장음표시 사용
131쪽
A pars sit in quibus signa illa reluceant.
Tertio concedimus quidem ex veris sidelibus multa partem suscipere in mortis articulo sacramenta, cum cotritione suorum peccatorum,aut saltem cum attritione, quae cum sacramento satis est ad salutem: At si omne; . totius Christianitatis prouincias mente perambulemus, praesertimq; militum,nautarum, & aliorum eius generis perditissimorum hominum mortes consideremus, inueniemus planὰ quam paucos eorum sacramenta in illo mortis cardine suscipepe: aut si suscipiunt, cecte in iuditium,& condemnationem, quantum fas eli suspicari de
B perditissima, & profligatissima gente, & ad pol tremam
vitae metam poenitentiam prolatante,videatur D. Anto.
Quarto,adde hominum etiam fidelium' naiorem partem, imo & maximam,dum vivunt sani,& incolumes, se citra timorem & scrupulum multia sceleribus, variis- hue peccatorum generibus inuoluere: ita ut paucissimi sint quorum si conscientias quo examine penses,non repetias semper,&pro quolibet temporis articulo, saltem unius,aut alterius peccati mortalis labe coinquinatos:pre cor=uptihi terquamvno, aut altero die,cum tempore Paschali ad sa mi ultri DC cramenta se utcunq; praeparantadq; in aulis Regiis,in tri culi mores. bunalibus,in mercatorum,& nummularioru mensis, in
opificum domibus,in plateis vulgo. Quid in hospitum,
ac viatorum diuersoriis in lenonum,& meretricum lati 'bulis ubi omnes undiq; velut signo dato ad fas, nefasq; miscendum cohorti sunt.Adi nundinas,militiam, soros iudicum,nautarum,&piscatorum commertia,& ibi puerorum, adolescentium, virorii, senuinq; corruptissimos moresintuere,periuria,inuidias, tetractiones,fraudes,couitia rixas,obscoenitates,corrupta desideria superbiam,
132쪽
maritiam, edacitatem, vinoletiarn.&c profecto mecum senties, d ices Nemo Hercule nemo aut unus, & alter horum est,qui salutis suae memor ad Deum aliquando reuertatur.Nam ecclesiasticas curias,de cleri ilatum totum,ita sit, salvemus,& saluet Deus Si inquam haec ominia mente perambulaueris,non poteris non dicere cum . Davide vociferabundum, Quis dabit mihi pennas,sicut columbae Cuius ratio sequitur, Quoniam vidi iniquitarem,& contradictionem in ciuitate:Die, ac nocte circundabit eam super muros eius iniquitas, & labor in mediocius,& iniustitia:& non defecit de plateis eius usura , &dolus.Die,inqui ac nocte non delecit de plateis pecca- dium, Ouota enim hora plateas adeas , qua non eas reperias peccatis,& peccantibus resertas' Ciscudabit,inquit eam, la supermuros eius iniquitas: ducta metaphora ab hostibus,cum oppida obsident, dioccupant,& super muros vexilla in victoriae signum erigunt. Super muID -quit,eius iniquitas,quasi populi victrix Et labor in medio eius,& iniustitia. In modio inquit, quod Hebrauca Phrasi, plenitudinem significat Hanc peccantium esse natam licentiam Ouidius i. Metamorphosipos sic des
Protinus irrupit*enae peioris in aeuum Omne arsas,fugere pudor,verum th id sp, In quorum subiere locum fraudesque, dolique, Afidiaeque, vis, amor sceleratus holeri
Et Seneca,Epistol. 8.Ad deteriora saciles sumus,quia Deq; dux poteri nec comes deeste, & res etiam ipsa s ne comite, sine duce procedit, non pronum iter est tantum ad vitia. s. praeceps.Et tibi. de La cap. 7.M e . s. Si irasci
133쪽
A sq.ens debet sactis turpibus, motristutob stetera, iij hil est aerumnosuis sapiente:omnis illi per iracundiam,
meroremm vita traia libit. Quod enim momentum erit, quo non improbanda videat Quoties pro sterit do
per sceleratos illi auarosq;, & prodigos, d impudent
incedendum erit.Nusquam oculi ejus flectentur, ut noquod indignentur inueniat, &c. Si ergo tam se in omne vitium omnes fere homines, etiam illiqui Christi bap tismo suscepto,sidem habent veram praecipites dedunt, quare credendum est tam facile in mortis aniculo Deueorum misereri,&abundantisisima, &essicacissima eis B auxilia conferre ut saluentur:cum ipsi quandiu vixerusi immemores Dei suerint Videatur Augustinus lib. de
Qxunto,Accedit quod huius tam magnae,& excellentis Dei misericordiae paucis ima Mobis exumpla propo nuntur' imini,qui in Vita peccatores la in morte iusti effecti sent,nempe unius latronis,unius Magdalenae, Unius Zachaei, unius Matthaei, ut nimirum sanctus Spiri '' tus in scripturis suis nos edoceat,omn ibus quidem quanti uis peccatoribus Deum auxilia ad salutem non denegare, omnibusq; ad gloriam patere aditum,paucos ta-C men eorum,qui vitam perdite transegeriit,in nora moriis Dei misericordiam consequi. , I IS adijce scripturae loca,Ecclesi stultorum infini N. tusest numerus.Psalm.14.Non est qui faciat bonu, Moii scrip.
non est usq; ad unum.Omnes declinauerunt, siue eisq- tu probia tuerunt,VI habent Hebraea, sua tulinutiles facti sunt . itruria: quasi in te calari versu interiecto. Non eliqui fa i ''
ciat bonum,dic. Rursus toto Psalm m. liaec bonorum ra ritas a Davide deploratur: Saluum me fac Deus,quonia Helecit sanctus,quoniam diminutae sitiat veritates a siliis M horru-
134쪽
liomirium. Veritates, phrasi Hebraico,omnes Hrtute :sse Acut mendacia, omnia vitia significant. Et ultimo tande, ipsoq; mirabili versu,In circuitu impij ambulant, id est, omnia impiis plena sun C. quoquo te vertas,circundatum in impiis videas necessum est,ci cumquaq; licenter v gantibus.Vel sic &ad nostrum etiam iacit propositum)Cum virtus in medio centro sita sit,impii per circuitum obambulant, idest,per circunferentiam circuli. Sicut vero scopus,vel centrum difficile attingitur, facile veroer atur ab illo: est iam multiplex latitudo circuitus, vimiplex vero,& indivisibile centrumata paucissimi vir tutis scopum,& beatitudinis centrum actionibus suis re- Besaltendentibus assequuntur,plurimi autem ab eis descis
Et Micse. . bonorum paucitas pulchro schemate de ringitur, Vae mihi quia factus sum sicut qui colligit in autumno racemos vindemiae,& non est botrus ad com dendum. Consonat locus iste ei qui habetur apud Isai. Quomodo si paucae olivae quae remanserunt, excutiantur ex olea,& racemi cli finita fuerit vindemia,&c.Qui bus locis boliorum raritas, & inopia cum raris illis rac
mulis,cumq; oliuis,etiam raris,post plenam integramq; vindemiam usui pauperum derelictis, comparatur. Con Ctra vero iniquorum copia cum plenissima illa vitarum& olivarum segete, quae ad vinum, & oleum conficienidum,&exprimendum,& ad usus etiam comedendi tepore vindemi a proprijs dominis colligi solet, aptissitino comparatur. l: uti iAdde ex innumera filiorum Istaei multitudine ex AEgyptiorum finibus prosecta,& in terram promisiam contendente, duos tantum ad illam peruenisse ex sex-
135쪽
De numero pr:edestinatorum. Io It A centis inquam hominum millibus , intellige ad arma I
capessenda iam aptis: nam puerorum senum quoque, foeminarumque numeruῖ reticetur: δ horum non du-:bium quin permulti ad promissionis terram deuenerint. Sicut ergo ex sexcentis millibus virorum armatis,' iijsque fidelibus duo tantum assequuti sunt terram ib. lam, ita peIrati sunt qui etiam ex fidelibus ad patriam Perueniant, comparatione corum qui ab illa exules in- deserti Tartarei vasta solitudine permanent. Tractatur ab Augustino sermone. io α. de tempore is A aeolia. Paullio huc spectat: Omnes quidem currunt , sed unus B accipit bravium et currentibus inquam per veram fide, quam qui non habent, non currentes,sed itantes, imo trorsum euntes dici possunt. l i ED exquiramus causas huius bonorum inopima XI. prauorum copiae : nam naturales esse nobis. 14rri Auititur 3 tutes , dicit Damascenus libro ue. fid. orthod. capites. i dira aedi la& Closia, Matthaei. 4. in illa verba , circuibat Iesiis,
Quamobrem Diuus Thom. 1.Lquaesi lone. 71. articul. 2.docet, vitia esse contra Daturam homi nis. Porro iquae secundum naturam sunt, in pluribus reperitin':xur: quae vero contra naturam , in paucioribus. Quod rc prius dixerat. i. parte quaestione Σι.articul in 3 gum . & sane in caeteris naturis malum reperitur in paucioribus,cur non sic in humana Secundo ii seri-lptura copiosissimus sandiorum numerus passim ἰ -r
primitur , Matthaei.8.multi ab Oriente, & Occidena' qte venient,&c. Et Apocalysis. . Vidi turbam mag. ω'7 nam,quam dinumerare nemo poterat,&c.Et, Redemisti nos Deus ex omni tribu,& lingua,& populo. Et Apo calyp. 14. Diabolus cauda traxit secum tertiam Dartem
136쪽
ia i Quaestio. I. Postiua stellarum deit, Angelomirnreliquae vero duae saluae sa- 'sunt. Si ergo angelorum plures electi sunt, cur non idem de hominibus dicemus. Primi horum primum optima est S.Thom.responso, in ob qua igra dicit,finem hunc beatitudinis sui eri s nuturalis non esse nature nostrae proportionatum, sed mcellens eam,& ideo in paucioribus reperiri. Quod si esse
set naturae proportionatum, in pluribus reperiretur. Addit S.I horn. secundam causam,nempe naturam nostra
esse gratia Dei destitutam per corruptionem peccati originalis,ac proinde pauci sunt elui ad virtutis cacumina conscendun t.Praeterea, bona haec sensibilia sunt magis Π
nota nobis, atq; adeo Vehementius nos mouent,s lictui, imo trahunt,ne dicam rapiunt,atq; praecipitant. Praesertim cum sensitiuae simus naturae, nihilq; ad intellectum deduci valeat nisii medijs sensibus. Retardamur ergo a ri . sensibus,quorum est nobis familiarissimus usus bona auitem sensus cum bono rationis plerunque pugnant, siue suapte natura,siue per accidens. Et ideo bono rationis rarius ducimur,bono autem sensibili se uetissime. Quar to, bona haec sensibilia secum asserunt suum praemium, , videlicet voluptatem,& delitias: at vero bona honella,&irationis in longa futura tempora mercedem pollicen Citur.Quae erat ratio perditorum illorum apud Erechie-E2ecb.ir. lem. c. 12.Visio quam hic videt,in dies multos,& in loga 31 i. au tempora iste prophetat.Et I sai. 28.expectaieexpect a, ma .i' d. ' da remanda, n Odicum ibi,&c.&.1.Petri.3. Vbi est pro- ' missio, aut aduentus eius ' Ex quo enim patres dormierunt, omnia sic perseuerant ab initio creaturae. Et praealijs insignis eli sensus,quem secundum Galatinum,lib. .cii. facit ille locus Deateronomii. s. Ego sum domi
137쪽
De numero praedestinatorum ica. A me.Idest,facio diligentibus me miliericordiam post mul ita temporum,& amorum millia Et hanc este traditione
Hebraeorum dicit Galatin. Quinto. deinde ratio Lactan misi iii Firmiani ad idem est liba. diuinarum institutionum.
capri. dicentis sic: Quia virtutibus amaritudo permixtae i, vitia vero voluptate condita sunr,illa ostens,hac vero deliniti seruntur in preceps, ac bonorum specie salsi, mala pro bonis amplectu tur. Fallit enim vitium virtutis specie,ut ille dixit. Sexto,& est ratio Aristotelis,Voluptas carnis,& rerum sensibilium usus,& quod miserabi- Ilus est necessitas nobiscum alitur, nobiscum incipit, pro B ficit adolescit senescit: non sic rationis opera, & usus iu- diti, Cum enim ratio, luasi a longo excitata somno, se
timo,aut octauo aetatis anno expergisciscitur, oculos aperit, caliginem excutit,& sui ipsius dominium usumque 'exercere incipit, iam multis pars sensitiva praecucurrit spatiijs,& temporibus. Iam homo a Iue factus est bonissensibus,quibus ab infanti solis affectus, & quibus cum' conuersatus est.Atq; adeo non ita facile exturbatur, &deponitur sensili, ille assectus, ut ad rationis classem trasre possit homo.Vnde Aristo.2. Ethi. c. s. hunc in modii ;loquitur: Voluptas communis est animalibus,& omnia C quae in expetitione cadunt, comitatur:quippe cum di honestum, & utile videatur esse iocundum. Praeterea,cun- . diis una cum hominibus ab ipsis incunabulis. Voluptas . est enutrita: lua propter arduum est hunc assectum insitum vitae extrudere. Haec Arist.Septimo hostes infestissimi callidi sinat,atq; sortissimi quiuiis cum ince antem, . .
ne l. induciis qui escentem pugnam,&bellum gerimus, teste Paulo ad Ephes 6. Non est nobis colluctatio, &c. i s . Sod aduersus principes,& potestates,&ct. Et illud, Ad-
uersarius vel ter Diabolui tanquam leo pugiens,circuit. .
138쪽
&c.Hi hostes nobiscum colluctantes indesineter, faciut Anos frequentissime miserabiliter,di interdum irreparabiliter ruere. Quae omnia qui expenderit non mirabitur ta multarum hominum ruinarum, sed harum mirari desinens, mirabitur plane quod tam multi sint, qui his omnibus dissicultatibus superatis, & obicibus gloriose ruptis, eicellentissimum illum beatitudinis finem assequa tui idq; Dei misericordiae tribuendum,parites &: potentiae catholice confitebitur. 1 Ad aliud admittimus lubentissime multos, & quam plurimos,& sere innumerabiles esse qui salui sunt, at-
si cum numero eorum qui damnantur,conserantur,rari sunt. Quin quod in argumento adducitur, Rede- 'mihi nos ex omni tribu, & lingua, & populo, & natione. Et, Vidi turbam magnam ex omnibus genti-
bus, Sc. Explicatur a Sanct. Thom. quam optime ibi, ut scilicet, illa praepositio, ex,cum dicitur, Ex omni triti lbu lingua, populo & natione: Helectum quendam, ecsegregationem paucorum denotet ex multis . Non . enim dici redemisse Christum omnem tribum , linguam , populum intellige quantum ad efficaciam) sed ex omni tribu, lingua, populo, & natione aliquos quosdam ex Iudaeis, quosdam ex Gentilibus:quosdam Ccx Latinis, quosdam ex Graecis: quosdam ex masculis, quosdam ex tam ii quosi tarn tandem ex Asrica quos- dam ex Asia,quosdam ex EuropaeInsinuat plane multi tu linem reproborum comparatione eorum qui seligu- turaD sile innumerabilem. Quod vero Angelorum plures praedestinati sint quam reprobati, admittimus. at de hominibus longe alia videtvresseratri,propter difficilitates,quae sese illis obiiciunt super iada: : quae tamen ab eorum paucioribus supprantur,ut in solutione praece
139쪽
De iniime se praedesina. ios 5 dentis argumentis videre licet Quae est doctrina luculen
Quod si queiriqua moueat quod Matth, .rr. cum intraris Rex ut id eddiscumbet pron inuenit nisivnutantui requi Drdida esset 'esse indutu . Rcspondetur cumi Maeron. st,idern, nona me unius ii uelligi in iIlo loco totam impiorum hominum congregationem, quii in unum coniuncti,quasi spinae se inuicem complectun vili etpropheta.&c. uiix videamus. qui sint , quotoueautore; qui no-B Mistrarii tepent sententian,qui ve o oppositam Diuus ζ' . , ri-DSi hascen contra nos esse videturinam in sermone ci-- pertato de dessu iactis , omnes fere fideles saluos dicit. e obtatur. f. Tenent idem authopes neoterici non ignobiles: Sylve-ser in Rose aureae tractat L. super Euangel. Domin. in Septuagesin quaest. quadam ad calcem posita, ubi in hunc modum quaerit:Vtrum Christiani eligendi ad gloriam sint pauciores damnandis ad penam. Et res,oi
det sic: Probabiliter dici potest quod maior pars Christianotum habentium fidem rectam,& viventium in obedientia sanctae Romanae Eccle saluantur.Rationes C Vero quae abi ipso producuntur, iam a me supra com- memoratae sunt.Hoc idem tenet Franciscus de Christo,in. i.sentent.diffindi ione. o,&. i.quaestione ultim. de reproditio . conclusa. Cuius ratio etiam adducta a me, & consutata est in probatione tertiae,& quartae conclusionis. Et nouissime hoc ipsum tradit Franciscus de
Carthagena, in suis de praedeliinatione discursibus, de quidam alij.
Nostram vero conclusionem, atq; sententiam tenent imprims Sancti patres:D. Gregor. homil. i'. super
140쪽
los . Quaestio. i.Positura , Icuangelia, ubi ait: Ad fidem multi veniun .sed ad coe , Α
leste regnum pauci perducuntur.Ecce ubi de fidelibusi loquens, locet paucos eorum salutem assequi D. Chrysostom.homil.6s.super Matth. ad idem accomodat il-NI u. . tum locum Matth.io. Multi sunt vocati, pauci vero elicti. Sed accuratissime, & expressissimel m. 4o ad popillumAntioche. cum populo fideli loquens,Quo inquisi putatis esse in hac ciuitate nostra,qui saluisant' infestuest quod dicturus sum, licam tamen. Non possunt inueniri in tot millibus centum qui salueiaxus , quin & de his ' dubit'. Quanta enim in iuuenibus malitia ' quantusin senibuς tori EM.D, Augumhoc habet exprese. in illo B libro. 3. contra Cresconium. ubi comparat malos Chri- - ' stianos palei; & bonos frumentis dicens: Longe plures esse malos Christianos quam bonos sici plures sunt paleae quam grana stumenti. Ad idem est. capit. Praeniat i a terea Cesez.super illud Matcb. Quinq; autem ex eis erat fatua,&c est,ex ipsismet Christianis, qui apparent boni, di habent aliqualem curam salutis medietas perduetur Et hactenus de mea sententia,quam sub sanctae Ecclesiae,&sapientium correctione tulerim. i. .