In Selectos Aliquot Psalmos Davidis, Roberti Rolloci Scoti, Ecclesiæ Edimburgensis Ministri, Commentarivs

321쪽

m superne tib fuisset datum.Hqc ille. Tertis

signifieatur hac sententia,ipsam crucem ac mOptem piorum,Vtcunque viles eat in ocu- Iis hominum, elle tamen eam in oculis Dei pretiosam. Postremo, admonet haec sententia, quddiemsu posteaquam iam mortui sunt ij, ter- missione Dei limul Miuria mpiorum e ..ὰ. δmedio sublati sunt, Deus non sinat eorum meminit, morte e memoria sibi excidere ullo unquatempore. Nam quum illud verissimum sit, quod omnes suo tu lachrymas in tre quasi reconditas, atque in numerato habear, quanto magis totum piorum sanguinem

singulas etiam apud se guttulas eius re seruatas habebit Imb verbiriusquam vel una gutta sanguinis piorum pereat, iubebit terram iptam , quae os suum aperiens ipsum quo tempore effusus est, suscepit atque imbibit,iubebit, inquam, terra ipsam eam reseruare in aluo quasi sua, in diem illum visitationis Domini, quo ulciscetur in eos omnes quotquot in hac vita pios sunt persequuti.

Q tuor igitur modis istis, ut summa di μουνιῶ

cam, pretiosa est in oculis Dei mors pioru p Primum quod non sinat tuo saepe perire, Motui sed eos e maximis periculis liberes. Dein mini. de, quod si permittat ut moriantur,non temere: sine grauissima causa id fiat. Ter-

322쪽

3o5 ROB. ROLLOCI COMM.tio,qr bd ipsa mors piorum, vivi vilis sit in oeulis mundi tamen in oeulis Dei pretiosa fit. Quarto quod mortis piorum perpetuo recens sit memoria. Ex his quatuor modismiaxime intelligendus est primus ille hoc in loco, Nempe quod ideo pretiosa sit in oculis Dei mors suorum,quos suos non patitur saepenum ei diu mori, sed ipsos e maximis perieulis eripi t. Sed quor es mors pretiosa in oculis IebouHNempe eorum , inquit, quos benignitate prole quitur. Ergo amor a benignitas Dei causi est, cur an

pretio sit mors suorum, quos ipse diligit

eos in vita conseruat, neque temere n- quam mori eos patitur.

. Miretur aliquis statim prima faeie, eur loia diis h. DeuS non modo permiserit,sed etiam ius- missidera serit perdi tot tape Gentes, nullo delectum habito virorum, mulierum, infantium, id

quod de populo qui fuit in terra Chanaan legimus in libro Iosuae. Indaganti mihi

paulo altius huius latae seueritatis causam haec occurrit in primis,qubd Deus eas Getes non sit benignitate prosequutus: Veruc contra oderit eas,quo fit ut mors eorum non sit pretiosa in oculis Dei .Qu'd si ita que mors pretiosa vel non pretiosa pedeat ex amore vel odio Dei, quam sunt beati

illi quos diligit Dyminus ta in vita, qua

in morte.

323쪽

OUcro Ieboua.Cofirmat experientia sua Eve en Dei prouidentiam erga suos N. d. An non' ι . Obsecro te, Ieboua , flui lim incula mea de cia Gis enim loquitur, ae si manibus pedibiis De auerique vinctus ad supplicium tractus fuisset pia. Innuit enim adductum se sui si in extremit vitae suae discrimen,eum a Iehoua libe- uus est. Causam liberationis addit, quod sit seruus Iehouae,atque ide,seruus, qud dfilius sit anelliae ancillae enim fili ex lege ain Dei pariter serui sunt. Dum dicit se anetl rionis cas lar filium, significat se non extraneum ali se quem ieregre venientem seruum, sed

ex domesticis Dei aliquem Significat igitur nune se non hominem aliquem , no

uum de inquilinum seruum in domo Dei, verum ius aliquod habere se in domo Dei, vel ex parentibus suis, qui ante ipsum comprehensi erant Dei scedere. Neque enim illud vulgare aliquod Dei beneficium est, quo nascamur nos ex Dei quasi domesticis

confoederatis. Verum, non obscure se prodit assectus θω-

animi Dauidis in hac quasi verborum gra- 'U' datione Indicat enim verba affectum ani- II mi magis magisque ad Deum appropin quasse Primum enim ait, semserum tu M. Hic primus gradus est verborum,&prima animi ad Deum appropinquario Deinde

ad ipsum repetiti dicitque, pumserum tum:

324쪽

r Od a. B. ROLLOCI COMM. hic secundus est verborum gradus, 4ecunda animi ad Delam appropmquatio. Tu tertio loco dicit , Illimseum ancilia me. Hi tertius verborum gradia sest,in summus index lummae ct tertiae applopinquationis ad Deum. Nam diam hoc postremo dicit,plane se cum Deo conmi gii cum eoque cohaeret,ide6que beatus euadit.Nam in illa Dei κοινωνί . posita est beatitas no

stra.

Pἡbmdὸ, Vides igitur hoc in loco illud primum,m diuina unde sit quod tantacu animi fiducia prae se dieet Dei illam erga suos prouidenῖ iam, P nimirum ex sua ipsius experientia , speetali erga ipsum De prouidentia neque enim potest quis prouidenti Um misericordiam Dei erga Ecclesiam tuam commendare in genere, nisi ipse in specie eam sit expertiis Irofecto frigide fuisset illud dictum a Paulo, nimirum venisse in mundum Christum at peccatores simaret, nisi hic ipse prior expellus fuisset ieccati miser lam, Dei misericordiam . ideoque subiecit haec verba, Quorumpr- ωsum ego, ut cocluderet, apud conscientiam sua, zmm se a Christ , seruarum esse Generalis ita-

eis dicandam Dei erga Ecclesiam tuam prouidentiam , Agiatiam. Neque enim egoynquam Papistam aliqueat concionatore

325쪽

elesiam suam idoneum existimavi, qui nihil potest ex suo ipsius sensu vel experientia depromere, qui non potest illud diee-re,de quo supral Oe psalmo, Credidi, algis eide Ioauuti km. Obser fecundo , Sunt quos multum M--

torquet cruciat mortis genus hoc vel il lud. Vt violentae, ut foedae,ut subitae, ut ex ' 'quisitaret crudelis. de quibus quidem mortis generibus, non prius cogitant, quam horrent. At praepostera est eura ista ac sollicitudo quae est de mortis genere quin illud potius primum omnium nobis esse curae debet, ut sentiamus nos a Deo diligi. Qubd si enim sundati fuerimus a radicati milia Dei charitate, pretiosa futura est mors nostra qualiscunque in oculis Dei,&in morte ipsa plus quam victores erimus: Rom. 88. 7. Obseruade=tio, David proeuldubio per ne errea

uenit ad absconditam illam, quarin corde π Dei fuit,dilectionem ipsius, et iisque en ,sem

sum aliquem assequutus est ex effecto sim .is

guttaris ac insignis alicuius liberationis, modi di cstque dilectum se esse a Iehoua,ex eo nemi mquod mors ipsius pretiosa fuerit in oeulis ρ μορ' Iehouae. V mea est illa eonsolatio nostra de' 'invitam in morte, ubd non sumus no .

sci, sed fidelissimi Domini nostri Iesu

326쪽

3i, R. o B ROLLOCI COM M. Christi,atquequbd Domini sumus,quod', que ipsi eurissimus.hino didicerunt imprimis veteres illi pi viri, qubd Deu praesente sibi in extremis quibusque periculis rei'psa deprehenderunt. Inter caeteros nume-βη randus est Daures, qui ut obiectus fuit peri-

otii. eulis plUrirnis, ita plurimas sentit liberationes 3 ex experientia berationum persuasit sibi se Deo curae fuisse atque hoc ipso in loco quo dixit pretiosam in oculis Iehouae esse mortem intentatam piis , innuit haud dubie hoe esse documentum diuini erga nos fauoris& curq, qut,d pretiosa sit mors nostra in oculis ipsius. G nera Obseruapo remo, Quo demum tem Πονε ετ pore gloriatur David in eo q0bd si lilius rerς ancillae Dei hoc est natus ex ea matre,

aiae eois quae cum Deo confinderata ruerit, nim uu ναριο tum cum agnoscit simul se seruum Dei es-q at tile se Prodest quidem nasci ex Sanctis, ciis φῆς qui in Dei foedere sunt parentibus dum ipse in illo cum Deo foedere persistis, Deique seruus es ita enim ad te pertinet pro--ssio illa tam prolixae misericordiae, quae facta est in mandato secundo , Miserebor, inquit, milienorum ex iis qui me diligunt e custodiunt .indata mea. At si te ipse,

parentibus tuis, cillo Dei foedere indignum praestiteris, nihil tibi prodest, qubdnatus sis ex sanctis confoederatis cum Deo

327쪽

Deo parentibus Nihil prodest tibi, quddpossis genus tuum referre perpetua quadaserie ad ipsum usque Abrahamum, quo rum primum foedus Dei est ictum. Tibisacrificabo. Repetit promissionem Grata pyillam gratiarum actionis, quae supraposita9st γε est Veri. I3.de qua,quia satis multa ibi dicta ρ ρ sunt, ideo in ea explicanda erimus breuiores.Tantum enim hoc addemus, ad ea quae

diximus,qubd , ubi semel excusius est torpor ille animi nostri, 4bi semel incepimus Deum laudare, illique gratias agere, tum ita abripimur Dei illo Spiritu, ut laudandi Deum finem vix faciamus.Non nisi

aegre admodum excitamur ad Deum laudandum Semel autem excitati,eam ex precibus voluptatem capimus ad tempus, ea laetitia feruet nobis cor , ut in laudes Dei nostri totum ipsum quodammodo effundatur. Quamobrem, Ut Deum laude ciἡὸ binus , excutiendus est perpetub torpor iste Misai a. animi nostri, eonandiimque ut nullo vnquam tempore, quoad fieri potest, eor hoc nostrum plane expers sit sensus, vel miseriae nostrae, vel misericordiae Dei in Christo Iesu:Ex hoe enim sensu gemino,duplex existit animi affectus, nempe tristitiae pariter 'aetitiae, ex tristitia praesertim existunt petitiones, ex latitia verb gratiarum

actiones quae fiunt in Christo Iesu, cui

328쪽

cum Patre Spiritu Sancto sit omnis glo ria, Amen.

PSALMUS CXXX.

Arrumentum.

Canticum est didascalicum, Propheta aliquo

eonscriptum Constat tribus partibus. Primum,Occurrit commemoratio precum quas conceperat aliquando,cum in maximo periculo esset, ad ver .vs que s. Deinis,transitione facta profitetur,adhuc se expectationem in verbo Iehouae habere, ab eoque pendere, ad vers. 'u' . Tertio, eandem expectationem commendat Israeli, hoc est Eeclesiae toti, ad finem Psalmi. Canticum excedenti limum. Ex profunditatibus inclamavi te, Ieboua,dicens: Domine , ausculta doti meae sint aures tuae intentae ad docem deprecationum mea

rum.

Si iniquitates obseruaueris ab , Domi-M,quis posui cosistere Θ

Sed apud te est condonatio, , reueren-γν matercolaris.

329쪽

3. Illud extra cotrouersia est,qubd du quis

in profundissimis perieulis haerer, tum ex profundi istimo mimo corde preces Undat,imbstrenue inclamet Dominum. Sic enim Propheta hic de se loquitur ex pro funάitatibin,inclamaui ad te eboua Vides

agitur quo lepore pi grauissime affligutura premuntur manu Dei, eodem tempore

Caere eos serio cum Deo suo agere ad eum maxime se recipere cum precibus ac supplicationibus. Nam , ut constet huius propositionis veritas. a filictiones primum indict ο- efiiciunt in cordibus nostris sensum assi ne Puquem peccati ae miseriae nostrae. Nisi enim qimi Deus suos, quibus ipse nouit modis, exeDeeret, profecto ad sensum comunis huius

miseriar noturae si nunqu3mper Uenirent.

Deinde, ubi cor semel praeparatum est se iis aliquo miseriae suae, tum Spiritus Dei, quem adoptionis vocant apsum afficit en su aliquo misericordia Dei, ut cum Apostolo loquar funditur charita te incordibim nostris per Spiritum S.am datus es nobis, Rom. .

idque per Christum Iesum ipsiusq; morte. Nam profect bio si praeparatis primum cordibus nostris sensu aliquo miseria ameit e S. Sanctus senisu aliquo misericordiar Dei in Christo Iesu. Postqua autem S. Sanctus effudit in cordibus nostris charitatem illam Dei, tum nos cocipimus animis fidu-

330쪽

eamus. Nam Spiritus hic est que appellae Apostolus adoptionis Spiritum, per quem

clam imus , Abba, Pater. Clamamus, in-R0m 8. Numquia Spiritus adoptionis ex sesinamO-ys iis ea fiducia efiicit in cordibus,ut dilatato corde prirnu, deinde ore Deu patre, libera voce tu alia inclamemus. Ergo ubi pri-nu, et Spiritibus imbuit animas nostras se- si charitatis Dei, libere De adimus eum- lle precamur nisi enim prius sit sensus aliquis amoris Dei, nulla profecto est inuo cario nominis ipsius.

Dato Vides igitur id quod ab inrtio diximus

- verum esse. cmpe quo grauius affliguturhi. p=j ς ardentiores elle preces eoru Nos, quia nodum demersi sumus in has prosunditates, ac proinde nondum tacti sumus eo, quo iampridem esse debuimus sentu, vel miseric nostrove misericordie diu in rideo Deum, ut Oportet, non inuocamus, neque inclamamus. Praestaret quidem cum

precibus affligi, quam sine precibus pro D

Treet Dicens, Domine. Hactenus proposuit septurusor in periculo Deum inuocasse,nunc subiicit precum illam formulam , qua tum usus est in Deo inuocando, uili inquit, Domine, docem meanu Tum eandem petitionem m- geminauit,Sisu et restina attentae canπminatio