장음표시 사용
351쪽
omnibus esse. Vnde Sapiens, Fatius, qui timet momintim, Mnsrat parentes, O quas dominis feriau νι. quis gemuerunt. Quin, sicut psaltes ait, di illorum est a parentis uspropulsare iniurias: nam ait ille: setit sagittae in manti potentis , itasAb excusorum.
hoc est, vi exponit Iansemus, filis iuuenes,&ad opus expediti, sunt parentibus velut sagitidi in manu alicuius robusti, ut quom
do sortis aliquis vir sagittas in hostes vi maxima iaculatur, ita & illi filiis suis ad superandos, & supprimendos hostes suos sunt potentissmi.
na, pecuniam suillh tristitiae suae causam , ut hic liquet, ab illa ita abhorruit, ut dixerit,
Ita sane , S mundani homines contra eam dicerent, s illam, non maximam , ut faciunt, suae beatitudinis partem: sed grauissimarum omnium miseriarum , vivere est, causam, & sementum existimarent. se diger cotra cibum, vel potum, cuius dulcedine delinitiis, sui morbi prs sentaneum remedium expectabat, loquitur, si eum originem, & sementum morbi sutile deinde cognoscit: non quod opibus non possimus bene vii, & illis etiam regnum caeleste prome reri , ut nostra aetate S. Carolus secit, nucis suos prouentus Omnes in pauperes , & pia opera distribuens ; sed quia mundanis viris, qui non ut pascant pauperes , illas cumulant , sed magis, ut eos potentia sua opprimant, vel ut terrenis tantum abundent commodis , nimirum magnificis apparatibus, pretiosis vestibus, delici js , di quibuscunque rebus ad Oblectamentum corporis idoneis, aeternae sunt mortis occaso. Vnde per Amos Dominus: Vae Cobis, ait: qtii dormi
o vimini unguentis e quo uno verbo vae Omnis omnium malorum , di miseriarum, Scalamitatum summa conclusa est e nam, ut Chrysostomus ait: quanto eviostis ditiit sitiis πιιtis ambiuntur, tanto onerositis vinia etiantur. Incredibile enim est,quantoper omne virtutis studium multae pecuniae extinguant, di caelestium rerum cogitationem,& amorem , di memoriam quoque ips)m omnino deleant, di ad alia omnia conue tante idque ob maximam, quam requirunt, licitudinem, ut custodiantur : eius enim naturae cum sint, ut semper dilabantur, &aliorum quoque rapinis, S iniuriis pateant, quin S ad omnes casus sertuitos sint exp
sitae , magnam Omnino cautionem, animiq.
prauisionem tequirunt. Vnde in prouerbi sphilosophorum legitur,Diogenem Laert tu, cuidam de nocte sibi sacculum cum nummis Electuli capite subtrahere conanti dixissO : H. Tolle infrix , τι faetas otγos. δε-ire: si- i --μπε. gnificans, pecuniam posses ris, S: raptoris lquietem non parum perturbare, dum illi, ut Animi quie ea custodiat, isti, ut eam sussiretur, no semel te auferunt. euigilandum: sed minimum hoc esset malum, Dni aeternum etiam cis animae inducerent, ut
B. Paulus ostendit de iis, qui diuitias exOptant, dum est riatii Corunt diu tes fieri, i Tim. 1 sincitant in Inquetim diaboli, O destri a
mines in interi iam , ct perdisionem . Quare dicam cum B. Iacobo. Agile nune drui- Iae. . Ser. les, pIorare mutantes in miserys Coiris, qua a. ct 3 aduenient vobis e Thestiricastis sobis iram in notis is Hebus . Flete cum Anna, & diaci te: Nunquam fuisset ipsa pecunaa, pro qua
in tot mala incidimus , , ut B. paulus ait: habentes alimema, ct qtiibus tegamur , bis i s seontensi sumtis .
VANTVM distaret animus Annae ab eo,qui nunqua diuitiis exsatiatu mi haec eius verba non obscure indicant: ffriebat, ait, nobis paupertas nosra, paupertas nimirum ,
eum animo sua forte contento .
Stiis diues λ ait Ausonius , qtii nihiI etipit; qtiis pauper λ auartis Itiaestis enim marentis es, ait B. Paulus pietas eumfincientia . Pietas scilicet illa quae in Anna erat cum animo in ipsa sua
paupertate contento. At non is animus mortalium ; nam ex
est in eis inordinata diuitiarum cupiditas ,
ea auri fames, quam auaritiam vocant , ut licet ditissimi snt, nunquam tamen Cum
Anna dicant, fineis. Hinc de avaro dicit Ecclesiastes; Martis non imptibitur pecunia , Et Claudianus: Non Tariessaeis Uta uti urit arenis . Tempestas pretiosa Tagi r non Dagna rubentis Aurea Pactoli , torumq. exhauserit
Diuet ille est qui nihil cuipit.
352쪽
Amribu maioresti . INam, ut Chrysostomus ait: Oremadmodiam ignis addita materia magιι ertar,sic 'cuniarum eupiditas adiectione auri magi extollitur. Et Naviarenus: id scin uit,f--M. G mlpeeuniastidium an non vere dotium per ε ι - θνα-uotofundo perfluens, eui si vel 1ο- tum ma e eondas, ea natura es , ut imae,.. in . s. plera non m Sic restri Pierius, olim ii litore Asticano columnam extitisse , in qua GJvis erat caelatus , cui serpens diro morsu sitim, quae nulla aqua sedari poterat, esserebat; quam ob causam aderant N loeminae ' quarum quaedam aquam hauriebant, aliae aqua summopere sitienti propinabant; quo0mbolo auari hominis imaginem expresilam is ille dicit, quippe qui ab avaritia , quasi a serpente , qui dipsas a verbo Graeco δμιά. , id est, sitio dicitur, quod illos, quos mordet, adeo ardenti conficiat siti, ut quo potant magis , eo magis sitiant percussiis , excitiari nulla divitiarum quantitate queat. Ut s. πῶ.3JSed ut poeta Latinus ceeiniti:, Miid non mortaliapectora cogis
Auarorum, Maria Cupidus nauigat, profundam exea. cu diras uuluat terram , ipsa mortis pericul a contem-- - ri4nit,&quem instar piae matris nocitu cibum P natura subtraxit, aurum nimirum , d abditis terrae viseeribus illud retrudens, ne suo splendore homines excaecaret ; ipse solicite excavat, , avide inter ipsa mortuorum cadauera poscit. Quam auarorum cupidit tem ut sugillaret Nilocris Babyloniorum 1e---MisdreSina, quam alii Semiramim appellant, ut Das -δης. resert Herodotus , supra portas urbis cele
,.s .d. berrimal in loco edito, atq; conspicuo se- pulehrum sibi extruxit, illudq. his literis dolose inscripsit: Si eui regum Tabonis post me futurora De it pecunia penuria, a pertos pulcbro sumas qμantumcuviae obuerit, pecunia duntax re induens, anter ne apertat, non enim satius fuerιt. Quod tandiu fuit immotum, qliandiu regnum perue nit ad Darium , qui indignum esse ratus non sumere pecunias in illo repositas , & ipsum
prouocantes, reseravit monumentum: in
quo non quidem pecunias inuenit; sed literas ita dicentes: Nissmeunia esses inexpl/bitis , ct turpis lueri cuiaeus, baud aperuisses Urnas defunctorum. Quibus verbis Nilocri s auaritiam eius maximam futuram ostendit, qui nec urnis ipsis defunctorum parceret, ut aurum haberet .s At minima haec cupidorum facinora , qui etiam detestabilioribus assuescunt: nam, ut δι ι δε m. Augustinus ait Cum auaritia Hieui δε-- nMur, subistam malis omnibus demonDν diuti .h, it quia de auaritia omnia mala oriuntur. nium eauta. & poscatorum Omnium spinae produeuntur. I .Παε. Vnde merito a B. Paulo dieitur PId. παν-
Io. πων τον -κοῦν, radix omnium malarum
eupiditas, quod ex illa, sicuti ex radice r
4mis . nulla non oriantur mala. Vnde chrysostomus : Nonne, ait , diuitiarum gratia Chos. rapimias inimicitias sebimias rementiones teximus i ad mort ae impius qusdam 'extendere mantis, ad parentes, ad patres Totio metiniuriam nudium , ct omnia maia subtilisfiant, conquieuit bestam,cesauit pugna hae Ues, inimieitia. Luemadmodum GDrentes Centis miscent maria, CH arenaipsa ἡ fundo Meilata , sis evidi omnia pentatus miscent. Neminem, qua Miusmodi en, amicum maiare. Luid amittim dieiretis n.
sania Drunt. Sa ntidam tuorum animam Viriant, non uno, sed muti intientes ν einctamHadys,nώItam es nostens .sed que urera in omnes t Ree Chrysestomus sed rogo , & quae ex tota malis auaro lucra Famelicus ubi comedit, samem exta
pleuit i litibundus, ubi potum hausit. sitimIAu, ut sedauit ritatus animus, ubi de hoste vindi- tii, non sevictam sumpsit, conquiescit. pecunia vero nec tur .
postquam aequisita est, vel minimum affert solatium. Benὰ itaque Sapiens r xui amat Eeus.f. diustiasin esum non eapiet ex eis. Vivisi, Hait Seneca, utiquando eamm misia a Domi Is-Ms.s .m seu panis, avit earnis aperto ore eaptare meqvird aeeipit , protinus inteηγtim
istiam euenie, cui quicquid expaesan i Dγ- tunia projeu, ne Gua vota ista dimittens, sim au rapinam aIterias rei ιών. Si eresert Ambrosius,diuitem quendam benε si- - M. Abi notum suisse , qui in agrum proficiscens, μι- όγω.
panes breuiores urbe delatos numerare , -υ-- e. a.
solebat, ut pro numero panis aestimaretur, quot dies in agro suturus esset. nolebat ob Au,hi misi signatum aperire horreum, ne quid de codi-l tirpitudo lutione minueretur panis unus singulis diebusIeri. deputabatur, qui tenuem vix satiare posset; cuius et iam viri fidem eam esse competit, vis quando ouum ei ellet appositum , quereretur,quod pullus esset occisus. O auari ho- iminis miseriam. Infelix , N eo dignus supplicio , quo, auorum memoria , Sigismundus imperator Philippum Florentinum , , quem uulgari Florentinorum nomine Pippum historici dicunt, affecit . Is, teste sa- s MLIO. bellio Ducem suum contra Venetos, quod Arusea. s. in pannoniarnae insecia,auro corruptus reuertisset, auro igne liquato quo supplicio prodit antiquitas, a Parthis Crassum , Mois A. . Tomyri Scytharum regina Cyrum affectos IAsia sitim, stim eius sedavit,dieens r δενώ usLδα--bit. iam bibe. Ee Naitonus narrat ab molano GCaliphum inedia mori eoactum , cum illum . . . - lintra cubiculum auro,gemmisque resertum inclusisset, quod necessario sumptui pepe cisset in bello. Quod si causam quaeris, cur caetera deta gderia expleantur . nunquam vero Ruaritia,
353쪽
DMea. Respondit senecat diuia pus ineipit hab/γὸAuri fames posὸ χυiptas hahet. Acute sanε nam procul cur in pla sposita , velut impossibilia, & dissicilia mi- μ' nus desiderantur;in ea vero praeceps animus incurrit, quae ad manum, S velut ante oculos sunt posita. Alias aiugnat huius rei hin Caia. rationes Hugo , inter quas illa mihi videtur in Eui.ς. 3-9lesse praecipua, quam ab animi humani conditione desumiti nimirum , quod obruere t potius , ut lutum possunt, di foedare spiritualem animam diuitiae, quam illam exsatiare: nam sicut arca non valet seientia im pleri,ita nec animus rebus corporeis . Hinc 2'Habacuer Vae, inquit, ei. qtii mistiplicat Haba lnon sua, qtie quo aggratiat contra se den-ε. fiam taliam 3 ubi Gregoriuspeγ denom Δ-Gret. ιμ- 3 uium, ait, raraenaram rerum mistiplicitas ' '' riora H dense enim se luto aggravat, qui per auaritiam terrena multipheans , precati
sui se oppressione eoavusat. Aggravat, hoc
est, multiplicat, quia, quando res multiplicatur , aliquid additur, unde sit grauior, atq; maiori Caeterum usum vocat diuitias propheta propter earundem vilitatem , ndensum, quia citius in puluerem dens ita lutum , quam molle conuertitur, & quia ex denso luto facta aedificia, operosiam li-lcEt habeant laborem, breuitate diffsuuntur, ac pereunt: se, dum multiplicant auari densum hoc diuitiarum lutum, hiplieant non m , sed bestiarum cibum t nam luto serpens non pascitur. Quare non magis insanit qui corpus vento,quam qui putat auarus, spiritum rationalem rebus posse eo talibus satiari.
βuod sola paupertas animi noriri rapi a tatim sessure in Le mundo
maleae . DOCUMENTUM II. INC fit,nullum alium essG ,
s F qui exsatiari in hoc mundo
ri contentus cum Anna dicit: MΛιι. s. a. Susit nobis pavertas no-; fru:nam sicut Christus docet: Beati sunt pati res Hiritia: hoc est, bono rum omnium sunt illi posshil es, est enim poetii d. alleatitudo, teste Boetio, status omnium ho-titudine de-lnorum aggregatione perfectus ) qui paupe-
finitio . - uerit 3υ nimirum assectu si non etiam e
ηομο - νὸι spiritu, nimirum affectu,si non etiam e sei , nihil amplius desiderare norunt,quam, quod habent . Nulli enim dubium , in
maxima etiam terrenarum opum abundantia, earundem opum maximum esse pos contemptum, ut suit in Abraham N David. p.re. Diat. .s in & S. Gregorius Pontifex in maxima in rivia Hirerum copia eonstitutus pauperior spiritu, prauco eiust assectuq. erat quam Sanctus quidam Eremi
ta, qui solam catellam habebat Graece enim . . . . pro pavoressaritu, ponitur a. men.
dici,& quales nos dicimus piloeehι, seu me-jehini, ita Syrus , 1 tim. mesine, talium enim, vi subdit Christus Dominus , en regnum ea rum'. o quales in paupertate diuitias . Non habet pauperius, ait Chrysost mus, duos, tres, Ces viginti Ioetitia, rertimicho . M. plenos, sed se Mundat, Ut Cniae iam . mundum parvipenaaι, Θ the virum habes
in ea . RVnum porro atque aiarum , o
aIta hiatis aeneris, qua ueritis Iaris,iro chos dira, ct pius aspernatur. Et B. Paulus r Omnia, inquit, artitratus sum Here Iphia s. g. O , Ct Christim Lerisuetum . Sed quatenus paupertas caeli reminias adipiscatur, doeuit David, dum ais,DeclinatPs. c. an a malo, di fae bonam , ct inhabita in seu tam seuli. quasi dicereti Vis in aeternunt regnare λ Vis spiritualibus, di veris abu dare diuitijs 3 djelina a malo. sed quis a malo dedi nat prater eum, qui tollit radicem maliὶ Sicut enim qui malum aliquem lauti ' . cem vult E medio tollere , ne suppullulet, Ceius euellit radices; ita. sane , cum teste Beato paulo , risiae omnitim maiorum Meviditas , ille solummodo a malo rece- I.Tims. dit, qui hant malorum radicem e medio imtollit; sancta . saltem assectu amplectatur paupertateim mundique rerum tontemptum, Facit etiam panpertas spiritus hominem virtutis , ac tintilae amatorem , quod & ipsi ethnici docuemini. Vnde Ephiales,telicta Aeliano , cuidam paupertatem suam expro- A. M. Maribanti resporidiris Et eών etiam non utierum i Us. Γι. I 3. dieis, ρωθά itii tirium eolam, ostendens vir sapiens , paupertatem virtutum nutricem esset nain cum nihil habeat in terris pauper, , quod magni faciat, facilius, Ad felicius caelo haeret, quam diues. Sic coruum emisitim,
ex area 1 Noe , dicunt sacrae literae amplius non redijsse, quia iacentia,utSS. Patres do- Dcent, in montium cacuminibus detectis ea-li P. n it dauera, unde pasceretur, inuenit; sic homi-ltata'μnes cupidi quasi corvi a sempiterno illo Noe, qui requies interpretatur Deo recedentes , his mundi caducis rebus putidis, his eadaueribus ita pascuntur, ut Deum suum quodammodo obliti, in illis conquie- stant. Sie diues ille Euangelicus animae suae
aiebat r Onima,habes muIta bonarissa intrae. D. Is annos prurimos, requiesce, eomede,bibe, eputare, at miser tuto in loco pedem non fixit: unde statim audiuit, Stuhe, hae nocte ani- Paupems a. mam tuam repetent is te, quae autem parasi, num v ad cae- cuius erunt Verum pauperes,quasi colum
ba illa, quam post coruum idem Noe ex ar-l ciri des
ca emist, qtia eum non inuenisset, ubi re- mimum. quiesceret pes eiias,retiersa eri ad evim in ar- Gen. I.s.cam , extenditq. manum , ct apprehensam intulit in a=eam 1 dum in terris non inueniunt ubi requiestat pes eorum,animi stili-
354쪽
cet assectus,& amor nam, ut Augustinus ait, 'ipes anima amor intetistitur, amore motietur tanquam ad loeum, quo tendit prospere ad suum Noe, idest ad requiem tendunt,& ad virtutem euolant.Christus vero venientes non solum manu , sed brachiis etiam excipit extensis , eosque non in arcam , sed in regnum calorum infert. Idcirco a sanctis viris nonnullis non modo paupertas tanquautilis, eth adamata, sed tanquam diuinum liquiddam culta. Vnde apud Antoninum le-,lgimus,Claram virginem, aliasum quidem, omnium, sed huius praecipue amore Ita exarsisse, ut suis sororibus pra dicare soleret, tum demum suum illud collegium stabile,& sirmum futurum, cum propugnaculis , di moenibu , paupertatis quam maxime muniretur:
' quin etiam cum ab Innocentio IV priuile- lgium, ut illa appellabat, perpetuum paupertatis supplex precata esset, delectatus Pontifex noua illius priuilegii sormula , cuiusmodi nunquam ab Apostolica Sede ad eam diem postulatum affirmabat, non solum non negauit, sed totum incredibit cum voluptate propria manu ipse conscripsit. Nec mirum tantum suisse in virgine ista huius virtutis studium, cum suerit Franscisci alumna , qui non solum paupertatis commodis libentillime stuebatur ; sed eam etiam quasi rem eximiam, di cui nulla humana dignitas posset comparari, ita honorabat, colebat q. vi,ssicut S. Bona uentura scribit, eam in omni sermone modo matrem, modo sponsam , modo dominam appellaret, tape etiam reginam , propterea quod in rcge regum, eiu que genitrice adeo insigniter cliuisisset. Quin & alios quoque sanctos viros hunc sancti Francisci sensum habuisse non eli dubitandum ; neque enim sancti esse potuistent,nis mundo contemptomeque mundum Contemnere , nisi hac certa opinione, iudacioci,
adducti: inter quos magnus ille Naaianaenus, qui .pavertatem, inquit, O inopiam exprobrabiant: at Uae fiant riti iti meae , haec me non sitam gloriantem , seu arrogantem facile videntiar enim mihi inimies, diam hoc oliciunt, id objeere , quod in Gesuνι ilitias incedam , qui pripter nos inops DEius est , eum asset dities. Atqcie utinam exuere me posem pannietitis Vsis, quibus eire undari videor, Ut nudus es iverem urnas secuti, qua retioeant , ct retinent pergentes ad Deum. Sed quid in euangelii luce mirum
est tantopere paupertatem elucere, si Omnes etiam gentes , ac nationes voluntariam
semper suspexerunt λ Aristides uir summus Athenis in tanta uiuebat egestate , ut in attrita lacernula incederet, seigusque, et samem saepe domi pateretur. Quare cum
Callitas quidam propinquus, homo dirissimus causam diceret, inter alia obiectum est ei ab accusatoribus, quod Aristidem tantum virum in summa paupertate degen- l
tem suis Opibus noli releuaret. O reus cum iudices ostensis ex eorum ad murmuratione sensisset, ipsum adiit Aristidem, Obsecrans, vi in iudicio testificaretur, quam
multa, & quam sepe a se illi suisent oblata, quae ille semper consantissime repudiauerat, dicens magis se sua tenuitate, quam Callisam tantis di iis groriari, cum qui pecuniam , qua abundant, in prauos ulus conferant, passim reperiantur: qui vero paupertatem generose ferant, paucissimi: ess autem paupertatem ijs tantum dedecori, qui nolentes essent pauperes . Quae cum Aristides coram iudicibus cum summa auctoritate affirmass)t , nemo ex illo consilio non ita disce ist, ut magis Aristidi talem inopiam, quam Callisae suas opes in- iuideret. Sic Crates, ut narrat Naaian renus , reli lλ- φη octis possession ibus suis ad aucupandam ex eo facto gloriam in editum locum ascendit , S publice proclamauit: Crates Cratetem δε-
ι γ ate donat. Quare si haec vera sunt, non habet multum Christianus , quod de sua voluntaria paupertate glorietur 2 nam quomodo, inquit Augustinus, δε atidebit attoIΛγὸ δε εο -M. ἐν iunia iis paupertate Chrisianus, oe in hia ic risus Cisae peregrinatione expeditior ambricit viam, quae perdui it ad patriam , shi CreatEthnicorum diuitia sne Deus eI , etim is eat, Valeritim,lg o is a pau
t eadem paupertate musi e I Atii quius m a Lgnum feei se praedicabit, qui nuuo praemisi munda hiatus Itierit at aeternae itiitis patriael .ietat/je Bias, ctim Fabriettim diu ieerit trantis vitineralias 'rrhi regis Epirotartim,lpromissa etia quarta part/ regni, a Romanaesultate nonpotuisse diuelii, illo in Da pau- persate prisatum manere Cota, sep Hae pro- posta sent nuesaria eomanis sonis exempti , ot s Cirtutes , quartim isae Cicunque sent miles . quas isi pro riuitatis terrinae Noν latentierunt , pro Dei Hori syrma estiitate non tenuerimus, prauore pungamur ; si tenuerimus , persia non eato Liamur . Haec ille .
Quod si plerique homines paupertat--, non probant: sed cum illis, de quibus Dauid , beatiam dicunt psputam, etii hae sunt: eius non cons derant priuilegia , Iuliano il- Mli Apostatae similes, ad quem cum tumor Apollinaris , ut testatur Nicephorus, librumlineus lib.
doctissimum , quem elucubrauerat, inscriptum eta' 'ληθώ ae, de meritare, misisset, perfidus ille respondit ἀνήγνων, εγνανι -τε γ ων,
Ieaei, eo notii, damnatii. Cui responsioni, ad sS.Patres eius iussu delatς s. Baslius Om-Α a 3 nium
355쪽
ntu nomine rescripsit in haec verba: ἀνέγνω.
u ses , non damnases. Sic, Inquam, miseri diuitiarum concupitores damnant paupertatem, quia eius non percipiunt commoda,
quae si perciperent, nulla difficultate, vel statem cum Anna dicerent: sufficit nobis pau- LXX. pertas nyra , vel ut legunt LXX. 2uomodo Nddatum es nobis vivere a Domino , Boe satrac ι .i imul iam nobis et . Quod sequenti exemplosa: lostenditur . Fuit nos tempore in Hispania , ait Coli erus , non procui ab Hispanr0fiem quidam, qui eum vore , ἐν μινιjuta dioentis . laborabat ad viritim babendum e sit tamen quicquid iIoe ageret, ἀ-que pauper manebat . Hine totusAt ινιι is, ct iratus , di impatiens in Deum, qui non eum ex tanta sua miseria eriperet. Quadamnodia exit domum fisaias , ct ibat, quo pedes dueebat etim, ignorans qu3 nam iret, neque in Oia aliud quad feeit, quam murmurare aduersus Deum . Cum tam mane in eampo
esset non procul ab Hissipati, audit puerum
quendam vocantem se sua nomine: vertit μοῦ sed neminem vidit: progreditur , atq. rum sum eiamare audit ; sed neminem adhue eemnit, poni tertium clamorem apiad se vide fa- re puerulum Miquem , qui sua manu tangit braehium suum . Ru rus ex Me pra nimio timore contremisit εἴ dieit puerulus t Trapiadas tu , quia infans te tetigit, er non times eriminari maiestatem mei Eas ad temptam S- ιtatis Iesia, ct auscultes dilixenter, HL nam ibi disetur tibi. Ruibus dictis,euanuit. ille quamprimum abit, o veniendo ad templum, eonesonabatur in illo vir quidam fanaus Saptista eo nomine , mihi optime notus facerdos nos irae societatis, qui Uio te, νι tractabat de felici satu pauperum supra
diuites. Rusticus inde totus eonuertitur ad faniorν mentem , di pos eoncionem venit ad quendam sacerdotem in eodem templo , cui constetur omnia suapeceata, edi praesertim quae fecerat illa nocte, murmurando eontra Deum : posea totus consolatus reuertitur δε--m , ct lato eorde dicit ad uxorem: Agamus Deo gratias, quod mus pauperes, quia in paupertate plus selieitatis ines,quam ip-s et sciamus. Haec Coiferus. En qualiter rusticus iste ad huius veritatis cognitionem statim factus sit sua sorte contentus,& satis, multumq. quod habebat in sua paupertate, sibi esse putauit.
VER S. XX VI. Dixitq. illi Tobias: Noli flere: saluus
UERS. XXVII. Credo enim, quod Angelus Dei b,
nus comitetur CI,& bene disponat omnia, quae cuca eum g
Ad hanc vocem cessauit mater eius flere, di tacuit.
singulis hominabias unus ex eis tensator aeputatus sis.
s itidi, seu mreroris essectus ex commiseratione alieni mali . vel, ut hic in Anna, ex amore , & cupiditate se uendi concupitis, proueniens,datus homini ad suum testandum dolorem , di ad alios in sui miserationem , &cipem serendam, citius,& vehementius commouendos. sic Tobias ad uxoris lacrymas accurrens, et q. compatiens,ad moderandum fletum eam est exhortatus consolatusque, n- columen futurum promittens stu reditum, dicens si Sotatis peγtientein ius noster.Verum, ne
a spiritu prophetico actum, se talia promittere existimaretur, addidit. Credo. Nam quae prophetae praedicebant, certo sutura nouerant, quippe qui diuino spiritu amati, ea videbant, ae si praesentia essent, unde ea pradicentes, fio, vel Cideo, dicebant, non, eredo . Sac Elistus Araelem regem Syriae alloquens, cis, ait, quae factu
3 L od Angeias mei bonus,eum nimirum, qui nos ad bonum hortatur, heneq. Omnia nostra disponendo curat. Sunt enim, Nangeli Dei mali, qui per suam corruentes superbiam, in infernum praeeipites dati sunt, qui & ipsi dicuntur Dei propter creati nem , dominium, di ministerium, quae,ut docet Gregorius , super illos etiam habetii Deus, utiomodo, dicens, smatas eis d - .mon , spiritias Domini di istiν λ Domini e Ipνopire potesatem,matas avitem propter eius Countstemat Hieronymus de Angelis malis loquens: Angeti misti Domini dicuntώγ,l ait, quia Domantis illos erratiis, ct Domi-l istis tuos harit in potestate. Ex his malis Angelis unum singulis hominibus a superiore aliquo daemone Deo permittente peculiariter deputari , ut ad malum incitet, sicuti a Deo deputatus est cuilibet homini peculiaris Angelus bonus,
qui ad bonum prouocet, non caret probabilitate . Vnde Cregorius Nyssenus ait: ΟMulti- qti dum tyaditio es, Cerussermo ad nos qua defendit, Angelorum ahquem Ret g.
356쪽
- q. n ira corruptorem in omnsuetis eontra annitentemprautim aliquem, atque maia Ieseiam daemonem aci male Titiendum homi
νum autem medium Delum hominem: quorum alto Uirtutis prae nia cogitationibtis af, μι , ali ιν titillat/ones, di voluptates earnis l R- suggerit . de ante eum Tertullianus his verbis r Cui hominum non adhaerebit spiritus
okἰλι- nequam,ab ipsa etiam ranua natiuitatis ani in LMea . mam occupa undus Vide etiam Origenem, Casan u.lde Cassianum, qui haec eadem docent. Λn-
- 7.OcM.lgelum itaq: bonum a Deo comitem filio da-2 tum Tobias credens , qui non solum mali iras compesceret, sed etiam bene disponeret omnia, quae circa eum contingere Potuissent, ait , Credo enim,quod Angelus Dei Mab . bonus comItetur ei. Et bene typonunt omnia. Arabs.' Ego p eo Angelum Dei optimum esse in comitatu eius, ct regere omnia opera eius, is redeat ad nos eum gaudio . Ara . Ad hane voeem. Arabs: Propter bae verba.
VERS. Cessauit mater ειur flere, ct tacuit. LXX. XXVIII.MC Fauit plorans . Syrus: Siluit a fetu. Arabs: Et quieuit, Anna nimirum, quae ΝOrabat, talibus verbis consolata, de diuini auxilii spe sulcita,cessauit a lacrymis.
duo commotiones animae moderandae
contritionis. DOCVMENTVM.m-M O C E T Tobias , dum spo irari prosperi reditus filii sui Annae
si rat , commot Ones animi ratione, Consilio, prudent Iaq. eL
se moderandas potius, quam euellendas radicitus . Nam quemadmodum in mari non ea optatur tranquillitas, quae est venti expers omnino; sed illa potius, quadu perstat aura,fluctus mouetur,& nauis prospero cursu impellitur e sic in animo nostroliis ea est opiada quies, quae laguida ab omni sensu abhorret; sed temperata commotio, qua animus ex vasto mundi gurgite ad aete nam gloriam tendat, & selicem vitae cursum perficiat, quod sine laboribus variis, di tolerantijs aduersitatum fieri omnino nequiticum nihil meriti habeat ille,qui nihil habet, quod propter Deum sustineat. Immoderata quidem uitanda commo M. Au. .ltio , quae, ut Nilus ait, animi sensem au- , se N , inordinatum nimirum vincendo appetitum creaturarum,quem qui abiecerunt, parum, aut nihil unquam tristantum, sic non tristatur vir temperatus ciborum penuria et
carus, quod libidini nequeat indulgereuntia Nulli succiΤ-tis , quod ulcilci acceptas iniurias nequeat rhumilis , quod contemnatur: liberalis, &llaberdomi
diuitiarum contemptor, quod iacturam ali-itas. quam secerit: nam licui virum probe armatum minime laedunt ictus iaculorum, nec
munitam ciuitatem , di moenibus unde quaq; vallatam multitudo bellantium ; sic ille qui aduersus cupiditates munitus est,a tristitiae, aculeis non vulneratur. Quod si clypeus plerumq. sagitta configitur, di oppugnan
tium multitudine murus, quo clu tas de-
senditur , sui di videtur: nulla proinde aduersitatum sagitta, nulla multitudine pal-sionum configitur, aut susiditur , qui immoderatas animi commotiones rationis i perio domuerit. Illae tamen, quamuis maximae, lacryma- ς rum peroptandae commotiones, quae vi sita mirabili, Deique munere singulari maculas Omnes paccatorum diluunt , quales illae sunt, quae prae magno offensi numinis dolo- , re profundimus: quin S pro lai S maxi u la sititionisborandum esse nos exemplo suo docuit Psalicitὰ exquites, dum ait: Laborasti ingemitu meo. ubi, rendae . sicut docent Gregoritis, de Remigius, in la-L M. O. T. borandi verbo studiosiani diligentiam ae IGNI Θ R
quirendi lacrymas, cuIpassue a se commis- .sas destendi significauit. Sie Niniuitarum , qrex , di Niniuitae, ubi Ionam praedicanter , audierunt: Adhue quadraginta dies er Νι- niue subuertetur , cum inlis lacrymis tanta mala evitari posse non ignorarent, ad illas in se ipssi, & populo suo excitandas, rex de selio surrexit suo, regiisque a se vestimentis abiectis, sacco indutus, sedit in . cinere , de clamauit, & dixit in Niniuo. Homines , O iumenta, ct boues, ct mora Pnon pascam quicquam , nee pafantur , eraquam non bibant. Et quis Irit, subdens,
quis regem , & quidem cum populo adeo' 'humiliatum , innocentes paruulos Iacrymantes, boues, S iumenta mugientes, flebilesque omnes prae fame eiulatus emitte tes, necis intueri oculis potuisset is, inquam, tanta potuisset conspicere doloris, S: inceroris indicia sine doloreὶ Sane potuit hoc spectaculum, hic labor in gemitu tales , At tantas lacrymas pinnitentiae elicere, ut statim diluta penitus , ac deleta sit omnis Niniuitarum culpa , di Dei mutata sententia. inia, ut optime B. Laurentius ait: R. Q. rio. Nemo ad Deum sens accessit, qui non iu- EA. de iam, Liam p/titionem suam araeterit, nemo ab ψ r. s. daeo beneseiam iasium optauit, qui non impetraveru . qua de causa omnes laborant K A. Iarer sancti in gemitu, Se qui myrrham Primamimae myrrhaetandere nequeunt, secundam habere cu-Jprima. rant. Est myrrha prima , de qua in canticis canticorum , ut naturales obseruant si anLI. II quae sponte sua ab arbore, ex qua producitur , fluit, eoque modo, quo ex tacundis
357쪽
arboribus gummi clectissimum, & probati L. Myrrha se-lsi naum : secunda vero minus probata , quaecunda. non nisi arbusti eortice inciso fluiti se sane vera lacrymoe illae fiunt, quae ex seruido Spiritus sancti calore , e corde quasi sponte suadimanant, probatissimae quidem , dilpersectissimae, cuiusmodi illae Magdalenae: fuerunt, quae teste Christo, amoris isne sue-lLtiea ν. 38 censa: quia dilexit multMm, laevmis erepis rigare pedes eius. naiti scut impossibile estp ees sublimatorio herbis virentibus pleno aquam non suere, si ignem habeat suppostu, ita ex cordis sublimatorio viriditatibus sensualitatu pleno, impossibile est lacrymarum hanc primam myrrham non fuere , s illi diuinus supponatur ignis: nescit enim amor
sine lacrymis esse. Hac utinam lacrymarum myrrha sponte sua cor nostrum sueret ; atqu: a lapideum illud hahemusi Ioquimini, Laerymaee ait Christus. 2petras,ct dabit Cobis aquas . corde quo Virga considerationis cor nostrum percu- modo eli' itiendum est, cultroque meditationis inci-
dendum ; laborandum nimirum in gemitu, vi vel sic suant ab oculis lacrymae, dent l. myrrham secundam . Sie eontrisattis fiam, ait psaltes . .lVM. 33. .
exerritatione mea e In medieatione mea a Iu-.M.
vertit Hieronymus, hoc est, tunc doloris lacrymas emisi , quando exercebar co3itando , & mecum ipse conserendo miserias meas r nam licet aridum, & saxeum habeamus cor, si laborabimus , ut nostrae culpae grauitatem consderemus , Dei nimirum pG octialam, Angeli eustodis contemptum, animae damnum , corporis peticulum, proximi scandalum, mortis approximationem, in- serni poenarum aeternitatem , & alia huiusmodi, impossibile omnino erit, quin emolliatur cor nostrum, quin suant lacrymae, quin Deus nos exaudiat. ne itaque pro infortunatis euentibus, vel pro rerum temporalium priuatione multum ploremus ; sed ad hoc laboremus, ut has pinnitentiae 1 crymas, hane secunda myrrham habeamus.
Angeli hortatu Tobias inuadentem piscem apprehendit, & exenterat, cor eius, fel, & iecur ad medicamenta reseruans,& ad Raguelem diuertunt, ut iussu Angeli petat in uxorem, illius filiam Saram, cuius septem viros occiderat daemonium, discens ab Angelo, quo fine suscipiendum,ac seruandum sit coniugium. CAPUT SEXTUM. ROFECTU S est autem Tobias, & canis secutus est cum , &mansit prima mansi ne iuxta fluuium Tina Et cxiuit , ut lauaret pedes suos, &ecce pis is immanis exivit ad deuoran
a Quem expauescens Tobias, clamauit voce magna, dicens: Domine inii dit in a; Et dixit ei Angelus: Apprehende
branchiam eius, ct trahe cum ad te,quod cum secis et, attraxit eum in siccum,&palpitare coepit ante pedes eius.
hunc piscem,& cor eius, & sel, & iecur
repone tibi ; sunt enim haec necessaria ad medicamenta utiliter. 6 Quod cum fecisset, assauit camescius, & secum tulerunt in via, caetera salierunt, quae iussicerent eis , quousque peruenirent in Rages ciuitate Medorum. 7 Tunc interrogauit Tobias Ang lum, di dixit ei: Obsecro te, AZaria is frater, ut dicas mihi, quod remediun habebunt ista, quae de pisce seruare
8 Et respondens Angelus dixit ei di Cordis eius particulam , si super carbones ponas, fumus eius extricat omne genus damoniorum, siue a viro, siue a muliere, ita ut ultra non accedat ad eos.
9 Et sel valet ad ungendos oculos, in quibus fuerit albugo, & sanabuntur. 1 o Et dixit ei Tobias: Vbi vis, ut maneamus
II Respondensq. Angelus ait: est hic Raguel nomine vir propinquus de tribu
358쪽
tua,&hic habet filiam nomine Saram, sed neque masculum, neque sceminam, HI um habet aliam praeter eam. . ii Tibi debetur omnis substantia
eius, ct oportet eam te accipere contu e
13 Pete ergo eam 1 patre eius, & G-bit tibi eam in uxorem. Iq. Tunc respondit Tobtas, di dixit: Audio, quia tradita est stetem viris , 'mortui sunt sed & hoc audiui,quia daemonium occidit illos. is Timeo ergo,ne seriem ita haec eu niant , & tum sim vilicus parentibus meis, deponam senectutemiliorum cum tristitia ad inferos.
16 Tunc AngeIus Raphael dixit ei, Audi me, & ostendam tibi qui sunt, quibus priualere potest daemonium.1 Hi namque, qui coniugium ita suscipiunt, ut Deum a se, & a sua mente
excludant, & suae libidini ita vacetit, si
cut equus, & mutua , quibus non est intestinus; habet potestatem daemonium
r8 Tu autem cum acceperiis eam, ingressi is cubiculum, per tres dies continens esto ab ea, & nihil aliud nisi orati nibus vacabis cum ea . IV Ipsa autem nocte incenso iecore piscis, fugabitur daemonium. aci Secuda vero nocte in copulatione Sanctorum patriarcharum admitteris.1I Tertia autem nocte benedictione consequeris, ut filij ex vobis procreentur
incolumes .a a Transacta autem tertia nocte accipies virginem cum timore Domini amore filiorum magis,quam libidine ductus, ut in semine Abrahae benedictionem in filijs consequaris.
Profectus est autem Tobias, & canis secutus est eum, & mansit prima mansione iuxta fluuium Tigris.
I. Puerum eur Uocent Tobiam L . a Canis narratio eur bis an ta .
1 Tigris Fluvius ear se dictus , O quae
1 ROFECTUS es autem in Tobias Hoe est , ut patris
in adimpleret praeceptum scum Angelo Raphaele iter Et ranis setitur ect eum. Arabs: Et ranis eius sequebatur eum. LXX.& Syrus. Et canis puerι eum eo . Nam licet; annum tunc ageret Tobias circa vigesimum tertium , cum eodem anno, vel saltem sequenti uxorem duxerit, ut ex sequentibus patet; puer tamen erat innocentia , & vitae
simplicitate, quo pacto alibi sacrae literae
etiam Isaac annum agentem trigesimum quintum, vel trigesimum septimum,appellant puerum: & Saul ad regnum euectum filium unius anni. a Hanc de cane sequente Tobiam narrationem ad veritatem facti promendam,a sacro scriptore positam suisse cum Lyrano , &Serario censeo; nec vero minutior videri debet, quam ut diuinis libris sit deserenda, ut multi perperam sunt arbitrati, cum sicut Hieronymus, & Chrysostomus docent, in sacris literis , singuli sermones, syllabae, apices, de puncta plena sint sensibus : quare sicut ij, qui fodiunt metalIa , ubi nacti sue
rint aliquam venam auri, meatus omnes exacte circumspiciunt, ne vel minima qui
dem stustula ipsos praetereant; ita nobis in sacris literis nihil minutum, nihil superfluit 'existimandum est: sed omnia etiam minima spirituaIibus diuitijs, de mysterijs plena . Quare si apud profanos in fabulis istiusmo
di narrationes laudantur, ut apud Homerii, iquod veritatem scilicet reciE imitentur ;multo prosecto magis in ipsa veritate laudanda sunt, in qua non cognitionis tantum multum allarunt; sed etiam actionis. Sic, ut optime Atisustinus, licῆt non omnia a quae in sacris literis gesta narrantur, aliquidi etiam significare putanda sint, propter illa tamen, quae aliquid significant, etiam ea , quae nihil significant, attexi credendum est. Solo vomere terra proscinditur; sed Uthoesuri possit, etiam eatera aratri membra ,
sunt necessaria, ct soli nerui in vasis mu- seis aptantur ad e tum ; sed Ut aptari possint, infunt di eaetera in eo aginibus oris
norum,qua non percutiunt tir a eanenti
bus ; sed ea, quaepereussa resonant, bis connectuntur : ita ct in propritiea historia dicuntur aliqua , qua nihiIAmmeant ; sed quibus adbareant, quae signi cant. Er quomodo, alias quodammodo religenturit 3 Sane per Raphaelem, de canem, quosi sui itineris socios Tobias habuit, Angelum,
359쪽
& conaeientiam , quost Deas hominibus socios, di quasi comites suae peregrinationis adhibuit, mystice significatos fuisse non ineongm dieere possumus. Nam ficut Tobiae Angelus Raphael datus est, ut it Ium insidiis Maisdaei liberaret , reconnubii nexu firmaret; ita Angelus custos datusMnobis, ut ab insidiis daemonum liberemur,& copulemur Deo . Data est etiam nobis conscientia, quae sient canis, neque in prosperis, neque in aduersis dominum suum deserit; ita nec nos aliquando deserat: Nquae, sicut canis odoratur utilia omnia , Nnoxia cognoscit; ita illa bona, de mala iu-mine suo dijudicet: ac tandem quae, sicut canis excubat semper ad fores,& paruo fragore audito oblatrat, externos mordet, di pandit; ita illa semper vigilet,in ipsa cogitationum 1anua insidens, nec unquam somno corripiatur; sed cuncta, quae cogitat anima, conspiciat, at si quid eius pacem interturbare uouit, exclamet, & quasi oblatret, morsuque amarissimo mordeat, nec minis terreatur, nec demulceatur blanditiis. Ve- irtam de Angelo custode sicuti etiam de con-
.lscientia supra iam pluribus actum est. Et mansit prima mansone iuxta su-titi m Tigris. LXX. Euntes συiam, venerum
vesperi ad Tigrim fluvium. ct maris uni ibi. Syrus: Venerunt ιn Cu*inis prope flu-titum Tigris, edi pernoctabant ibi. Arabs: Dormivitque pyima mansone in latere fluminis Tigris. Est manso actus ipse manendi in aliquo loco, cuius contrarium est dissio: signi hcat apud Latinos hospitiit a. Unde Suetonius de Tito loquens: Deinde, ait, ad primam satim mansionem febrim nactus, eum indo ociιca transferretu . Significat etiam iter unius diei , ut apud Plinium, ubi Iegituri Masumibus MD Has. regio thurifera a monte exeos. sicque primo die in Rhageno itinere , non caupouam repererunt, quas nullas, vel rarissimas illo
tempore suisis inserius demonstrabo , sed hospitium, ut habet syrus in Cuspinis ad ripam Tigris fluuij.
ε 3 TQ is. Tradunt hanc vocem apud Medos nomen esse sagittae , & ex eo accommodatam huic fluuio, quod sagittae instar celerrime defluat. Sane Hebraeam vocem Savi Chidihel velocem significare , ut sagittam nonnulli aiunt. Est is fluuius inter quatuor illos celeberrimos a paradiso voluptatis es' i fluentes, tertio loco in Genesi positus trules t potamiam teste Solino circii plectitur, & in ' Armeniae maioris regione caput tollit, mirum quam lucido, conspicuoque sonte i loco edito, qui Elonsolina nominatur: Euphrateni in sinum defert Persicum cum amine Coaspe . De eo Plinius, Orιtur, ait, regione Armenia maioris fonte con*icuo inpianicis. Cuius qua tardiar fluit Dulito rc nde consitatur, a celeritato Tigris incipit
s ustrari. Iria appellant Medi δε istam . In
dem θ' manis vim si, quod demersa per
avid ingratitudo mitium detestati.
obiam docet Ambrosius,l ut nimirum ex eo ille disce--ς -- rei gratias pro beneficiis fr-
Petrus ferre. Muta Lyeeie hesia ,
at e ille. S. Rapha I Angeli Thobia iuuenis, quem tuendum receperat, ad relationem gratia erudistat esurum . Et oeri quis, ait idem , non erubesu, gratiam benι de se merentibus non referre , eum videat etiabesias refugere erimen ingrati y-iua -- perita , memoriam Himonia seruant, tu non seruas fatiuis Meepta ' Mira eretὰ sunt gratitudinis exempla. quae ab animalibus reseruntur. onem euidam Androdo seruo benefactori suo se sponte sua subiecisse ex Appione Polyhist. resert Gellius . Draco Itanem narrat Aelianus puerum sui educato- ω rem a latronibus liberasse. Delphinos,quod is pius a nauigatibus proiectis cibi reliqui jsi
vescantur, homines genuino affectu prose- squi narrant alij. Nota sunt exempla . Λpudi, Proselenem Troiς urbem Delphinus dorsollii feren x Arionem a nautis in mare deiectum, mincolumen ad litus humeris perduxit et quai propter & crocodilo hominis inlidiatori liostis est in sentissimus.At superant haec Omnia licet mira, quae de cane scribuntur. Vnde Ambrosius: quu tam te rari ιnquit, po lates esse beneficν , o memor gratia ι quan-Idoquidem Amrno, etiam in Iatrones insti-4ρη re nouerant, ct extraneorum aecessus prohibere nocturnos, ct mori pro dominis, ercommori eum Aminis snt parati saepe etiam necis illata evidentia eanes ad redarguendos reos indisia prodiderunt, in muto eorum testimonio plerumque sis ereditum. Antioobia ferunt in remotiore parte urbis crepusculo necatum virum , qui eanem iad vinctum haberet: miles quidam pradandi sudio minisιν earis extiteras e tectus id