장음표시 사용
51쪽
Sensum, novamque rerum Publicarum rationem peperere, et
animos ferociores ac populorum libertati impensius faventes quae quum diutissime in animis parturientibus refocillata essent, aliquando eruperunt et furiose post Bartholomaeam diem debacchata
Ceterum quamdiu theologorum inspiratione et auspiciores gestae sunt resormationis, pax agitabatur in propaganda fide et alliciendis persuasione animi omnem operam impendebant, negligenterque aliis et mercedes et fructuosa munera et auctoritatem in regiis popularibusve consiliis condonabant. Sed quum procurandis novae religionis rebus praepositi sunt avarrus et Condaeus, nova concepta, novique instinctus praevaluere Artifices, privati cives,
elerique humiles vel litterarum alumni ad supplicium proripi potuerant non repugnantes; sed nobiles illi viri gladium, qui in
promptu esset, in otio torpere non sustinuerunt et ad Dei causam defendendam eduxerunt.
Necessario bellum ex libidinum concursu et cupiditatum consta- gratione orturum erat. uae hactenus religiosa fides fuerat, politica factio evasit, et Resormatio mutatis ultro moribus quod consequi debebat subiit, magno quidem suo damno Iliud instare praeviderat Calvinus simul atque gladii destricti sunt, substitit nec latius progressa est nova doctrina, quumque multis abhinc annis plurimi
suissent qui se illi addixissent, jam sere nulli fuerunt, quique adhaereticas opiniones transgredi acriter sustinuissent, a rebellando abhorruerunt. Humiles viri et pacis artibus devoti, qui avidissimis auribus praedicantium praecepta exceperant, suspectos habuere nobiles, novos religionis suasores bellico pulvere fuscatos et serro vestitos. 0uaeumque ratione res sese gesserit, armis insensis decertatum
est post initum Ambosianum tumultum, qui primum protestantibus et noxae fuit et detrimento. Post horrendas trucidationes Ambosianas, assiaci strages a Francisco uisio patrata in inermes calvi-nistas, qui rebus divinis peragendis intenti erant impulit ad rebellandum quasi signo dato primores nobilitatis, principem Condaeum
et Colinium; et tunc ortum est cruentissimum e civilibus posteriorum temporum bellis./Peropportune in catholicos seque ac protestantes intendi potest et transferri sero illud et vehemens carmen quo catholicus Ronsardus calvinistas insectatus est; nam utrique pariter tuebantur et praedicabant.
52쪽
Ρrimos fuisse protestantes non infitiandum est qui tyrannicidii doetrinam et laudibus extulerint et ad effectum redegerint. Post
Vassiacenam lanienam, saevissima odia in ducem Guisium aestuare, et factionis insensissimus quisque lauis jam tum necandum esse tyrannum tota mente tendero fovereque, non quidem illa nece qua miles milito in honesto certamine interimit, sed omni qualibet ratione et modo Cruentis moribus ebraeorum magis magisque
cedebat apud calvinistas Evangelii mens Multi suere qui evolvendis sanetis Seripturis inflammati et obcaecati destinatos sese crediderint ad ex splendas Aod vel Iahel partes Multa consilia inita suerant nec patrata, quum Franciscus Guisius a Politroto ietus morte Occubuit, ante oppidum Aurelianense quod tunc obsidebatur, 3563 anno. Ad auditum tantae caedis nuntium, catholici exanimati lugubria induere vestimenta et ad internecionem trucidandos esse haereticos irrogare; protestantes contra ex Aureliani muris jamjam liberatis ovanti clamore laetitiam significaro et novas saevitias minitari. Αprotestantibus olitrotus cum Bruto componitur Scaevolaque Vel David qui Goliam occidit. Calviniani scriptores circumstantium ardorem et impetum secuti caeli regiam illi sine ullis ambagibus aperiunt, factum ut heroicum praedicant, et corona non modo interris gloriosa qualis Romanis ducibus post victoriam tribui solebat, sed etiam in caelis aeterna qualem Christus suis martyribus rependit, dignum pronuntiant. de Guitium in inferos detrudunt conviciisque insectantur, proditoris eum tyrannique nomine infa
Igitur a protestantibus decimo sexto seculo primis legitimam habitam fuisse caedem nussi dubitandum. Ceterum catholici in posterum nihil illis hac de re impares suere.
53쪽
DE TYRANNICIDIO APUD POETAS Quasi duo gentes in ejusdem patriae finibus acerrimis instinctae odiis catholici et protestantea versabantur, illud tantum animo moliti quibus modis aperto caecove bello opprimeretur hostis par utrinque contumacia et impotentia pariter utrique propensi ad vim inserandam ut hostem protererent. Quid deterius et atrocius exstitit unquam quam famosa illa laniena quae die Satibartholomae vias Lutetiae noctu crueniavit
Ad quam illos Statii Papinii versus in dispari re accommodavit nobili motus indignatione Michael Hospitalius
Excidat illa dies aevo, nec postera credant Secuta : nos certe taceamus, et obruta multa Νοcte tegi propriae patiamur crimina gentis.
Doctrinam achiavellique praecepta Catharina edicea Florentino genere suscepit in lacinus illa die vertenda Protestantes illud non fugit et eorum scriptores postea invehentur in Machiavelli rationem politicam regiorumque ejus discipulorum. Iliud cruentum facinus publica vi perpetratum saevissimeque vexata religionis proprietas aculeos iratis protestantium animis subdidit et ad repugnandum incitavit. Seelere enim et caedibus homines possis opprimere sed ab omni violentia et a nece in tuto sunt ut intima mentis concepta sic tacitones. Ab illa die Sanbartholomaea, quasi signo dato, effusius eruperunt libelli vindices; et bellum acuto calamo haud minus quam insensis armis agitatum
Ut Burdigalens excidium Stephani Boetiani libellum de Servitute spontanea liberaliores sensus spirantem excusserat, ita San-
54쪽
- 36 bartholomaea laniena exprompsit plurimos libros a calvinianorum manibus : qui omnibus crueintibus vexati exsilioque mulctati, sublata praedicandi facultate, scriptis et editis libris pro fide sua
propugnaVerunt. Inter quos poetis primae partes tribuendae sunt, quorum carmina
longe lateque pervadebant ab omnibus recitata et fusius explanata, eoque magis quod miro quodam casu duo suere nobili loe viri, Guillelmus Sallustius Bariasius et Agrippa Albinius, qui acerrima eloquentia indignationem expresserunt, ultionemque exigendam in saevitias quibus sui fuerant obnoxii irrogavere, et sortiter pro sua
causa et calamo et ense decertaVerunt.
Fatendum est tamen poetas calvinianos quum politicis et religiosis cupiditatibus carminum stimulos subderent, nihil aliud quam pravas artes et exemplum catholicorum imitatos. uis enim nescit Ronsardum, Gallicorum poetarum principem saepe deterrimo odio in protestantes indulsisse et ad saevissima convicia suisse invectum, discipulosque ejus magistri habitum et modos retulisse Satis sit commemorare quanta contumacia, parum christiano viro digna, optaverit amiralis Colinii necem, et trucidandos esse protestantes contenderit his verbis Die toti grandistriout bon, qui habites le nues,
Et qui cognois rautheu des guerre advenues, Die qui regardes tout qui voi tout et entens, Donne, e te suppli', que herbe du printemps Si tost parm les champs nouvelle ne fleurisse,
Queri'autheu de ces auxis combat ne sirisse, Ayant te corseleti'outre enis utre ensonesi D'une pique ou,'un plom satalementiousssi; Donne que de so sanci enivre la terre, Et que se compagnon a mille de la guerre Ren versen se pieds haletatis et ardens, Mordent dessu te cham lasoudro entre leur dens .
0uum vero Colinii per insidias et proditionem interempti cadaver
ad surcas onsalconia cruribus in altum sublatis et propendente eorpore serreis catenis suspensum est, idem in illas alacres voces laetus erumpit, in primo Hymnorum libro
Ce guerrier qui tantost Terre et me d'un grandist
55쪽
Couvrait de tant de voiles. Cour de teste et de nom, Pendille a Mont-faucon Ain si uous laist. Estolles lUltro etiam processit Ronsardi amicus et discipulus, Ianus Antonius Baissus, et longius saevitiam impotentiamque magistri praetergressus est, qui in deterrimo carmine de Gaspardi Colinii corpore in pavimento acentis haec atrocia verba emiserit :Gaspar, tu dors ici, qui foulois en ta vie Veliter po v eudormi de te ruses monino; Mais tui, non endormi, a pris en deSarroy, Prsivenant ton desset et ta audite euvie,
Post illas incitationes minime ambiguas, post laudes impensius adhibitas celebrandis Sanbartholomarae diei caedibus, nil mirum quod poetae calviniani sua vice religiosas cupiditates apud resormationis lautores incitaverint. Unus in primis et clarissimis sui Barlasius, Hebdomadis auctor, qui graecum latinumque sermonem, ut Rongardus in gallicam linguam intrudit E scripturis sententias et mentis assectus haurit praecipue in carmine Iudith vocato, quo Holophernum Occisum enarrat et celebrat. Obiter notandum est primum suisse opus illud in quo fabula e sacris historiis orta gallico sermone tractata sit Austero sententiarum excelsoque habitu et plane Scripturis digno Bariasius laudes promeruit, quibus mortuus celebratus est in funebri lapide inscriptis : Qui Musas ereptas profanae lasciviae sacris montibus res didit sacris fontibus aversit sacris eantibus intonuit. Iudith poema uno tenore decurrit, in sex libros divisum, et passim heroico quodam flatu inspiratur, nulla tamen aut non ita magna rerum excelsitate Materia auctori suggesta erat a Joanna Navarri regina, ut ipse refert qua mortua ante editum librum Margaritae Gallicae avarri reginae poema dicavit, quae Neraci tunc in nula commorabatur. Ipse artasius Auscitanus erat et cuilibet haud ignoranti quanta venustate, quantis illecebris floreret illa
56쪽
- 38 tempestate aula Neracensis, mirandi locus est stylo ejus et earmunibus desuisse et leporem et elegantiam, nonnihil vero inesse rudis
Bariasius Iudith inducit exemplaria sacra cupide Versantem, dum Holophernus Bethuliam obsidet, et incalescentem quoties
legendo attingit laudatum Aod in occidendo glon, vel Jahel in
caput Sisarae clavum adigentem. Cet exemple dernier si sor encouragea Latraintive ludit, qu'elle eui oulularia
In ultima poematis parte effingit auctor heroicam mulierem intima mentis contentione et diversis affectibus exagitatam, quum jamjam appetit patrandi acinoris tempus in Holophernum vino sopitum. ut locus inter omnes potissimum proserendus nobis esse
videtur, ut maxime ad rem propositam consentaneus Mais e ceu de ludit, qui sans cesse ba-bat, Sent dans sol tout dii coup altrem cruei combat, Qui saliriu'ore laseu son aint devotr surmonte, Et qu'oro te devot laseu tramblante donis. Tu eus done prosane rhospitalit fiante Cera'est la profaner : plus aint elle sera, Quandiour elle a main Iesmaint garentira. ais an honte amat te trai tre ne peut iure Trailre est cit qui trahit non qui se mure dsilivre. Mais contre les me uririer te cie est irrita 8Tout home qui meurtritis'est meuririer repute. I sit,'est-ilias euririer cit qui me uririt son prince Holoferne est tyran non ro de ma proVince. Mais quoi Die maintenant te nou done our roi 'Celui 11'est poliat de Die qui verroie a Loi. Tousseuvent tre done de tyrans homicides Iahel, Ahod Jehu furent tyrannicides. Voire, mais il leur sui commande duraeigneur D'une pareille Loide se larcer mon coeur. Las pou faire ui te cou tonaras ale de force. Asse sor est elui quea terne reularce.
Mais alant ait te coup, qui te garentira
57쪽
Talia ad laudandum tyrannicidium expressa magis lueida erant quam ut ab aequalibus notata non suerint et alte omnium mentes commoverint. Fuere qui Bariasium vituperaverint quod invidiam et capitis pericula in reges carminibus intentaret ille quidem sine dubio excusandum judicavit quidquid modum excederet, eoque defunctus est nicio in praemonendo lectore, metae quidem et nobilis viri adhibita libertate Ambages enim projinit, nec subtilibus distinctionibus, ut theologorum alumnus se tuetur, nec antiquorum Scripturaeve auctoritate. Ne quis perverse hospitii jure vel amicitia abutatur vetat quo sacilius tyrannum opprimat inde eminet generosa mentis indoles. Quam studiosissime disquirendum praecipit num a Deo vere oriatur consilium et tune tantum sedi tyranni annuit laudesque impertitur. Haec sunt ceterum quae ipse pronuntiat uiae ne eus ublier que ceu la me soni gran tori, qui pensen qu 'en deerivant la catastrophe de ceste histoire rat- men tragique je me sol rendu Voloninire avocat de ces sprils brouillon et seditieus, qui pou servi h leur passions 'simerairement et d'un mouvement prive conjurent eontre la vie des princes, qui ou leur cruautes, exactions insupportabies, et debordemens domestiques se soni comme degrades di venerahi et sacr6 titre de Royaute Carnant 'en aut que 'estim que et exemple et sessemblabies dolueratre tire en consequence que m me e me persuade que acte 'Αhod de Iahel, et de Iudit qui ou eouleurd'oheissance et pretexie 'amiti jeterent leur main Vengeressessu Eglon Zigare, et Holoferne eu et digne de cent potances, cent laus, et cent oues, 'iis 'eussent et peculierement choisis de me pota delier te chalnes et rompre les eps qui retenolent lepeuple Hebrie en une servitude plus qu'Egyptienne, oire expreS- semen apeles Our latre mouri ces tyrans, 'une mort aulant ignominieuse, que leur vi avolt te sichante et nhominable Maispour e que ceti question est si difficile, qu'elle ne eul estre explique ense de paroles et que mon cerveat est tro debilepour ne si haut voleri r e la renuoy a eus qui on employebeau cou plus diluit et de an a lauillete les volumes sacres; querie 'a saltiour eneore Ii me sumrasour e eou d'amoneterte lecteu de n'alanter te sans ne clatre et indubitable voca-
58쪽
- 40 tio fur a vie de ceu que Die a elevε sur nous Et surtout den 'abuser de hospitalite, amitte, parentele, et auires ain liens, pou done lie a ses renetique opinions et aboli une pretendue
tyrannie ni b idem sere tempus, in vicinitate Neraci apud Castellum Gel sum, anno 1577 Albinius gravi confossus vulnere et jamjam se moriturum credens in speciem testamenti prima carmina dictavit, quae posterius in otio absolvit et in lucem anno tantum 16 6 prodenda curavit Tragicaque appellavit. Dum in lecto detineretur
moesto animo reputans quae futura esset rotestantium fortuna, quam acerbissime angebatur cruenta certamina reSpiciens, et memori animo repetens turpia quaeque et faeda quibus intersuisset. Indignationem animi serocis et indomiti accendebat si quid esset iniquum perpessus vel durius expertus. uidquid viderat et praetereundo transierat resurgebat et mentem praestringebat quasi immanis tragoediae acta in quibus tyranni et fideles Deo teste et arbitro saevissime inter se decertabant. Haec omnia depinxit vivida et salebrosa, ampla et praesulgenti eloquentia. Nemo aptius quam Albinius Τyrtaei partes apud Calvinianos agere potuisset Nesanda res oculis subjecta teneram ejus mentem ViVide commoverat annos novem natus quum sugientem patrem comitaretur ante muros castelli Ambosiani substitit, ex quibuΑpendebant caesa conjuratorum capita Pater oculos aerimis suffusos et manus intendit ad horrenda illa civilium furorum monumenta, et jurejurando puerum obstrinxit ut aeterno odio omnes fidei inimicos insectaretur. uod a puero juratum, Annibalis more, adultus non oblitus est. Quoties protestantes insensis armis in campum prodiere, primus ille in equum insilire et quae pars hostium consertissima videretur in eam serro irrumpere, et sub vesperam ViX- dum sedatis proelii rumoribus, cruore et pulvere reSpersuS, alacrem cantum componere vel Vividam ad crastina proelia hortatione . Mira ingenii facultate in septem rasteorum libris effingit renidentes illas personas, Mosem Gedeonem, Machabaeos, Cotinium, vexati populi defensores, ei contraria parte invisas species et teterrimas, haraones, Heliogabalum, Neronem, Carolum nonum, Henricum tertium Catharinam ediceam, alteros ex altissimis
antiquitatis hebraicae romanaeve annalibus evocatos, altero ex praesentis aetatis arena excussos, aestuantem mentem quasi per somnium confuse praestringentes.90uaedam e tragicis manu excerpta in castris protestantium
59쪽
pervadebant et Albinius alacriter ea recitabat ut suorum iras exacueret, sed diu cunctanter secum deliberavit an opus typis mandaret haud ignorabat enim quantam invidiam quantasque saevitias in se esset exellaturus insensis illis conviciis, quibus immodice laeserat et in contemptionem adduxerat potentissimos aetatis suae Viros, procaciter insectatus catholicorum dem et aulicorum vitia et principes et tyrannOS. Ex Tragicis vividissime erumpunt habitae apud protestantes decimo sexto seculo ad libertatem instituendam doctrinae Inepte tamen dixeris Albinium amicum fuisse reipublicae quam in partem nunc talis usurpatur vox, sed certe civitates optimatium arbitrio rectas quales plurimae decimo sexto seculo florebant opinione et votis fovebat. uamvis ipse in Epistola ad lectores praelatur sese adhuc ab edendo opere abhorruisse metuontem ne nomen obiretu de turbulent et de republicainis, quamvis dictitet reperiri in suis scriptis si plusleur choses contre a tyranni et usse contre laroyaute , nihilominus asseverendum est in Pragicis regis nomen semper idem significare ac tyranni. Haec sunt quae ad mentem ejus explanandam proferre possis loca e Tragicis excerpta
Nos roisint appris a machiaveliser, A temps et liaestat leur ame deguiser, Ployatis la piet audou de leur service, Gardans religion Our ame de police Ceux-lli regnent raiment, ceux-lli soni de vini rois Qui fur leur passion establissent des lois; Non te monstres du silici et duriemps o nou sommes i. Jadis nos rois anciens, urat phres et vini rois, Nourrissons de la France, en salsant quelquestois Leriour de leur ais en diverses contrees, Falsolent pardes cite de superbes entrees; Chacu s'eriouisscit, on ςavolt bien ourquoi Les ensant de quatre an criolent : Vivo te Boi l curans ariourd'hu entrent d'une Rutre Orte.
La ille estis corps mori, iliasse fur so Ventre . l. Les Tragiques sidit Ludovic Lalanne Paris, che P. Iannet, 1857. - L. II,
60쪽
Nullum sere versum reperias in quo non serveat odium poeiae Calviniani semper invocat Albinius Dei ultoris iras et protestantium mentem adus imo acerbus interpres ningit, et scriptis suis saetionis suae assectus exprimit. Novis indulget doctrinis quae multas impulerant civitates, inter quas Rupellam, ad abrogandam regalem auctoritatem liberamque et sui juris administrationem instituendam Temporum illorum depravata mens in hoc praecipue deprehenditur quod exspectata ultio inter religionis solatia admitteretur. Summa cum laetitia protestantes vexati in Pragicis legebant, quae carmina Veteris estamenti quasi repercussam imagi- item proferebant, quantis afflictarentur poenis tyranni, aridisque nuribus hauriebant prophetarum minitantes voces et ipsi alacriter voce contenta illas preces pronuntiabant, quibus claudit Athinius miserias Galliae protestantis deseriplas
Post Bartagium et Albinium non liceat forsitan de poeta Iacobo Gre vino tacere, qui tragoediam de Caesare primum docuit in collegio Bellovacensi, decima sexta die februarii anno 1560, et postea typis mandavit anno 1562 . Grevinus, quamvis calvinianae factioni adscriptus, familiari amicitia cum Ronsardo et catholicis Pleiadis poetis conjunctus suerat; post vero San bartholomaeam diem ortis de religione dissensionibus ab illis Grevinus abalienatus est. Inde exstat qua re per Grevini edita anno 156 long Ronsardi carmine, fausto quasi auspicio, commendentur, et ex illis versibus excerptis plane manifestum est quanti momenti habitus sit inter aequales Grevinus.