Francisci Balduini ... De institutione historiae vniuersae, et eius cum iurisprudentia coniunctione, prolegomenōn lib. 2. ... denuò editi curâ Joachimi Cluten parchimensis ..

71쪽

familiaremque cum ea veluti cori, suetudinem. Sed laudareno possu illam ξενομανίαν, quae tanquam aliqua

Circe socio Vlysiis,studiosos deme- 'at ne Vnquam domum redire velinta Certe caecavi prope amens est illa eruditio, quae res,ppinquiores, Sc quae ut ille aio sunt ante pedes, etsi sint magis necessariae,iam neq; videt, neque videre vult, quam remotas ociose pervestigat. Quid praeterea dicam, ut resellam hanc stulticiam Nihil egero, nisi si eos, qui quia literis exe-plisq; Ro addictos se esse gloriantur,. in iis 1ubsistunt.*s abuti dixero, cum a quibus incitari debebant ut progrederentur, ab iis tanquam tricis implicatos se retardari aiunt. Turpe est inquit noster Mucius 'us ignorare, . in quo versamur. 4edmulto turpius. Q. ad est, nos &in patria dc domi peregri nos videri. Saltem Cicero,etsi videa tur excusare in aliis quibusda rebuς quandam cui vocat λανι ρη ιν, tamecum de quod a Metello agit nescire:

inquit proauum suum C. Orcini

72쪽

ΗII G R. sysuisse,turpe est. Et exclamat, ,eηστα turpem. Quid' ne id accidere posset, quam selicita fuit veteru Romanoru cautiovi cura Plinius naeius verbis quam meis uti malo loquens de Maiorum imaginibus, quae in atriis erant. Expressi inquit cera

vultus,singulis disponebantur armariis, ut essent imagines, quae comitarentur Gentilicia senera Stemmata vero lineis discurrebant ad imagines pietas Tablina codicibus replebanturin monumentis,et u in magistratu gestaru Aliae foris & circa limina animoru ingentium imagines erant, assixis hostium spoliis, quae ne emptori refringere liceret. Haec ille. Si priuatae quoq, familiae,& quaeq; gentes domesticam sita historiam coseruabant tam diligenter quant nos

magis publicam patriae principii,

quibus cum nobis res est,memoriam tenere atque tueri debemus. Et vero etiamnum in principum nostrorum

bono more hoc positu est, ut dilige-

73쪽

mata Boiiii agines describat, atq;cia, seruent neque quem in Marat'. cum dignitate nunc tenere lόcu possiti vi dein certeiebus in ea gerendis ineptia erit, qui taliu ut loquimur)genealogiarum memoria non tenet. Fuisse autem &olim Romae nobiliu timiliarum Lognitione, i aquam liberalis ci rinae parte egregia, a doctis hominibus exculta, vel ex eo intelligi potest,q, a Cicero in sui Attici stud, asa udatasta ρ ro Mixta malis, nobhlitate seruitsulpicii, quipopulo erat

obscurior,literatis hominib8d historicis suisse nota, cum eius haemoria non ex sermon hominum recenti, sed exannalium vetustate esset eru- enda. Siquis alterum petat veterum

exemptu, quod huius loci sit dicam. Valerius Maximus de antiquis Romanoru institutis loquens, Maiores' natu inquit in conuiuiijs ad tibias, egregia superiorum opera carmine, comprehenia, pangebant, quo ad ea an mansis hIuvitutem

74쪽

redderent. Deinde exclamat Quas Athenasῖ a scholam Quae alieni- gena studia huic domesticae discipli- nae praetulerimZNon dissimilem ve-

rerum Germanorumorem, testis est: Tacitus. Sed multo magis fuisse veterum Galloria, Am. Marcellinus significat, cum ait, eorum Bardos fortia virorum fortiti fasta, heroicis compositi ve albus, cu dulCibus lyrimo , dulis cantitasse. Deniq; fuisse hanc ingenuorum adolescentu primam institutione, optimus quoq; poeta Virgilius indicat, qui canens Genethliacon Salonini, ait,

ArsimulHeroum laudes s secta paren mis In legere, aequasi poteris cognoscere, istus. Et nos erim Pa degeeres,ut ne audire

is dem velimus patriaehistoriaecarme Caeteruid intelligereno possum . ni- si siue eoru qiii Barbari dictitur, meis moria teneam Si Galli,vel Britanni, vel Germani, vel Hispani, vel Itali sumus vide nostris loqui possimus, necesse es nos Francorum, Anglor

75쪽

DE IN S ΤΙΤ VT. Saxonem, Gothorti, Longobardoris historiam no ignorare cumq; nostri cum Saracenisvi Turcis saepe cogressi sint, ne nescire quidem licet Saracenica Scaurcicam. Neq; vero quaecunq; res a nostra consuetudine, vel Romanorum raecorumq; facundia abhorrent,ea propterea res aut barbaras statim iudicare, aut ignota.danare debemus Cicero libo. de Finib.

loquens de philosophia, quae etiam

ad Rerum p. gubernatione refertur, Omnium inquit fere ciuitatu non Graeciae selum, sed etiam barbariae,

ab Aristotele, mores, instituta, discia plinas a Theophrasto leges etiam Cognouimus. Ergo dccum illa, qua non negligi opto, posterior pars hiastoriarum ab hominibus literatis ornate conscribi, atque perpoliri iam coeperit: ε ab annis quingentis ea laudari gesta maiorum, quorum etianum vel liberi regnant,vel posteritas regit nostras Respublicas, re iste posi sint, quae ad Romanorum LG aeco

76쪽

HIs ΤΟ R. s rum antiqua gloria, quam ad barba rorum populoru ignobilem memo- moriam, propius accedantis plane spero fore, ut qui liberaliter instituuntur, huic quoq; studio dent opera. Scio multos esse γλο - , inς, qui suae quidem 'patriae suorumque Regum vel Principum historias ab annis ducentis vel recentis repetitas, tanquadigitossuos tenent Sed praeterea nihil. Nam quasi ante a mundus conditus non fuerit, desin orbe terrarum nulla gens fuerit,praeterquam in istorum patria ita illi domi haerent, Maham,quam domesticam esse nulla historiam putant Verum indoctoruatq; illiteratorci, quoru humiles Mangusti animi sunt, ea prope puerilis stulticia est, miseraq; inscitia quae tamen credo si rudiat' atque impellatur,exigno aliae suae a ceribus exire,longiusq; progredi non recus bit: neq; tam fortasse fastidit memoriam antiquitatis, quam, quia literas non didicit, illius monumenta euo-

77쪽

tacem potius quam volcitatem te esse putem: ope dc consilio quam reprehensione digniore esse existimo. Literatos, hoc est Latinis Graecisq; literis addictos iterum copellarem, a que etiam rogarem, Vino modo posteriorum barbaroruinque teporum historiam non contenant, sed desilla antiquam, quae ab Romanor hi Graecorunaque consuetudine fortasse abhorret, tam barbara esse non putent,

ut sua iudicent indignam esse cognitione dico Iudaica in qua profecto plus, qua in Romana est admirabilium obseruationu . Sed quia Christiano nucisipello,nis existimo plurib eos verbis eo n6ine rogados est e. e .lim quid certe aliqua lo mei nerint, qua eius ignoratia ridiculos reddiderit multos historicos, qui tata alioq uiliteraru gloria floruertit, Graecocatq; Roanos eosq; eo magis reprellecti

sciat,quod in suo alioqui ordine haberct, qui b quod in hoc genere ignorabant,

78쪽

Η IS R. syrabant, discere, si saltem eos legisset, Poterant, ut ostendit Iosephus contra Apionem. Quid dica de Diodoro de Strabone, de rogo vel Justino, clarissimis historicis Quid illi de Mose, dequeJudaeis ZQuam inepte, quam falso, tuam impudeter Imo vero ut tres eius de aetatis posteriores quidem, sed non minus nobiles scriptores notem' qualis, ubi tractanda est Iudaica hi floria, nugatores Aael Corneli Tacitus in i uis Annalibus, vel Plutar lius in Symposiacis vel Appianusii Syriacis, Quid dica

Senatu populumq,RO. omnibus Ge. tib intilia pho sua in hoc genere Uanitate turpeq;. νi eηm-Olfetasse, cuin eo arcu, que Tito de Iudaeis triuiaaphati extruxit,no tu inscripsit, sed etia insculpsit, Titu deleuisse urbent Hierosolyma,omnib.ante se ducib Regibus, aut frustra petitam, aut O

mnino intelatam Itane vero tacito

sui quoque Popeii, quem dc Cicero Hierosolymarium vocat, obliti erat Risit, credo, Iosephus, cum tam

79쪽

co DE INSTITV Τ. dicula quae etiamnu extat, legit in scriptione Rint ipse Titus, quem Iosephus docuerat historia Hierosb-lymitanam,in qua urbem illam ApEOlim tentata victa, expugnatam abs multis Regibus ducibusqi ostenderat. Quod quidem nunc obiter dico quia scio multos esse, qui non selum tam fatuas inscriptiones adorant, sed dc gloriosae suae eruditionis magnam Parte esse putant, reru Iudaicaru su- pe bam ignorantia: cui tamen facile ignoscere,si posteriorum temporum esset Na fateor post urbe illam a Romanis euersam eiusque Rempublica deletam mea genitaquae dispersa, Scincertis errans sedibus, misera seruitute seruit, vix esse quicqua reliquum in quo historia haereat. Caeteria urbs illa, quae veluti prima Sc princeps omniumagnarum urbiu,antea multoque ante Roma, historiam occupat, rursus nos ad se postea revocabit, cunostroru Principum nouos in ea triumphos, duce Gothifredo, & veluti Europa saepius ad Barbaros depellen-

80쪽

III sum R. cidos mare illud mediterraneu traiicientem, spe Iimus Mirabilis profecto est ille, quem in historia iituebimur, Euriptis rervi humanaru mirabiles vices sunt, incursiones, emi

grationes ci gentium c populorum, reciprocis ut ita dicam motibus alternantium. Sed quid tandem in iis vident,qui totum non videntῖCredo equidcm multos spectare lubentius Romam de aliis gentibus triumphantem, quam barbaros vicissini illi insultantes, Hira ultione Italia pervastantes imo vero Septentrionem Sc Austium ad Orientis atque Occidentis Imperium euertendum, concurrentes. Sed ex illa vastitate, talibusq; ruinis condita sunt regna, quae nunc admiramur, desin quibus vivimus neque eorum conditione, a cuius cognitione non possumus si

se alieni, satis intelligere alioqui pos

Dixi historiae nitiersae dandam

esse operam, d quidem uniuersami