In Selectos Aliquot Psalmos Davidis, Roberti Rolloci Scoti, Ecclesiæ Edimburgensis Ministri, Commentarivs

231쪽

ipsa me consolantur.Gaudrum istud spiritua-le,quod est ex Dei r setia, quisquis semel

degustauit, is non eontentus erit uniuerso

huius mundi gaudio, nisi simul caelestis illius aliquo certe modo particeps factus fuerit David prosecto omnem udi consolationem respuisset in regnum suum ac decus illud regium pro nihilo habuisset,' si nos restitutum fuisset ei vetus illud ac assuetum gaudium suum,quod erat ex Dei

pr sentia per Spiritu suu sactu. Qusd si noprouocaremus ad ira praesente nobis Dominum , neque Spiritum eius sanctum tristitia assiceremus,profectb magis solidum aceonstas illud Spiritus gaudium haberemus. Inde enim est eius interruptioqubdnos a Deo defietamus. Habuit David prae udVsentem sibi Deum, habuit consolatorem νυν mr

Spiritum. At postquam commisso adulte rio simul ac homicidio a Deo suo defee1ς ἡ- set, priuauit se&ici praesentia&solida

illa ex praesentiae ipsius consolatione Homines vulgo, quantis possunt viribus, ad iram prouocant sanctam illam Dei Maiestatem sed fit tamen nescio quomodo ut videantur sibi interea secure ageres satis Pax βώmagna cum voluptate vivere, atque inari se

somnio se oblectent. Neque enim dicen- te Domino, ulla pax improbis est de vera loquor. Nam stuporem istum, quo fit ut

232쪽

ar ROB. 'AEOLLOCI COMM. neque offensionem suam, neque iramim persentiscant,pacem non appellarim:quod ipsi suo malo diseent aliquando, cum repente quasi ex lithargo isto expergefacti, iratam illam faciem a terribilem aia pectum eogent ori intueri. Ful)νum Etstiritu.Eade est sententia horum ver--sima borum quae priorum fui imam ita demum προω sentimus praesentem Deum, salutem eiu S, A, laetiti δ ex eo, H Sp: ritu ipsius sultineamur. s. ρνὰsen Metuit sibi Dauid ab affectibus animi sui, ne iis tanquam inundatione quadam obruatur. Petit itaque vi Deus ipsum suo

Spiritu sustentet. Vt enim , ter si II gn Usinite latur in aquam , statim incurrente in eum aqua submergitur si verbinfletur prius, aere incluso, quam iniiciatur in a qua,iam fluitat in aquae summitate Ita animus noster si vacu 'Dei Spiritus maneat,

in mediis quasi affectionu nostraru fluctibus statim obruitur: sin vero Dei Spiti tu amatus sit,eum ab affectibus vinci apos. sibile est ' Viderit quisque quali-nam sitsν έ - animo, inani-nean vacuo, an velo pleno, genu, is in Dei Spiritu afflato Spiritum hunc ingetis, vel δε nuitatis nominar, vel libertatis. Nominis M rationem ut intelligamus, sciendum est exf' a. ad Rom.dupli e em esse Spiritum, vel potius unius eiusdemque Dei Spiritus effectum duplicem priorem vocat Apostolus Spiritum

233쪽

IN M. LI. 2IT Spiritum sevitutis ad metum, hoe est, qui V. adlegis praedae ationem afficit nos sensu peccati ac miseriae nostrae. Nisi enim eum legra praedicatione efficax esset Dei Spiritus in animis nostris, profecto legis praedicatione sola nunqurim afficeremur seri sensu peccati ac miseris nostra: Em-cit igitur hic Spiritus ut peccatum ac mi

seriam nostr .m agnoscamus,nosque continet si, metu irae Dei, mortis a condemnationis : ideoque nos redigit quasi inconditionem plane seruilem illlud enim antiquitus seruorum proprium fuit, poenam ac vindictam perpetuo a dominis suis metuere. Alterum illum Spiritum vocat Apostolus Spiritum adoptionis Is est qui dum prς dicatur Euangelium essicit ut agnoscamus nostri a peceato amiseria liberationem. Nulla enim unquam Euangeli praedicatione sic assiceremur, nisi in nobisessicax esset interea Spiritus Dei, qui facit ut unos eamus liberationem nota V

ima peccato miseria, lentia mulque Gλ. l. nimo paternum illum erga nos Dei me opposit .ctum, ac proinde testatum apud nos relinquir,nos esse Dei filios. Quδd si filios,hberatos etiam a peccato,ira, damnatione.

Hinc ingenuitatis siue libertatis Spiritus appellatur, quod nos in Christo a peccato ct morte liberatos esse testetur.

234쪽

218 M o ROLLOCI. COMM uti, rara astera causa , eur ita nominetur, causis ita nempe, quia ad imaginem Dei animum

no- nostrum renouando , facit interea ut Deom π si libere seruia mira, in libertate Spiritus ambulemus.Nullum enim natura est liberum arbitrium: sed ubi Spiritus Dei, ibi lix Cor. . berta , inquit Paulus. Atque ea est beatait illa libertas Christiana, qua ita liberamur

ut Deo serviamus, non autem ut pro arbitratu nostro visamus, qualem liberta- D lihὸλ tem mentiuntur Epicurei isti. Liberti rate rani neqUeta me cogitandum est nos hocer f . Spiritu ad ossicium cogi sed volentes duci Voluntarios enim diligit Dominus, ait David alio loco Verum , in hae vita, inchoatur duntaxat ista libertas,quae in altera demum perficietur.

Iis .iso. Sed adhuc paulo diligentius notandi cstra , se hoc ingenuitatis verbum sonat enim li-ret bertatem non vulgarem aliquerit, sed sinae gularem ac nobilem, qualis est fili j NobilisDὸ ad. Rc Regi S. Neque nepte accommodatum ριι ιθι est hoc verbum ad institutum praesens. Nartia fon fili sumus Regis et e Nobilis Regis Re-rμωGI'e gum, lumina Dei. Naisquis enim eius Spiritu regeneratus est eius in Christo filius est, licet alioqui si humana ista spe- stemus terrae filius sit, tamen nobilis est, nobilior quouis Rege , qui primam ta- tum naturam habet,& Spiritu Sancto non est

235쪽

est regenitus. Regenitus enim, ut hoc cUm Petro dicari Epist. i. fictus est consors, diuinae naturae longe nobilissimae. Nobilitate istim Iomnes igni fecit, cum diceler, quotquot λόγιν receperunῖ, d .itam est iisIoan. 1 hanc dignitatem, ut fili Dei fierent. Ecce, i a. dignitat cm vocit eam conditione in quae uecti ut, si ij et . quam si satis diligente animaduertei et homines, non adco se fatigauerint istis quae Apostolus earn alla Vocat, ut sunt genus, diuitiae , honores,

quam tuererent nouam in Christo creaturam Nana vetera transierunt, Orno Jas , cti sunt omnia iAtque hactenus petiti Oz CDr. I. duplex fuit. Prior rc missionis peccatorum P ' pol icta Orre:tenerata Oii IS Nunc CCuὶ tui ci . . , petitionis vim usque commune arx Umen st,ficatum a proximorum aedificatione. Doceι orionis

inquit , defectores , diri tuo quasi dicat .s VcVle impet Uero a te, mi Deus, quod peto, aliis r μ'

ero praeco milericordiae tuae erga pec clo it is, res infinitar atque immenta, Vias tuas, di comm cis, non meas, culta modi erant homicidiu, te πω ad .lserium,&c. Nam hae tu erant viae Da 'ς

lonetis suis , vulgo ingenios sciri homi eatione. De , qui nihil quaerunt aliud, quam peccan Vii De/d liceti im eamque sub praetcxtu atquc σ qmi' cum tis mena D tui de non sit ipsis propo

situm hoc vitae suce exemptu quod seqUan-

236쪽

11, B. AEOLLOCI COMM.tur, quin imo propositae sunt iis vim Dei, hoc est, misericordiae ipsius ineffabiles erga peceatores quod vel ex eo apparet, quod, ubi peecatum abundauit, gratia superabundat. Viae Dei homini per naturam ignotae sunt,praesertim autem via illius infinitae in Christo suo miseri eordis,de qua,

ne suspicam quidem unquam natura potuit. Posteaquam autem , praeter natu ram, contra naturam, reuelata est, tamen tremente conscientia peccati, Mirae

diuinae sensus, sic nubes quasi inter aspectum ipsitus mei gratiam media interlicitur, ut non nisi difficillime eam queat

videre. Tum enim moles peccati tanta a

surgit, ut diuinae gratiae aspectit sere omnem ei preteripiat Suadet interea in fide litus, quae a natura est, ut de misericordia Dei desperemus: denique mille impedirnenta sese ingerunt, quae omnia emetunt ut ad lucem illam diuinae gratiae caecutiamus, adeo ut experiamur quam difficile sit, homini pr sertim qui peeeati sui sensa semo afficitur , Dei illam in Christo misericordiam ob oculos habere. De eo enim Praesertim loquor qui peccati sui sensu afficitur. Nam h mmi alij qui dum peccant grauiter quidem

I 'i'm peccant, non tamen sentiunt se Peccare, obfum Verbo quidem OllIcentur ibi e m

uenu. Christo misericordiam, eam tamen reipsa

237쪽

non sentiunt. Faeile enim est securo alie ui peccato quasi tu in dormienta per somnium nihil non sibi promittere. Deus g

cur volens pcccatoribus consultum esse, in tanta hac difficultate perceptionis gratiae, exemplo nobis voluit relinqui miteri Datii cordiae illius suae qua Condonantur pecca esta eῖ m grauissima , cuiusmodi est hoc ii, ij μοροDauid diuinae misericordis exemplum o

eo magis ligne , quod grauia peccata e pliam eius, ut homicidium, adulterium, e gra uiora erant grauiora autem erant , eo, --pso quod Rex erat .Paulus Apostolus i.Timoth. I. Is .profitetur quide te primunt esse On nium peceatorum , utpote blasphemum peta equutorem, iniurium. Verum inquit,id. o misertin est mei Dein, it m meprimo proderet Isin Christin omne timentiam, t exemplo essem credituruini in utam aeternam. Hanc adducendi homines adgratiam rationem , qUae est per experientiam, Sper exemplum suum, proculdubio Deus omnes , quotquot experti sunt unquam ipsius misericordiam, vult sequi, aliis gustum illum gratiae libenter communicare,

quem ipsi priores perceper ut: id quod pollicetur David hoc loco se factutum Do VI-m

Hoc loco obteruabis, pios, eum Deus, is apprehensa quasi eorum manu , ΝΟ. bisma.

238쪽

uires. ROB. ROLLOCI COMM. erigit liis subleuandis alteram quasi im- num suam porrigere, Quom ipsi eiusdem gratia participes fi mi dum Christus ad se vocat eos , ipsi pariter esios vocant, ut ad ipsum simul veniant iuxta illud Christi ad Petrum mandat Um. Cum tu conuersim fueris , conorma alios. Vera etenim fides non sui tantum studiosa est, sed imprimis ex Zelo quodam gloriae Dei aliorum salutem promouet , finis est instituti ipsius : nempe ut ali peccatore con uertantur ad Deum, resipiscant. Munc enim finem respexit David in discendo alios, nempe, Dei misericordiam erga peceatores, ut xij reli piscerent , moti nimiru. sensu illo diuinae erga ipsos misericordiae. g - odii ii apparet gust0m aliquem mi-

.aui. sericordiae Dei, conuellionein ad cuia n-tecedere,' fidem resipiscentia causam esse. Neque enim potest fieri, ut homines ad Deum conuertantur , nisi sensu aliquo ipsius paternae dilectionis allecti.

Libera mea an Mne, Iam tertia vicereis

petitionis Iosum perpetuis enim pungit hominem,llitis conscientiae facinoris tui, iatura ista in-

-' fidelitas, fidem ac Spiritum quo per a sumpe cμ ε μ' habet peecatorum suo tum remissionem conatur extinguere Did coque clamando, atque Herum clamando cum naturae infidelitate

239쪽

delitate luctatur. Nemo enim est omnium nostium qui petiturus a Deo est peccatorii remissionem, sine lucta aliqua. de eo loquor qui ex fide serio sensu petiturus est. Nam facile est homini securo nihil eo-gitanti de peccato miseria perfunctorie peccatorum suorum remistionem petere,idque non iterato , sed semel duntaxat. Deus,inquit, ieiune admodum frigide, esto mihi propitius. David igitur nuc tertio petit peccati sui veniam Wremissionem Ieccatum autem lucm in specie designat. Cum enim urget conscientia peccati,tum non pudet illud in species nominiue,&palam etiam profiteri. Quod autem homines vulgo pudeat peccata sua nominatim designare, eaque c6titeri,prouenit id ex eo, quod non sit peccatorum lenius serius d conscientia. Sed videamus, quodnam fuerit in spe Desseriae te pece itum Dauidis Libera me , inquit pecς φ an ume: hoc est, a reatu sanguinis. Vide

tu enim conscientia homicidissili Quis his eo se hominem maxime. Nam hoc eum cruseliane. clauit, quod euius uxorem per adulterium polluerat, turpiter eum interfecerit, peccatum peccato cumulauerit. Petit igitur Vt liberetur a sanguine, no secus ac si an guine illo innocentis hominis totus contaminetur:qui ipsi usque adeo tenaciter

240쪽

ΣΣ ROB. ROLLOCI COMM. adhaereat, ut, nisi Dei ipsius manu abstergatur, abstergiis ablui omnino,no queat. Naperpetrato semel homicidio, di si ista

Carde in noceris hominis,lotus sanguis qui effunditur m homicidam, quasi redundat, atque eum non secus intingit, ac lanam purpura. Si peceat vestra ait Dominus, Esai. i. is instar coccini fuerint, tamen alba essciam ut niuemu quasi dicat, et sit Tetis intincti. tanquam coccino, copios o illo sanguine a vobis effuso dixit enim prius, minus eorum singuinolentas esse, tamen reddam. Vos albos, Vt niuem. Sic aute intinctus illius sanguine innocentis hominis. bomicida perpetuo apparet in conspectu Dei: Deus aute e tribuniti suo cu horribili ut Humiei tu intuetur ob violatatum imagines am,

darum fietum communem omnium hominum Osu

iu rana hunc Dei vultum non pote in eis gere

is, Σ homicida ubicunq; loco rudegat verum, pisisda Is est nostrorum homicida rufi por, Vt hoc

durιtus, nihil sentiat. David quoque ad te pus pec--ς - ε sato suo in dormiebla, neqi e vidit se cruo-m ιβ re innocentis hominis suffusum, neque et la

l vidit iratum illam Dei faciem: sed ad comi

nationem Prophetae tande excitatus, ferre

diutius non potuit angi in illo ita se infici,neque etia ferre potuit,ita se infectum sanguine irati oculi obvertari, atque obiici verum multoties elamauit, petis qoeut Deus