Disputatio literaria inauguralis de Aeschyli Choephoris, deque Electra cum Sophoclis tum Euripidis

181쪽

guine expleri et tot tantoremque malorum andio irion odit tantum, sed horret potius Clytaemnestrae igitur et Aegisthi caedem expetit, tanquam unicum malorum suorum remedium aut solamen. A mis indictam implorat, . II 5. m. 2Οέ cet. Hac iam spe sustentarer, Orestem rediturum paternae me ultorem, p. 8os, 48, 15 i. Hoc cupit, hoc Deos orat, hoc matri minatur, hoc unum cogitat. Auget hanc spem matris somnium. . 45x, auges indignationem sororis lenitas, . 3aa, augent eo stantiam et sortitudinem Aegisthi minae m. 37 I. Sqq. yiniget iram et odium Clytaemnestrae defensio, τὸ suo sqq. Fratrem periisse accipiens, animuin dospondet, . II. I): mox ver sororis adspectu excitata, eam adhortatur ut defuncti Orestis vicessas iant, . ias et huius quoque auxilio destia tuta, sola rem adgredi constituit, ' Io I . D. I 3I5, me minetem detrectat, modo patrem ulciscatur: Lm. 39a. Ipsius denique urnae adspectu, qua ἔμω continentur cineres, tanto assicitur dolore , ut miseriae et liactiis verissimam imaginem exhibeat . IIctu sqq. Sed quo magis depressa fuit, eo mae r insperato effertur gaudio. Fratrem agnoscit, vis det, enet, amplectitur: non dubitat amplius aussper , iam non incertus est rei exitu fratrem ipsoru habet vertit tandem dies, ilio sceleris poena repetetur, quo direm sanguine satiabitur sive ocineario, . 364, s ex adhortatur et urget incit

182쪽

- Missis cupiditas. Laetissimirierim, et composito Mi sutrem Aodii Mimis Gnaeum triae

et horrendum a -- is in mari Matis a mae levit et re mit, -- - - agit- . Usain nota Perimeat, - 14on: Cea aedis. ., thema o timore, M vero se eoistinere diutius nequit , sed sumis repta fratrem ad eaedem inritat. Staicet non Pentina quadam et Milenta mentis agitatione eorri---', sed nium tandem, quod dies et noctes e petiverat, adepta, irae et odio impla Iali induxget, et furiis adcenaa, ne matri pareat fratrem a hortarur: Neque re peracta , M persuadere Potest se voti tandem compotem factam esse. Non matris sum. Eiunt timores, non restis sanguine respersi advectus quare tam laetam rem ipsius fratris confise matione indigere arbitratur, v I 16. Omis, et ς κυροι at; Amythi vero adventu , gaudium et iram simul, qua agitatur, iterum continere et moderari cogitur, ut

183쪽

inmitit hictu, et quasi necessitati cedens, omne auspicionem remo at M. 14 . Sed quo magis animi motus aegre repreMit, eo apertius, quum eum mortem essugere non posse videat, veram indolem prodit. Nullam defensionem admittit, neque tua morte contenta est, sed sepulturae etiam honoreae negat, ut hoc quoque malorum solamine Duam tur, m. 485.

μμ γένοιτο τῶν παλαι λυτήρια.

IIaec, nisi fallor, est Sophoclis Electra Illud sane

in hac expositione quaesivi, ut non quod ipse somniassem Sophocli tribuerem, nec qualis esse potuis set Hectra ostenderem; sed potius ut Sophoclis conis silium ex verbis et sententiis, quas ipsi tribuit He trae, diligenter colligerem. Huius personae morea multi acerbe reprehenderunt , multi summis extulo. runt laudibus. Utrique fortasse studiosius quam verius. Nostris quidem moribus non probaretur Ele tra; sed non nobis , verum Atheniensibus scripsit Sophocles, quibus sane haec tragoedia adeo placuit, ut eam victoriae Praemio marent. Qua in re utrum nostri temporis hominum an vero Atheniensium maioris ponderis sit iudicium, equidem non decedinam. Quod autem supra, in huius , principio, universe de Sophoclis personarum moribus monui, illud hoc etiam loco dicendum est. Non ad mmanae naturae Veritatem Electrae suae mores accurate

expressit poeta, sed maiorem eam illari cum vi

x iis,

184쪽

sem ininum maes iniret, hoc curto negari mine, Elactram pistate, eo tantia, et sertitudin ma, aingulam a miniam excitare ram nitudinis et paeuiu,r aens n. Aliam et demisontriniam dissicultatem praehe ----ona Ut enim Electrae urores t ex rem incutiunt, ita horrorem ciet animi tranquinistas, qua ille matris caedem persequitur. Non dubitat, non haeret, non perturbatur, illa miseris eordia ducitur, nec deinia saeti movetur poenite tia. svomu tantum memor et tenax, impavi , invictus, et immotus, ipsam Divinae Vindictae r Di imaginem Quum autem tanta securitas in iis facinore hec et similitiivinis neque ulla la M se onmiendet, et pieta Hurimum repugn-, multi illud vel explicare vel ex mare conati sume. Ingeniose sane a Brouwer, vellem vere. Et aententiae his redit x'. . Orestes ab Apollinai, missus ut a via necem ulciscatur, mente dimnae agitatus, morem iussis ita obsequitur, ut Iusti- tiae Divinae minister, vel sere ipse Deus vide . tur. Quum enim Poeta nullum Electru cinio γε rem vel praestantiorem hominem efformare set, ab humanis sese ad divina sustulit, hun- , namque mentem ab Oreste removit et divino eum spiritu animavit. Non homo videtur quin matrem, Sed Deus qui impiam adulteram iusta

185쪽

in poena pera uitur ' etc. ano iam mi alle a. pereo an ut in iliquis Bru- satis bene, ita cario in tragoediae sine maia sustinet Orestea, quoueo egisthum intumesisse ad quitur, v. 1477-ν. 495. M. 5Oo, eumque oecisurus, iram aemulat odium prodit: cuiusmodi animi inectus a Divina natura profecto alieni sunt. Sed in eo piniamum dissentire me profiteor a Q. B u ero, quod saeianoris ipsius Vix auctorem habeat pollinem cuius iussa exaequem Orestes, ipsum Apollinem reserat et agat. Quodsi probare possin Orestem, non tam oracularum αν-- d, qua-- UM Pri ductum, matris Redem persequi, tunc ceris omnia ista de divino spirisu, mi Peracma eiu nuulo modo defundi P sunt. Neque hoc dissicile M . Saamus aulam ammadverti triuina tuorum pra -rtim in his Aulis intennetus in illi in eritorem incidisse, ut ea oonfunderent quae a singulis triredita essent, et in unius politae interpretatione ea minus apte adserrent, quae sicubi in alio legi sent IJ, sive memoria lapsi, me non satis attem dentes poetas illos varias saeps sequi tradisiones, Illud hoc igitur elisin loco committere videtur Q. Broumor, et Aeschyliun cum Sopbocis confundere. 3 ihil enim eiusmodi in Sophoiae invenio: quiupo.

t Interdum etiam alterius versus alteri tribuunt cuius. nodi triplicem errorem runckii Eliripidea pro Sophoclei venditantis notat Pomon. A mari . 67. - rq id a m

186쪽

-- Ἀον - si amo Orestis animi tranquillitatem non

lamniauctoritati tribuendam esse, eximie eo ei Instest, quod saepius , ante quam Desphicum assi in tripodem, Electrae clam per nuntios Promis xat se rediturum ut a patris interseetoribus poenaare teret, M. 66. v. 313 neque egisthum tam

tum, sed Clytaemnestram tam iis intelligi, disem te significatur, M. IIIo m. Ipse in Millo s. hoc matri minatus erat, a. Hoc igiatur postquam iam ante motu proprio constitui set, accessit deinde Ap tam oraculium, quo mina agendum impialitur , sed tantum in proposito Euo in matω Praeterea illud oraculum quiae suefit operae pretium est considerare Quid est quod Apollinem rogarat Orestes Rogaritne ut in Patris ultionem susciperet, an minuas inem ipse declarat, M. 3a:

Non igitur rogavit utrum rem persequi ipsum ορο teret an minus, quippe hoc iam antea Secum comstituerathsed de Od tantum, τω τροπω, qua ivit. Sequitur euam Apollinis responsum non iussum alia quod continens, sed modum tantum rei bene mrendae significans , . 36:

187쪽

Quare quum non Apollinis auctoritate autum nus susceperit Orestes, eius securitas et tranquillitas huic causae tribui non possunt ' Quae igitur a L oumero proieruntur, ipsius potius ingenii debemtur acumini, quam iis, quae Sophoclis nobis pram

Iam vero quum iacifius esse constet de re traiis

iam pronuntiare quid non sit, quam quid sit, iuro a me peti potest, ut quid ipse sentiam Mesarem. Quod autem saepius mihi accidit, ut de Orestis per sona cogitans incertus haesitarem, hoc idem,Soph Hi accidisse arbitror. Λ vulgaribus enim et recertis traditionibus recedere non poterat. Ne me rattit Orestes matrem occideret, ut hoc sicinus ciena et

a Mea, quae sententia meae repugnare videntur , ius adponanti idetur enim illud oraculum alia quaedam iussisse Praeterea, quae . 26 significantur: v. s. ut Orestes libationes in Patris tumulo effunderet v. 5i. v. 8a Tum vero dicitur Orestea v. iis , id est, Apollo in I 4, Deus Oiisti sayens, M. 3os, qui Clytaemnestrae etiam caedis suasor exstiterat, v 4ar. Α qui de Iovis illis sinis disputare P Oem V. g. ex . 5I. M. M. v. Ma nihil pro- .vorsum et alio sensu accipiendum esse, Post versum in alium versum deficere, adestque ex hoc loco nihil certo confici posse, et Sed de iis contendere nolo. Oraculum emm illud Pialecunque demum haerit, hoc sano Patet sophocleum Orestem iam antea motu proprio matrem occidere eo lituisse. Quidquid igitur Apollo iusserit, et minus, eius quidem oraculo Orestes ὲποτρύνεσιαι , rvelli, potuit; sed ita ut in Proposito suo tantum consimaretur. Quare animi illa tranquillitas certae et constanti voluntati tribuenda est, ei qua

origo non in Dei binis, o in ipso Ormis quaerem eat.

188쪽

-rium in scenam po-rre diffiniis erat; - quanto duiauius hui- laeti auat a more et varios antiaemo a digna et vere exprimeret Quanto dissici sinestam e gere nec nimia in tanta re, consimistia et ferocitate diomm , nec contra timiditate en vehet aarietate ridicu ni Quanto dissicilius mis, trucidam pectatorum oculis continuo aulaicere uati eo Min totius tragoediae argumentum minitam

tues Omnes istas dissicultates Prudenter evitavit M. phoesies. Orestem a cena removit , eique aiahatiatuit Electram , in quam omnia contulit. Hui ρον sonae viniam 'peram dedit, ut raditorea non da resto et Clytaemnest a caedo , sed do Electrandis tum miseriis cogitarenti restis mores dilige is elaborare relarmidavit, eamque personam intam ti an pune reliquit, neque ullam in ea postat op

ram, hoc tantum continuo quaerens ut 'pectatorem oculos ab Oreste averteret meo eat oman w-

Orestes, Postquam breviter propositum suum V avit, inde a m 85 usque ad . 1 4 , non prodeat: Haec est causa quare Paro adeo loquatur, neq- ullum sere animi assectum pmdat. Me est vim inquare ne iram ostendat, nec miserationem, ne metum, nec indignationem, nec gaudium, ne d Iorem. Nullis egregiis sententiis, nullis ea a dictis auditorum studia excitat. Non queritur, non luget, ne minatur , aut amat , aut furit.

Causas, quibus ad fetidum im litur, nusquam late explicat aed innot tantum, Clytaemnestra

189쪽

enia in Agamemnonis ruma invaserat, regnumq-ooeupaverat e . . Iam. q. Mul, opibus et perio privatus Orestes harum rerum auctores ivato, prosequitur odio, unde saepius in hac sebula --mmum tu nomine usignat v. g. v. 66 43 INI. Accedit insignis in Morem amor, et quia dem tantua ut, quum in ceteris ferreus esse videatur, huius tamen miseriis et querelis moveatur, Q. 8o. . IIII. m. Ut igitur patrem ulciaceretur et regnum recuperaret, ab Aegistho et Clytaemne poenas repetere iamdiu constituerat: aecesserat

Apollinis oracubini. Propositum suum in tragoedia. tio, in ulla disceptatione aut dubia maeatis a latione, simpliciter et placide declarat, quod iis eiusdem finis onatanter per it Orestes matre interficiens, apud Aeschylum primas agit Partes; apud Sophoclem vero adhibetur mitim tanquam instrumentum aliquod, quo primae personae, i. Q. Electrae misera conditio in melius convertum'. Sophocleae enim sabulae ερεπε α in primis vectari debet quatenus ad Electram pertinet mo igitur --is animi tranquillitas neque oraculorum auot ritati tribui potest, neque ita explicari debet, quasi propria sit indolis eiu et morum; sed inde oliva repetenda est, quod Sophocleua Orestes moribus

aere.

Atque hoc quidem modo Orestes ille a me ex pu tua est, sed non aut laudatus aut excusatus. Novae mim ferri potest illa aecuritas , quae pietati

190쪽

- maiori cuidam causae tribuatur a c putatio mea non Parum reprehensio S. Vadeo, - quanium Catiminiae notam Mat instaudi, prehensio ignoro; sed meliusa e Meo quid verum it quRerere, quam tanta a pruria cummam admiratione et, ut ita dicam. Pe istae temeri, ut quae vitissa unt, haec ipsa in -- convertae Studeas quare in vitium alia in hoc loco Suhoclem incidisse, ut maiora im --ae vitaret, me mirari confiteor Praeterea

via nobis in hae tibia displicet, illud ipsum non

novisse Attieni aes opimae Hos enim ac tio humanitatis et pietatis sensum habuis aestatur locus i ignis in hac tragoedia, ubi monet Orestes ut gaudi am animo. Te -- dat et reprimat, . 395z

Quodsi repulvinus xllha --, ipsin illum re Minem exitum, summam me Catiunitat- i. e. --.temam caedem, quomodo filii matre iam iam omelavri vox illa num serri possit aut laudari, Ru dein me ness,e sue .

f. s. De Personis in Euripidis Electra. Magna et quidem prima philosopluae pars ma