In Selectos Aliquot Psalmos Davidis, Roberti Rolloci Scoti, Ecclesiæ Edimburgensis Ministri, Commentarivs

241쪽

vt Deus remitteret sibi peeeatum, ut lauaret ipsum,ut liberaret ipsum a sanguine. Quod linam homicidae isti,qui nulla conscientia vel facti sui vel irae Dei ducuntur,

ne ue finem faciunt caedium ac oppressionum , videant tandem cruentatas manus suas, videantietiam Deum eas videre, quas

profecto videt,& videbit tandem aliquando, cum supplicium de iis sumpturus est, nisi resipuerint tempesti Ue. Ex sensu aliquo irae videtur David ex- Shis clamare, ut liberetur a sanguine Sensus e-ι Deι nim sanguinis innocetis 4rae sensus simul misi j sunt perpetuo. Inclamat tame Deum. Deu 'l' salutis suae. Ex qua tam familiari compel- - latione illud satis apparet , simul sensisse Dauidem Dei sui misericordiam Flaletes enim simul eodemque tempore,&sensu aliquo irae, sensu misericordia diuinae assici solent: qua quidem re differunt side-l 4 ab infidelibus. Fideles enim ut tuq senti ut iram misericordiam Dei sui certo aliquo modo ac quo tempore metu ut sibi Vari ab ira irato Deo, eodem tepore ipsi ad iacto omhaerescunt, neque se ab eis verbo ct pro-er retro missionibus diuelli patiuntur Ex quibLs pendent, tanqua ex petra aliquo in summa undarum iactatione. At vero infideles, quo tempore percipiunt ira,nullai merea semporis est perceptio gratia . dum apertoa

242쪽

etis ROB. MOLLOCI COMM. ident in seros quibus iamiam absorbean, tur, hi habent interea cui ad lineant, vel quod quas extensa manu appiehendant, non Deum, non Dei m Christo promissiones, ex tuo existunt horrores ineffi-biles, quibus nult a consolatio sit admixta. Tutri quidem beatos coguntur existimare eos,qui in hac vita didicerunt ad Deum si de appropinquare christum iromii siones in eo factas apprehendere.' Caniet lis rua Sequitur petitionis arRu--. ὰ, mentum Vltimum a Vera puus gloria, qua- ωuom n. si dicat, Domine, totum opus hoe gloriarrum iri tuae,in tuam ipsius gloriam redundaturummum D i est Quare libera me. Verba textus sunt, I Cantabit lingua mea iustitiam tuam:lhoc est,

Λ misericordiam, quam hic iustitia ideo vo-T. eat,quod seeudum Dei promissionem fiat. quod enim secundum promissionem suam efficit Deus,id iuste efficit Addit prςterea,

nomine, iabia mea aperias: hoc est, iuggere mihi materiam laudis tuae ex peccator unIre nussione atque liberatione, tum, os meum annuntiabit laudem illam tuam.Noeta quid faciat iam liberatus a peccato darn natione. Damnatus Deum laudare non potest. Quis,inquit,in inferno celebrabit teξSatis autem compertum habuit David, ea Deum esse naturavi ingenio, ut omnia o

pera sua yelit in suam ipsius gloriam redu- dare.

243쪽

clare,beneficiorumque suorum si uctum ad se redire atque inde est quod non promiscue, ac sine delectu, beneficia sua quibusvis eommunicet loquor maxime de spiritualibus nam temporaria ista: corpora. Ita etiam reprobis impertit. At vero Christuri beneficia ipsius non nisi fidelibus largitur In his enim solis assequitur beneficioru suoru fine, ij duntaxat qui fide ea recipiunt, datore illum Deum glorificant. Quid, inquies, an per laudes nostra Sari Loenobis profectas aliquid diuinae gloriae ac des Ἀο- cedit ZRespodeo Deu quide in se esse per-μ α sectissimum,&omni sufficientem, eiusque ν' : με gloria in se persecta c5sistere, sine ope ere- 'φω''aturq euiusquam ine qua, Pater glorificae Filium,Filius patre Pater dc Filius Spiritu Sanctum,Spiritus Sactus Patre Iiltu, verum ideo Deus postulat a creatura sua glomtia quod iustus sit. Iustitia autem eius postulat utereatura creatore suum agnoscat, omniumq; bonorii fonte illu in beneficiis

suis glorificet.Illud aute boni quod in Dei

celebratione est,ad creatura pertinet: cuius felicitas in eo consistit, ut Creatore ac Redemptorem suum Deum omnibus officiis colat. Atque id quidem p ij quique in sese ipsi experiuntur. Si quando enim cor sibi non sentiunt solui in Dei laudes, tum trulla profecto est eonsolatio,nullum Sau-

244쪽

ei sentiunt ad Creatorem Uisto celebrandum, adpetendum ab eo id omne quo opus habent, ad agendum ei gratias pro receptis beneficiis, tum demum beati sibi

videntur esse. De aeri Nam non delectaris Dixit David annun-μ μ α ciaturum se Ludes Dei, cantaturum lin eremqn μ. . a Lustitiam Dei . qui quidem cultu, noniarii. nisi spiritualis est, internus Quaeri itaque potuit de sacraficiis dc externis ceremoniis, Annon illis, celabaturus sit Deum Qusstionen hanc occupat, eique respondet his verbis. Non delectaris rifciu: q. d. non tam delectatur Dei is cultu externo quam interno, qui cernitur in Spiritu veritate. Non tam delectatur sacrificio ae immolatione bestia um, quam interna cordis obedientia , sanctificatione interiori, qua fit, ut homines sistant se Deo victimam sanctam,vivam, Deo placentem, ROm .i2. Verum, adhuc obiici potest, Cum fictificia sint ex ipsius instituto mandato,eum David non nisi sub legis paedagogia vixerit, nondum manifestato in earn Christo , qui fit ut David vel detrectet ipse exterr alia religionis exercitia, vel Deum pronuntiet iis no delectari' Respondeo, non simpliciter intelligenda esse Ferba , neque abs9lute prolata esse. verum

245쪽

comparate facta nimirum comparatione externi cultus cum interno, cuius quidem respectu externus non est magni facie duS. Psalm Sic ipse Deus profitetur se non ita labora-I4. re fictificiorum nomine, modo ipsi isdes offerantur, ct sacrificentiar Samuel Saulea Sam.is obiurgat, quod putarat Deum holocausto magis delectari,quam obedientia: delectatur, inqui Iehoua holocausto, di cum au ficultatur ei Ecce , uiscultare es meliin 1acrifcio, in attendere melius pinguedine a

rietum.

Estis alia responsio aliorum,quam e-De abusis quidem non reiicio, nempe Dauidem isti ultu ex. loqui de sacrificiorum abusu.Lex docebat rv saetificiis expiati peccata , ut peccatores diffisi mentis c operibus suis, confideret soli illi Christisaerifieio, cuius quidem typi fuerant omnia illa Levitica sacrificia:&vt fides eorum,in futurum, illo Christi sacrifiei confirmaretur. Hic sane Usus fuit veterum sacrificiorum genuinuS. At vero homines, neglecto Christi sacrificio,neglecta fides resipiscentia, neglecto denique ultu interno, sacrificiis oblatis, externis ritibus, tanquam meritis, praefidebant. Dicit itaque Deum non delectari abusu isto sacrificiorum, quem etiaEsa. I. Deus se abominari dicit Externa illa religionis exercitia in verbo audien-

246쪽

13, RO R L LOCI COM M. do, in Sacramentis administrandis, participandis , a Deo quidem praeseripta sunt: sed si non adsit ultus animi internus, fides, resipiscentia , bona opera, nihil sunt

externa ista omnia, Deus his non delecta saeri . tu , imo vero abominatur ea me sacrifi- propicia ciis hoc tandum admoneo hoc loco, fuisse, ερ ri4 ista praesertim quae vocantur propitiato

βώιBZ critici, Chri lii, in quod traducenda erant se a Chri peceat mundi, execratio Dei. Ex quo si is σε. apparet quanta sit huius victimae excellentia, eui tot victima a mundo Condito, tanquam umbrae totidem immolatae inseruierunt Nulla unquam res fuit, de qua tot extiterint praedictiones, tot fuerint significationes apud Iudaeos. Non praeteriit vel unus dies, in quo non ipsa repraesentata est manein vesperi, in illo nimirum sacrificio iugi Atque id conuine it excellentissima insa νοῶ esse hane victi inam , summeque necessa-

myra riam, quam nullo unquam tempore pate-starat a remur ex oculis nostris discedere, quam etiam oportuit in umbris quibusdam iam

inde ab ipso lapsi Adami ad tempus illud,

quo Christus est exhibitus, patribus nostris repraesentari. Nam illi in sacrificiis suis aliud intuebantur quam sanguinem belluarum, sanguinem nimirum fili j Dei, quem etiam interposuerent inter se

iratum

247쪽

I, PsΑLM VI. 23 Iiratum Deum.Nos autem,quibus contigit οβ, -- post Christum et iisque aduentum nasci, tia nostra quique ine edimus in haec tempora, ebrielieiores sumus veteri illo populo, quod nonunc in umbra , ut olim illi intueamur victimam illam, sed Christum in Evangelio

suo habeamus ante oculos crucifixum, id quod veteres illi patres, Abraham saaeda cob, Irophetae omnes, unice desiderarunt,neque tamen obtinuerunt Patres, CrPro'be inquit,Christus cmueruntdia re quod νοs diaetis, sed id nonfunt consequinti. Milera autem est ista caecitas nostrais de nunquam satis deplorada, qui exortum illum Iustitiae Solem non videmus certe ut oportet. Orandus itaque Deus est, ut quemadmodum oeulis nostris videndam proposuit hae vi et ima,ita oculos nostros aperiat, ut eam tandem clare intueamur. Consideremus nune cultum, qui pla Dὸων.

mus. Sacrificia,inquit, Deisiunt Spirisinsta. im πAus vocatJacrisicia pluraliter, quia Vel T. . ni cum illud contriti animi si crificium est l. M. instar plurimorum, adeoque omni u quotquot unquam fuerunt. Sacrificia Dei Vocat, hoc est Deo aecepta, Spiritum fractum intelligo quasi eomminutum labiectum, propriae infirmitatis ac indignitatis eon scientia. Tum ad Deum conuersus ait, O

248쪽

nis. ει ossis est, qua significit Deo acceptissimum esse animum fractum, contritum. Sed videamus paulo diligentius Ah lucinnam dicat animum fractum. Postea factis udm quis ex peccato suo exsuscitatus est, quid. aperti sunt ei oculi, ad hoc ut foedisa tem suam inspiciat,comparata nimirum ea eum Dei natura, quae in lege proponitur nobis iusta ac sancta, videat etiam foeditatis suae poenam, iram a maledictionem Dei Nunquam enim satis admiretur quis

corruptae naturae caecitatem qui eaeci sunt Corpore, aliquem tamen aspectum habent vident enim intelligunt se caecos esse sed qui animo caeci sunt, eo mise-

Αἰσὰ xiores sunt, quod ne intelligunt quidem

accurata se caecos esse, imo putant se lympi disside scri me videre, eum tamen miseri talpaqUO-

uis caeciores sint, donec tandem diuini tus ipsis oculi adaperiantur posteaquam igitur aliquis inspexit naturi suae foeditatem, ac immunditiem, nam similique Dei iram, tum animo delicitur, inui prius sibi aliquid esse visus est, iam in oculis suis ipsius sordet nihil sibi esse videtur Datque hae una est deiectionis contritionis causa. Ist&aliera, nempe degustata aliquo cedite modo Dei in Christo mise-τicordia, quam simulac quispiam deliba-

uita

249쪽

ΙN M. 23suit, dolet non tam propter poenam , quam propter offensum Deum, Patrem tam micricordem. Atque uec est ea , quem Tristitia vocat Paulus tristitia secundum cum,1GUμιμνε quae essicit resipiscentiam hoc est, animi ' mutatIonem, veteris hominis mortifica , tionem, noui hominis vivificationem. Dolor iste qui est ex offenso Deo , con- ρἰς se iunctam hibet laetitiam ex sensu in oris ρεφήμmdiu ni ineffabilem fieri enim nequit, Vt a Gmmam moris illius paterni sensus, senserus titiqnum omnis sit expers. Na, quod mirualicui vi-Gratiam. deatur, quo maior est amoris Dei in Christo sensus eo maior dolor, maior etiam istitia.Neque enim serio laetatur, qui non serio dolet. Atque haec est resipiscentis peccatoris conditio is status mortalium

tristissimus, simulvi laetissimus est. lim

chatur,&in eo conquiescit, unde Deuci summope-pse apud Esaiam negat habitare se in tem re eiact* plis manufactis negat etiam habitare se μη vel in caelo, vel in te iris, habita culum autem suum,ac domum quietis suae profitetur esse animum pauperem S contritum. Quod si dicas cum animus noster non sit plene in hae vita regenitus, ne animus etiam resipiscentis quam maxime serio,Vnde sit illud ut Deus eo tantopere dulccte-

250쪽

as Ron ROLLOCI AEOMM.tur, ut in eo etiam habitet S conquiescat Curim a Respondeo, Cui animus contritus est , is minaeon fide simul imbutus est contritio enim exr Me est, persuasione misericordia ac dilectionis Dei in Christo. Per fidem autem animus,etiam non plane regenitus , placet Deo, nimirum perfidem in unicum illud sacrificium,quo iacatur ira Dei aduersus peccatum . tranquillatur peccatoris conscientia. Ergo delectatur Deus animo contrito,quia idem fidelis est, Christum in se habet inhabitantem per fidem. Vt igitur placeamus Deo, nu quam sinendum est, ut illud Christi sacrificium ex oculis nostris elabatur. a Benefacpro Poluntate tua et ioni: arisca muros Ierusibalaimorum. a Tum delectaberis sacrificin iustitia holocausto, in prorsius consumendo tunc offerent

super aliare tuum Iuvencos. - Benefac pro doluntate. Hactenus suit pri-

par, I . mum petitionis genu pro te, tequitur altera petiti tam pro populo toro,& bono publico,eu-nem pro iustum nulla rationem habere virtus est, Aclesia eo clim peccato suo Deum ad iram prouoca- ret, ieccatum enim Prineipis uniuersum populum in discrimen coniicit eum expOneret eum gladio hostium. Damnum autem hoc, quo populum aifieit, allegorice cum labe murorum comparatur, quia fideles