De fabula togata romanorum accedunt Fabularum togatarum reliquiae scripsit et edidit Ioannes Henricus Neukirch

111쪽

concludere licent, Caecilium cum Trabea et Attilio antiquiorem fuisse Iion solum qunm Terentium, sed etiam quam Titinium. Neque igitur . multum errare videbimur, si Titinium post Caecilium et ante Terentium floruisse dicemus. Atqui de Caecilio Hieronymus scribit in Chronico Eusebiano: - Olympiadis CL. nnno II. iid est, anno V. C. DLXXV. sive linte Clir. n. CLXXIX.

Statius Caecilius, comoediarum Scriptor, clarus habetur no Terentius, qui in ipso fore suo mortuus est utino V. C. DXCVI. sive ante Chr.

n. CLVIII., noruisse dici poterit circa niinum DXCIV. U. C. sive unte Chr. n. CLX. Vid. Ger. Jo. Vossius de Poetis Llit. I. p. 9 Aq. Itaque Titinius noruerit circa annum DLXXXIV.

U. C. si vo Ante Chr. n. CLXX., ut lier et liquod tempus etium utriusque, et Caecilii et Terentii, nequalis fuerit. De loco porro, ubi Titinius poeta nntus sit et Vixerit, non ningis quidqui in tradisum est. Sed ox hoc ip o silentio fortasse colligere licet,

eum in ipsa urbe natum esse iitque habitasse.

Cf., quae infra, ubi de Afranio ugimus, en de

re eXponuntur.

Quem Iocum supra ex Sereno Sammonico nitulimus, ex eo appuret, Titinium composui SSelabulas togatus; idem liquet ex langmentis eius, Simul, eus fuisse togatus, quae proprie hoc nomine appellnrentur, sive, ut posterioribus temporibus ens etiam dicebunt, togntas tubernarii S. Christophorus Wnsius exorcit. III. An inini Uers.

Non ini invii in teste Fabricio Biblioth. Lut. IV. 1ex Samnio ilici loco posito collegit, Titinium etiam de medicinii uti quid tradidisse; sed mulio facilius statuere licet, in fabula nliqua eum dedisse prne uestum, quod a Sereno ex eo nisertur. Omni

112쪽

vero caret probabilitate illud, in quod incidit Munkius de Pomponio Hon. p. 57, hunc togatarum scriptorem Atellanus quoque composuisse. Num procul dubio Titinius ante Pomponium vixit; et si Pomponius AtPllani rum nrtificiosne comis positionis primus auctor habendus est, Pntet, neminem nnte eum eiusmodi subuliis scriptias edidisse. Omnino Titillii reliquiae ita sunt compuratae, ut fabulas togatus tantum prodi ni, qunrumquntuordecim fere iidhuc supersunt tituli. Non infelicem autem eum in istis fabulis componendis fuisse tum Serenus est testis, qui ens clariis dixit, tum Vnrro probat, quum ei innium et Terentio

id est, mores sibi constantes, SPr ure CDu-tigisse seribit. Frugmenta eius pnuciora Sunt, quam ut inde certo iudicare possiq, quam felix fuerit in argumeniis inveniendis. Sententius Rutem in illis nil huc nonnullus reperinius. Ruodnd sermonem eius et metra ultinet, plus similitudinis habuisse videtur cum Pinuio, qui in cum Terentio. Num praeterquetim quod apud eum adhuc plurn Antiquiora verba et verborum formiis repertinus, etiam in novis fingendis vocabulis inrigna cum facilitiite versiitus videtur; et in metris liqui pnndis inniorem npud eum, quam npud Torentium, Vnrietiit in deprehendimus. Nec tamen R in per Versus Titinii neque politi Apparent, utque Terontiani. Quamquam de huc re, quum

fragmenta illius tot experti sint cnsus, hodie vix certo iudicari potest. Porro etiam in iocis fingendis non inultum discessisse videtur a Plauto. Sed de his, quae postrema diximus, videantur ipsa frugmenta.

113쪽

ARATRUM, BARATHRUM, BARBARUS.

Nonius p. ed. Merc. : si Plirygiones - Titinius in Barbuto:

- Phrygio primo fui, beneque id opus Scisi. Reliqui ncus liciasque hero utque herae

Nostrae. primo fui. Nie noth. Libri fui primo. - beneque. Uen. l. I l. Par. bene. Fortasse scribendum Phrygio su vi primo, bene id opus etc. ii Νouius p. 499 ed. Merc. : is Dativus pro uccusativo. Titinius in Barbato:

Ubi ambitionem virtuti

Videas antecedere,

pro virtutem anteeedere. Barbato. Sic Merc. Edd. Ven. I. II. Par. Ald. Bas. Steph. uratro. Iun. Barathr.

Ubi ambition om virtuti. en. I. II. Par. Ubi ambitioni virtutem, omissis verbis pro virtutem anteeedere. Ald. Bus. Steph. Ubi umbitioni virtuti. - Νumerus videtur Bacchiaeus; nisi forte, ut exsistat iambicus, cum Bothio transponenda sunt verba videas antecedere. iII. Nonius p. 552 ed. Mere. r is Veles, levis armatura. Titinius in Barbato:

- Ita Spurius unimatur in proelium: Veles eques recipit se, nec ferit quemquam

hostem. eques recipit. Ald. Bus. Steph. Jun. equis re eepit. uec. Merc. neque. Mirum in modum Bothius hunc locum turbavit, seribens: Ita Spurius unimat, veles, eques, in proelium Recipit se, ne quo - serit quemquam hostem. Inserta lineori indicat oxymorum, quod se in verbis deprehendisse putat. Versus videntur Cretici. Deeribitur autem homo

114쪽

ad rixam propensus, sed meticulosus: Spurius ita concitatur ad proelium ineundum, ut tamquam vetes eques, Iacessito tuu- tum lioste, nou vulnerato, propere refugiat. IV.Festus v. Solox, Frugm. p. 53 ed. Dacer. : Solo X, luna eruSSa, et pecus, quod paSSim pascitur non tectum. Titinius in narathro:

Ego sib soloci lana ad purpuram datu .

Burathro. Fragm. B rrato. - soloci lana. Sic metri gratia legendum videtur cum 2 1ercerio ad Νon. p. 3 et nothio Editur luna soloci. Nec tamen male Turii ebus Advers. XXIX. 1 Ego ab laua soloci ad purum data. Paullus Ex Festo: is Νolox, lana crassa, vel pecus luna conte-etum. Titinius: Lanu solo ei ad purpuram data. Ilino Festi verba, qua di manifesto corrupta sunt, ita mihi legenda viden trir: Nolox, lana crassa, et pecus, quod lunupus citur contectum, id est, solox sc. IunH dicitur lana crassa, et Solox Sc. pecus) dicitur pecus, quod etc. Unde intelligitur, non esse interpungendum eum nothio Nolox Ianu, cruSSu, et p., quasi Solox lana signi licet otium pecus, quod etc.

Festus v. Te usum : MTons una ait vocari Sinnius Cupito vehiculum, quo exuviae deorum ludicris Circensibus in circum ad pulvinar vehuntur. Fuit et ex ebore, ut apud Titinium in Barbata; et ex argento I. Priscianus VI. T. 36. p. 694 up. Putacli .: o Uni pro unius Titinius in Barbato:

Quod quidem pol mulier dicit: se Namque ami

collegi sumus.

adevi exstant VI. 16. 82. p. T17 up. Pittacli., nisi quod hoc loco ost dicet pro dicit. Steph. habet dicit. Versus estu,ynurtetus, eonStans ex dim. troch. et di in iunib., qui hic, ubi alius personae verba usseruntur, aptissime usu utur. vlΙ. Cliarisius II. p. 181 up. Putgeb.: In aurate pro nouaurate. Titinius in Barathro:

- Inauratve atque illautae mulieris.

In aurate pro non aurate. Sic Bas. , Et sic legendum

115쪽

est; non, ut habet Pulach. , In auratae pro non nuru tue. Nam grammaticus toto lioc capite ite adverbiis tantum agit. tuum autem adverbii in nuru te exemplum iu promptu non

haberet, istum Titinii Iocum posuit. vIII. Charisius Il. p. 183 ap. Putaeh.: se Me dio fidio, per

Iovem uut fidem filivmive Jovis, Herculem; quae iuratio propria virorum est, ut seminarum Edepol, Ecastor, Et uno. Denique Titinius in Setina, molliculum adolescentulum, ess minute loquentein, quum reprehendere magis vellet: An, inquit, quia pol edepol fabulare, odi medi. I di Titinius in Baruthro: id necesse respondet edi. Bothius: In quibus scribendum puto Mediusfidius - fabulare Dic Medi s ut vir, non Edepol, ut foemilia, pro Mediusfidius, sicut Edi pro Ediusfidius, nomine populariter truncato). - , id necesse est, responde ut edi. Non dubito, quin reete restituatur Medius si dins pro Medio fidio. Depravatio inde orta sit, quod syllaba us, compendio scripta, non valde dissimilis erat o litterae. Sed locus, ex Titinii Setina petitus, si ex Bothii coniectura scribatur, frigidiusculam praebet sententium. Neque auscultandum puto Turnebo, Advers. Ill. 20 seribenti: is Medius sidius non iurubant olim mulieres. erat enim eis religio hoc iiusiurandiani proserre: proinde Titinius adolescentem, qui in foeni inum degenerurat, hoc iusiurati dii in non nudere eloqui dicit. Nam cum vulgus haec verba imminueret, et depravaret, et pro medius modi diceret,

facit eum dicere pro modi edi: An quia, inquit, pol, a depol fabulare, me di edi. Secundum Charisii verba exprobravit aliquis in Setina adoleSeentulo, essem iliato loquenti, mollitiam ipsius. Dixit igitur, ut simul ex ipsius Titinii verbis coniici potest, fere haec: Prursus ut mulier te geris, ut mulier loqueris; un inde putas intelligi, tu virum esse, quod

pol, edepol subularisi colitii tuoque irridens suam addit iurationem virilem, edi, medi, quae duo verba respondent illis pol, edepol. ltuque scribendum sit: An quia sepol, ed pol fabulare' edi, medi. Versus nutem est Bacchiaeus tetrum ter. Bolbius eum, ex sua coniectura scriptum, habet pro trim. iamb., non reputans, priorem syllabum in edi et me di perinde, ut primam in ecastor et mectistor, esse longam. Unde etiam fluxisse videtur eius coniectura: si I due cesse est, s respondent edi. Fortasse corrigendum:

- Id necessc esse respondet edi.

116쪽

IX. Cliarisius II. p. 185 up. Pulseh.: is Νoctu diuque. Sul- Iustius historiarum secundo: Νoetu diuque stationes et vigilias te utaro. At vero Titinius in narathro: Νoetu diuque nit. Naevius in Acontiaomeno: Nulpicii noctu interfecit. Apparet, non suisse apud Titinium Xoetu diuque. Legendum arbitror:

Diu noctuque.

Churisitis II. p. 212 ap. Putach. : is Praepollitiones intemdum ultimus litteras immutant, et iunctorum sibi verborum primas adsumunt, ut a pro ab , ut uvebit. - A pro nil.

uunm aurum privatae purpuram ille niteximus.

Editum est auro et ab toximus. Correxit Bothius, dicens, inepte accipere bonum virum Charisium ab teximus pro a Ni eximus. Νcribendum esse atteximus, vidit etiam Mercerius ud Non. p. 3. Immerito antem accusatur a Dothio Charisius, qui, ut verba eius ostendunt, procul dubio scripsit ut teximus; legetidumquc iapud eum videtis At pro nil, non A pro ud. Privatae se. mulieri.

uuae fragmenta sub Barbati nomine posuimus, ea leguntur, ut ex locis exscriptis liquet, partim sub hoc partim sub Barathri nomine, cuius loco etiam Aratro invenitur. Atque Gyruidus de Poetar. liist. VIII., opp. T. ll. p. 424,

adeo otiam Barbarum Titinii commemorat. Plurimum aucto- .ritatis habent Barbato et Baralliro; ut suerint, qui inter Barbatum et Barailirum discrimen statuerent, quum ulli utram- quo subulam eundem putarent, vel Burhatum eum inscriptum fuisse existimulates, vel Burnilirum. Reni diiudicetisse videtur Mercerius ad Non. p. 3 hisce verbis: isTitinnius barbato, ita scri liendum ubique, non barathro, quod nusquam in uniti

quis Nonii aut Festi libris. Error ub eo quod semel apud

nostrum, et semel apud Festum liubes barrato vel Vurruto, quod mutaverant in barathro: qui idem error invaluit in Charis i eodicibus. nec ost quod duas tabulas credamus, quum utriusqiae urgumentum idem fuisse probet collatus Charisii locus, Priusquam uuro privatae purpuramque attexi

117쪽

Charisius II. p. 194 up. Putach. : is Semitati m. Titinius vin Caecis:

Ita semitatim fugi, utque effugi patrem.

Bas. depravate Seminatim - seminatim. Hue pertinere videtur etiam incertorum Titinii Diig min. I l. Caecus fortasse fuit senex, non unimadvertens astutias, quas ipsi machinabuntur. Plautus Caecum sive Praedones scripsit.

Junius Elencli. nuctor. ad Non. p. 21 sub Titinii nomine Decumam Fullonis commemorat, ipse suspicans, eum Pomponio vindicandam esse. I go Titinio eiusmodi subulam tributam apud antiquos nusquam reperi.

Ego me mandatam meo viro mnle arbitror. Qui rem disperdit et meam dotem com PSt.

Fullonibus. Cod. Guelph. Ven. I. II. Par. Fullonius. - et meam dotem comest. Cod. Guelph. ex emend. et meam comest. Ven. I. II. Pur. ae meum eo meat. II

Νoniua p. 98 ed. Mere. : is Diu pro die; unde et in te diu dieitur. Titinius in Fullonibus:

118쪽

Nec noctu nec diu licet fullonibus quiescant.

Perii hercle vero. Tiberi, nunc te hoc obsecro, Ut mihi subvenias, ego ne malallis suam.

tinius in Fullonia: Iam pridem egressa tu perbiteris.

Fullonia. Cod. Guelph. sol lon. , corr. fullon. - Ia In pridem egressa. Ven. I. II. Par. lam Egresse. - tu perbiteris. Legitur ut perbiteris, deteriore numero, nec, ut videtur, proba sententia. Bolbius, adstipulante Munkio de Pomp. Bon. p. 98, scripsit ut perbiter es, explicans: egres

Nonius p. 224 ed. Merc. et is Simi Ie est, pro similis est, pro masculino positum neutrum. Titinius in Fullonibus: Formicae pol persImile rusticus est homo. rusticus est. Libri est rusticus, quae versus malia eum Bothio et Munkio de Pomp. Bon. p. 99 transponenda

duximus.

Νοnius p. 233 ed. Merc. : si Anima - halitus oris et odor. - Titinius in Fullonibus:

- Interea foetida anima nasum oppugnat.

Fullonibus. Par. Julo. - Bothius, non improbante Mun-kio l. e. , senarium ita restituit: Interea nasum oppugnat anima foetida.

119쪽

II. Νonius p. 245 ed. Merc. : se Argutari, subsilire. Titinius in Fullonia:

Terra haec est, non aqua, ubi tu solitus argutari pedibus, cretam dum compescis, vestimentaque lavas. Fullonia. Par. fullo. Bas. Iun. Fullonibus. - Terrahae e est, non nqua. Ven. I. II. Par. Bas. Terra haec est nova quas i. Ald. Steph. Terra haec nova quasi dun. Terra haec est nova qua. - er tum dum. Par. eertandum. - luvas. Ven. I. II. Ald. Steph. levas. dos. Scaliger ad Varr. de L. L. V. p. 63 ed. Bip.:- Terra haec nova est, Quasi ubi tu solitus pedibus urgutarier, Dum compescis cretum, et vestimenta elui s. Bothius, acuendo nomine substantivo aqua in siesi posito: Terra haec, non aqua, est, ubi tu solitus urgutarier Pedibus, cretam dum compescis, vestimenta qua

Munkius de Pom. Bon. p. 98, in posteriore versu librorum scripturum Servans, priorem, admisso litatu et nomine aqua in thesi posito, sic edidit: Terra haec est, non aqua, ubi tu solitu's urg

tarier.

Scribendum videtur:

Terra haec, non liquast, ubi tu solitus urgutarier Podibus, cretum dum compescis vestimentaque

IavnS. Verbum est post haec secundum Ald. et Steph. est expungendum, quod, quum ex non aquast ortum esset nova quasi, videntur inseruisse.

Videram ego to virginem formi SISSimnm ESSE, SponSo esse superbum, forma esse ferocem.

Viderum. Steph. Videam. - formosissimam. Iun. marg. Merc. formosum. - forma esse ferocem.. Sic Ven. l.

120쪽

II. Par. ΛId. Recentiores sorma ferocem. Bothius, nonnulla mutans, edidit:

Viderum es S Ego to formosam virginem, sponso Superbam, forma

Fero e m.

Nunkius de Pomp. Bon. p. 100: Videram Eg6 to virginem sisse formosissimam, Sponso e Age superbum, forma ferocem. I ersus videntur donici a maiore, prior tetrameter brachye iniectus sive Sotadeus, ulter compositus ex duobus dimetris brachycritalectis. Cf. Hermann. Element. doeir. metr. II. XVI l. I 2 sqq. IX. Νonius p. 366 ed. Merc. : ,, Patibulum, sera, qua Ostia obcluduntur, quod hac remota vulvae pateant. Titinius in Fullonibus:

- Si quisqvum hodie praeter hane posticum Nostrum pepulerit, putibulo hoc ex caput de

fringam.

quisquam. Steph. quispiam. V. Posticum ap. Ν9n. p. 217 ed. Mere. ex Titinii Pullonibus haec lauduntur: Si quis hodie praeter has posticum nostrum pepulerit. Bothius, transpositis duobis verbis, locum ita edidit: Si quisquam hodie praeter hunc posticum n strum pepulerit, Patibulo hoc caput ei defringam.

Si quisquam hodie praeter hane 'Postscum nostrum psi pulerit, patibulo hoc Ei eaput defringam. ue distinctio ideo ferri non potest, quod antepaenultima syllaba verbi patibulo brevis est. Plaut. Mil. II. 4. T: si Dispessis manibus patibulum quum habebis. Quamnam id 6b remi et Mosteli. I. 1. 53: si Ita t6 sorabunt patibulatum per vias.

Nonius p. 369 ed. Merc. : is Putare, apiare. Titinius in Fullonibus: