장음표시 사용
131쪽
1ys Comment. Jacobi Cui acii 136
sed etsi nondum eonvaluerit . Deenitentia . & voluntate is . eius nuda, I.3 o. ins M. f. r. In it. de donat. Donatio preca ria quandocunque revocatur poenitentia. Donatio etiam . ob causam re intesta revocari poenitentia potest, & haec quoque . quae dicitur causa mortis. Ad L.LXIV. De Reg. Iutis. Ea, qua raro accidunt, non reis meme in agendis negotiis compus I r.
Extrema clausula hujus libri est in L ε . deret. iuris.
V . quae raro accidunt, non temere in agendis negotiis computari . sed ea tantum . quae fiunt plerumque, tal
es. a ara , .non ea, quae rator quam regulam etiam perti
nere ad causam hereditatum ostendit luculenter i. s. si par hered et. cuius speciem non est necesse hic apponere . Et ait, non temere . quae praecisa negatio est et S semper eum in legibus nostris, in quibus fiequenter haec verba eurarunt . atque in aliis ouoque auctoribus , haec verba sunt accipienda pro abicita negatione .
Ad Lib. XXX. Digestorum SALVIJ IULIANI
ditione here, itistit ius , 'ivo lectatore libcrtatem conmmussim Hiam pendente conditione tectamentaria sileriaris , adire heredi aetem potes Ad F. Item sive tenator eam alienaveri , sive heres puri moratem temetoris susti domini hereditatem adisi .
Ex Libro XXX Digestor. Juliani primum dabo Lyde
hered. instit. quae , ut vulgo velis ieiunt, a quibus ineipit , est de servo communi sub conditione aliuno ex dominis herede instituto. Ait enim se servui communi, sub conditione heret insiιvitis,ere qtiam positionem, sive speciem, quae sequuntur non admittunt, quae sunt non de heleditate servo data sub conditione , sed de libertaterquam etiam Ius, quod obtinebat ante lus in iani conititu rionem de communi servo manumisso . quae exstat in C. dari nolebat ab uno ex dominis, non magis , quam alieno servo: quod & servus communis ex parte alienus sit , delibertas ies individua, L si . alieno s. i. de Ad commis. Illerti Non cadunt etiam casus , qui in hae lege ponunt ut quasi singulares c quibus domino servus ab eo heres institutus,
hetes est voluntarius, non necessarius ) non cadunt , inquam . ii casus in servum communem e quia servus communis ab uno ex dominis heres institutus , semper , non acetiis casibus. sed semper. de perpetuo heres ei voluntarius est, urex. inseruetim. Non cadit etiam in servum communem, quod ponit, servum suilla alienatum in talidum , de adi ille jussu novi domini: quia certo certius est. servum communem in solidum alienari ab uno ex dominis non posse, proinde nihil eorum , quae in hac l. proponuntur . ut vulgo scripta est in initio . accommodari potest ad servum communem , sed ad servum proprium duntaxat . Servus proprius domino est heres neeessarius . si . aestamento domini heres institutus ex eodem testamento ilibertatem acceperit . non si aliunde, quain ex testamento eam acceperit. Quod evenit iis casibus, si servus sit prius a domino pure heres institutus eodem testamento manumissus sit sub conditione aliqua casuali , veluti nnavis ex Asia venerit, & vivo domino libertatem conse uutus ste Ergo aliunde, quam ex testamento quod vivo omino nullum habet effectum e si inquam vivo domino libertatem consequutus sit, vel ab eodem domino manu. missis vindicta inter vivos, vel ex legis praemio quodam libertatem adeptus , puta . quod desertorem militiae indi- castet. l. i. C. quire ex causis ferii pro praem liberi vice citarent etiana, atque inter vivos inanumissus est . yel pro praemio libertatem accepit . non exspectata honditione labertatis testamento datae . volenti ei quondam domini hereditatem adite. licet, quasi heredi voluntarior cum iam non sit servus, sed libet. Idemque erit, si necato domino. detecta molle eius , pro praemio libertatem consequutus sit. pendente conditione testamentariae libertatis . I. idia .
mento so. ivs ha. Quia de hoe casu . quasi liber factus ante eventum conditionis adscriptae libertati testamentariae. oluntarius heres est, non necessarius . Idem etiam erit. si dominus servum proprium . cui heredi instituto litaria tem dedit sub conditione. vendiderit. pendente conditior ne liberiatis. Nam de hie venditori heres erit voluntarius non exspectato casu libet talis te amentariae . ilatim atque emptor eum pure delatam venditoris hereditatem adite
susterit . Quod servabitur . etiamsi post mortem domini coheres servo adfectus, qui pendente conditione libert tis assem obtincti interim eiun vendiderit. Ex his . quae proposuimus, satis perspicue apparet, quod iampridem ostendi initio h. l. non esse legendum , si seruetis communis Db creduione Hres iUigiatis, ut vulgo legitur . sed his modo . ut in D. ex testamento . F Iebus ctim libertase sub eonditione. addito scilleo, seu virgula , heres instit&Itis, ere. Apparet omnino ita esse legendum. Non potuit tam hrevi tempore haec collectio , quae facta est ex scriptis suris. suliorum . sine ullo delicto confici. Caeterum di hoe, qui non ad hittit, nescit principia iuris, aut nutat admodum incognitione iuris . planeque in eo se parum esse versatum ostendit. Si ripto enim eidem haeret, finemque habet, qui artis suae est compos
Ad L.XVI. E . Nam ieritum di initu Ii. cis Bittisti seris fonam Dreverer in tres saries institu um videri, in ex j si iuram CSterum ex eodem libro est l. id. & quod refertur in I. i sod. Si quis Titium heredem instituent ex semis si, & Seium ex altero semisse ( crc do vos nosse partes assii, alioquin non oportet ingredi scholam juris) si quis, inquam, Tit. heredem instituerit ex semisse, di besum ex altero semille. ae deinde ita serpierit. qtia ex pane Sestim
heredem innitii, ex eadem Sempronitis mila heres em . vide. tui Sejum, de Sempronium in unum semissem conjunxisse. ut l. t r. triplicii filii . de verb. Iastius. Ubi di in hane rem leuis Iulianus adducitur . Et verba d. l. is. praecedentis. ii surpantur eadem Iulianus ait , dubitari posse . Ideoque iam repudiante, Imrtio esus soli Sempronio accrescit cons unctionis sute. non etiam Titio, qui disjunctus Seio , &Sempronio non consumus est.
Ad L. U. E . tit. Itilianti, Poque libro sta reseri: s q uita heredem scripserit, Tisius ex parie dimidia heres esto, Seius ex parte dimidia, ex qua parte Settim heredem iussi tui, ex eadem parte Sempronitis heres esto e dubitari posse, i iram in tres semisses dividere volvit hereditatem , an Pero in unum semissem Seium . di Sempronitim constingere . quodes veritii . Ei ideo conjunctim eos videri inuit eo se sei, imitti, feta Fem , hi duo quadrantes seram. Ad I. Idem eod. lib. scripsit e Si primus ex semisse . secvinduae ex semisset Si primas heres non eritrertitit ex dodrante sub filivius sit: facti quidem Daemonem esse. eram recte dieitur, se quidem primus adierit, aequales par es habituros repvdia verit, is . partes figura se ex qvitas novem q idem iatvrum tertium , ex secvntam
S Equitur in Lis. f. i. ex eodem libro Jo. Primo herede
instituto ex semisse. Secundo ex semisse, & is Primus heres non erit, Tetrio subsitulo ex dodranter si quaeratur. ouam rationem in partibus faciendis servari voluerit testator inter Tertium , , Secundum: quae quaestio est sacti potius , quam juris, L Id. c. de dom inter Me ct uxoris id est . quaestio voluntatis testatoris . quae in aestimatione judicis est, non Iurisconsisti, Let. cde fideicomm. Qui quaerunt. de iure, eunt ad 3Ctos. qui de facto . ad Iudices.vetum etsi ea quaestio secti potius sit, quam rubis, rectius
132쪽
is In Lib.XXX. Digestorum Salvij Juliam. lyg
eamen, Se verisimilius responsutum esse JCtum. si dixerit, Aita dividendam inter Seeundum . & Tettium hereditatem esse, ut Tertius sest lo plus habeat, quam secundus, quia rationem iescuplam antet eos testator servati voluit, qui uni adscripsit dodrantem alteri semissema atque ita, ut ait Iulianus in hae t. I s. in fide in I. seq. in quindecim partes divisi hereditate, ut Tertius . tanquam talistitutus Primo.strat sex partes, tanquam institutus tres. Secundus sex tanetem ut institutus: quo senere sit, ut Tettius de instituti,
S substituti persenam sustineat. & in specie L p. s. s quis
primum . svp. hoc iis . Primo inuituto ex triente , Meundo instituto ex triente , , Meundo Tettio substituto ex hesse, Secundo repudiante. Tettius ut substitutus seri trientem , ut institutus alterum trientem , de Primus aeque atrientem , servata inter Primum . & tertium proportione dupla et nempe, ita ut altero tanto amplius habeat Tertius, Buuam Ptimus.
Ad L. XXII. Lod. tit. D expleta quidem condidisne liber, heresque erit, quMunque loco libertas data fuerit e deficietite avrem consitione, perinde habetur, ae s libertas, sae reditate data fuerit. S Equitur in eod. tit. ex eod. lib. l.ar. Servo in testamei to pure data libertate, de hereditate sub conditione,expleta eonditione institutionis, serarum liberum, de heredemiore, quocunque loco data ei libertas suetit, puta, ante. vel poli institutionem e quia existentis conditionis tempore Iibet invenitur et alioquin eodem loco danda erit libertas , uti & hereditas i l . c. de Mees.serius hered. instit. Et hocis extiterit conditio inititutionis, ut dixi. Deficiente autem cconditione insitutionis, petinde est, atque si libertas servo sine hereditate data fuisset si modo coheres sit, qui sustineat testamentum , quique ex testamento heres extiterite alioquin nec libertas valet, quae testamento data est , ex quo nemo heres extitit. l. i q. de manum. rsam. Pendente
autem conditione institutionu , lihettatis c tametsi pure data ni) eausa pendet: quia nondum scitur a semetipso eam accipiat, an a coherede, I. r. s. s primi de stultiliber : ubi de in hane rem Iuliani testimonium presertur e a semctipso accipit libertatem, si extiterit e ditio institutionis. id est,
si heres extiterit, i. d.sali. Me iit. A coherede, si defecerit. Ad L. XL. Si patersanti eod titi & L. ire. XLI. si paterfamilias Titium, Dem ingeni lim esse eredebat, heredem scripserit: eique si heres non esset,S mpronium substitueri r deinde Titius, qui servus suerat, sussi. domi i adierii hereditatem: Upoies dici. Sempronium in partem hereditaiis admitti . Nam qui icit aliquem fervuina esse, di eum heredem scritat. in ita sub uuii. Stichvs heres non erit, semproniti, heres emet inaessi'ι r tale , qaid dicere , s Silebus neque irae heres
erit, nesve asiam fecerit. qui eum . quem liberumptitas esse . heredem Aripserit e hbe sermone , si heres non reii nihil aliud intelli vir fignificare quis 3 herediissem me sit acetiiserit . mei mutata conditisne alium heredem non fecerit. suae adsectio ad eos pertinet qui parressam. heredes
scripti, postea inservitutem deducii fuerint.(lo Igitur i, Meeatu semisse, familia vi alier senus inter etim quil dom invi imsuuii heredis fueris, et sus latisma aquis portionibus dividas r. N Unc transeo ad si eiem valde vexatam L am eoae tit. quae extat etiam in s. vir. In l. de vulg. su est. Qui- Edam Titium, quem liberum esse credebat. cum esset servus alienus, heredem instituit ex asse , eique in primum casum, id est, si heres non esset. Sempronium substituit . quae tam Etutici vulgaris dieitur . Servus iussu domini hereditatem adiit. quo genere exspirat substituti' vulgaris. Ipost aditam, CD impub. in aliis Dd .& tamen ait, substitutum in pariem hereditatis admitti a verum non ut substitutum, quoniam , ut substituto deberetur as. id est . tota hereditas inon ut substitutu in . inquam , sed ut coheredem adiectum. seut auctore Ulpiano libro sing. resul. iit. a r. in h. sure antiquo , aliquo herede instituto sub cretione , nimirum
sis Ide Merili. Marians: ex cujae. lib. s. cap. q.
hoe modoleres esto, eernitoque hereditatem ia dissut eratum proximis . cuilus scieris, poterisque et & si non crevisset initaeentum dies substituto ei dato e si is non creverit, si cretione non aequisierit hereditatem, sed pro herede gesserit , substitutus in partem hereditatis admittitur et quia non ita , ut censuerat testator, institutus hereditaten aequisivit, puta non cretione , ut censuerat testator , sed pro herede gestione. Sicut & in specie ptoposita . heres inititutus noti arbitratu suo, ut liber homo, qualem eum esse testator putabat , hereditatem adiciat, sed jussu domini, eamque aequisierat domino. non , ut censuerat testator. tibi. Nam ut hie ostenditur . in eo, quem testator liberum esse credebat , hie verba substitutionis vulgaris, si beres non erit, iteaecipiuntur s h meditatem sit non antii rit) ne legendum
in Florentinis et ubi tamen deest omnino perperam negati Ii hereditatem sibi non aequi erit. vel misara conditione ut puta, si deducitis in servitutem. puta, ex liberri factus se vus , eam non acquisierit novo domino. Atqui in hae specie heres institutus , neque hereditatem sibi acquisivit, neque novo domino, sed ueteri domino. qui dominus eius fuit testamenti facti tempore. Ergo extitit easus substitutionis vulgaris , de admittendus substitutus est . . ntra obiici potest . non este admittendum substitutum . quia servus hetis reditatem adivit iusiu domini . & aditio substitutionem vulgarem extinguit. Quamobrem in dubio Tiberius, ut subjicitur in L seq. ita censuit hane litem esse comtione dam . ut si non in totum, tanquam substitutus . sitiem in partem, tanquam coheres substitutus veniat. Denique, ut inter institutum. & substitutum ex aequo dividatur herediistas , ita ut semissem habeat institutus, alterum semiisen substitutus . Quo exemplo de in aliis casibus pletisque dubitatur , qui non potest venire ut substitutus, an pol si venire ut coheres. I. Da non militabat, in s. O I. Lucius si . h. t. l. i. iit. seq. Et haec est definitio huius quaellionis pera spicue vera. At quod contra eam facit in extremo huius legis , uti seriptum est vulgo, non semis instituto, de alter semis substituto datur . sed instituto dodrans, substituto quadrans . cum tamen initio dixeriti substitutum in paratem hereditatis admitti, id est , in dimidiam, in semissem Pattis appellatione dimidia significatur, i. 3.de cvst. Item.& ipsius elausulae extremae initio ait , duos semisses fieri inter institutum, & substitutum . Quotium duos semisses, nisi ut unus detur uni, alter alteri 3 Item in LPq. resertur. eum haee quaestio incidisset inter Parthenium Tiberii set vunt, heredem institutum ab eo, qui eum putabat esse liberum, de substitutum ei datum. hereditatem esse divisam inter Tiberium heredis instituti dominum. & substitutum et quod certe est . divisu D assem aequis partibus. Itaque animadverti jampridem quod malevolorum , atque invidarum quot unquam meruit adsensum ) ut Triboniano rana tigit in I. EI. redhibere, vi pen. de aedat. Hic. non notas acci pere pro notis, haec verba luti se sulti . id reddi, quae inte gra manserunt in L so. eod. sie explanando i id est . iis aevi diebus, quasi notae essent illae duae literae , iiDem diebui reddi: Ita hane Iuliani seripturam , iga tis as inter ram . quido aut in iiivii heredis fuerit, O substruvium aequis portionisi divid retur . accepi sic pro notis perperam , de explanasse hoc modo, ita vi as, id est . aure semis . cum ubique caveret, neut iusserat Iustinianus, scit minus diligenter . de incon-nderate, vel inaccurate, ne ullae in seripti Iuriscons. quae multae erant, extarent notae, ullave sigia, ut Iustinianus loquitur, id est, sincula, seu singularet literae. Exempli gratia quatuor illas . S. P. Q. R. quibus designatur Senatus popia lusique Rom. vocant singula. Scripserat igitur Iulianus . ueneque poenitet . pigetve me docuisse sam olim . in extremet huius legis: Igitur in Me easti semisses fiant. id est . duo si ini sies . ita vi ai inter eum , qui dominus instistiti heredit De Fit sub titulum aeqviis portionibus dividatur . I ancelotiis Politiis, quo nemo melius seripiat de substitutionibus, re Emilius Ferretus mendum quidem subesse censuerunt in exciem hujus L verum id assequi, & perspicite no
Ad L. XCII. De vulgati,de pupis . substit. Si servus eo a-
133쪽
i, sub hastis set ira eri eam libertate i s quidem a Wa. A suspensam conditionem substitutionis, propter suspens
rresam. sti ei rederentis, erii impiaeri necessaritis e F veroah imptilere redemistis . non necessar sed volantaritis fit heres,vi Itisantis lib. 3 o. Digest. Ieribu . sutas unae a Pa-ire . neque a pupillo fuerit rederentis . a ita is rario juggerii, ut irae pretium pariis suae reserens, pocii ci liberi
Ad LXIX. EM.tit. Idem est, eis pili moriem legararii se mas subri iurus A. SCiendum est. quos possum mihi necessarios heredes
sacere . , filio impuberi , qui in mea potestate est irae eosdem posse necessarios heredes sacere facta substitutione pupillari. I r. geritis , L Io. s. r. h. t. Servum proprium mihi necessarium neredem facto . si eum heredem anem conditionis adscriptae substitutioni pupillari: desietem te autem conditione substitutionis vivo legatario, absque dubio legatum ad legatarium pertine hit, L spoli mortem. s. t. de Iet. i. sodente condatione substitutionis i pendebit etiam levatum . Idemque erit, ut ait L Is.s serras legatus. Ubi est addenda subdistinctio vel virgula hoe lomis eram legaris , post mortem legatarii Distitisti, si filio
impuberi cum libertate directa a Nam existente conditione substitutionis, vel etiam deficiente post mortem legatarii, legatum evanescit . non etiam ea existente, vel deficiente vivo legatario, i. 38. in prin.s p. de heredI. u. I. cvlium , s.I. . de leg. r. quoniam conditione substitutionis desciente . vel existente vivo legatario, legatum valet interim dum vivit legatarius, non post mortem eius , quasi instituero . Ergo & filio meo impuberi eum necessarium. B tacite relictum ad tempus, quoad vixerit legatarius . Nec
heredem sic iam , si eum filio substituero eum libertate in secundum casum, quae est pupillaris substitutio e puta si
ante pubertatis annos vita decesseriteservum autem quem
cum alio haheo communem , si heredem instituero. v luntarius mihi heres erit non necessarius, nisi partem. quae est alterius, redemero, ι.ε. s. fiservum,de hereae histis. Ergo etsi filio meo jmpuberi servum communem substituero iis filio erit voluntarius, non necessarius heres, nisi eum redemero et si eum ipse redemero , atque ita totum secero meum , procul dubio erit necessarius heres existente conis
ditione substitutionis pupillaris . Sin autem filius ipse redemetit post mortem meam , filio erit voluntarius, non
necesserius a quia nec mihi potuit fieri necessarius , qui ex parte tantum suit meus: quod ex Iuliano Ulpianus tradit obstat, quae tamen multum restate videtur prima fronte. d.li pose mortem . s. titi. Uhi & hoe eam post mortem se gatum illud dicitur esse inutile . Sed ut breve secum . eo tantum respectu dicitur inutile, quod si legatario supervixerit servus, cui post mortem legatarii data est libertas. omnino perventurus sit ad libertatem . Quam rursus siquis obsietat hoc eam inutiliter datam . quasi datam scrvo alieno , LF seruetis. I. s serras allem de Iet. r. id est servo legatarii: contra obiiciam , non videri servum lega tarii factum esse qui secure eius factus non est. l. Is s. s. I. y de reo bri & secure legatarii servum factum non esse . sui tacite ad tempus legatus est , di post mortem legatarii liber esse iussus e tempus potuit adfici legato , ad quod
usque duraret legatum , tacite potuit adficii tacite, non
noe loco. atque etiam in c.d. Is seruetim . Ad quem Iu- C etiam expresse ante constitutionem sustiniani, ex qualianum vero statim hoc loco adiicitur nota Marcelli scilicet nota ipse . cujus meminit iustinianus in I. r. c. de comm. r.mantim subsicitur, inquam, hoe loeo illa Marcelli nota . suppreta tamen Marcelli nomine . cuius sensus hieeste servum communem, qui substitutus est silio impuberi ab uno ex domini neque a patre redemptum, neque a filio, semium redimete posse invito altero domino, nimirum alteri comino ollerendo partis suae pretium viri honi arbitratu . Neque novum hoc est . ut quis invitus cogatur vendere . cum sint similes alii casus complures in aure . .
Potest igitur servus ipsemet domino offerendo partis suae pretium justum ad libertatem. N ad hereditatem filii ante rubertatem deiuncti pervenire ex substitutione pupillari , ita scilicet ut volens ad hereditatem veniat quati volunta etiam expressim legatum ad tempus dari potest , legatum tempore extingui potest fatu. e Iet Ad L. XXXul II. De hered. instit. Qui fidia i tiberi eis redato Pamphilam legaι. evindem post mortem filii ex parte heredem instituere eodem modo pines , quo u , qui serrum Sempronio legarum,evndem pos mortem Sempronii ex parte heredem inclutiit. Conjungendum autem est cum hae Lis. principium 38. de heres. infiti. quae est ex eodem libro Iuliani adi hoc vult, extraneo hetiae instituto, de filio exheredato. si filio exheredato legetur servus aliquis, servum post mortem filii legatarii recte extraneo coheredem adfici cum rius heres, non necestarius . Et ne Marcelli nota ad Iuli n libertate, di lNatum quamdiu vixerit filius, valerer extimmum in simili specie . supplesso Marcelli nomine subsun-git ut in tauobus, g. de liher causa e sicut in alia specie Uuriani ad Marcellum supprem nomine Ulpiani. i. pen. destire radit ut docui ad Alricanum in L is. eiusdem iii. quod
maxime notandum est e quoniam saepenumero ostendimus in legibus, veluti a r e, it quasdam . quas non alia ratione discernere possumus. quam diseretis notatum verhis , a verbis auctoris praeeipui: quoniam notae plerumque inse- untur auctorum seriptis, suppresso notatorum nomine.
Ad Lult. d. L.XVIII.Si Titio fuerit laetatus servus, posse eum. ivtiberis Ritui eum libertate. quemadmodum insititia potuithetatvae ct emnesti legatum existente conditione famiιν-
Q Uod autem est in fitili. I. ig. id eis ex eodem Iulia
ni libro. Lis. quae sequitur statim , satis indicat. Si seruus proprius testatoris Titio fuerit legatus evanesiit legatum si postea eodem testamento servus heres instituatur cum lilbertate e quia potior est libertas legato. I. Io.
s. r. de manumiis rectam. i. I . de Ieth. I. Er. s. adimendo . Murenet. de s f. Idemque erit, si servus legatus substituatur filio impuberi eum libertate a Nam existente conditio ne substitutionis . puta filio defuncto in pupillari aetate , . evanescit legatum , atque etiam desciente conditione poli mortem legatarii, quia legatum non transmittitur ad he- aedem legatarii . quod legatario non competiit pendente
e ditione substitutionis, id est , quandiu vixit, proptergui vero extincto filio, non aliter , quam si alii cuilibet. quam filio servus legatus fuisset, idemque servus post mortem legatarii coheres, di libet esse iussus esse. Id satis
evidens est eoniungi omnino debere cum d.l.is. Ad F Servus testamento heres pudie semetis liber autem jebae , s intra cadenda, decembres decem dedisset: Si raditi iti pure stertarem aeceperis, intra ealenda, quidem neqtie liber. neque heres eris, nis Io.dederi e s inera calendas novi dederit,uber ex codicillis erit.
S Equitur autem in d. 38. s. t. servo in testamento pure
data hereditate, & libertate sub conditione. s intra calendas Decemb. heredii decem dederit . In codicillis autem n testamento consimatis libertate data pure, quae testamen--- to dita est sub conditione e quia testator cum testamento libellatem sub conditione . , in diem contulisset hoc mondo intra calendas Decemb. heredi decem dederiti quia . inquam conditionem tantum detraxit e dicissis,pute servo relinquendo libertatem . non etiam diem r ideo intra C lend. Decemb. servus liber non erit. & neque heres igitur aret. 18. de Hil. obL O Las. celsus, de re' ree. Post Calend. Decemh. libet erit ex codicillis. Heres autem non erit, nee ex testamentor quia in eo sine libertate heres institutus est quae institutio ante Iustiniani constitutisnem non valuit ) neque ex eodicillis, quia codicillis hereditas confirmari non sotest . sicut nee dati . Nam & qui confirmat, dat. Conlirmat autern ea , qui omisit libertatems .
134쪽
In Lib.XXX. Digestorum SalvijJuliani. ror
qui libertatem in testamento pure non dedit. sed codi- Ae illis postea factis ad testamentum, ut L pem sed cum v teres , c. de neces.serv. in qua tamen i. Iustinianus beniane etiam hoc ea su censet, servum simul, ta liberum , de eredem fieri. Ad s. Si quis serram suam . Aherum Ah condusione , her dem pare scripsisset , eumque vendidisset pendente conditione . itiliti emptoris serras adire heredietatem potes: qvincedi concluti institvitra , ct es , qui jus imperandi habet. IN I. seqv.d.l. 38. proponitur, servo data hereditas putri
ut di in s. i. Ap. Libertas sub conditione e quo servo pendente conditione libertatis a testatore vendito . de tradito ait emptoris sussu eum pute datam sibi a uriore domi no hereditatem adire posset quia institutio valet ex Deis, una emptoris, quia jus imperandi habet, hoc est, sudendi,
ut adeat. Iulium domini imperium est , iussum non domini , mandatum, sive preces. Ccem l .de oratorer Si mam dandam aliquid procurasori. aut imperandam vet sica . Institutio . inquam, valet, de adire hereditatem servus potest iussi emptoris, etiamsi mortis testatoris tempore postea conditio sibertatis defecerit: quia temtUre venditionis pependit . Idem vero non erit, si testator non pendente conditione libertatis. sed ea sam desecta servum vendiderit, Ad tradiderit: quia hoc casu institutio recidit ad uritum, quasi facta sine libertater quae distinetici, ut etiam in eos. ostenditur, servatur quoque in servo legato . puta in legato relicto servo pure, & libertate sub eonditione: quia si pendente conditione libertatis eum vendiderit tellator idi tradiderit. legatum aequiritur emptori, vel ii eum se Cvum manumiserit pendente conditione libertatis testamentariae. thatum ei acquiritur, ut libero homini, quamvis mortis testatoris tempore conditio libertatis desecerit asin veto post defectum conditionis eum vendiderit,aut manu miserit , evanuita legatum intelligitur, quali datum si vo proprio sine libertate , L q. c de legat. Ad s. Ult. Cum venditor serviam ange traditionem as emptore pro parte heredem seripium adire jubet resiti ere ecterediser i neeesse habete quia lucrum facere ejus rari surri quem vendidit,non debet.Tlane non torum, Dod adqui erit resinatis: sed pro ea tantaxat paraei qua servus coheredem habuerit. Estat s.ult. . qui est de servo vendito, & ante traditionem . id est . ante acquisitum dominium emptori, ab emptote ipso herede instituto ex parte r quem si venditor . qui nondum desiit esse dominus ( venditio enim nuda sine traditione dominium non mutatu si venditor, inquam , jusserit adire hereditatem emptoris, tanquam e minus . atque ita partem bonorum emptoris. id est, partem hereditatis acquisierit per servum suum. ait, eum restituere debere coheredi servi, sudicio scilicet ex empto, ut Laul.
an totam eam partem, quam per servum acquiserit, quaestionis est . Iulianus enim, & Martianus existimanti vendiatorem non totam eam partem . id est, non semissem . ex quo servum emptot heredem fecerat , sed quadrantem
tantum restituere debere . id est , semissis dimidiam parcem . & alterum quadrantem sibi retinete . quasi servo
communi facto inter eum . de coheredem servo adsectum . EMarcellus autem, cujus sententia obtinuit, ut ollendit ut in L ses venditorem existimat coheredi se tuum testituete debere actione ex empto, totum servum . totumque his
missem . qui servo ab emptore relictus est, perinde atque ii post traditionem latuum emptot sine libertate ex inmisse heredem instituisset Ad L. XXVII. De Vulg. de pupilla substit. Si Tiritis cohe redistio sub iratas suaerit. deinde ei Sempronius e Veritis pulo in tis, Me partem Semproniumsub turum esse . Hodie dabo eaetera libri s o. atque etiam forte maj
xcm partem libri s i. Incipiam a Let T. de vitra I p. AUL euius sententia his est . Duo sunt heredes instituti ,
Primus, & Secundus . Primia vulgariter, si heres non esset. substitutus est Secundus. Secundo Tertius, qui non erat exheredibus institutis: utroque herede repudiante. Primo scilicet , de Secundo . Tertius in locum . de partem utriusque
venit . Quod& Divi Severus. de Antoninus sine distinctio ne rescrip sse dicuntur sed F infititiis , In L eod. Et hoe est , quod dicitur . substitutum substituto etiam instituto substitutum videli. Sine distinctione autem . id est, sive ante, sive post substitutionem Secundi Ptimo factam substitutus sit Tettius Seeundo. Item sive ante, sive post Primum secundus vita decesierit, non adita hereditate. aut
hereditatem repudiaverit, L i. coheredi , in n. h.f. ordo moriendi . vel ordo substituendi non spectatur. Ad L. x. De Uuls subst. s. Ult. Nemo institvitis .-s-hi Distitutus fine racae divitatione quicquam pro est et sed Me in tino grali. Caeterum s duo sua gradtis , porrii diei. valere subctitutionem . vi Iuram, lib. so. Des. svra . Si uidem se su substitistii sibi, etim haberet coheredem Tatium.
Dichae, heres non erit. liber, Ur heres em , non valere
similiuionem . quod se ita e Si Titius heres non erit . tunc Stiqui heres. O in ejas partem esse duos gradus esse atque ideo, repudiante Titio, Stichum libertim , ct heredem fore .
S Equitur. quod in eod. tit. ex eodem Iuliani libra Ulpianus reseri l. io. g. xli. heredem institutum inutili
tet substitui Ahi ipsi si par omni ex parte substitutio institutioni sit, ut si ita dixerit testator. Titivi heres sis Initus heres non erui idem Titius heres elis r inanis his substitutio est . atque adeo tum demum utilitet heres institutus substituitur tibi ipsi. cum quid amplius en in substitutione . quam in institutione . ut si instituatur sub conditione . de substituatur sibi ipsi pure , vel sub contraria conditioner si mutetur conditio in substitutione . ut DEI. Titias, ins hoe
ih. Ubi & in hanc rem Iulianus testis citatur ) I. g. in prine. ins de honori posses. secvnd. tabulas. Item recte su nituitur quis sibi ipsi, si duo fiant heredum gradus, quorum uno, quis instituatur ex parte , adjecto coherede ex alia parte i , altero gradu idem substituatur inheredi. inraheredis simul. & suam quoque partem . Nova causa ,
quae substitutioni adiicitur . utilem sui ipsus substitutionem faeit . Ab intestato quis sibi ipsi succedere potest . Let.
s. sed an ipse rati de succes. Hie. Nec mirum igitur si de
Ad L. XIII. De Condit. institution. Ei, qui ita hereditatem, vel legatum aetepit. s decem dederit, neque heraduas,neque legartim aliter acquiri potes , qtiam se poli impleram conditi nem id egerii scriptus heres, vel legatarius, per quod here-dsietas , mi germum adquiri solet.S Equitur lecti. de conditio b. initit. quae docet. eum.
qui hereditatem, vel legatum aecepit sub hae conditione , s decem heredi. vel eo redi dederii, non aliter posse acquirere hereditatem. vel legatum . quam si datis decem, id etiam egerit, quo hereditas , vel legatum aequiti solet. id est, non aliter quidem acquirere hereditatem , quam si eam adierit, vel se pro herede gesserit: & non aliter legatum , quam si post impletam conditionem legatum adgnoverit. Hereditas acquiritur cretione, sive aditione . vel pro herede geritione. ut loquuntur: legatum acci uiri tur agnitione. i. eum vero . in De . de Dei ommis. liberi. Itaque conditionis expletici non est acquisitio e re eonse- uenter post conditionem expletam integrum ei est hete itatem repudiare . vel legatum , aut adquirere, ut l. idnfine, D'.de conda ratio dat. Et haec quidem sententia Iuliani vera est tantum in extraneo herede . Suus cnim h res si instituatur sub hae conditione , quae potestativa aest, si decem dederit. statim atque conditionem implevit. juris potestate hetes necessarius existit, i. s. infride esia.o demonst. nee beneficio praetoris se bonis abstinere potest , I. 83. jam dulitari , in s.fvis hered. in I. quia implendo conditionem beneficio abstentionis renuntias ubdetur i
135쪽
ros Comment. Jacobi Cujac ij et o
detur , qui non ignorabat se statim heredem existere . & Adipparete sine facto ullo . Suus heres existit, vel ut a piissi
mo vocabulo exprimunt Graeci, sine facto ullo tuo . Extraneus heres fit, non existit: heres , inquam, fit aditione, i. ig. mitissam ad LFaliud. Aditio testamentu confirmat, in quo extraneus heres institutus est , L i R. de S I. servor. Heres etiam fit pro herede gestione . Unde etsi extraneus (quae exceptio, de ad hanc l.aptanda est) conditionem institutionis, quasi heres expleverit. quasi heres. animo acquirendae hereditatis, quoniam pro herede se essisse videtur . iam non est ei integrum repudiare eam ereditatem . l.ε. inmissius, ins de atqv. hered. Delendum est . euod cholion Accursi habet in extremo LM. ram ho nis . Ie atq. hereae quae nihil tale innuit, tolli differentiam
hac in re quam exposui inter suum, & extraneum here- dem . quae imo differentia manet. MAd L. XLIIL De Acqu. hered. Heres per servum heredigari in estissem hereditatis partem . vel id , quod titissem h reditans si, ac irrae non potes.C A te tum iis addenda est l. s. de aeqv. hereae quae est ex eod. Juliani libro, de docet, per se quidem heredem
institutum acquirere hereditatem , non per servum hereditarium . Et ratio perspicua lixe est , quia eum per hereditatem servum hereditarium aequitat , fieri non potest vice mutata, ut per servum hereditarium hereditatem . vel paratem hereditatis acquirat , vel quidquam aliud eiusdem h reditatis et per testamentiam confirmantur codicilli e firmo vice versa incongruum est dicere. N absurdum . per cocliueillos confirmari te amentum . l.qtiod per mistis, de jure t Ciuii l. adhibito scholio Accursi in eam legem et in quo de
simile exemplum sumit ex hac lege . vel potius ex hac vcteti regula suris . per servum hereditarium hereditatem a quiti non posse, id est, sus, vel corpus ullum hereditarium. l. i. s. vereres, de acq r. posses. l. ig. de acquiri ren dom. Hic est finis libri so. Nam quod ex eo. ut seripium est in Fim,ent. resertur in I. 23. de usum es I. g. de tisi r. iactest. deis pravatum est . di rectius, meliusque in aliis , puta Noricis,
aut vulgaribus , id tribuitur lib. s s. quod & in eo libro
Ad Lib. XXXI. Digestorum SALvII IULIANI
Ad L. XIV. De Aure tui. Non miartim intereri, aqvierit tu tor eum negorium conrraheretur . an prae ens ignoraverit, quale esses, quod contra laetar .
Ex hoc Libro XXXI. est l. i . de atis. Iul. quae paria
haee facit, abesse tutorem in ipso negotio , quod eum pupillo contrahitur, S praesto esse tiatorem ignorantem quid cum pupillo agatur . ignorantempto absente haberi. Denique. ut ait l. a. eod. fit. nullam di serentiam esse , non interveniat auctoritas tutoris, an per peram adhibeatur . Perperam autem adhibetur, si non arraesente, & rem , quae agitur . intelligente adhibeatur . Setiptum autem est in hae Lasaerit, pro a veriti non m tum inquit, interis alberit . Tt ita semper in antiquis obnium auctorum exemplaribus eqvieris, non pro adfuerit, seda fuerit: quo sensu etiam (quem non sunt a stereti interapiete, accipiendum est. quos ait Lis . v. de tui. er rarat. curatorem pupillo non dari, si tutor amaerit: non ob solam absentiam tutoris , non ob qualemcunque absentiam tutoris , statim curatorem pupillo dati e nisi affuerit c ut ait etiam. & usurpat idem verhum Lis. eod.tit. ) reipubl. cauis
sit sed si alias ailuerit, non ideo statim curator pupillo, vel pupil:ae datur. Ad I .XVIII. De Leg.I. Et quisem totum legatum petere pogrest, quam vii a semetipso inusister ei legatum fuisset.
EX eod. lib. si . est hirae I g. r. Si uni ex heredib. fundum, exempli gratia, testator legaverit, eum landum
pro sua parte . ex qua heres scriptus est, capit a semetipso Die hereditatio , non sute legatar quia heredi a semetipso legatum dari non potest . alioquin deberet ipse sibi letatum , quod fieri nequite pro parte autem coheredis sun dum capit fure legati, a coheredibus potest ei legati . sed non a semetipso. Itaque, ut dixi . pro parte coheredis sunt dum capit. Et ideo ei iam pro parte sua id imputat in Falcidiam, quas praeceptum sure hereditario. pro parte coheredum non item, hi I g. legatim es delibatio. g. i. radait. delex. I. Lyi. in quartam . ad L Fastid. At si partem suam ropudiaverit . partem hei editatis ei relictam , tune sane imium fundum, qui ei legatus est, non diverso sure capit, id est, partim iure hereditario, partim sure legati: quia heres non cli , qui repudiavit: sed totum eum iundum capit sum legati, Lyrem I p. in sim lsi. quaesitum, si ob. de lex. i. Ut S s pars hereditatis, quae ei relicta est . ei fuerit veluti in digno erepta a fisco, hoe citam casu totum legatim capit, LIS. etini, Dil, L .f. de iis, quae ui indi . Ad L .XXI. De Cond. & demonst. Amtitim interest, conditio facti, an juris est . Nam Mitis odi eundisiones e fi navis eae Asa venerit. s Titius rex ju sin is erit. Damvis impietati iiimpedient heredem tiria a tindam heredis, emi quan diu ianoraret eas impletas est. suae vera ex iure venient . in his nihil amplitis exiren Lm, qtiam in ira eta sinet. USI
ii se i, j. fili mi ilia, exi imae . eum si paterfamilias et
poterii ad irere hereditatem. sitiare di ex parte heres tria seus. q,i ignorat an tabulae testamenti aperta snt, adire be- reditatem poterit. AD latur ex eod. libro I. Ei de eonae o dementiri quae differentiam statuit intre conditionem facti, & conditionem juris . Conditio iacti est casualis, atque foretuita. Conditio suris est , quae ipso tute tacite inest, quae ex iure ipso venit. non ex facto. rasume fortunae. Et sub conditione facti s heresesnsi tutus fuerit. puta hoe modo, heres esto. navis ea tacta veneris . vel here, em . s Thitis tonsul famaberia. etiamsi ea conditio sam extiterit inscio herede . non potes hetes hereditatem adite. antequam sciverit eam conditioncm extitisse. ae proinde delatam sibi hereditatem es
se. Nemo potest adire hereditatem, quam nescit sbi esse delatam. Unde etiam iam pridem ollendi initio primi tractatus ad Africanum in Lai. squis exirmetis. F.ult.de a Pheri esse tetendum . puta non posse adtre hereditatem, eum h
redem scilicet qui nescit conditionem facti, sub qua heres
institutus est,extitisse. At hetes institutus pure, cui instituisti cini inest semper haec conditio . si paterfamilias si . si sui iuris fit, ut tum heres fiat adeundo sua sponte. si & existimet se esse filiumsamaum tamen revera factus sit patersam. morte patris. vel emancipationer Denique si ignoraverit se esse patremfam. factum . atque ita exis imaverit se esse fili simiam.& adierit hereditatem injussu patris, recte adquisisse hereditatem videtur , quia iuris conditionem non est necesse . ut sciat extitisse is , qui sub ea tacito aure heres
institutus intelligitur. Quia & ex hoe libro Iuliani, id est ex hae ipsa l. retulit Ulp. in I.d.s.s h. qtii putant, de WiMiri
heressi ademque est,si ex parte heres institutus pure cui institutioni jure ipso inest haee conditio . ut non ante heressat quam apertae suerint tabulae testamenti, recte adit hereditatem post apertas tabulas testamenti etiamsi ignoret eas esse apetias . Et recte exemplum ponit Iulianus in herede . instituto ex parte . Nam heres scriptus ex asse, etiam ante apertas tabula clusis tahulis testamenti, adite hereditatem
potest , i. s. tili. Ap. de iuri oe stagnor. Unde Ed Ulp. lib.
I.rentis. de caducis, eodem modo. quo Iulianus in hae lege . caducam hereditatem fieri dieit, si ex parte heres scriptus ante apertas tabulas decesserite quia is scilicet ante apertas tabulas non potest adire, de qui non adivit, nee potest hereditatem transmittere in heredem suum . Unde re
natcn uda Asriu variani. ex cu ac lah. l. cap .so.
136쪽
dicis In Lib. XXXI. Digestorum Salvij Juliani.
sat hereditatem eaducam fieri. At ex asse heres scriptus Aetiam clusis tabulis teilamenti hereditatem adire potest , quod est ex ipsemet fure antiquo sumptum. Ad L.XXII. Si quis onusti causa testam .si in testimento isa seripuim Derii. Titius heres esse. si Tititis heret erit, Ma- vi here fio et D Titus omissa causa tectamenii heredit tem legitimam possederit.Maevia adversus eum petitio hereditari, dari non debet pro parte, quam habiturus est, s i flame di eatio omissa non fuisset. m enim omisso retia mento hereditas possideartiri legasorum qiadem, es libertastim raria habenda es. Quia aliter Dam ab herede dari non potuerunt.
Hereditatis vera . quae ira data est, rasionem habere praetor
non debeir Da enim talpa testator sub hae conditione hem ditalis partem dessit quam potuit pure habere. Ad F Quare etsi ira rei tim fuisset . Tititis heres estor Oi is u is mihi ex suprascriptis heres erit, Dichus liber , her queeflo ct Titius omisso teramento hereditatem polydeat, liberitatem praeror Dicia itieri non debes, nee hereditatis pellito
SUperest adhue ex hoe libro lex Er. si quis omissa eras .ies. Sub his titu. proponitur edictum pratoris . quo Iraetor conservat lcgata, & fideicommissa, di libertates te-
amento relictas, eo . qui in testamento heres scriptus est, dolo malo, in fraudem eorum quibus legata, aut fideleommissa, aut libertates relictae sunt i non adeunte hereditatem ex testamento, ut intercidant legata , ct fidei commissa , di libertates, nemine ex testamento herede existente . Atque ita eodem , cum esset testatori forte adgnatus proximus , omisso testamento. ab intestato adeunte hereditatem . Haec cenim est mens huius edicti. ne calliditas, di factum heredis seripti noceat iis, qui quid ex testamento acceperunt et Nhleviter, ut iis perinde teneatur heres, atque si ex test mento. non ah intestato hereditatem adiisset. At initio hujus Lati quidam casus proponuntur , quibus heres testamento scriptus , omism testamento , si ab intestato sil,sndeat hereditatem, ex hoc edicto non tenetur: ut si Titius
heres sit institutus, di si Titius hetes erit, adfectus sit ei
Maevius cohere non aliter quidem Maevius heres erit quam
si Titius ex te amento hereditatem adierite ac ne Titio quidem omittente causam testamenti , & ah intestato adeunte hereditatem , sorte quia testatori erat proximus adgnatus, ne, inquam. Titio quidem ah intestato leuatori hetiae exiliente. Maevius ab eo petere hereditatem potest, licet omiserit testamentum, de adserit ab intestato.Maevius, Dut dixi, ab eo petere hereditatem non potest , pro parte scilicet,quam habiturus erat, si Titius ex testamento adii se set thereditatem Hoc enim edicto e servantur tantum l pata, de si dei commissa, & si hertates . quae ab herede datae sunt, inquit, id est quae imposiae sunt heredi,ut ex esus ite sona adeuntis hereditatem soniantur effectum, quae edi h redis persona relinquuntur,& valent ut loquitur l. i. de lens. Legata dicuntur relinqui ab herede quamvis ipse ea non relinquat, sed tectatore quia heredi imponuntur, de ab herede praelianda sunt: ideo dicuntur ab herede vel ex heredis persona ab herede,vel ex herede dari Hereditatis autem
portiones hoc edicto non conservantur , quoniam Non
hae a coheredi hus relinquuntur,praenantur, vel obveniunt:
sed ab helede ipsemet, qui ex parte hetes institutus est suo iure capiuntur. Et in specia proposita, quod Maevius,
testamentum repudiante Titio . heres ex testamento non
sit, imputari debet tellatori, qui quem poterat heredem pure instituere, instituit sub eonditione supradicta, s nidus
heres erit. Eademque ratione subjicit, nee libertatem testamentariam ex hoe edicto conservari, si Titio herede insit tuto, Stichus testatoris servus heres, de liber esse iussus sit sub eadem conditione. s Tuiuis heres erit et quia libertas ea tantum hoc edicto conservatur . quam quis ab herede vel coherede accipit. non quam a semetipso i de a semetipso eam accipit, qui simul heres,de liber esse iubetur, LA. s.iunde heredans sit. t. 38. ex parse, de ac ir. hered. l. r. s. pen.
Ad y.Si quis his modo testament m eripserit. Tititi, here estines Tilitis heres non erit Maevitis heres esto.s hq is mihi exstin/criptis heres erit. Maevio , si mihi here, non erit, renitim dato e deinde Tuitis omisso testamento ieritimam h reditatem sobsideat, an Maevio, casus in potestate stiti, ut ex
actio dari delevi, quaeris r. Ei placet dari vitia nihil p ohilet pirataim si iam caesam halui se, Iropter Pam nes et nex iiij hereditariis implicari.
S Equitur in I. i quis Me modo , substitutum hetedi insti
tot ci, si ex substitutione heres esse nollet certa summa legata est , herede instituto repudiante causam te amenti, de ah intellato possidente hereditatem . Eum , ii quam . iubnitutum adversus heredem insitu ium ex hoe edicto legati petitionem haberc et nec ei imputati P sse , quod ex subii tutione delatum assem non susceperit her de in i tuto tepudiantc,quodve legatum substitutioni praetulerit: quia sol te ut ait elcganter, sussis rationibus noluit
molestis' negotiis hereditariis implicari, ut LM. Filio pater, de te i. I. . d. apud celstim, s. s qtii, ex tincta . de doli
except. Nee obstat huic sementiae Lio. I. I . ,hoe th. quia in specie ejus s. i.non tantum innitutus,sed etiam substitutus proponitur ah intcuato hereditatem piandete . Facito.duos fuisse fratres leuatoris, unum institutum alterum instituto substitutum, di utrumque omisso leuamento ab intestato possidere hereditatem et non licitest substitutus , qui in idem vitium incidat, ex hoe edicto petere legatum quod ei relictum est, si ex subvitutione heres non esset equia hoc casu merito ei imputatur . de vitio vertitur, aut
culpae, quod de ipse ab intestato possideat hereditatem e de absurdum sit eum, qui ab intestato se pro herede gerit, ex
testamento nersequi legatum , ex testamento captare lucrum. Iis addendum est, quod ab Ulpiano resertur ex e
reditatem , conveniri potes , se omittis cassam testamenti: quaesitim est: s qaas ex voluntate ies aetoris videat di omisisse,an tollatur praesare . visu a fratrem Itium scripseti hereisdem odicillos fecit ab inie laso .petiitque a fratre vi in legitima hereditas ad eum pertinuerit, fideicommis praeflaret quibtissam.Si ightir omissa caca te amenti ab inutiato Iosesideat hereditatem videndam es an legatariis cogastir reis
Itonderi Ei Iulianus lib. I i. Digestor. Icnhit, coetendum trimum ierata praestate:mox dimitiis legatis, s qtii stipeque ii
ex dodrante, itine fideicommissa cogi praestare. C fertim s rara a D minet dodrantem et itine nihil sistram serii, oraefandum: habere enim inigram Padrantem legitimum heredem oportet. ordo Uietur a JAliam adhilertiri tit prius legata praesentiar deinde exsupermo Deicommissae si odo adrans non tangarur . Ego puto Juliani sententiam ita accipiendum . tit se omissa catio tectamenti ab livellato ses-deat heredi arem . eogatur omnimodo Iegasa praestare e nee
exim titi e omittere et hereditatem pemilii . qtii neuommissu al eo relinquit ab intesago. Ad s. Plane F nominarim id ei permisit , d cmtis . non eam
incidere in edictum: ia tistis est saltiliale ea, quam ei testu-ior contes .suod si non ei concessi specialiter iesuetor omittere is ordo eris sequendus,qtiem ivitiantis ostendit.
Ad g. id deinde ditemtis, s litam , edi ex testamento leg ta, ct Neicommissa at iniectato fuerint relicta,mpraeterea alii, id iummis 3 an ordiam illam debeamus facere, quem
Iulianaes monstrale an vero confribuemas omnes Fideicommissarios quas aequalese Et magis V. M ita distingvamtis: mutatum interesse. iitrum incisi in eiurum heres , an non e Nams incidit, praeferendi erunt hh quibus testamento relicta , rani Daedam. Sin vero non incidit. qaia his Diu tectatori, Huniat, hi duret ei factiZIarem , ah insectata sice dradi. vel quia alia catio intercessi, quae secundum ea super re Pytasum non offendit edici medicensim estgonaribui ae ommissa debere quas exaequar
Ad s. Non simpliciter aurem praeror pollicitaes est,se daturum
137쪽
actionem: sed ea a euntia . una invenerii temetorem Ahuyus rei auctorem esse, it umqtie te-issse ab inreflausti
redere, avi si qua alia sutia eati I omittendi inserisnerii clique non diali actionem in eum legatorum.
IN hoe edictum non incidit heres institutus, cui testator hane facultatem nominatim dedit, ut ab intestato, si hoc mallet, hereditatem aditet neglecto testamento. s.
Maiia si nominatim,di salon simplieiter, in hac L6. . Itilianus.
ans. eod. rit. videtur autem hanc sacultatem dare testator,
qui statre helede instituto, & ab eo relictis legatis si nemo ex testamento heres existeret, eodie illos sicit ab intestato, quibus ab eodem fratre fideicommissa relinquite videtur quidem hoe modo fratri dare arbitrium eligendi, ut v c lsibi ex testamento . vel ab intestato , utro ex jure malit, heres existat. verumtamen hoc casu, si frater omisso test umento ab intestato possideat hereditatem. quia non no minatim, non specialiter, A propalam ei testator dedit arahittium eligendi ex testamento . an ab intestato heres esse malit tecte tulianus desinit . ex hoc edicto legatorum i, citionem esse . perinde atque si adiisset ex testamento. Le natorum, inquam . quae ab eo testamento relicta sunt. desolutis hisce legatis, ii quid supersit ex dodrante muta lex Fascidia non patitur . ut supra dodrantem legati Are fidei-eommissis oneretur heres) fidei coinmissariis , pro modo ejus,quod superest,posecutionem dari. Ad L.XIl. De manumissi enam. I.Proinde eis legatum Diseum ilhertare acceperit,non aditer letatum habebit, nis conditioni jurii jurandi partierit. Sed se pure libertatem inceperit, legad in sui juris jurandi eonditione: sau Iasamithurigeseno Cnimo Dixes ortim, re eri ei jurisiurandi randitionem. Idem Dio dicendum, in si libertare quoque injecta randitio si, sed testator eum vivus manumiserit e riam o hic conditio legati
NO N est omittendum, quod ex hoc libro etiam reseti Ulpianus in I. ir. s. i. de manum s. te fiam. aliud edictum praetoris, quam id,de quo supra mentionem feci reus e id scilicet, quo remittitur conditio jurisjurandi, utimici . si quis heres instituatur sub conditione, si sutaverit se aliquid daturum vel aliquid se facturum, vel si cui legatum, aut fideicommissum relinquatur sub conditione ea dem . i. g. de eondit. insit. ubi ratio redditur huius edicti perspicua, & plana, l.ro. de tondimo demonsi. I. ro. in princide homilheri Hoc, inquam. edictum habere quidem locum, ibin hetedum institutionibus. & legatis . di fidei commissas sub conditione iurisjurandi relictis, sed non in libertati hostestamento datis sub eadem conditione . Et ratio haee est, quam Ulpia . adfert, nec alia quaerenda , sed explanandx cantum, & dilucidanda. Ratio haec est, quia remissa conditio jutisiurandi, quae est adscripta libertati impeditet ipsam libertatem, quae aliter competere non potest, quam si eo ditio impleatur. Hereditates, legata, fideicommissa, etiam non expleta conditione jurissurandi. consequi possumus a praetore impetrata utili actione , L facta d s. s. s dandae . ad S. c. Treb. Eodem vero genere libertatem consequi non possumus, quae verbis directis testamento relicta est subeonditione iurisiurandi, si surasset se aliquid factutum.Nec sane pendet ea libertas ex arbitrio cuiusquam, qui liberi ei dandae obnoxius sit, ct in quem actio intendi possit, sed ntendet ex conditione sola, quae injecta libertati est . Ligo
me pereat si herias, non est ea conditio remittenda.Et facit in hane rem satis l. 36. eoae tit. de mantim. testam. Itemque ii ita . g. Di ira , de statuissen quae doret .servum. si iuraverit sub qua conditione liberta, ei data ess) si juraverit, inquam,se aliquid facturum, liberum fieri statim , etiamsi non secerit , quod juravit: quia non iactum , sed
jugiurandum tantum in conditione fuit. Inde vero sequi- eur.3 cum sit ertate servo proprio relicto legato sub eon ditione. si iuraverit se aliquid facturiam , ut si iuraverit se monumentum facturum , propter libertatem c sine quale atum servo proprio relicium non valet, M. C. de laxato
Iropter si hcrtatem , inquam quam obtinere non potest, nisi coviditionem jurisiurandi adimpleato D legatum qu ue ex conditione suspendi, id est . & legati quoque eo Mitionem non remitti, propterea quod commixtim . & Ibbertas , cui adscripta conditio non remittitur' legatum relictum in sub eadem jurisiurandi conditione . Diversum esset,ut Julianus ait, quem in testimonium vocat Ulpianus ex hoe libro in D. ia. si libertas seorsim pure relicta esset, legatum vero sub conditione iurisiurandi et Nam hoc casu legati conditio remitteretur . & daretur legatario utilis actio ex testimento . Quod obtinere . etiam Ulpianus adjicit conditione iurisjurandi de legato. & libertati praepolita altero casu . puta, s testator eum servum postea manu miserit inter vivos e quia post mortem domini liber invenitur in superest tantum legatum, cujus conditionem remitti oportet.
Ad Lib. XXXII. Digestolum SALUI IULIANI
RECITATIONES SOLENNES. Ad L. LXXXI. Deligat.& fideicom.I.; fundum sub conditi
ne legatum res pendente eonditionestis alia eraditione alii tirasset, di pose existimem ereditionem quae priori reflamem io pra sua fuisset, itine ea conditio, DA qtia heres legara rar,extitisset: dominitim a priore ligatario non discedit.
LIBRO XXXII. Iuliani Digestorum , qui totus
fuit vel est de legatis, di fideicommissis, initium dabit I. giese legat. r. in qua variae proponuntur quae stiones v species juris . Et his quidem primum in initio:Heres, di quo fundus, vel servus legatus eli sub co ditione . quamvis pendente conditione dominus standi sit.
aut servi, atque adeo vendere eum . pignerare. & alienare possit. vel iundo servitutem imponere , vel etiam eum fundum alii lesare , tamen existin te conditione prioris le- rati,quicquid interim egit, rescinditur. S sine enectu constituitur: me a priori lcsatario dominium rei legatae (quod ei ipso jure aequiritur statim atque conditio legati extitit, si res legata fit per vindicationem, La vilio , ins de suri. 3a priore, inquam, legatario dominium non recedit, etiamsi
postea conditio extiterit,mh qua eandem rem heres alii leaverat. Caeterum huic posteriori legatario, ex testamento eredis proculduhio debebitur aestimatio eius rei . quasi realiena legatar quae omnia prohantur L ir. s. pen. de cusLir. I. I. semihercis.I.M. I. i. si hoe tuae I s. grege. I. I . de pignor. . t t. s.ti t. ibanoaefervii.amiiadi sandum ios. de com
vandum Pomponius eadem verba Iuliani usurpat, quae sunt initio hujus L gr. & intere tera, conditionem legato praepostam dicit, ut L gr. cum seratis . eod. tia. Solet enim ple rumque conditio praeponi, puta hoc modor Si Titius consul famis fuerit, tum L. Titio fundum Tusculanum do , lecto,i. er M. F. I. eoae tit. de in hac ipsa l. 8 i. s. r. sed &postponi nonnunquam L sa. de tondit. S dem. At in Lyen. eod. iit. quia conditio praeponitur . sane legendum .
praepostae . non ut in omnibus libris , proposiae . Et addit Pomponius ex eodem Iuliano. ut sui picor in d. t. s sum
tam . quod etiam disi supra , existente conditione legati. servitutem quoque evanescere , quam fundo legato int rim heres imposuit, ut hi t. s. tili. quis. mod. servit. amiit. Addit etiam , pendente conditione letati locum religi sum in sundo legato heredem serere non posse inserendo mortuum , ut l. 3 . s locus , Ap. de religios e sum . funer. non dicit, ut de servitute . utque de caeteris causis diximus ante . locum , quem in eo fundo interim hetes reliriosum iecerit, existente eranditione testati resecrari . reliasione solvi , locum resiuiosum esse desseere , sed ab initio
oeum religiosum non fieri r quia cui loco semel haesit religio pte ab eo divelli potest. Qua ratione nec servus sub
conditione legatus ab herede interim liber seii potest . biec
138쪽
In Lib.XXXII. Digestorum Salvij Juliani. r i ci
emerasser, ali. vi ct a Dib. mammath.non favit I. I I. de Amanum f. nimirum . quia quae semel competit libertas , vix, aut ne vix quidem revocari potest . l. a. s ex caea. F.
viti. de minor. & ut Cornelius Tacitus ait IJ. annal. tarde eoncedendam, quod duram non adimererer . m. de libertate sertiam.
Ad sat servo communi res legaea suisset, poteti alier raminus agnoscere laetasum, aeter repellere. Nam in hane e fam se ris commms,quas duo serνi sunt. PR.imus .est de legato relicto servo eo muni dum rum,ut id ab uno ex dominis agnosti possit, ab altito
repudiari, ae si duo lcgata essent: quia communis servus duorum in hanc causam , ut ait, etiam duorum servorum
personam sustinet. Unum legatum scindi non potest , id est, partim agnosci, partim repudiari. I. r. q. ct s. iii.Dq. BAt Iti vel plura legata ita dividi possunt,ut alia agnotian.eotalia repudienture de sunt duo, vel plura, live re vera sint duo , vel plura, sive intelligantur esse. At quaeritur quae tamen quaestio in hoe g. non proponitur . verum non est omittenda ) an pars domini repudiantis legatum servo communi relietiam, accrescat alteri domino , qui legatum aenoscit . Qua in rc de haec huius rei vera desinitio est Pioeuliani seorsim a Sabinianis censent. Proculiam enim existimant, portionem repudiantis non aderestere alteri . hae ratione e quia domini conjuncti non sunt, eum singulis non totum legatum ab initio, sed pro parte tantum dominii, cuique sua relictum videatur , pro parte, qua d minium in servo habet, L Eo. iit. fes Pars igitur domini repudiantis legatum . non aecrescit alterii sed apud here dem remanet', & fit servus communis inter alterum do- cminum. & heredem . Inter legatarios disiunctos , quibus separatim partes eiusdem rei adscriptae sunt, ius adcre endi non est. In heredihus tamen aliud est: Nam & inter e heredes disiunctos versatur jus adcrescendi, ne alioquin videatur parier familias pro parte testatus,pro parte intestatus ester quod jus non patitur, nec natura: cum tamen Iu timeritis convenientibus . iudicibusque . id facile feratur in militibus .& servis, i. get. serva, commanis ab extero , Ap. de a iur. heredig. At servo communi relicto legato, &uno ex dominis repudiante , altero amplectente legatum, Sabiniani, qui aliam familiam ducunt . quam Proculiani , ex quibus quidem Sabinianis Iulianus fuit, putant . HI-i cem tepudiantis alteri adcrescere, qui non repudiavit, s. I. decust . adcrese in qua nominatim Iulianus refellit rationem Proculianorum . quod indicium est sortissimum rhusiaste dissensionis: quia etsi verum iit, quod Proeuliania junt. si ambo domina vindicent legatum, inter eos partes non concursu fieri, quo solo casu iuri adcrescendi locus est , sed ab initio statim partes dominicas legatD , tamen persona servi injecta , non dominorum , ius adcrescendi admittendum videtur inter sectos, inter dominos communis servi. Unus enim est servus . isque legatarius pro trie , & legatarius igitur unus, Li t. eum filios fv. hoc tit.
Inus autem legatarius scindere legatum non potest . quidi si partem tantum agnoverit, totum acquirit, L 38. iit. seq. Quo exemplo , etiamsi unus tantum ex dominit pro sua parte legatum agnoverit, totum acquirit. Ergo pars repudiantis ei adcrescit. Denique inspecta persona servi, duo domini unius loco sunt:& conjuncti igitur ut & idem Iulianus ait in c. i. g. l. Inspicitur persona dominorum . leum quaeritur, an possit alter aenoscete , alter repellere legatum . ut in hoe s. i. quae in ectio facit etiam cons quenter , ut unus servus pro duolans habeatur. At cum aquaeritur , ait pars repellentis legatum acerescat alteri . ex
Iuliani sententia inspicitur perlana servi, non dominorum. In priori quaenionc servus communit quasi duo servi sunt.
Iulianus ait in hane e fami cum stilicet quaeritur,an unus possit agnoscere , alter repellere legatum et in hane cacam: adde & in aliam causim . ut in l. i. sommunis . de sipui.
in bauet cacam, ergo non in caeteras omnes: certe non in
nolletioli quaestione de sute adcrestendi, secundum Iuthini sententiam. DUIL Po Z. Ad scilichum Sempronis do . lego. Si Semproniti, Stichum
intra annum non manum erit, etiadem Stictum Titio do .
Iego. Omessum est, quid iuris essete Respondi: Semprovium
interim totum habiturum e di s quidem inara annum manv
misisset, liberum eum effecturum i sin autem hoc non fecisset,
toItim ad Tinum periinere. Ad L. XU. De manum. testam. Stichum Sempronio da, lego. Si Sempronius Stichum intra anniam manumiserii, idem Stichus liber esto. Quaestum es quid saris, Responsi me modo tibertate data et se Semproni vi non manumiserit, s litas liber esto: Sempronium . nis manu ferit, nihil juris in Dietam habitura, Sed libertim eum D vrtim
S Equitur vir. Testator Stichum Sempronio legavit e& si forte eum Sempronius inita annum non manu mitteret . eundem Titio intra annum legavit. Sane et
tus servus ad Sempronium pertinete & si eum manumittat intra annum. Proculdubio liberum eum Deit . Post annum autem existente conditione legati Titio relicti, id est . no manumisso Sticho , quaeritur , utrum servus ad Titium pertineat pro parte duntaxat . quasi conjunctum Sempronio, an totus Pertineat ad Titium . quasi substitutum Sempronio a Nam & legatis substitutio admittitur. Et ait, eum totum pertinete ad Titium . Observa in hae specie, non dedisse testatotem Sticho libertatem , si intra annum non manumitteretur e sed eum Titio sub ea conditione legasse . At, etsi eum Titio sub ea conditione Mn legasset, sed libellatem ei dedisset sub eadem condiatione , si intra annum a legatatio non manumitteretur iIulianus adjecerat. quod est in Lis. de manum. testam. quae omnino eum isto s. conjungenda est , cum sit ex eodem libro et Adfecerat, inquam, post annum Stichum ex testamento liberum fieri: de consequenter . libet tum esse Otricinum, libertum circi, liberium defuncti testatoris. non ligherium legatarii: intra annum si a legatario manumittatur . profecto legatarii libertum esse , non aliter. Quod autem in specie proposita non idem voluerit testator , ut Stichus ad libertatem pervenitet . ut intellexistis, ex e satis apparet, non fuisse cur huic s. Accursus obiteriet constitutionem Marci, & Commodi ad Aufidium Victorinum , quae proprie pertinet ad servos venditos ea lege sui ab emptore manumittantur intra certum tempus. Quod si emptor non faciat, eonstitutio lepraesentat libertatem:& servus ea lege venditus ipso jure liber sit a sed hiei testator noluit servum fieri liberum. Ergo nihil ad hane speciem illa constitutio pertinet . quae etiam nunquam fuit porrecta ad servos legatos, ct sub conditione liberos hse sutas.
Ad s. Qui fundum excepto aedificio legat , appellasione aedificii, aut superficiem lanificat, avi solum quoque . cui aedificium perposuum est. Si de soli superficie exceperit nia
hilominus jure legati istus sunsis vinduca Iur. Ita eareptione doli mali postia . consequetur heres id. tii Di halirare imvilla iaceat, in quo inerit,ut iter quoque,ct actum in ea habeat. Si vera solum Poque excepstim fuerigi fundas excepta vidia vindicari debetis: Oser ivi ipso jure villae debes ure
non Deus, s Garam fundorum dotantis alterum legaverit. ita vi alteri serviret.Sed inclinandum est,tillatorem etiam de
Deo cogitasse, ne qua aedificium stari non potes.FUndum legavi excepto aediscio, quod volui remanere
apud heredeme qua exceptione non adjecta, qui sundum legat, sane agrum legat totum eum aedificio. cum villa, La ri. fundi. de verbori finistrat. Villa pars est fundi. I. i s. in V de inserti vel inartim.legas de Levit. cap.2s. m
de computantur in modum agri. verum cum hac exceptione
fundo legato, videndum est ' haee est quaestio huius s. 3quid aedificii appellatione senserit testator, complective
voluerit, utrum super sciem tantummodo . an & solum.
cui supelscies superposita est. Et quamvis coneludat Iulianua, & superglem, & solum villa, id est, dominium vise
139쪽
io Comment. Jacobi Cmacii etia
lae plenum ad legitarium pertinere, quia sine solo aedifi- A libere L q. C. AP vis fuit. Ttiam igitur si testat, tantietem stare non potest . seut nec navis sine carina . ouae servos aestimare se dixerit tamen iustiamidi verum pretium etiam dieitur solum navis, atque idco solum pars diditicii fervorum potius spectabitur , quam illa testatoris aestima- maxima dicitur eise, eum & ei superficies cedat , juxta m- tio. ut Io . cum pater. 3.pater, qui Filio, tit. seq. Lis .ivit. gulam, & civisi, di naturali iure receptam, superficies cedit ad ter. Falcid. L r. c. arbitri itin Astimatio, inquit, Iulianus solo , quam veteres Calli ita pronuntiabant in filo idiotic testatoris non mutat conditionem legati, id ei , statum, demo , se sed salsa lateste , quod est, superficies cedit solo . causam legati, sive legatum ipsum quod in corpore servom Solum pars maxima insulae et sic in proditum in I. s8. qui rum eonsiliit, non in quantitate . Astimatio testatoris diei,s.ti . de Altis. Tamen, si de sola sis perficie, non etiam stilicet non essest, ut quantitas potius legata videatur, de solo testatorem sensisse probetur , totum fundum vinis quanti servos testator restimaverit, quam corpora servo dicare legatarius potest . non excepto aedificio et quia domi- rum . Quod si eniteret illa aestimatio . extraneus solidumnus est soli: Ergo di silaetficiei. quatenus superficies cedit legatum legatario deberet . non Pro 'vincunce tantum . solo . Sed vindicanti legatario totum landum obstabit ex quia ea quantitas , sive aestimatio testatoris . consci ex parte heredis exceptio in factum, vel doli mali, quod com quintanee tantum potest . i. iam ab omnitas hi princ. inita voluntatem desuriati saciat lcgatarius, qui & supers- seq. l. fg. deducta, misceptu. ad Senastis. Treb. Quod di hoc elem villae vindieat . atque ita beneficio hujus exceptionis A lora Aro not. rectestaq si lex Falcida a laterveniat,ut pura, hoe e sequitur heres , ut sibi in villa habitare liceat, cui si legata in eo testamento relicta excedant dodrantem . itare ultro iure pretetorio de superficie villae utilis vidicatio ut initi & eooset, o iteat aestimationem honorum, Ndatur. I. i. s. via Diem, des perficies. Et consequenter h legatorum . legatum huiusnodi servorum tanti aestimabinneficio e ceptionis consequitiir , ut itineris, S actus id est, tun quanti re vera servi suerint, non quanti eos secerit te- vix servitus sibi cedatur ad villam. Exceptio est praetoria, uator. Et haec est sententia hujus s. ex quo praecipue hoc di jure praetorio igitur ea via constituitur,ael. I. s. vli. non . notandum est , legatum per vindicationem ab uno , vel iure ei vili r quia iure civili siperficies dominus superflata- duobus . vel tribus heredibus relictum . non ad omnibus, ius non est . sed is tantum , qui de isti dominus est. Jure heredibus, pro ea tantum parte ipso jure vindicari posse . praetorio etiam superficiarius pro domino habetur , aut quantum in re letata ille hetes, vel illi heredes habent. quasi domino . Itaque ut concludamus rem omnem, si re- Quod si huie lenientiae objiciatur l. 86. s tibi homo. s. afv. stator de villa exceperit, id est, de selo, de superficie,ut in i. ct rara viti . s. eum . qui, tit. seq. (in qua exceptione dubio piissumimus, quas dominio villae heredi quaesto, diluenda plurimum Iahorant omnes interpretes o dicam ipso jure,ut ait, id est, sure civili, heredi via debciat ad vil- breuiterin vete ibi in duobus illis locis ab uno ex heredi- rami etiam non opposita exceptione doli mali. Heredi au- hus legatum fuisse relictum in testamento per damnati rem, qui villae dominus non eui puta , qui testator non em c nem, non per vindieationem,ut in hoc Id libertas: Et ideo cepit, etiam solum: heredi, inquam, villae superficiario, non solidum ab eo herede deberi salva Faleidia,at A, ut ibidem domino ipso jure . necessarium cst praetorium auxilium, id ptoponit ut . idem sit legatum eidem in codicillis per vim est, praetoria exceptio in sactum, vel doli mali, ut viae sera dicationem e ab omnibus heredibus non posse id ex codia ruitutem ei ad villam legaratius cedat: quae non est necem eis lis ipso iure vindieari, videlicet si leuatarius jam ex testausaria heredi villae domino . cui scilicet sub appcllatione mento rei legatae aestimationem consecutus fit ab uno ex edificii totam villam testator excepit,& reservavit: quia & heredibus e quia semel tantum testator legatum ad eum ei excepisse videtur viam ad villam fine qua inutile ei esset pervenire voluit ex testamento . vel ex codicillis , genere villae dominium e sicut si testator qua similitudine utitutdi damnationis, vel petere vindicationis . ab uno ex here- qui duos fundos habuit adfines , & coniunctos. unum le- dibus . vel ab omnibus. Et est verissima haec illorum Iongaverit. alterum in hereditate reliquerit, ipso jure heredi eorum interpletatio .
via ad alterum fundum debetur per fundum legatum, vel .
quaelibet alia servitus , quam sunta legato testator imp Ad I Titio landum do, lego, s heredi meo decem dederit. Si uit , i. g. Dp -- . praedior. decem heres Titio deis spei, O ea Tinas accepta ei fecissei c
Ad vi Si libertus patronum ex se unce heredem Ieripserit . alios ex caeteris, ct ira Ieraverit: Quisquis mihi alitis eae sti- C Equitur o fundum . Legavi Titio landum sub pro eriptit rem pardino meo heret emiserνos illam, illum o conditi e , si heredi decem dederit, hoc modo: Iego via lego, quos aestimo sngulis vicenis aureis: intelligensim Titio sunsim, s h redi meo dicem dederit. Titius heredi non
erit. a ecterede patroni tantaxat legatum datvmi ct ideo numeravit decem, sed decem quae et heres tabuit , acce- Titium non a litis quincuncem in servili vindicare posse . pta ei fecit, . an potest fundum vindicare/ Sic Iuliano videis Adiectis ratem illa, quos assimo sngulos vicenis reis, non tur in hoc s. an quia videtur numerasse decem e Minime; mutat legati tonditionem , s letu Falcidia rarionem haberia quia nihil heredi numeravit qui quod potius sibi heres oporti ut, nihilominus enim verum pretium servorum in aest- numerare debuit , ei acceptum tulit: ae proinde accepisse marionem deducetur. potius videtur , quam dedisse . Quare igitur fundi legati vindieatio Titio permittitute dieo, quia ut ex eodem Itili S Equitur ut Iegis ga. exponamus e s libertas . Species no refertur in L s. I Iahus ait, ins de eondit. er demant .haee est: Libertus patronum heredem seripsit ex septunia per heredem stare videtur. qui Titio decem debet, nee ee , de extraneos quosdam ex quincunce, atque ita exple- dum solvit, quo minus Titius conditioni pareat, quae cauiavit a tem . Septunx enim , ct quincunx perseiunt assem. sa facit . ut paruisse Titius conditioni videatur, lam jure Post ita legavit per vindicationcm , quisquis mihi alitis eum n ebili, eod. iii. atque adeo, quasi impleta conditione ut Tia patrono meo heres erit, fervos illos mitio lego vel servum illam lius fundum vindieare possit. qui ei relictus erat per vim illum Titio lego. Verbum lego , est vindieationis Minume dicationem. Res est apertissim .
quod etiam significatur infra . dum ait, vindicare posse. Et -- -- - -
circa hane speciem Iulianus ait, hujusmodi legatum, nota. Ad 3. Si Titiusmi Stichus legatus fuerat,antequam Drei Dei patrono, sed a coherede patroni herede seripto ex quin i garum ad se periinere etesse iis eundem Sela legaverit, ercunce datum videri, id est . oneratum eo legato tantum , Deres Titii legatum non , epudiaverit e Stictam sepis vindi- esse coheredem patroni, non patronum e Ideoque in servis casui legatis legatarium quincuncem duntaxat habiturum , patronum septuncem. Proinde inter patronum. & legatarium CV Iti . cui Stichus legatus erat per vindicationem , e communes erunt servi pro septunce, & quineunce . Porro ipso iure adquisitus etiam ignoranti(quae est conditio idem testator si adiecerit, se singulos servos distimare viai propita legati per vindieationem , ut ipso jure adquiratur cenis aureis, quae est servorum usitatior oestimatio, L Trum,. etiam ignoranti. I Titio e suri. priusquam sciret Stichum manui, s. i. eam GH.s . de indie.tectam ar .cis Meta, suum esse sute legati, vita decessit, facto testamento , quo
140쪽
In Lib. XXXII. Digestorum Salvij Juliani.
eundem Stichum Sem legavit Iter vindicationem, quod A do, uterque testatori supervixerit, utraeire deberi: liqui sem posterius legatum valere dicitur . si modo prius leuatum hetes Titii non repudiavit . Alioquin nec retro videtur Titio su ita quaesitum . Id vero potuisse heredem Titii repudiate constat ex l. liberio . inst. de hon. lis. Quod enim dicit ut , quod adquisitum est repudiari non posse. l. i. Oecretiuit, de succes. eLE . verum quidem est, repudiari id non posse ab eo , qui id tibi quaelitum seivit , vel ab herede esui. At quod ignoranti ipso iure quaestum est, ut
Minatum vindicationis, ab eo, vel herede eius, repudiari poterum, quod maxime notandum est . L t. s. i. de tilem adcreschae repudiatio facit, ut nee quaestum retro suisse videatur . l. ervum filii, fita si .ha. Accursus perperam, ne hoe quidem casu valere repudiationem , ex l. si partem , s. tili.cluth. modi servit. amiit. in qua non est quidem legatario iarius repudiandi viam sibi legatam, & ipso sute acquisitam si Dantequam sciret, eam sibi iegatam ad fundum suum, sundum vendiderit. & tradiderit: non quod repudiari non
imuit, quod ipso jure ignoranti aequilitum est. sed quod
restra repudietur, quod nec, ii velit, habere potest aliena to fundo . ad quem via legata est e potest enim ea tantum debeti domino landi, puta emptori, non venditori.
Ad g.Si paterfam ab impubere filio Titis sunItim legaverina Iuli lutita eundem eidem Titia, o pupilla, patri heres exiiseriti sive vinducaverit Tuius legat m, sive repudiaverit,quamvis ilias imp es decesserit, a jus iiivio vindieare non poterit rhoe enim quod ritustis a subjiis uta legartiriperinde ha
b ndiam es, ac s repetita tegata essem. uare di s rure astio, sub eondidione d subfli mo legatum fuerit . perinde om
alter tantum, puta mortuo altero superstite tellatori, alteri.
qui testatorem vita superaverit, totum legatum deberi r quia tacite videtur substitutus alter alteri, ut l. heredet, . NIL DA ad Senarii c. Trebel . Idqite ita senatum censuisse Celsus refert La . in Ed. I p. de heressi insidit. de exemplum ab hereditate eodem modo relim, ad legatum pervenisse, di ideirco partem deiuncti vivo testatote . non ficti cadu cam. vel potius non esse in ea uti caduci, ut solent ea, quae vivo testatore deficiunt e substitutum sisto praeserri. l. tiv. s. I. c. de cadite. tollend. Eodemque modo, si duo arbitri, duove sudices ita sumpti, vel accepti sint, ut quod statuerit alter ambove, ei stetur, ut in veteribus Senatusconsoliis.
alter ambo vel si eis videbit tir. Philippica s. in line, utique c
cad A. Hir itis, consules et alter ambori cognovirerent , qui ager colonus es et, ere. deficiente uno, alter lenientiam dicit, L non desinguemus. f. cum in plures. de recepi. qui arest. recep. cap. cum in plures, de ossicis delet in d.
Ad s. Cum Statilliber Ita conditione legatus est, ct pendente eonfiisne legati, conditio statutae alerialis defcit: legatum Mile fit. Nam Stit yiruta liberiai tune perimit legatutum vires accipit: ita legatum quoque non ante perima potest, quam dies cesserit ejus.
IN I. pen. agitur de servo , cui sub conditione libertas
relicta est, qui statvliber dicitur, cui data est statu liberatas, non libertas et qui ii etiam legatus sit alii sub alia conditione, conditio quae prior extiterit, oecupabit statu lihertatem, vel legatum. Nam si prior extiterit conditio statuti-hici se vas itidi . ac si tantum a suo texatum fuisset . contra et bertatis, legatum perimi turil. go in priniae fiat lib. Si prior
fuerit, O pupillus pendeare condiιione decesserit e re substi- regione so a legatam valebi . Explicabimus etiam s. qui sequitur, in quo ostenditur, legatum Titio relictum a filio impubere herede institatuita de repetitum a substituto ejus , pupillo palli hercise existente . ex persona pupilli. sive ex primis tabulis Titio deheri r non si pollea pupillus intra pubertatem decesserit, atque ita substitutus admisIus fuerit et non, inquam,ex per sona substituti ex secundis tabulis , ex substitutisne pupillaridi non certe,si id a pupillo Titius conseratus suerit equia
semel tantum ad Titium testator legatum pervenire voluit. l. ras servo alieno,ssis quis a primo, infhoe iit.non item extiterit conditio legati. statu libertas perimitur. Et tetro conditio, quae prior desecetit utilem facit statvlibertatem. vel legatum. Nam n prior deseeetit conditio statvlibertatis, vel stitutaelibertatis ( utroque modo loquuntur o utile legatum fit . si modo conditio legati postea existat. Sin vero prior defecerit conditio legati,ilatu libellas utilis fit si &ejus conditio postea existat, de adeatur heteditas , statu li-hettas vires aecipit,ut ait.Sola datio statvlibertatis non perimit legatum . di similitet sola datio legati conditionalis non permut statu libertatem . sed dies, quo cedit legatum. vel statvlibertas. id est, quo vires accipitreedit autem cum extiterit conditio . vel ita dieito. quod est idem, libertas ipsi, non statvlibertas perimit legatum d I egati adquisisa mi et Mi tio, non legati datio perimit statu libertatem. Sictit, inquit
si Titius repudiaverit et quia quod repudiatum est semel D satalibertas tunc perimit legatum eam vires accipit: Dis cum delatum esset, peti, aut vindicari non potest, I. ct eae repudiatione, c. de Meicomm. Hoc igitur casu repetitio inutilia est a quae tamen utilis esset, si pupillus patri hetes non extitissete quia tunc legatum Titio procul dubio debetetur ex secundis tabulis non ex primis, ex quibus pupillus heres non extitit.Id vero ita procedit, etiamsi pure a pupillo Titio legaverit, & sub conditione I substituto pupilli eandem rem, & pupillus patri heres extiterit. Nam ex ptimis tabulis ualet legatum , non ex secundis , quasi Titio protitnus acquisitum ex primis tabulis. non exspectata condicione secundarum tabularum. At ex contrario. si a pupillo
sub eonditione Titio relictum sit legatum, a substituto pupilli pure, di pupillus pendente conditione lepati vita de cesserit, sane hoe casu utilis legati repetitio est,&ex persona substituti legatum debetur , non ex perlana pupilli he- Dredis instituti, a quo nunquam debeti id legatum coepit, cum decesserit pendente conditione legati . licet patri he res extiterit. Quod eo rebatur etiam Ls cui servi, s.ssit
Ad g. His verbis. Lticio, o Titio, eorumve exi fundam dI. Iegoimiliter legasur. EI F xtrique vixerim, viri ei s acter, aggeri totum debebitur .
S Equitur in L8 i. ibit verbis, qui est propenultimus r
Hoe proponitur in hoc g.duobus legatum relictum in
hune modum: Lucio, o Tisio, eorumve cui, vel . ratio . STtio. virtve eorum vel, Lucio O Diio,vel eorim uni sunsim
legatum quoque non ame permi prus , quam dies cesserii estinio est, dies statutae libertatis, ut glossa interpictatur recte ex s. s. titi. de vi. leg. qui cum isto g. omnimodo confungendus est. vel eo maxime, quod sit dicta lex s. ex eodem
Iuliani libro , quae paulo infra explicabitur . Nam hodie absolvam quod restat ex hoe Iuliani libro .
Ad F. ult. A filio impubere legatus, ct a sus lituro liberesse jussui, se quidam pupilitis ad D realem perνenerit et abes, cxi legarus fuerar vindicabitur. Morsus vero pupilla , ita hertas compegit. Longe magis hse servari eonveniet, s idem
ferius sub eonditione alimpubere legastim fueritio pendentie conditione situs intra puterialem decesserit. REstat s. ult ex hae l. 8 t. de legat. i. in quo ostenditur quod nonnihil facit ad F. si paterfam. quem ex holaiamus heri, servum, quem a stio impubere herede instituto paterfam. lepavit, a substituto autem filii impuberis libe rum esse iussit, ad legatarium pertinere si filius patri heres extiterit, extincta substitutione pupillari. quam extingui constat pubertate filii. I. in ruiliari id. de ri . O pupuLAbs. Existente autem rasu substitutionis pupiliaris . puta
filio mortuo intra pubertatem . eum servum libetum fieri. Idemque esse ait dicendum multo magis. aut longe magis. ut loqui solet,li ab impubere servus legatus suetit sub conditione non pure . & impubes pendente conditione intra pubertatem decesserite quia hoc casu petimendi legati duplex intervenit ratio et quia id nunquam impubes debuit,