장음표시 사용
221쪽
aris id inmitis quodammodo nos Deussa stis cadat, ist quod propter pec
ANE, vi loquitur sara, non delectatur Deus in perditionι-ltis no bis r quin immo, ut i in semet per Ieremiam ait: o-gιυι cogitationes paris , o nona fictionis. Nam die iatia os . fera archium, inquit Serarius, ex eorum qua eon Irux ι ad δι sortim νtiina vestipsas λα Auli ex eortim , quasnxit, vaso um
solum non delectari Deum animi nostri perditione, quae vera eg perditio; sed neque
corporis , aut quavis alia licet minima, ut sunt inopia, facultatum iactura, morbus , Shis similia: nssi quatenus maiora, & veriora ex illis bona elieit. Sie pater non delectatur in perditione filij , dum illum ad tempus aliqua etiam sincera consolatione priuat, ut vel melioribus det operam studiis, vel quod ex ea imminere praeuidet, malum arceat, vel tandem , ut eorrigatur; sed potius, dum illum aDigit, dolet de ipsa afflictione, nec de illa gaudet, nisi quatenus per eam salutarem sperat eorrectionis e Scium: unde vindictam peccatorum sumpturus : Heu , inquit perlsaiam, eon Iabor fore hori ibus meis, editandieabis de inimieis meis, gemitu, ac sin gultu quodam contestans , se nolle mortem peccatoris , sed ut conuertatur, & vivat: Ndum alibi dicit: Ego in ins risu oe o νιλ bo, ct Dbsannabo , eium Cobis id, quod time-
satis aciti eneris. Loquitur, ut docet Serariusύνθμων θωι, hominum scilicet more, qui verbi causa, si eae eum videant an 'soueam , ae lutum pergentem, admonent eum, vi sibi eaucat, aliamque viam teneat, Quod si ill suos monitores contemnat in lutum de .cidat , laque de turpet, maculetque, merito illum ipsi rident, di cachinnantur, non quod
eius casu , & sordibus simpliciter oblectentur, cur enim alioquin praemonuissent λ sed quod de veritate, di iussitia, quae in obstinata huius exo lapsu apparet, gaudeant, viden tes vers sis admonitioni re ipsa testimonium iam reddi, di proteruam illius vecordiam, Sarrogantiam castigari. Vertam in ipsa precatorum perditione quasi dolens exelamat Deus, Heu , Sic laturus sententiam diluuij: Destis, inquit Scriptura,riore cordis intrinsetis, delibo, inquit, hominim, quem formatii a faeie terrae . Et licet sex diebus mundum creaverit. centum tamen annos, ut obseruat Augustinus eonsumpsit in areae fabricatione, ut ostenderet, D
tria. Minui ad de moliendum tardus, ad re
non sicut homines solent, reparando cunctari,& demoliendo distinarer sed potius, ut exponit chrysostomus, tardum esse ad demolitio. nem , di ad reparationem sestinum . Quat eluitatem Ierielio vastaturus, s lios Israel alloquens It: CIrcuite eam, nimirum ei uitate Iericho spi/m dieitis,ctoriatia die eades murtis. Mira res, ait indicatus Chrysost. munduunt. uersum sex in diebus construit, unam urbe septem in diebus soluit. Et cum impuras S domoru eluitates perdere decreuisset, perindeae si quaereret,qui pro illis apud se rogaret, noprius perdidit, quam ad Abraham digrestus, omnia, quς facturus erat,illi nuntiasset, cum q. ab illo rogaretur, ut vel saltem propter quin quaginta iustos urbibus illis ignosceret, subinde promisit suturii, ut etiam propter decu parceret, quin etia di propter unum Loth illis omnibus pepereisset, si ausus esset Abraha ab idotalem rem deposcere: quod satis ex eo liquet, quod urbe Ierosolymoru postea demoliturus: Circuite , ait ipse Dominus per Ieremia , mas Iretigalem, Θ Vpieite,ct consti/rate, O qua νιυ.mptiters eius, an inti maris Visu faciens ιtidietum,ct quarenia rim, is propulus ero ei. Quo in loco Hieronymus:Wopser unum virum austi, inquit, fota Iero omis ignoscebaι. aestit,ait Deus,de eis Uriam,qui inserponeres sepem,ets arιι oppositis contra me pro ter
're eos Indignationem meam. Quare cum ceclaret rogare Abraham, Angeli nocte venerui Sodomam consumpturi, non tres, ut fuerunt in
domo Abrahae, sed tantum duo: quasi qui Dei
persona inter illos gerebat, supplicio intereste noluerit: quia,ut Sara loquitur, non desectatur D tis In perdit Onibus nos s. Itaque, cum Ois nostra perditio, ut ipse Deus loquitur, si nostris sagitiis tribuenda: nam periιro, ait, rua γυνa I, subaudi ex Di tantammodo in me istixi Aduersit Matitim lutin i Nihil habet homo,quod Deo sue -- censeat, qui non perdere. sed auxiliari tantumodo delectatur, si post diuturnas ab illo immissas eogitationes honas, ae inspirationes, eorrectione posthabita, sagris ab illo seuere corrigitur. sie uti nec esset, qui iure humanissi l mu iudicem redargueret, quod famulu, ami- eumue in eapitalia erimina proeliue, iuxta iustitiae regulas puniret, postquam nunc minis , nune precibus diligentissimam dedit opera ut Aduersa turbillum in osse io contineret: quippe, qui iure
optimo pereunti famulo dicere posset reditiottia ex leuantammodo in me auxititim travim. nam licet multa cotingant hominibus aduersa,vel ad eoru probatione,vel ad virtutis exere itivi vel ut cateris exemptu sint patientiae, ut supra vidimus,attamen, ut in pluribus extrinseca omnis perditio, nimirum psm,a peccatis nostris originem trahit, iuxta illud:propser peeetita venitins aduersa: quod innuere voluisse David apparet, dum dixit: μι quam hu- mitiiser, ego detiqui. & alibi: propter in L uatem ιον ptis iis homin/m. Vnde Iob,
nia, quae singulis obueniunt hominibus .ut plurimui peccatis ortum habent
222쪽
nostra parte quae pix nitetia est sed e
eonscientiam tuam nulla peccati macula commaculatam considerans , dum grauissimis a Deo incuteretur sagellis, dicebat: IUM pe eaus, ct in amaritudinibus moraων oeultis meus: signis: ans, raro contingere, hominem absque pi uio peccato in amaritudinibus versari. Quare, sicut est in apologis, eum lamentarentur aliquando inuicem cuiusdam sylvae arbores de securi, quae adeo in illas grassabatur, ut iam perpaucae subsisserent, inuleemque de remedio disceptarent: quid est, eompellans eaeteras dixit una, quod de se- euri conquerimur, si nos illi manubrium minis ramus λSie sanὰ quisque, dum securi, ut se dieam, irae diuinae percutitur , non est, eur de ira Dei conqueratur; sed de se ipso , qui eidem peccatis suis manubrum, ut ita dicam, nimi tum flagellorum occasonem praebet. Sie peccatorem Deus per Ieremiam alloquens ait: Via tua, ct cogιtationes tua fueriant bae tibi nam quicquid nobis aecidit, nostro accidit vitio, qui dulcem Dominum in amaritudinem vertimus, de eogimus saeuire nolentem. Ven- rem meum, nirem metim doleo , sensus eordis mei Iurbati fiant in me, ait Ieremias: Vox bae, inquit Hieronymus, Iraemia, en Dei loquentas per Frubetam, qtiod doleat supreeon ιν ιione potiti fiat, ct inLDν hominis UL
berna L qtionciam, Θ peuci mea Bahlonio exercitia tiranti popuIulis stiriti er in praedarisium mea quondam eqsHhMpitia, causam autem contrit onis,vastitutis fuga:ct buccinas iungitiquiasiantis poptilus metis me no cognouit,f0 inspientes sint,ct Ueeordes. Haec Hieronymus. Quid igitur faciendum ad nos ipsos afilicti recurrere debemus , & conscientiam nostram immundam agnoscentes,rem uere ais ictionum causam. Sie Dalres Ioseph, dum tanquam fures detenti essent, statim s ipsos eonsiderare coeperunt, di licet iurium se non eommisisse plane cognoscerent, eulpam tamen esse eausam, cur talia paterentur existimantes, dite banr. Merito haee patimur,quia peccauimus in fratrem nori vim,videntes an sium animae tuitis, eram destrecaretur nos, o non auditiimus: Sie Rex IJ2cchias statimae mortis sententiam audiuit, conuersus ad parietem , ut lucra refert historia ,sstiit amare: est enim paries seeundum mysti eum sensum propria conscientia , iuxta quem di-etum est Erechielii Fin hominis. Dis paris. tem. Sic nautae, qui Ionam ducebant validavi tempestatis maris ita agitati At pene mergerentur,eausam illius inquirentesino sidera, non turbines, non vetos eontemplati sunt, sed ad interiora nauis Aescenderunt. vhi Ionam
peccatorem reperientes illum proiecerunt in mare, Ze saluati sunt: sic du aliqua perditione, dum aliqua tepestate agitamur a Domino, ad interiora nauis, nostrae videlicet eosti etiae de. seendendum est, ubi poliis,diligentissime considerare debemus,num lateat in ea quispia Ionas inobediens, aliqua nimirum actio contra Dei praeseriptu perpetrata,quam reperientes,
s saluari volumus, in sanguinis Christi marediam per poenitentiam,& per eonfessonem proijeere debemus. Sed heu nos miserost quibus vi plurimu illud solet cotingere, quod Sa muel adhue adolesceti in templo Domini. ubi erat area Dei,dormieti aceid se legimus, quia Domino semel, bis, terq vocatus, semper ad Heli praeceptorem suum e5fugiebat; sic inqua, Se nobis eontingere solet, qui a Deo sagellis
impetiti,& vocati, vocem eius no agnoicctes, ad medio, ad chirurgia, ad causas naturales,& ad liumana praesidia eo fugimus, nee voeati Deo obtemperamus. Hinc est, quod nee cessat ille pius,& misericors, donec audiamus, da ea, musq.cum eodem Samuele: Loqtiere Domine, quia audι0retius fiatis. Emedemus igitur nos
ιod nemo subsistere maleat in tem pestatibus aduersitatum absque Z-
timarum consolationum auxilio,qua
non habet, qui terrenis gaudiys πολυale dicit. D O C V M E N T V M II.
ACIT praeterea Deus, ut Sara loquitur, post tempestatem tranquillum, quia iuxta tempestatum anni vicissitudines quibus Ver Hyemi, & Autumnus Aellati succedunt, post duras siue corporis, siue animi afflictiones, suauissimas omnino, de pene ea testes coniblationes seruis suis ministrat. Vnde sicut poeta lyricus canit:
Non sempe imbres nubibus hispidos
Manam in agros, aut mare Caspium Vexant inaequares praeeua que et nee Armen=s m oris
amice Vasti sat glacies iners Mensis per omnes, aut Aquiloni mouereeta Gargani Iaboranι Et Mys Oiduantur orni. Ita nec semper patitur Deus, animam in tribulationum tempestate vivere, sed post tempestatem tranquillum Deit. de rost nubila phoebum adducit. Neque dubium , quδd s-
223쪽
Naturae humans magna imbecillitas.
nae Meunditati, diei scilicet , de noctis ; hy mis, S astatis; sic necesse est ad virtutis opera tribulationi , S moerori consolation ONiuccedere: etenim licet verum sit virtutis vim in consolationibus non consuere , quippe quae consans ex se esse debeat, di sortis aduersus quas eunque res terribiles , cum simma etiam tempestate, & assietione animi,
qualis in christo fuit, dum dixi ei irinis enanrma mea et que ati morum; Nihilominus virtus ipsa, cuius proprium ess eum delectatione agere , sine delectatione non es,& tanta est hominis naturat imbecillitas, ve ei succumbendum denique sit, si praeter virtutis auxilium aliqua interdum diuinae eonsolationis tranquillitate non recreetur, ac roboretur. Natura enim fragilis, di deprauata, ita pugnando laborat , & 1atagatur, ut quo saepius tentationi res uel etiar, propitis ei nihil sit, quum ut exanimetur , di concidat prorsus ad Sampsonis similitudinem, qui cum saepius
pernegasset Dalidae,quod illa pertinaciter postulabat; cessit tandem tamina, importunita. te victus virorum fortissimus e nam ut Scriptura docet: Cumq. moresa es ι es, nimirum Dalida , e, per Utinos dies irarier adhaereret,ntititim ad quietem sparitim tribuens, descii anima eicis , e, ad morum C tie Iasci a VI. Qua in re expressam videmus natura imbecillitatem, & quantum necesse habeat diuinis eoalolationabus subleuari, non solum, ut i certamine non desciat ; sed etiam ut se ipsam, suosque aduersarios vincate etenim, ut
D/um percipitur, nee quicquam eri, quod θυι usmodi Cistim, in Duritia , ae moerorem
ipsi Deo nyeere. Quare sicut status matrimo oti spiritualis, quo anima eum Deo nupsi, onera habet sua, & gaudia; & onera propter gaudia ita feruntur , ut sine illis intolerabilia omnino sint ; ita status matrimonia spiritualis onus, di dulcedinem habet , tempestates nimirum variarum te latronum squia, ut Sapiens ait : Fiti, Meedens ad seriaittitem Dei, pr Ma anamam tuam ad tentarionem & tranquillitates dulcissimorum eum Deo colloquiorum, amplexuum, di castuli morum oculorum , quibus anima pia diuina consolatione ita roboratur, ut nulla deinceps valeat tentatione concuti, vel a recto dimoueri .Et
nim ot Isaias ait e CompώD6cιs rugiam cita ere otii, iii gum nimirum laboris, & tentationis a faeie olei latitiae, di consolationis odi. umae, quam Deus in ipsa etiam tempestat laboris minissrare solet, ne suctibus obruatur. Sie Laechiel de medra agnis, per quem obsidio urbis, eiusque consagratio exprimebatur , electrum, diuinae miseri eordiae symbolum vidit, unde alti , de medιo ignis Ianquam oreus .hriri, idest , imago hominis splendida, repr sentans Deum qui dieitur, Halae. 3.l
dem sensu dixit e Stetit abundant passiones in nobas; Da ct per Christim astin-
ι constitso nostra. Neque enim cogitar debemus in militia Dei aliquem esse militem, qui suo si pendio, aut debitis obsequiis careat: nam haec duo sunt, quae maximoper virum iussum conturbanti In duobus, inquit Ecclesiasticus , eon Irsatam eri ese meum lo γ hetiator isse em per inopsam vir seu 23. saltis eontempttis , ides militem vadere,qui in bello strenuus post bellum sine praemio e g tur infeliciter ostiatim panem emendicar , vel varum sensatum, qui apud omnes inhono. ratus incedat. Non inquam haec in domo Dei confusio ; sed qua ielieiter,& strenue te habu rit , mercedem debitam a Deo reeipiet, Spost tempestatem tranquillum. Verum extor. res ab his diuinas consolationibus habentur, quicunque terrenas quaerunt consolationes quia, ut Bernardus ait: Hesiosa quirim ουι-
t m ιιικιιbtis ahenam . unde Bersabea filium m libro prouerbiorum alloquens, ait: POMregibrus 3 Samuel, noli regιιtis dare Cinum, date siceram marentabias , e, ciniam his, qui amara fianι animo , bibant: ct obhtiiseani linge tu stia, ct λογιι sui non Heredent amphtis. quem loeum Hieronymus de spiri. tu alia consolationis vino intelligit, quod a Deo congruo tempore ad potandum porrectum, animam in moerore deficientem laetifi .eet , tristatimque omnem expellato Et opti- md quidem 1 nam vinum latis eare cor hominis N Psaltes docuit: unde S illud potatum, remedium esse triuitiae multi dieunt i quod responsum Anacharsidis se ite declarat, qui in conuiuio a quodam, qui diu multumque huberat , latusque canebat, interrogatus, num sinitis est et eantus in sua riuitate: respondit, neque Cinum quidem. Ex quo etiam factum l
legimus,ut ad leniendum dolorem mortis,ta-s --
retur in potum patibulo adiudieatis, illudq.
eausam fuisse ebrietatis Noe, narrat Chrysostomus, dum ait: tenebatur Noe magna
tionem exes Mye Coisbat ..Non des igitur , inquit Bersa ea Salomoni filio suo, non des ναιbtis Cintim ted da illud minem iliariti νs, qvis amaro Itint animo, apertu innuens, uinum diuinarum consolationum, quod laetificateor hominis, non voluptate terrena dasta. Iutis, non diem in ludis, & fabulis. tradueentibus , sed ha, qui illis renuntiantes, amara animo in mundanis stim a Deo eommunieatri. Quare dum angimur aliqua tribulati
224쪽
I .a6. 2CAduersa huius muli mo
Augetur pa tientia iii aduersit, pers citruq. Patientia in pm petitate
ne , non mundum i sed is ominum expectare debemus. qui consoletur nos. Sic David: Eae necta DomInum, ait,cim ter age, conseruttire, rutim, ct Dine Dominum Quo in loco Augustinus : non sinines s mendacem, non eum, quι poserit fatis, non eum, ι κω es inuentaras quiti det. Hanc Dominus per Isaia Vade, inquit, poptiis metis, intra in etibi Iuttia . eLude ossa tua stipeν te, abscondem
modiciam ad momentum , donee pertranseat indignatio mea, docens, aduersa omnia, quae in hoc mundo patimur , momentanea futura sumpta metaphora ab eo, quod sauiente tempestatibus caelo, aecidere solet, in quo nubes aliquando conspaeitur adeo tenebrosa, tantisque tonitruis, fulminibusq. indignata, ut mundum eonsumptura videatur, quam conspicati pastores,gregem relinquetes, S: arator struam, ad eaulas confugiunt, quae tamen ad momentum , paulo post a modico vento consumitu vel ab eo, qui noctu cubicula dormiturus ingreditur, qui, & si aliquantisper elaulo ostio tuturus sit in tenebris, ingredhur tamen non grauate, quia prope est, ut dies adueniat, dis oras se rursus det in aliorum conspectuu , ;se & iracundus homo, sed pius aliquando facit, qui lieet se terribilem, di semidabilem domesticis ostendere soleat, tamen sedata mox ira, blandissimis verbis seruos alloquitur, eos q. tot ac tantis donat muneribus , ut
valde laetentur, per modicum illud temporis domini sui iram patienter sustinuisse, quae ψ
sis tantorum honorum fuit origo.
uod in re balatiretim tempessate pa
tientia exerceatur, O augeatur vir.
tus, des impatientiae damnis . DOC VM INTUM III.
NFvNDIT quidem Deus, ut Sara loquituri, post lacry
mationim , & fetum exultationem quia in tribulationibus fortior euadit homo, & in virtute persectior. unde B. paulus: Cum enim in mor, ait, tune innocens fiam. Exercet enim tribulatio patientiam, quae non exercita, sepenumero inepta redditur ad pugnandum contra diabolum nam quomodo gladium in vagina diu inelusus , tantam rubiginem eontrahit. ut educi cum nequeat, inutilis omnino reddatur ad pugnam, sic non exercita patientiae virtus, adeo torpescit, ut
aegre aduersariorum insultibus homo resistat & quemadmodum non est arbor solida , nec sortis , ut Seneea docet in is in quam frequens uentus incursat: ipsa enim vexatione arbori constringitur, & radices sortius, altiusq. de. figit, unde fragiles sunt, quae in aprica valle nascuntur ita in serendis aduersis delieati
iunt,qui longo prius maloru usu non fuerunt exercitati: di tandem sicut lateres, nisi igni coquantur, mox ubi aquam imbiberint, dic soluuntur, ae dilabuntur ; ita facile tentationi cedunt, di ab omni aduersitatum aqua soluuntur,qui pruis in .rnaee tentationum non sunt probati. Sic erram mare nauigantis ,
inquit Chrysostomus , qai innumeras proeetias tuti tit , mratiasque Dem/s pia pessunι ante,qucim merces referant, non partim peregrinationi uae Aertim reportant, eo quoci
tram minias horrens; ita qui in praesenti vita multavi propter Christum fert afflictiones, magna hic potitur fiducia, animamque suam ita excelsam emcit , vi postiae grauiora omnia quasi e sublime derideat. Quod patet exemplo Dauidis, qui congressurus cum Coliath : Deus, ait , eripuit me de manti
bonis, ct ses, Bberab ι me etiam ab iLIO Phili o ; Et Beati Pauli, qui ait o Litera-tiit me Dominias ab omni opere malo: ct DLutim faetet in rignum fiatim eati Itim. 8 alibi i Tribtilatio pari/nsiam operatur, patientia p=obationem, probatio Nero spem. Insundit deinde patientia item exultationem ; ipsarum aduersitatum dolorem, non modicὰ leniens r nam impatientia eorpremitur, corroditur, S absumitur, ut in prouerbiis habetur: Animus garadens aeta.
ορνmis Iuno; ita Irta tria mori noeel cordi. citius etiam a tribulatione liberat; quia laeit Deus, scut pater solet, qui miserieordia motus, ei lius desistit a virga, quando puerum patienter Iustinentem flagella, conspicit, quae si eum murmure, & clamoribus ferat, magis contra illum exardestit , Ipsumque, durius verberat: N scuti avis virgae vise Osae insidens, quo magis alas eoncutit; eo magis visco pennae adglutinantur; ita quo magis impatienter homo diuina sagella sussi. net, eo grauiora semper a Domino demeretur, & sicut piscis reti inclusus, quo magis sese agitat, eo magis implieatur, & qui alligatus est ferreis eatenis, quo sese magis mouet, eo maiores sbi dolores infert: sevir impatiens eo maiore angitur afflictione , quo insictos sibi dolores maiore impatientia sus in et . Quare Plinius e animtis Iordis , inquit, in re mata dimidium muti
Summus praeterea honos eoram hominibus, Angelas, sanctis, S ipso Deo est patientiae. E contra vero impatientia confunditur coram omnibus creaturis, & ipso etiam Creatore. Sic clum hortata est populum Bethuliae ad siisserentiam sancta Iudith, dixit: Memores esse debens, ε modo patra noster Abraham renturus es, o pre mutias ι btius Ones prohastis, Dii amistis essestis es: Sie I ae, cte. HI. atium,qtii tentationes non
tiberat etiatius a tribu lationibus . Dolorem minuit.
225쪽
fuerit, & cuius ordinis inter Ange
R Seraphim stisceperunt eum timore Dominι, ιρο - iijntiam fram, O improperium murmura-sionis suae confra Dominum protulerant,exteminalisne ab exterminatore, ct a fempentibias perierunt. Vitanda itaque nobis est impatientia, ne simul cum illis ad exteriaminium aeternum deducamur r nam seut is iis, qui tempore praelio sunt ignaui, nec sortiter hosti certanti resistunt, deuastantur campi, spoliantur aedes, incenduntur pagi, exhauriuntur regiones, occiduntur viri, Sstre infinita alia inseruntur damna; sic in spirituali praelio omnia bona animae consumuntur,nisi sortiter resistamus armis muniti patientiae, quae post tempestatem exultati nem assere, & vitam sempiternam .
In illo tempore exauditae sunt preces amborum in conspectit gloriae summi Dei.
Et missius est Angelus Domini san
ctus Raphael, ut curaret eos am
bos , quorum uno tempore sentorationes in conspectu Domini
3 praesti Tobia , e, Sara quomodo Uno tempore Deo isti a.
In ren pectu Horiae semis mei. Arabs roramgio ia mei MeeIs, hoe est,ante Deusum me gloriosum , R excelsum t vel ant omnium beatorum spirituum conspectum, vel ad maiorem summi Dei gloriam, quae sane maxima coram hominibus apparuit ex liberatione Tobiae a caecitate, de Sarae 4 ει- monum in statione. 'Quod vero habent hic L X X. Exutidita eLῖ oratis amboγum in eo pem Horiae magni Raphaelis, ideo dictum est , vel qui , gloria Raphaelis , scut etiam gloria nostra
ipse est Deus: Unde Psaltest Tia, inquit a Domine fusceptor metis es,Θ gloria meae veli quia eum Raphael ipsum etiam Deum aliquando significet, ut in sequenti versiculo apparebit Raphael hic pro laco ponitur. Et missus eIι Aneelus Domini Rupta LHebraeus r Et mist Dominias Ametam Raphael principem, eurationis praepostam, seu
ut alii interpretantur , qui sanitatum est praeses: nam Raphael idcirco dicitur,quia libonae corporis xaletudini praeest : est enim Raphael idein ae medicina Dei a voce , rapha, quae curare, mederi, parcere , & re mittere significat, & a voce ου, ecquae significat Deum. Quare & ipse Deus in Icripturis sape hoc nomine se appellat, ut in Exodo ubfum , dieit, Deus Satautor stitis liHebraeus r 'san Raphaeli medietna tua . Sic& ΕΣechiae ait: Mee Ropheues, hoc est,sanol te , & alibi multoties.
Isidorus, profoer, Seuerus Epist. de alii; sedi
quo sensu non satis eompertum e nam scuti, nomen Angeli, quod infimo tantummodol ordini appropriatur,etiam beatis aliorum lxordinum spiritibus accommodari potest,i ita nomen Archangeli, quamuis secundi sti ordinis infimae Hierarchiae, uniuersaliter ta-l. men cuilibet Angelo accommodari potest ,lscum Arcangelus idem sit, ac prinreps nian litius. Sic Michaesem Archangelum dicimus,l cum tamen certum sit ex principalib. si noli ex seraphim esse : Angelum infimi ordinisi Raphaelem suisse vult S. Thomas , quia i lamen ipse mei Raphael insta, se esse dicit exi numero septem aliquorum summorum aliqua dignitate cxcellentium , dg in Hebra Oex 'principatibus astantibus, & hic L X X.
cum magnum appellant, & non simpliciter magnum, sed substantivum apponentes,eiuspr stantiam maxime illustrant; non sicile ex infimo Angelorum ordine eum esse crediderim , sed potius alicuius sirperioris. Et quidem cum ex supremis septem spiritibus sit supremi Seraphinorum: nam ut a, B. Paulus: Omnes sunt adminifralom spirittist in mini eritim missi, omnes intelligo pro
sngulis generum, seu ordinum, δe non progeneribus singulorum ; ita ut sit sensus: de quolibet ordine Angelorum mitti in mini Ilsterium propter eos , qui haereditatem e piunt salutis e de superioribus nimirum ordinibus aliquos; idque admodum raro: de infimo vero multos, S saepe. Seio non unam
esse hac de re striptorum sententiam; haec tamen mihi probabilior, quod magis sacris scripturis videatur consona, & inter Patres communior. Habemus enim in sacris literis Cherubim, dx Seraphim missos: quod si illos significatione impropria accipiamus, non erit amplius,undd ex illis probemus supremos hosce ordines dari. Missi sunt Chervilbim ad eustodiendum paradisini volupta-
226쪽
M. r. in iis, quos vero Angelos fuisse suprenis Hie- ' e aiatrarchiae ordinis Cherubinorum, censuerunt αἰ- ,s. Augustinus, Chrysostomus , Rupertus , &tias . t lalij. Deinde apud Isaiam habetur: Et υo-cν ira ibi. lutili is m. onus de Seraphim. quo in c. W-θlioeo Cyrillus seraphim docet supremas esse Σ v spotestates,quod etiam docent Hieronymus, Aio. s. εἰ IDamascenus,& alii; quod licet raro factum. s. d. ώae fuisse legamus,non tamen praeter ordinem ,
g--lsed iuesta ordinem a Deo statum, actum est :ι ι inam ad diuinam sapientiam, S prouiden-V tiam spectare videtur, ut ad communia ministeria de inserioribus ordinibus ad nos mittat;ad praecipua vero, R insgniora de superioribus. Neq; Obstat proprietas nominia: nam de seraphim dici possunt, eo quod ince dant . & Cherubim, eo quod doceant, NThroni,eo quod sedetem in se Deum ad nosserant,&c. apparet igitur nihil impedirela, quin, R Raphael ex supremo sit ordine Se
Angeli qui j Mi vis igitur en Raphaal, Vnus e supre-
ad nos mutulatus spiritibus a Deo,ut curarxi Tobiam , &Saram; ita tamen ut ministeriis his eYternis
stili.a M. loccupatus,non desneret videre Deum. nam
is a Aveti, ut inquit Cregorius , missuntur,ctali ut quia per loe,qtiodeire eripissent, exeunt, di per hoc qώod intus quoque sunt,
nunquam Heediam, o faelem ergo patris semper cident, ct tam/n ad nos Ceniunt.
Nitti quid stlMitti enim ab alio dicitur id, quod per se ialiqualem processionem ab alio incipit esse aliquo modo alicubi, ubi prius non erat, quod fit in Angelo, quotiescunq; per diuinum imperium actione aliqua transeunte, incipit esse nouo modo, ubi prius non erat. Vt euraret eos amhos. Mistias e LI Rapta νι is , . habet Graecus, in ambobias mederetiar, stis Tobia antigines ab ergeret , ct Saram
uxorem , ct Cineiret A orium mutam data ---, qtita ad Tobiam pertineret haereditat/m tuam vieipere. Duorum uno tempore, Eo nimirum , quo Tobias orabat in Niniue extra domu suam in aliquo forte remotiore loco, di Sara in Rages in coenaculo domus suae . undiS Grat-cus r Eorum, inquit, tempore domiam resit Tobias , a sua nimirum oratione, O Sara eerenaetiti defendit. Quare & uno eodemq. tempore utriusque orataones sunt. In eo pectia domini recitatae,Ab Angelo Infe. o. ra nimirum Raphaele, qui,ut infra videbimus, hie Tobiae habuit: iatiando orahas eum Iae mis , ego obtuti orationem tuam voma cratis, no ,, Graecus legit: qMando orasi tia, ct sponsa itia Sara, ego obtiai memoriam ora tionis Ueri coram Sancto. Nam lieet Ra- Raphael non phael tutelaris Tobis Angelus haud esset,aderat Angelusiquem scut etiam ad alios tutelares caeter tutauris Toleum hominum maxime spectare videtur sin gulorum preces offerre; erat tamen ishs ex
ctorum ab ipsis mei Angelia cussodibus excipientes, Deo ex munere offerunt: Arabs.linas αuoniam orationes acceptae fuerant Eno
Quod magna sit Titi pietas hominum
iustodiam Angelis demandare . DOCVMENTUM 1.
lere , di cum pernardo exel lῶν er, a. mare: Mira dignatio, ct Uere magna diaectio eharitatis ;Ansetis Dis Detis mandauit de te , ut eti diam te in omniatis Uys tuis . Luis enim , qtiibus de quoqdid mandativus mandauit,etitassent An- geri , exitis manesatis obtemperant, euius editini testin ali . Mandatiis Anaeriis, ct Angriis suis mandatiis, iuri iti mitibAmi-hus tam beatis, tam proximis, i eohaerent bus , tam famiriariter adhaerentiatis, Overi domeffieis mei . His mandatiis de te, tu qtiis es t Domine quid es homo,qvisti memores eius, aut Aius hominis, quoniam reputas eum λ quas Uero non si homo putredo, dissitis hominis Uermis lsed quia piatas mandutiis δε υ nti uia scripse eontra te amaristidines I nun tiido contra foritim , quod Cento rapitur, osenlaepotentiam mam. in
mandauit de te, ut etifodiante in omnibilHominis qua ys tuis e mandauit nimirum spiritibus istis sublimibus , ut te vilissimum puluerem custodiant. Considera quaeso vilitate tuam ἱconsidera dignitatem Angelicam, di admirare supremam Dei tui bonitatem, aqua tali custode donaris. Vide inquam vilitatem tuam, qui per peccatum ad eam miseriam deuenisti, ut sicut quondam nihil te felicius in terris a ita nunc nihil te infelicius occurrat : nam domicilium tuum si spectes, pro patria exilium te nactum esse cognosces: pro paradiso vallem lacrymarum, vastas, &horridas solitudines, idq. toto vitae tempore. Si spectes corpus, illud doloribus orbis ,& infinitis propemodum iniurijs videbis obnoxium : si mentem , illam vesanam, Cleuem,anxiam reperies Et tandem,s totumlHomo uani-
te ipsum consideres, omnium te vanitatum statum Om compendium esse cognosces , iuxta illud Dauidicum: Vertintamen uniuersa vanitas omnis homo Cluens, hoc est, tantummodo omnis homo vivens uniuersa vanitas: seu nullus est homo, qui non omnem vanitatem habeat,& nulla alia res est prster hominem, in qua omnis vanitatis vestigia deprehen- ruri amendantur: est enim hic Geruntamen particula parti uia ali non exclusua, aut aduersaliua, sed affir-lqu do poti 'mans, idemq. pollens,ac tantiamodo. Quod j l
227쪽
facile verum ille esse dignoscit,qui omnium aliarum creaturaria, siue intellectualiu , siue non intelectuallu: sensitatu, sine insensibiliti,
vanitates in uno homine contentas esse con siderat. Etenim habet ille cum intellectualibus voluntatis discordiam , consilia varietatem, shidiorum mutabit, talem , cogitationum inconstantiam, opinionum errores, di deli amenta, cum sensibilibus tactus d lorem, Odoratus scutorem, vis is caliginem, aurium obstructionem, gustus amariti O: cum vegetabilibus alterationes , decretiones,& denique cum alii ς omnibus creaturis, caeteras ipsarum omnium vanitates . Mira re si de huic vanitatum omnium compendicia summo Omnium regnorum Domino Angelus custos est deputatus Angelus, in- 'uam , cuius dignitas, & praestantia tanta est, ut, sicut Beria d. ait, nee seriis exprimi, nee mente eoneipi pessit. em Eaechiel cim
trium gratiarum esse svnoptim elegantissime indicauit: ubi de Lucifero nib figura regis Tyri, vi vult Cregorius, verba iaciens ai t. Tu si intextam ititudinis, ptivus plentia , Operffestis deo . in denos Dei stil- ii: omnis Iapis pretiosus operim tum tuum iquae licet de Lucifero sub sigura regis Tyri dicta suisse S. Gregorius doceat, tamen ad dignitatem etiam Angelorum explicandam congruere posse satis liqucte nam & Αngelus signaculum dieitur similitudinis; quia, ut idem Gregorius ait: Dessi Io annuti ea-ώ, smititndo imaginariter exprimitur. quati, in Aluo eodem esentialiter habet e ct Arei ho- adsmiti tidinem D/i erratia ste Anae Is tamen quas magis Hiquid tribuens, non ea n ad simititudinem Dei conditum ,
sed ipsi gnaeti tam Dei Amititudinis dia
eis, Ut qtis jubstrior es in natura, eo in V smi unus Dei plenam eredatuν expressa . Dicitur pientis iapientia , quia ita creatus a Deo fuit. vi intellectim omni scientiarum genere, & multarum rerum .supernaturalium cognitione exornatum habe
ret, adeoque persectum , ut sine discursu ,& solo simplici intuitu creata omnia , sse l. ipsum intelligeret, di votantatem Uenam haberet omni genere Cirttitiam, Θ gratia habituati . Perfecti decore, quia tanta eius putes iri ludo est, ut B. Ioannes, qui scientiarum arcana in Dominici pectoris sonte potauit, quiq. vehiti Aquila sole conspiciens, Euan octium illis prosindicinus verbis exorsuscit : In prine to erat se hum I dum unum ex illis conspexisset, adeo eius pulchritudinem admiratus est, ut Deum se videre arbitrarus,illum adorare voluerit , & ad Orasci,
nisi ab eodem prohibitus suisset. Vnde NChristus Sanctae Brigidae hae e de eius pulchritudine nuntiauit: si viturae pirituatimptiuiritudinem Angelorum o animarum sangu um , eorptis ititim non fiassiseret UL
dere, sed rumperetuμ, vi vas es ruptum ., propter gaudium iam mae ex Visione. . .
Hi ne de sancta Lyduuina legamus, quod acerbissimis aulini corporisque cruciatibus i didri 'in
impetita, tutelaris angeli aspectu ita recreabatur , ut dolorum omnium ,&.angorum LGOblita, summopere triumpharet: quod cum
vidua quadam venerabilis praesensisset, im portunis precibus ab ea obtinuit, ut sibi eiusdem Angeli videndi copiam a Domino
impetraret. Quare cum aliquando una cum illa,clauso ostio, Deo preces effunderet,
Angelus incredibili splendoris pulchitudinec ruseans,illi apparuit, cuius aspectu tanto est gaudio perfusa , ut prorsus in amorem pulchritudinis illius absorbercrur: cumq. Angelus Lyduuinae rogatu, oculorun obtutu in eam deligeret, eius animus tam vehementi amoris diamina ardere coepit, ut cibi potusq.oblita, a lacrymis prae nimio gaudio tibi temperare non posseti nec mirum qideri debet, eum omnis Iapis pretiose is operimentiam eius i nam si Moyses aliouorum dierum spatio cum Deo in monte Synai uer- Hsatus, tantum recepit ex diuino colloquio splendoris, ut non posset, nisi velata facio
videri; quid mirum si Angeli, qm in deciossuntparauis, qui q. habent omnem lapidem
pro Operimcnto pretiosum, tanto sint splendore corusci tristerea tanta est eorum potentia,ut curribus ignitis similes Elisaeo apparuerint l . g. nihil enim activius, nihil efficacius ad ope- Arim lorum randum igne ; tanta est eorum sertitudo, potentia, servi in similitudine castrorum a Iaeob profuia ritudo,& pergo vis sint, & in Canticis sortis nomine m ἡ compellantur , vhi dicitur. En lectulum iCum a. 7. Sasimonis, qti inquaginta fortes ambitini liarum . tanta est eorum' perfectio, ut nulla possit cum eis creatura comparari: nam
eum, teste Aristotele, species rerum sint scuti ino iti, ins numeri, quorum superior in seriore seinper mi ordini, est persectior; infimus natura Angelieae, cum cuncti est retoli naturm corporeae sit superior, utpote iubi μ' spiritualis;sequitur, infimum Angelum cun-lἶ . . ctis creaturis corporeis persectiorem,& nobiliorem esse, & seciva dum infimo, & secundo tertium,& sic de singulis: nam , si Sanctois. m. p. a. s. Thomae credimus, singuli inter se specie dis a. .aν. sserunt, eum materiam distinctionis nume- Augelus abricae causam non habeant.
Cum itaq; hanc nobilissimam creaturami Wnobis vilissimis terrae vermiculis Deus cul stodem dederit in omnibus viis nostris ; me . rito nobis cum Hieronymo Domini beni-l semis .a gnitatem admirantibus scis est dicere: ----igna dignitas ammaria, vit unaquaeq; habeati ab oriti natisitatis in euHodiam Di Angeias 'M tam δευ eaotim. Nam si Alexandrum cogno' Maria humento Magnum dixisse serunt, sibi gratius homi hi di
extitiisse, quod ab Aristotele bonorum disci-l vitas A nge plinhum praeceptis esset imbutus, qua quodliorum cullo Philippo Macedonum rege esset progenitus,
228쪽
quid dicere nos debemus , quibus Angelus custos est datu syMagna dignitas pauperrimi puelli laete regio pasci . Unde Isaias: Erunt reges nutritiν tui, sed maior dignitas animarum , quibus caelestis nutritius est deputatus . O praeclarum immensae bonitatis in- dieiuml o maximum diuini amoris erga nos
Tobias, cum se breui putaret moriturum, filio piissima salutis monita
inculcat, eleemosynae virtutem declarat, deq. decem argenti talentis, Gabeto mutuo datis indIcat .
putaret orationem suam exaudiri, ut mori potuisset, vocavit ad se Tobiam filium suum, dixitq. ei. Audi fili mi verba oris mei ,&ea in corde tuo quasi fundamentum construe . 3 Cum acceperit Deus animam mea, corpus meum sepeli :& honorem habebis matri tuae omnibus diebus vitae eius. 4 Memor enim esse debes, quae,&quanta pericula passa sit propter te in
s Cum aut e & ipsa compleuerit tempus vitae suae, sepelias eam circa me. 6 Omnibus autem diebus vitae tuae in mente habeto Deum, & caue , ne ali, quando peccato consentias,& praetermittas praecepta Domini Dei nostri. Ex substantia tua saceleemosynam,& noli avertere faciem tuam ab illo pauperer ita enim fiet, ut nec a te avertatur facies Domini. 8 Quomodo potueris, ita esto mile.
V Si multum tibi fuerit, abundanter tribuet si exiguum tibi suerit, etiam exiguum libenter impertiri stude. Io Praemium enim tibi bonum the saurizas in die neces statis. t I Quoniam eleemosyna ab omni peccato, &a morte liberat, & non patietur animam ire in tenebras. i a Fiducia magna erit coram summo Deo, eleemosyna omnibus facientibus
13 Attende tibi fili mi ab omni serni
catione, & praeter uxorem tuam nunquam patiaris crimen scire. rq Superbiam nunquam in tuo sensu, aut in tuo verbo dominari permittas: in ipsa enim initium sumpsit omnis perditio. is Quicunque tibi aliquid operatus fuerit, statim ei mercedem restitue , &merces mercenari j tui apud te omnino
16 Quod ab alio oderis fieri tibi, vide
ne tu aliquando alteri facias. II Panem tuum cum esurientibus, &egenis comede , & de vestimentis tuis nudos tege. I 8 Panem tuum, & vinum tuum super sepulturam iusti constitue, & noli ex eo manducare,& bibere cu peccatoribus.1ρ Consilium semper a sapiente per
eto omni tempore benedic Deum, &pete ab eo, ut vias tuas dirigat, & omnia consilia tua in ipso permaneant. xi Indico etiam tibi fili mi,dedisse me decem talenta argenti, dum adhuc insantulus esses, Gabeto in Rages ciuitate Medorum, & chirographum eius apud me habeo. et Et ideo perquire,quomodo ad eum peruenias ,& recipias ab eo supra memoratum pondus argenti, & restituas ei chirographum suum. 2 3 Noli timere fili mi, pauperem quidem vitam gerimus, sed multa bona ha bebimus , si timuerimus Deum,& recesserimus ab omni peccato , & fecerimus
229쪽
Igitur cum Tobias putaret orationem saam exaudiri , ut mori potui siet, vocavit ad se Tobiam si lium suum, dixitq. ei.
GITVRhetim Tobias. Litterum narranda suscipit hic Tobias , quae sibi ips post
suam orationem contigerant, nimirum , quod cum putaret rationem, suam exaudiri a Deo , ut moreretur, cum reuersus esset in
idomum fiam, S, ut L X X. & Syrus docent, recordatus csset decem. talenta argenti, quae Olim apud Gabelum deposuerat. dixit: Ego petiy mortem , cur non Cora Tobiam Atara laneum,ut ei indicem priui quam ego moriaryut illa nimirum recuperahe valeret , suisquem esitatibus satisfaceret sic clima PMarra orat ouem suam exaudisi, neque enim haestabat. Deum sibi prassiturum mortem' , quam tpote sibi valde con gruentcm,ab illo ei ilagitauerat, quippe qui
optimε illud sciret . quod postea docuit
Cassianus: nempe, tunc non ambigendum , lorationem nostram exauditam em a Dco , quando orantes nulla nos interpelllauerit c. . . in v haestatio: nam, inquit ille , tantiem qtiis
rtim C I inspui ci Deo , vel Detio creuiuerit stora praesare . irretiorabitis nuMραθ mSaItiatori, itan lenientia: ae euritie trantes petitis , re ire, quia vecipi/las , ct -- ni/nt Sobis . Idcirco Tobias pater Uoeatiis da se Tobiam frium Dum ., Vt scilicra non sollini illum in deposito certiorem iaceret, Lil etiam , is monita illi daret salutis, quibuς in posterum post suam mortem, se, suaq. Omnia gubernare posset.
ir Iebs statia. Quod etiam exemplis Primcipis Synagogae, mulieris, qua fluxunia, Iriurael sanguinis patiebatur, At Centurionis satis manifestuna relinquitur: quos omnes, iuxta . Mat. 2.8illorum fidei quantitatem, Christus Domi- Gratie nobis inus exauditos essae voluit: nam . ut sanaret a Deo insuperistiam principis , ad illam accessit, manu Diotie super illam imposilit: sic enim pater ip-llsius illum rogauerat, dicens eveni, impone Mat.9. 38 manum itiam , ct civiet. Vt ori et Ner roisain. expectauit, ut illa vestium sua nil fimbrias tangeret, Quia, dicebat illa: scesimenta eius tristero, salva ero. Filium
uero Centurionis line ullo contactu , solae
voluntate sanauit: nam illi pater ipsius dixit : Domine non fiam dignus, Ut intres stibi Utim m tim ;fed tant m die C rho, ct fanabistir puer metis. Etenim , sicut charitas radix est , & sundamentum omnis meriti; ita est fiducia radix, & sundamentum omnis impetrationis: unde sevi opus, ut . riducia est more scholastico loquar , essentialiter est sandamentumeritorium, iuxta quantitatem charitatis; ita oratio est impetratoria ex quantitate a meriti. fiduciat. Quare Dominum orat sancta Γc- .lclesia , dicens e Fiat miseries dia ma Do i est A
DOCUMENTUM.s T Dei nostri misericordia,
veluti inexhaustus bonorum omnium fons. ad quem a cedentes, ut Cyprianus ait, quantum vas, ei eapaeis eis a ferimtis; tantum gratia invinciantis haurimtis . Vnde per Pitatem ipsemet Deus alte Darata os tutim , nimirum fidei, iuxta illius exigentiam, Momine super nos, quemadmodum sperauimus
Quicunque itaq; exaudiri a Domino desiderat, Oportet, sicut B. Iacobus ait: ut postiδει intri, nihil stans:nam,ut ait idem, Iae. I.6. .
D mstietur , ct circumfertur: non ergo aest-met homo iID, qtiod aeeipiat ahqui a Deo . Et quidem meritor nam sicut Deu in maximo honore aiscit, qui in silentio , de spe in illo ita cofidit, ut in extrema etiam positus eges ate emper cum B. Iob dicat Etiam 'Iob I s. is oetiderit m aperabs in Deum: ita eundem imaesima ille asscit ignominia,qui licet verbis magna de illo praedicet, diiudit tamen, oratio
ita sibi opus sunt, ab illo ae accepturum . nem comite Sicut maxima ille afficeret ignominia me laur oportet.
dicum, qui eum licci ore optimum esse diceret I Opere tamen respueret, alium in suis infirmitatibus qua rens. Quod quantum ipsi Deo displiceat, non obscure in libro numerorum signi ficauit; quando ad sedan dum populum , ob desei tum aquae tumultuantem , pracepit Moysi ,& Aaron, ut ver bis extraherent aquas de petrae Loiuimini: dicens, ad petram coram eis, O dabiι colisis auri non dum illi dubitantes, non verbo, sed hina virgat percussione ex petra aquam edita issent; iratus Dominus, ingressum terrae pion tollis illis interdictum voluit iquia, inquiens, non credidisis miti,visanes ear ii. O toram δι Uraei, non intra- dueetis hos populas in Ierram,quam dabo eis. Et ipse Moyses hac de re loquens, ait: Iν
itis es Dominus rentra me , Propter sermones vcstros aurauit, Ut non transi em Iordanem, nee ingrederer terram optImam, D
230쪽
quam dariartis bis. quam me nam Deus nullis deinceps precibus reuocare voluit, si eut idem Moyses testatum reliquit , ubi ait Praealtis sum Dominum ιn tempore ruo di eos a Irun M,O Ῥιdeho ferram hane optima iratus . Hi Dominias mihi propto vos, nec exauditiis me. Et magnus iuxta , ae sertissimus vir Iudas Machabaeus, qui Deo fidens,de suis semper hostibus triumphauit , ubi Ledus cum Romanis iniens,fidere in terrenis auxiliis coepit, a Deo derelictus misere interiat:etenim seut iustissime piissimus pater filio irasceretur suo, si illum ideiri moerore affici intelligeret, quod in suis necessitatibus an illo stadeseri pertimesceret; ita iustissime nobis irascitur Deus , de pater noster, ubi nos moere re eonspicit, deque suo auxilio dissidere . Quamobrem merito per Micheam nos increpans, ait: Et niane qtiare maerore rem heris nunquid rex non se tuιὸ aut ransti Mitis rutis per 3t,quia eo γ hendis te do 'υ partarie-ιδεῖ Quia regis eum si subditos fidei sui commissos virtute tueri. & consiliaris ratione, di consilio iuuare, non est eur ille mi erore contrahatur, aut a seiatur dolore, qui regem adco potentem, &eonsiliarium adeo sapien. tem Deum suum habet.
Quis id igitur orant f petitis, eredite,quia Merpretis, ct fles Vobis. Et quidem, ut docet Augustinus is non ad istantatem, satiem alsati emo etenim ait ille: sancti semper exauditin in adfututem. IDξι non sempo exati. Huntur ad Gotan alem, quia os Deus vo
stati. Quid, se Me petieris, quod tibi ori I, di mediem notiis, quia obesi tibi/ non enim te exauditias medietis. quando foria tu frusad salutem, dam aquam petis, Os prodes, Iatim dat, eis
dixis Sic non exaudivit Deus Tobiam in eo, quod petiit,sed in eo , quod uoluit, respieiens petitiones eordis eius, non quastinqne, ut Bernardus loquitur ,sed quas approbabat iudiesiara sonis nam ut Psaltes ait deserium pauperum exauditias Dominus, aparationem coridis es m atiditiis auγιs Da. Sic Salomon matri suae promisit omnia concedere.quae illa poposeisier. Icequa enim, dicens, fas e 2, mater mea,m auertam faciem meam a se. qui tamen, ubi illam exposcentem audiuit, vi Abigag Sunamitidis Adoniae statri suo daretur uxor , quid corde potius mater deposceret rimatus, quam quod uerbis em agitabat, negauit possulatum concedere, sciebat enim,ex illa petitio. ne nihil aliud sibi velle Adoniam, quana aditu ad regnum sibi patene ere, quod mater nullo pacto admittebat. Ea quo quanta sit Dei nci. stri bonitas apparet,qui tanta nos solicitudine curat, ut quoties ignorates petimus, quod inutile nobis est,nos in illo minime audiat, sed eius loco aliud donet, quod magis,si de illo in. terrogaremur, nobis ita optatis esset. Si e & pa
Orationes nostras semper exaudit
Deus, si non ad voluntatem, saltem
ri sueta orationi necessaria iuuat ciculos mentis a peccatis ad
ter carnalis paruulo quςrenta panem libenter porrigit,quaerenti cultellum, ut panem frangat, non porrigit, sed magis panem ipse stangit, vel fiano a famulis proecipit. lam vero ad hane fiduciam in oratione ne-eessariam habendam, illud id primis curat
oportet, ut oculos a peccatis nostris auertentes,illos ad diuinam conuertamus bonitatem:
nam sicut illi, qui amnem vado superareaeontendunt, ne rapido aquarum cursu perturbentur,oculos ab illo auertentes, alio deflectunt ita qui orat. ne suorum peceatorii consideratione perturbetur,oculos ab illis interim amouendo, ad immensam Dei bonitate conuerte re debet, illiusq. inexhausos diuitiaria thesauros considerare, qui tanti sunt, vi nullis largitionibus imminui, nullis muneribus deterio rari queant: na si mare tot suminibus, ae sontibus ab eo dimanantibus non minuitur: quid mirum, si infinita illa, di immensa diuitiarum abyssus munerum suoru distributioue no defietat 3 Hine fit,nec Deum nostrarum precum ullo unquam taedio affici, sed potius gaudere, quavis Denefaciendi opportunitate oblata. Proponenda sunt etia prae oculis nostris in. descientia Saluatoris nostri merita, quae no . his ipse supremo Patri Oikrenda contulit, dicens si qcitu perieritis patrem in nomane meo , Io. I s. 23 I
dab ι cobis nam sicut Thamar ab igne cui ta- quam meretrix a socero suo fuerat alii dicata, tunc liberata est,quado signa protulit, quς, qualis, S cuius es et conceptus oemonstrabat sic nos Deus ab omni malo liberat,vbi merita Christi ante ipsum conspicienda proponimus oti quae ipse olanos impetraturos promisit. Est enim Christuk temptu viuum veri salomonis, di altare, in quo omnes nostra petita Ones acceptae sunt Deo, ut ipse Dotninus per Isaiam illis verbis testaturo morati H eorti, ct oi A mae eoram Naribtins nubi inpνγ asta. ri meo. nam sicuti unum tentummodo erat altare in Israel. in quo iubebat Deus sacrifieius hi aeceptabile estorei: ita unus est Christus, per quem opera nostra chara, & accepta habet. Atque adeo haec sunt,quorum in primis eonsideratione fidentes in nostra oratione euadimus, eui tamen di bona opera nostra iungenda sunt, quae sine dubio masnam etiam praebene animae spem diuinae sericordidi. Sed iam parceneticas sancti Tobiae ad filiis praeeptiones examinare incipiamus . c. n. 38 Ch istus Al
VERS. II. Audi fili mi verba oris mei, & ea in
corde tuo quasi fundamentum constru .
r Audire hie pro obedire . a Doctrina parentum ante omnia fuit au. dienda , firmiterque retιnenda.