장음표시 사용
181쪽
eius iudicati potest, licet iion ipsius IIoiatii sit,
quippe qui Sena per severum Se praebent veterum Ρootarum iudicem, in men vulgurem eam 1 uisse ex iisdem verbis uppuret. viiiii etiam Horatius ipse eo, quod Afrunium uno ordine ponit cum Naevio, Pacuvio, Atiio, Plauto, Caecilio, Terentio, cinrissimis fabularum scriptoribus, non minimo eum honore digiantur. Prneterea eXFIncci vergibus putet, etiam Augustea netate Afranii togatus studiose lectas saepissimeque netns osse, et Iunximum ens in theutro pinusum repor- iuvisse. Sed en ipsius poetae Venusini iudicium Epist. I. I. 53 Sqq.:, NneviuK in manibus non est, et mentibus haeret
Ambigitur quoties, uter utro sit prior: Rufert Pacuvius docti famam senis, Attius niti. Dicitur Asynni toga convenisse Mennndro;
Vincere Caecilius gravitate, Terentius urte. Hos ediscit, et hos nrto stipula theatro Spectat Roma potens; habet hos numeruiquo poeius Ad nostrum tempus Livi scriptoris ni, nevo. Interdum vulgus rectum videt; est, ubi Pnocnt. Si veteres ita miratur laudatque poetus, Ut nihil unteserni, nihil illis comparet, errat. Si quaedam nimis antique, si pleraque dure Dicere cedit eos, ignave in tu latetur; Et sapit, et mecum facit, et Iove iudicat nequo. Serioribus quoque temporibus Afranii togatiis in Senonam inductas, esse testis est Suetonius Tranquillus Neron. XI. Appuleius Apolog. 420 Afranium Scriptorem elegantem appellat; magnum eο-
182쪽
inicum Euniithius in commentatione de Fabula, illud tamen imprimis in eo reprehendenS, quod interdum iii irvgoediam transiluerit. Apud uuinctilianum de eo haec legimus Instituit. orat. X. 1. 100: se rogatis excellit Afrunius, utinamque non inquinasset ii rgumenta puerorum laedies umoribus, mores suos suggiis. A quo non discrepat Ausonius Epigramm. LXXI.:,,Praeter legitimi genitalia foedera eo eius Reperit obscenas Veneres vitiosa libido, verculis heredi quam Lemnia suusit ogosins, Quum toga laeundi scaenis agitavit Afrani. Quibus ex testimoniis sutis elucet, quum iri moreΗeiuri, quos in subulis quoque proderet, vituperni dieSSent, magnum poeine apud nntiquos fuisse
uomen; quae res etiam eo confirmntur, quod nemo Veterum comicorum, exceptis Plauto Terentioque,
quoties ille, ii grammaticis Inudatur. unpropterantius Rutgersius Variar. Ieci. IV. 19, Ger. . D. Vossius do Poet. Lut. p. 13 et Instituit. posit. I l.
23. 8 aliique Voleatii Sedigiti iudicium npud Gellium XV. 24, quod de decem comicis tulit, in
quibus Alini ius ne nominatur quidem, putidum utque insulsum dixerunt. At merito Bothius monet, a Volcatio inles tantum recenseri comicos, qui proprias eo moedias, id est, Graeci argumenti, Domposuerint. Nam comoediae pniliatae, ut Suo Ioco n nobis expositum est, fere Simpliciter comoediae die buntur, comoedine togni ne conirn
toga ine. Neque igitur etiam Schoellio Histoire abrinee de In liti. Rom. T. I. p. 139 in enumerandis decem illis comicis mono loco pro Lugctu Sscribendum erat Lucius Afranius. Quemadmodum omnino poetae Romani Graecos imituri solebant, sic etiam Afranius, qunmVis
Romunorum mores in Senena repraesentaret, Gme-
183쪽
cos scriptores sibi imitandos sumpsit. Inm vidimus, vulgo Asrnnii togam Meniandro convenisse dictam esse; quod nihil uliud significat, quam ad
Menandri e Xemplum eum Scripsisse nc Ρrope ud eius praestantinui accessisse. Praecipue Vero docet, qua rntione Romanus Graecum comicum imitatus
sit, Ciceronis Iocus de Finib. I. 3: si Si pinne Sic
verterem Platonem uui Aristotelem, ut verterunt nostri poetae fabulas, mille, credo, mererer de meis civibus, si nil eorum cognitionem divina illa ingenia transferrem. Sed id neque foci nil huc, Deo mihi tumen, ne fucium, interdictum puto. Locos quidem quosdam, si videbitur, tra Iassernm, et maxime ub iis, quos modo nominnui, quum inciderit, ut id apto sieri possit; ut ni, Homero Ennius, Afranius u Menandro solet. Verumetium ullos eum imitatum esse, discitur ex ipsius Ierbis, quae non inverecunde, ut nil Ιacrobius Suiuria. VI. I, respondit urguentibus, quod plura
Sed ut quisque habuit, conveniret quod mihi, Quodque me non posse melius facere eredidi; Etiam ii Latino. Ilii gerunt igitur lineo testimonia Wielandium ndIIorat. Epist. II. 1. 57, quum, impulsus Ciceronis loco Emit. XLV., ubi Afranius C. Titium, cuius,
licet Graecnrum litterarum ignari, orationes tun- tum Brgutii rum, innium exemplorum, innium urbani tutis h:ibuisse dicuntur, ut paene Attico Stilo scripino viderentur, imitulus esse truditur, - quum, in Iunm, hoc loco motus seribit, Afranium crate-cae Iinguue imperitum fuisse, nec proptereri cum Menniauro n criticis compartiri, quod eum imitatus Sit, Sed quod natura eum liuic similem fuisse putent, labuIasque eius inter eueteras Romunns
184쪽
non minus, quum MeIIamirens inter Graecns, elegantia ac festivitate Oxcolluisse. uunmquuin nutem Afranium maximo eam ob rem cum Menandro compRratum esse puto, quod ad liuius exemplum scriberet, id est, Singulos locos, non nrto cum
Graecis personis cohaerentes, ex illius subulis in
dis suis fabulis Menandrearum rationem Sequeretur, sive, ut nit Gesi erus ud ΙIorut. I. c., Graecus Menandri fabulas commode Lntina veste indueret, tamen minime nego, etiam indolis ingeniique affinitate qua dum eum Menandri fuisse similem, id quod Meinelitus quoque statuit Pruerat. ad Menandri et Philemonis reliquias p. XXXV. . Hodie quidem nihil iam exsint npud J1ennndrum,
eui ex Afranii fruginentis nliquid prorsus respondeat. Sed quas fabulas tum huius tum nitorum Palliaturum scriptorum clarissimus togularum poeta in faciendis suis respexisse videri possit, in tractandis reliquiis indicnbimus.
Ex Romanis scriptoribus Afranium studiose imitatum esse C. Titium, ex Cicerone didicimus. Idem illo Ciceronis Iocus adduxit Κordesium ad Eberlinydtii libellum de artium humiinitatis statu RP. Hom. p. 68, ut etiam in langmento, quod modo ex IIncrobio attulimus, verbo Latino C. Titium
2 Significuri putaret; nec nego, probiibile esse, Afranium, quum illa scriberet, de C. Titio cogitiasse. Est tamen Iocus ita compurnius, ut non opus sit unum tantum scriptorem Latinum intelligere; et . egi, quod me movent, ut Terentium quoque imprimis respexisse nrbitrer tognturum Scriptorem. Pervenerunt enim nil nos ipSius Verba: Terentio non Mimilem dices quempinm.
Quid igitur probabilius est, quum eum huic: quem
omnibuA nni ponerct, inutum quoque tribuisse, ut
185쪽
eum prne en et oris imitaretur. Minus inmen hanc Titii Terentiique initi nilonem nil fabularum nrgumenta, quum nil Latinitutona, pertinuisse urbitror, quin uterque egregie Latine Scripsit, ne praeterenC. Titius polita tragicus ernt. Nam togatas, id est, togatus praetextatiis C. Titium, quum Grae- eis littoris carerei, scripsisse, fostinantius Wetzelium collegisse recte monet Eliendi ius nil Cic.
Brut. XLV. Potuit enim, ut idem Ellenditus monet, de Ennii, Pacuvii, Attii fabulis aliquas
Gravissime autem IVetZelii sententiae id repugnat, quod inbulae prnetextutae, nisi apud seriores quosdam, tragoedine non dicuntur. Quinetiamsi vere C. Titius praetextatas scripsisset, tamen inter hiis quoque et togntns inbernurius, quales Afranius fecit, tanta intercedebat dissimilitudo, ut ne ex his quidem facile togntiirum, proprie dicti rum, argumentu i eii possent. Porro in Aminii fragmentis, qui nivi S non Ρnucis, prorsus nihil est, quod eum n Terentio sumpsisse eerso ns firmi re possis, Orntio nutem illius huius orationi profecto non est dissimilis. Etiam metrii Afranii, quantum ex reliquiis iudicare lieot. T
rentianis similin 1 nerunt, nisi quod Doniuilla versuum genern usurpi SSe Videtur, quibus Terentius usus non est, et quod eum, ut Naevium ei Plautum, cinusulis, qu ni iam etiam in 1 P agmentis poetne nil huc exsiniat oXompin Aliquot, licentius usum esse Marius Victorinus Art. graitini. II. p. 252 Iap. PutAch. et Itulinus Coininentar. in incirn Terent. p. 2708 np. PutSch. t Sinntur.
Ingenium Asunnii f.ecutuli Atinum orni. Supersunt enim adhuc plus quadragintai fainularum eius tituli; et quis neget, quin nonnulli ti inportun
186쪽
Iam igitur ex omnibus fere, quae de Afranio disputavimus, npynret, quod Menander fuerit Graecis, idem illum, huius discipulum, fuisse Ronantiis. Menander omnium maxime excelluit in Graecorum moribus describendis, Afranius in Romanorum. Ille in Attico sermone elegantium consecutus est, hic in Latino. Menander, id quod
et ipsum memorabile est, Graecum tragicum poetam, Euripidem, imi intus est, Afranius Romunum, C. Titium. Utriusque ingenium erui laecundissimum. Quanto nutem omnino, quod iid litteras nitinet, Romi ni Graecis postponendi sunt, inlato etiam Asennium Menandro cessisse arbitror. uuam- quum nescio, nn plus etiam detrimenti ceperint nomanae litterae ex deperdito Afranio, quum
Graecae ex Menandro, cuius omninoque nDURE CO-moedino poetarum rutionem, qua usi sint in tractan-clis argumentis, ex Plauto Terentioque quodammo-clo cognoscimus. Tum si ipsnm lingunm Spectes, Profecto nonnulla verbii, nonnullas dicendi formu-lns, nisi ex comicis, haud facito disces. Atqui Qxstant adhuc Aristophanis fabularum plures,
referti sunt et huius et nitorum comicorum locis Athenaeus, Stobaeus, niti; togatarum scriptorum, ut qui Soli, quum, qui Graeca tractetarent urgumentn, Graecis quoque moribus linguam necom- Ilio inrent, raro tunium patria instituta nitingentes, ex ipsius populi Rometini mente perSonns, quas inducerent, loquentes fecerint, exceptis pRu- Cis fragmen iis uianque fabula, eaque serioribus temporibus consectu et ne integra quidem, nulla
monumenta nostrum Retutem tulerunt.
187쪽
Νonius p. 257 ed. Merc. : si Cullet significat scit, lioeest, calliditate, quae est urbana Scientia. - Asranius in Abducta:
Nese1s a uineri: mei omnem melius enitent rem,
quum volo. - Ν umeri Merc. in annoti. Bothius. Ven. I. II. Par. Merc. ecodd. numeri. Ald. nus. Νt pli. rium, H ri. ait n. nam, omisso etiam mei. - cullent rem. Ven. l. II. cullerem. Par. callere. - Νumerus videtur unapnestietis. Cf. Auguris fragm. IV. et Idae fragm. nothius, ut versus trocli. tetr. cat exsisteret, scribendum putavit: Ν., Ν.: rem mei omnem melius callent, q. V. II. Νonins p. 374 ed. Merc. : DP uriter, ex nequis.
Dis partiantur patris bolin pariter.
Ven. I. II. Par. , omissis verbis Afranius in Abdueta et pariter: dispertiuntur bona patris. - huale fuerit metrum, non liquet. uadrant verba in lacticuin, in IIacetii cum, in iambicum. Buthius versum ita restitui posse putat: Di sparti a nt ii r puri litor patris bona. Ned Nonius quidem puritor legit. III. Festus v. Sentes, Fragm. p. 68 ed. Dacer. : se Sentes quum constet eme spinas et Afranius in Abducta dixerit:
Quam sentico Su Verbia pertorquet turba ,
pro spinosis accipi debet. ocabulum turba, quod senario resse gatur, mutandum duxerunt: Fulv. Ursinus, probante Dacerio, in lupa; Gulielmitis Verisimit. I. 9 in truo; Bothius in tuba, quemadmodum Ampius tuba belli civilis audit Cie. Epist. adsum. VI. 12, vel tuba, sonitu Sive strepitu, sicut tuba nimborum legitur ap. Claudianum Giguntoin. 60. Vix videtur inibi vocabulum illud ex depravatione fluxisse. Versus' est, qualis legitur, iamb. trim. claudus; et reperiuntur in Asennii roliquiis etiam duo alii liuiusmodi versus, quos, ut lilinc, Bostius tentavit. Vidd. incendii fragm. I. et ominis II. Statuendum arbitror, aut vere Afranium interdum versibus Hippo- Dl lii Od by os e
188쪽
uacteis usum esse, aut verbu tructa esse ex binis versibus iamb. tetrum. curulecticis. - Verba sentico su sive spinosa sunt nimis subtilia et arguta. Cic. Tusc. I. 8: ouaecenim spinosiora prius, ut consit ar, me cogunt, quam ut a senitur. Caeterum lιollitus ad h. l. : AΝelitico su ut sen-licosa sint, seu stant, ab ellectit, quam figuram suse illustrat doctissimus Lud. Hellervs in programmate Acudem., quod edidit a. 1820, in quo programmate insunt observationes in Sophoclis Oedipum Col. Simile argumentum, ut ex inseriptione coniicero licet,linbuit fortasse linoe sabula, ne Plii lemonis Ἀρπαζομένη,
unde cognominem suam comoedium expressisse arbitror Caecilium. Philemo autem respexerit Antiplianis fabulam eiu dem nominis.
Νonius p. 81 ed. Merc. : is Come si pro comedit. Afranius in Aequalibus: iste, ut tu rem narras, dona comest hic quotidie. Aequulibus. Steph. , unde latius se propugavit error, velut ap. Funeeium do Adolesc. Lat. ling. p. 9T, A qualibus.
nurrus. Cod. Guelpli. Ven. l. ll. Par. narres. - dona. Merc. in annot t. bona. Iun. non linbet vocabulum. - comines t. Cod. Guelph. comes. - Boui ius versum troeliaicum restitu ut scribendo: Istic hic, ut tu r. n., bona eo m. Eo t. Facilius restitui posse videtur tuin b. trim. :
Ste, uti rem nurriis, bona comest quotidie hic.
II. Charisius II. p. 214 ap. Pulseli., de interieetionibus agens r,, Sputuro Asranius in Aequulibus, quam vocem, frequenter apud eum positam, ait Paullus ἐξ,ουθενισι ιου vim sensumq te sussurre. Aequales videntur duo iuvenes suisse, quorum alter apud alterum parasiti partes ageret; ut ad illum pertinenni, quae priore loco posita sunt. Usus sit autem poeta in scribenda
189쪽
subula imprimis Menandri Συνεφήβοις, ex qua cognominis Caecilii fluxit eomoedia, simul fortasse alias respiciens. Exstabant enim Euphronis quoque Συνε I ηβος Plii- leuionis; ' Eqηβοι Ephippi, mediae comoediae poetae, item Apollodori ; Et is τροφοι Alexidis, Diphili, Dum axoni, Posidippi; ullae ultorum; quibus, quantum ex inseriptionibus iudicare licet, lacile lite uti potuit Afranius. ΛΝDRIA. Ieitio ius ad Menundri reliquias p. 19 annotavit, Afranii Andria, a Cicerone de Finib. I. 2 et Brut. XLV. ullisque com
mentoratu, num cognatum M uandrene argumentum tractaverit,
in tanta fragmentorum νnucitate diiudieari non posse. At priore Ciceronis loco commemorato Terentii, non Afrunii Andriue sit mentio, et posteriore de Afrunio quidem ipso sermo est, sed minime de Andria eius. Neque u Νonio, qui ad n nundri reliquius, cum fi ligonis Grotii et do. Clerici annotatis anno MDCClX. Amsteloduini editas, p. 14 perhibetur Afranii Andrium commemorare, neque ab ullo illio scriptore antiquo hute poetae eiusmodi tabulam tributam reperio. Neripsit autem Caecilius Andriam, quum ud Menandreae imitatio uena compositam fuisse facile colligas vel ex paucis verbis, quae Xonius p. 152 ed. Merc. inde assert: isConducit navem putidam.
idd. annotatu ad Aequalium fragm. l.
Nonius p. 76 ed. Mere. : is Absente nobis et praesente nobis pro praesentibus nobis et absentibus nobis. Asrauius in Auctione:
- Adeste, si hilo ubsente nobis venierit puer.
Auctione. Vcn. I. I l. Par. actione. - Adeste Jo. utent. Franckio debemus. Vulgo Adest. Stopli. cum Bas. omittit Ocabulum . . un. Ades. notii. Adde, putans, Et natum eSse X Ei Sequente. - si hac. Ven. I. II. si hunc. Par. Si hunc. Merc. Boui. si hie. Hac saepissime coniungitur eum
190쪽
verbo iro. Atqui venierit est venum i verit. - venierit. Cod. Guelph. in veri ierit. Ven. I. II. Par. invenerit. Steph. Jun. venerit. - Absente et praesente annumerari pos- sunt praepositionibus. Cf. exempla up. Xonium v. Praesente p. 153. II. Nonius p. 104 ed. Mere. : o Extrabunt pro exibunt. Afranius in Auctione:
Simul limen intrabo, illi extrabunt illico.
Auetione. Cod. Guelph. Ven. I. II. Par. nctione. - intrabo, illi extrabunt. Perperam Merc. extrabo, illi intrabunt, quam scripturam ipsius Nonii verbis reselli monet notitius.
Nonius p. 111 ed. Mere. : is Fae ut pro saciliter. Huic contrarium est dissi evi. - Afranius in Auctione:
Haiid lacui, ut nit Pacuvius, femina invenietur bona.
Auctione. Cod. Guelph. Ven. I. I l. actione. Pur. ictione. Haud. Cod. Guolph. Ven. l. II. Ald. Aut. - facul, ut a I t. Ven. I. II. fucii I: aut ait. Par. ut ait, omisso facul. invenietur. Von. l. ll. Par. in vanitur. Bothius, quod durissime pronuntietur fem n) invenietur propter dupliceme in eodem vocabulo elisionem, coniecit foeminam invenies bonam vel, quod malit, foemina videtur bona. Vide tamen Attii Brvt. Ill. 8, ibique annotata. ; et Titinii Setinae l. i. De argumento subulao vidd. annotata ad Titulum, quae eum Auctione una eademque videtur svisse.
Nonius p. T8 ed. Merc. : o Blaterare, eonfingere per mendacia. Afranius in Augure:
Quid est istucce, te blaterare atque obloqui φ
isti ece. Vulgo istuc, quod versui non sussicit. Correxit Bothius.