장음표시 사용
121쪽
et 35 Ad templum sensit venisse , trementibus ulnis Accepit Puerum , laetusque haec dicta profatur :
Nunc, nunc me famulum Dominus nunc liberet arctis Corporis e vinclis, finemque imponere verbis Dignetur cum pace suis . En splendida nostros ago LM oculos tua circumstat, radiisque resulget, Quam cunctis hominum lustratis gentibus addet Israelitarum cumulatae gloria plebila.
237. Wrn. Nune me famulum . repu- pro d. S. radiisque refulget . Hadamar. , gnante metro . Grunero magis arridet le- POelm. in textu radiusque refulget . Ot-ctio cod. Un. Nune , nune iam famulam. tol . contra rationem metri rariisque re AH., Poel m. in textu , Reg. , Rom. , Ηa- nitet, nisi emendes renidet, ut videtur damar. atris . Torn. , Fabr. aretis . In Ott. iactum in Rom. Κoeni ius ex membra deletum est aretis , et factum atris . hla- nis Barthii protulit renidet, editum etiam Lis plaeet aretis . In Rom. mendum deus a Reuschio . pro dominus . Sabatierius liberat arctis , 241. POel m. pro d. s. , ROm , Ott. a sed postea v. Σ39. Dignetur . Vss. , et edi- Pr. m. , Torn. . Ald. , Fabr. addet . Neg. sti exhibent liberet , et mox Dignetur . Hadam. , et alii addit . Ald. mentutis pro Sed verbis Lucae magis conuenit libe- gentibur.
rat . . . Dignatur . Versiones veteres , a a. Fortasse cumulata, vel cumulate.
et Patres constanter habent , Nune dimit- Post hunc versum in Poel m. . Ald. . Torn. stis seruum tuum . Domine secundum verin Fabr. , Davent r. legitur hie alius Hine aut bum tuum in pace . Amurosius tamen Haec quid, virgo , tibi tam mira viden- libr. De Iosue cap. 3. legit: Nune , Domi- tur qui ab aliquo sciolo intrusus est , ut ne , dimitte seruum tuum in paee, et ita cum Euangelista sermo Simeonis ad Ui etiam libr. a. in Lucam . Alibi autem cum ginem conuersus ostenderetur . Deest in aliis iacit. cod. Uarthii , in nostris Reg. , Rom. , Utt. a 38. In Ottob., et Reg. vinealis recte omissus etiam suit in editione Reuscniais correctum est per vinetis . na , quod typographi vitio euenisse minus a P. Ald. , Tom. , Fabr. , Reg., Poelm. reete suspicatus est Gallandius.
m38. Corporis e vinclis, Ut U. 227. ear. 242. De tertia sullaba in Israelitarum rere eorporis . Uide etiam Barthium Ad- litem mouet Κoenigius, quasi necessario uer . pag. 1. 64. , ubi probat, vincula pro sit longa. Sed praeterquamquod nulli mcorporibus, seu potius viris . Ut ait , poni. esset peccatum , Si secunda , et tertia cor 239. Euangelista ait, is pace : quae sor- ripiantur , potest etiam per synaeresin mula e psalmis , aliisque sacrae scriptu- utram.e vocali, contrant , Ut primus pesrae locis petita , a christianis semper adis sit spondaeus : quod ipse XOenigius eo hibita fuit , et in elogiis sepulcralibus cedere videtur, dum ex a . et e diphthon passim inscripta. Confer Lupium Diss. I. gum seri posse animaduertit. Pari omnia De bapti,ter. num I 8. seq. no modo Israelitarum in suis verbibus 24 I. Lustratis , rurgatis , a scelere ex. hexametri, dixerunt Dracontius , OIL
Piatis ; aut illustraus . Vide V .a8O. n.tus , Dieranius , et alii .
122쪽
Quid tantum Mariae stupuerunt pectora matris 3 Hic puer ad populi casum datur et iste renasciaque Concedet populis : dicta in contraria signuIn- Istius adueniet; Percrirret
a 43. In Aldo deest hie versus Puid
tantum Mariae. Barthius libr. η8. c. s. ait, vulgo scriptum esse viseera matrix : quod
ego ne in Fabricio quidem inuenio, cuius editionem illo loco Barthius plerumque emendat ox 44. Codex Barthii , Rom. ad easum populi datur , quod edidit Τorn. Alii ad populi rasum . Ald. , Dauentr. ad casum
a s. Reg. Conee et populos eum Torn. Plerique populis. Grus erus cum codd. An gl. praefert pNulos . Torn... Ald. , Fabr. , Davent r. post populos, vel populis ita legunt illi signum esse negabumt - Foederis , hi contra caelo venisse tecebunt . - Livor edax faciet . istbum ut stercur
rat amarum : - Atque animam ete. Ita
etiam Poel m. pro d. s. , sed cum Aldo , et Torn. luit Atque tuam fulgens an . NO
243. Tantum . tantopere, ut supra U. 9.cta . Uerba Lucae sunt : Eere positus est bis in ra nam , et resurrectionem mutatorum in IsraeI, et in susum . cui con. tradiretur . His respondent vorsus iuuenci, Hie puer v que ad a.lvenire Se Miti rLucas : Et exam φsius animam pertransi bit gladius . vi revelentur ex multis eordiabus cogitationes . Vet L s I lica in nis. t olheri. Et tuum . et ipsius ac mam pertransiet ete. , in ms. Cantabr. Et tuam ipsius autem animam . Inuerietis haec ita re
dit Malbaeνa ferro fulgente pereurret δε-bita istis . atque anι-m matris . Intelis ligo debita Dibo . Witam filii, quae letho debita erat , ut dicitur Debitam naturae persoluere : quae est intei pretatio Reuschii. Haec autem ipsa machaera erit signum , quo demon, tratur , puerum hunc esse me,siam t sed nonnulli negabunt,
mam , mihi erede , maebaera. pro quo alii atque animam matris ferro fulgente ma-ebaera . Codex Barthii 4 Poelm. in textu , Rom. , Ott. , Hadamar. populis , dicta in contraria signum - Istius adueniet percurrens debita Dibo , - Atque animam main tris ferro fustente macbaera; - Quo pa reant ete. Ita Reg. , sed, ut dixi antea , populat , et mox pereurret debita , uti etiam habet int. In Rom. est animum pro animam . Barthius sui Odieis lectionem iis expendendam relinquit , qui Optimum Christi vatem , ut ait , et antiquitati aestimabilem noua aliquando recensione exo nabunt . Eandem lectionem in editione Reusculana minus rectam putat Gallandius. Teneo scripturam breuiorem ; nam alia longior videtur esse facta , ut Iuvenci versus , aliquantulum obscuri, clariores reddantur.
eam machaeram esse signum Messiae . Signum Leta in contraria ex gr eco textare: itum est , - θν αροιλ γιρονον, ne Π-pe signum, de quo in utramque partem disceptabitur . Ita quidem idem Reuschius, suam scripturam secutu . Sed verius cum MalaOnato interpretor , Christum positum esse in Signum , in quod omnes sere tuis . oaei non solum lingua . sed etiam mann tela sua coniicerent: non enim contenti saepe bla phemasse , etiam crucifixerunt. Christus enim in passione similis scopo fuit,eui contradici. id e,t, de quo seriendo , configendoque certari solet . Ipsa vero Pa via venementem adeo oolorem Mariae attulit , ut tamquam gladius animam eius pertransierit . Christo autem ita patiente, apparui , quo quisque erga illum animo, qua hae fuerit.
123쪽
Atque animam matris ferro stagente machaera; Quo pateant tecti tenebrosa volumina cordis. Haec ait in Simeone deus: mox ecce Prophetae es o Femineam Sancto complet spiramine mentem. Anna fuit natu grauior, quam in fore iuuentae Destituit viduam mors immatura mariti. Casta sed in templo Semper pro coniuge vita,
a p. Εditi omnes , quos vidi, ita habent Hare ait in Simeone deus: voae e ea propiatae . Barthius in suo codice eo ruptum id reperit Haee Simeon dixit mox deus ecce propbetae: veram scripturam ex aliis eodicibus in medium reducendam sperabat . Eam exhibent tres codices apud Reuschium , et tres noStri Rom. , Reg. , et Ott. Haec ait in Simeone deus : moneere propbetae - Femineam ete. Explica tur id in glossa Reg. propbetae - propbetissae Annae : scilicet deus eompleuit immineam mentem Annae prophetissae . Quum non intelligerent librarii . propbeten diei de semina, ut raeerdotem
tem , et similia , versum corruperunt,p asito vox pro moκ. asa. Poet m. pro diu. scripti , Ald. . Dauent r. constituit Niduam. 11 3. Editi Hine fruitur casta Garo pro coniuge vita , - continuoque dei cultu rquae numine dueta - cognouit. Apud Reuis sellium nonnulli codices, ut hic innuit, et nostri Reg. , Rom. , Otr. ita legunt casta sed in templo semper pro eoniuge viata , - Et cultus resura dei , euae numine iussa - Cognouit. Et glossa in Reg. res sere - aecessere illi feminae . Σ iussa
247. Maebaera in Uulgata . et veteri Itala versione dicitur gladius , a Paulino epist. O. , s. 3. framea, vel gladius, ab Augustino epist. I 49. framea . ita texta greco ρομφαία , rbo bara . Maebaera est gladius longus ab una parte acutus , framea , et rbo Mea hastae genus . sed tempore Augustini framea etiam, et rhominpbaea quoddam gladii genus significabant. Uide epist. Augustini Ia . cap. 16. s et Isidorum l. I g. Orig. cap. 6. 43. Nota , quo pacto Iuueneus interis pretatur verba Euangelii , Vt reaelantur rnon enim particula Vt est causalis hoe in loco. Quo pateast idem est, ae Tune patebast . Volumina eredis noue fortasse dictum, sed eleganter . Volumea est . quidquid in gyrum flectitur . Translate quoque Plinius l. 7. cap. 43. Magna Fortis humanae volumina . 249. Cur propheta , vel proprius, mo-pbetae de semina diei non pos,it , nullam idoneam rationem video . Heu senius non dubitasset nostram scripturam xequi , si hie usus vocabuli propbetes probatus iuli suisset . Atqui Hilarius in psalm. I . num. 4. aperte ait , Auna prvbetes . U tus Italica in ms. Cantabr. habet, mua propbetis ; genitivus erit propbetis , vel propritidis . Possis ergo ita legere moπNee proρbetis . Sed quum a uetorem Hilarium habeamus , communi voce utimur propbetae , quae per sequentem dictionem Femineam mentem ad feminam propheten restringitur. Vossius i. . De anal. c. I P. ex Aeschilo profert τας προφητας, ex Ter tulliano propbeus non semel, et ex Sidonio psaltes . 23O. vide notam ad v. 12o.
124쪽
ri caetus cessere dei; quae numine iussa ass Cognouit Christum, et simili sermone locuta est. Inde ubi solemnem Pueri pro nomine legem Compleuit genitria, et Ioseph omnia mirans, Ad patriam laeti repedant, Puerumque reportant.
Gens est ulterior , surgenti conscia Soli,
238. P elm, in textu , Hadam. redeunt:
plerique repedant. Barthii codex repetant: sic cum praepositione ad usurpant verbum repeto Uirgilius, Gratius. et alii. Rom.
234. cessere , successere , euenere , a cesSere , tamquam sors optima in locum
coniugis. Nepos in Vita Datam. Cap. I. Ea . quae prospere ei resserunt. Virgilius l. 3. Aeneid. v. 333. Morte Neoptolemi regnorum reddita cessit - Pars Heleno. Huis ius significationis ignoratio ansam cor rumpendi locum librariis dedit . Numine iussa , quasi dei nutu, et voluntate iubente , ut F. 299. Diuino numine iussus .a36. Pueri pro uomine , pro ipsa pu ri persona , ut Apocalyps. cap. 3. U.4. Conser , quae hanc in rem disserui in Hymnod Hisp. in not. ad hymnum S. Isidori pag. 273 233. Ad patriam , videlicet NaEareth . Sequitur enim Lucam cap. a. v 39. Et ut perfecerunt omnia secundum legem mismini , reuersi sunt in Galilaeam in ciuitatem suam Nazareιb . Quid ergo fieri potuit , ut Beth lehemi Christus post pra sentationem in tem p Ο a Mλsis adoratus fuerit λ Pro Iuueneo respondeat Epiph nius , qui, ut dixi ad v. ΣO. , parentes I su cum eo Bethlehemum e Galilaea it
asy CAPUT X. Magi eam muneribus
veniunt matth. cap. a. a v. I. ad F. I a.
Reuschius in hane propendet Interpret tionem , quod gens illa dieatur conseia soli nascenti , quia eius ortum callebat.
239. Reg. , Rom. . Ott. , Poesm. pr d. f., Tom. Geus est ulterior . surgenti eonscia soli. Ita Aldus , sed proxima pro confria . Fabr. , Poel m. in textu, Hadam. Gens est eoi maebo orto proxima regni. Forte surgeniis conscia solis .
Melius puto, quIa veluti contermina erat soli nascenti . oratio de Nagis ex orien in te habita a Samuele Durrio , moderante omeisio, exeusa est Alisordii anno x 686. De iisdem Magis scripserunt plures auctores , quos indicaui ad v. 22o. Antonius Collinus impudentissime veritatem historiae Magorum negauit . quam in Euange lium Natthaei intrusam fuisse probare coisnatus est . intolerabilis hie error, ut alio rum veterum Patrum , sic etiam auctoriis tale minime suspeeta Iuvenci refellitur. Adisis eruditam Dissertationem Liberati Fassonii De veritate . atque diuinitate biastoriae Magorum . quae est apud Marabaeisam . Romae I 718. Μagos remotis Orien iis partibus venisse Iuuencus sentit, quum eorum gentem ulteriorem dicat , uaseen iique soli eouIciam . Paulo post v. 276.
eos Persas vocat e quo nomine omnes orientalea extra romanum imperium naritiones Iuvenci tempore censebantur, ut
existimat Barthius i. g. cap. 2. At Iuvenis eum pro veris Persis eos habuisse iselle crediderim . uuin etiam Prudentium puto imitatione Iuuenci sic cecinisse hymn. 32. Cath. v. 23. Eu Persici ex orbis sinu ,- Ses unde sumit lautiam cernunt pseriti inteνpretes - Ruale vexillam Magi.
Oniar nc strum Comment. ad hunc Pr
125쪽
st 6o Astrorum solers ortusque , obitusque notare. Huius primores nomen tenuere Magorum .
Hinc lecti proceres Solymos per Ionga viarum Deveniunt, regemque adeunt, orantque doceri , Quae regio imperio puerum Iudaea teneret 26s Progenitum: sese stellae R
16t. Barthius libr. 37. Advers. cap. a. edidit Quorum primores , nescio, an Casu pro Huius primores .
Sobmos . Reg. Tune hi delecti Sob mos , et prius videtur fuisse dilaeti. Alii Sol mas.
a6o. Solars notare . Horatius libr. 4. ol. 8. v. 7. Hic saxo , liquidis ille eolo ibur - Solari nune bominem ponere, nune deum.
Sie Ouidius, Silius , aliique poetae locuti
sunt. Diuersarum gentium sapientes , qui sacris praeerant , caeremoniasque dirigebant , et reconditis disciplinis addieti erant, Magi appellabantur. Iuvencus astrorinomiam , et mathematicas contemplatio.
nes illis attribuit , idemque Tertullianus, S. Leo , Sicardus Cremonensis , Arnoldus Abbas Bona allis, atque S. Thomas, cui scholastici plerique adhaerent , sen erunt. Prudentius Apoth. v. 6I7. de Magis : Diriguit trepidaur chaldaeo in vertice peris
nox - astrologus r quem ad loeum Kei. thius proseri versiculum : Ille penes persas magus est, qui sidera norit. Magicum olim vocabatur , quidquid arcanum erat, et a vulgi captu remotum. Sic Lucanus l. 3. Pharsaliae hieroglyphicas aegyptiorum sculpturas vocat magicas linguas : ita enim ait v. 123. Et xaxis tantum volucresque , feraeque , - S 0taque Leruabant magi ranimalia linguas .a6t. Etiam id in controuersIam voca tur , fuerintne reges Magi. Ita vulgo creditae: sed haec opinio veterum certa auctoritate Caret. Iuueneus Primores illius gentis vocat, a veneratione , ait Barthius col. 2722., studiorum sapientiae , quibus
Nasi erant populis orientalibus accepti.
26s. Hadam ., Poel m. In textu Iam genitum : et rese . Poet m. pro d s. , Fabri Progenitum; et sese . Elegantius Ald., Torn. cum Reg. , et oti . Progenitum : sese sine et . Sic etiam Rom. , et Dau. Iterum v. 274. Progigni maneat. A E Prosecto ex Iuueneo potius colligitur, non fuisse reges , quam fuisse. Α regibus proximam dignitatem Maeos habuisse,
censet Fabricius in Commentar. Poeta christianor. 162. Innuit Iuvencus, Magos tamquam legatos . a suis gentibus delecto, , venis se . ut Christum adorarent . Gaudentius Brixianus as Paulum fratrem serm. 29.
Herodes perrequitur paruulum: ses rtellae obsequentis fulgor maereum declarat deum ;quem legati uniuersarum gentium Muisuvlieiter adorantes eaelesti regi debitam
bonorifieentiam , oblatione msyticorum ma nerum , deferebaut . Hoc etiam obscurum est. neque enim ab uniuersis gentibus reipsa missi sunt Magi. His tamen gentes signi.
seantur. Per longa viarum, Ut supra U. 8o.
Per plurima terrae. Palaestinae urbs prin-eeos Hierusalem dicebatur etiam Sobma , Sob morum . Populi Palaestinae Sobmi 1ppellabantur . Tacitus l. s. Hist. cap. 1. D. 6mor , earminibur Homeri eelebratam ges te m. eonditae urbi Hiero obmam nomen e suo ferisse . Hine Sobmur adiective . Iuvenalis sal. 6. U. 43. Interpres legum Solymarum . 264. Schoeti genius explicat . Quae I daea , quae pars Iudaeae , teneret puerum regio i reis r se ilicet inuitis musis . Ex pono . Quae regio Iudaea ete.
- 263. Oratio de Stella Magorum dura
126쪽
Admonitos venisse viam, quo supplice dextra
Exortum terris venerabile numen adorent. Territus Herodes Solymorum culmina valuin,
Quique prophetarum veterum Praedicta recensent .aro Imperio accitos iubet omnia quaerere legis, Queis pateat, quae sint genitalia moenia Christo .
Omnia venturum spondent quem Oracula vatum .
166. Ott. a pr. m. via. Melius viam . Trombellius De vita Deip. tom. . pari. I. disserζ. Σ3., nescio , unde edidit venisse diem : pro d. s. indicat viam .a68. Poetin. in textu, Ald. , Hadam . . Fabr. Herodes vaIum , legumque peritos. Torn. , rael m. Pro d. s. . Reg. , ROm., Utt. Herodes Sobmorum culmina vatum . 269. Ald. cum aliis praesagia nos ut . Reg. . Rom. , oti. cum aliis praedicta re
habita a GaIllelmo FrIEIo . moderante omeisio , typis edita fuit Alisordii anno 1683.166. Venisse viam , ut De Iter , vise re vitam , seruire seruitutem . Cicero Phi. Iipp. 2. Eap. 23. Venisse tot dierum viam. Revera elegantius id a Cieerone dicitur, quia additur tot dierum , ut elegantius dieitur viso vitam infelicem , quam simplieiter visis vitam; et infra Iuueneus Gaudia magna Magi gaudent , quod venustius est, quam si dixisset Gaudia m. gi gaudent sine ullo adiecti uo , quod vicem adverbii gerat. a67. Namen adorent . Sic U. 277. Moustrare eolendum , et v. 133. Regique , bo minique, deoque - Dona dabant. Ita Iuueitacias , ita alii Patres in Evangelio legunt, Christum a Magis adoratum tamquam deum . Recte igitar impudentem temeritatem Basnagii, Cleriet , et Richardi Simonis coarguunt , et refellunt Ioann. Franciscus Buddeus Hedit. Sacr. Pag. st .a27o. Hadam. , Delm. omnia aequis re , quod lex metri respuit . Sabatieri pro d. s. notauit etiam omnia aequirere. Pro omnia coniici liret omina . 2II. Ald. , Torn. quo pareat . Fabr. qua pateat. Hadam ., Poel m. , Ott., Reg. , Rom. queis, vel quis pateat eum glossa in Reg. quibus sacerdotibu eompertum sit:
sed melius intelligetur quibus praesagiis, vel propritiis legis .a72. oti. mendose spondentque oracula.
Honoratus a s. Maesa tom. 2. Animaduers. in reg. crit. l. 3. dissert. . art. . , et Fas
sonius in peculiari Dissertatione De retitu Iesu Christo a Magis adbipito . Ramae r 7 , ut alios omittam.
prophetae dicebantur . Macrobius i. 7. Saturn. c. 2 3. Adeo , inquit , Dirari , verum ita ut dicis aeraptios opinari, Ut egi sa cerdotes eorum , quos prvbetas vocant , quum vidissem etc. Quum autem U.179. dicit Iuvencus I eris accitos , mutat gemnus , quia ad sensum respicit , non ad ver ba . Uide Commeat. ad Prus. l. 2. conistra Symm. F. O4., et not. ad Dracontium Heg. v. 13. 269. Cicero a. de Legib. e. 8. Interis pretari fatidicorum , et vatum effata incognita . 17o. Omnia istis pro omnem legem , vel omnes leges , ut v. 262. longa viarum, et v. I 8o. plurima terrae.
127쪽
Τunc manifestatur , Bethlehem quod moenibus illum Proetiani maneat, cui sacram ducere plebem
275 Israelitarum sancta virtute neceSse eSt. Tunc iubet Herodes , Persas pertendere gressum, Inuentumque sibi puerum monstrare colendum . Ecce iteris medio stellam praecurrere Cernunt, Sulcantem flammis auras , quae culinine Summo
28 o Restitit, et pueri lustrata habitacula monstrat. Gaudia magna Magi gaudent, sidusque salutant:
273. Feg., Ald. , Ottob. scribunt Eeistbleem : alii Bethlem . Rom. Belbeleem . 273. Hadamar. , Poel m. in textu, Fabr. saera : Ott. , Ald., Torn. , Rom. , Dau. saneta : Reg. prompta virtute . 276. Alci., Reg., Poel m. pro d. s. Tunc iubet . Hom. , Ut t. , et alii Hine iubet . Nallem Hue iubet. Sacer textus: Et mitin tens illas in Betblebem . 277. Poet m. pro d. s. videndum : plerique colendum . quod ex ipso Euangelio peritum est. 278. Poet m. pro d. s. , Ald. ecce Diae. Heg. . Ott. eum aliis ecce Deris . In mes. themero iterum pro d. s. sortasse mendum est pro iteris : in textu habet viae . In
Rom. etiam est iterum . ibidem percurre' re pro praeeurrere . Sabatierius etiam edi dii percurrere: sed Euangelio magis con gruit praecurrere . 279. Poel m. , Hadam. auram . Reg. soti. , Ald. , et alii auras . Reg. , et , ut vi detur , Ottob. quae culmine . Editi , quos vidi, quae in culmine. 283. Poel m. in textu, Hadam. magua Magis νedeunt : lege cum Rom. , Reg. soli., Ald., Torn. , et aliis magna Mogι
NOTAE.a7 . Maneat , fixum sit . Cicero non semel, Maneat ergo , Illud maneat , quem alii imitaritur 276. Pertendere gressum , ut tendere
278. Iterit pro Dineris , quod usitatius est . Obliquis iuris ete. usi sunt Lucre lius , Propertius, Accius, Varro, Naevius, Iulius Hyginus . De stella , quae Magis apparuit, videndae sunt Dissertationes Ioannis Friderici Frengel , Eliae Bertrandi, et Iac. Eisneri. 79. Sulcantem auras , elegans metam Phiara . Virgilius l. 1. Aeneid. vers. 69 . ςqq. Stella factis durens multa eum is cucurrit . . . . Tum Diago limite su
μι - Dat lueeis . Similia Lucanui , Ial. Flaccus , Prudentius . aliique boni poe .
u8o. Lustrata , nempe ab ipsa istella veluti illustrata. Saepe enim verbum simis plex pro composito ponitur , ut verto pro euerto . Neque aliam significationem verbo lustro tribuo, quum ait Virgilius l.4. Aen. v. 6 7. Sol . qui terrarum flammis opera omnia lustras. et 1. 7. vers. I 48. Postera quum prima lustrabat lampade teris ras - Orta dies . 28 I. Gaudia magna gaudent, elegari ter dictum , ut animaduerti ad vers. 66. Inter epistolas familiares Ciceronis l. 8.epist.2., quae Caelii est ad Ciceronem , Vt suum gaudium gauderemus . Terentius Anar. Scen. s. act. s. in fine: Nam bune
128쪽
Et postquam puerum videre sub ubere matris, Deiecti prono texerunt Corpore terram . Summissique simul quaesunt: rum munera trina ,
285 Thus , auriun , myrrham regique , hominique, deoque
Dona dabant. Totam mox horrida somnia noctem Solicitant, saevumque iubent vitare tyrannum .
282. Reg. , Ott. eum Torn. Et posto uam . Rom. , et alii At . 28 . Ald., Torn. , Hadamar. , Dau. x PoeIm. in textu , Fabr. Summissique simul mox mustiea munera promunt. PΟ-el m. pro d. S. Summissique simul quaerunt tune munera trina . Ita Reg. , Rom. oti. , sed quaesunt pro quaerunt : in oti. prius fuit simulque sunt , sed correctum fuit per simul quaesunt. Haec vera scruptura videtur : ponitur quaesunt pro Orant, Vt quaeso , quaesumus , quaesit apud Lucretium , quaesere apud Plautum . 28s. Poel m. in textu , Hadam. , Torn., Fabr. Aurum . tbus , -rrbam regique , deoque , bominique , quod aptius videtur Labbeo De scrip t. eccles. , ubi agit de Iuuenco , ut singula membra sibi inuicem respondeant . Ald. , Daven tr. cum nostris Oriob., Rom. , Reg. raus , aurum , mr rham regique , bominique , deoque . Ita suit in membranis Barthii, qui libr. 38. cap. 1. melius versum collocandum ait , sl lega-
reio mea solide solum gavisurum gau/ia . Adde A. Gellium l. s. c. 9. Gaudium gau. deat genainam , et intimum . 28 a. Videre verbum notandum . Et lenim Uulgata habeat inuenerunt, tamen viderunt reperitur in plerisque mus. prae eis apud wetstentum . Birchium , et Mat thaeium . Vetustissimum exemplar Uatiκeanum Iaos. pariter exhibet viderant. vii etiam versici latina antiqui eodi eis Cantabr. , et Auetor oper. impers in Matth. 28 . Quum munera a Magis oblata mystice innuant deum , regem , hominem P minime dubium est, quin thus deum situr Aurum , Urrham , ibus regique , bo. minique, deoque . S. Hieronymus , qui hunc versum laudat , ita eum legit, ut in nostris codicibus extat. Isidorus I. I. Orig.
cap. XI. pOStrema verba sic refert: Subia
iunetivae dicuntur , quia rubiunguntur , Utque : dicimur enim , Regique , hominique . deoque : non dicimus . que regi, que bomini, que deo . Aleuinus De divin. Ossic. cap. s. Haee dona Iuueneas presister mire al. metro eonclusit : Aurum , ibus , Ur-rbam regique , deoque , bominique - Dosa
ferunt. 286. Utt., Reg. . POelm . pro d. s. minua dabam . Fortasse Donabant; nam supra praeceshit munera . Ald. cum plerisque Dona ferunt, uti etiam legitur apud Hieronymum , ut Alcuinum . 287. Rom. Solicitant , Ictuumque Ia. bent : ita solet scribere Rom. sceuus pro saeuur: et saepe in m s. haee voeabula' sunt inter se confusa , videlicet scaeuux ,
gnificet, aurum regem , myrrha hominem , quocumquh tandem ordine ea dona commemorentur . Eandem significationem his muneri,nbitri best Prudentius ita Ditiochaeo, neque tamen ordinem se .uat : Hic metiosa Magi sis Virginis ubera taristo- Dona ferunt puero , myrrbae. que , et ibinis , et auri, - Miratur geniis 3rix tot easti vexuris Ibouyres , - Sequo deum genuisse , bominem negem quoqu summam . De hac munerum oblatione plura: dixi in Commentc ad Prudentium
129쪽
Denique diuersis Herodis callibus aulam Diffugiunt, patriamque Magi rediere latentes
29o Ipsum etiam puerum monitis caelestibus actus Aegyptum cum matre simul transportat Ioseph. At serus Herodes sibimet succedere Credit, Quem callens astris quaesisset cura Mago m. Quorum Praecauto discessu solicitatus,
aque Horribilem iussit BethIehem per compita caedem,
239. Ald. rediere latenter. Rom. male Magi redire laetantes . 293. Rom. ad marg. Quae pro Puem. 293. Reg. , Rom. . Ottob. Horribilem iussis Belbisemper eo ita eaedem ,-D- fantes mandam , teneramque sub ubere
plebem - Auelli ferro nullo sub erimine
288. Diuersis Herodis eallibus aulam :traiectio Merborum non nihil implexa pro diuersis callibus aulam Herodis . Similes
locutiones non raro apud poetas occurrunt.
somnis admonitu eum puero. et matre
eius in Atarptum fugit, et infantes occi
duntur . Natth. cap. a. a vers. I9. Insantio
eidium Herodianum , quod tamquam apo cryphum , et Euangelio Matthaei assutum non nemo impie refellebat , certa , ac divina fide credendum esse . demonstrant Ioannes Fidathe in Historia infanticidii Herodiani. Car. Gollieb Ηoisnann in Disseditatione . Cur Iosephus eaedem infantum M.thlehemitarum eaeuerit,et Castus Innocens Ansaldi in Vindiciis Herodiani infantisi dii : sie enim desensionem historiae de in- santicidio Herodiano inscribere voluit. 291. Meturum pro in Aegyptum .
Eiusmodi praepositio a poetis non ram o mittitur , nonnunquam etiam ab historicis . Transportare communi usu de iis diciatur , quae naui trans mare, vel flumen Vehuntur. Iuuenens utitur pro porto. 19 a. Sibimet empha i n habet, ri vers.
Io I. Vsse igitur sobolem misimet sperabo
culpae . In Rom. est eunetos pro mandans set euelli pro avelli . In oti. est feneram sub , sed addendum est que , ut metro consulatur . Poel m. in textu , Hadam. crudeli tinxit Belbismira eo ita eaede, - Infantes eunctor , teneramque sub ube
re plebem - Mellit ferro nullo sub eri-- Α E.
venire Iuueneus tempus mutat succede re pro successurum : quae mutatio temporum familiaris suit poetis ehristianis , et aliquando ab antiquioribus seriptoribus ustistata , ut notaui ad Dracontium libr. 3. v. 376. Simili ratione quum nascente Au gusto denunciatum fuisset, regem populo
romano naturam parturire, senatus exter
ritus censuit, Nequis ilio anno genitus educaretur . Suetonius in Augusto cap. 9 . ita reseri, et addit , eos , qui grauidas Ux . res haberent, quo ad se quisque spem trais heret , curasse , ne senatusconsultum ad aerarium deserretur . 293. Hune versum Uigilius i. . contra Eutychen a Iuueneo mutuatus est pag.42. Eundem Herodis insidiis appeιitum . quem callens astris quaesiuit eum Magorum etc. callere pro perseete seire melius iungitur cum accusativo , quam eum ablativo . Reperitur tamen cum ablativo apud Iusti. num . Solinum , Ualerium Maximum , Apuleium . Figurata eonstructio est curaealleus M agoram pro cura Magoram ea lentium . Figurate etiam ponitur astris pro
293. I Isis eaedem , ut imperat tribu
130쪽
Insantes mandans, teneramque sub ubere plebem Melli serro nullo sub crimine culpae . Haec etiam caedes olim praescripta manebat, Quam bonus Ieretnias diuino numine iussus 3 oo Complorat, misero sobolis Pro lanere matres Horrendis grauiter caelum pulsare querelis. Ast ubi sopitus furor est, et saeua tyranni Infantum horribili feritas Extinxisse putat CunctOS ,
ne eu*ae . Ald., Torn. , Fabr. Ita. sed mandans , teneramque sub ubere plebem Innoeuam in rinibus rigido ruccumbere ferro . Fabricius legit teneroque , et mox insinubus . Poet m. pro d. s. coni unxit utram que lectionem Horribilem etc. Infantes etc. , ut in Reg. , et postea Innocuam , ut in Aldo . 299. Ot .,Rom. Quam bonus meremias diuino numine iussus : cohaeret Reg. , sed seribit Heremias . Miti, quos videre licuit , Nam pius baue vates diuino numione doctus : ira Torn. est iunus pro doctus. Sie vers. 348. h. l. Isaias vates recinit
quod numine iussus: et vers. Σ34. Numine iussa . Hoc verbo iuratis iuueneum delectari constat. Retinera lectionem codd. Vati . , et Rom. , quam fortas,e mutarunt, qui non intellexerunt , recte procedere metrum eum Ieremias . facta synaeresi
in duabus primis vocalibus , ut in Iesus saepe fecit Prudentius .
ea . Tacitus Annal. l. . e. 7 . Tribatam iis Drusus iusserat , et t. I 3. cap. I . Neque rubere eaedem fratris palam audebat, et in Vita Agricolae eap. 43. Nero iussit Mein Iera , Non spectauit. 96. Iuueneus libenter easdem phrases repetit. Paulo ante vers. 28 a. Videre sub ubere matris . 297. crimen hie sumi potest pro causa, seu praetextu. Virgilius I. I. vers. 339.
3oo. Sabatierius complerat, et pro da. complorat , quod unum in editis, et mss.
reperio. Ald., POel m. pro d. s. miserae . Reg. , Rom. , et alii miser. : in oti. soriatasse a pr. m. suit miserae , aut miseras , a sec. m. est misera . quod sustineri nequit . Aldus miseras intelligit matres , ut ex scriptura vers. seq. liquet . 3o I. Ald. .POel m. Pro d. s. Horrenda grauiter pulsabant aetbera voee . Alii Horiarendis grauiter eaeiam pulsare querelis.
O . Ald , POelm. pro d. s. roxeo : ple rique horribili. 3o . Reuschius edidit unus, et alter, quod ipse, Xoenigius, et Schoetigenius explicant de binario , quamuis lis sit inter philologos , num hae locutione bina
rius , an ternarius numerus explicetur .
Nostri eodd. habent primus , et alter eum aliis editis , ut l. 4. v. 236. Tum primux , et alter .
Disiere compositam pacem : sere erimina belli . Tullius etiam dixit, notante ue u schio, Suscipere crimen cu*ae . 299. Bonas est probus , ac fortasse hoe loco misericors , quod indicat verbum eo lorat . Saepe etiam bonus significat beneficum , facilem , clementem . 3OQ. Funere , morte: quae signifieatis obuia est . 3ox. Pulsare regitur a complorat. VI.