Joannis cardinalis Soglia ... Institutionum juris publici ecclesiastici. Ed. 3., ab ipso auctore recognita et aucta

381쪽

dietione Principum saecularium inempti. Secund0, quia in primitiva eclesia Clerici et eorum res urisdictioni

Regum et Imperatorum suberant, ut conuat e multis

Imperatorum etiam christianorum legibus et Constitutionibus latis de personis ipsis et rebus ecclesiasticis tertio principaliter deducitur eae cluetoritate Pauli, qui cum videret causam suam inique tractari, at Caesarem appellanit. Quarto idem manifeste constat ex eodem Paulo ad Rom. cup. 13, ubi scribit omnis anima potestatibus sublimioribus subdita sit. Quo in loco Chrysostomus annotavit illic obedientiam injungi omnibus, etiam si quis evangeliis sit, aut propheta, eum illa subjectio pietatem minime subvertat. Quinto haec ipsa opinio comprobatur testimonio Petri in p. I cap. 2 ita ad omnes etiam Su-cerdotes seribentis: Subditi estote dominis vestris sine Regi, sive Ducibus ab eo missis.

At vero qui contra sentiunt, asserimique exempli0nem

Clericorum etiam in civilibus neg0tiis et criminibus ad jus divinum reserendam esse, ii quidem validi0ribus armis pugnare videntur. Sed ne longi0res simus , 0 uno argumento contenti erimus a raditi0ue Ecclesiae duct0, qu0d est hujusm0di. uando raditio, ut ait rauciscus Suare in defensione calli0licae fidei lib. IV cap. 8, est

constans ac perpetua, ostendere solet jus divinum praesertim quando non apparet ratio illum tribuendi apostolicue institutioni talis autem esse ridetur traditio hujus finemptionis est nempe adeo antiqua, ut nullum ejus ign0scatur initium; nam pro temporum opp0rtunitate semper servata est, praecipue ver po8 temp0ra christiu-

382쪽

208 LIB. III. . . DE PERSON ECCL POTEST SUBJECTIS

norum Impertitorum. Hanc siquidem Cleric0rum inimi nitalem ab aetate Constantini Magni ad nostra usque temp0ra perpetu c0nStanterque observatam fuisse, res est adeo n0ta et manifesta, ut in dubium v0cari nequeat. Sub Imperatoribus autem ethnicis prosequitur Sua regi non potuit quidem Xecutioni mandari respectu magistratuum infidelium, qui Ecclesiae non parebant, quod a dfactum pertinet jus autem Ecclesiae non defuit, cujus Fignum est, quia semper Praelati ecclesiastiei hoc jus immunitatis observare fecerunt, quantum inter ipsos deles fieri poterat. Ad id probandum maxim argument0 esse p0ssunt ea . Pauli verba ad I himotheum p. Icap. 5 adversus Presbyterum ecusationem noli recipere, nisi sub duobus, aut tribus testibus. Quibus verbis p0lestas recipiendarum adversus Presbyter0s accus ali0num n0n tribuitur, sed agn0scitur. Eademque verba, inquit idem Auct0 cit libro cap. 13, supponunt jam uno fuisse episcopale tribunal pro Clericorum ausi dijudicandis erectum. Estque altente considerandum , Paulum non loqui de solis causis ecclesiasticis, sed de querelis contra Clericos in causis eriminalibus, nam in illis fit proprie accusatio; et cum Paulus indesinite et simplieiter loquatur, non est restringenda illius sententia ad crimina ecclesiastica de quocumque ergo crimine poterat et debebat tunc Presbyter accusari in tribunali telesiastico. Cum igitur res ita se habeant, et proinde cum Cleri- 0rum immunitas a sero laico in Ecclesia perpetuo et constanter observata fuerit, ejusque riginem et uiti uiuneque ad p0St0l0s, neque ad Sumni 0 Pontifices, neque

383쪽

ad 0ucilia pisc0p0rum referre p0ssimus, plane conlicitur eam immunitatem a jure divino pr0sectam esse. Atque haec sententia auctoritate C0nciliorum mirifice comprobatur. Namque C0ncilium Lateranense Le0ne P0ntifice, sess. 9 inquit Cum a jure tam divino, quam humano laicis potestas nulla in ecclesiasticas personas attributa sit. t 0ncilium C0l0niense pari. 1 cap. 20assi mat, immunitatem esse vetustissimam, jure pariter divino et humano introductam. Sic etiam C0ncilium I ridentinum sess. 25 cap. 20 de resermat. Ecclesiae, ait,

et personarum ecclesiasticarum immunitas Dei ordinatione, et canonicis sanctionibus constituta est.

Veruntamen Clerici sive divino sive human jure asser laicali exempli suerint, illud pr0cul dubi apud

omnes certum est, eam immunitatem nec t0lli 0sse, nec

abrogari. Neque enim s0lum ii, qui ad jus divinum eam

reserunt, ita sentire coguntur, pr0pterea quod jus divinum

abrogari nequii sed etiam illi ipsi, qui a jure humano

inductam fuisse c0ntendunt, idem omnin sentiunt, quia utile quidem est, ut iniquit C0varruvias praci quaest citato cap. 31 num 3, et denique necessarium ad liberius et rectius ministrandum Ecclesiis, quod Clerici et eorum res sint a judicibus saecularibus immunes, praesertim eo quod haec immunitas maximam originem ducat a divinis veteris Testamenti institutionibus, a Sanctorum Patrum testimoniis, a publicisque Imperatorum quorundam Oricessionibus, ut tundem totus fere orbis christianus in hanceaeempli0nem propter publicum lilitatem consenserit. Quae quidem uali0ues inde graves iidem C0varruviae

384쪽

visae sunt, ut assii mare non dubitaverit, potuisse Summos etesiae Pontifices Clericos et eorum res urisdietione saeculari inimere, idque conveniens fuisse et esse chriastianae reipublicae, non tantum in spiritualibus, quod jure divino erat institutum, sed et in temporalibus. Et

num 4 sentit eum sententia e0rum, qui probant et asseverant, nec Summum Pontificem posse tollere Clericorum einemptionem a jurisdictione saeculari quoad omnes Clericos, et quoad omnes causas in universum, licet optime possit eam Xemptionem quoad quosdam Clericos, et

quoad quasdam causa reΓofare.

Et uvalius, qui in libro de potestate P0ntificis pari.

exemptionem Cleric0rum in causis et criminibus civilibus, t0ta quanta est, humani juri attribuit, latetur tamen quaest. 3, Principem absque peccato eam universaliter tollere non posse, aut ad eas angustias redigere ut hoc in opprobrium et contemplum ordinis celesiastici cedat, maxime cum haec immunitas jam ubique locorum et gentium, quibus christianum illuxit lumen, si recepta, sitque veluti juris gentium, quod a nemine immutari

potest, nedum abrogari. Praeter laudatos Auctores vi de Benedictum XI de Syn0d. Dioeces lib. X cap. 9 n. . ni. Dandinum Alleserra in Vi dic. Jurisd. ccl. lib. 1 cap. 2. et Emmanuelem G0ngale in cap. 4 de Immunitate.

385쪽

DE LECTIONE A130stolis vita stinctis, piscop0rum electi sui penes Episc0p0 Pr0 vinciae cum ter ac p0pulo congregat0. Hinc S. Athanasius ep. ad pisc. 0rth0d. n. 2 Opp. t0m 1 dem0nstrat, Greg0rium in Sedem Alexandrinam invasisse ideo praesertim, quod ejus electi lacta non fuerit secundum verba Pauli, congregatis populis et spiritu ordinantium eum virtute D. N. Iesu Christi. Et Apostoli, ut legimus Act. VI, Diaconos a multitudine

designatos ordinariint.

Ex hac eligendi Arma, cujus n0nnulla exempla Sacra Scriptura habentur, lictores aliqui sibi visi sunt rectissime p0sse concludere 1. in electi0nibus Episcoportim sua partes tribuendas esse christianae plebi, idque jure divin0 2. injuriam pr0inde p0pulo actam SSe, dum e jure vel ejus juris usu privatus est, n0Va eligend0rum pisc0p0rum disciplina invecta: . denique e0s, qui in civitate imperant, quique p0puli jura c0mplectUntUr universa, posse sibi eas paries, quas in hujusmodi electionibus p0pulus btinuit, vindicare. Verum ubinam exta jus illud divinum, quo tota conclusio nititur ' Nusquam quidem certe. Neque enim in Sacra Scriptura, neque in raditi0ne quidquam St, qu0jus illud divinum probari p0ssit. Sunt quidem in sacris litteris aliqua ejus rei exempla, sed nullum praeceptum, nulla e , praescriptum nullum, unde eju juris c0mprobandi argumentum vel probabile duci queat.

386쪽

Praeterea si jus illud divinum extitisset, initi saltem Ecclesiae, ab Ap0st0lis Virisque p0st0licis semper et ubique servatum esset. At nusquam legimus Petrum et Paulum, et reliqu0 Ap0st0l0s in c0nstituendis piscopis populum adhibuisse. In Ecclesia Alexandrina a Marco usque ad Heraclam et Di0nysium pisc0p0s sacrae electi0nes a Cier factae sunt sine ullo suffragi et c0nsortio plebis qu0d scripsit S. Hier0nymus p. 146 ad Evagrium Nam et leaeandriae, iniquit, a Murco Evangelista usque ad Heraclam et Dionysium Episcopos, Presbyteri semper unum a se electum, in excelsiori gradu collocatum Episcopum nominabant. Sic etiam ex ist0ria Ecclesiastica liquet in aliquibus Ecclesiis interdum christianam plebem ad sacras electi0nes receptam, interdum qu0que rejectam fuisse. Igitur munus serendi suffragii vel testim0nii, qu0d aliquando t0lius populi proprium sui dixin jure ad eumdem p0pulum n0n pertinebat idque duabus distinctis proposili 0nibus egregie dem0nstrat Natalis Alexanderiist. ecci saec. I disseri. 8. 0la pr0inde c0ncessi0ne et iu-dulgentia Ecclesiae sussi agium et lestimonium populi adhibitum est, tum ut plimi quique et vulgo pr0bali Aulis lites eligerentur, qu spectat illud Cypriani epist. 68: Episcopus deligutur, plebe praesente, quae singulorum vitia plenissime novit, et uniuscujusque actum de ejus conversatione per eaeit tum etiam ne invii p0pulo daretur pisc0pus, Nulla ratio sinit, ut inter Episcopos habeantur, qui nec a Clericis sunt electi, nec a plebibus sunt expetiti, ut ait S. e Magnus epist. 167 ad Rusticum cap. I.

387쪽

At vero sive ex can. 2 0ucilii Nicaeui Il, et can.

22 Concilii C0nstantini,p0litani IV, quibus laici 0mines

ab electionibus excludebantur, sive ex can. 35 dist. 63, qu Sancitum est, ut a Cau0nicis sine populi testim0nio ac sussi agi Episc0pi eligerentur, sive denique e conSue tudine Punicuique enim harum trium seu lentiarum Uipatroni extiterunt , factum est, ut 0pulus ab pisc0p0p0rlim electionibus prorsus am0veretur, citius quidem in

Graeca, quam in Latina cclesia et apud Graecos us0mne eligendi sine ullo p0puli testim0ni aut sussi agi in Episc0pis permansit apud Latinos ver ad Can0nic0s vacantis Ecclesiae Cathedralis delatum est. Qu0 jus obtinebat, cum Decretales Greg0rii X prodierunt. Nam etsi jure divino ex Christi institutione fixum et immutabile sit neminem lare legitimum cclesiae uiui-Strum, qui nec ab ecclesiastica et canonica potestate rite ordinatus, Nec missus fuerit, quae est definitio C0ncilii I ridentini sess. 23 can. 7, quod tamen ad Di mam electi0num attinet, Christus eam rem arbitrio Ecclesiae reliquit; qu0d ex varia pisc0porum eligend0rum ratione manifestum est. Quia ver B 0mani Pontifices, ut lib. IS. 28 demonstratum est, potestatem creandorum pisc0p0rum divinitus acceperunt, idcirco, sine e0rum conSel Suet auctoritate piscopum constituere fas est nemini; ipsi lege dederunt, ex quarum praescripto electiones seri deberent, ortas de iisdem controversia dijudicarunt, et rejectis iis qui non legitime electi, aut mitius id0nei erant, ali0s sui Iubili Episcopos consituerunt, atque etiam p0leStatem aliis datam, cum visum est id satius esse, ad Se reV0carunt.

388쪽

214 LIB. III. c. I. DE PERSON ECCL. OΤΕΝΤ SUBJECTIS

De electione Summorum Pontificum aliquit proserendum est. S. Gregorius lib. 5 epist. 20 Cunctis, inquit, Mangelium seientibus liquet, quod voce dominica sancto et omnium postolorum Petro Principi totius Helesiae cura commissa est. Ipsi quippe dicitur: PETRE AMAS ME PAs EovE MEAs. Reliqui vero Pontifices . Petri Successores per electi0nem creati sunt; sed varia fuit eligendi P0ntiscis rati pr0 varia temp0rum vicissitudine. Qualu0ritaque temp0ra distinguenda lint.1. I Lino, qui, ut ait Eusebius Hist eccl. l. 3 cap. 2, post Petri martyrium primus celesiae Romanae Episcopatum suscepit, ad Simplicium usque, qui ann0 467 Pontifex renunciatus est. I am 0ngo temporis spati R0mani Pontifices, praesente ac testim0nium dicente p0pul0,

tum Cleri si fragio, tum pisc0p0rum judicio electi suerunt. Vacante autem Sede, 0manus Clerus in gravi0ribus t0lius celesiae neg0tiis c0nsulebatur, ejusque judicia rem0liores etiam Ecclesiae magni faciebant; qu0 praesertim ex S. Cypriani litteris manifestum est. 2. I Simplicio ad Zachariam, hoc est, ab ann 467 ad annum 41. Jam ab anno 476 Od0acer Rex erulorum, devici Augustul0, Italia p0titus erat. 0rlu autem Simplicio sancivit, ne novus P0utifex se inc0nsulto eligeretur. Quae res antea inaudita ut aliqua religi0nis specie c0ntegeretur, Basilius Praefectus Praet0ri ipsius Odoacris Vicarius dixisse fertur Idmonitione beatissimi viri Papae nostri Simplicii, quam ante ocul0s semper habere debemus, hoc nobis meministis sub obtestatione fuisse mundus uni, ut propter illum strepitum et venera-

389쪽

bilis Helesiae detrimentum, si eum de hac luce transire contigerit, non sine nostra consultatione cujuslibet elebraretur electio. Quare Baronius ad annum 483 S. 11: Vides, inquit, quibus artibus saeculares potestates nimia scere se conatae sint in electione Romani Pontificis. Potuit forte rogasse eum Simplicius Papa, ut ad comprimendas turbas dissidiaque vitanda praesto esset futurae electioni uetessoris Pontilicis, non autem ut absque ejus considiatione electio haud fieret. Verum P0ntifices implicii Success0res Odoacris legem contempserunt. Nam Symmachus P in C0nciliis Romae habitis an . 500 , et 50 tum eam legem abr0gavit, tum etiam statuit, ut ille Pontifex haberetur, qui c0nsentientibus t0tius ecclesiastici ordinis susIbagiis creatus esset, aut si studia in partem diversam anim0 inclinarent, vinceret sententia plurimorum; qu0d decretum extat apud Labbeum t0m 4 0ncili0rum, et apud Gratianum an . Si transitus Papae dist. 79. At vero Od0acer regno ac vita a heod0ric G0lh0rum Rege privatus est. Quo laci The0d0ricus n0n 0lum

confirmandi, sed etiam eligendi Romani Pontificiscius sibi usurpavit. Huic rei cum Clerus Senatusque R0manus primum obstitisset, deinde evitandi novi schismatis gratia

assensus est, eaque lege re composita, Ut in p0Sterum,

more pristin0 Clerus eligeret 0manum Pontificem, quem Rex assensu suo c0nsi maret Victis denique pulsisque Italia Gothis, cum Justinianus Roma p0tiretur, HS con- si mandae electionis R0mani Pontificis sibi arr0gavit, qu0djus Success0res m0rdicus tenuerunt; quin im0 lesie Ana-

390쪽

2 10 LIB. III. c. I. DE PERSON ECCL POTEST SUBIECTIS

stasi in vita Agath0nis, pr electi0nis c0nfirmatione certam pecuniae Summam exigebant. At Constantinus Ogonatus Imp. pristinam Ecclesiae libertatem restituit, voluitque ut Pontifex canonice electus sine ulla foedissimi tributi s0luti0ne, et sine ullo Imperatoris aut Exarchaec0nsensu Statim ordinaretur. Verum, ut ait Papebrochius in C0natu chronic0-historico pag. 199 num. 3, hujus prinilegii usu frustrata videtur fuisse Romana Ecclesia quamdiu sub graecis Imperatoribus fuit: nam usque ad regnum Longobardorum in Italia, et Zachariam Papam quarto post decessoris obitum die ordinatum, nemo fuit, cujus ordinationem non praecesserit se hebdomadarum, ut minimum interpontificium, plerumque autem mensium duorum et amplius ut videatur Iustinianus junior patri succedens nullam habere voluisse talis privilegii rationem, sed inhaesisse ei, quod idem Constantinus pater suus sub Leone dederat, ut releraretur quantitas, quae s0lita erat dari pro ordinatione Pontificia facienda. adem sententia est Cardinalis Baronii ad annum 686 num. 3. Sed Cajetanus Cenni in notis thronologieis ad Inastasium in vita Cononis, et Mansius in notis ad Aaronium putant ab Imperatore ustiniano II P0gonat Imperatoris legem abr0galam n0n suisse, ille qu0d ejus abr0gationis nullum perspicuum d0cumentum, nec iudicium quidem

ullum asserat Hr.3. I Zacharia ad Nicolaum II hoc est, ab anno 7 41 ad unum 1058. Zacharias itaque anno 74 Pontifex inauguratus est. Qui puta ut libertatem electit num quam logo ualus Imperat0r 0ncesserat, a Justiniano I