Institutiones philosophiae moralis

발행: 1887년

분량: 499페이지

출처: archive.org

분류:

461쪽

rium S in eosdem, cum Su Venire Os Sit, ut re Una atqUe eadem quamquam aliter atque aliter, sed tamen eadem res ad utriusque ius iudiciumque pertineat, de bet providentissimus Deus, a quo sunt ambae con Stitutae, utri USque itinera recte atque Ordine compOSU-iSSc. Olla aule Πι lint a Deo ordinatae suus I). Quod

ni ita esset, tunestarum saepe contentionum concertationum quo a USsae a Scerentur nec raro Sollicitus animi velut in via ancipiti, haerere homo deberet an iUS quid facto opus esset, contraria iubentibus binis potest a tibUS, Varum recusare imperium salvo licio, non potest. Atqui maXime istud repugnat de sapientia cogitare et bonitate Dei, qui vel in rebus physicis, quamquam sunt longe inferioris ordinis, tamen naturaleSVires caussasque invicem conciliavit moderata ratione et quodam velut concentu mirabili, ita ut nulla earum impediat ceteras, cunctaeque simul illuc, quo munduSSpectat, convenienter aptis Simeque conspirent. Itaque inter utramque potestatem quaedam intercedat necesse est ordinata colligatio quae quidem coniunctioni non immerito comparatur, per quam anima et Orpha in homine copulantur. Qualis autem et quanta ea sit, aliter iudicari non potest, nisi respiciendo, ut diximus, ad Utri USque naturam habendaque ratione excellentiae et nobilitatis caussarum cum alteri proxime maximeque propositum sit rerum mortalium curare commoda, alteri caelestia ac sempiterna bona comparare. - uidquid igitur est in rebus humanis quoquo modo Sacrum, quidquid ad salutem animorum cultumve Dei pertinet, sive tale illud sit natura sua, sive rursus tale intelli-

462쪽

gatur propter cauSS lm ad quam refertur id est omne in potest ite arbitrioque Ecclesiae cetera Vero, quae

civile et politicum genus complectitur, rectum est civili auctoritati esse subiecta, cum e Sus Christus iusserit, quae Caesaris sint, reddi Caesari, quae Dei, De O. Incidunt autem quandoque tempora, cum aliti quoque concordiae modus ad tranquillam libertatem valet, nimirum si qui principes rerum publicarum et Pontifex romanus de re aliqua separata in idem placitum consenserint. Quibus Ecclesia temporibus maternae pietatis eximia documenta praebet, cum iacilitatis indulgentiaeque

tantum adhibere Soleat, quantum IXime Ot CSt.

Eiusmodi est, quam summatim attigimus, civilis hominum societatis christiana temperatio, et haec non temere neque ad libidinem ficta, sed ex maximis ductaverissimisque principiis, quae ipsa naturali ratione con

firmantiar. D. THESIS XCVII.

Ex dictis co a Se Jllilli , priticipes cir iles uaxi3uis erga Ecclesia u adstri r i l iciis, negatio is aliis, aliis vero positioiS. 2 O DEMONSTRATIO. Ollicia quibus principes civiles erga Ecclesiam adstringuntur, sunt duplicis rationis

alia sunt ne alii a alia vero as irinatio a. I. Ac primo, ne alios tenentur Olscio, non praepediendi legislatione sua existentiain et aclionem EccleSiae. Ad id tenentur ergo alios Status, qui tamen Sunt O cietates aequales Statui illi cui praestant, et a quor Umdominatione sunt penitiis exempti. uant igitur ma-

463쪽

gis ad id tenentur erga Ecclesiam, quae Societa S Sistrictiori sensu divina, quae perfecta Si ac Suprema, et ad quam habent eam, de qua diximus, sub ordinationem Seu dependentiam. IamVero praepedirent existentiam Ecclesiae, si huic denegarent facultatem instituendi Episcopos, fundandi Ecclesias particulares, possidendi et c. Praepedirent autem actionem Ecclesiae, si huic denegarent expeditam poteStatem Xercendi cubiti In plebes fideles atque etiam infideles docendi, matrimonium aliaque sacramenta administrandi iuventutem instituendi ac generatim ea omnia iura Xercendi, quae Ecclesia tamquam propria

sibi vindicat I).

IL At insuper, a sim talitro tenentur ossicio cedendi, ut dictum est Ecclesiae, quando ratio seu neceSsita Ssinis spiritualis id exigat, atque flerendi auxilium Ecclesiae, cum hoc sit nece S Sarium et potesta eccle Siastica exposcat. Id autem ilicient multi modis, ac praecipue rei civilis administrationem necessitati et emolumento Oclesiae attemperando, publicos Ecclesiae hostes perturbatoresqtae puniendo etc. Porro inter facium negativum non nocendi per

iniuriam et osticium aflirmativum iuvandi per auxilium discrimen hoc intercedit, quod negati cum illud obliget

Semper et pro Semper, hoc autem stirmativum obliget quidem Semper, non tamen pro semper, sed ratione habita tum necessitatis et Opportunitatis, tum CXPOStU-

lationis Ecclesiae. Horum custodiam officiorum christiani principes,

ii uot modis negativum hoc ossicium violari possit ac soleat, apparet ex ii X. epist. enc Ortituta citra, et e Syllabi propoS. XIX XXXV.

464쪽

cum regiii habenas susciperent, solemni iureiurando spondebant olim ac podicebantur. Carolus Magnus, cum a Cone Papa coronam acciperet hac formula usus est iu lo uiue Christi poni seu fit e polliceor ego carolus in erator oran Deo et D. Petro post 'is, te prolectorent ac defert Sore tu fore lyrii is sauciae Lo uana L clesiae in iuuit iis, ita ut lin dii in fullus ille ad illi 'ri ', proli sciero poli: 0que I) 24 I SCII OLION. Mentionem fecimus de iure i cclesiae possidendi res materiales seu temporales. - Ociti reapse Ompetere EccleSiae, patet. Quaevis enim O-cietas legitime instituta iure gaudet acquirendi dominium illarum rerum, sine quibus non potest ad proprium finem tendere. At Ecclesia sine rebus materialibus non potest tendere ad proprium finem. Ergo iure gaudet acquirendi dominium rerum materialium. Hoc iure gaudent familiae, quae societates sunt imperfectae et Sub Ordinatae. Multo igitur magis hoc iure pollebit Ecclesia,

quae societas est perfecta et Suprema.

Quod autem Ecclesia rebus istis materialibus indigeat, ut in proprium tendat sinem, manifeStum est. Nequit enim in proprium finem tendere nisi per cultum a Christo institutum. Sed hic cultus postulat temphi,

araS, a Sa etc. haec autem sine bonis temporalibus comparari et conservari non possunt. Item postulat Sacro SminiStrOS, qui rebus sacris vacent et operam suam in Ecclesiae obsequium et fidelium utilitatem ponant. HOSSane ministros religiosa societas sustentare debet nequit autem sustentare absque bonis temporalibus. Cum dominium liabeat rerum temporalium Eccle-

1 Cf. Sipontum . . de regia Italia

465쪽

si potest sua illa bona administrare. Si nota posset, id proveniret vel ex eo quod dependens est a civili auctoritate, Vel ex eo quod administrationi est incapax propter defectum cognitionis. Atqui neutra Sane Valet ratio. Ecclesia igitur ius liabet possidendi bona temporalia, itemque bona legitime possessa libere administrandi.

466쪽

CONCLUSIO OPERIS

Ad morum scientiam quod attinet, re sunt praecipui limius nostrae aetati errore S. Primus error est, negare omnem Dei legem Seu

adstruere absolutam lio minis ab omni divina lege inde pendentiam. Hic sane est error manifestus et Omnium pessimus si Imperium summi Dei funditus recusare, atque omnem Obedientiam prorsus exuere in publicis, vel etiam in privatis domesticisque rebus, Sicut maXima libertatis perversitas, ita primum Liberalis mi est

Alter error est, admittere quidem legem Dei naturalem itemque obligationem obtemperandi voluntati Dei naturali modo ope scilicet rationis, manifestatae, simul vero negare possibilitatem Vel convenientiam re Velationis divinae, et consequenter etiam legis Dei positivae illius praesertim quae Veritates super rationale recipiendas praescribat. Qui est error priori lii, de quod i Ximus, proximus si Proxima est eorum disciplina, qui utique consentiunt, subesse mundi opifici ac principi Deo oportere, quippe cuius e numine tota Stapta natura sed iidem leges fidei et morum, quasnatura non capiat, ipsa Dei auctoritate traditas, audacter repudiant. Dd Critia error est, admittere existentiam legis divi-

467쪽

- 63 nae tum naturalis tum positivae atque in ipsam Christi

Ecclesiam credere, at negare Ecclesiam S se societatem perfectam ac Supremam, immo contendere eam S se a Statu dependentem si Alii, quominus Ecclesia sit non repUgnant, neque enim possciat ei tamen naturam iuraque propria societati perfectae eripiunt, nec ita esse contendunt, facere leges, iudicare, ulcisci, sed cohortari dumta Xat Suadere, reger sua sponte et voluntate subiectos. Itaque divinae huiusce societatis naturam opinione adulterant, auctoritatem, magiSterium, Omnem eius ess- cientiam X tenuant et coangustant, vim Simul poteStatemque civilis principatus Sque eo exaggerantes, Ut Sicut unam quamvis e consociationibus civium voluntariis, ita

Ecclesiam Dei sub imperium ditionemque reipublicae subiungant I).'Iam vero tres hos errores refellere, scopus fuit, seu propositum, quod in hoc conscribendo qualicumque opere habuimus. Ad primum quidem errorem refutandum, a maXime Valent, quae in primo volumine diximus de lege Dei aeterna ac de prima eius in rationali creatura participatione, quae est e divina naturalis. Alterum vero errorem funditu S Vertunt ea, quae de revelationis divinae, etiam illius quae pro obiecto habeat musteria, nec non de debito divinam amplectendi revelationem ac religioni revelatae adhaerendi, in vo lumine secundo CXpΟSUim US. Tertium demum addidirnus volumen, ad naturam societatis tum domesticae tum civilis tum ecclesiasticae

si Verba haec Sicut et praeced uia, destina pia Sunt CX p. enc. Leonis XIII. Libertas.

468쪽

- 464 ostendendani, et fundamentalem hanc vindicandam veritatem, Ecclesiam esse societatem divinam nece Ssariam, perizctam, Sit premam, quae scilicet non solum ab omni dominatione iumana est prorsus libera sed etiam ceteras humanas societates habet sibi sub ordinatas. Utinam normas quas Ecclesia tradit, Sequerentur omnes non solum homines individui sed familiae quoquc atque ipsi etiam Statust Utinam hi rectissimis eius legibus se submitterent, ac rei civilis administrationem Ecclesiae necessitati et emo maent attempcra re nil uam bene, quam iucunde, Quam ordinate, tiam prospere in his etiam terris vitam homines viverenti

469쪽

INDEX

CAPUT III. D iuribus officiisque SocialibuS.

ARTICULUS I. D humana societate genstrati n. Thesis XXXVI. uid tu e te e Si hil uana se cietas JIO9. Deolaratio. - Societatis humana, definitio aeolii ritur duplici methodo divisiva inducti .... b. II O. 2 Olion. - uaenam Sit utilita Societatis et associationi S. - . Quaenam sint S Sentialia elementa euconStitutiva sociotati S. - . urnam Societas appellari soleat perSona morali S corpus morale. - . Cuiusmodi debeat esse finis communi Socii pro 'OSitUS. - Ualis debeat esse nio, qua socii ad Stringuntur ....

Thesis XXXVII. - praeίipuis humanae cietatis dioisionibus Io

III. OOinratio. - . Societas potet considerari dupliciter quatenus constituitur Seu in fieri quatenus iam constituta perdurat et in facto esse. - . Societa Sdividitur, in Simplicem et compOSitam, in naturalem et liberam, in aequalem et inaequalem in perlectam et ni per ectam ib

470쪽

III. PROnotionOS. - . Quid Veniat nomine auctoritatis socialis se qui nonii ne Superiori S subditi. - . Exponitur sensu th CSCOS ib. II 3. Omonstratio. Probatur laesis posteriori a priori pari ITII 4. Sotiolion. - iuribus vitiae auctoritas in complectitur leges terendi iudicandi cogendis et e X Sequendi 2IARTICULUS II. De naturali uiuinis sociabilitat0. Thesis IX. - Homo es natura sua sciatiS 22

II S. OmonStYntio. I. Maenam verita. in lac thesi praeSupponitur. - . Argumenta proponUntur, et illustrantur verbis Aristotelis, Tullii Senecae, . Thomae Beliarmini. - uinam sit huius sociabilitatis finis immediatus. - . Utrum homines in statu innocentiae socialiter vixissent ib.

II 6. OmonStratio. - . Probatur thesis - .a o Steriori a priori. - . QUO Sensu dixerit Aristoteles si quis Solitarius 'TGλυς Vivat, eum aut esse bestiam aut Deum. b117. SC Olion. - I. Solvitur obiecti, desumpta j malis, quae e vita sociali conseqUuntur. - . EXpenditur pulcher antis locu peior fuisset hominis solitarii conditio, quam sit hominis civis: - civili societas abSque magna officiorum varietate nequit SubSi Stere: idcirco divina providentia magnam indit humani pectoribus diversitatem aptitudinum ad varia ossicia atque propen Sionem. - . Praeclara . Ioannis Chr 'sostomi Sententia 3

SEARCH

MENU NAVIGATION