장음표시 사용
431쪽
duim recte habeat, eas fruatur qui debet aer alienus ab eius fruitione excludatur. Hunc definitationem ple iam Cr perspicuum esse iudico. Num ea continet,quae ad ipsam plenam rationem ficere uidentur. Nunc aliquot eius diuisiones sub cia,ut uitios 4elus a recto Crauud li discerni queat.
PRIMA DIUISIO.Zelim, alitus est druinm,alim humanus,alivi Gabolicus Zelus diuinus duplex est utim praeter scientiam,Alter cum scientia Telm diuisivi praeriter scientiam est, qualem Paulus in Iudaeis fulsedicit. Roma. a C. Talis etiam in Paulo in erat, ut habetur Galat L Actorum 8. 9. Hic Delm errois nemin, ex habet ausum antegressum, institium ueri intellecti uoluntatis Dei, ex opinionem verthitellectus sed erroneam. Hinc i, ammtur uni. NM umore gloriae Dei propagandae, Cr indigna
tione aduersius eos,quos putat Dei hostes,sed suo: eos tendit totus, ut Demglorificetur,uis hostes, quos ita fulbo iudicatumpediuntur, ut etiam emeridio tolluntur.
Zelus diuinus cum scientia, habet causam di tegressam,ueram Dei noticiam, inflammatur amois re uerbi Dei propagandi, ex odio earum rerum
quae cursuricrbi impedimento se uidentur hic quos en duplex, nempe, Tempsium erantentoplium. cmpsium,qualis in Most,Phinea,Elia Cy Christo exarsit. Tubesceret linquit me fecit Rcim domus tuae: quoniam inimici mei obliti sunt DL A uerb
432쪽
Episcopi Persici fuit: de quo Theodorus libro r.er Eusebius libro io capite es ala quinpsu rundam Marorum,ut comti er aliorum, de qui RA Eubebius libro A capite ita, i nullo ulmi ' se hostibus puniendos tradiderunt. Humanus Zelus in etiam duplex.Vnm officit, ut parentis in sua oeconomia, principis in regno, praeceptoris in schola, Concionatoris in templo. te Hic etciusfacit, ne quis sit negligens aut revis us cis CitHobbicio Alter contra Ubicion,ut Medeae furor, quo excitabatur ad dilacerandam infantem. Ne asci dvonissimiliter ad perdendum regnium,qui ut re qy1II fert Suetonim in uitis Caesarum solitus B die
Pupistarum, Anabaptistarum, qui rupiuntur e hidia st instigantur a Satame piritu ad opprimcndaut ita. Musteritatem Dei. Sed uiuit ille Molata , Porta inferorum non praeualebunt aduersus e
zesis alius stultum, alius ad mortem. Zelus Heli ad uitionis flagrans amor cultos diuini Cmglo
riae Dei: quest in Abel fuit. Hic eteris impellit hominem pium, ut nullis malis cedat: sed potius mortem. quaevis tormenta patiatur, quam ut a Deo cretimueritates auelli per*ιttat. Hic m
433쪽
Irmnibus pys est, in alijs Ehementior, in ali irerim ior Exempla plurima huius etesi in Ecclesiaristica bistoria habentur. Zelus ad mortem est flagrans odium cultus
veri De qualis in cuiuscribiso Phars is suis
se uidetur. TERTIA DIVISIO. Est etelas ad culpam, inicius ad gratiam. Pe ridem, dum etetimur in malignantibus, qui prohibetur ut perniciosus: Nolite aemulari in mesi gnantibus. His uerb est ardor pietatis. religi nis uerae cognoscendae intelligendae studium, qualis in Nicodem, Cornelio fuit. QUARTA DIVISIO. Zelus amantium in duplexmonestus Inhoonestu3. Honesilas amantium zelus ect coniugis non ferentis rivalem uel amoris focium Vnde Zelata dicuntur,qui riualem non fustinent.Hinc uocabuαlum ad Deum transferturi. Nam quemadmodum zelotta dicitur,qui nullum in amore fert riualem: ita Deus Metaphorice elotes ex eo dicitur,quod
nudum in cultu bbi debito fert ocium, seu quis
non uult ferre, ut unisu hominis1ibi desponsata, cum dij dlicius fornicetur. Quapropter dot rim cultra inscriptura stirituale adulterium erscortatio dicitur.
Turpis etetus simpudicorum s lasciuorunt, qui libidini pro uero Deo ex honesto coniugio se tradideriint: qui xii remem uituperandus, ut
434쪽
QVonium exacte dicere de Contractu eivis sui
generibM, qutibus res inter si commutanestur, Iuridicae facultatis est nolo falcem quod ui bl)ρ ahunt in alienum Mesbem mittere sed tunt uni rerigula quusdam procribum , quibus conscientie piorum certiscuri de licitis contractibiu posset ui
ne quid mala,ca ronca aut dubitante conficientia in
iuxta quod quilibet, quod uult sibi ab alios ri,4b Ela fi ii alio accipere posit. Sin C Morali certitudo in murist bM negociis Iusticit, hoc est,itoli uio exactifima quaerenda sed mediaem. δ πλατs, ut Iuristeriti loquuntur, accipiendiam est. τε RTIA In omni contructuraritvi exH lxurians p ucere debet, er nihil in contructibus committendum, quod cum legi caritate pugnati Q, A in contractibin Cy rerum commutuationib. proportio Ar thmetieissi, uada est ' PQV Praeceptum Domini,Matthaei 6. iii num cre seruandum in Date mutuo,ni
435쪽
miij mutuo dari oportet. Neque enim Christimilio fluo praecepto ietat sterare, ut reddatur fors in se tantum ne Ethnico more j soli in res ii stius mutuo demus,qui nobis uici im simili officio sutem in genere uicem rependere possunt.
S Omnis contractus pugnans cum siua
perioribus regulis ilicitus est,Unde sequitur,inu ram Requii qmm excusandam se. Est emini usura lucrum supra fortem cuilιslibet rei exactum pro pter osticium mutuationtis. Hinc recte Ambrosius cὴm inquit Vsura H estu, u ira uestis est, erquodclitis forti accesseritu ura est quod uelis ei nomen imponas, ura est Nec de usura ulla distinctio contra legem naturae ex uerbum Dei recipiuenda esst. Sunt evim qui furam ita diuidui,ut alias praegrauans proximum, alia commodans non praegrauans deos licita. Et hunc diuisionem puαtant confirmari Ebraico uocabulo, quo usura paepedatur Nesec, quod a mordendo dicitur. Verum quia haec distinctio plane Grammatica est, prismum restondeo, furum non folilin uocari est Ebraeis a mordendo, sed Marbith Tarbith ab augmentosiue incremento. Leviticias. Non da bis cibum tuum arbith, id ect,ad usuram. Item: Ne accipies ab eo Noe e Turbith,id est,usiuranter incrementum. Nam posteriori uoce significat quid per priorem intelligat. Nimirum quodlibet ηugmentum seu incrementum, quod excedit forat . Deinde dico prohibitione Uur 4bege'
436쪽
nerales, quare ista distinctis ut parum I m est: Ita minime excubi conscientum usiurarii. Longe igitur,celius sentit Aristoteles,qui diarit, I puram esse contra naturam . Deinde cum plus recipitur quisn datur , uiolatur proportio Arithmetica,quae in rerum commutationiblιε perapetu) adhibenda est Ezech cap. s. aperte dicit, Vir si non ad usiuram dederit, ex amplius non a ceperi hic iustu H, a uitam uiuet.Vnde ex contrario equitur,minime iustum esse qui furum era
Sed uasti homines multa quaerunt subterfuana, erse benefacere proximo dando isti pecunia
am ad usurum gloriuntur, ac ita usurarum conatructum impudenter uirtutis nomine induunt, inter opera curitatis numerant Saepe inquiα
t pauper aliquis redditur ditior ex pecunia pro qua usurum soluit. At Deus non fallitur Soapbistic non recipit maligna subterfugia. Quares legem Dei er caritatis contemnis,prorsus ira Ofidem naufragium fecisti Quapropter aduerasus omnia argumenta eorum,qui patrocinantur huic impio contructui usurario, hanc regulam opponito De usura rion ex commodo eius, qui mutuum accipit, sed ex lege Dei, ex iure nutu fictu usuriri iudicandum est Lex Dei uite regati e debet,qui anisu usurarii jurem docet, iacu me artiatis proximi ostendiit. Non iuritur humana excusatio hic ualet. Nam de peccatis lassicansi ista ira
437쪽
CONTRACTUS. Istiudicandum est iuxta verbum Dei. Quis quaeso perhumani rationem iudicasset, morsum pomi adeo enorme peccatum fuisbe, nisi tanta calamitas inhumano genere suilbet consecutus Quocirca dis scurum peccatum 4be quicquid Deiκ prohibe uti ut uideatur hominibus excusabile quamcunq; ob causisti Ac mu mente tenemus dictum Dauis dis: Domine quis habitabit in tabernaculo tuo, ex quis requiescetis monte sancto tuostis interesia restondet in' hunc modum mi pecuniam sum non dedit ad usurum:unde aperte excluditur de tabernaculo Domini, qgi quis peculium suam dat ad usuram,
sed quid de eo dicendum, qui Huram soluit 'Ad hanc quaestionem Philippus solidet in hune
modum QAiμluit Uum non peccat, non enim alios afficit iniuria. Quod sine intelligendum esse iudico de s , qui inopia coacti decipiunt mua tu abis urarist, non accepturi,nisi accederet pactum de usura. De diuitibus Meia, qui ut plurires diuiti cumulent, accipiunt ab usurari' niuatuum cum pacto soluendi usurus, intestigendum non puto Hos enim dupliciter peccare statuo. Primum Quia mediocritate praesenti non sunt contenti, De inde qu)d suo exemplo praetern cesitatem confirmant usurariorum maliciam,
438쪽
42O CLASSIS IIII. TESTIM ONIA DE
Matth. P. Omnia quaecunq; uolueritis ut mciant uobis homilies, si s uos illis facite. Exodi 2 o. Ne furtum facies. Romanorum II. Nemini' icquam debeatis, nisi ut inuicem diligatis. Non igitur Must, ut alitualium defraudet in contractιbus. Levitici a 2. Dilige proximum tuumsicut ea
ipsum. Primae ThessalA. Ne quis supergrediatur nessuperueniat in negocio fratrem suum, Quoniam
uindex ect Dominus de hs omnibus. Leuiticios Pecuniam tuam non dabis ad Uu,
Deutero.33. Non foeneraberis fratri tuo.
Oeconomia proprie est priuata domus guae bernatio seu administratio, de qua pulcerurime Cr sapientifime Xenophon m suo Oeconoα co disserit, Er scientiam esse definit adminis
strandae, augendae domus. Dicitur autem oecoα nomis p inop ἐμεοθω, hoc est, adoamus gubertiatione siue administratione. Haec φαsum Deum autorem habet, qui cum in Paradiso Mnastituit, ac postea Mario praecepto muniuit. Haec prim
439쪽
prima Ecclesia fuit m M prodeunt personae quibu Ecclesiarum C politiarum administruationes committuntur . Quare detestandae sunt istae prophanae uoces: Domestica cura es diis 4bolica cura. Huiusimodi voces iactant implfhoamnes, ordinationis diuinae hostes. Verum contraha bl. phemiι opponendum est uerbum Dei, quod te1tatur Deum Oeconomiarum autorem esse e simul inuocandus est Deus, ut suae ordinaritioni adsit, eamq; tueatur, ne a diabolo turbetur, qui familij pol imum insidiatur Scit enim, ibi prina pietatis cir honestatis femina iacienda esse, quae suffocare conatur: Quemadmodum in prima familia Adami et Euae fecit, πhodie non desinit in multis familiis idcm facere. Porro Oeconomia tribus quasi iugis constat. Vnum continet feruosi dominos. Alterum est
coniugistra inter utrum e uxorem.Tertium Conri
sti parentibus er liberis ita in oeconomia sunt sex diuerse perforix, quarum singulis suum pecuntiare est oscium, ad totirci Oeconomiae autoritarit et statum construandlim faciens , propter hunc stiem, ut Oeconomia sit uelut schola quodam, in qua de Deo ex bonis rebus primi in instiis tuuntur homines, erit sint quoddam templum Dei, in quo Deus agnoscaturi celebretur, qua omnes suos conatus unanimiter referre debent itati tria hominum iuga, quae in Oeconomia esse di xi, de quibus nunc ordine dic dum cAPUT
440쪽
graduum inter homines supra in quarto lis praecepto, atque in primo huius clusis capite fracundo, ostens fiunt. Hic igitur tantummodo deos ich dontinorum, seruorum ergas inuicent ta iam hi unum Oeconomi iugum constituat alis eam, idque brevisime. Qui autem 1 de praediti sunt M. Dominis serui, ij non dis icile est in praestandis Q que sibi inuicem τα4οα, hcc est,m analogum
reddere. Et quanquam recte dicit prianus, ea uesidera nascendi sortem, Conditisne unam mariendi, corporum matertisin consimilern anima xum rationem communem, quali iure et pari leage uel uenire homines L hAnc mundum, uel de te, ii di hoc mundo poste discedere tamen necessuri di is est, propter construationea. familiarum, ut alii pr int, enalis obtemperent. Nec quicquam exacogitari potest γῆς ἄναρχiαρ tristius, unde recte Creon, etsi non in loco apud Sophoclem: . αρχιας ouRUDλεξοὶ κακορ hoc est ne imperio esse nullum mala est malum. Et quia inter christianos, ut inter Philemosnem. Onesimum, dominandi, seruiendi comvssitiones sunt per Euangelium licitae, execrandi