장음표시 사용
191쪽
Hoc dictum scribae mentis Per operta malignae Carpebant, quod verba dei virtute serenda Protulerat. Christus sed pectora talia cernens , 95 Hoc, in quit, Verbum scribarum dicta retractant. Quod quanto leuius fuerit dixisse, seqUentis Et dicti, et facti pariter virtute probabiant,
Et mihi concessum peccata remittere Cernent. Quapropter , iuuenis , firmato corporis usu , 9o SUrge vigens, stratu inque tuum Sub tecta reserto.
Surrexit, lectumque hi meris iam fortibus aptat, . V A R.
83. Sabatierius . nescio , unde proseri virtute verenda . Probum est ferenda . hoc est , proserenda . 84. Editi interpungunt Protulerat cirianas: sed pectora . melius videtur eum Rom. Protulerat. Christus sed pectora . 81. Ald. cum nonnullis reIreerant i alii
retractant . Hom. mendine retractans .
86. Ald., Poel m. pro d. s. , Bas. Quod quantum facile fuerit aetatuo . Rom. Sed quanto levius fuerat dixisse . Qit. Quod quanto leuius uixisse , supra insertum fur. Vit inter leuius , et dixisse . Reg. . Hada π., Poel m. in textu , Torn. Quod quanto leuius fuerit dixisse . 87. Ald. , Fabr. . t ad ., Poel m. in texis
quod sequiori seculo pro Ueniam conceis dere multi usurpaverint perdonaνe ; de quo vide Ducangium . Vocabuli hi panici predon , et perdonar aliam originem in
cassum alii quaerunt . 8a. Opertum subblanti ui more . Cicero Parad. 4. sub fin. Prudentius hymn. xI. Perist. vers. I 69. Uide comment. ad hune locum Prudentit . 84. Matthaeus ait: Et quum vidisset Ietus cogitarioves eorum etc. Nimirum pectore consilia, et cogitationes versari veteres , praesertim poetae , dicebant . Qua re pectus pro cogitatione, et consilio no nunquam sumitur . Liuia S l. I. cad. 39.
tu , Torn. probabo . . P el m. Pro d. s. cum Pss. Rom. , Reg. , Ott. probabunt :glo sa in Reg. probabunt - seruae; in Otti a pr. m. suit probabant . Reusebius sustinet probabant , tum quia Sequitur cernent, tum quia Domini laudes populus celebras. se dicitur vers. 93, Seq
dam. cernent, sed Poel m. pro d. s. cernant . Vss. R in . , Reg. , Ott. cernent ,
sed in Reg. , et oti . prius fuit cernunt. Qui legunt eernant, praemittunt ri; qui cernent . praemittunt M. 9o. Poet m. pro d. f., Fabr. sub tecta reporta .
A E. Ibi oratio babita , nequaquam eius perto. νis . ingeniique , quod simulatum ad eam diem fuerat.
sones denotat etiam improbare , reprehendere . reprobare. Gellius i. I . c. I. Eo facto . ur loque eius osque adeo perinmotum esse H tonem feνunι. ut quodam in libro mentione Gri ν egis babita retractandi . Ira nuιque eius operis gratia ete. Videlicet ut Cνropaeciam Xenophontis no taret , ae reprehenderet. 9o. S:ratum proprie est id quo lectus ope itur: Fed pro lecto ipso accipi solet. 9 I. Fortibus, betae valentibu. , rubia
192쪽
Per mediumque vigens populi mirantis abibat. Tunc timor , et laudes Domini per pectora plebis Concelebrata , simul miracula laeta frequentant. Progrediens tunc inde ad vectigalia , vidit Consessu in medio Matthaeum: protinus illi Discipulis haerere iubet; nihil ille recusans Imperio Christi paret, gaudetque SecUtus. Inde iter ingrediens, simili sermone Philippum
Io o Hortarur, comitemque Suis asciuit amicis.
Ille ubi cognouit Christi viresque, Viamque , Ut primum iusto concurrit Nathanaeli,
. Vss. Reg. . Ott., Rom. Constanterseribunt Matheum . 98. Reg. gaudet secutus : emenda gauis
stis e etsi enim fortis ad animum plerum. que reseratur , tamen de robore corporis interdum ab optimis scriptoribus usurpatur. 92. Quintilianus libr. q. cap. a. Nee liaeeat ire per medium. s. CAPUT UI. Matthaeus ad sporto
latum vocatur . Matth. cap. 9. U. s. etc. sNarc. ea P. 2. Uers. 13. etc., Lue. cap. s. vers. 27. seqq.
latum voratur : et verba christi ad
Narba uaelem . IOann. cap. I. vers. 43.
seqq. Statim post vocationem Petri nariarat Ioannes vocationen Philippi r Intulistat autem eum Iesu , dixit : Tu es Simon fius Iona : tu vocaberis cepbas , quod interpretatur Petras . D erastinum voluit exire in Galilaeam , et inuenit Philippum. Et dicit ei IesM ; Sequere me etc. Lamyus hane ipsum ordinem tenet: etsi enim alii euangelistae narrent, Iesum secessisse in Galilaeam , postquam audierat, Ioannem careeri traditum esse, tamen id ita inte pretatur , ut dicat , bis Ioannem in careeis rem fuisse coniectum , primum a proceribus synedrii Hierosolymitarii , postea pr
detque re tus, quod lex metri pollulat. io a. Ald. , Had. Tum primum .ROm. , Reg. cum aliis editis me primum , et glos-
cedente tempore ab Herode . Alii, reieeta hae Lamyi opinione , ee sent, eadem die Christum et a Iudaea in Galilaeam migrasse , et Philippum Apostolum vocasse , et ad nuptias inuitatum miraculum illud mutatae in vinum aquae secisse. Iuueuiscus voeationem Petri multo ante narrauit; postea plura addidit miracula a Christo patrata r ac tandem vocationem Matisthaei , Philippi, et Nathanaelis recenset. Non igitur putabat, miraculum in Cana Galilaeae , quo aquam in vinum conuer tit , fuisse primum eorum omnium . quae palam fecit Iesus , sed primum eorum , quae fecit in Cana Galilaeae: nono ulli enim sic interpretantur Ioannem . Plerique tamen intelligunt, reuera conis uersionem aquae in vinum In Cana Galilaeae fuisse primum omnium miraculo rum, quae saltem publice secit Iesus, ut se a Patre missum ostenderet. Ior. Viam, rationem vitae , aut etiam legem , aut mores : nam in sacris literis vis has, aliasque similes habet significationes . I a. concurrit Natianaeli , eonuenit
193쪽
En nostris , inquit, concessum est visere sectis , Quem voces Veterum, et sancti cecinere Prophetae.
ros Hunc genuit veniens inuictis origine Ioseph. Nagara cul felix patria est, et nomen IeS . Ille reserer Genuit quidquam si Nazara , miror , Quod dignum tantis unquam virtutibus CSSet. Inde Philippus ait: Cernes , dubitare quiesce: arci Progrediensque vide; nam oculis spectare licebit. Ium ubi tendentem longe respexit Iesus: Vir venit huc iustus, cui pectora nescia falsi,
is In Reg. ροItquam . int. Et primum . Poel m. in textu Tum primum, pro L s. M primum .
Io 3. Reg. is nostris surgere seriis . ori. Eu nostris. . . visere , ,ed videtur prius suisse Et nostris . Rom. Ianostris . . . . visere . Editi plerique Eu no. suis . . . Nisere . Mel m. pr d. s. Et no
Ios. R ID. . oti. . Tor . , Bas. , Ald. . Poetin. pro d. s. Hune genuit veniens missidis origi e Ioseph . Sie Hadam. , Fabr. , Poelm. in textu, 'sed virgo pro Iosepb . Reg. Filius inuentus Dauidis origine Iosepb. xo6. Rom. patris , et uomine Iesus non
Reg. a Pr. m. , Fabr. . Poet m. pro d. f., Torn. eernes , dubitare quiesce . Ottob. , Reg. 2 sec. m. . Dauent r. cernis r dabi
tare quiesce . Ald. , Ba . cernens dubitare quiesre . Pro desine dubitare recte murpatur dubitare Piraee . A. Gellius i. a. cap. 18. Statuere , et edicere quiescebant. Saere textus habet. Veni, eι vide . Condis eiebam ceruens dabitare quiesces , Om o Versu seq. , qui inutilis est . Hadamar. , Poelm. in textu remens noli dubitare .
tradisus vide . nam oeulis tueri Erebit r ire Rom. Progrediensque , in oti. factum eae re ex turri. Editi omnes Progrediensque vide, uam oculis speetare licebit. Fortasse totus hic versus glossa est, quae ab aliquo in textum inuecta suerit . m. Rom. . Ott. , Reg. Vir venit hue iustas. eui nescia pereora falsi , subaudito ait. vel disit In Reg. videtur fuisse bale, aut hune pro bue . Poelm in textu , 1 a tam . , Fabr. Vir venit hie iustus . Poel m. pro d. Torn Vere . ait . hic iustus . Ald., Bas. Uis . ait. bis tantis . Reuschius ait , ad seriptoris diuini verba magis ae. cedere Vere . ait. Me iustus : sed veretur, ne Iuueneus scripserit Vis venit hie iustus . Poet m. pro d. g. . Parisina editi
apud Reusthium aeusa fellis , quod haud
ineptum est , ut Reuschio videtur . Miserio vulgata verior est ex sacro textu I
Nathanaelem . Terentius Eunuch. a. a. 2 . concurrunt laeιi mibi obuiam eum inarii . Ios. Philtonus dixit Nathanaeli Inu
tabat tune Philippus , Iesum a Iosepho genitam .Hoc certe Iuueneus Philippo tribuit. xor. Miror ,ss Ciceronianum est .
194쪽
Uirtutem puram seruans, sine fraude maligna . Ille sub haec : Vbinam , vel quo me tempore nosti Τris Cui Dominus dicta haec diuino pectore Promit rQuum te dissusae tegerent umbracula ficus, Ante etiam quam te vocitarent verba Philippi, Vidit, et elegit comitem te spiritus auctor . Talibus attoniti sequitur vox Nathanaelis rra o Progenies veneranda dei, rex inclyte gentis, Tu Populi, terraeque Salus , vitaeque magister. Christus ad haec e Facilis suasit tibi credere virtus, Arborea quod te vidi recubare sub umbra.
1 3. Reg. , T rn. ser aut , quod videtur fuisse in oti. , ubi nun' apparet ser mans cum Rom. , et editis . Reg. sine fraude noeendi . Ott. , Rom. Iine fraude ma . Istua . Poet m. pro d. s. maligni , vel ve
ueni . Editi plerique maligna . Reuschius edidit maligri eum Badio , qui diabolum innui existimat : sed lectionem Parisinae
venire . Saepe tamen hoe sensu accusa
tivum aliquem habet , quem hie saei lesupplebis : Illum ubi tendentem ad se elonginquo etc. II 6. Linr. 3. vers. 6s . Tendentem diffusa umbraeala ficum . Nae robius libr. 6.
Saturn. cap. 4. risust . ea . quae restant ,
in illis alnorum umbraeulis prosequamur quae verba ex Qicerone protulit , ut ostendat, non primum suisse Uirgilium , qui hoe voeabulo usus fuerit . Allegat etiam Varronem a 28. Spiritus auetor , spiritus diuinus , qui in me est . Uoeationem Nathanaelis eisdem verbis Iuueneus exponit , ac vincationem Philippi vers. io . h. l. cim emque suis asciuis amicis. loannes solum id refert: Priusquam te milinax voearet, quum esses sub seu . vidi te . Fortasse Iuuencus in ea erat optatone , hunc Nathanaelem distinctam non esse a Bartho
veneni non ineonuenientem esse dieIt . I. s. Rom. cui deus: lege cui Dominus. II 6. Reg. . Ott. dima Ia , et glossa in Reg. evana . Rom. eum editis diffusae , quod retineri potest . I 2I. Reg. , Rom. , Ald. . Torn., Bas.
Tu populis . oti. cum aliis Tu populi . A L.
lomaeo apostolo, euIus vocatio nullo alio Euangelii loco deseripta est, quum ali rum omnium apostolorum vocatio distincte reteratur. Ita quidem sentiunt Ru- pertus , Abulensis , Iansenius , Cornelius a Lapide . et alii: quorum tamen fiente tiam Valdonatus eum S. Augustino reiicit. 2o. Gentis : antonomastice pro gente Israelitiea . Tu es filius dei, tu es reκ D-νaeI . vide Dilherr. Farrag rit. Sacror. , et secuL l. 2. cap. 6. . et Dictionar. Sacr. seripi. Caroli Hure verb gens .r ra. Facilis virtus : sacile prodigium , Belle . siue non arduum miraculum . miristus pro miraculo saepe in sacris literis , et ab ecclesiasticis seriptoribus usurpatur. Consule not. ad Draconi. l. 3. Uera. 2I . Omeisius explicabat : virtus mea ubique praesent , qua te sub seu vidi , faei letibi persuasit , ut crede es .
123. Ioannes ita : Quia dixi tibi r H
195쪽
Sed maiora dehinc rerum miracula restant. i 25 Cernetis , pariter totum se Scindere caelum, Atque dei celeres aethram penetrare ministros , nde hominis nato claram deserre Coronam . Interea thalamis connubia sesta parabant in regione Canaia , ubi clari mater Iesui3o Nato cum pariter conuiuia concelebrabat.
Ias. In oti. ex cernitis recte laetum
cernetis. 16. Ottob. seribit releris : clarius est releres, nempe ministros . 29. Τorn., Bas. , Ald. . Fabr. mitis . N Ss. eum Had. , Poel m. curi r quo epi theto usus ei iam est Iuvencus l. 3. V. 3. IIO. Rom. , Ottob. Nato eum pariter . Reg. Nato conpariter, et glossa nato - eum.
Editi Cum nato pariter sed in Ald ,et Dau. mendose conrelebrabant . Versus hie si ita
edatur cum nato pariter conuiuia concelebrabat est fistularis: ita enim vocatur versus, in quo syllabarum numerus cum
singulis verbis crescit ; qualis est apud
Ambrosius libr. I. De Cain cap. 3. Prius quam stares sub arbore fi etc. Fuit quidem Nathanael sub ficu , stans vero , an recubans , non liquet . Ias. Se scindere eaeum . Virgilius I. Θ en. v. 393. Scindit se nubes , et in ae-ιbera purgaι apertum . I 27. Ioannis verba sunt: Videbitis eaeum aperium , et angelos dei ascendentes , et deseendentes supra filium bominis. Notanda luvenci interpretatio : Angeli in ea elum ascendent, et itide descendent ea uterent coronam Filio hominis . Ita enim
explicat verba supra filium bominis . Quo
tempore id aeciderit, incertum . Nonnulli putant , sermonem esse de ascensione Domini , et per angelos ascendentes , et descendentes significari ministerium angelorum Christo famulantium , ut Iacob Prudentium Apoth. vers. 86. Nee evit
bumanis angoribus extruriari . Existimo , Iuueneum seripsisse Nato cum pariter, ut postponatur cum , quia scilicet Cicero in Orat. Cap. 63. , et Quintilianus libr. 8.cap. 3. , plaudentibus grammaticis , veistant , iungi eum vocibus ab n ineipienti. bus , vel auia obscoenius concurrerent literae . ut ait Cicero , vel potius quia , ut ait Quintilianus , litera m labris coeuntibus exprimi debet, adeoque nos intersistere cogit , si sequatur litera n , quae labris apertis profertur , aut in naturam huius literae n corrumpitur . Obseruatum tamen est, a Cicerone cap. 9. Pro domo
videbat in scala angelos aseendentes , et descendentes , videlicet ministrantes deo . Ascendere , et descendere , quum de a gelis dieitur , significat ministerium G dinarium angelorum , ut ingredi , et egre di ministerium ordinarium hominum, quae phrasis frequens est in sacra pagin 1.
Alii Ioannis hune loeum ad diem iudieii
extremi referunt, quum ChrIstus cum angelis sibi ministrantibus venturus est, Ut mundum iudicet . Iansenius eum aliis exi stimat, hane visionem Christo quidem interris obtigisse , sed ab Euangelistis silenstio suisse praetermissam . Theophylactus ad h. l. Porro baec in crure . et aseensione euenerunt. Nam et aute tempus passionis angelust de eaelo eonfortauit eum , et insepulebro visi sunt angeli , et is assumptione . sicut Lucas prosit . 118. CAPvT VI H. Iesus cum discipu-
196쪽
Uina sed interea conuiuis deficiebant. Tunc mater Christum per talia dicta Precatur e Cernis , laetitiae iam defecisse liquorem 'Adsint, nate, bonis ex te data milia in mensis .
135 Olli respondit terrarum gloria Christus:
Festinas , genitrix ς nondum me talia cogit Ad victus hominum tempus concedere dona. Mensarum tunc inde vocat Iaetata ministros Mater , et imperiis nati parere iuhehat.1 o Sex illic fuerant saxis praepialchra cauatis
sua dieium t cum nominibus . At a exempla ex eodem Cieerone indicat Tursellinus Partie. cap. 4o. num. XI. Pro domo sua ad Pontis. Cum neque seruus Uerr. vlt. Cum vibit; I. leg. Cum vallo ma.
lis vocatus ad nuptias, aquam in vinum
conuertit. Ioann. cap. 2. vers. I. etc. Non
aduerterem , festa adiectivum ei se . et connubia substantivum , nisi Omeis ius contra docui,set, connubia adiectivum es Fe , hoe est . connubialia r quod minime mihi probatur. t 3 a. Per talia Heta : talibus dictis , sie enim usitatius dicitur . Sedulius l. s. Vers. 2 T. Alter adorato per verba precantia christo . 13 3. Laetitiae liquorem 1 vinum cur ita dicatur , vide not. ad Draconi. l. I. v. 72. Munera laetitiae etc. I 34. Bonis mensis ramicis mens , lautis , laetis. Plautus Menaechm . a. a. di xit boxum mandium .
36. loannes loe. eit. Quid mihi . et tibi est . mulier λ Nondum venit hora
col. 7sT. Recede a me . mulier λ mibi, et tibi Did est λ Nossum venit hora mea . Iuvencus explicat : Festinas . genitrix ete. Cur ala em non retinuit mulier λ Potuit enim dieere Festinas, mulier . Fortasse gistratu. Plura ev ali 7s facile esset proferre. 3I. I eest hic versu, in Reg. , sed iasne paginae suppletur.
x is. Alii Olli respondet , alii Ola re. spondit , alii Illi re studii, vel respondet.' Α E. innuere voluit interpretationem Theophylaeti : Dicit enim , Si non adest vinum , oportet illos ipsos . quibus deest , aecede. re , et rogare . et non te maIrem . Nam quando hortantur domestiet , scandalum' videntibus : quando autem bi rogant , qui opus habent , sumitione res caret. II 8. Laetata r etsi enim responsio filii reprehensionis quadam formula coneepta esset, ut plerique interpretes docent, tamen intellexit Dei para , suis precibus filium fuisse permotum , ut vinum procu inraret . Valdonatus versum hunc Iuuenei hoc sensu accidit et Laetatam enim dieieraristi reiponso . quia cognouit . eum veID farere mira tum . Ex quo colligit , Na. trem a Chr sto non suisse reprehensam . 4Ο. Pra sulctra . ut vers. 463. libr1. Saxis cavatis r hydriae . sive vasa aquaria fieri solebant e lapidibus excavatis , ut cernere adhue licet in multis , quae extant. Confer obseruationes Angeli M. Bandinii in antiquam tabulam eburneam , in qua hoe Chris i miraculum exhibetur . Iuvencus euangelii verba expressit: Erant
197쪽
Vascula, quae ternis aperirent ilia metris. Haec iubet e sontis gremio complere ministros. Praeceptis parent iuuenes , undasque Coronant, Completis Iabiis lapidum: tum spuma Per orasrque Commixtas undis auras ad summa volutat. Hinc iubet, ut summo tradant gustanda ministro.
4 I. Μss. cum essitis verirent ilia meia tris , et in Reg. glo Ia ilia - eavitatem sui quasi ventris . A metri - metretis, veI mensuris . Fabricius edidit aperirent stra metretis, sed, ut opinor , ex Coniectura, non ex fide eodicum. Sic Arator libr. a. v. 891. Sic etenim ternas capiunt sex Nais xa metrelas. Reuschius legit ilia metretis, ut Aia sit disyllabum per synaeresin , ni si hic pro spondaeo anapaestum agnosce re velimus. Ponitur ilia pro tauitate, seu ventre , quia huiusmodi vasis plura nomina ex humanis membris translata asinsignantur, ut v. I 44. lapidum labiis .
244. Reg. , Ott. completis labiis lapiadam eum Potam. Pro d. s. , et Rom.
ubi error est labis pro Iabiis . Alii complatis lapidum labiis.
I 4 . Reg. undis , aurasque ad summa . Forte ita intelligendum est : Spuma volu tat s subintellecto se per oras commixtas vadis , et per auras . Verum quamuis in participio praesenti voluens saepe se subaudiatur , tamen in aliis temporibus verbi volvo , aut voluto non saeile id ad miserim. 246. Fabr. magistro: reliqui ministro rquod praeserendum est; praecedit enim
NOTAE. autem siue lapideae bsdriae sex . Ad hanc
regulam iudicandum est de vasis , quae inter ei melia sacra in nonnullis Getesiis ostenduntur , tamquam ea suerint, quae In Cana Galilaeae miraculo inseruierunt . In picturi&, et monumentis antiquis hoc miraculum saepe reperitur expressum , Ut cernere licet in opere : Seulture e pitture Ingre estratis dat cimiteri di Roma I 37. I 4 . De sex hydriarum capacitate scripsit Natthaeus Hostus. Ioannes Tabingius
De hydriis in Cana Galilaee in Novo Thes. Theol. Phil.
41. Fontis gremio . quasi sinu. Coninter not. ad I. I. v. a I 1., et Gitanii indicem in Lucret. verbo gremium terrae .i43. Ex Uirgilio I. I. Aeneid. v. 728. crateras magnos statuunt, et visa coronant , hoc est , usque ad marginem implent . Alia est interpretatio , Serto , aut corona cingunt Pocula . Iuvencus priori adhaesit . Lueret Ius I. I. v. 923. Hoc etiniam faciunt , ubi discubuere . tenentque - Poeula saepe homines , et iuumbrant oraeostonis , secundam potius rationem cor nandi respicit . x 43. Commixtas varis auras : physica haec est ratio , cur spuma fiat, quia aurae undis commiscentur . Descriptione ergo utitur , ut spumam indicet. 46. Summo ministro : architriclino , ut ait Ioannes. Nonnulli intelligunt , esse eum , qui curator, Seu magister erat eo nuiuii , et cibos, ae vina praegustabat. Pignorius De serui, pag. 34. docet , plures fuisse seruos tricliniares . quorum aliqui aquam in manus infundebant , aliquisereula inserebant, inferiores appellati me. Semus triclinio pras tus in veteri epigrammate nominatur tricliniarcta . Hie ergo a Iuvenco dicitur summus minister. Alius erat rex conuiuii .
198쪽
Ille ubi percepit venerandi dona saporis , Nescius , in vini gratum transisse liquorem Egestas nuper puris de sontibus undas , so Increpat ignarum sponsum, Mod Pulchra reseruans, Deteriora prius Per men Sas vina dedisset. His signis digne credentum discipulorum
Perpetuam stabili firmauit robore mentem . Inde ubi iudaeis aderant solemnia Paschae,155 Ad Solymos direxit iter , temploque subibat. Repperit hic populum venalia multa locantem e
Pars vendebat oues , Pars corpora magna iuuencis,
I40. Rom. Aggestas . Alii Egestar . aderant insertum Ludaeis, quod rectum est. Iso. mss., et plerique editi quod. Poeten. ss. Reg. , Ott. deflexit: in oti. supra quid minus bene. direxit cum Rom. , et editis . Reg. , Ott. Is 4. Reg. Inde ubi aderant iudaris . cum aliis temploque . Rom. cum reliquis Oit. Inde ubi aderant,et supra inter Mi,et templumque. Utrolibet modo recte dicitur. NOTAE.I O. Pulebra vina : bona . Aecipitur enim aliquando pulebrum pro bono in quocumque genere. Horatius libr. 1. epist. I s. v. I. Quum sit obeso - Nil melius turdo , nil vulva puIebrius ampla . Cato
De re rust. cap. IO4. Acetum acerrimum ,
et piat berrimum erit . Infra v. 3 3. ρuLebri cibi . et v. 3I7. puluer labor . Is l. ειν mensas : hoc ipsum dixit mensatim l 3. v. 114. Frequens haec est adis uerbii circumlocutio tam apud graecos, quam apud latinos . Is . CAPUT IX. Iesut ementes , et vendentes eiecit de templo . Ioannis cap. 1.
. I 3. etc., Matth. cap. 2 . v. I 2., Marc. cap. κ . U. Is . , Luc. cap. 19. F.43. Iuventus pergit narrationem contexere ex Ioan
ne , qui post nuptias in Cana celebratas Iesum in urbem Capharnaum cum matre , et discipulis suis deseendisse refert . Et ibi . ait , manserunt non multis diebus . Et strve erat paseba iudaeorum , et asces dit Iesus Hierosob mam ete. Nonnulli ea v erba , Et prope erat pascha ita interpretantur , ut sensus sit , Et quanaeo prope fuit pareba . Alii aiunt, euangelistas sae pe res dissitas continua narratione coniungere , quum de tempore , quod inter cessit , mentionem non facere decreue runt . Sic opinatur Lamyus , qui inter nuptias Cana , et aduentum hunc Christi in urbem Hierusalem multum temporis , ac plura gesta Christi intereessisse statuit. Theophylaetus duo iacta distinguit , alterum , quod narrat Ioannes in initio
signorum , alterum, quod Matinaeus commemorat prope tempus passionis . Ita e iam existimat Toletus ad cap. 2. Ioannis. II 6. Locantem , collocantem , vel ad- .dicentem iis . qui pretio dato emerent. 37. corpora iuuencom : hoc est, cor pora iuuencorum . idem autem est corpo ra magna iuuencorum , ae Iuuenci magnis corporibus . Sic eorpora germana se ptem pro septem germani h. l. v. 73 I. Virgilius libr. a. Aeneid. v. i8. Hae dein lecta visam sortiti eorpora . Sic corpus
Turni apud eundem Virgilium l. r. v.6 SO.
199쪽
Pars inhians nummis artem numerare vacabat.
Restibus hic Christus connectit verbera flagri,16o Et tales populos sancta proturbat ab aede, Et mensas vertens , aeris proindit aceruos , Et superincrepitans : Procul haec auferte , Profani, Ut meus hic genitor , non sordida lucra , Colatur . Tunc poscens signum plebes iudaea fremebat, i 65 Quo fidens animos in talia facta leuaret. VentUra obscuris tunc Christus talia miscet: Solvite pollutis manibus venerabile templum
38. Reg. , Oti. Pars inhians nummi artem numerare vacabat . Cohaeret Rom. , ubi est arte pro artem . In Reg. glossa est artem - pretii , vel quaeItur conquirendi . Editi omnes Pars inbians num mis mensas onerauerat aere . Reuschius vulgatam hane scripturam edidit, sed non dissimulat , priorem , quam , Ut opinor , in mss. inuenit, doctiorem videri . Intelligit, artem per metalepsin denotare pecuniam , dolo , et fraude partam . Vide, Dum liceat rescribere arti numerare , scilicet vacabat arti numerandi. 6 . Rom. , Torn. proturbat: alii per
eorpus Diuum apud Lucretium v. OI4. l. I. Interdum eorpora pro animalibus simpliciter ponuntur . Graeci etiam dicunt cor
pus fluuii , eorpus venti . 3 9. Verbera flagri : hendiadys , ut vulgo vocant, unum per duo. I 6 I. Ioannes loc. cit. Et nummulariorum effudit aes , et mensas subuertit . Nummularii, siue trapegitae , sie dicti amensis , aceruos pecuniae minutae , siue aeris in mensis habebant , quibus quae stum facerent pecuniis permutandis .s61. Superinerepitans sormatum ex a nalogia eum aliis similibus verbis . super
incumbo , Iuperingero , Iuperimpono. Ii ,
es, Correctum per meums. Reg. aeres coria rectum per aeris . Reg. , Ott. , Fabr. proinfundit. Rom.. Had ., Poelm profudit. Ald., Torn., Bas. aerisque profudit . A Lucilio quidem, et aliis prima in profudit eorri. pitur . sed producitur a Catullo, ab isque
multis . melius ergo est Et mensas vertens aeris profundit aeeruos . 361. Ott. Tum ruper increρitans. I 63. In oti. eotitur faetum ex eolan tur . Rom. unice rotatur . Scilicet ' meus hie geuitor , non sordida lucra , colatur . Plerique colantur. I 64. Bas.. Ali Nune poscens: lege Tune. I 66. Heg. tune ciristus tempora miscet, et glossa in oti ris- temporibus .
qui a sacris remouebantur , profani vocari solebant r Proeul, o . procul este pro fani. Uirgilios ε. 238. I 64. CAPUT X. Iadaei a Iesu signum
petunt . Ioann. cap. a. V. 18. etc., matth. cap. 26. U. 6 I. , et cap. 27. v. ε ., Nare.
a P. 14. v. I 8 , et cap. I S. v. 29. Plebes pro plebs , ut saepe alias . t 63. In talia facta leuaret: excitaret. Reuschius interpretatur talibus faetis . Vide not. ad v. 22 3. h. I. Natim , Excitaret ad exequenda facta , quae Iesus praescribebat . I 67. Venerabile templum . Badius aduertit , in Evangelio templum non dici
200쪽
Hoc : ego restituam , quum tertia Iumina solis Incipient rutilam torris infundere lucem.
17o Illi inter sese tractantes murmure caeco, Hoc , aiUnt, viκ seκ et quadraginta Per annos Constructum veteris regn
x68. Poel m. distInguli templam - me , ego restituam . Aldus , et alii templum r- me ego restituam . Distinetionem Poet-ma nni praesert Κωnigius, qui putat, Christum id dixisse digitis eo us suum mori strando . Ioannes ait: solvite te Ium boe, et in tribus diebus excitabo illud . 69. Μss., Poel m. in textu , et alii eduli rutilam terris infundere Leem . Aldus cum ceteris rutilum terris infundere lu-
venerabile, ne de se Ch Istus arroganter . aut de templo laetanter loqui videatur. I 68. Tertia lumina solis pro tertia die, vel sole tertio die resurgente. Lucretius l. 6. U. II93. Oetcuoque fere eandenti M.
mine solis , - aut etiam nona reddebat lampade vitam . 6 p. Videtur astruere, Ch Istum e mora tuis surrexisse sub solis , aut saltem sub aurorae ortum . Tenebrae quidem erant, quum resurrexit, ut ax saeris literis constat . Id autem tunc ipsum accidisse, quum lucifer splendescere coeperat, inter tene.
bras sei licet, et lucem , probabilis est opi. nio, quam eonfirmaui in not. ad Draconi. . 42. libr. 2. 7o. Murmure caeco , quod audiri non poterat , ut interpretatur Schoeti genius, vel inconsulto. 17 r. Quadraginta: postremam esse e minmunem certis exemplis probatur . Badius licenter a Iuvenco corripi , nulla ratione duetus , affirmauit.
372. Quaeri potest, de quo veteri r
gno Iuueneus loquatur . Ioannes tantum
ait : Quadraginta et sex annis aedificatum est templum boe, et tu in tribus diebus excitabis illud δ Existimo, Iuueneum haec
men . Sed v. prox. Iam praecessit Iumina. Iro. Nesthe merus in textu . et Poel m. pro d. s. Hoc inter . Communis script ra, ut supra v. 39. Illi inter sese, quam habet westh. ad marg. I I. Ald. . esth. in textu, Baς. Illud aiunt. Nesth. ad marg. eum plerisque me aiunt, quod leκ metri exigit . Rom. mee aiunt: Vix sex etc.
A E. verba intelleκIsse de templo . quod Zoro.
babel sub Cyro inchoauit , et sexto anno Darii post annos sex et quadraginta absoluit : ea scilicet ratione , quam exinponit Sigonius De republ. hebraeor. la, cap. 3. Iudaei quum redarguere Cisistum vellent, et seirent , templum primum a
Salomone eonditum Natio septem annorum , secundum a Zorobabele quadraginta sex, tertium ab Herode unius anui. et pasinis amplius , neque primum , neque tertium nominarunt, ut ea , quae parum causae suae fauerent, sed secundum : multo enim longius absu ut tres dies a quadraginta sex annis . quam ab Uno . Nonnulli putant, Herodem templum vetus amplifieasse, nociautem nouum condidisse , vetere destructo, ut narrat Iosephus. Alii . ne Iosephum
in re tam insigni mendacii arguant , a Iudaeos tam ineptos fingant, ut de templi Zorobabelis aediseatione locuti fuerint, quum sermo esset de templo tunc praeis senti . contendunt probare, ab anno , quo Herodes coepit templum reficere, usque ad annum , quo Christo haee Iudaei obiicie. bant, quadraginta sex annos effluxisse :quo toto tempore semper aliquid templo