quum etiam spondeum eo loco multi Versus habeant, tamen

caverunt poetae bucolici in illis quidem carminibus, in quibus vel inter pastores rem agi finxerunt vel ipsi imitari

Voluerunt cantum pastorum, ne quartum pedem Spondeus

finiret, de quo disputavit homa Wοrds orthius in praelatione Theocriti, recte ille addens non improbari Spondeum, cuius ultima syllaba esset vox monosyllaba quae ad sequentia Verba pertineret, improbari autem si esset coniuncta cum praecedentibus quare in Theocriti I. 6.

348쪽

3M THEOCRITUS. χίμ ιρος, χιμάριν δε καλον κρῆς, ε ε κ μ ξης

p. 4 Scribendum Sse κρεας Nimirum quum tenue sit hoc genus poesis et a gravitate rei seriae alienum, leves et alacres numero poscit, nec quasi pondere quodam in medio cursu tardatos. Itaque versus bucolicus quum necessariis heroici metri caesuris carere nequeat, sere ex tribus ordinibus constat:

καὶ ταν κρανιάδων κατεναντίον, Ἀπερ Μοοῦκος

εἷς ποκα τον Λιμαθε ποτὶ ρομιν Ἀσας ἐρίσ/ων. Ubi autem non habet caesuram bucolicam, communibus regitur heroici versus legibus. Itaque etiam in duos spo deos exeuntem saepe secerunt bucolici eadem lego qua ceteri poetae, ne uterque Spondeus vocem diSFllabam contineret, ut olim Iliad. II 8 ιι Πειρ- ῆρ- legebatur, quod non displicebat auribus Eustathii Moschum II. 97. hoc vitio Meinekius codicum ope liberavit, non ille tamen animadve tens aliud esse quod recte scriptum est in Theocriti I. 65. Θυρσις δ' ξ Αἴτνας καὶ Θυρσιδος ἄσυ φωνά,

quos numeros quum inusitatos Τheocrito vocabat, non m

minerat Xl. 58. ἐν χειμωνι, XV 445. iam XV 473. εκ Περσῆος nam, φωνὰ instar est vocis trisyllabae.

Maxima pars artis posita est in ipsorum inter se Versuum ratione. Ea duplex est, prout vel duo inter se canentes aut loquentes introducuntur, vel unius tantum cantu Sel moVe exponitur. De utroque genere Separatim dicam.

Illud aequalis partium distributionis studium, quod regnare videmus in omnibus Graecae poesis monumentis quibus aliquid aut vere ante oculos audientium vel legentium agitur aut fingitur ita agi, comitur etiam in poesi bucolica. Eius generis in Theocriteis tria in primis insignia habemus exempla, Hyllion vicesimum septimum, in quo Daphni et virgo singulis inter se versibus per totam confabulationem altemnant deinde quartum idγllion et quintum, in quibus certa

1Vratione variant vices personarum. Sed in quarto duobus locis, altero socordia interpretum, altero Veteris Scribae negligentia iustam proportionem partium turbavit. Colloquuntur inter se Battus et Corydon primo quattuordecim singulis versibus, quo sequitur quasi proodi loco disticho Batti, quia hinc invertitur ordo respondendi, ut prior sit Corydon, Battus

349쪽

THEOCRITUS. 33 autem secundus, quattuor tristichi alternantes, quae a V. 30. longiore excipiuntur sermone Corydonis, post quem a v. 46. perperam distinctae sunt Vice perSonarum nam VerSUSp. ει 53. omnes sunt Batti respondentos illis, quibus Corydona v. 30 erat locutus. At hi Corydonis sunt novem decem autem Batti, ut manifestum sit omissum esse in Corydonis Sermone unum versum Is ubi exciderit non potest dubium esse non enim recte procedit oratio in his v. 34. κηυ iis τα ἔλαυκας αγκρουομαι, λει τὰ Πυρρω

αίνω τάν τε Κροτωνα καλὰ πουλα τε Ζάκυνθος καὶ το ποταωον το Λακίνιον.

Aperium est non cohaerere haec, sed post primum horum versuum nominatam fuisse aliam urbem addita τε particula, ad quam illa quae post Kροπιυνα est referretur. Finem coli

qui laciunt Corydon et Battus duobus singulis versibus et tribus distichis, quorum ultimum illi videri potest oppositum esse, quod proodi loco numerandum dicebam. Accuratissime elaboratum est quintum idyllion, in quo Vsimilis invenitur respondendi conversio. Est enim ita distributum, ut Comatas et Laco primum duo disticha, deinde sex tristicha habeant, post quae Comata primam partem coli qui disticho terminet. Tum enim iam non Laco Comatae sed

matas Laconi, respondet, quae est altera pars, duo tristicha, duo tetrasticha tria disticha tria pentasticha conti-n S, quia manente per totum colloquium sternatione ibi imparem esse numerum stropharum sic enim Vocabimus

necesSe est, ubi earum comparatione mutantur, uti Diei

sium disticho Comatas, post tertium pentastichon Lac prior sit, eoque ordine illis deinceps ceterae Strophae omnes Sunt ird uiae. Finem dyssi absoluto horum colloquio faciunt Mors iudex advocatus tribus et Comatas decem Versibus. Ceterum Vix opus est ut addam, non laesam existimari paritatem dictorum, si, quod perraro fit, alter pauca verba inte loquitur, ut V. 60. τυ κάλει νιν, et X. 45. α Πολυβώτα. Eadem quae in colloquentium dictis Obsemata est partium comparatio invenitur etiam in integris quae vel duo vel unus canit carminibus. In non idylli duo sunt carmina XSeptem versuum, quibus inter se certant Daphnis et Menalcas. De his nulla est dubitatio sed totum Hyllion ita comparatum est, ut, si illa duo carmina a Theocrito facta sunt,

350쪽

332 THEOCRITUS. cetera tamen aliunde adiecta videantur. Nam is qui in pri cipio Daphnin et Menalcam ut praesente alloquitur certinreque iubet, mox finito cantu Daphnidis, prius quam canere coepit Menalcas, tamquam de re praeterita loquitur quum autem etiam Menalcas carmen suum absolvit, non ad hos se convertit ut eos collaudet, sed narrat quae utrique praemia p. donaverit, quodque illis dein ipse carmen cecinerit. Sed haec quidem nunc missa lacio illud non est praetereundum, quod etiam huius hominis carmen septem versus habet. At Vero

horum VerSuum primus, ιιηκε ἐπὶ γλωσσα ακρας ολ λ υγιον φυσης, ab re alienissimus est, expellendumque eSSe eo quoque eo firmatur, quod expulso non minui numerum septenarium vix

dubia unius versus iactura ostendit am et inepta sunt et corrupta haec V. 33. olla γαρ ωνος,

ουτ εα εξ-ίνας γλυκερωτερον, υτ μελίσσαις

Praepropere D. Heinsius exsultabat coniectura quam p. 349.

protulit, ουτ εα ἐργατίναις γλυκερωτερον, non reputBnSagrum quidem suum cultur Ver exoptauim Venire, at non

item illis quos operis in agro laciundi labor exspectaret Finliciter tamen iuventum est ἐργατίναις Si cum Valchenario ab Eldihi acceptum substituitur, Ῥυτ Ἀδαρ ἐργατίναις γλυκερωτερον. Qua in scriptura etsi nihil est quod ρrri no- queat, tamen et consuetudo horum poetarum suadet ut si gulis singula potius quam duo coniuncta uni dulcia esse dieantur, et commendari id videtur Latini poetae imitatione, apud quem in ecloga V. 45. t, tale armen nobis, divine poeta, quale sopor fessis in gramine, quale per ae8tum siles aquae salienis sitim restinguere rivo. Hinc recte suspicatum esse arbitror ordΗworthium post illa

Verba ire γαρ υπνος Versum excidisse. Ille Vero versus

X quem expollendum dixi, locum suum habuit in decimo idyllio, in quo quum v. 21. Milo tribus versibus atto Spondeat, etiam Battum tres versus dixisse, qui in libris duo sunt, intelligitur. Et si redditur una duabusus litteris mutatis

iste Versus, non solum dicta utriusque messoris aequantur, sod etiam sententia exsistit aptissima:

라틴어 텍스트