장음표시 사용
141쪽
ne contritionem intelligo,aut actum delectionis Dei super omnia,quo ultimo ad susceptione gratie,& ad iustificatione preparamur. Ex alijs porro Theologiae materiis ia naturaco tritionis, & dilectionis Dei cognita supponitur. Idcirco in praesenti id solu in questioneVertimus,An per actu illhi,quovitiino ad gratia dispo C nimur, promereamur primam gloriam,an Vero augmetum gratiae,simul & gloriet Nam quod primam gratiam
non mereamur,quodq; gloriam nostris mereamur operibus ex condigno,quoniam fides catholica docet,& cuhereticis modo manus conserere non est animus, no est a me hodierna disputatione tractandum. I.
ES T opinio quae primo nobis sese offert loco, quae af Prim epi nrmat ultimam dispositionem ad gratiam non esse ' ist qμψ pr meritoriam primae gloriae,atq; adeo nullius gloriae.Haec ' 'sentetia asseritur ab Andrea Vega,huius Academiae Ma N guiro,
142쪽
gistro,& in Franciscanorum cenobio Theologiae proses Amre,opusc. de iustifi. q.6.in solui. ad.9.arg.quaque Mag. Cano, relect.de poenit. p. i.circa finem quaestionis. g. Ad secundamvero.dicit, tenuisse seduin erat iuuenis.Et pro qua est Gabriel. 4.d. i . l. i. ar.1.circa finem dicens:In instanti infiisionis gratiae nullum actum hominis. esse meritorium de condigno:nam licet tunc temporis sint albqui actus boni,di gratia insormati, quia tamen non Cliciuntur a gratia, ideo non sunt meritorii. Idem habet Cosmas Philiarchus tractatu de praedellinatione. c. tr. Idem Ruardus Taper, Decanus Lovanien .art.9.dis finitionum Lovanien.Academiae, ubi speciatim de his qui Bin ultimo vitae suae termino poenitent di adducit pro exemplo'bonum latronem) docet non habere gloriam ex meritis .ac proinde illam contritionem, vel dispositionem,qua se aci gratiam disponunt non fuisse meritoriam primae gloriae. Consentit Vega, ex dictis duo deducens: primum est,contingere, quod adultus aliquis in gloria existens, habeat ipsam gloriam sine proprio merito,& sine sacramento,sed gratis collatam cum prima gratia. S cundum, neminem sanctorum habere totam suam beatitudinem ex propriis meritis : nam eam beatitudinis partem, quae primae gratiae correspondet, sine meritis Chabet. Argumenta Probatur primo haec sententia:Illa contritio,seu dispohainis t. sitio ultima non procedit a gratia, aut charitate, sed antecedit eam,non ergo est meritoria. Consequutio argumenti certior est,quam ut probatione lindigeat: constat enim apud omnes nullum opus alicuius esse valoris, &meriti apud Deum,nisi a Dei gratia, et charitate prosectum, in Deum ipsum finem stiper naturalem,specia lirelatione ordinetur, ut habent Durand. . 1. disti a quaest.2.
143쪽
Devltima dispo. ad gratiam. Io'
A quaest .i. Scotus. list. i.quaest. i.& omnes cum S.Thom. I.2.q. ii arti q. in corpore dc ad. a. ubi ait, Quod nullus meretur apud Deum, nisi ex charitate operetur: neque
ipsi actus liabent unde sint meritorii, nisi per hoc quod 'eliciuntur, vel imperantur a charitate. Fauet Concit. Trident.Sessi. c. cap. i6B .can. 32. explicante Vega super Concili. &multis alijs. Antecedens Vero non Vnico,
sed multiplici argumento probandum est a nobis inserius Interim a doctoribus praeallegatis breuem hanc probationem inu tuemur,quia per illam dispositionem, ad gratiam recipiendam pr*paramur: illa ergo dispositio B gratiam antecedit.Quod si quis re onderit, illam contritionem , licet non eliciatur a gratia, informari tamen gratia,idquesu incere ut sit meritoria, quod videtur dicere Caietan. i.2.quaest.2I.artic. s. et Sotus. r. de natura &- gratia. cap. 4 dc ipse Sanct.Thom.in illa quaest.ii arti L .ad ultimum Vbi ait,omnem actum bonum esse meritorium apud Deum,si non sit peccati impedimentum: Quod ibi ad hoc propositum explicat Caietan. Contra obiicitur, & confirmatur argu . quia iam sequeretur, etiam attritionem, quae durat usque ad instans, in quo per sacramentum insunditur gratia , esse meritoriam: C quandoquidem iam informatur gratia. Quod si concesseris, pergo obijcere, dc confirmo secundo. Etiam actiones bustae naturales, & quotquot ex viribus naturae fiunt ab homine iusto , crunt etiam meritoriae, quia omnes informantur gratia, idest , eliciuntur ab homine grato. Vt enim actus dicatur Hrmatus gratia, sat est quod illi gratia coassistat, non requiritur ut
quem reseri,& sequitur Gab. supra,hoc est,sat esst ut horino sit in gratia.
144쪽
Secundo arguitur Illa dispositio non est meritoria Aprimae gratiae, ergo neq; primae gloriae: Antecedens fide catholica tenendum est,& ideo ratione a me probanda' modo non est.Consequentia vero probatur, quia eo ipso quod quis intelligitur habens primam gratiam,est acceptus ad primam et oriana imo ipsa gratia, vel serinalia ter vel cata saliter nos accretos a 'loriam racit.Uong matur primo, quia te tante Paulo ad Galat. . Omnis silius Dei est haeres beatitudinis.Ouod si filius,inquit,&haeres,per Deum.Vbi praepositio,per, iuxta aliquos Vim habet iuramenti. Iurat ergo Paulus, per Deum, eo ipso quod quis est filius,esse haeredem. Quo ergo titulo, kra tione nobis a Deo consertur haec filiatio, eodem sane cofertur haereditas:cum ex lege Dei inseparabiliter sint coiunctae,& indiuiduae comites sint. Atq; adeo qui non meretur filiationem, idcst,gratiam qua efficimur filii, similiter haereditatem, idest,ius ad gloriam non promerebitur: aut, si gloriam promeretur,etiam gratiam promereatur necessum est.Et Rom.6. gratia Dei, hac ratione dicitur esse vita aetern Et psalm. ioi.Qui coronat te in misericordia,& in miserationibus.Confir.2.quia licet in quatum dispositio est, noster actus, praecedat gratiam, at in quantum meritoriui est informatur gratia, & ideo in Ugenere causae Armalis eam praesupponit.Ex quo sic conficitur argumentum: Illi merito praeintelligitur gratia,ergo & praeintelligitur ius ad primam gloriam,ergo illo. merito non meremur ius illud, quandoquidem nullus meretur id quod in seipso iam praehabet. Sed contendet sciolus aliquis hoc unum effugium adinvenire quo ab huius argumenti se expediatangustiis,δ dicet, non esse in conueniens quod duplici titulo homo ius illud ad gloriam habeat nam & Christo multiplici titulo milita collata
145쪽
A lata sunt.Tertio, contra hoc assertum arguituriquia saneu, duplici titulo aliquid alicui coseratur, per se loque dono repugnat. At si tituli inter sese sint pugnates&mutuo se impediant,ia fieri nequit Vt in uno,& eode opere coniungantur: sed titulus ex gratia maxime pugnat cum titulo ex iustitia,imo se inuicem destruunt: Nam si quis ex iustitia aliquod priemium promeruit, omnino repugnat, quod gratis ei conferaturi. viceversa, si gratis aliquid mihi collatum eit,qui sieri potest, ut illud ex debito iustitue etiam, in meorum laborum mercedem conseratur Cum ergo ex gratia,& misericordia Dei col Rom. . B latum sit unicuiq; iusto ius ad primam gloriam,eo ipso quod consertur ei prima gratia nam gratia datius ad gloriam Quod si filii,& haeredes:certe non apparet quomodo per illam contritionem homo ex iustitia ius illud ad
primam gloriam mereatur. Confirmatur. Si Rex ex amicitia,& beneuolentia mihi conferret officium, aut beneficium gratis,deinde vero in praemium alicuius ingentis obsie uit,quod ei ego impendissem, idem ossicium, aut munus mihi contulisset, rem sane fecisset satis indignam cum se,tum Vero me.Se quidem,quia datum videretur reuocare, si eo munere, quod semel mihi liberaliter de-C derat, denuo meos labores in eius gratiam impensos rependit. Me vero,quoniam iniuriam serret mihi, si quod alio titulo meum erat, in operis mercedem denuo tria
Quarto,ad idem essicacius: Idcirco Theologi aseuerant, Christum Dominum, sicut unionem ipsam hypostaticam mereri non potuit,ita nec gratiam, & gloriam animae meIeri potuisie:quoniam hae sequebatur ex umone illa,& naturali quodam fluxu manabant. Sed ita intrinsece ad primam gratiam consequuturius ad primam N a gloriam,
146쪽
De Vlti ina disp. ad gratiam' ii
A gloriam, non inde prouenit quod in illo instanti iam
eas habebat,sed certe quia sibi alio titulo debebantur,&sequebantur ex vi unionis hypostaticae. Cum ergo iam gloria similiter debeatur homini habenti iam gratiam, licet nihil operanti,& naturali sequela a prirna gratia derivetur,non apparet quomodo vir iustus eam pos sit promereri.' Ltera sententia docet illamvltimam dispositionem I L non quidem mereri primam gloriam,propter argumenta falla,sed mereri augmentum gloriae,& similiter augmentum gratiae Probatur, primo quidem quia si B puncto iustificationis homo eliciat actum misericordiae, tineratiae, aut charitatis simul cum contritione quod est valde σalariae. possibile per illos actus merebitur augmentum gratiae, k gloriae: lici enim non potest quod actus illi meritorii non sint, cum sint bona, di super naturales, di ab amico Dei exerciti. primam autem gratiam promereri non possunt, ut patec: sed neque primam gloriam,quia tota prima gloria eit praemium adequatum contritionis:Re- 1lat ergo ut augmentum gratiae,& gloriae promereatur, ergo es illa contritio, vel ultima dispositio augmentum gratiae,& gloriae promerebitur. Non enim videtur esse . C potior rat o de actibus misericordi vel charitatis quam de actu contritionis. Secundo, quia quanquam contritio illa,qua ratione antecedit gratiam, sit dispositio ad illam, & iuxta hanc rationem gratia ei commensuretur: caeterum secundum quod in eodem instanti consita deratur ut procedens a gratia, & inΕrmatur illa, non vide ur esse in conueniens, Vc mereatur augmentum eiusdem gratiae , vcscilicet, gratia, quae danda erat ut . quatuor propter contaitionem quae, ut erat dispositio, at ut quatuor, nunc augeatur Usque ad octo propter
147쪽
De Vltima dispo.ad gratiam. ris
A promereri nos per bona opera augmentum gratiae, cauit dicere mereri nos gratianv quia sane sit diceret mereri nos gratiam,& augmentum gratiae, dictum putaremus, primam gratiam cadere sub merito.Cum ergo eodem verborum tenore dilanierit, nos vitam aeternam,&eius augmentu promereri,diffinitum existimare debemus quod , prima gloria,seu prima vita aeterna cadit sub nostro merito. Ac proinde sub merito primae contritionis, Ut probatum est.Non hic in dubium vocamus quod Lulnerani negant, scilicet,an gloria cadat sub nostro merito, sed an cadat sub merito illius primi nostri actus, illa prima B gloria,nam de primo satis contra Lutheranos disputatura riga, Castro,Soto,Decano,Roffensi,S c. Secundo rationibus agendum est:& prima sit quam natio,isua Vega sibi opposuit,loco superius commemorato, quia probatur noscilicet,illi actui dispositionis Vltimae nihil prorsus dees- stro clua, se videtur ut sit meritorius:est enim actus bonus,ab ho- sio.
mine iusto elicitus:estq; propter Deum, vel est ipsa se malis delectio Dei:elicitur instiper a principio supernaturali,idest, ab habituali gratia, vel aguali, scilicet a Dei jeciali auxilio,& ab Spiritus sancti motione,& impulsu spetiali, a quo & refertur in supernaturalem finem. Quid , C ergo in illo instanti desideratur in illo actu, ad hoc ut rotionem habeat meriti atq; adeo ut primam gloriam mereatur'Dices,non elicitur a gratia habituali: Verum ad hoc facile respondetur,non esse quistum ut ab habitu gratiae proficiscatur ita sussicit ab auxilio, ut multis tr ctabimus in solutione. I.arguis Tertio pro conclusionearguitur argument quo Vtitur Cano: Fingamus hominem post primam illam contritionem e vita discedere,ut sere contigit bono latroni,
di inquiramus ab aduersariis, si illi dabitur gloria ' sed
148쪽
quoniam dari minime negabunt , pepgamus inquire , Α re, An illam gloriam talis homo meaverit Si meruit,habemus intentum, scilicet,quod prima contritio sit meritoria primae gloriae. Si vero non meruili ut Decanus artis. supra,& sere Vega aiunt,iam sequitur quod adulto datur gloria absq; propriis meritis,extra sacramen m, reclamante Paulo. Vnusquisq; propriam mercedem accu cyri piet suum laborem.Et Psal. Tu reddes uni-M.. ,, cui fix Ata opera sua:& Matth. Redde operatijs merce
dem suam.&c. Iobi mi Sed obiicis, Qui uistificantur virtute sacramenti,contingit habere gloriam sine proprio merito,ergo pa Rriter no eit incouenies ivltificatum virtute contritioni; secluso sacramento,liabere gloria sine merito.Sed conse
ρ thq quutio nulla est,na qui sacramento, iustificationis gratia adipiscitur,habebit gloria meritisChristi in sacramento operatibus,respodente:ac proinde licethabeat gloria sine merito proprio,no tame sine meritoChristi,cuiusvirtute in sacrameto suscepit. At quado quis sine sacramento,percotritione essectus est iustus,si dicamus gloria per illam contritionem non meruisse, non ita facile dici po-Altπη sq:' test virtute cuius meoiti habeat gloriam in alia Vita. Di- fq ci etiam potest eum,qui iustificatur cum sacrameto, me Creri gloriam, non solum per contritionem si eam habet, Ied per attritionem etiam,quam necellum est habete, si duret usque ad instans in quo infunditur gratia sacrario emi,ut insolutione primi argumenti tradiandum cst Imo & per primum adium fidei,licce ordine naturae an recedat charita, em,S gratiam: si tamen sit ultima di positio ad gratiam,& informetur illa, meretur homo si riam,vi optime deducit Franciscus de Christo.in. ι.dist. αι.quaestione. ii. de actu fidei, in d luticiae argumentin
149쪽
A rum cet oppositum senserint quidam Theologi, scilice Marsil.in .s. lugstione .art. i.dubq.conclus On. 6. ad quartum & Almain. distinctione. 14. quaestione unica.dub.2.nec oppositum habet S.Tho.ut ibi ostendit Christus.
Ex dicii; porro sequitur sal sitas duorum assertorum quae superius ex sua sententia intulit Vega:, primum, posse aliquem in coelo habere gloriam, quam in hac vita
non promeruerit, neque per sacramen tui' acquisi rit. Secundum beatos omnes non totam gloriam,quam
habent promeritos, sed partem gratis stiisse cosequutos: B quorum utrumq; falsum esse,ex dicta tertia ratione saltiliquet. Falsa etiam sunt duo alia, quae a Decano Lou nien . asseruntur,ptimum quod bonus latro absque ullis meritis ex sola diuina misericordia habet gloriam, secundum quod identidem qui in ultimo vitae puncto poen
tent gloriam quam nunquam meruerunt, assequuntur.
Haec quidem falsitatis facile couincuntur. Et quoad bo num latronem attinet,Vide D. Bonaventilia. 4.dist. 4. in e epositione literae. c. 4.& S. Thom ibidem, cum Magistro,ex D.August.& Hieronym. Quarto tandem arguitur,ex omnibus serePatribus, cicommuni modo loquendi fidelium, praesertimque ex D. Augustin.hbnde 'eran falsa poenitentia capitul. 1 .& cap. vltimo. Vbi non semel dicit, poenitentiam suuin alia vita 'habere praemium : per p nitentiam porro nihil aliud intelligunt nisi actum contritionis,quo ad gratiam disponimur ultimo,& per praemium, gloriam. Quod & habet Gratian de poenitent. list. i.cap.Conuer-
tirmni:&multis alijs capitulis illius distinctionis ex Patauum libris desumptis id ipsum insinuat. O , Secui
150쪽
Quod altirima si p. non potest mere
C Ecunda propositio : Quod illa ultima dispos Ioad A
O gratiam, scilicet,contritio, vel delectio Dei super omnia mereatur augmentum gratiae,aut gloriae,omnino est
improbabile,&salsissimum. Nihil retulerit si dicamus
augmentum gratiae,aut gloriae:eadem enim est de vir queratio.Quandoquidem certo certius est nemine posse unum mereri sine eo quod & aliud mereatur, ut etiaconcedit Vega, & tractat optime Capreolus. 4.d. ΙΑ.C.χ.
art. s. ad primum S .contra a.conclusionem,ex S.Tno. 1.2.q. IiΑ.art. 8.ad. s. Valet ergo haec argumentatio: Meretur quis augmentum gloriae,ergo meretur augmentum .
gratiae,& econuerso on tamen inde illatum putes vale Bre etiam hoc argumentum, Meretur quis primam gloriam,ergo meretur primam gratiam. Quod si obijcias: Cum gratia siue sormaliter,sive causaliter sit acceptatio ad gloriam,impossibile videtur quod quis mereatur a ceptationem ad aliquem gradum gloriae, & quod non mereatur aliquem gradum gratiae: atq; adeo si per vitimam illam dispositionem quispiam primam meretur θloriam,& sic meretur gloriam,consequens est quod ipsam primam gratiam,aut aliquem gradum ipsius prim gratiae debeat promereri.Sed hoc argumetum, quod est praecipuum nostret disputationis,disibluendum nobis est Cin solutione secundi principalis. Iam ergo probatur conclusio: Ille actus contritionis secundum totam suam lautudinem, non est nisi dispositio,ergo gratia illi correspondens, non est nisi prima gratia secundum totam suam latitudinem , & similiter gloria secundum se totam non erit nisi prima gloria. Maior huius argumenti explicatur,quia sane quanuis multam habeat graduum latitudinem contritio illa, & intra limites dispositionis ad gratiam semper possit crescere,& augeri