Museum cortonense in quo vetera monumenta complectuntur anaglypha, thoreumata, gemmæ inscalptæ, insculptæque quæ in Academia etrusca ceterisque nobilium virorum domibus adservantur in plurimis tabulis æreis distributum, atque a Francisco Valesio roma

발행: 1750년

분량: 330페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

51쪽

De Iove Ammone plurima apud Q Curtium , Diodorum Siculum , & Arrianum , qui Alexandri M.

de Ammone historiam copiose executi sunt, unde etiam cornua arietina capiti ejus in nummis admota cernuntur, & illum imitati sunt successores. Plinius ab arena, quae αμπις vocatur, dictum vult, quod in Lybicis arenis fuerit. AEgyptios Jovem A ai sim vocare dincent Herodotus in Euterpe, & Plutarchus in Iside. Ingeniose eruditissimus Bochartus ad Cham , seu Ham filiorum Noe natu minimum refert', quamVis Divina Scriptura ad filios Nembroti tribuat, cui omnino credendum est qui in steriles Africae arenas adlegatus, ibi per multa iacula sub nomine Jovis Ham, seu Hammonis cultus sit. Universa enim Africa ab Amminne Ammonia vocabatur , ct priscis incolis dicebatur Chamia, vel Chemia, idest terra Cham, quod nomen Cophtitae in hunc usque diem pertinacissime retinent; nam teste Κircherio' ngyptum Chemiam vocant: U

bemque Di polim , Hebrasi dixerunt Ammonis Civitatem . Simulacrum Jovis cum capite arietino posiviΓse Liberum Patrem, resert Mela, cum per Lybiam din Ceret eXercitum. Aliam rationem tradit Herodotus, &Pausanias Templum Ammonis vocatum fuisse ait a pastore qui id condidit'; quae omnia hic recensere nimis longum foret. Hastam vero puram , seu sceptrum ab tera manu gerit Juppiter ad immutabilem ejus solidit,tem CXprimendam, ut adverut ex Eusebio Clarissimus

52쪽

IUPPITER

IN CIS. IN ACHATE

TABULA XXIII.

Uppirast sinistra manu fulmen gerens , ac pacate dexteram expansam protendensis est, quem Veteres Milichium, & Ic sum , idest placabilem , & supplicem praesidem dixere, ac Aristoteles, seu quisquis fuit Auctor libri de Mundo', inter varia Jovis cognomina hoc etiam enumerat : Κρο- δε

--ς, μειλωος: Is Juppiter) Crono , id es Satumno , S Chrono ides tempore ortus esse dicitur nimirum ab aevo fempiterno ad alterum aevum pertinenS I Uocatur ae fulgurator , N altitonans, ae aetherius, s fulminator , ae pluvius a pluviis, utique S fulmin, buS , aliisque operibus , Θ quibus vocabula ipsa de dincta sunt; quis θ' frugipotens, S culos Urbium vocitatur , ae natalibus , sepitiua , gentilistus , p trius, Didelicet a comunione, quae divino i o num, ni hiis cum rebus intercedit ; ad haec sodalitisi , Numicitiae praeses, tum hospitalis, coirensis, trophoe lis, expiator , sanguinarius , supplex, re placabilis . Hoc nomine simulacrum illi e candido marmore P Ecleti

53쪽

lieleti celeberrimi Artificis opus Argis' in Templo Apollinis Licii dicatum erat, rursus Aram trans Cephisum amnem eXtructa , ad quam Theseus a Phitali posteris de caede purgatus dicitur. Adstat Jovi Aquila in benignitatis signum, de qua ita Ismenes apud Eustachium ' r-- φης τ άεπν omnεε4 ἡ - Διὰ me is, e ἡ Ἀσου i ais Aquilam esse Agnum Iovis providentis , est erga homiura amorIS. Valesvi.

DEA C in I ESTIS

INCIS, IN CORNEOLATA B U LA XXIV.

OrissiMUM tota Africa fuit Deae Coelestis noemen , eoque in honore habitum, ut Cebsias contra Gallienum Augustum a Passeno Proconsille , & Fabio Pomponiano Duce Limitis Lybici Imperator appella- . t , hujus Deae peplo exornatus an Afris fuerit; ac Asclepiades Philosophus' Juliano Imperante eiustaem Nummis breve Amentum quocumque ibat solitus erat efferre. Templum illi vaticinationibus clarum Carthagine extrudium erat , ibique simulacrum a Didone Phaenissa positum ferebat'. Deam hanc Jinnonem fuisse memorat Apuleius ita eam compellanS :Magna Iovis Germana , S Conjuga, Ilae tu Sami

quem

54쪽

querulo partu, vagituque S alimonia tua gloriaris, sive celsae Carthaginis, quae te Varginem vectura Leo. nis Caelo commeantem percolit beatas sedes frequemtas; nec tantum Juno putabatur, Verum etiam Venus, Ceres, Diana , Isis, ac Proserpina'; ideoque Antonunus Elagabalus uxorem quaerens Deo suo Vagabalo , repudiata Pallade ἡ Οὐρανιας, o ἄγρα uuae μ τεπιμ--m Uri

niae, seu Deae Caelestismulacrum jusit asserri.

Hujus Deae imago, eadem ac illa, quae Gemmae in. sculpta est, visitur in nummo a Cartaginensibus in hoenorem Antonini Caracallae Cuso , quem protulit Barinnius', qui enarrat celebre illud ejusdem numinis Te rum Arcadio, di Honorio Imperantibus, veteri superisitione repurgatum ab Aurelio Sanctissimo Carthaginis Antistite immortali, veroque Deo fuisse consecra

tum a

Valesus.

N collectaneis Romanarum Antiquitatum alteram Gemmam Marsyae fatum exhibbentem adtuleram '; adsimilem quoque refert Eques Macteius in Gemmis '. Hic observatur Apollo intonsiis cum lyra , iacultro; Marsyas arbori alligatus cernitur, in quo tibiae pares suspens e apparent. Ad pedes prorarius Cori. I navis

55쪽

navis, ad flumen hujus nominis indicandum. Apameam ad Marsiae fluvii ostia sitam fuisse , docet Strabo , ad dens, ex palude utrumque scaturire amnem Marsyam,& Maeandrum. Maximus Tyrius instuper testatur se fluvios vidisse, & unum habere fontem . Sed Xenofonti major adhibenda fides , qui diverses fuisse fluviorum sentes demonstrat. Meandrum enim ex ipsa Cyri Regia ortum, & medium hortorum perlapsum: Marsyae Vero sentes in antro fuisse, in quo Apollo Marsyae excoriati cutem sespendit; Marsyas per abrupta scopula praecipiti cursu procedebat, Meanuer vero Regis viridaria irrigans placidissima illa Apameae, Celenarum,uel Κibouamoenissima arva irrigabat, usque dum Marsyas in eum sese commistens confundebatur , novamque Apameaz Urbem Antiochus Soter extruxit. Verba haec mire illinstrantur hac gemma, & ex nummo rarissimo Hadriania Clarissimo Morellio allato', in quo Marsyam vides antro insidentem , & fluvium ex ipsis staturientem . Idem confirmare videtur Plutarchus dicens ex fluento Marsyae sanguine ortos Satyros , & fluvium, cum prius

ibi esset Midae sens. Nero Imperator in anulo signatorio gemmam limbebat Marsyae fato insignitam', atque in Apollinis vultu propriam effigiem agnostebatur : Quid i si in nostra Apollinis facie Neronis lineamenta videro nobis;

visa sint i

56쪽

APOLLINIS SYMBOLA

TABULA XXVI

POLuNis symbola quis non videt i TrNPOS , Serpens , Corvus , arcus , di pharetra, ac lauri ramum; omnia sunt trita. Elegans Gemma magni tamen facienda a nobis est, cum sit 1chema Emblematis Academiae nostrae. Aliqua hic tantum asseram de Ave , ne prorsus omnia indicta relinquamus. Corvus Apollini est dicatus, quia, ut Martianus refert e Apollo divinandi peritia praeditus esse creditur; appellatur Corvus a Graeco Mραξ inserto υ consono , quomodo ab irλη est BDa, ab λειος levis; κορας vero est atrame niger; summa dicacitate humanam vocem imit tur , praecipue ille ex genere corvorum qui Graec lus , dicitur quasi garrulus. Corvus autem instinctu quodam naturali pluviam, serenitatemque praedicit, Voceuandoque clara, quandoque rauca utenS, quemadmCinum ex Virgilio in Georgicorum libris, ubi de tempe. statum signis agit, discere possumus. Putatur enim Corvus multa alia divinare; quare eo antiqui plurimum in a gurandi arte usi sunt; iure ergo Apollini minister est adtributus , quod Ovidius de eo narrat; idemque dicit Apollinem cum ceteris Diis cum in AEgyptum, ut manus Thyphonis evaderet, profugisset , in Corvum se vertisse. Sed haec iam eruditis viris nimia sunt.

57쪽

APOLLINIS SYMBOLA

TA BU LA XXVII.

Ostvus in Gemma Cernitur insidens pharetra , arcu, sagittisque referta; aequipomdium rostro tenet , caput fulmine tegiutur. Haec omnia Apollinis sent symbola. Corvus apud Graecos, Romanos, & AEgy-3tios Soli adstribitur; in nostra Gemmata signum indicatur Zodiaci . AElianus Corvum Apollinis facram avem , & δεο Θ in vocat, divinatiotieque praeditum fuisse stribit: & fabulabam tur illum Apollinis famulum ante trans rmationem fuisse, ut idem', & Aristeus Metapontinis dicebat, sequidem illo tempore Aristeum, sed et Morinin sibo νοα ροαξ cum Deum sequeretur, Corvum esse, uti tradit Herodotus ). Eustathius' stribit cycnum Apollini ως ηλάω propter λ tam dicari , & Corvum 2ωὶ Eis

νυκτερινυώ-, κς ita legendum non, ut in editio

nocturnam nigredinem , ex qua Deluti ex matre nascitur : quod ultimum etiam variis auctoritatibus fise mat . Plutarchus libro de Iside recte stribit Graecos censere Columbam sacratam esse Veneri , Draconem Minervae, Corvum Apollini, Canem Dianae; hinc est quod in nummis, & gemmis serpe Corvus cum ApDbline conspiciatur , ut in nummo Faustinae apud Pat,

num occurrunt ara , eique imposita Corona , urceuS , praese

58쪽

praefericulum , Corvus , & Inscriptio ΠΥΘΙΑ ; in alio vulgatissimo Vitellii tripodi insidet , atque eo nomine comes tripodum, uti ao Eruditis observatur, vocatus est a Statio Non mes obscurus tripodum,uo ulminis ardens Hectora des, flavaequesonos aDis unca Alinerme. In gemma apud Gorbeum' Apollo nudus tripodi sin, stro cubito incumbens, deXtera manu ramum protem dit ad Corvum adstantem. AEgyptios quoque Corvos habuisse sacros testatur AElianus , ubi de Urbe Copto , & Corvis binis circa eam videri tantum solitis verba facit: Templum Uero Apollini facrum eo in loco eptitur, cui Corvos sacros esse sum.

VENUS

Euus Cupidini globum offerens , illud

Apollonii Rhodii in mentem revocat enaris rantis, Deam hanc, Cum in Canum ascem dii Iet, atque ibi Cupidinem arcu , pharetraque sepositis Cum Ganimede talis lindentem reperisset , exorasse , ut in Medeam Aeolae filiam sagittas jaculatus ad amandum J, sonem inflammaret, pollicita se ei daturam Mus Core. Κ Διο e

59쪽

Jovis eximIum munusculum

Illud, quod ei fecit nutrix Adrasea

Sphetram Dolabilem, quam non tu munus aliud Ε manibus Vulcani accipies pulchrius. nisi potius globus ille pro mundi synanolo accipiendus

sit, cum Venus 'muncium procreat se putaretur, & prin eatum nutrire , ac conservare , & Cupido existimaretur esse vis illa insita rerum naturae, qua cuncta ope

ratur perpetu' vicissitudinis motu alia aliis sublistens. Veneris quoque simulacrum in Graecia a Canacho S, cionio stulptum fuerat ' , dextera pomum ferens &sorte in Gemma globus pro pomo emctus est) & ita etiam Venerem descripssit Coluthus , sive quia id pomum fuerit , quod a Paride , cum ejus sententia Junonem , ac Palladem serma supera fiet, accepit , sive quia illi poma sacra erant , ut ait vetus Aristophanis

Scholiastes , ac pro amoris signo accepta , uniae frequentia apud Graecos, & Romanos amantium munera poma erant, ut ex Theocrito , Luciano ', ac Prope tio'; & adagium erat apud Graecos ' ι λω βλη-M , phmo, seu malo ferire, quod erat ad amorem prOUOCare, quo respexit Poeta, cum scripsit '

Malo me Galatea petit Iasiva puella Et fugit ad fatices, re se cupit ante Dideri. Valesus. AMOR

60쪽

AMOR CYCNO

INSIDENS TRIDENTE

DELPHINUM IMPETENS IN CORNEOLA.

N hac elegantissima gemma Amorem , Cycno insidentem forte veteres expreLserunt , ut qui laetissimi auspicii foret, praecipue navigantibus , & peregrinant, Dus - . Si ex naturae historia Cycnorum qualitates inspiciamus , mirum prosecto, quomodo eorum cantilenam, quae vel nulla, vel mala est, potuerint veteres laudibus in Coelum efferre : imgruente fatali momento cantu praestare nonnulli com-

Cl. Morinus in sua de Cycno dissertatione inter Academica monimenta Regiae Societatis Parisiensis . Amor in nostra Gemma Delphinum ferit ; nam& ipsi ut Ovidius cecinit sunt Amoris argumentum'. Quem modo celatumstellis Delphina Didemus - Is fugiat visus, noctesequente, suos; Seu fuit occultis felix in amoribus index Lesbidam eum Domino, seu tulit ille Lyram.

SEARCH

MENU NAVIGATION