In Selectos Aliquot Psalmos Davidis, Roberti Rolloci Scoti, Ecclesiæ Edimburgensis Ministri, Commentarivs

311쪽

IN. Ps A1M. ix 's diu per Spiritum Sactum post luctam Postremo, id videndum est , quod dicit acce terando ista a sese dicta, hoc est ex subito

quodam carnis motu Ex quo nota discr1men inter infidelitatem eam,inquamn Onnunqt meid ut ij,ae infidelitate impioru cotumacium. Pij nonunqua ex subito carnis motu infirmitate dissidui.Sic Pe- Σ' -- trus ex infirmitate abnegauit Dominu Ax- in ipsa ut sie loquar dissidentia alique do ioere οὐ

lore sentiunt, neque secure adeo diffidunt n. quin in has voces nonunquam erumpant, O me miterum, quis me liberabit a corpore mortis huiust Impi Dc5tra, non ex subito aliquo carnis motu infirmitate, verum ex co firmata malitia dissidui Deo, ut ij fecerunt qui Christi opera Diabolo adscripserunt, ct Haeretici omnes, qui posteaquam conuicti sunt Scripturae testimoniis, malitiose tamen resistunt veritati. Atque hinc est quod eum impii,qui ex malitia diffidus ,raro miseri eordia cosequatur:Pij,qui ex insicinitate earnis diffidunt, resipiscat,&misericordia inueniat. Haeretici raro co uertuntUC.Petrus conuersus est David mi sericordia assequitur, ut hoc psal.& psal. SI. I Quid rependerem Iehoui omnia benescia eiu siverant me. I ii Pocmium omnis salutis acceptum exbι-bebo, CV nomen Ieboua praedicabo.

312쪽

I Vota mea Ieboua rependens,mox coram toto populo ei dicendo. is Iretiosa est in oculis Iebouae mors inten-raia iis quos ipse benignitate pro siqisitur. Is Obsecro, Ieboua, cum ego sim seruus tuus mseruus tum livi ancilia tu solueris incula mea,pretiosa sit a ita mea. ii Tibisacrificabosacrificium gratiarum actionis, nomen Iebouaepraedicabo.

Porem. NMd rependerem Quinta pars Psalmi in

ara eon qua consilium capula gratiis Deo agens non eo dis.In deliberatione signifieatae pronee-μ ε . tur, se imparem esse tot tantisque ei bene - - . ' ficus eOmpensendis. q. d. non est penes me rependere Iehoua bene fieta enim eius maiora sunt quam quae a me compensari pose sint. Proponit igitur primum, non posse se rependere Iehouae, hoc est eompensaret ipsius erga se bene fieta. Deindo ratione nam σν- reddit ex magnitudine beneficiorum Dei. Considerata enim beneficiorum Dei im- οῦ ' pari magnitudine, ex parte una: ex parte autem altera, eonsiderata impotentia ac tenuitate sua: victus ineomparabili beneficiorum Dei magnitudine, anxius quaerit, de quodam modo exclamat , auud repen derem

313쪽

derem Ieboui quasi dicat, Non est penes

me, tot tantaque D ei beneficia compensare. Ergo argUmentum est, non tantum a

magnitudine beneficiorum Dei, sed etiam ab impotentia, tenuitate, ut sic dicam patuitate sua. Vno verbo, ex eo est argu mentum , quod nulla sit analogia iroportio inter se suasque vires Dei beneficia Nam quaeciique ossicia hominis erga Deum,tantum ablunt ab eo,Vt mereontur de Deo aliquid, ut imparia fuit beneficiis illis a Deo acceptis,compens indis. Quae igitur in fania est eorum, qui putar Nqμstrum 1e operibus uis non tam um repedere Deo, hoc est, compestre collata iam beneficia, ista, isset. sed etiam demereri noua, praetcrtim maxi titur. ma illa,iustitiam ii tam aeternam Dile mus hie rursus eam esse liberalitatem Dei erga nos, quae non expecitet mutuam parem compensationem a nobis: imo quarne possit quidem. Id enim argueret Deum bono nostro indigere, at Deus in seipso persectissimus est, ad cuius beatitatem nihil addi potest de cuius felicitate nihil demi potest. Constitit enim ipsi gloria his

ct felicitas, ante iacta mundi fund menta. Gleri scamel, Pater , inquit filius Dei, ea gloriaq; ambabui apud te,ante iacta mundi /η ipfundamenta. Et idem alibi, Egogloriam ab Ioan 'i homine non caluo. Creaturae in eo vel felici s.

314쪽

felicita cet vel non glorificet Creatorem acRede- prorem suUm H autem Dei liberalitas

rali is nobis propol1ta eli ad narrationem, ut de- ώidno US mutuo, nihil inde exspectates. Inter doceat. ea illud nobis no est praetermittendum, eae 1iem ignitudinem ae dignitatem sacrifi- Sacra ic' ij Christi, quae nostra causa e vice non modo compenset omnia Dei beneficia, sed etiam de Deo mereaturno solum vulgaria ista beneficia, sed etiam mi longe maxima sunt,iusit iam ac vitam aeternam. Hie si quaeratur, an non hoc tat superbi animi, vel semel conari par pari Deo rependeret Respondeo, Dauidem non tam co-Humilli nitu Deo rependere his verbis, quam sub-t si misso animo professum esse, quam n Ulli SI fuerit uiribus, qua impar ad copensandu. Poculum omnis. Hactenus, addubitatio in Minterrogatio: sequitur responsio Ton em quasi resolutio, qua, post deliberaῖionem si aci liabitatione, concludita nudanimum

riam νι tu est quod potest facere rimo ne id quideb ens potest facere sine Dei gratia Primum itaq; proponit se gratias a sturum Deo : Deinde, formam gratiarii agedaisi in med tu affert, hoc est formula precia, qua apud Deus su τ ινὴμ , rus est, Postremo, gratiaru agendaru propo

lis pia sitione repetit atq,cεcludit. Propositio est his

315쪽

liis verbis, Poculum omnis selutis. Vt h. nc propositione intelligamus , opus est noni hil repetamus ex historia quae est . Chron. Is ubi post introduciam a Dauid arca avrbe Hierosolymitana,duoeta fecisse legimus primu holocausta ἰυχα - κα sacr immarficia Deo obtulisse: secundu , epulus iarum rel. fecisse populo .id recordatione beneficio-Iua Deo accepto tu. Hoc igitur loco pro ponit se truque illud fictinu. Nam quod ad conuiuiu attin Ct,Poculum, inquit,omnis Pocμlum silutis acceptum exhibebo, hoc est, epulti se crufacta populo,in recordationem omniuliberationi mearu , ioculta propinabo omnib. bibeduinppetua liberationum ea

Iu memoria. Deinde quod ad holoea usta se ε ψαρις- se illa ob inurum proponi his his si

verbis,cum, inquit, Nomen Iebouae praedi ca. cabo 'ota mea Iebouae rependens, c.

Quod ad vota hoc tantum de iis admotas ψοti nemus, infirmitati nostrae subseruire. Primum in periculis confirmant fidem liberationis: ubi enim voto nos obstrinximus Deo nostro,tum spe liberationis celtiorem Corcipimus. Deinde ad gratiarum actione magis nos excitant , post quaia liberati sisemus.Na voto obligati, necessit latem quandam nobis imposita esse sentimus, ad gratias Deo agendas. In votis cauedum est m-

primis,ne sint de rebus illicitis, ici ci

316쪽

bo non permissis,qualia sunt hodierno die illa Papistarum monachorum, quibus

Deo non seruiunt, sed Deum tentant infirmitatem su am non subleuant, sed maius onus illi iis ponui .cuiusmodi votum, inter eaetera est,illud de eae liba tu. Adniti, Quod obseruandum oecurrit primit mimmien hoc loco, illud est, quod primu agnoscat, quam ii ulla sint ipsius ossieta in Deum prae' magnitudine beneficiorum Dei:deinde ad gratias agendas descendat quo quid eor-is,m iri e monemur agnitionem impotetiae nO-it aequa imp ires sumus Dei in nos benefi-c is amnensendis,antecedere seriam gratiarum acticinem. Neque enim is unquam se i O&ex in imo gratia segeti cuiquam pro beneficio accepto, qui opinione quil-d im virium suarum, quibus beneficiu ei - pi coim Penset, luctus suerit.Vir potensa - liquis cum aliquid benefici aee erit ab resistis: impotetiore 3 paupere, non dignatur ho-mmem gratia ru' liqua actione existimat enim vosse se 5 solum parSed etiam plusere, cum lubitum fuerit. Cotra, pauper ali Cras accepto a potetiori beneficio,

conlata sibi inopiae suae, quod nullis sit ad dum viribus , id quod solum

Docea fitere, verbo gratias agit. Phari us ille qui una cum Publicano ascendit ad luna,Vt Dominu precaretur, precatus

quidem

317쪽

quidem est in hae verba, uec tibigratias,

quod non feceris mesimilem aliis iniussu, at cibus,moechu, neque huic etiam Publicano, hominem enim procul flantem digito demonstrauit tum addidit, ieitino bis in hebdomade, decimas perfluo. Non solum gratias agere voluit ob beneficia a Deo accepta,ied etiam cum Deo rationem inire voluit dati & redditi quasi vero ipse etiam beneficia illa quae a Deo data esse com memorauit , ostietis suis erga Deum compensaverit. At quid effecit huiusmodi gratiarum actiones quid profeeitque infectata dieit Christus eum domum rediisse:Vt discant omnes, inter agendum gratias Deo, non praefidere interea merito suo : neque iustitiam suam apud Deum vendit are,quasi ipsi iustitia sua non modo cope ent Dei in se beneficia,sed etia de Deo mereantur. Hierursus docemur agnitionem impOtentiae ac tenuitatis nostrae existere ex be- nu oneficiorum Dei dilige i examine o5de

rat Ioneri te ex cotideralione facultatum O- --

istraru ,an es respodere possint tot tantisq; Dei beneficiis. Qua ob rem ita tande sentiemus quam impoletes,imo qua nihil simus si bene fiet Dei erga nos simulq, vires ac facultu es nostras poderauerimus, quasi lance trutinare mus , ipsis inter se oparatis.Nam ita dem futurum est, ut perspecta

318쪽

3or ROB. ROLLOCU COMM. summa illa inaequalitate beneficiorum Deidc viriti nostraru gno eam 'quati quot sint m nobis defectus, quam non simus eqstmodo soluendo. Vis igitur ex animo Deo gratias re astere. omnem et loria beneficioru suo ιὰ ρ- ru pia Molidum tribuere agnose quam meruei ipse inops sis. quam nihil habeas, quod Deo repedas. Vis rate hoc agnoscere)examina diligenter Minter se compara Dei in te beneficia dc facultates ac vires tUas. Quod si in agendisDeo gratiis, hoc ordine procederemus, profecto magis exanimo, Deo μ' magisque serio , qua solemus, Deo gloria omnem beneficiorum suoru tribueremus. Misi . Hic rursus obserua in David grati ani-- , seu hi significatione Vouci Deo & votu re- gratia pendit. Gratitudo haec in promittendo,& promissi praestatio, non est numeranda in

nirnas Dei erga nos Denenclis: Ex gratia

enim Dei singulari est, quod Deo pro beneficio aceepto grati sumus: plerique enim omnes proniores sumus ad imploranda aliquo modo Dei ope, Muiuendum ei,cu graii ori aliquo perieulo urgemur, quam tu mus ad agedum gratias,&per Oliled Deo vota nostra, postqua iam Dei beneficia in nos sunt collata .hίec tam e duo inseparabili nexu coiungeda esse admonet Propheta P .soaq.Sacrifica Deo laude, di redde Excelse 'ota tua , atque inuoca me tepore angu-

319쪽

stae eripia te ait honore assicias me.Puto equide esi homine nos erib, eo quo oportuit animo petiisse aliquid a Deo, qui posteaquam illud a cosequutus est, immemor est beneficii de gratiarum actionis Nacide ille

Sprilius quid Ocet nos precari, Oportet, interpellat pro nobis sulptilis inenarrabilibus, do e et nos pro beneficio accepto Deo gratias agere,idque Um gaudio quo- dare ac laetitia animi ineffibili. Postren b, hic obseruadu est immu istu De mari. suille gradum actionis gratiarum , quem ogr David Deo suo promisit. Maximum enim ' 'ρ

beneficium maximas gratia Saequitat .maximete autem gratia sunt quae Deo ag Untur

non clam, sed palam,inspeci ante laudie te tota Ecclesia. Diuid si quando promittit velifieri Deo ossicium maximum, profitetur te non poli e offerre vel promittere Dei officium aliud isto maius , quam tDeu laudet in publico coetu Ecclesiae suae. Maior enim est publica gratiarum actio

quam priuata. Nam dum publice agis Deo gratias, totus populus dicit, Amen. Ideo que tecum una Decim glorificat. Inde est quod voluerit Deus populum in unum co- uenire,sibique una gratias, agere In Ecclesia , nempo quo maior sit ipli laus , honor Sploria.

Pretiose est in oculis Iehouae. Haec est sor sermώia.

320쪽

3o ROB. ROLLOCI COMM. mula illa actionis gratiarum ,Quam sequendii sibi proponit. . Primum commendat Dei erga tuos prouidentiam, tam in staquam in morte ipserum. Deinia, prouidentiam hinc Dei confirmat ab experientia sua. Primum itaque, pretios ', inquit, mors. Putant homines vulgo dum affligi ae

variis aratis exerceri pios vident, putant, inquam , tum Deo suo eos non eiIe cum, siue vivant, siue moriratur. Atque hinc inde est, quod persequutores ipsi existimantes Deum eoru vita mortemque iuxta aestimare, magis aduersus eos insolescant, tamquam totidem vilia labiectara ncipia. Huie igitur peruersa hominum opinioni opponu David, hoc loeo, egregam hanc sententiam, pretiosis in oculis Iebouae, c. cis sis Qui significat pmmi,non permittere Desis hae de saepenumero, ut sui moriantur , sed eo. msir ep Φ penumero e maximis periculis, ct exilius Bς etiam mortis Ducibus, eripere Significat deinde hac lententia, quod ii quando permittat Deus ut moriratur sui, id non fiat temere aut fortus , sed certo Dei consi. lio. Pilatus in hunc modum alloquutus est Christum, quasi vero Deus nullum de eius

vita aut morte Consilium cepisset. Non nos , inquit, me potestatem babere crucili tendite, entiam soluendi Respondit ei Christus, Non haberes in me potestatem iam,

nisi