In Selectos Aliquot Psalmos Davidis, Roberti Rolloci Scoti, Ecclesiæ Edimburgensis Ministri, Commentarivs

221쪽

IN PSALM.' ar. 2os hvim sibi pace animo: um, aut tranquil hi item esse : si adsucti istus,contia ex perur: turpi; cari sibi conscienti.im. Nece se sit tem hanc tartam praesentia Chiusti duconii dei at Apostolis,NU decreueram, in I. Cor.

quit,quicquamsicire inter 'os nisi Christum eu mortis xum. de ad Galatas scrinit Ducifixum isse Chrisum , vivi Evangeli j

scilicet praedicatione, ante oculos inorum. Vide hic praetere. 1s audiam , quit, gaudium, titiam. Expeccilo non re-τω- ni istis,atque exm de mala conscie Dila,ma-fensus

gna ex sit an mi perturbatio cingem P cescolor Nam si ost elisum P eccilii nullus. piteat aditus ad gratiam, sed contra sensus sit irae diuinae, existunt in animo horrores intolerabiles. Nam omnium iniim corum maxime tertibilis est iratus Deus, &hor rendum est incidere in manus Dei viventis Uerbasbiat ista hominum petulantium securorum,malle se rationem inire chom Deo quam cum vilissimis alioqui hominibus insessi Deus iratus cum iis aliquando rationem inierit, senti erv pro ct δ' aliorrendum sit in eadere in minus Dei vi- uenus inco igiti ir intolerabili Shoi rores uitici sequi ex peceat non remissi sensu serio,& et i 6. formidine illarriqua, ut denuntiat Moses,V m

linpij agitati foli strepitu toti concutiun G in tur. Is fuit timor Caini,qui abiectus laniata

222쪽

ao; nos ROLLOCI M. facie Dei, seq; destitutum senties Dei gratia,coquestus est, primum quemq; qui ipsi facturus esset obvia r nus in plumi me-cturum. Ietuunt isti sibi ab omni alia Dei Creatura, nulloque in loco sibi tuti esse vi dentur. Contra vero e peccato remisso,' ex bona conscientia , sequitur ingens

ν.ιGraias quoddam gaudinum , O pax quae luperatfectus omnem intellectum. Nam remissos mel peccatori sentimus nobis adium ad Dei

gratiam patere, neque dici potest quantatum laetitia ferueat animus Atque haec illa Dauidis laetiti . quam qui non senserui unquam in vita, nihilo profecto Horemtaritiam perceperunt, quam cane aut equi. Istud quidem sere dum esset, quod ho-Beriina mine praesentis duntaxat vitae gaudia sit 3m voluptuem quaerunt, si nulla hominibus, perinde atqui brutis antinantibus oes es set ahelius vitae atque immortalitatis. At illud qui potest tolerari, homines ad aeter-1. Cor. s. nitatem, Ut loquitur Apostolus coditos, s. interea tamen In hac vita, nullo unqua tepore,futurς illius vitet gaudia vel primis ut aiunt labris,degustare: sed tanqua belluastatum placere sibi in emolumetis ac volu-Femiis 'statibus vitae praesentis. ωpς ς b conde iratum. Tertio idem petit,

iiape i nempe peccatorum remissionem. Nam

to qui leuiterin perfunctori petit sibi re

mitii

223쪽

mitti peccata , is nondum didicit quam horribilis sit Dei offensio : neque quam

suauis sit sensus amoris ac misericordiae eius. Diuinae enim misericordiae sensus,effi- ei e trisiniam secundum eum, hoc est, eum qui est propter osse sum patre ramelemctem. Ex hac tristicia iurius est conuer fio ad Deum, odium peccati,& amor iustitue, eum consessione peccati erebra Dei in-uoedtione, quae eo spectat ut peccatum ipsa aboleat Sed ut ad rem veniamus: Absconde, inquit , iratam faciem tuam a

peccatis meis , in Ae iniquitates meas, hoc est,ne habeto ante oculos tuos peccata mea, sed expunge ea ex tabulis tuis. Loquitur enim de iis, ac si in tabulis exarata Tot ritu Versarentur perpetuo in conspectu Dei, g mram quod quidem peccatori intolerabile Vi Dὸο,nisi,udetur Neque enim , si nudi obuersemursitia chri- Dei oculis,hoc est non indutiChristo ei si lii indua que iustitia, irati Dei aspectum sistinere mpossumus. Verum de ira Dei sic pauci. Ira Dei propter ipsius Dei sanctitatem inuiolabilem , tum propter peceati magnitudi-De iranem , horribilis est adeo , ut a creatura su De uoc-,stineri nequaquam possit. Nam cum peccatum sit violatio quaedam sacroscinctarilius Maiestatis, an mirum est tam horribilem este iram tantae Maiestatis iam violatae vendicem ac vitii cem Hinc idem

224쪽

ro ROB. ROLLOCI. COMM David Deum appellat ignem consumen tem: alibi ait, Si obseruaueris iniquita-Ps. 3 3 aes nostras, Iehoua, quis sustinebit Finge tibi omnes re creatas,omnia mundi imperia, una conspirare ad sustinendum 'ortandum quasi manibus suis hominem eum eui infensus sit Deus istamen iram illam Dei tolerare nolo terit. Quemadmodum enim si Deus sua manu fulciat aliquem, eumque interius suo Spiritu consolatur, is iam nulla vi opprimi poterit: Premimur, a Cor inquit Paulus, at non coarctamus haesita.

. i. mus, at non prosinbueremin persequutionem patimur, at in ea non deseramur: deiicimur, at non peramus quolibet mortificationem DominIιn corpore circumferentes . t etiam dita in Iesu , in corpore nostro manifesta fat.)Ita sit Deus ostendat te ita tum cuiqtiam , is iam nulla vi sustineri poterit, terrebitur vel folii arboris agitatione, nedum motu aliquo maiori Im quidem iram cum sensisset David, fer . eam amplius non potuit iplamqUe deprecatus est his verbis, ni conde iratam faciem tuam a peccatis

meis.

P quom Habes igitur, exemplo Dauidis, etiam donoraun eos quos tamen charos habet Dominus, q- non nonnunquam absque graui ali- ... ari in O sentinuaed ulnae,o peccata ua:quod

225쪽

mitionem ipsi perueniant, cognoscant que, Primum, quod bonus sit,qui non vult Aos torpere in peccatis suis ' Deinde, quod sanctus sit eiustus, ut qui incipiat iudicium a domo sua, & nolit connivere,ne ad peecata quidem suorum. Illud enim vere possum affirmare, pios quosque ut plurimum castigari a Deo in hac vita: Deumque erga impios maxime longanimum esse. Velum pi vicissimam oris diui D si uni sensu in his vita affieiuntur.Vnde etiam mei, existit illa doloris gaudi in uua ista vi rara σcissitudo. At verbimpii longanimitate e- inmotus abusi in hae vita, in altera tandem sentient Dei iram impi cabilem. Hactenus fuit repetua petitio remissio AEU une peritat esum illud Mis is beneficiti Regenerationis quodissi pecca- missione

torum remissione nee essitate coniunctiimp ta to- est mum mundum, inquit, crea in me. - sit ea

Tum , perexpexegesin continod subiun-

rit , Spiritu rmum renoua int a me quasi loem dolicat, opus illud Regenerationis, per Spi regenera itum tuum in me inchoatum , a me sed i oue I 3 merruptum, Deus, renoua ac repara in et

me, Ut Spiritus hic inposterum sit firmu cisisse dis uronstansque, ego eius beneficio perse tio coha- aerem in obsequio tuo. In nobis Deo re.

zonciliandis neeesse est sint duo benefeia: M3 tuae ipsa promittit nobis Deus in cede-

226쪽

ar, ROB. AEOLLOCI COMM. re gratuito, nempe peccatorum Remissio, Regeneratio : utrumque autem obtinetur in Christo. Nam per Christi sangui. nem remittuntur peccata nostra in per Christi Spiritum S. efficacem regeneramur ' Vnus enim , idemque Chtallus, ut Sacerdos, mortuus est pro peccatis nostris: it Rex, esica est ad nos per Spiritum suum verbum regenerando S. Da uid itaque, postquam remissionem pel-eatorum in Christo petiuit, regenerationem ac renouationem interrupti illius

peris Spiritus Sancti in se implorat. Vide hic primum: operibus bonis, lik ia . . e spei inus bonis 'ona conscientia sci

sti=ιλ- exhilarari Spiritum Dei, ut alacriter pronei grediatur in Regenerationis nostri operi - ω n re Contra vero operibus malis, teste A- :s,s postolo, ita assici tristitia Spiritum Dei, uti ab opere suo quasi cesset, ct incoeptum illud Regenerationis opus intermittat In-Lt termittente iam Spiritu opus suum, sta- itim oboriuntur tenebrae in mente, quae e mficiunt ut dispareat, me oculis nostrRe Stata ha evanescat lux illa faciei diuinan. stati me

''I- tiam quasi eallus quidam obdurescit eoi ti nostrum, st0pidiimque redditur, ae sineti se iacibi sensu, adeo ut non nisi difficulter exisset. --S tetur admodum rursus ille Dei Spiritus, yeluti oppressu mentis tenebris & cordis

227쪽

id utilitie. Atque hinc sunt illi gemitus

suspiria piorum, eum tenebri mentis ac uritia cordis tui luctantium. Hinc illa vox Rom. F. auli, Miser ego homo,quis me eripiet ex ' to corpore mortis' Vide hie rurius, Dauid non nisi petita O- rius Peccatorim remissione per Christi' 'ne 'ingi inem, Regenerationem per Christi

pultum petit hic ordo petitionum satisrguit , Oporiere nos prius iustificari in ,hristo , quam sanctificemur in nobis: Quod postulat etiam iustitia Dei, quae non alitur ut reparetur in nobis imago Dei, uae est secundum iustitiam ae sanctimo iam , priusquam Deo pro peccatis omni-jus nostris lit satis fictum meus enim iu- itiae suae renuntiare non potest. Postquautem iam iustificatus es, tum locus est re-enerationi et iisque petitioni non quiem ut eam iam consecutus in ea praeci τὸ Ego se conquiescas verum conquiescendum μον- iis bi est praecipue a perpetuo in persectis-- ita,ma illa Christi iustitia , sine qua non au- est co et in conspectum Dei prod, rene omnisΠ quidem ista quae in nobis est suactitas. Re-- jpia eneratio enim di Sanctitas nostra in hac Hii, pes ita inchoata est duntaxu , S per se neque ' μω em

ontificij, qui praeterita hac Christi iusti agnoseon 3.

228쪽

ct ea quam vocant inhaerente:& ed rursus miseriores sunt, quod non intelligant inhaerentem hanc iustiti cim, quae nihil aliud est reipsa quamn turae nostra Rege iteratio, in hac vita duntaxat inchoatam esse. ire orandus est Deus, ne nos lanat tenebris istis rursus inuolui, neque patiatur sed uel nos ab hominibus qui metum clara luee hodierno die ca cutiunt. Perat ρη oti . . Persistit in iecunda illa pe--- is i titione Spiritu Sancta, in egenerationis. Ne abiicias me,mq i. facie tua tum idem eiurius exprimens, 'i tum Sanctum tuum,inquit,ne rechas a me. gr auus homini contingere pGie in vita Iam si Ratio .i a Deo de eratur. Nam cum sit fons

nem in omnia simul M saa eum lese M. deserentibus eum innbus rebus bonis, Pariter milibus malis expositus est. Si Deus nobiscum, quis eontra nos Ne ea quidem vae mixime infensi ae contraria videntur este. Diligentibus enim Deum omnia conferunt in bonum:contra, non diligentibus Deum omnia eonferunt in malum, etiam ea quae Alioqui pro nobis facere videntur. Quamuis autem tantum in desertione Dei malum sit, tamen etiam

229쪽

Spiritu ,id quod doeet nos Dauid hoc Ioco suo ipsius exemplo Non equidem hoc di QVomodo eo, ideo Quod sentiam Dei Spiritum, ele ctis semel datum,deinde ab iis prorsus

μιελητα sunt verum quod ad eertum Lepus tur.

non conspiciatur in tegendis electis Spiritus Sancti efficacia, idque in eum praesertim finem, ut ipsi humilientur,diseantque non posse se vel ad momenti m unum co- sistere, nisi gratia Dei ac Spiritu eius suste-tentur. Quo fit ut electi, posteaqua experti sunt, quam natura sua absque Dei Spiritu infirmi sint ae fragiles, iam eo ad tempus destituti, eius praesentiamin auxilium magis anxievi ardetiorib. votis imploret,qua unqua antea. Hoc enim seeundum illud est quod hi offert nobis suo ex eplo discend u. Tertium autem,quod eius exemplo hic Graui discimus,est, quod tristissima sit illa deser-mμ ρα-tio,qua cui qui semel derelictus est a Deo,

taque iustissimo ipsius iudicio, deserentem

ni inarum eum Deo ob peccatum suum,atque derelictus ia ac desertus,in poenis hae aret,quas peceato suo meritus est: neque tamen interea vel mens illuminatur Dei Spiritu, vel eor reformatur. Verum quato magis eo innititur, tant,magis exeaecatur ac

Induratur. Istiusmodi n. homini paratu est extrem exitium, nisi tande resipuerit De

230쪽

an Mo ROLLOCI COMM. hoe hominum genere intelligenda est illa

Matth. 3.c5minatio.Ioan .Baptist cruris ad radicem 3 - arborum posta est. Item illa Pauli, Cum e- I. Thes. . nim dicent,pax tuta omnia, tum repen- tinum imminebit exitium. Ex hoc autemo. Dauidis exemplo apparet, Deum suos sereditis non deserere tam tristi desertione. Nam David ad Nathanis cosminationem qua in primum resipuit suos enim Deus cum a Dfligit , simul etiam illuminat atque immutat suo Spiritu, ut resipiscetes iccipiant re missione peccatoria, ad vita restit U.mtur.

udde mihi gaudium. Adhuc pei sistit in Pes; ibis petitione Spiritus Sancti , vel ptaesentiae

repetitio,is Dei per Spiritum suum , . d. perceperam st-β-m- equidem mi Deus , ingentem talitiam ex salute tua, hoc est, ex eo quod tu fueraSJalcis mea, protector ac defensor. Nunc vero

mea culpa , uniuersa illa titia intermissa est. Redde itaque mihi, Deus, solitam illam ex praesentia tua laetitiam Vnica ho- S.Iidiam minis consolatio ac solidum gaudium tam gaudium in vita quam in morte est Rubd non sit sui ς πο- iuris,sibsque derelietus, verum Domini sit, I habeatque eum quasi protectorem ac PAlm desens rem suum. David,cum experireturi.&e Deum non secus ipsi custodem esse, quam Pastorem oui, dici non potest, quantum inde gaudi conceperit, quod etiam strumpit in haec verba,Virga tua, ct pedum tuum, υβ