Enchiridion theologicvm, praecipva verae religionis capita breviter et simpliciter explicata continens, Autore Nicolao Hemmingio

발행: 1564년

분량: 506페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

311쪽

O RATIO.

enim inuocatio, quae si ad Deum, intestigitur ovi plecti Patrem Filium Cr Spiritum sanctam Deis inde Filius ιιplici modo est inuocandus, primum cum Patre ex Spiritu sancto, ut Deus, dator ovies ni in bonorum,deinde ut Mediator,nit bu crinis

tercedens.

secundo docet hoc exordium, quod uelit Deus libenter er ex animo exaudire inuocantes. Est enim Pater Patris enim uocabulum um promissionis continet, cir fectum Dei crga inuocantes.

Terti), qu) praestare petita. Est enim

coelestis Dominus uisu posit omnia in caelo Crin terra. Num potentis ex maiestatis titulus est: Quies in caelis. Quarto subindicat haec compestatio, quinam debeant et posmi uere orare, nempe li Dei. Nam soli fili Dei Patrem compellare posistunt. Quinto, qu)dfdes requiratur. Per hanc enim fli Dei constituimur. Dederat enim potestatem filios Dei feri, quotquot credunt in nomen elim. Sexto,per quem orandumsit, insinuatur,nim mirium perfilium Dei unigenitum S enim iij Dei sumus, per illum quos ex in ipsisus nomine orare est nec flo. Ηιnc illud Cnicquid petieritis

Patrem in nomine meo, dubit uobis. Septimo ex ultimo colligitur ex his ommbra discrimen inter Chriitianorum, Turcarum Cy IIudaeoru et aliarum prophanarum gentium oratioran . Nam christianorum preces ex de per Chriusia δ

312쪽

294 CLASSIS I. tum sunt, Aiorum autem minime. Ais haec ex connexis et coniunctis collecta esse iubest PRIMA PRECATIO. Sanctificetur Nomen tuum. Cum nomen Dei sit noticia fuma ac gloris Dei, Iunctificare sit non solum celebrare Deatim, uer m etiam omnem nominis Dei prophatuationem cavere, dicenim nomen Dei tum demum sinctificari, An Dei noticis,fuma ac gloria ab hominibws celebretur, caueaturi, ne uel noticia Dei obscuretur, uel famasileat, uel gloria est et caetra vlim,quia Deus celebrar,non uult nisi a credentiabm,Cr fides non potest haberisine uerbo Deisne publico mistiterio, Sequitur nos hac prima precautione precari, primum ministerili erbi conferuutionem, deinde noticiuin De uirtutum De tertio fidem, quarto praedicationem nominis crfui Dei, qui praedicati superior nis est, quinto, ut auertat Deus,quicquid superioribae ab is modo aduersatur. SECUNDA PRECATIO. Adueniat Regnum tuum. Hic Primilvi definiendum est regnum Dei,Deumde considerandae partes, tuam praesidia et adiuncta exponenda,quae omnia hic precamur, exstingi deprecamur, quae cMn his pugnant Verim de his

313쪽

II ORATIO.

Ovinibus dictum est supra cupit a s primae clas

TERTIA PETITIO. Fiat uoluntas tua,sicut in coelo & in terra. Quia uoluntas Deit fit, An iobtempera, mum, reficimus quod praecipiti iuxta illud Deut. 12. Quod praecipi tibi,hoc tant inficito Domi no Pristi in Hic petimus uermi intellectum uota

luntatis Dei. Deinde alacrem uoluntatem obtema perandi.Tertio vires proandi. Quarto,ut nos in

christo simus unquam furculus inulte. Quinto, ut in nos suo stiritu regat. Sexto, uis inguli Deo in sua uocatione feruiunt, in ulticia π sanctitate, omnibus diebus uitae suae Deprecamur autem quacum his pugnant.

QVARTA PETITIO. Panem nostrum quotidianum da nobis hodie. Puni nomine non mith et intelligitur bus et potus, verum etiam quicquid ad sustentationem nostri in hac uita pertinet. Sed quia haec haberi non possunt, sine diligentilabore, administratioone ciuili, legibus sciplina, pcce, bona ualetudine, terrae foecunditate, agricultura, omnia haec sit nul precamur, o deprecamur, quae contraria sunt. QVINTA PETITIO. Dimitte nobis debita nostra, sicut εἰ nos dimittimus debitoribus nostris. Per

314쪽

29 , CLASSIS LII.

Per debita, peccat intelligi potifimu Rqx tidianos unus fidelium. Septies enim in die cadit iustia. De remisione peccati uide supra in Βαα

Porr) appendi quomodo intelligenda sit, quae

additur, docet parabola de debitore decenta milia talentorum, Matth. 18. Simile est regnum coelo ruta homini regi. Quemadmodum enim hic Rex supplici seruo condormiuit totum debitium, gratis ex mera liberalitate Ita Deus Pater confugientiabus in uera poenitentia ad Christum, condonat gratis omnia debita ro est,peccata Verumsicut rex ille seruum illum ingratum redurum aduerasus construos reuocat ad poetica, tarquod antea supplicanti condonauit, diu i contumaci ac dura in construos repetit laterus Pater postquam reis cepit gementes in gratiam, uult nos imἱtari suum exemplum benigrint erga proximu Non igitur

ista appendix causam remisionis continet, sed esse fectum eu consequens necessariunm. Quare haec appendix admoneat nos no tr ostici erga frια tres, ut ipsis in nos peccantibus condonemus, idq; exemplo Patris coelestis Cn)dj fecerimus, ceratrum signum remis nostri peccati a Deo habebis

sEπΤA PETITIO. Et ne nos inducas in tentationem. Quoiuam tentatio perficitur teste Gregorio

tribus: Suggestione, delictatione e consensu,

315쪽

ORATIO.

29 precamur hac precatione, ne Deussinat nos malis suggestionab impeti, peruersa delectatione obrui, consensuis laqueos tentatoris incidere. Tuniri etsi autem Diabolus proprie Tentator dicitur, ut qui fallendi ex decipiendi gratia in perniciem

tentati tentat tamen Delt tentare dicitur proaebutioim gratia in bonum tentati. Sicut de abraαhum dicitur Genescia de qua re supra in ol SEPTIMA PETITIO. Sed libera nos a malo. Haec generalι petitio est, qua deprecamur ouinnid nobis ullo pacto nocentra. In malo enim, ut in genere, continetur quicquid Aluti nostrae adis

uersatur,ut aeruamnae huius viis,peccata. rannis Diaboli,perfecutiones. Breviter, quicquid uel Ecri

clesiae seu regno Christi stirituali uel politico fluis

fui, uel oeconomijs impedimento: damno est. Ameria Particula Amen, e uotumo admonitio seu confirmatio est Votum quidem, quo optainus, ut uere exaudiamur, Cruere fati quae petimus Adisinonstro uero, ut uere statuamus, nos exauditos propter christum Mediatorem. Vberiorem e planationem petant studiosi aliunde. Hic tuti tum uolui inuentionem iuxta regulus praescript salia quomodo ostendere. Porr), si quis tractationis ordinem requirit,

316쪽

de singulis precationibus quatuor proponantur. Primum res expressa uerbis nomiuatim. 2. En meratio eorum, quae ad rem expressum uerbisne, cessario requiruntur er ordinantur. 3. Q rue cum re coniuncta Aut uerbis expresJaA.Pugnantia.

DOCTRINA EG

L E SI RHO c lxion mente tenendum est, quὸ doactrina Ecclesiae Christ alia non sit, quam quae in Lege, Prophetis, Euangelicis historque crEpistolis Apostolicis traditur. Ad legem enim crtestimonium mittit Esaias Christisidicit Ouci

me uocem meum audiunt. Item Habent ostii CrProphetas, illos audiant. Verrin quia multa sunt in Scriptura, non omitibus obuia, accedunt plaurum interpretationes, quae tanquam lucem obsi rioribG Iocis usserunt. At ne nossinamus a fonte aquae uiuae abduci ad cisterna era puteos contriis tos,qui continere aquam non ualent, tenendurm est discrimen interdicta interpretum. Non enim

quiduis a quolibet uel sanctifimo patre dictum, eiusdem ponderis er autoritatis in Ecclesia chriapi esse debet. Sunt itaq; dictu Patrum in triplici disi hie Quaedam enim demonstrata sunt quaea dum probabili fled praeter Scripturam ex quaeda unita contra Scripturam et analogiam deu

rata,

317쪽

Demonstrata uoco, quae ex apertis Scriptura testimonijs, immoti axiomatibuleuidenti conasequentia collecta sunt. Cuius generis sunt Omloalum Apostolicum, Nicenum, Athanas , hos ponti, Gregorij, Ambrosi ac Num haec immota consequentia ex uerbo Dei collecta sunt. De his tenendata regula, quod pondus autoritatem non habeant ab homi nibiu, sed ab ipso uerbo Dei, unde fluxisse demonstrantur. Quare non minoris apud nos autoritatis esse debet hoc genus dicto, rum Putrin, quam ipsi lima uox Dei de caelo ad

nos allata.

Proximum genus dictorum est eorum, quaesi apposiit e sapienter dicta sunt, attamen dein monstratione ex uerbo Dei carent. Huius generiris dicta tantister magnifacere oportet, propter

reuerentiam salictori Patrum onec trahunturis malum consequentiam ab hostibus sanae doctris nae. Sancti Patres saepe utisfactionis ac Meritimentionem faciunt, non stricte uocum proprijs gnificationibus inhaerentes, sed eas abusiiue proapter aliquam allusionem transferentes ad suum propositium. Quare sit quis contra mentem Paritrum huiusmodi dictis abuti uelit aduersu doctrionae sinceritatem, nos non debemus sinere Patrindicta praeferri apertae Scripturae. Post emum genus est eorum, quae enunciata sunt contra Scripturum etAnalogiam fidei,ex inacogitantia quadam,Vnde facile homines labuntur

318쪽

in errores. Sed hic regula Ambros sequenda est,

qui lib. i. Officiorum sic inquit Nos noua omnia, quae Christus non docuit, iure damnamus, quia βαdelibus utam, est. Si igitur Christus non docuit quae docemus, o nos id detestabile ικὰ dicemus. Hunc regula confirmat praeceptum D misi dicentis: cauete a fermento bari xorium, hoc est,a corruptione doctrisae.Item: Cavete a furus, Prophetis. Et Paulus inquit: Si quis aliud Eua angelium docuerit, anathema sit. Praeterea ex hoc in Ecclesiae doctrina cauenaedum, ne inutilibus quaestionib inuoluamur, quemaudmodum a sententionarijs fictum se uidemus: qui iniit eras ex inutiles quaestiones proponunt, probant, improbant, ac tanquam pium inter se iaciunt. Vnde fit, ut necessaria Ecclesiὶ doctrina neglecta iaceat, ex moles commentariorum et inuutilium quaestionum Ecclesiae Christi obtrudatur. Quare nos, qui Christi discipuli esse uolumus ergloriamur equamur verbum Dei, tanquam luce nam ueram, quae sola a tenebris ignorantis ad uacem uerae noticis Dei nos adducere potest. Et alienis periculis admonit simus, ne omiβο uiuo fonte quaeramus cisternis,ac ιta paulatim in πτω res pristinos recidamus. Praeterea era hoc admonendum duxi, quod infractatione N illustratione scripturae ut liceat triplici probandi genere. Nunc enun Scripturα apertis axiomatis, nunc ratiociuatione,eus direacta σ

319쪽

cta erindirecta, nunc exemplis approbatis. Hoc triplici genere usus est De Dominus non raro: Paulus frequentisime, d ali Apostoli, quib. proin bandi rationibus nos pronunciata Patrum ad cerire posvimus,sed hac rationes habeamus praeeuntatem lucernam Dei.

Diu multa addi possciit de autoritate, dignituis te, nec itute ac utilitate doctrinae Ecclesiae, sed istis unquain apertis omisis, nonnulli de certitu dine adiicium, ut contra furores homet cos ac Athei mum prophanorum hominum, Epicurei αmm, Romani inum, atq; ade aduersus omnem astutiam ac uersutiam Diabolorum C hominum, quibus ad fallendum utunturi mentes no os muraniamus Duc ut certi de doctrina Ecclesiae eam utidius distamus,mores nostros iuxta normam ipsium formemus.

Glori tur Philosophi desuae doctrinae certis tudine, iactant sua ψακ demonstratione prooferunt, niuersalem experientum praedican ora dinis intellectum per quem ignota rimantur, aduhibita mus philosophica, ut uocant extollunt. Futeo certe, istas certitudinis causas non se conα temnendus, imo tanquam dona Dei sustuciendas, attamen si cum certitudine rei Theologicae ista philosophica conferuntur, apparebit, mulita noraminibus doctrinae Ecclesii certitudinem demon:

ilautionibus philosophicis praeponendam se. Sed

primum de doctrinae Ecclesiis certitudine dicam. Deinde

320쪽

l 3o2 CLASSIS III.

Deinde nonnihil de collatione doctrinae Ecclesiae Philosophici ad ciam. certitudo itas doctrinae Ecclesiae folo Testi

monio nititur,quod est duplex: Externum erana ternum de utroque ordine dicendum est. EXTERNVM testimonim uoco, quod infensus incurrit, quod uerbum caeleste confirmat tanquamsrmismum sigillum. Verum hoc habet sex partes. Nimirum patefactionem diuinam: iuraculorum uarietatem: prophetiam firmituἐια nem: conferuum uerae Ecclese perpetuum: tanti

temporis durationem ac cruentum plurimorum

Marorum confestonem.Verim haec paulo aperatius declaranda ac distinguenda sunt. Prima igitur pars externi testimoni est patra factio diuina: per quamine Deus de sua arcana sede procedens se olim sanctis Putribas patefecit, et suum, Erum Vm eis tradidit ac commendauit. Quanquam autem Dominus sepe apparuisse leg, tu tamen paucueim apparιtiones recitabo, inquibi summum doctrinae Ecclesiae proponit, ius culcat,repetι er illustrat.Prmum itaq; apparuit Adamo post lanum, Genes 3 π doctrinum Legiser Euangelij primus sua uoce tradidit, e poenissinflixit ob peccatum.Ab hac doctrina uera Eccleasti Dei nunquam defecit, sed perpetuo eundem aumuit, retinuit C propagauit. Deinde apparuit Noae, ac facto confirmauit doctrinam legu et Eurianariij, dini mpoenitentes quidem diluuio perdudit,

SEARCH

MENU NAVIGATION