장음표시 사용
31쪽
trudere indoctis grammaticis interpolat Oribiis; quorum fraudes hunc eutidem virum acuti Mimum tam parum odoratiam OSSe Saepius miratus Sum. Omni Do valde diversa inter se habenda sunt: restituere veteris poetae lectionem etiam haud bonam, si haud bonus eSt; et, Poetam resingere, minUSque Probis substituere meliora. IIoc non critici est, sed
iudiciS. Extaiit adhuc passim in bibliothecis, inprimis in negia Parisiensi, codices, qui poematia illa mi
nora, quae sub Virgilii Nomine Venire Solent, modo plura, modo Pauciora, interdum Moretum tantum aut aliud carmen, exhibent. Quos codices si excussos, Saltem inspectos a viris doctis, qui ea loca adeunt, audivero; multo magiS laetabor, quam si tot vulgares libros, qui Aeneidem, Georgica, et Eclogas habent, quorumque comparatione vix ullus fructus ad illa carmina expecuiri potest, in medium proserri videam. Nisi enim, in codicum inspectio De et usu, iudicio Sano et recto utaris: nullum facito osse potest aliud Studium tam iei linum, sutilo ei liberali homine vix dignum, quam hoc, quod in excutiendis librariae inertiae quisquiliis collocari
in Ciriti codicis Basileensis, in Heinsit essent, seiungere ac dis- Culicem 1 et aviani et vossiani. cernere. 'Mire factum est, quod Cum milii pleniores Scitraderi Frieseinannus plerasque Heinsit schedae obtigissent: multa licuit coniecturas Schradero vindica diligentius constituere, et, quae Vit.J
32쪽
Virgilium iuvenem XV. vel XXV. annorum Vid. Oudin. ap. Hem. ad Donat. Vii. Virgil. q. 28. carmen de Culice scripsisse, cuius fundum idem Oudinus in Misceli. Obss. Nov. T. XII. p. 463. in scholiis ad Iliad. α. 38. latere mire contendit, iS modo negaVerit, qui omnibus antiquitatis testimoniis posthabitis suo tantum iudicio considat et poema, quod eodem nomine inscriptum nunc manu teuen IIS,
Virgilio indignum intelligens statim inde colligat,
Omnem de eo notitiam aeque adulterinam atque ipsum carmen esse. At legerunt Martialis, SuetOnius, Lucanus et Statius carmen genuinum Poetae Mantuani, atque ipse DonatuS l. 1. q. 29. Argumentum Culicis exponens carmen multo brevius ante oculos habuisse videtur, quam quod nunc auctoritatem poetae multo celeberrimi prae se sert.
Etenim apud grammaticum nihil de ratione legitur, qua Culex interemtus pastorem ad tumulum sibi condendum permovet; sed pastor Culici sepulchrum statuisse simpliciter narratur, disticho quo carmen sinitur addito. Illud igitur ut certum Ponentes, Virgilium adolescentem aliquot versus de Culice lusisse, licet XVamero nostro ad elegiam ad Messalam P. 3. Plane consentientes, toto coelo illos errare, qui Virgilium ludum istum hoc consilio sibi indulsisse putabant, ut se ad Aeneida canendmn pararet atque exerceret, hanc quaeStionem denuo nO- his retractandam videmus, utrum Culex nobis ex commviii antiquitatis naufragio Servatus is sit, quem
Virgilius scriptum reliquit, an laetuS aliquis spurius
33쪽
ab homine quopiam quacunque de causa Vati Mantuano SuppOSilus. IIeynius enim quum ira carmine uostro alia ab auctore Georgicon et AeneidOS Duu- quam Scribi potuisSe videret, alia poeta bono haud indigna censeret, dubius quo Se Verteret, novam de interpolationibus viam ingreSSUS est, qua omnPS huius carminis repugnantias solvi posse arbitrabatur. Eam opinionem in adnotatione critica adeo exornavit eique tam talos sines posuit, ut de carmine quadringentos tredecim versias habente tantum nonaginta novem Virgilio deberi pontenderet. reliquos Omnes librariis et monachis interi, Olatoribus tribuens. Quam Sane Peri iram Sera-tentiam Virum Egregium ulli approbasse Don memini, Sed Primus eam, quantum Scio, impugnavit
Vague S l. I., cuius verbis huc a me transscriptis si quandoquidem interpolatorum manu S, uno alte--rovst loco aliquam fraudis SVspicionem In OVento, silarat opere Saevientes in Poetis Latinis velle depre--heradere Vanum mihi videtur quaedam addi
POSse puto. Ηcynius quidem affirmans, multos iti Culice nostro praeclaros locos legi, hos ipsos indi- Carct Porumque pretium atque dignitatem iudicare et lectoribus exponere debebat, quod quum non secerit, DObis fortasse nonnulli id ossicium iniungent, ut locis, quos IIeynius genuinos habuit, accurate pensitatis, iudicium DOStrum de eorum maiore aut minore prelio seramus. Sed ut nihil in iis invenimus, quod non a quovis homine linguae Latinae eiusque usus poetici non prorsus ignari hodie etiam vel aeque bonum vel melius adeo singi queat, ita, si altius rem indagamus, Virgilium quamvis
pueritia vix egressima illorum VerSuum auctorem Duili od by Corale
34쪽
suisse nobis persuaderi nunquam patiemur. Adeo omnia in iis sunt non minus putida neque minus lectori taedium parant quam Versus, quos Heynius ohelo transfixit. Quod quam parum cupide a me dictum sit, inprimis excusatio et deprecatio poetae Us. 24-35. et episodi On de fortunata pastomim vita us. 57-77.) docent, quae quid ad Culicis mo lom faciant, non adeo sacile demonstrari possit. In primis autem prior locus a me laudatus IIcynii
Sent Ialiae adversatur, qui sophistam et ieiunum declamatorem quam maxime Prodit, cum auctortalia inter se comparet, quae OmDino Comparari
non POSSunt. Virgilius enim personatus quodque poema graVioriS argumenti, ut bellum Gigantum, I,ugnam Centaurorum cum Lapithis bellave Persica
fitens inepte facit, et misellum Horatii imitatorem seso arguit, non intelligetis aliud esse, quum Horatius poesi epica spreta modos tantum lyricos amatorii argumenti sese cantaturum dicit, aliud quum ipse bellum Gigantum cum obitu Culicis comparat. Iam vero ipsos Culicis locos et spurios et si Deo placet genuinos intuentes tantam eorum similitudinem deprehendimus, ut nihil sit supra, et facile evincere possemus, In locis quoque ab Heynio reiectis multos Versus inveniri, qui reliquis, Imos genuinos dixit, neutiquam cedunt V. ipsum Heynium ad Vs. 269. 303. Culicis restituti . Sed Olio lectorum Parcere PraeStat, Praesertim quum omnis eiusmodi Piaestio non ita sit comparata, ut certumali piod iudicium inde lucremur. Maioris Vero momenti est quod Πoynius neglexit, interpolationibus tam grandibus statutis reliquas partes velut disiecti
35쪽
membra Poetae eSSe, pium is, cpai nunc inter eos invenitur nexus, tum plane deleatur, ita ut auctor
Versuum genuinorum carmen suum hac nonnisi mente conScriPSiSSe Videatur, ut monachus interpolator opportunitatem ingenioli exercendi inveniret. Singulis id demonstrari posset partibus; unum
exemplum produxisse iuvat o versu 165. Sqq. Ubi paum Poeta Serpentem e palude iamiam appropinquare narra8Set, mediis versibus ab interpolatore intrusis, Statim Pergit VS. 181. -Pam IluS humoriSPaStorem exterret alumnus , quae verba ita ut tum legerentur posita baetyli alicuius instar e coelo delapsa Videntur, quum, Si Vs. 180. cum Superioribus retinetur, Suo plane loco ab auctore Sint conscripti;
non minus coactus est transitUS a VS. 77. ad VS. 103.
Quod denique opinionem IIeynii prorsus evertit, ipsius interpolationis, qualis lum iu Culice exstaret, est ratio. Etiamsi Heynio de priore carminis parte usque ad VS. 200. sidem habere vellemus, Iudaeus tamen Apella requireretur, Pii magnum de locis inseris episOdion a vs. 215 - 879. interpolatori
deberi diceret, quam magnam VerSuum comPaginem auctorem nostrum inprimis ad foetum suum
promendum incitasse liquet. Nemo explicabit, quid librarium permoverit, ut carmini tam exigui ambitus , paucis cognito, Paucioribus lecto Otium Suum impenderet, et operam haud sane mediocrem neque in. proprio aliquo poemate singendo poneret, ne Iue certe poema aliquod celebrius quaereret, cui
Nisi autem omnia me fallunt, invenisse mihi ideor quod Πcynium ad miram illam de Ciuice interpolato sententiam et pro serendam et: de sen-
36쪽
ilendam induxit. Fortasse tale quid ei in mentem
non Venisset, nisi Versus 52. a Nonio Servatus ei I OrsuaSiSset, carmen vel torum vel certe partim genuinum PSS . Quantumvis autem haec Nonii auctoritas Virgilium nostrum ut carmine uno opulentiorem reddit, Sic artis poeticae laude, qua merito uoret, privare videatur, nihil tamen ei tribuendum iudico, et duae patent viae, quibus ad vim huius tostimonii infringendam incedere possumus, hoc etiam defensoribus Culicis concedentes, hunc Ve sunt ab ipso Nonio neque a seriore aliquo interpOlatore in Opus fructuosissimum illatum esse, quod lamen non raro accidisse probabile est; v. -ndori praes ad var. lecti Ciceronis e cod. Ersuri. pag. CXVIII. Grammaticorum scilicet auctoritatem in vindicandis libris spuriis non tanti habendam osse,
quanti primo rei adspectu videri possit, φ. DD. dudum intellexerunt v. inprimis Markland. ad IV.
Cicer. oratL P. LXX. Sqq. , et instar Omnium Pseudo Sallustii Declamationem in Ciceronem afferre iuvat, cuius initium ut e libro vere Sallustiano petitum Quintilianus Instit. Orat. IV. 1, 68. assert: addo α. 3, 89. collatis iis quae post alios φ. DD. de hac re dixit Gerlachius ad Sallust. Vol. II. P. L p.
17 - 19. Hinc etiam versus ille o Culice quamvis spurio a Nonio in collectionem Suam receptus nihil probat, nisi Nonium cum reliquis hominibus errare potuisse, quod eo magis ei condonabimus, quo meliorem credulitatis suae excusationem e Quintiliano et aliis grammaticis petere potuit. Si quis tamen Nonium pluris aestimat, quam cui levitatis opprobrium facere Velit, alteram illam
viam ingredi poterit, qua versum quidem illum
37쪽
Nonio Semare POSSUmUS, ut tamen inde genuina Culicis origo neutiquam comprobetur. Grammatici enim et declamatores, qui vel suae exercitationis causa vel ut fucum doctis hominibus facerent, scripta a se consecta nominibus clarorum scriptorum Supponebant, non raro, quo maiorem sibi sidem pararent, illos ipsos, quorum nomina opusculis suis praeponebant, ita compilarunt, ut non solum eius rationem sentiendi et cogitandi, quantum fieri posset, imitari studerent, Verum etiam totas eorumperiodos verbo tenus exscriberent illisque gemmis vaSa Sua plumbea exornarent. Clarissimum huius fraudis exemplum offert PSeudo-Demosthenes, qui in oratione de epistola Philippi non paucos DemOsthenis locos ita repetiit, ut parum absit, quin Verbum verbo respondeat, quod lectorem comparatio iam ab aliis instituta et ut meam Sententiam insigniter comprobans hic denuo facienda, clare docebit :
νοέας τα πράγματα συστῆκαὶ πάσι ταυτῶ συμφερηὶ
τοις ιετεχουσι του πολε- μου , καὶ συμπονεῖν καὶ
38쪽
λῆς και πλεονεξιας απάτη καὶ βία κατέχητται, καθάπερ suo τουτου νυν, πικρα προ φασις καὶ τό τυχὰν πταῖσμα ταχεως απαντα διεσεισε και κατέλυσεν. s. 15. εἰ δε τις υμῶν τον Φίλιππον Ορων ευτυχουντα ταυτηὶ φοβερον εἶναι νομίζει καὶ δvσπολεμητον, σώφρονος μεν ἀνδρος προνοk3' μεγάλη γἀρ ροπο, μαλλον δέ το ὁλον τυχηἐστὶ πρὰς ἄπαντα τά τῶν ἀνθρώπων πράγματα ' κατὰ
g. 17. καίτοι τί γένοιτ' ἄν νεώτερον ai Μακεδων VIRGIL. TOM. IV.
μενειν ἐθεχουσιν οι ἄνθρωποι. οταν δ' ἐκ πλεονεξίας καὶ πονηρίας τις ωσπερ ου τος ἰσχυση, ri πρώτο προφασις καὶ πικρὰν πταῖσμα ἄπαντα ἀνεχαίτισε καὶ διέ
Olynth. V. g. 22. εἰ δέ Φίλιππον ευτυχουντα όρων ταυτηὶ φοβερον προσπολεμῆσαι νομιζει, σώφρονος
ται ' μεγάλη - ῆ τυχη πα-ρα πάντ' ἐστὶ τἀ τῶν ἀνθρωπων πράγματα.
θαυμαστον ἐστιν, εἰστρατευομενος καὶ πονων ἐκεῖνος
αυτὰς καὶ παρὼν ἐφ' ἄπασι καἰ μηδένα καιρὰν μηδ'ώραν παραλειπων ἡμῶν περιγίγνεται.
39쪽
αν ρ καταφρονεον ναίων καὶ τολμῶν ἐπιστολὰς πέμπειν τοιαυτας OBς ήκου- σατε προτερον;
ἐμεις ων προσήκει τους πολεμουντας, νομίζομεν κρα τήσειν του πάντα πραττον- τος ἁ δει τους πλεονεκτήσειν μελλοντας.
τις υμων, δι' ων ἐκστων ἐγενετο τα πράγματα χείρω τα τῆς πολεως, διἀ
λήψεσθαι καὶ γενήσεσθαι βελτίω f. 23. ως ἄπας μώ ἐστι λογος μάταιος πράξεων ἄμοιρος γενομιενος, τοσουτρο
ἄν τι καινοτερον si Νακεδὼν ἀνηρ Ἀθηναίους καταπολεμων καὶ τά των Ἐλλη- νων διοικῶν;
στον, εἰ μηδεν ποιουντες ημεις ων τοῖς πολεμ ουσι προσήκει του πάντα ποιουν
τος si δεῖ περιῆμεν. Olynth. R q. 26. εἶθ'
ἄνδρες Ἀθηναῖοι, εἴστε δι' ῶν ἐκ χρηστων φαυλα τἀπραγματα τῆς πολεως γε γονε, διἀ τουτων ελπίζετε
πράγματα, μάταιον τι ταίνεται καὶ κενον, μάλιστα
Iam pone Demosthenis illas orationes, unde declamator Sua SumSit, PeritSse, Harpocrationem autem
40쪽
vel alium grammaticum, cui iis etiamtum uti licebat, haec ipsa quae attulimus verba, in lexiconsuum recepisse; num hoc Sumeere putares, ut misellum declamatoris laetum Demostheni vindicares , quia Harpocration eius genuinum ortum satis clare testari videretur ρ Haec proinde eo consilio a me disputata sunt, ut versum illum, qui in vero Virgilii Culice legebatur et a grammatico nomm Culicem consarcinante totus est receptus, huic neminimam quidem asserre sidem comprobem. Nihil dico de alio fraudis genere, quod illis temporibus, quibus literae e tenebris resurgere coeperant, Viri nonnulli commiserunt, ut sua Scripta pro antiquis venditare possent, fragmenta scilicet genuina a Νο-nio vel aliis grammaticis servata illis inserentes, quo sperabant fore ut scriptiunculas suas ad Plauti vel Ciceronis gloriam evehere possent V. Summi Nie-buhrii opuscula Vol. L p. 168. . Etenim tale quid in Culice nostro factum esse Statui non poteSt, utpote qui ea certe aetate conscriptuS esse videatur, qua poetae declamatori genuinus sons patebat ne que ad grammaticorum farragines confugiendum
Quum enim illud demonstrasse videamur, Culicem qualis nunc est uni auctori deberi neque interpolationibus serioribus Oneratum eSSe, ad eam disputationis nostrae partem progredi nobis licet, qua de eius auctore loquendum est. Et verum Virgilii opus nos etiamnum possidere, praeter Scaligerum et Schraderum ab Heynio laudatos, quorum tamen hic novi nihil assert, etiam Μorellus ad 2 .