장음표시 사용
91쪽
A. verbi: Quod si eg ii illius futurus erat inphssibilis . id
non proueniret e c vi decreti alicuius, quo Deus decretiisset ipsum Hre impassibile sed ex natura ipsius unio i nis hy postaticae incarnationis dis inae; ad quzinnaria' raliteo, o suapte. sponte impassibilitas conlaquebariani Et ideo decretiim quinti signi non aduersatur alicui . teri decreto, aut prouidentiae : aduersi tud tamen illiniturali resul alitiae , sectandum quana ex humani- blate unita Deo , habente i animam Oriosam i, &bbeatam, debebat naturaliter a diare impassibili,
Bio Sed non sunt adhuc rationes' dubitandi exhaustae: Lo nam reliquum est breue dubium,sed non ideo fac, S illa, ρρια
Ie,An ea, quae hactenus a nobis alterra sunz non sor eis Dentiam luna procedant secundum prouidelitiam, praedestina- uisionis priotionem,&scientias m sim licis intelligentiae , sed secun-ra ni superdum etia scientiam visionis An, inquam,non talum pro guthrai uiderit,voluerihordinaueri &intellexerir Deus priuς 1 supernaturalia, quam naturalia: Christum, quam totum creaturarum ordinem , sed etiam x erit: secui dEm scientiam visionis. Et sanse apparet parς negati tua vera, assirmativa vero & falsa,&anintelligibilis Quac nitim ratione fieri, aut intelligi valeat , qudd pryti xj-deat sibi praesentem Deus in aet rutato gratiam,qutin tetraturam priusPetium cum gloria qua cum esse naturali,&.secundulii substantiam' Enimuero Diei ita vi sionis ad res ipsas terminatar secundilan suas rens bis ricis xeras,& realestatque adeo seci dilin ordinem ex lcutionis quo res ipsae fiunt Ex quo iam sequitur , pinu terminari ad naturam, quam ad gratiam: & sic narur ilia praesupponi ad supernat alia praesertim iniudiuidum gnaturaetri ad eiusgrati g a d quo sipatii.
92쪽
Re pondetur,problematice haec defendi posse: sunt Aenim pro utraq; parte rationes non inualidae. Verum ad mei instituti explicatione minime faciunt : atq, adeo ab eis consulto abitineo.Vnum tamen decerno breuissime ividelicet, etiam secundum scientiam visionis, eundemir/ agignari poste ordinem cognoscendi, quem seruari diximus, secundum simplicem intelligentiam.Nam ex om udine reali, quem habent inter sese, ipsa oblecta, quoad causalitatem, & praecipue in genere causae finalis quo- , Diam causa finalis prj est caeteris cau sis, quo ad causalitatem desumi potest ordo in ipsa visione Dei, secundu' nostrum modum intelligendi.Ex quo fit,quod quanuis B. ' quoad subsistetiam, & durationem in tempore,&in alia: Q. rum causarum genere, suturus erat Christus homo po- serior multis alijs rebus , nam posterior duratione filii Christus,quam coelum,terra,& plurima indiuidua om- . tuum specierum,&c.& similiter in genere causae efficietis,erat posterior quam beata Virgo, quam beatus Ioachim,quam Sol, quam coelum, & quam alia quae es5cientiam cit 'am mediatam, siue immediatam habuerunt respectu Christi domini quia tamen in genere causae finalis ipse Christus erat laturus prior illis, atq; alijs,&omnibus rebus, eo quod omnia producenda erant pro Crier Christum,& ordinanda in ipsum, tanquam in fine, ut probatum est,idcirco videtur mihi dicendum esse nosolum quod prios omnibus rebus fuerit Christus a Deo volitus,prouisus,praedestinatus,sed etiam visus prq ens, secundum scientiam Vissionis Ex quo tamen non statim . illatum putare debemus,quod fuerit visus sine rebus ipsis,c lo,terra,elementis,peccato, &c. Nam neq; Visus,mq; Volnus, aut praedeliinatus suit sine ordine ad illa. omnia sedlorius dependenter ab ipsis, v su sis inae su-
93쪽
A perius explanavimus. Sane si eo ordine Deus res vidit si- Di in sua eternitate 'quente quo ipse inter se e geritur,& exequutioni mandatur in tempore,& no potius vidit eas iuxta ordine causalitatis praeiertim finalis quo sevicissim causan iam fieret quod prius Deus vidisset Abelem,Abrahamum, Dauidem,&c. cum gratia quam Christum, siquidem illi in tempore, & ordine exequutionis prius habuerunt gratiam quam esset Cliristus in rerum natura. Cum ergo verissimum sit quod prius Deus vidit scientia visionis Christum quam gratiam illorum, eo quod propter Christum prius volitum , & visum da B turus erat gratiam illis hominibus, prosecto dicendum est quod etiam in scientia visionis attendi debet prioritas secundum rationem causalitatis, praesertim finalis. Et quia Christus,ac praedestinati suturi erant finis omnium creaturarum , ac totius naturae, ideo scientia etiam visionis priora sunt supernaturalia quam naturalia.Et hactenus de ista
94쪽
A tis,omnes in uniuersum rationabile; creaturas,sive homines, siueAngelos aliqua lo lade saluatu iri:&penas ita fasTartareas,licet post multa teporu spatia, finiedas esse. Quae sententiast vera esset, iustitio a me proposita, ociosa ellet,qua loquide omnes essent praedeliinati. Sed octo . .
sa non elinuaeitio nostra,quonia sententia illa vera non est. Et praeterqua quod error iste in libris nunc Origenicis insinuatur, D.Hieronymus,in c5m.epist.ad Eph.c. r.&. .& super Isa. c. vltim.& in epistola au Auitui .&.D. Augustinus lib.ii. de culit.& lib.de heressibus, di omnessere ecclesiae patres eundem errorem Originem tenuisse B se, dicunt. Et ex recentioribus per multi, ut Coelius Ro- dig. lib. i.lectionu antiquarum. c.; ς.& Alphon sus Castro
de heresibus, verbo infernus, haeresi. 2.Vega super conci- . . . . ilium, lib. tr. c.2. Et quidem Rustinus. lib. i. Invectivarum in D. Hieronymum, tu eodem Hieronymum errore notat Thi,propter id quod ait ipse Hironymus,lib. s.co m. in Paulum,ad Gal.in illis verbis, Fructus autem spiritus
cst charitas,scilicet, nullam creaturarum rationabilium apudDeum perire perpetuo.Tum vero quoniam tib i8. comm. super Isai. c. 66. hunc errorem reserens, & multis scripturae testimonijs niti dicens, ipsum non reprobat. C Tum tertio, luia in comment.ad Ephe. 1.2.&. 4. Cidem dogmati vehementer annuit.Et sunt qui dicant D. etiaAmbrosium huic errori subscripsiste Armeni vero subscrip serunt aperte, ut autor est Alphon sus Castrensis,
loco citatoe Anselmus vero Laudun. glossae inter line ris author, super Isaiam capit. i . illa verba, Tu autem prole iis es, &c. allegorice ad Diabolum trahit , &dicit : Et si omnes animae aliquando habebunt x .quizm, ru nunquam habebis. Videiur saltem glossa '' ' haec,hominum damnatorum tormentis sine imp0neret.
95쪽
Cfgeniis autem sundamenta non vacat in praesenti ad- Aducere: neq; ,si vacaret, ad nostrum modo spectaret propositum. Videat qui voluerit in D.Hieronymo, lib. i 8. in Isai.cap. 66.&in Abulen suser Matii Cis.ci suo. Vsit; ad. l. s43. Expugnabitur nihilominus error ille a nobi inserius, iis,qui eius videntur authores, minime expugnatiis,ac laceratis, sed per amice potius,& betaeuole exclusatis. Nam D.Hieronymum, Ambrosglossam,& sorsita Oi igerem ab hoc errore vindicabimus C Ecundo loco examinandum est a nobis aliud dog-
ma quod, si quam est gratum legentibus, tam estet Dii .h,rii V Win imolligentibus,nos qui per Dei gratiam, fidele; quod Oh, i sumus,non es mus admodum de nostra salute solliciti 1id Di salua sententia certe D. Hieronymi, ea est,scilicet, Omnium
lar. quidem infidelium, videlice Turcarum,Iudaeorum,Paganorumn inemonum tormenta Bre perpetua: cael rum omnium fidelium,quantunuis sceleratorum penas, temporarias suturas esse,non aeternas Est 'ergo sententia Hieronym praedestinatos esse omnes, solosin fideles:contra vero solos,& omnes infideles esse praescitos.Ne autem quisquam me aliquid D.Hieronymo imponere existimet,videat eius k ca,quae sequuntur,&audiat eius expressissima verba lis enim. i. dialogorum aduersus Pela Cgianos, circa eorum titulum T quem tunc expugnabat,
sic ait:Illud vero,quod in sequenti ponis capitulo, in dieiuditis iniquis,& peccatoribus non parcendum, sed ueternis eos ignibus exurendo erre quis potest Et interdicere te misericordiam Dei, ut, si voluerit iniquis,& peccatoribus parcere, te praescribente,non possit Dicis enim, scriptum Se in. ios Psalmo, Deficiant peccatores a ter, ' h ia,& iniqui, ita ut non sint: non dic aeternis esse ignibus exurendos,sed a terra deficere,di iniquos esse cellare. Et ,
96쪽
A mox Deniq; Isaias,de quo ponis testimonium, combu- Isi. rentur,inquit,peccatores,& iniqui simul. Non addidit,in . aeternum. Quod vero sequitur in Isaia, Et qui derelin- qunt Deum,consummabuntur, proprie de hereticis dicitur,qui in aeternum cruciabuntur. Et statim: Deinde, cuius est temeritatis,iniquoso peccatores impijs iunge
re'Impietas enim proprie ad eos pertinet, qui notitiam Dei non habent: iniquitas autem,& peccatum pro qualitate vitiorum,post peccati,& iniquitatis vulnera, recipit sanitatem.Et insta APostolus ad Rom. in eodem sensit loquitumia iacunq; line lege pCccauerunt ine lege peti B bunt,& quicunq; in lege peccauerunt,per legem iudicobuntur. Sine lege impius est, & hic, sine lege, in aeternuperibit:in lege peccator credens in Deum,qui per legem iudicabitur,& non peribitEt mora Christiani, sit in pec- cato praeuenti fuerint,saluandi sunt, post penas. Et post
multa,idem his verbis repetit:Si Origenes omnes ratio- :nabiles crearuras dicit non esse puniendas, quid ad nos
qui & diabolum, & satellites eius,omnes'; impios dicimus perire perpetuo, ristianos vero,si in peccato preuenti tuetint,saluandos esse post penas.&lib.i8.iam citato, super Isai c. 76. dicitrursus:Siciit diaboli, & omnium C negatorum, atq; impiorum, qui liuerunt in corde suo,
Non est Deus,credimus aeterna tormenta, sic peccat
rum, atq; impiorum,& tamen Christianorum, quorum opera in igne purganda sun atq; probanda, moderatam arbitramur,&mixta clemetia sentcita iudicis. Hactenus Hiero. Vnde merito,hac sententia illi tribuit StanisausPannonius, Anabaptista haereticu lib. lediuina Philan tropia, referente Sesto Senens lib.6Sibliothece,annotai tione.29o. Habemus ergo ex D Hieronymo, quod quanius ex omnibus hominibus non saluentur plures t salte- I omne
97쪽
Hiero. desai te hominii perditissia
omnes fidem veram habentes, quantulauis mortalibus X . criminibus depressam &extinctam,saluamur: atq; adeo sunt praedestinati. Quod nobis qui per Dei gratiam, fideles sumus, si verum esset,sufficeret. Sed hoc insta exami
D Ostquam vero in D. Hieronymi dogmata incidi- mus,accipite aliud eius dogma mirabile, ne dica horrendum, & incredibile dictu,quod & ad nostrum propositum plurimum facit.Is ergo super Naum. i. cu inu heretur in ii reticum Martiisnem,quiDeum appellabat crudelem,i te Hiero. exaggerare Dei bonitatem conatus,plane alteruit, neq,homines qui tepore diluuit,aquis fuerunt prae ali danatos fuisse: imo neq; Sodomae, &Gomorrae ciuitates,quasDeus igne,& sulphure aDomino, te coelo misso, stirpitus absinapis. Sed nec AEgyp iris,quos mare rubrum inuoluit,& tandem neq; Israelitas,qui in deserto, irato Deo fuerunt interempti: sed his Omnibus,ait Hieronymus,haec seplicta in hac vita reddi dit Deus,ne in aeternum puniret.Quod totum in illo sundat quod habetur Naum ita consurget duplex triburatio. Seu ut septuaginta interpretes. Verterunt, Non pumi et Deus bis in id ipsum o autem, & quam grauia, corum hominum,quos Hieronymus autumat non esse rdamnatos uerim peccata, satis patet ex sacra pagina. Deprimis enim dicit scriptura, Gene. 6. Omnis caro corrupς rat viam suam.Quod Chaldeus Berosus,his verbis paraphrasticbs elucidauin Procurabant illi homines abor ius,& in edulium praeparabant:commiscebantur matribM, filiabus,m sororibus,masculis,&brutis:contCmptores digioni , & Deorum.Paru aute resert examinari, n B
rosus ille Ioanne Anio Viterbies consectus qus aliquando inserius occurret cicendi occasi': nam suit plura
98쪽
A plura eorum peccata etiam norar Gene 6.Et Sodo ruta- Ger - iῖ. errum etiam Genes. AEgyptiorum autem , quae fuerint, yy satis constat cum & illi infideles hssent; de omnimia gentium maxime sui erstitiosi de idololatre,Israelitu autem plurima ecia in deseetio patraveriant scelera,etiam idololatria. Et tame his Deum po perciae, di perpetuas stiturqvite penas,cu breui de sere momentaneo praesentis vitae sup plicio, c5rnutasse, autor est D Hiero.quoniam Deus
non punit bis in idipsum: puniret aute bis, si quos semel in hac vita tam acerbe puniuis, ini alia deinde puniendos reseruaret.Si vero quis opponat Hieronymo, illud Isai B 46.suscepit de manu domini duplicia, ves,Vt legunt . . suscepit de manu domini duplicia peccata idest, luplices
peccatorum penas:Et Hiere i7.duplici contritione cor tere eos. Quibus veζbi; insi audXidetur,Deum punire
bis di id ipsi a Dicit Hlaron in is, primum horia de Liplici captistitatoiquam Iudaeii passi fiunt, scilicer, Babylo-Dica,& Roma natalterutri' voro, deduplici contritione reporali, scilicet,quae sit gladio, d fame, inserpretandum esse. Atq; a b iri hac vita, nihil obstati uis miniis bis quis si iam puniatur Veroni hicn in assa ita quenquam puniri,hoc negat Hieron'nus, &4ioc negari existimata C sacro vate Naum. Cyreianus ministertiensis monachus, eloquenter, & copiole locum hunc, eum Hieronymo ' disputans, tractat nobis, tuoniam ulto p operamus, sussi- o hi explicasse quo modo . secund ni montem Eserony mi, numerus praedestinatorii auctio S cumulatior sit, quam vulgo pittarir teliqui. 7 P as L N t ru C E D sane continere me non postam ab explicatio- IIII. tione loci cuiusdam dissicillimi in cuius gratiam Explicatur multum, iuuaq; elaboratum a uutem liberi 'rςςρη rius ea adducam quo inuo eumfacere video, cum ad φ
99쪽
numerum salvandorum Venandum,tum ad perscrutan Adum etiam, utrum homines illi,qui cataclysmi inundatione submersi sunt, salui facti fiterint,vi dicit Hieron
mus.Locus habetur. 1.Petri s Christus semel pro peccatis nostris mortuus est,ut nos offerret Deo,mortificatos quidem came,Viuificatos autem spiritu. Haec tam clara
sunt,quam quae sequuntur,obscura In quo & his, qui in carcere erant, spiritibus, venies praedicauit ,qui increduli fuerant aliquando,quando expectabantDei pacientiam, in diebus Noe,ctim fabricaretur archa, in qua pauci, id est,ino animae, saluae factae suntper aquam.Ninil in praesenti moror,an legendum sit spiritu,vel spiritibus: & an, Bexpectabat Dei pacientiam,vel expectabant Dei pacientiam: super quo video alios variare, dam,Dionysium, Erasmum,Gagnei .Et quidem fatentur oecumen. &Dionysius, locum hunc intricatum esse, ac satis obscurum, ac variis translatum modis,& re vera ita est. Veru- tamen, siue hoc,siue illo,aut illo modo legas, neq; sensus variatur,neq; loci dissicultas minuitur. Philaster Brixiensis contemporaneus D. Hiemi mirelatus 4 Castro cibo insemus,lierest.2. refert quor uda
sententias,asserentium Christum quidem suo descensii ad inseros,hoc indulsisse damnatis, ut ibidem confiten- qtes,saluarentur.Clemens Alexand libr. 6. Simmatum,
Origenis praeceptor,delusus authoritate Hermetis, putat, .Christum euangelium praedicasse damnatis, & e rum aliquosliberaste, quiex gentilibus sancte vixerant, ut Platonem.Nicaetas Graecus Grogorii N arianaeni paraphrastes,in Cregorii oratione .in Pascha, dicit, Chri
100쪽
λ lius,qui est Nicetae interpres ibidem,totum hoc alius
nem esse ad praesentem locum. i.Petri. 3. D. Ioannes Dama en in sermone, ius titulus est, Quod qui in fide hinc migrarunt,sacris operationibus,t vivorum bene . scis multum iuuentur,aliquos in inserno damnatorum Christum saluasse,satis insinuat. Quanuis post multa, se hoc non definiendo asseruisse, licat his verbis: At nos indignum enim foret definimus nihil tantum fraternitatis studio ratiocinamur.Post quq saluatum Traianum etiam oratione B.Gregorii, licit,& id attestari totum occidens & oriens. Arment,reterete Guidone Carmelita, a & Canstren supra heresi s. dicebant,Christum, cum ad inferna descendit,omnes damnatorum animasinde eduxisse.D. Hieronymus suum etiam circa hoc iuditium tulit, in comment epist. ad Ephescii.sic dicens:Descendit. Christus ad inferiores partes terrae, ut quasdam occultas dispensationes,quas solus ipse nouit cum Patre, compleret neque enim scire possumus, quomodo iis, quilii inferno erant,sanguis Christi profuerit,& tame quin profuerit,nescire non possumus.Caiet. ibi. r. Petri.3. contendi Christum praedicasse damnatis,non tantum mani statione suae virtutis,& maiestatis, sed certe praedicatio-c ne fluctuosa, ut ipse dicit. Quibus,& alijs verbis satis insi nuat,Christo ad inferna descendente,& praedicante,pluxes,qui tempore diluvii, increduli fuerant, & sic e vivis decelleran t,conuersbs fuisse ad fidem, atq; adeo a penis erutos esse.Et liquet hoc sentire Caietanum,licet sus verba explicatore indiguisse,quoniam obscure loquitur, visum eit Francisco de Christo,in 3 sent. l. 21.qq. de descensu Christi, ubi eam multis explicat, & expugnati. Et quidem Isidorus larius ibidem ut cure loquitur : se mel tamen,& iterum repetit, praedicante Christo apud