Libri epidemiorum Hippocratis primus, tertius et sextus / cum Galeni in eos commentariis. Jo. Vassaeo interprete

201쪽

COMMENTARI v III. non dormiant be, Messertitionis vitam non homi

num a

rgentes

Septimana longa est non lethalis: no- nana adhuc longior, non lethali . Ne que Nippocratem fus ectum habere oportet, ii tur squidem qui haec ubi m si emeque eum mentiri conuenit, qui se uenti edicat. Obseruare itaque nosse mo conuenit, ita e se niento : od verum est iudicare sed ut non ita nobis ut multis accidat, qui forte fortuna quem piam conspicati quis pii mo die febru tesset cundo e tertio ab initio ui casis in se primo aliquem circuitum esse. Fieri siquidem potes ist casu id euenerit,praeterea C eodem victu, genere, nempe quibus egrorum liou exasIeiles t mom sus ii sectus, sed emen aliquod ipsis permanis it his negligentius cibatis conti igit, ut fas iust quidem sexto a primo die febricitent sepius au i em septimo, si pius quoque e octauo Tisenume- alio quo am placata febre putent se exacte vindicatos, O in omnibus similiter ciba-hi,ex reli ct morbi femi te totidem diebus in ean-Mem perueniant hi otiem similiters f. briant. Eieri quoque potest, si iusi flaticum aequale quidem fuerit quod ex is feci reliquum est,

aegri similiter tabentur. Is reuera circuit tu est morbi, cum exactae cibatis is his febris ad eundem rasitum diem peruenerit,quomodo tu quartam inafri videtur. Tertia

202쪽

rso IN PRIMUM EPID. HI DTertiana exquisita celeriter iudicatur. non lethalis existit. Di Iuni paus ante ut for mula quassam loquar iebrem eam qua pauci temporis accessio nem habet, exquisitam terianam esse quae cro huic plurimum insunt , omnia tum in b, de febrium issereni suum in commentarijs de iudicatione dicta sunt. Quintana omnium pessima est nempereante tabem,& iam tabidis supervcniens

interficit.

Tabidi efiica Iahrant febre nunquam ess

tiente,cuius naturam omnem, ut caeterarum , in

libri des ebrium differentia dissici li. Iam a iam in quibus lam, implexam quandam ex circuitu repentibio vidi aut tertio quoque die repetentibus,aut C quotidie inuadentibus, is ' Hippocrates inimi ex hiis quae quinto quoque repetunt feri de quibius item a nobis diecta esse puta, quae ' de ptimani re nonani paulo ante audiuisit. Sunt autem modii status .accessio ne singularum harum febrium tum continua una tum intermittentium. Conse-stim si quidem cotinua est quibusdam quae ab initio floret hviget maxime, atque ad grauius deducit:circa ver iudicium i- mul cum iudicio attenuatur,aliis molliter di:

incipit, latenterq; sed diebus singulis in lircrescit

203쪽

ntiassus garitias : sed quod impraesentiaravies uigi lari ni quae praedicta fiunt febrium serit,liquet omnibu3 Coue iuuam itaque ait inis is incipere milem vehementi uinam, sedulatim attenuari ad iudicium sq: Inter lum rem moderate incipere augeris; paulatim ad ictum sis, in quo ait eam istis elucere. Qual rarium ter se iudicium habent. his auis modi ex his tertium esse ait ex ambobis coitum,cum lucipit quide leniter , auecta autem ulatim e uerse iam nasia magilitudinem, perfectam fi solutionem sese remittit. Hos et modos putant quidam Hippocratem dicere

continu febribus,quae in calce orationis scri- it non intestigentes Couti regunt autem haecianis omni o febre inini in morbo, qua-

non continuarum solum, verum omnium

liarum febrium tum continuarum tum diutur arum , praeterea oe omnis acterius morbi tum

cuti tum longi eosdem modo ait tres esse. m-ptemata

204쪽

plomata cruoque omnia ratione eadem iudican tur. Iam age de dolore consideremus. Nempe hs pius quidem vehementi me aggreditur,ma crescit alitem paulatim' que ad perfectam solutionem : interdum vero ubi leniter incepit , est ad vehementit imum paulatim aufiu , celerenhabet ollitionem. Qui su aliquando post Up

rem proportione incrementi tempore declinationem accipit.

Ex horum autem consideratione victum offerre oportet. Pr e gum te vult esse meto morborum , conuenientem ipsis vj nus rationem exhibea s,nos uidem ad si iurum morbi vigorem res icien

tes ,rationem viectus, oliri oportet. Iulibro autem de victus ratione in morbis acutis,atque imophorismi quo iam pacto praedictos morborunm praenoscere oporteat me os,ex his item qui in pro-gno iicou obfecti filii commentariis,atq; ex iudicationum commetitariis per capita disces hoc in libros ipsi , in prima huius commentaris scripta orati ne.

Multa autem talia tempestiua signa germana his sunt, de quibus putim aliquando scriptum est, partim vero scribe turri ad quod collecta ratione perpendendum considerandumque cuinam horum . celeritas sit, mors vel iam instet , dei cuinam offerendum vel non,& quando .

quan i

205쪽

ho M M E NT A R III. I d quantum, quinam cibus erit. Tames missi a quibus praenotiones fieri oporo praedixerit:ait tamen eis alia partim iam spretuo ilicos ripta, partimis scribenda. EF diebus paribus exacerbantur,pari us iudicantur: quorum vero accessiones

ebus imparibus fiunt, diebus imparibus

udicantur.

Iudicia in accessionibus ferisaepius diximus,

iiquam vehementer in ipsis moueantur hum es, veluti feruentes erumpant ut anguinis Uuuio, aut sudoribus, ait vomitionibus, aut uectionibus,aut haemorrhoesibus, vel men Truo mulieribus tum quod eo tempore natura ad excretionem is sirum excitetur, semul quo gra-iatae a tela ad excernendum proritetur s--

in quia sus ipsis magis discretio prauorum

morum expedirier,m iudicatiosacilior fiat. Est autem primus iudicatorius circuit uum qui diebus paribus iudicant, quar- us,sextus,octauus,decimus,decimus quareus vigesimus octauus,trigesia us, quadragesimus o lauus sexagelimus, octogesi- naus, centesimiis. Primus vero iudicato-ltius circuituum qui diebus imparibus iudiacant,tertius,quintus septimus, nonus, un-lecimus,septimus lecimus,primus, vis

imus, vigesimus septimus, xtrigesimus

irimus,

206쪽

Non proprie te Ioco mihi videtur circuit appellatione si pocrates, nam dies ipsos iictilibus rudicationes fit ut, emites deinceps scri psit,inis progito licoxircuitu qui per plateriniones mi exquisite percurrit seu si ut iudicatoriorum dierum theoris exposeiulare mi . deantur. Primum igitur diem iudicatorium es itaribuis ait esse quartum,deinde sextum mox t pluribus exemplaribus es scriptus o ctauus detinceps decimim in ali s es script m decimusquartures sextum et deinde Gefmu , C post istic quibus lam, sinus quartus,in aliis trige mi quartus:ab hoc quaJragesimus, deindesexages ivnuis, Ain te octogesimi censesinim. In morbi mero qui dissim imparibus iudicatitur, primum

inccrrcuitum esse se satius erat ut diximi

cere non primum ei tertium, dei id quintum aeno F ptimum, Ain te nonum,deinde in Acim poplea decimumseptimum,deinde primum Orbiligesimum, mox septimum velimum, a qui primum trigesimum. O seudimus autem ii traciatione de dies ti bi dicator s,omnium iudi cantium dieris validissimos esse qui, quater xi e septimano incultusunt: moderatiores ve ro esse qui intercidunt,de quibu quod rationa

gem habeat nerationem; tramit . Omnes itaqimpares bene disti sunt. Inter pares vero non re dixerunt vigesimumoctauum est decimii

207쪽

eo MMENTA Rrvs Irr. 3s Scire autem oportet quod si extra praeu

criptos dies aliter fiat iudicatio futura si ignificatur recidiua, fiat i morbi lethales. Qist praedicti dies bene firmiters iudicent, iussicalis morbi prorsu firmi sint antq inter dum lethales, in illi commentariis est dra

moni iratum.

Mentem autem attendere oportet, cscire quae nam in his temporibus futurae sint iudicationes ad salutem vel pernicie, aut quae nam vergentiae ad melius vel de

terius. In hac oratione quod ex iussi rationis nomine ignificatur, declarauit:quod breui oratione quis Mixerit celerem morbi mutationem Uuod autem modis luatuor mutatio sat clare ipse dixit nemipe adfalutem,vel mortem, aut in inclinationem 'id melius die peim in ignem scilicet, tacuit aut ueni vocabulum insignem tanquam in communi iudicationis nomine contineretur. Errantes autem febres, quartanae,&

quintanae, septimanae, nona nae in quibus circuitibus iudicentur, considerandu . Neque de his in prognos Tico diserit, nem erraticae particularis accessiones sine ordine abentes apparentibus tametui per iudicat crios diei ignis , iudicatio earum praecogit scitur,

208쪽

ne circuitibus ad integritate desinentibus lis tertianarum inquartanarum a pleri quam Me irarum demons batum est theorema incogit itum, quo semper in aegrus fumus experti Noram enim primis diebus mentem attendere oportet nemique has simpliciter Anceps commemorare sed ac dilcessiones, ut de tertiana exquisi in pharismae Rixit: Tertiana exquisita septem circuitibus langissime iudicatur, nempe ut hae septem circui iti bita iudicatur, eadem ratione alia quidem ii nouem circuitibus: alia vero in undecim, ita ideinceps pro iudieantium dierum numero, trum id quartanis eadem est ratio,nempe in progno i ii co inquit Quartauarum conditio ex eo est ordi ne Ego autem cum theoriam hanc in Eu dem

philosopho praedixissem tribus a s Io quartaim, rana quidem ex ipsis primum desinere quae certi

diebiu inuaderet, O post totidem circuitu es by vero haec placata est, fecundam aliam certo die, dein te tertioni militer praenunciassem, mel

haec dicere ex diuinatione asperebant, non excmedicas eculatione, quanquam vates nunquam

mississent Romae refle in aegris praedixisse, nempe de hi, qui alias incolunt urbes nullumseciperi

eulum. t autem cum Deo loquamur,nunquam

in illa pr edictiona sumis audati Et mire in

his quae dein irationibus d lafunt te exercueri , tum Nippocrate , tum arte dignus eri . Haec

quidem obiter a me diecta sunt, arpe adpra 'Nitem

209쪽

COMMENTARI v III. Is explanationem rursum venianitis. Nempe

in progno sic de diebus iudicatoriis sermone leui linxit, se circuitibu , ni f

initam, neque tu progno Zic solum sed nes aphori rem quintaui meminit, vel septimam, nouani. Nempe cum in progno Zico dixisset: uartaniarum conditi ex eo est ordine ais in Horismis: Tertiana exquisita septem circuitibus ritur,poterat sed quintana septimae noua nare aenisecis orationem ta scri- a oratione: Fit autem y quarta uarum cendi, eodem modo, ' quintanarum oeseptiman

m. nonanarum ex eo ordine.

IN PARTICULAREM

aegrorum explanationein, G talani Praefatio. N TI particula em aegroruin explanationem salius se mihi videtur, iii

claritatis, tum breurtatis gratia, ut communei' quenidam de omni hin hisiciam sermonem. Demonstraui tum in aliis tra attonibus, tum tu methodo curandi, duplicem Isse eorum quae liuestigantur iiii cntionem, Tha. ut idem quaeratione ad notitiam peruenit, tum niuersalis, tum cenamunis cuius ibet particula-itus ieci ei alteram autem quaepe particularia ad

210쪽

x,s IN PRIMvM Ap ID. HI r.eam itere niuersale opera vero artificum ex iis tui tu, feri speciebiu opira autem esse in rhi exercitatione ei qui prius uniuersale inuerest: praeteream ad proiectorum niue salem V - mationem utilia esse particularia. Sunt autem j v ad discipulorum captum veluti exempla haec fureriorum uniuersalium theorematum. Obbaogo in omnibus quas feci irae Tationibus no vni uersalia modo,verum oe particularia percurri, i ex libris II pereati praecipue epissemiorum orationes adnotas, quibu is omnia exposui, que

ab initio ad finem usque enses contigerunt. bris itaque de dis cultat s irandi omnes percuriri illi in epidem, diffulter stimuerunt in i brus de diebit iudicatoriis iudicatos, is in aliis imiliter. Quare nes prolixiore opus fuerit expli catione illis,qui ad artis opera festinare volunt quoniam orationes quedam sint obscurio i res,obust is mihi melius esse visum est tales quo-ique commentarios manifestos reddere. Nam fils Impromatum omnium quae insinguli mi sui

se ait,vel naturam totam,vel causa generationis dixero tradiationes a me factas rinpraesentia rum omnes hue transferre, atque in unoquoque

agro prope librum unum scribere cogar si eorum quae in progno lico uniuersaliter scripta sunt, cla exempla nunc indicauero, omnem di sciplinam ad irae lationes a me scripta remit, M.,--st sors orationem.