장음표시 사용
71쪽
bona opem,eos te praedestinauit. Sive cum Ambrosio, A & Sedulio sic:Quos praesciuit sibi futuros esse deuotos. Sine cum Theophilacto, Quos precognouit dignos, Ut
vocaretur;quod & dicut oecumen. & omnes sere patris C eci: & ex latinis Aug. di ex recentioribus Iacobus Sadoletus eximiae eloquentiae,& eruditionis vi lib.2.super
epist.ad Rom.Siue cum Adamo, Quos pnesciuit, idest, quos cura,affectu,& dilectione prosequutus est . Sive est S.Tho. Quos praesciuit, quia priusquam praede tinaret 'Cos,sciuit, neq; praedestinare poterat nisi presciret. Si id tandem cum alijs,Quos traesciuit, idest,uiditsecundum substantiam,atq; secundum eorum naturam,hos praedes stinauit: Certe iuxta omnium intelligetiam Paulus vult aliquid pr cessisse praede tinationem;atq; adeo non Omnia ex pr destinatione sequuntur, sed ponenda est quaedam alia antecedens prouidentia, per quam,id quod antequam predestinarer, praesciebat,effectum fuerit. Re ondetur tamen triplicem explicaxionem, quam Gibliae me breuissime proseram, locum illum habere,quarum que ri est, ii libet satisfacit argumento.Prima esst S.Tho ibi,lectione lius Dei. 6. sic loquentis: Quos praesciuit scientia simplicis intelligentiae,eos predestinauit. Dicitq; Sotus ibidei hanc in- Primiaterpretationem esse communem. Quod si verum est,
C planissimus est sensus Pauli, neq; meam destruit, imo
potius astruit opinionem:nam quod praedestinationem praecellent in diuino intellectu, scientia simplicis intelligentiae predestinandorum,nos supra asseruimus, &negari non pistest, siquidem prius quam quidquam pro'
uideret, & scientia visionis sciret, omnia Deus per simplicem quandam intelligentiam priecognouit quod, cum mea sententia minime pugnat , quia solum contendo post simplicem rerum intelligentiam, Deum
72쪽
. Deum primo omnium, ad negotium praedestinationis Aprocessisse. Et licet Sotus ibi,aliter explicet, nepe,Quos praescivit,idest,quos iudicauit bonum Ere ut saluarentur, hos praedestinauit: caeterum in eandem recidit explicationem: nam iuditium illud ad simplicem etiam intelligentiam pertinet prius enim quam aliquid Deus decernat,& prouideat facere, iudicat bonum esse id facere. Atque adeo iuditium illud cum praecedat omnem prouidentiam,di visionem rerum, ad simplicem intelligentiam referridebet.
1 Altera, ipsaq; valde subtilis a Caietano ibidem adducitur expositio: quae vi intelligi valeat, supponit In nduobus illis verbis, auos praesciuit & prodestinauit, nointerposuisse Paulum relatiuum,quos,vel hos,vel illos, quod tamen posuit statim inter reliqua verba. Nam sic habet textus:Nam quos praesciuit, & praedestinauit consorines fieri imaginis filii sui, vi sit ipse primogenitus in
multis statribus: luos autem praedestiuauit, hos & vocauit di quos vocauit,hos & iustificauit quos autem iustis iiit,illos & glorificauit,sive magnificauit. Itaq; non
sic dicit: Quos praesciuit,hos & praedestinauit. N am si
hoc diceret: sinuaret ordinem esse inter praescientiam,& praedestinationem, sicut est inter praedestinationem, C& reliquos actus, scilicet, vocationem, iustificationem, glorificationem:inter quos posuit relativum.Et sic prior. Eiet prescientia,quam,praedestinatio, sicut Prior est prae destinatio quam vocatio,& vocatio quam iustificatio, quod non est dicendum. Abstinuit ergo a relativis quos hos, illos,& coniunxitilla duo verba per coniunctione, &irempe habentem vim causalis,hoc modo. Quos prini ciuit &praedestinauit,hoc est,quos presciuit iapraed
stulauit des quos prius prata unauit quam prestiret
73쪽
5 Haec Caietanus Est autem familiarem scriptura coniunctione,&,poni loco causalis , in .ut ibi,Iratus es nobis, hui di nos peccauimus,ldest , via nos peccauimus. Et illud, u D Psal. 14 . Ne avertas faciem tuam a me, & similis ero, descendentibus in lacum,ides quia similisero Quasi dicat: Quia si averte is faciem tuam a me, similis ero de Lcendentibus in lacum Nam si particulam,&,coniunctiaue,& non causative acc 'as,absurdus,&falsissimus redditur sensus.
Tertia tandem,ipsaq; facilior intelligentia est , ut pam Tertiriticula,&, non sit coniunctius sed declarativa, pro,idest: n hunc in modum, Quos yraesciuit, & praedestinauit: sic, quos praescivit,idest praedestinauit.Ita ut secundum verbum explicet primum,quasi dicat: Quos presciuit, v Io dicere,Quos praedestina uit. Ad idem est Isidorus Cla finitus . Sic saepe in scriptura vox, ei, declarati e ponitur, ci ni Vt ibi, Sap. Similiter odio sint Deo impius, & impierocius, Pro,idest impietas eius nam impius seclusa impietate elle odio Deo non potest. Et similiter Cenes s. Aperti sunt oculi eorum,& cognouerunt se esse nudos. Pro,id cognouerunt se esse nudos. Nihil enim aliud est eorum oculos fuisse apertos,quam cognouisse suam misec riam,& nuditatem. Et hactenus de primo argumento. d secundum, quod multum etiam nobis negotiu de XII --bet face sere . Dicimus primo: sacile posse ab eiusnos Q od etiam difficultate expedire, si asseramus intentionem nostram in particula in hac quaestione si tum ego,quod in communi & in ta pri sanere prius voluit Deus gratiam quam naturam, si se na grarin alia quam naturali atq; adeo prius voluit praedesti- R 'nare quamcetera bona prouidere.At in particulari prius Voluit,&prius vidit rerum naturas, ideli, homine,, &angelos secundum eorum essenaturale quam ipsis vel
74쪽
let gratiam &gloria elargiri.Vt enim probat argume- Α' tum, videtur inintelligibile quod Deus velit Petrum predestinate, idest,ipsum ad gratiam, & gloria evehere,& tamen non pr supponatur Petrus ipse a Deo priusvolitus,atq; praeuisus, cui, sciliret, illa praedestinationis gratia fiat. Ac proinde oportet ut, cum in particulari Deus aliquem voluerit bonis diuinis cumulare , iam voluerit subie bim illorum bonorum,secundum suam substatiam,& naturam prae istere. Sed plane propter huius, & aliorum argumentorum dissicultatem , veritas a nobis Kon est deberendae sed asserendum potius est,etiam in speciali,& indiuiduo prius qDeum voluisse Petro gloriam,quam natura,idest,prius xoluisse illi dare gratiam,& gloriam,& deinde eum condere decreuisse.Quinimo,ut luculenter tradit AEgidius
in.2. l. I.p. I.q. r. art. Ultimo. non selum naturam ordinat
Deus ad gratiam, tanquam ad suam petis honem, sed etiam ipse homo,ut habet natura, ordinatur in seipsum, ut potentem habere gratiam:& sic prius gratia quam natura a Deo prouisa est, non solum in communi , sed etiain indiuiduo. Quod intel lectu dissicile non erit con siderantibus,vi initio quaestionis dicebamus, eam ordinem
a nobis excogitandum e te in diuinis, quem obiecta ip- Csa inter sese habere videntur Est autem certo certius obiecta ipsa idest naturam,& gratiam eum inter se ordine habere, ut natura non solum in genere, sed in indiuiduo, vi inquam natura Petri medium sit ad eius gratiam, ainque gloriam P mi Vero quomodocunque ei; medium sed omnibus plane modis ad eam est medium, adeo ut nisi Deus D Petrum,uerbi gratia esset praedestinaturus,& multa gloria allecturus,minime eum Oearet. Et de omnibus identidem praedestinatis id ipium pari ratione
75쪽
A aTrinondum est quoi cilice idcirco eo creare dea iii ,& eorum sim gulos,&in eis corpus, intellectum,antia mam producet e voluit, quia nimirum omnia illa sutura erant media ad ea b6na diuina athe, atque gloria
gnosceret ipsum Deum 'es cogitos ii Jo amaret,&amando fieretur. t hahet D. Ao ist. Omnes itaque creauit,ut in gloriam ordinaretallos autem quos a fine illo desecturos peccando sciebat, similiter ideo creauit, quia bona diuina ei; collaturus erat' heimpe gratiae,cha B ruatis ,& fidei, caeterarumque virtutum supernaturalium sicut de fasti, contulit omnibus ange is initio suae creationis, & omnibus itidem hominibus in Adamo: Omnes enim in gloriam ordinauit , ' licti eorum elisi riis omne que prius Voluit sinctos sacer E quam crearo, atque adeo prior est volita earum gratii quam n
Si vero adhuc contendas, & dica; In illo priori quo
Petrus praedellinatur ad gloriam, necest rium eis ut sit Petrus, eo modo quo praede linatur Cui enim sit illa gra tia praedestinationis,msi Petro Praesupponitur ergo Pe- C trus secundum suam subitantiam, atq; adeo prior eist natura quam gratia. Respondetur primo, non opor re, quod Petrus stupponatur secundum scientiam visioni praesens Deo:cum enim praedelfinatio ad sicientiam simi plicis intelligentiae pertineat, no est: necessariu quod in ilio signo Petrus secundu scientia visionis praesens intelligatur.De quo in sine questionis nonnihil dictera Respolietur etiam secundo,liaric nostram sententiam non esse
76쪽
habeat pro uidentia ad praedestin
Petrus non st. Itaq; nullum in si s ut signunt conside Arari potest,in quo Petrus praedestinetur, α non sit: noni nim est haec prioritas in quo,sed quo,& ordine causa litauso rationis Quoniam tamen substantia, & esse na iurate Petri,& eius potentiae media sunt ad finem illuni gratiae er gloriae , tuae in ipsi' producende stant, asserimus diuinum intellecturn,&voluntatem prius seni in finem illum,quam in media:semper tamen dep2ndenter a medus,& volendo,&intendendo simul media. Certe ii ino ex elementis constat ranquam ex materia, & intolligi nequit quod sit homo, & non sit ex elementis compositus:at quoniam elementa ut media se habent, Eho Jhino ut sini;,prius Deum dicimus hominem volui e,&intendisse luam elementa: noo quod in aliquo priori intendatur,& videatur homo in quo simul non intendantur,& videantur elementa sed quod cum elemedia sint ad ipsum hominem constituendum nedia, b hent ordinem quendam posterioritatis respectu hominis, ac prohiale a diuino intellectu, & voluntate posterius dicuntur intendi.Sic sane non inconuenit prius Deum plovid: si de diuini verbi incarnatione, luam de carnis, ta humanitatis existentia decerneret: nam per proportionem ad dicta hoc intelligendum est,quod scilicet, in nullo priori Cvolita est haec incarnatio diuina, in quo caro etiam non iusti vol ta nam est volita dependiter a volitione cari is,& humanitatis Per hoc tam n non tollitur,quod,ca incarnatio per modum finis se habeat, productio ver carnis per modum mediulla priorhac fuerit intenta. Et
A tertium via elondeamuς,negandum est id quod pr. certo supponitu 3 nargumento, dicendiamqua
77쪽
A tionis non se habere ut speciem condistinctam: ἡρ u vero vi speciem imperiectam,quae sit via ad perse tam quod aliqui existimant sed habet sicut genus ad speciem.
Ratione cuius sersitan S. Thom. asserit. prout lenti mpriorem esse predestinatione:ea videlicEt prioritate . quagenus prior esse dicitur suis speciebus: cuius etiam ratione dici potest,praedestinationem se habere ex additione ad prouidentiam,non e contra. Et idcirco, quod quemadmodum re vera nullum est genus,quod non si ad aliquam speciem coarctatum,ita nulla est prouidentia que non sit praedestinat ,aut reprobatio: & nihil dicitur c si dere sub diuina prouidentia quod re vera non cadat sub diuina praedestinatione,aut reprobatione. Quod si dicas, Ex vi cuius actus diuini habent fieri omnia naturalia Respondetur,quod ex Vidiuinae praedestinationis.Si vero pergas obi ciere, Ex vi diuinae praedestinationis non
sunt nisi ea quae per .nant ad beatitudinem electorum Re pondetur .ita esse, caeterum omnes res naturales pertinent ad beatitudinem electorum,& ad supernaturalia tanquam media ut in conclusionibus,& carum probo irinibus probatum est: sraesertim in sine ultimae prob itionis de quo infelius ad quartum. ae Sed contra hoc eii 'nicum dissicillimum argumen. A umerata, tum,quod ego multis iam olim diebus excogitabam, & quod nulla isupra tacitam est , quod de trucre videtur tota a nobis repro a cinistitutam doctrinam: Quia si hanc ob causam nuti est prouidentia, quae non sit praedestinatio, quia re vera, nihil est in t tarerum uniuersitate quod non sit propter clectoa,&quod non sequatur,& pro ueniat ex praedestia,
natione electorum,sane eadem ratione nulla etit reprobatio, luia totum quod in reprobatione repentur, quod: eii, permissiones peccatorum, negati auxiliorum, dei
78쪽
detolis lanea finale; puni iones aetern , finia ista in bo Anum etiam clectorum ordinata sunt a Deo di alioqui non e leat nisi in imaiorem prie te linatorum gloriam a Deo dirigerentur,ut expressas, d habet Paulus, & adhuc expressius August.lib. ii de Chritate.cap. 3. illis verbis:Neque enim Deus vllum, non dico Argelum , sed ne ii hominem crearet quem malum futurum ei te prescire nisi patiter sciret quibus eos bonorum usibus a comodaret. Ex quolieri videtur, ex electorum praedestinatione sequi quidquid in reprobatione ,& circa rCpro bo Deus operatur. Ac proinde sola est praedestinatio,non prouidentia,non reprobatio. DIn huius argumenti solutione notandu ex parte Dei,ci in Deo ipsi, non esse multitudinem actuum, quorum xnus sit praedestinatio,alter prouidentia, & alteriandem reprobatio: sed unicus tantum actus cst qui secundum quod refertur ad diuersa volita, di ad diuersa obiecta, licitur nunc praedestinatio nunc reprobatio & nunc solum prouidentia. Sed tamen magis proprie,& absolute, & vltimo habet dici praedestinacio quam reprobatio,& pro uidentia:quia totum quod in his repetitur in illam reducitur. Itaq;, ut tertia conclusione dicebam , quidquid in
idia raum uniuersitate reperitur,sue naturale, siue su- Cyematurale,sive bona, siue malam peccatorum permisi oncs,di demum omnia,nullo exceptO,Omnia, inquam
ista habent se tanqualm unicum obiectunn totale, adet quatum diuinae P destinationis, nihilque est quod sub
hoc obiecto,& iub hoc pradestinationis ordine non cadat:atq; adeo superstuum est aliam in Deo constitiaeve proritu iam, si quidem omnia per praedestinationem habent fieri. Caeterum is mei aditis,pro ut dirigitur, &ordinatur an rcium naturas & ibi istit, habet dici prout den
79쪽
A dentia & quatenus dirigitur in permissionem peccati derelictionem,& punitionem aeternam reprobi , & ibi si stit, licitur repetobatio: luia tamen in mente Dei ibi non sistitur, sed vite ius proceditur,& iidem mer eae bis,&eadem mei obiecta cedunt in maius electorum bonum, ideo a diuina praedet inatione habent fieri, & or inari: quandoquiclem quidquid ad electorum gloriam quo modolibet iuuat, a praedestinatione sit: sicut ex efiicacivol tione finis habet sequi omnium electio mediorum. Atq; adeo simpliciter solus actus diuinae prede Enationis e st in Deo qui tamen diei habet interdum reprobrB tio, interdum vero prouidentia generalis, secundum quod ad diuersa refertur volita,& ibi detinetur, di r tardatur,ue ita dicam ab limitata,&. imbecilli nostra cognitione.
Ad quartum facile est dicere,ut in unica ratione, qua ait adduximus ad conclusiones probandas, quod, scilicet, omnes res etiam vilissimi, & abiectissimae, licet nobis a casu,& citra aliquod consilium se ita videantur, tamen si cum prouidentissima Dei sapientia conserantur, magno consilio e sectie sunt:& in ultimum illum sinem gloriae Christi,& electorum ordinatae. Deus enim,Ephesi
C operatur omnia secundum consilium voluntatis sue, ut Eph stisimus in laudem eiusdem glorie Christi. Et i. oris.om- 3 cori J-nia, liue preten fia,siue sutura, siue vita, siue mors, &c. Omnia mullo certe excepi' Vt supra Quid autem Deus boni ex istis minutissimis rebus, ad Chris i gloriam, Hector uin elicere valeat, mea non intercit examinare: intere t aurem certo certius credere, a Deo in finem es
quem ordinatas esse,Chiliti,& electorum: quanuis nec nobis edec dis cile aliquemus i na,quem electi illis de sese e postus coniicere. Sed dehoc alias.
80쪽
litapeccati permissio qua praedestin ia est quidem praedeliinatio depedenter a reccato,prior tamen est volita quia ipsa sutura erat finis totius permisse sonispeccati: quia tamen non nisi dependenter ab is peccato est volita,ideo non esset nisi peccatum esset. Dici etiam potest,& debet,qu od quoties D. August. & ex sanctis plurimi dicunt praedestinationem Christi, di nota nitram lacta sui epoli visum Acbe peccatum loquiitur
plane secundum ordinem executionis, & hoc veri&anum est, ut partim diximus supra,&partim dicemus in ibrius. Aut. . dici potest, in carne mortali, di passibili in qua re vera venit,non e t pr destinariis,praeuisus,aut volitus donec videretur peccatu, & hoc etiam in vetissimum, vi quid enim non existente peccato prouidini debui et in carne passibili de quo Scotus in a.d.7.q.3- Ad aliud quod ibi obi jcitur,scilicet,incarnatio ordinata est,in remedium ieccati, in salutem hominum, in persectionem, niversi,in nature humane exaltationem: Cergo prius volita sint haec omnia quam incarnatio. Respondetur hoc argumentum facillimam habere consuta non eminam h c omnia licet sint finis incarnationis,n5 iamcti sunt finis simpliciter sed sinis essectus, sicut oporatio est finis uniuscuiusque agentis naturalis, cum ra men operatio non proprie si finis , sed potius medium per quod agens tendit in alium finem,scilice in comi in tum suae cause itatis eurotius in seipsiim,ut redu- omnia vlt mam actualitatem. Itaque dicitur agens o