장음표시 사용
161쪽
ffss Comment. Jacobi Cujacii us 6
eidem servo relictem adquiritur soli socio i quia die legati Axedente, puta . moriente testatore , is solus servi domanus fuit, nondum ab herede adita hereditate . i. M. Tlautias. ad LFalcia. I.vertim, s. si femo , pro soci Iaulus i. serum iit. de legas. Commi, inquit, servo eum issertate, O sine liberea e terari peiecti rarumque laetarum socio lectatoris aiovir, ivr . Et haec dii sententia husus I. 11. cui addam d. t tam legato I . qvan. dies legat. ted. Ad L.XUII. Quando dies lem ced. Cum legado feris alie id legatur, dies ritis laetari,quo servo datur,non mortis tempore .sed adis heredulans redii. D ideo impe mento non e Iretvita j ris qua minas manumisso legarum debeasvrclvia etsi eonfestim paterfamalias moreretur, non in ejusdem personam ct molamentum legasi, di obligario iuris ranctineres. Tem B
statim paterfanuam moriaetur, potes emanebasus adire hereditatem, vi pari legatum debeas.
I Dem Iulianus proponit Perquam aperte . quod jam
sepius iteratum est . legati servo alii latam relicti diem cedere non mortis testatoria tempore, sed aditae hereditatis. Quod utique verum est, sive ei relictum sit legatum a d mino ipso, sive ab extraneo, ut uram . Is Is i. s. n. eleg. I. Ideoque regulam Cato a. quae est tantum de t alis, quorum dies cedit mortis tempore,ad id genus legati quod cui cet datur servo alii legato non pertinere , i.f. de regis
caum. Et consequenter eodem servo manumisso ante adi
iam hereditatem totum legatum ei deberi, ut d. Lot. s. Cdtiotas, quia etsi consectim testator moreretur . non esset inutile legatum servo alii legato relictum, id est, quia noneedit ejus legati dies statim a morte testatoris, quod fit ut
Dee concurrat in eadem persona , ut ait, emo umentum
legati,& obligatio suris,id est,ut eadem persona puta heress bi ipsi non debeat legatum . quod nec natura ferte sed id debeat alii, puta . manumisso ante aditam hereditatem: si servo suo testator alii non legato legatum daret sine liber tale,legatum non valeret, quest die ejus legati, qui est dies mortis, cedente inutiliter et quia id non potest heres servo praestare, quin de praestet tibi ipsi,id est,continuo adquirat tibi. vel etiam id sit vo debere non potest , quin & debeat sibi, quod fieri non totest. Neque enim in eandem pers nam concurrere potest jus creditoris . & debitoris , emol minium legati, ut ait, de obligatio juris . At eum testator Dservo Titio legato legat aliquid sine libertate, utile est legatum e quia hoc casu , ut domi, in unam personam non concurrit ius debitoris, & creditoris, quandoquidem alius en debitor, alius creditotet heres nempe debitor, Titius, vel servus manu musis creditor, eo scilicet tempore. quo dies legati cedit . qui scilicet est dies aditae hereditatis , non mortis. Eademque ratione, ut subjicit in hae Lutile lis tum est, si telia mento extranei a filiolam. herede institutato patri eius legatum datum sit, vel fratri, aut filio aut est in eadem potestate. vel servo patris, ni idem auctor seripsitfv. in prisc. I.st. Quia de hoe legatum, quod patri a fili sam. herede relictum est . licet cedat a morie testatoris, Las. de legat. I. valet, propterea quod fieri potest , ut ante
aditam hereditatem jussu patris c quam utique non potest adire sis iussam. iniussu patris, in cuius potestate est o Fieri. Einquam, potest, ut filiustam a patre emancipetur, atque ita arbitratu suo adeat hereditatem. de patri legatum deis. heate quo genere etiam non e currit in eandem pers
nam ius creditoris . & debitoris . Unde & apud Ultatulae Ierasis, affirmative legendum est . et . in eritis potestare est heres scriptus, legari potest, ut docui obfer. 6. erum. 3 . Et,
quod omittendum non est , tamen ex diverso ei . qui in
potesate est heredis stripti, legari non potest: quia ipsimet heredi legari videtur . cui id eo estim adquititur . quod legatum est . Novi potest autem idem esse hetes , de legatarius , debitor, di creditori s. an fervo, Inclit. de Ierat. Qui ostendit. etiam in eo genere legati . quod a patre heredestrino filiosamn datur, servat regulam Caton. ut quia non valuit legatum ab initio . non renuale at etiamsi
postea filius emancipetur . quae tamen regula non pertinet ad superius legatum, videlicet eum a filiolam herede siti pio patii legatur Ruia id legatum valet ab initio. Ad hane regulam spectant haec omnia . quae traduntur in hac l. &in i. i t. de o .seide omnia fere quae sunt in cor Senique hie liber 3 g. magna ex parte suit de regula Catoniam .
Ad LXI.De liberam. Si debitor Dries in satim ab herede suo liberari russerit a Deltisor liberari debeas a Respotidie
debere. Item quassum es. an. quia mandari vinione heredes texerendis niuile legatum est, quod de his ereditori suo I gaia Responditiηvoliens deliror creditori suo legaret, ira invia illa esse servitim, F nihil inseresei credisoris . ex lectamentopolim agere, 'am ex pristina ob statisneNam di s ruitis mandaverit Mavia,tii pectiniam promitteret inde liberari eum icerii a re daetore e manifestum est, evanivm inferfit
nota soris liberari potius,quam prastare exsti lasti, unde
mandati agere .HUjus L quaestio longe facilior & hodie nimirum a
An, si debitor heredem suum damnavit, ut eum qui pro se intervenerat, de fidejus erat apud creditorem . liberaret a stipulatione ( Nam fideiuor intervenit per stipulationem semper contracta obligatione ) an . inquam, tale legatum valeat, atque adeo , an fides uisitem ab herede liberari, & absolvi oporteat, soluta ab herede pecunia creviditori debita , vel heredi accepto lata . Causa dubitandi haec est: quia cum hoc genere liberatio non legetur fide
iussori, qui non ipsi testatori obligatus est, sed alii pro testatore , non leuetur fidejusori etiam hoc genere summa , in quam fideiussit, inutile videtur esse legatum, sicut eum debitor ereditori suo quod debet, legat. Nam & fideiussor uodammodo ereditor est debitoris principalis . eo quodebitor principalis, heresve ejus ei tenetur manilati acti ne . Nam res ita seritur et Debitor mandat amico , ut pro se fideiubeat, amicus promittit ereditori stipolanti pro de-hitore principali: de se fit, ut fidei utari,si quid ei absit eo
nomine. debitor principalis teneatur mandati . ereditori autem fidesulior ex stipulatu . Et respondet Julianus, ita demum inutile esse legatum, si debitor creditori suci leget, si non plus sit in legato, quam in dehito, si nullum commodum insit legato , nullum emolumentum, vel, ut est apertius, si nihil intersit creditoris ex testamento potius agere . & consequi creditam pecuniam . quam ex pristina ligatione. ut .s creditori, en I.Pq. de legat. r. Interest
autem fidei deis potius liberati facto rei principalis .
suam solvere creditori, apud ovem fides uisiti ae deindeta reum principalem a te mandati, sicut A mandatu Titii pecuniam stipulatori promisero, interess mea potius liberati me vinculo stipulationis . opera mandatoris . quam solvere edi stipulatione . ae deinde agere in mandatCrem amandati actione quod Galli dirent, comidi ariesion eius. Interest potius non solvere. quam solutum a reo repetere.
Lis. Andejussor. Hypeo muniri . quam post vulnus es=Peum sumere, vel ut Iustinianus loquitur in LuctaeIn quib. ea . in inieri. m. quam pos eatigam vianeratam remedium
Daren . Et simili torma dieitur . commoditis esse primere. quam alio peruenete perere , Li . qui destiriaiud, de rei vindic. Ap.
Priusquam veniam ad Lo. de re sis. repetam. n libet. sententiam L D. de Gerar. Iet. nempe , ut eam in pauca contraham, de ad majorem facilitatem redigam . Cum suaereretur . an valeat legatum . si debitor fideiutarem suum, qui pro eo intervenerat apud creditorem vel scenem ratorem , ah herede suo liberari iuberet obligatione fide-jussoriareonsultus Iulianus res,ondit valetessit cum ei obii ceretur, non valere legatum, ii debit, quod creditori iura
debet, legaviti reum autem principalem dehitorem esse me ejussoris sui. quasi obligatum ei iudicio mandati: fidei uolarem vero creditoria ergo non valete legatum, quod fideiussori suo debitor reliquit . ut talicet ab herede suo si-beraretur obligatione Merutatia . Iterum respondet I Ebur ad hane obsessionem, quoties suo creditori debitor
162쪽
di et In Lib. XXXVI. Digestarum SalvijJuliani. dis g
legati quod debet, ita demum non vasere legatum . si nihil a intersit creditoris agere potius ex testamento , quam ex pristina obligatione .ut Li g. Me tincti. t . quae repetita
est ex s.m d a. u. de legar.3. i. p eredi ori, de legis. i. In hae autem specie fideiussoris prosecto interest potius liberari vinculo Epulationas opera , ct facto iei principalis, vel heredis ejus, quam solvere ex stipulatione creditori, apud quem pro reo principali fideiussit, ae deinde in reum principalem agere mandati. Et hoc est, quod ait. Nam dili Titius mandaverit Maevio, ut pecuniam promitteret, id est, pro se fidesuberet, deinde eum iusserit liberari a stipulatione ea, obligatione fidosusscitia scilicet, manifestum est.
inquit, quantum intersit premissoris , id est , fidejussoris . liaberari potius . quam pratiare ex Ili laru , deinde mandati agere . Neque enim in hae rati ema clausula hujus legis proponitur alius casus,quam qui initio. AAd LAI. De rebΛuius otiens libertis Uti ructus legatM,Pei qui notactam stipervixerit, proprietas: Mile est legattim. Exsimo enim omnibus liberiis proprietatem stis hae conditione, s novissimus supervixerit, dari.
NUnc veniamus ad Lii. de reb. Ah. Hie titulus de rebus dubiis, est non tantum de ambiguitatibus, vel obscuritatibus. quae saepe oeeurrunt in testamentis , sed etiam de legatis . & fideicommissis , aut hereditatibus incertis personis relictis , quae sine tute veteri relinquuntur inuit later: quod scilicet obtinuit ante Iustiniani Constituti de incertis personis, faveretis personis , Infiittit. de legar. Addebat ut tantum haec exceptio jure veteri . nisi sub c
monstratione eetia relinquantur . veluti ex heressitas meis, eatericte amicis meis, qui mihi restitvisionem impetraverint a principe . ei centum diari volo, ut I. s. hre tu. Quia videtur omni&us heredibus,vel amicis relinquere centum sub conditione . si quis eorum mihi restitutionem impetrare praeis festinaverit. sub certa demonstratione relinquuntur etiam hoc modo e Ex regnaris meis, quil filiam meam tixorem duxeris,heres metis centum dato . Nam . N ita omnibus legatum videtur sub conditione . si filiae quis eorum praeoptaverit nuptias. g. Ah terra. In lit. de legas. vel etiam ut Pt ponitur in hae Li t. hoe modo et Ex uberetis meis , quibus umfructum lega M. ei, qui novissimus super vixerit proni larem do, lego. Quia, ut ait. omnibus libertis proprietatem legasse videtur sub hae conditione, si novissimus supervi-dierit. Omnibus. id est. singulis, inquit Acciit s. recte . Nam re in Lati de Uti'. ter. o l. ig. manae omnibus annis , id est, singulis annis, vel in simulos, & LM de noxia. aD. idi DLyen. p s l. suam feci ducar. Omnium nomine. id est , sinispulorum servorum nomine.Et apud M. Tullium a. de I ob. Fortanam huiusce diei . quae dicebatur olim , & colebatur. de quam Plutarchus dicit. r.e- h res
valete in omnes dies, id est, in singulos dies. Hac igitur
oratione ex libertis meis ei, qui novissimus morietur, si gulis legare videtur sub conditione, quanquam unus tam tum pereenturus sit ad legatum, non omnes. Qua de cautidi multum interesse dicitur in I. vel putilis, debet o D- ,2. DU. singulis liberis subuituatur. an ei qui novissimus morietur. Ouia si tingulis liberis impubet ibu singuli heredem habebunt ex testamentor s ei, qui novissimus morietur et unus tantum heredem habebit ex testamento pinis lari . Notandum autem est ab Africano iissem sere verisis idem reserti, quod in hae Lin I. sser i legaliud bustis Emadi. de Ieras. I. Quod nosse operae pretium est. quia non notatur ea lex in se lici Aeeur siquae omnino similis est. Ad L. VII. De levat .praeliand. Si emancipato filio praeterito pater extranetim heredem institiasset. in ab eo rem latasset, eaque adiga hereditate. dolo Ieripit heredis periisei, adversis emauripartim milis actio dami debebis: ei seis et presonae, ev-jti, fisus legara praestare cogirer . Quia praefovi. pro sitimes. sne iniuria taeterarum presonarum honorum possessionem eontra rabulas tectamenti dari. FIlio emancipato silentio praeterito testamento patris S& extraneo herede seripto. N ab eo herede extraneo legato cuidam relicto ex numero liberorum . vel parentum testatoris, suae personae sunt exceptae in Me th. de terat. Mast. Si filius praeteritus, petita bonorum possessione con
ita tabulas resciderit testamentum paternum sane c ncti runt legata. quae in eo testamento relicta sunt. Verum ex hoc edim conservantur ea legata quae liberis, aut parentiis
bus testatoris relicta sunt, quibus de hoe casu filius praeteritus omnimodo legata praeuare debet. data io cum utilia 'ione legatorum nomine , quamvis heres scriptus her ditatem adierit. atque ita se obligaverit legatarius , & post aditionem hetedis scripti rescissum testamentum . rescissa aditio fuerit. & evicta hereditas heredi scripto per bovi rum possessonem contra tab. Quamvis etiam , quod praecipue notandum est ex hae lege. legata res dolo malo heredis scripti perierit: quia omne jus, quod habuit heres scriptus . vel acituum.vel passivum . petita honorum possisnonc contra lata transfertur ad praeteritum filium. I.etim emancipatus, stipaliprox.Et omnino constituitur filius printeritus debitor substitutione in locum heredis seripti. atque adeo, sicut heres seriptus, cuius dolo res legata petiit. legatario tenereturr ita di filius praeteritus eidem tenebitur . perinde ae si dolo eius periisset quia in hoc edieta. ut ait praetori propositum est , ut perinde filius praeteritus, qui exeludit heredem scriptum . legatorum nomine , exceptis
personis teneatur . atque ipse hetes ieriptus . Denique, ut noeeat ei dolus heredis scripti Verum non negamus filium
indemnem dimno praestandum esse , data actione de dolo adversus heredem seriptum , ut in speeie L virilia g. s. sadierit, hoe tis. Recte autem ponit . tem legatam periisse dolo malo heredis seripti e Nam si dolo , vel culpa alterius
perierit neque heres tenebitur,neque filius praeteritus, qui In locum esus successit, ut patet ex legibus, quas obiicit Accurlaus,quibus de ita respondere debuit, id heredis . g. r. iussamg.uli. de legar. i arbitrio, R I .de dolo. Ad L. XVI. De manum leuam. Si ita scriptum fuerit, ratis Diius annorum triginta erit, Dictus liber ecto . eiqtie heres metis situm dato , o Thiasi antequam ad anntim trige smum perisnerii, decesserit : Akho liberia, competet i sed legatum non debebiIur. Nam favore Ide, Iaris receptum est. a moritis Titio temptis superesse videretur. quo impleto libertas ramimereticirca legasum defecisse condatio visa es.
STitho libertas, de legatum landi relictum est sub haeconditione . cum Titius ad trigesimum annum per v nerit. Titius, qui forte eodem testamento heres seriptus erat,se cui usque ad eam aetatem testator Stichum servi tu tem servire volebat. Haec conditio desecit,Titio moliente intra trigesimum annum. Hoe est manifestissimum: itaque si hoe eontigerit . te 8atum Sticho non debetur , quia de-heit conditio legatii Libertas tamen ei competite veniente die, quo si viveret Titius, praefinitam aetatem expleturus foret. Quod favore libertatis receptum dicitur hoc loco. de in Lis. ivs de Iluttiliger. Si favore , non est igitur quae renda alia juris ratio. Ad haec reiicitur. imo & idem dicendum in legato , ex ven. c. manda dies legati rea. ni mirum,ut tempore, quo Titius annum trigesimum expleturus suisset, u vixisset, legatum Sticho debeatur. Sicut in specie L . pem si filiae legatum sit. cum erit annorum viginti quinque, quae aetas dicitur ibi Datus vitae. Mail. Moria tua filia intra annum vigesimumquintum,heredi eius solvi legatum debet. non quidem flatim . sed eo tempore, quo filia impleuet vigesimumquintum annum,si vixisset . Hoc ideo, quia, ut eadem l.ollandit( hoc satis refellit hane o jectionem; putum suit legatum . quod ita filiae relictum est.& solutio tamen ejus dilata est in tempus legitimae aeta tis. At in specie hujus Li Qui aperte ait, legatum fuit comditionale e ideo desecta conditione non debetur . Eadem veto ratio est l. Sejici Saruralatii. Ap. ad Senas c. Trebel . quae G.pen. Nec enim verum est, quod Accursus ait hoe loco, in specie d. L Sejκs Deturninui . statim mortuo hono-R rat TomnI. IL
163쪽
rato , ne legendum est in chollo Accursi, honora o . notio nervio, id est , mortuo fideicommissario, qui fideicommis
se hcinoratus est , non oneratus, heredi eius fidei commisi sum dari e cujus imo fideicommissi dationem distri opor tet in id tempus. quo fideicommissarius praefinitum rein rus aetatis impleturus foret.
SI stipuler mihi, aut Titio dati juris obligatio in persona
mea consistit, id est, mihi soli debetur. In persona Titii juris obligatio non potest consiliere : quia alteri ilipulari nemo potest . verum, quia solutio tantum in petilinam alterius conferri potest , ne frustra adfectus Titius sit. is censitur adjectus solutionis eratia, ut ei solvi ponit, tametsi ei non debeatur: sed mihi isti . verum . ut docet, soli Titio solvi potest . non etiam heredibus . caeterisve successoribus Titii. Quate e ratio est certissima. quia siluito res facti est .
l. tonsilis, 3. t. de eurat. furi . m. Et ea quae facti sunt, ad successores nostros non transeunt, sed ea tantum, quae sunt iuris . at eum. L I o. ins hae ih. de l. qui heredi. in priue detond. demonst . Si obligatio iure consistetet in persona
Titii, quae res juris est c obligatio est suris vinculum o non
facti, pro idubio transiret a Titio ad heredes esus .
Ad Lib. XXXuIL Digestotum SALVII IULIANI RaecITATU ES SOLEMNES.
Ad LU.de Iuncodicili. Si ei, qui post rectamentum factum , ante eodicillos scrip os nasus esti, eodicillis per saeuommissum aliquid daretur e mile es.
Ex Lib.XXXVII primum dabitur Let de jurisdicquae
initio doeel: Postumo alieno sive extraneo, id est,qui in utero est alienae uxoris, quique natus nobis neque suus heres,neque inter suos heredes futurus est. c
d seilli, fideicommissum relictum deberi . si modo natus
fuerit ante codicillos scriptos, etiamsi testamenti tempore nondum fuerit natus: quia pro eo est, ac si facii testamenti tempore natus fuisset secundum desinitionem propon tam in s. i.hujus L Ex hoc apparet postumo alieno, tamet L hoe iure legatum detur inutiliter, fi poclums, I liriade Iesai. quia est incerta Persona , fideicommissum tamen uti liter dari. S ex codicillis, di ex testamento, ut L . . illi deret. si, dummodo susceptus fuerit in lucem testamenti tempore . vel post tectamentum factum , atque tempore eodicillorum, qui pars testamenti esse intelliguntur. L pen. Dp. filiam quemadm aper. L quidam , ius Me iit. Unde . ut si hi ieit. postumo alieno nato post factum testamentum. Ed mortisci ante eodicillos scriptos. fideicommissum radie illi, res ictum non debetur: cuia pro non scripto habetur, eum is non fuerit in rebus numanis codicillorum tempore, ut l. pem ins de his, qua pro non scripι. has. l. 6. I. v I.
Me iij. Hine fit verisimile . hoc libro tractasse Julianum de eadueis . & de his , quae pro non scriptis habentur. post tractatum de regula Caton. ex fluo praecipue constabat superior liber, qui ordo etiam in nite Iustin. ras: est. set vatur e Nam post tit. de reg. Caton. statim datur tit. de hin sua pro non scripsis habemar. Ad s. Quod si ei, qui post testimensum DCrum , O anteis quam eoaeeilii scriberentur . montivis eget, datum esset: pro non Ar eo halettir. Ad g. Codicillorum ius singulare est , hi quattingve in his scriberentvr . perinde haberentvir , ac F iv tesumento scripta essent. Ideoque servo . qui se flametiri facti tempore lectatoris
fuisset codicilior tim impore assenus, non recte silerias directa datur . D eonfra e si cum resamemum fiebat , adsentia egri, . radicillorum trepore tectaroris r inrelligitur asem Dryo libertas data. Et ideo sicei directae liberiaues descitiativitamen ad radi ommissarias eundum est .
S Equitur in f i. hujus L Ius codicillorum singulare es
se. in multis scilicet, di in eo maxime, quod pro parte
testamenti habeantur. de consequenter omnia, ut ait. quaecunque in codieillis sitibuntur, perinde habentur. atque ii in testamento scripta esient . Et huius rei exemplum jam habuimus initio hujus legis de postumo alieno cui etiamndi tecto nihil possit relinqui, vel testamento . vel codicillis. tamen per fideicommisium relinqui potest. Aliud exemplum datur mi, M s. de servo alieno ( illud est de postumo alieno, hoc de servo alieno ) eui similiter et si libertas directa dari non possit, dati tamen potest fideicommisiaria. l. s fervui letatus si servus, de beat. i. i. servo tuo . c. de te flam. mantinus. g. libertas. In iii. de Fae.reb. per fidei comm relict. Nam si in eodieissis sit data servo dilecta libertas . qui testamenti facti tempore testatoris fuerit, & codicill tum temtiore alienus , non recte , inquit, directa libertas data est. Imo rectissime . si verum est, quod posui, scripta in codicillis perinde haberi, atque si testamento scripta essent. Atqui si libertatem dilectam , quam adseri pili codicillis, adseripsisset in testamento, valeret utique: eo quod tempore facti testamenti is servus tellatoris proprius fuerit. non alienus . Idque contrarius casus. quem statim I lianus subsicit, manifesto dem strat . Si servo codicillis data sit directa libertas. qui testamenti facti tempore erat alienus , de codicillotum tempore testatoris proprius , quia pro eo est. ac si testamento dilecta lihettas ei fuisset adscripta . quo temp te alienus erat e & ideo liberias quasi servo alieno relicta .certe nullius momenti est. ut ait dae s se vas martis. Is servis, id est, neque Iure directo, neque sum re fideicommissi valet. Non jure directo . quia non potest servo alieno dati libertas directa, puta his verbis. liber esto. neque jure fideicommissi. quia id testator non intellexit , non sensit, aut voluit. Li. hv ih. Aut, ut dicam apertius . quia neminem rogavit, quia heredem non rogavit, ut eum manumitteret. Et quod ait hoc loco . hoc casu, licet dire tiae libertates deficiatii. attamen ad Delaommissarias eundum esse non hune sensum reseri, ne fallamur . ut valeant sute fideicommissi, quae directo datae sunt: quod nec verum est
sed ut , quti nec possunt directo dari. per fideicommisium dari possint. Caeterem hie posterior casus qui in hoc s. proponitur . quo statuitur . non recte data servo directa itheristas codicillis , plusquam manifesto demonstrat in contrario casu, qui priori loco propositus est, recte datam libera
talem: alioquin utroque ea u non recte data etate& abum
dare igitur negationem in illo loco. non recte idenas dire istia dari potis . Quod & memini me jam olim docui sie ad
Ad I. Furiosus non intellieitur codicillas sacere e Pia nee aliud Di Pam arere intelligitur . eum per omnea , o in om nilas assensis, vel Puescentis loco habetur .
S Equitur in s. pen. hujus l. Furiosum, ut testamentum.
ita codicillos facere non posse, i. d. f. ten. I.8. s. codi-HIs . h. i. Codicillos is demum sacere potest, qui & testamentum . Ergo nec codicistos furiosus facere potest: quia, inquit, nec aliud quicquam agere potest, quia nullum nemgotium contrahere potest, L s. de reg. itim Et ut adiicit, per omnia . atque . in omittit . absentis . quod est mori ui . aut quiestentis, sive dormientis loco habetur . Cui etiam comparatur in L . s. t. de ad . posses. Ter omnia , inquit. in in
omnisvs. ut Diogen. Laertius in Diogene Cynico e La ue Mari de Theophrastus d. de causa, non ne in I. i. de Iet. r. per omnia esse atquata legata fideicommissis. Nec enim addit, o in omnitas, quia nec in om nibus hoc jure per omnia exaequata sunt, sed in ea tantum
parte lutis, quae est de l. Fale idia . de qua seripsit Ulpianus Ith. 6 . ad Edictum, ex quo libro sumpta illa lex est , quae est vera, & perspicua illius i. interpretatio.
164쪽
ici' In Lib. XXXVII. Digestarum Salvij Juliani. 261
Ad I. ult. Hereditas restamensa invitiliter data . armi potest
codicillia quas hereditas confirmari: sed ex fideicommisso p
iistin salva rasione seris Fastidiae . HI s additur in vi titi. h. l. Hereditatem testimento inutiliter datam , verbis directis hoc modo . herei sa, non posse codicillis , quasi hereditatem confirmati, ut . pen. s. sed cum veteres , c. de nee s. ferrum. heressi in in quia constat. nec dari posse hereditatem directam codicillis, ne
jura testamentorum , & e dieillorum confundantur, & qui confirmat, dat. Liure, C titi. tam d. sese de retiam tui. Igitur si servum proprium tellamento dominus heredem seripserit sine libertate, heredis inutilis institutio est hoc iure. licet postea eodicillis servo libertatem dederite alioquin viderentur eodicilli eonfirmare testamentum inutile . IIS Briditas , inquit, inutiliter gestamento data . non potes cod illi, quas hereditas confirmari . Quasi hereditas, id est . quasi directa hereditas , non fideicommissaria , ut i. ig. de heredis, Q. quali heres , dilectus se licet, non fideicommissarius, vel fiduciarius. Ut libertatis nudo nomine libertas directa intelligitur, Lis .de manum. te . ita & hereditatis . Ce tum vero est, hereditatem directo dari codicillis, vel con- tmati non posse . Iter fideicommisium posse , salva heredi Falcidia , qui rogatus es restituere alteri hereditatem . Ad L. XII. De Peculio legato. Tane invigile letarum premisit se, eum servus vivo temetore decedit. caeterire . mo iis tempore servus vixerit, set tum servio cedat.
Eruci legato cum peculio, legatum peculii inutile fieri Cmoriente eodem iervo vivo testatore, quia morte servi peculium extinguitur . L I. g. merito . quando de pecvi. actio ann. eli , I. I.hoe iit. Moriente autem servo statim post moriem testatoris . parvo interiecto intervallo inter moristem domini. S servi, sene melilium legatario debeturequia scilicet, vel ejus legati diem momento uno resisse iussicit a morte testatoris. At ut subiicitur in i s ex Celso, si se vus , qui vestitus erat, legatus sit , etiamsi servus legatus mortis tempore te a totis vixerit. & subito obierit, vellis non sequitur legatarium, quia vestis legata non erat, ali qui eadem ratione Dosset quis dicere, & corium servi sequi legatarium . Alia est ratio servi peculiati, alia vestiti. Ad L. X. De Ad end. de transfer. legatis . Si legasum D- re datum Titio , adimatur sul eonditione. O pendense con- Ddidione Titius decesserit: quamvis randitio defeceris et ad heredem Titii legatum non perii elii. Num legatum eum Abranditione adimitur, perinde est, aes sal contraria condi
rione Ditim fidiset. Ad F. Quod ita legatum est, mitio decem heres metis dator fietitio non dederit, eadem decem Sempronia dato i s mori r ae Tilitii ante diem legati a Sempronius legatum miliιer petere translaetum enim legatum infelligi debebit.
Ex hoe libro set. en etiam Leto. de adim. Ieg. Ad quam
notandum est . conditionalia leuata non transmitti ad heredem legatarii. s pendente conditione Iegatarius vita decesserit: quia vita decesserit ante diem legati cedentem. Et ideo si pure relictum legatum adimatur sub conditi, e . N pendente conditione ademptionis moriatur legata- Arius, legatum ad heredem non transmittitur quia sub eo ditione contraria novissime legatum datum videtur . quod ab initio datum erat pure. I tan princ quando dies Ie(ced .ctiss. s. quidam Titio . de eonaedi dedis . Idque verum est, etiamsi post mortem legatarii renditio ademptionis des cerit, quia semel verum est, commutatum a testatore sui cse legatum purum in conditionale, L 1 L est a do . de cond. O demonstri l. si post mortem . s. vit. de leg. i. Quod si Titio , ut subiicitur . decem pure legata sint per damnationem, damnato herede io. Titio date. si Titio h res Io. non dederit. & eadem decem Sempronio legata stit, moriente Titio ante diem legati cedentem, puta vivo testatore. legati petitio omnimodo Sempronio competit . TomIII. TU. quasi translato in eum legato e Nihil autem iuris in eo hec res Titii habet . quod satis manifestum est . Ad L. XI. Quando dies leo cedat. Nee restri finguli atiretiis annos sin eos tegentur . an in annuia primum milla aurei , infecundam homo, in tertium frumen um . Ad L. XVIII. Lod. Cia ita lega tim est. Luandoque liberoa Miserit: se praenaame vixore relicta decesseris: intelligit rexpleta condatione decessise , er legasum valere et si iumentosi mus metus fuerit.
LE x ii. ad id respicit, quod scriptum est l. Io. quae
praecedit. Legatum relictum in annos singulos, non unum esse legatum . sed plura. Primi stilicet anni purum, secundi conditionale ex conditione tacita, si vivat legat rius , ut L de anu. leg. Atque ideo non iemei . nec eodem tempore eorum legatorum diem cedere, sed primi anni a morte testatoris, sequentium initio cuiusque anni, si vix rit legatarius,ut l. q.Ad id, inquam. adjicit Iulianus . nihil interesse . eadem quantitas legetur in annos singulos, putaro. aurei, an in primum annum mille , in secundum servus legetur generaliter . in tertium frumentum . Lex et h.t.docet, si cui ita legatum sit quandoque, quod est quandocunque . liberos habuerit, quod Iestatum conditionale est. I ab omniis . de Iet. i. non tantum filio nato expletam conditionem videri, sed etiam relicti uxore praegnante . Ideoque legatum ad heredem tranimitti, etia inii antequam uxor partum ederet, ipse legatarius vita decesserit, si mido pos ea uxor filium pepererat, aut filiam in L ro. sv d Senasi c. Trebeil. si modo , inquit, polluinus natus vivus fuerit, non scilicet, si abortum mulier licerit. Abortivus enim fretus , ut Augustinus ait de Civit. Ea . cap. 11. non natus est , sed edosus, vel, ut ait Festus, extera inrat est, qui est abortivus, potius esectus videtur. quam natus , qui sie dieitur . quod eum mater exterrita alvo elieiat. Transmittitur autem legatum ad pollumum ipsum, vel poliumqtaheledato ad alium heredem institutum . Ad L. I. De Dote praeleg. F. Per contrarium apud Iuli mem si s 3 . qmeritur . sester fiso fua exheredato dotem
nurus legas te O ais . agi quidem cum marito exheredato de Age non posse , veruntamen estim dolem persectistir meae ratio legati e sed non adivi eum legatum ratie Iurtim , quam fi eaverit , heredes adversus migerem defensam iri. XI differensiam facit inter ram, rei dos relegasa est, ct o eintim tibertum , cui pectilium legatum est. Namque eum de pecvlio convenire posse ait. heredem non posse: q ia pecuis vim desii penes se habere . doni aetio nihilominus compelli , eo dotem deserit hasere . Ex hoc libro etiam est quod Ulpianus refert in I. i. sper contrarium . de dote praueg. si socer dotem a nuruaeceptam, filio exheredato, non nurui legavit e mulieri in maritum, qui exheredatus est, non competit dotis repetiatio . l. cum Agem, .pen. solvi. matrim . Excepto casu l. ter. s. t. Me iit. quia dotem marito mulier non dederat . sed taceto . cui maritus heres non existite At certe marito competit in heredem patris sui actio ex testamento, ut d tem sibi legatam recipiat. Uetum quia mulier utique ab heredibus sineri dotem petituta,vel repetitura est, non aliter marito ex legati causa dotem praestabunt, quam si caverit heredibus indemnes eos servari , & adversus mulierem desensu iri, ut d . parer . Quamvis autem dos reddita sit marito ab heredibus . non ideo mulier, quod scilicet do tem habeat, adversus eum a sere potest de dote, sed advertastis heredes tantum soceri, licet dotem habere desierint, ex legati causa , nimirum marito solutam: quia obligatio dotalis non sequitur dotem , hi est, possessorem dotis. Et hae in re sane peculium a dote distat maxime et Nam obligatio peculiaris sectuitur peculium , t rater a fratre, de conae in .
Ideoque si liberto orcino , ut ait, peculium legatum sit, resolutum , obligatio peculiaris eum tenet. non heredem thilatoris, qui penes se peculium habere desiit, dum id ex ted
165쪽
sati eausa Aresno liberto persolvit. At dotalis obligatio diis Anet heredem taeeri, qui a nutu dotem accepit. licet dotem heres penes st habere deserit , ut n quemadmodum ante
posuimos, dotem ex legati causa fisio testatoris exheredato praestiterit. Quamobrem in praestanda dote filio earum sibi consulit heres. nisi ab eodem filio exigat cauti em indemnitatis. & defensionis . Libertum orcinum uocat, quem Theophilus noster Charonianum, cui dominus testa mento directam libertatem dedit, quia nullum patronum alium hahet, quam orcum, dirumve Charontem. Quae sc-quuntur in aliis II. etiam ex Iuliano sunt, sed quia ince eum est ex quo ithro, lubens ea praetermitto.
qualicunque alia ratio Nam diuae est eletans Iuliani t timo quod re integra si fieret, id est, si tempore caveretur
vel inerretur legatario cautio legati, legatarius non mitisteretur in posseilionem . id quotiescunque osseatur . consequens est . ut discedat I possessione, imo, di ut discedat. interdicto compelli potest, i. it. stipiit. Prox. l. o. da solat. Et hane solam habemus legem ex hoc libro . At ex eo I hro ab Ulpiano alia quaedam reseruntur , ut in I. I l. s. I
Ad L XIII. De Ususructu . s.Cum igitur de Gerae v at rari non solum, quia farum ei arbitrarer ,sed eium in si ttirtim quemadmodum uti Di debes .
Ad LNL Ut in possest. legat. esse iseeat. si premiae numeratae Uuffractus legatus esset, ct in testamendo eatittim, ne eo nomine fali aretur, proprietas novi es servia r sed lex rario per vetitam Iasi are . O exmraestim pecunia habere r er propemodum is hac proposvione n ita praetoris erant partes 'da nisi fallistatur, agi eum herede non poterit.
Ad s. Qui fideicommissi Ieraandi ratio iis poscebam misset . non privis A posset ove decedere debet quam ei fidelio, mi Tum solatim avi ea nomine Dii artim fueris: Nam qModsi interra re fieret, in possessionem non mulleretur a id caeri. Cosserestim, iustedere a posset ione debet. HS C l. docet cautionem Senatusconsulti, quae datatur domino proprietatis. ususructu pecuniae ninmeratae legato. vel ususructu aliarum rerum quae
utendo consumuntur . atque adeo, quarum non
est usus. sed abusus videlicet de tanta pecunia. tantave aestimatione restituenda domino. n legatarius moriatur, vel capite minuatur, ut dictum est in lil. H. I. Ain visustinare. Feraedia curans Illam, inquam, ea utionem Senatusconsulti a testatore remitti non posse . illam a testatore prohiberi non posse. I.R. de Uti'. earare. o l. i. c. de Uu'. Alioqui Iegatarius privaretur legato , quia citra cautionis illius remedium ususfructus earum rerum nullus est, de se etiam cautio fructuarias tessatore remitti non potest . puta ne eaveat fructuarius honi viri arbitratu . se usu tum fruiturum i Nam hoc prohiberi pene contra bonos mores est, &interest maxime heredis ad quem usushuctus rediturus est, re prohibeatur. Et longe alia ratio est cautionis legatorum, de lideicommissorum telictorum sorte in diem, vel sub eo ditione. eujus remisso non onerat, imo exonerat heredem. La. o pen. c. vi in poly lex. IIcet .s p. iit. Prox. At de ea tione senatusconsulti. quod statuitur in n. l. maxime n tandum est, adeo non posse remitti eam , vel inhiberi . ut nee si remissa sit a testatore, remissio hoc eolote . vel ars
mento defendi possit, quasi plena proprietas pecuniae tu rit legata, quia proprietas sane non est legata. sed ususIn
tantum . Itaque ut usumfructum pecuniae legatarius h beat . ei permittere praetorem oportebit. neglecto iudicio testatoris, ut cautionem Senatusconsulti heredi offerat, a
que ita perveniat ad legatum. Imo ut subjicit. in hae specie usne permissu praetoris res expediri potest, quia legatarius,
in caverit de restituendo u fructu pecuniae, agere ram herede ex testamento non potest . In hae propositione . t
nuit id est, in hac specie, vel hi thesi. Sie loqui Iulianus
olei. ut latitori ad Senivst. Melie, Lam de hereaevenL Lao. de rel. tria. Sequitur in h. L d. s oh id, quod heres non pretestaret legatario, aut fideicommissario eautionem lesati,
quae remissa testamento non erat, legatarius vice cautionis
ex edicto fuerit missus in possessionem omnium honorum, quae in causa hereditaria sunt . legati servandi causa . non prius eum de possessione discedere debere . quam legatum vel fideicommissum ei solvatur, vel eo nomine ei Dintat IN LI. cautionem fructuariam , quam proprietatis do mino ex edicto praetoris fructuarius cavere dehet . putaboni viri arbitratu se usurum. fruiturum. & amisso usustum possessionem domino restituturum: cautionem, inquam, illam ad omnem usumstuctum pertinere, quoquo scilicet jure constitutus sit. vel legati, vel dotis. ves emptionis vellii lationis, ut Las. I tiit. Me iv. ipso iure , vel initione pratoris . h. s. illissi curare quemaum. ea Ad g. Sed si inter duos fremarios in ransroversa. Jusam libro 38. Digestorem seri t. aestissimum esse. Das rammtini dividundo ludicrum duri, vel stipulatione inser se eos radiere questire 'tiantur. hae enim. im et Iuliaritis . ad arma. Orixam procedere patiastir praesor. quos posui jurisi Eoae svia componern quam sentensiam cessus quoque silmo aia tectoram probas, o ero puro veram.
IN s. sed F inser. Si inter duos legatarios sit controveram . qualiter utantur fruantur. quamvis iure civili nuulum eo nomine iudicium proditum sit,tamen praetorem inqter eos utile judicium communi dividundo dare oporterearo, divisione facta usushuctus, ea controversa dirimaturi: sopiatur, ut M. s.sed eis. ius omm. divid. l. cio. in me. de a . Pot. O ast vel etiam praetorem curare debere, ut liuisarii inter se conveniant, di caveavit per tempora lausuros fruitutos,ut in EL patim de Uufri de silaicit elegantissimam rationem ex eodem Iliaci Iuliani. cir enim, inquit, ad arma . in rixam procedere pariatur Waetor , quos potes sua lurisdictione componere: ubi silent iura. de iudicia, ad rixas, S arma itur. Huie rei occurrete igitur debet praetor iure potestatis suae. hoc est . iurisdictionis. cujus pars est acti num datio. & cautionum exactio. ut quemadmodum Casesiodotus ait 32. Variam in eaca postia jura . non brachia . Porro ex eodem libro refert rapsanus in I. i. I. u. de
Iehi. Rem quidem suam domino tantiliter legati, sed si quod ius quis habeat in re aliena, id etiam domino recte legari, ut si habeat ius emphyleuticum in lando munici pii, landi 'uidem dominium est municipii, sive reipubl.
sed ius emphyreuticum seu ius emphyleustos est alterius. eiusque auris respectu valet legatum , si emphyleuticarius fundum emphyleuticarium municipio legaverit . ut l. Mae mm, s. pen. m Iin. iii. m. Fundus, sive ager vectigalis . ut vocatur in D. I. & fundus emphneuticarius idem est . ut citi, indicat ille titulus. si aere verer is, vel edi aerarie Has pervivr. Idem vero juris esse in aure superficiario, vel tu es meis docuimus jam Ap. lib. 3 . ad i. f. s. titi. Me tit.
deletae. i. Hie est finis huius libri. Index Labitii male etiam hula libro adscribit id . quod est in I.sa. g. ia . de furi. quoniam id certe Ulpiani cli ex sae ad Edictum , non Iuliani ex libro 3Traeest.
Ad Lib. XxXIX. Digestorum SALUII IULMNI RECITATIONES SOLEMNES.
Ad I III. De Iure codicili. Si ovis tum testimemma nullum
166쪽
, 6s In Lib XXXIX. Digestorum Salvij Iuliani. 1 66
Mgebat, redi sis fideicommissa Me modo decet: qi Atiis mihi A est in LIq. h. ih. hi codicilli, qui facti sunt ex testamento .
heres erit.bovarumve possessor in fidei committo deicommilici qui ad testamentum pertinent, pro parte testamenti ha- retari deleti. oia pasersami as, otii te lamenti factionem hentur, & observationem,ae testem juris inde traditam serabei. in eodieitios faceret. perinde haberi debet, aes omnes mil. de ut est in E LId. jus testamenti sequuntur . Ethaee heredat eam essent. ad quos legitima esus heredietas, vel bona- sunt . quae ad hane leg. s. pertinent .
rem posse is perventura esset. -- ---
Ad x. Sed di si poli codicillos factos nasus quis esset praxia Ad CLX.de Leg. I. Otioid si vasta retentione facta domiam ira mus adgnatas. MI Asia heres: fidei om sum praestari debe- didisset, iurant eoadictio ei tam ieret , Das petis debito ADHi Inreu uur enim is quo e heres scriptas,di ideo non pedi verit . inde halendas est,ae s. rupisset hos eo totis . Ad L. XXIII de Cond.indetas in area itia aedifrassem, edi Ad I. Testamento facio, etiam i radictui in ea ragmati iv aedes possideres: eoadictio Ioram non halebit: Dia niuium
non essenet ires tamen ex eo rapient Demqtie si ex te tamenis nego tum inser nos eorum vetur. Nam is, qui non de eam
id hereditas adsita non Athes. De missium ex hujusmodi te, am 'Iνeris, hoe ipso aliquid negotii geris et eum aatem
mssiciliis nullius momenti eris. ad ficium in area fua as alio postvm Hominui occupat Aullum
I quis nullo facto testamento . ab intestato codicillos B ipse possessionem tradidisset. eondictionem non habebis. quia secerit,i in quibus fideicommissa dederit. legata dare nil id accipientis faceres, sed suam rem dominus halere inci non potuit codicillis factis ab intestato . Si igitur fi- piae. D ideo erectas, F qtiis eum existimaret se heredem esse.
deicommisia dederit, ait utilia esse fideieciminissa. D in tam heriliariam fudissere nullo alio modo . quam perinde, atque si eos, ad quos legitima ejus hereditas. vel tam retentionem impensas servare posse .norum posiesso perventura est. testamento heredes setiaptis, et: quia & eis creditur sponte sua legitimam heredit o titulorum postulat. ut hane legem sequantur tem . vel bonorum possessionem relinquete . qui testamen- plures, quae sunt ex hoe libro in tit. de leti. Ae pri-tom sacere non vult, h8. in princi hoc tu. Ait . ad qaeos legis mum l. εα eui copulabitur lex s s. de eoadictundeh. quae est rima hereditas pervensura esset, ut in I. pr. g. tit . de leti . l. de specie eadem . de ex eodem libro . Si domus pei fidei fia conditione . de assignat. liberi. Erant haec vulgaria verba commissum relicta . post mortem heredis, vivo herede ex- hereditas, vel honoram possessio quae ideo, di vulgo per usia fuerit sine culpa heredis . & ab eodem herede retecta. singularias literas notabantur . hoc est, per quatuor literas, ct restaurata sui, sumptibus , post mortem heredis domum ut constat ex libro notarum Petri Diaconi. in quo quam petente fideicommissatio . heres heredis sumptus illos .iuor iuste literis primariis signantur haec verba , heredietas. quos deiunctus fecit. servare I ,test per retentionem pos- vel honortim possessio. Id vero . quod ita seribit . hoc loco C sessionis ipsius domus . opposita exceptione doli mali: vcletiam ab eodem Iuliano eodem libro iissem verhis seria si forte imprudens domum fideicommistitio tradiderit,ptum est in Q Sr. s. vii. de Iet. i. qui eum omnino cum a nulla sumptuum retentione facta , potest . quasi plus debi- hae lege conjungendus est. Et ex eo adsungendum est, to solverit per errorem . in fideicommissarium agere con- etiam aheci, ad quem impuberis fili heredis instituti legia dictione incerti. id est, condictione possessionis, quae restima hereditas. vel honorum Ssessio perventura est, si- incerta esse Possessionis, inquam, quam retinere potuit, Deo deicommissa relinqui posie , codicillis scilicet filio factis ab retinuit, ut repetitam possessionem retineat, quoad sibi intestato, id est, nulla et sacta substitutione pupillari. Pro- sumptus relandantur . ut L qui exceptionem . s. se pars, deinde se statuamus a codicillos factos ab intestato nobis, vel eond. indeb. l. t. de cond. ivit. l. heres. Li. ad Senai se. Tre- filiis nostris impuberibus, valeter nec rumpi agnatione po- heu. Et haec est sententia Lso. cui adversari videtur d. l. 3 3. stumi sui heredis. vel proximi agnati, qui in lucem venerit de eond. inae quamvis sit ex eodem libro . quoniam in hae post codicillos factos . & ab intestato defuncto successerit. specie lexis 33. negat condictionem locum habere si in arcare amentum quidem rumpitur agnatione sui heredis tem tua aedificavero meis sumptibus. & tu aedes Possideas, ut stamento praeteriti: non etiam radicillis , quia nec codicil- hie quoque ponitur heres aedifica see in area domus tibi periis suus heres praeteriri potest, cum neque heres codicise fideleommissum relictae . di te possidere aedes ab heredelis , neque exheres quisquam fieri possit. l. non radicilium . II heredi, tibi traditas ex causa fideicommissi i nulla habitac de rejiam. Et ita aperte scriptum est in L pem di t. agna- ratione sumptuum Dyrum in resectionem domus, nullatione sui heredis codicillos factos ab intestato non eva- eo nomine facta deductione . At . ut respondeam, non denescere. Ex quo sequitur, fideicommissa radicillis ab inte- condictione incerti in E L 3 3. Iulianus loquitur . cui locum stato factit relicta deberi a quocunque herede legitimo, esse constat. sed de condictione certi, puta pecuniae expc etiam agnato. post factos eodicillos, ut Ly. ins de ter. I. se in exfructionem domus . cui locus non est . quia nul- delicet, si fidissicitet fideicommissa relicta Ant, hoc modo: lum, ut ait (explicanda enim tota ea lex. eum sit ex eodem Deio Titio tantam dari H or quae verba sunt fideicom- Iibro negotium in eam rem contractum est inter eum . mularia . vel etiam generaliter, ut hic pro nitur, quisqvis qui aedifieavit. & eum. qui ssidet aedes. Et de eadem eo n- mihi haeres erit, bonorumve posse ori eius mea eommitto , ere. dictione erati, non de condictione incerti etiam accipienda Um S ita vulgo dicebant. ut hereditatem, bonorumve a regula est . quae proponitur in L ex Dib. de eonae inde posse trionem. ita heredemi honorumve possessoremi item- Nee obstat quicquam, ut eadem L3 3. ostendit, si diras, nisque de hereditas. bonorumve possessio i l. s. s. r. ct uvaee dictioni rarii tantum locum esse . si quis per errorem inde hori. posses. At si nominatim codicillis factis ab intestato si- hitam pecuniam stavit . quia hie qui per errorem indebi-deicommissa reliquetit a Lucio Titio . qui erat proximus tam petaniam solvit, hoe ipso, quod solvit . di alter vicis. agnatus codicillorum tempore. si his heres non extiterit E sm. eui solvit lioc ipso, quod aeeipit quasi creditor, aliquid ab intestato . ut ii cenditor radicillorum eum vita supera- negotii gerit. Ideoque de is, cui solvit, quasi ea contractaverit, proculdubio ab eo, qui ab intestato successetit, Ddei- teneri dicitur, quasi ex mutui datione . M. I. is ovoque, de eomniassa non debebuntur. Nam nominatim a Lucio Ti- ob ir. O areon. Id est. ex promutuo . Indebiti solutio proditio relicta sunt. Et ita est respondendum ad lema. s. xli. de mutuum est . Et hoc est, 'uod ait L is. s. vir. e-mod.F Dr. 3. Multum igitur in proposito easu in hae lege interea. rvmque id accidit , tis extra id, Dod ueretvir , tacita obligario eodicilli sani ab intestato , an ex testamento . lave ad tellais nastatur , velati cum per errorem ivdebitum solvendu cati amentuin . Nam qui fiunt testamento iacto . ut subjkit in datur. His autem agitur, ut negotium distrahatur, id est, ullhae lege . etiamsi tectamento confirmati non fuerint . vires obligatio. quae iubet se existimaturi di solvatur . Extra , i ex te amento accipiunt. Atque ideo rupto testamento quam . id. quod potissimum asitur . tacitam obligationem agnatione postumi, rumpuntur & ipsi . Lid. rini Me Iii. eontrahi, & nasci, id est . tacite etiam aliquid negotii eoi I. i. C. de eo iti. Irrito sacto testamento , quod est non trahi inter eum,qui dat, de eum,qui accipit pecuniam nem adita hereditate ex testamento desiit uio, deserto testamen- pe ut reddatur . quod solutum est . quasi indehitum per edito , latita etiam fiunt codicilli, ut ait hoc loco. Denique ut rorem, postea errore comperto. At eum aedificium in solo
167쪽
guo positum ab alio dominus oecupat iure suo, jure soli, eo Aquod supergetes cedit solo . nullum negotium eum aedis
calore contrahit, nee cum illo communicat sermonem aullum . Itaque si aedificator ipse possessionem aedium domi no tradiderit, sine ulla retentione sumptuum , quos fecit . condictionem non habebis, inquit, id est . condictionem ce ti, condictionem sumptuum , vel superscit. Quam interis pretationem esse veram, ratio . quae subjicitur inae l. 33. demon lirat e quia . inquit, nihil accipensis faceret . eum d
mino Iradidit possessionem , sed suam rem dominas habere incipias . id est , quia non dominium c quod res est certa , &res juris ) sed possessionem c quae est incerta , ct res facti
transtulit in accipientem . Dominium enim aedificii suo iure habet is, qui di seli dominus est. Laeli. desuperfi5M. D
nique ratio illa excludit tantum condictionem certi . non condictionem incerti. Illi locus non est . nisi res facta a peipientis suerite huie Iocus est, etiamsi res secta accipientis non fuerit. Et in summa, qui per errorem, puta, qui existimabat se heredem esse , aut bonorum possessorem , bona fide domum hereditariam sulsit, vel refecit. nullo alio m do, quam per retentionem servare expensas potest, L ui respondii, de dati exceps. t. idque . s. I. de aet emp. l. I eos . divid. qua tamen retentione si per imprudentiam usus non fuerit, integrum ei est agere condictione incerti. qua possessionem . quam inconsulto cessit domino , reci piat . & receptam retineat. quoad sibi sumptus aedificio rum redditi fuerint.
Ad L. XCII. De Leg. I. Si futatim per meicommissum refictum tibi ex heressitas i excusi, pretio, secundum redii mritis findi mercarus si propter aes alienum hereditarium 'ae- CIentri S ad nante eo. etii fideicommissum debebat aer aren on fundum, Ied pretium ejus restitui debere . Marcellus restat : si Diatim rem vere malii heres, audiensim eae limo .
Exposui ex libro gw Iuliani tria capitae nunc veniam ad
quattum caput, quod est in L sa. de legulis i. Urgem te aere alieno hereditario. unus ex heredibus fundum Titio per fideicommissum relictum emit a coheredibus. vendidere coheredes, ut ex pretio aes alienum hereditarium dimi-rent, ille unus ex heredibus emere cum tota re etiam suam
partem potuit, L quod si tina . s. titi. de in diem au. Titio
autem supradictus landus legatus erat sub conditione, ut Battolus ponit recte , qui tamen in argumento hujus legis, quod vulgo summarium dicitur . posuerat relictum pure . Quo ponto certe esset hoc loco species valdc perplexa. I, Lxcusserunt autem heredes pretium fundi, quanti se ilicet fundus dignus esset, heredes aestimaverunt, ut hie proponitur, pro modo, de quantitate redituum. ut fieri solebat. . pen. de rebam si sub ius m. Vi quos, C. de rescinae veta.
de fit etiam hodie ex more regionis, vel ad rationem usurae quincuncis . quae est an denter vingi. reditu s. annorum aestimato ad I . vel ad rationem usurae paulo majoris quadriste usura . qui es au denter treme . qui mos est aestia mandorum agrorum in tractu Parsensi . reditu stilia trium aureorum . & tertiae partis unius aurei aestimato totidem .
id est . centum . Cum igitur metiti essent heredes pretium fundi ad quantitatem redituum, quae pretii julla ratio est, tanti eum vendiderunt praesente Titio fideicommissatio, eui is fundus Mictus erat, de ut teste adsignante, ut ait , instrumento emptionis venditionis, de ex pretio dissolve- nrunt aes alienum hereditarium , quo premchantur: Adsi pnate . de obse nare idem est . L inter , de aves. t s. hi ad . Ch Seontis , de ver osur. l. r. c. de Deus. O liberas. debit. ei . lib. io. de illo foeo Persi. adsigna Mane tabellas. id est. milia . ut Cornutus interpretatur . Quaeritur autem in specie proposita. an Titius, quod praeiente eo venditus sit indus . quodque . ut tectis venditionem obsignaverit, an fide feommissi persecutionem amiserit, Ae ait non amisisse . Posse quidem ex eausa fideleommissi ipsum fundum petere ab heredibus existente conditione fideicommissi, quoniam eo praesente , & obsignante fundus veniit et pretium tamen quanti fundus aestimatus, de venditus est, eum petere pota
ab helede, qui emit, nisi malit heres ipsum fundum ei re-
stituere. Haee est sententia, quae proponitur initio hujus leg.
Posui Titium, ut testem affuisse, non etiam consensisse venditioni , alioquin nullam fideicommissi petitionem haberet. l. nihil, s. i. ins hoc tu. nullam , id est. neque tandi, neque aestimationis, ut L ped. s. insulam, tu. H. sola pre sentia, de obsignatio pro consensu non habetur . nec ridet-eommissario quidquam praejudicat, saltem , ne pretium phtere possit in tempore. I. Caius, de pigner aes. I. Thia, vi Ev-tia. iii. U. Neque obstat i. rari sor, C pen. de pign. quae desul scriptione loquitur . non de obsignatione e nuda subscriptio pto consensu habetur . ut L LMI, s. non videtur, Lrisivs. s. vii. qu b. mae pign. vel bpoth. Subscribere plus est, quam signate . Iure praetorio in testamentis requiaruntur sena testium et jure constituto , id est, ex constitutionibus principum . quae hoc amplius juri praetorio adiecerunt, exiguntur etiam subscriptiones. Plus igitur est subscriptio, quam signum, vel suillum. Signum est nuda annuli impressio . subscriptio est relatio brevis rei gestae , ut
Nov. s. e. s. de fide in brum concepta nimirum hoc modo rae. Titius infimmenso empilaius venestionis sundi contracta in ter illum, di illam, pretio eouvenia in aureos remum , libens
Vopria stirographo subser s. Ad g. Iulianus . Si Tuio pectinia legata fuerit . o erus fidei
commissum. vi alienum Ierram manumitteret, nee domin selim vendere vetur nihilominas legarum rapiet e quia per
eum non stat , sttio minus fideicommissum praestet: Nam eo
morium fuisset servus , a legata non summoveretur .
Ad s. Sicuti conceditur Meseuique ab eo, ad Dem legitima ejus hereduas, vel honorum possessio perventura est fideicommissum dare rha ct ab eo , ad quem impcteri, Sit legitima hereduat, vel bonorum possessa perveniara m , fideicommmissa recte datantκr . IN hoe fi docet, legatatium rogatum servum alienum
manumittere ab herede . vel segatario c alieno servo recte datur sideicommissam libertas, non ditem ) hunc . inquam. legatarium in hoe teneri, ut servum redimat, remanumittat i sed si dominus nolit eum vendere , non ideo minus legatarius perveniet ad legatum, ut l. non tanetum s t. s. t. si alienum . de fideicomm. tiberi Cum de si mortuus uetit servus,a legato non submoveatur, quia per cum non stat. quo minus fideicommissum praestet. Ergo aur.3 -
. ex contrario sensu. si per eum stet, quo minus fiet deleommilium piaestet. id est . fideicommissariam libertatem . perdit legatum . In hac scilicet specie, non ubique , nempe quia legato fuit implicitus modus, ut servum emeret, di manumitteret . quandoquidem legati nummi proponuntur , ut servum alienum emeret, & manumitteret, ut
d. g. si alienum . Alioqui si legato nullus esset implicitus modus, etiamsi per eum stiret . quo minus praestaret fideicommisium, non perderet legatum, sed interveniente praetore, omnimodo cogeretur praesare fidei commissum. Quod additur in sult. cui iam supra conjunximus i. 3. de ,re eod. hoe est patremf. non tantum ab eo . ad quem sua hereditas
lege reditura est ab intestato . codicillis tideicommissa dare posse. quia quodammodo hereditatem suam , sua sponte ei relinquere videtur , dum testamento alium sibi heredem non facit, sed etiam ab eo ad quem heredita, legitima filii sui impuberis . quem in potestate habet. reditura est: quia& ei quodammodo hereditatem filii relinquere videtur. dum filio suo impuberi testamentum non fuit, id est, substitutionem pupillarem . Substitutio pupillari, est testamentum, quod pater facit filio suo impuberi . qui sibi is ntestamentum ante pubertatem sacere non potest . Ut igitur
pater filio suo impuberi, quem habet in potestate, testamentum facere potest, ita & codicillos ab intestato. nullaei facta substitutione pupillari, & ut in Gem ostenditur sicut testimentum finitur pubertate. I. in pupillari, de vult Ab i. ita & eodicilli. Ad ham Iulianus etiam hune modum adiiciet in n. I. M. ita demum a legitimo herede filii impuberis fideiecim missum relinqui polle , si ipse filius fuerit a patre heres institutus. Nam a filio exheredato. Si nihil omnino iniquit, vel a substituto ejus c substituere potethrater
168쪽
st 6y In Lib. XXXIX. Digestorum SalaijJuliani. a o
pater etiam exheredato) a silio , inquam, exheredato . cui A lict. Casus hie est e legavit quidam Stichum . aut Damum Lihil omnino reliquit pater, vel a substituto esus fideicom- suh disjunctione per vindieationem e electio sane est leg missum relinquere non potest . Lpropenui . itis. hx tii. Imo tarii, quem vindicare malit. At cum idem testator legara. nec a substituto eius licet ei relictum sit aliquid non sub- rium rogasset, ut Stichum alteri daret. legatarius elegit stituto . I cum quidam . c. de legat. Ita veto, nec a legitimo Damam . non Stichum . an cogetur Stichum redimere ab filii impuberis exheredati herede fidei commissum res inqui herede . de fideicommissario prvitare Et Julianus a u. c toteli. nisi & is heres legitimus filii patri heres suetit te- gendum esse. etiamsi Stichus pluris sit, quam Dama quem amentarius . ut in I. I i. s. v d. ad L Faliud. vhi de in hane clerit . quia de se ipso queri . re sibi imputare debet . quirem Iulianus testis adducitur, id filius, qui parri, de vii g. pretioliorem non elegerit . quem restituere rogatus erat es, lii. vel nisi c addenda est enim hin exceptio) filius ex- de iuste praesumitur tanti Damam secisse . quanti Stichum rheredatus primo gradu extraneo herede instituto, patri heia Ideoque Sticho praestando omnino obligatur. Qua ratione res fuerit ex secundo gradu, puta ex substitutione vulgari. etiam legatarius, cui legata sunt centum . exempli gratia, ut L i fundum, Iarvistion ad let. Falia d. l.tili. in prive. icis si rogetur rem aliquam suam alteri restituere . vel servum de Iet. lis suum manumittet e. omnimodo fideicommissum implere . ------ & Praestare cogitur . etiamsi ea res . isve servus pretii ma- Ad L. XCIV. De Legat. l. . ane s filium impuberem exhere- B soris sit . quam ioci. quia ipse agnoscendo legatum . de cadaverit, fideicommissam legitimus heres praesare enendas non piendo rota non pluris eam rem . eumve servum aeli ima sieerit, nis idem di patri heres su/rii. videtur, Ges s non semini ad leg. Fadcid. Limperagor. Iani Ad I. Qui rogatus erat hereditatem, ex qua servat pitit he- vero, iiiDq generasiler, I. F qa 3 asenum, de faeleo uerres imisvivi eradi restituere (cumo alii serram vendidisses. quasuum est, an hereditarem remi ere cogetatis est, ad quem hereditas ex emptione saevi heredi seripti perveneria i Diaei, Ad s. ulr. Qui testamento mavvmittittir . O naeque legatum, competiendam esse ad fideicommissum retiituendum, eum, qui neque hereditatem capite fideicommissum praestare coxendias servum Dum heredem Icriptum vendidi i vim pretium here n m ne is quidem, qui ferv- letaltim , reaitii Me
aetasis, quam restituere reatus est habeat. Is a rem ad qtiem rii manumisiere . Is enim demam pecti iam ex ratissa Fidei
here Ias ex emptione servi heredit scripti preveherii . eae commissi practare emendas eri, qui assiud ejUdem renem. eausa regendus erit Deles dum praeflare . id est, s domi- ves smus ex rectameneto conseqviis r. vi sebi heredis se mi vetas non erit.
i IN A MAEL MLs . desinitur, non omnem eum. qui ex te
les o tamento aliquid consequitur, fideicommisio onerari quem in primi ieiendum est a domino. vel patre here C posse . non certe eum . qui libertatem directam, vel fidei dis scripti. cui sure potestatis hereditas , quam iustii esui commissariam consequitur . Libertas res est inaestimabilis, fervus . vel filius adierit . per eum servum . vel filium adia r s sine pretio . & ideo nec fidei commisio . nec computa-quiritur . eo quod statim omne emolumentum hereditatis tioni subiecta est et non potest conferri libertas eum fidei ad eum redire videtur ex voluntate de iuncti . ab eo. in cominisio pecuniario. Qua ratione. de qui servum legitum tuam, domino, vel patre heredis seripti posse fideicommisi Pure rogatus est manumittere , fideleommisso onerati nonum relinqui, de eae persona heredis scripti ab eo fideicom- potest , Las gnare . de ad . liberi. Quia jus patronatus. missim deberi. l. t r. su Me iit. Is alienus, i. 's Fideicom- quod assenuitur manumittendo servum legatum, sus inae missumi inquit, non legatum , ut Ulpianus docti in iii. de stimabile est, inar asi. Ru .de praeseri . verb. Is denique fideicomm. Noe cognito finge r seruo alieno herede instituo tantum fideicommisso pecuniarici onerati potest, qui de pe- eo, di domino eius fidei rem misso. ut hereditatem . ex qua cuniam tantam, vel rem aliquam tanti aestimabilem iure servus heres institutus erat, L. Titio restitueret . si domi, hereditario consequitur, vel iure legati , vel fidei commisiunus servum vendideriti pii usquam iussu ejus servus heredi. vel quo alio rure . eatem adierit. de postea servus adierit, iussu emptoris novi -- domini. quaeritur. uter fideicommisso obstrineat ut vendi. Ad L.XCVI. De Leg.I. Quidam testimento . vel eodiciliis liator, an emptor Et respondet Iulianus, principaliter fidei- D legaviae aureo quadringentos Tamphilae dari volo ita vi incommisso venditorem obstrinat . Eo enim plutis videtur fra scriptum est at Iulia actore aureos tot et O in ea ras quas servum vendidisse . quod delata servo hereditas esset . de habeo, toti di in numeraro quos habeo tote poti m Ios annos, consequenter . pretium hereditatis etiam percepisse intelli- eadem volunIare manente,dereisl: eam omnes summa in alios
Titur . Id ergo fideicommissario restituere debet, vel here- tisti, tranflatae essent. Quaro an deleaι- Deteolamistim itatem ipsam redemptam ab emptore. Sed si venditor par Respondi: vero milius, patremfamilias demani are potitis he- silvcnelo fideicommisso non sit, folle consumpto eretio he- redigas Misisse . unde aureos quadringenios fine incommodo reditatis . de servi . tune fideicommissatio in subsidium te rei familiat eantrahere possvr, qvam conditionem fideicompressum esse adversus emptorem . qui hereditatem ipsa, mis o injecisse, quod initio pure dasvm esset, O ideo quadrim.hahet. de servum , ex cuius persona fideicommissum debra remi Pamphilae debebunt- . tuti ut dixi . Denique fidei commissum illud relictum intelligitur a quocunque domino servi veteri . vel novo, vel T N principio haee proponitur species e legavit aliquis per
etiam a manumisso, si forte servus heres scriptus manumit- I fideicommisium Pamphilae aut eos Mo. quos ita desiis eatur ante aditam hereditatem, e deinde adeat suo arbitra- enavit a lutio actore. de dispensatore rerum mearum is, tu. quia hereditatem habet. d. cs adientim, de D's. in numerato quos habeo a m. in castris quos habeo so.
-- ----.-.-- r qui in unam lummam coactim emetunt odi. In castris.
Ad g. Si cui Stichus, mi Dama legartis esset, electione letara. inquit, quia ad signa militaria milites suam pecuniam derio dasa. oesdei eius remmissum esset, vii Dictam alteri nae. ponere solebant. Domitianus, auctore Suetonio cap. . edi . frege s Damam vindieare malueriti nihilomisti, Dictum ex cio vetuit plus quam Io oo. nummos deponi. Olim instiae visa fideicommis praestare Dialii r sve iam riu is es m. tutum erat . ut ex donativis milites dimidiam partem deisma . compellendus es michtim redimere i sye mirari . aeque ponerent apud signa , & ibidem ipsis militibus servaretur.
Miatim isne dare coge iure eum ter radix steterit. Do minus ne per luxum. aut inanium rerum comparationem . eam ex testamento haberet, Dod fideicommissum stierit. absumerent. & ut ea ratione augeretur pro medietate mistum castrense peculium, ut vegetius ait r. cap. Eo. & in .
IN hoe s. proponitur unus casus . quo legatarius ultra de inter militaria munera librarii depositorum . i. ti t. dia vires legati fideicommisso onerari potest. nempe ut plus jure immuni . Qui rationes conficiebant eorum. qitae mili restitisat, quam acceperit legati nomine. contra regulam, tes sequestrabant apud signa, sive deponebant. Cum v iuris . quae aliud taluit. l. filius familiari s. apud Marcellam. ro eas pecunias ita designasset testator, ut posui, postea in Me ih. s. hoc sol- . Inflaut. de Pet. leb. per Deicomm re- alios usus eas pecunias transtulit, de consumpsit, quaeri
169쪽
tur . an fideicommissum debearer . an D, Pamphilae de Aheani ut a Ratio dubitationis haec est , quia haec verba ,stios habeo in ea ris, quas habeo in ntimerato , vel quos habeo
in manu actoris mei, conditionem facere videntur . quae e ficit pecuniis alio translatis. S consumptis . At nihilominus , ait Iulianus . fideicommissum deheri r optima rati ne i quia ver milius est, testatorem demonstras te potius
hereditius . unde conficerent . de contraherent aureCs qto.
sine incommodo rei familiaris. quam conditionem iniecisse fidei committa ab initio pure relicto . Lademque ratio est l. Da ea . f. ti t. de Ier. 3. Ad s. Quotiens lige Iulia hona varantia ad fisitim pertinent r
gerritir heres , a quo relicta erant .
IN s. i. ostenditur . quotiens L Julia hona vacantiam
fiscum eadunt. nemine ex testimento . vel ab intestato defuncto herede existente, ea cadere in fiscum cum onere praeliandorum legatorum . de fideicommitarum . quae cherede scripto, via legitimo relicta sunt, qui repudiavit hereditatem . atque ita inteliatum patiemsam. lacit, quia vicem heredis filius obtinet. vel scripti, vel legitimi, a quo legata, aut fideicommissa relicta sunt. Et vice igitur heredis
sufferte debet omnia onera hereditaria . Atque ita constia tutum . de proditum in ab Antonino, de confirmatur multis loc is . l. r. in fatis. s. vu. de cond. in demonss. l. a. s.vit.
F quis aliquid tin. l. s. s. titi. ad sc TrebelI. l. cum fisio, ad Schilan. l. t D iure fi ci . de ab Ulpiano nominatim lib. sint. rex. iii. de eaduc. qui de in tit. de bon. eo esL eam l. Iuliam ea ducariam appellat , unde . de jampridem in L Cf. eadem . de fideicomm. liberi. si . inquit , bona delata sint radatis legionis , iampridem pro . eaducis legionis, emcndavi eaducis, vel, radinariis legibus . quod per stue rectum est. Ad I. Si tibi servus Divitii 'erii. in pretium a te, in Thio aliquid praestaret tisque ad pretium servi, deinde feratis de- reserit e nihil Dehom is nomine praestare regentas eris.cri Trium est , eum . eui res, pecuniave nulla relicta est ,
, non posse fideicomm)sso onerati . l. a b eo , C. Afideliseon'. vulgo dicitur, quem non honoro, non onero. Non posse igitur te quidquam auferre ei, cui nihil dederis, vel, ut ait lex d. s. vit. de te . s. non posse te rogando eum obligare . cui nihil dederi se de suo enim quemque dare oportet . non de alieno largiri. non de alieno thure Deo sa- Detificare . Idemque erit , si cui legatum dederis . & ea. su aliquo evenerit, ut legatarius non perveniret ad legatum . l. R. Ap. hoc tit. ut si servus legatus fato suo fumctus fuerit muri testatore . Nam S ab eo legatario fidei commissum relictum usque ad pretium servi mutile efficiis tur . Recte ait usque ad pretium servi. Nam supra pletium . etiamsi servus lcgatus ad eum pervenerit . fidelis commissum non debetur. L siti fames. s. apvid Marcellam , ins Me iii. i. Imperator. s.s remum . tinses Et verba haec
sive ad pretium erat . meo quidem iudicio Iuliani sunt,
non , ut vulgo existimant. testatoris .
Ad s. Si scriptus ex parte heres rogarus si praecipere pecviniam . o eis, quitas iectamento legaltim erat . victribuere , id Pod Al eonditione letarum est, praecipere ivnc delebit, Eeum conditio exstiterii, interim mi ei. aut his, quibus legatum es . fas dare oportet.
HI C s. est de executore testimenti, de diffinitore lega
torum . vel distributore . puta de herede seripto ex parte, qui certam pecuniam ex universa hereditate praei-Pere rosatus est, extra partem hereditatis suam. legatariis erogandam . quam utique praecipere, & iis , quibus pure legata pecunia est . statim atque adierit hereditatem . pro modo legatorum praestare dehet. Legata autem sub conditione non ante praecipere potest, quam conditio exstiterit. sed interim coheredes satisdato, vel es . vel legatariis cavere oportet de legatis praestandis . cum conditio eorum ex iis terit ex edicto, ut legatorum nomine caveatur. Is minas erdicitur in L l . iv. n. Et dii sane minis et nudus . qua de causa . & interim frui legatis conditionalibus , eave praeeipere non potes . ut dictum ea. ut L Stilpinus, de donat. inta viri or uxori Dicitur etiam dispensator legatorum in Novella Martiani, de tellamentis eierieorum . Sed de vicissim dispensator ipse . sive minister cavere debet coheredibus , eos indemnes servari, si ab omnibus heredibus legata relicta sunt, quia in arbitrio legatariorum est. vel ab omnibus petere legata actione ex tei amento, vel ab eo, cui praecipue dispensattinem legatorum mandavit testatori l. si a plaris. ior. ias Me iit. Ideoque dispensator ille , si velit praecipere legata illi pure relicta, vel quorum conditio exstiterit, cavere caeteris debet de indemnitate. Locus autem hieeli valde singularis in eo . quod vulgarem cautionem lega torum ostendit. non tantυm legatariis. aut Iuleicommissariis esse prIstandam. quibus quid relictum est sub condiatione . sed etiam executori, de dispensatori legatorum .
Ad s. Cui statu liber Metiniam dare iussus est is rogari potest, in eandem primiam alicui restitiai:-eum posittemur eo ciuia pure libertatem dare. O hoc modo condidionem exstinguere . tar non etiam per fideicommissum eandem pectiniam adimendi poteriarem habeat.
IN S. ult. docet. ab eo etiam . cui conditioni implendae
causa certam pecuniam stituti bra jussus est dare . nempe hoe modo . Iiber esto. si L. Titio io, dedaeris, licet legartarius. aut fideicommissilius non sit. i. g. se quis omissa erasa rectum. I. Maeviat. de cond. o demonstri atque ideo F ei diam non patiatur . I. i. s. item fi lia legarum . I. acceptis . ad L Fale ae tamen ab eo. ut coepi dicere . qui Lisi et pheoniam capit a statu libero . conditionis impositae libertati implendae causa , fideicommissum recte dati . vel esus fidei recte committi . ut eandem pecuniam alteri restituat ratione elegantissima . quam ad leti Iulianus e quia si poeteli testator eam conditionem dandae L. Titio certae pecuniae cireumscribere ( ut certe potesta mutata voluntate , repostea eodicillis pure data eidem servo sibertate . cur non
pinerit etiam eam Meuniam per fideicommissum L. Titici adimere e Piod potui alio modo adimere , cur non sum . de per fidei commisium 3 Et fideicommissum pure a legatario relictum . legati ademptio est. Ad L. XLIX. De lex. I. s. Iulianus lib. 3s. Dig. scri vir si fideiussor creduori tigasset. Dod ei deheret, an ierasvm va leret . di ait ereditoris quidem nihil inter se . vertim debuiorem habere ex tectamento actionem , interes enim it vis
liberari: quippe conveniri a fidestis oris herede non poterii. V Eriam iis addam eonvenienter . quod ex eodem libro
rescit Ulpianus in eod. tit. I s. s. pen. Si fidesussor. quod debet fideiussorio nomine creditori legavit, quantum attinet ad personam creditoris . inutile est legatum . cum debitor ereditori legat nullo accedente alio commodo, Li I.
de liberi let in hac ipsa I. o. s. si Titio . Quantum vero attinet ad personam principalis debitoris . cuius gratia . de contemplatione ita creditori sellasse fides ussor videtur , utile est legatum . quia debitoris principalis inieresi creditori solvi. ge ab eo conveniatur, vel ab herede fideiussoris ci ditori solvere coaeto . Et in hae specie igitur debitor ptincipalis solus legatarius . non etiam ereditor . At in specie siqv. sunt plures legatarii. ringe, fides ussor extraneo pecumniam . quam debet, hoc expresso fideiussorio nomine, legavit:sdeiussor extraneo quod dehet creditori apud quem fide jussit. legavit, & huius legatarii fidei commisti ut id solvet et creditori, apud quem ipse fidesusserat rutile est fideicommissum in iter sonam de hi totis atque etiam in personam
heredis ipsus ti delusiotis . quia interest utriusque solvere Iegatarium solvi creditori .liberari soluta ab extraneo creditori pecui. ia,& utriusque gratia etiam ab extraneo legatario fidei commissum relictum videtur. Hi ergo uterque legatarius . & uterque fideicommissarius . de hi ter principalis , de heres fideiussoris . Creditor autem ex sententia Iuliani non
170쪽
a 3 In Lib. XL. Digestorum Salvij Juliani a
est fideiecim missatius, id est . in eius persona id genus sidetis
commisti non consistit, quod notavit Marcellus. ut patet ex I. g. s. titi. de liber. tet. Namque Marcellus non imme Tito existimabat etiam in creditoris persona r in trium igitur personis fideicommissum eonfiilere . quia & ereditoris interest plures eiusdem pecuniae debitores habere . Ad L. XII. De liber. les. LMivs Di itis, ram Erotem acto rem haberet. radiciuis ita cavit: Moiem libertim esse volo, Rem rasiones reddere volo ejus imporis, qvita erit pia n mi imam meam Abscrip ionem. Species L ra. da liderat. lex. haec est. Testator Troti servo suo, quem posuerat supra rationes suas , qui actor dicitur passim a Graecis . . arxe Lx vis uta Aa,sed, c Letitas tilia o codicillis libertatem reliquit . eique legavit li- piserationem eorum , quae gessisset , quorum rationibus ab eo sibi redditis, ipse paria sub ipsisset. non etiam eorum. quae gessisset post novissimam rationum subscriptionem, de patiationem, non futuri, sed praeteriti temporis, ut in Fl reminis est scriptum recte. Dotem liberum esse volo , quem rationes reddere volo estis temporis. quod erit poli novi timum meam subscriptionem et reddere vola . non , ut vulgo legitur, mola. Postea vivus testator eum servum nonumiliti di posi numissionem volente patrono in eodem actu persever miti& priusquam moreretur patronus paria cum eo concit iit . ut Plinius loquitur, qv on appelle clarae te eo te, rarionesque suhscripsit pene usque in diem uitae suae postremum e quae sine rationes subscriptae a domino vel patrono . rursus excuti. aut dispungi non possunt ab heredibus ejus, nisi ille, qui actum gessit rerum domini. vel patrin cni . dicatur. de probetur quatiam summas rationibus subtraxisse , nec earum rationem reddidisse . quia non possunt ex summae remita videri , quarum ratio reddita non est, nisi speetaliter remissae sint eo modo . qui proponitur in e. s. hoe iit. Et hoc est certissimum , confirmaturque etiam in Me iii. L 8. F. pen. in Liro. I. M . & a simili I. s. s. J
Ad L. XXIII. Ad SC. Trebes. Puotiens patres imum, vel Lai heredes ecteredibus suis restituere hereduracem iubet, intelligitur easdem paries in fide omisisti facere. svat in hereditare disriisenda secerit. Sed si iubeantur hi, quibus f eleomni stim datvr . pecuniam numerare, vique ita me omissa recipere ex quamisare pecvnia . quam sive Iv- mkr . voluma, colligenda est parrissam. Nam si ex di M. Hbus partibus . heredes seripsi aeqtias partes dare jtibenti r . Propius est . vi viriles recipere debeant. si vero Amma poetimae danda eouetrata portionibus, hereditarias portiones accipere delebunt .
P Luribus heredibus scriptis ex disparibus partibus , si
unum , vel duos ex eis testator rogaverit hereditatis portionem suam coheredibus restituere, nec ullam me
ei nim partium in eo fidei commisid fecerit , illo quarum ratione fideicommissum inter se coheredes dividerent , easdem videtur partes eis in sabstitutione illa precaria , id est, in fideicommiud dedisse, quas in eorum institutione expressit . ut in L Lisius 68. F. Mavia filium , ius Me lis. Sicut in substitutione directa, vulbari, vel pupillari observator similiter . qua invicem plures heredes substituun- retur primo eradu instituti ex disparibus panibus. Nam quae oartes eis sunt adscriptae in institutione, eaedem etiam ce Nntur in substitutione ad setiptae, I si plures sine hi littusi r . t. raheresi, g. I. . qui liberis, uus di Ieph de vulg.stibii. l. i.
c. de impiab. O aliis si lii. s. etsi ex dispari , , Innii. deditie. stistiti. verum huic praesumptioni, de juris definitionitidicnda est exceptio solemnis, nisi alia mens suerit testaeotis . ut d. l. fi plures. Quia in causs testamentorum , ut mori in eleganter Ulpianus ait in L ex facto . de ber d. ivssi.eotum voluntas deiuncti facit . Nam quid senserit spectandum est . Alia autem videtur fuisse voluntas teliatoris . si coheredes , qui directo, aut precarao substituuntur eolia redi , iubeantur singuli patem summam coheredi date in Dm III. Pomvicem hereditatis. Nam hoc casu satis evidens est. yoluillhatremn 1 ut pares quoque ex caussa substitutionis exeleditate coheredes partes ferrent. Ex comparatioue dandae pecuniae ducitur consectitra partium , quas test tot in substitutione servari voluit. contra vero si pecunia, quam coheredes dare subcntur . congruat portionibus h
reditariis . ex quibus scripti sunt heredes et ut si duo sunt coheredes, Casus ex sextante. Maevius ex quadrante, di alius ex reliquis partibus institutus jubeatur coheredibus suis Caio, di Maevio restituere, acceptis a Caio viginti, a Maevio triginta . Si igitur eadem sit pros,ottio . sve ratio proportionum hereditatiarum . di dandae pecuniae , ut est in exemplo proposito . & utroque latere proportio sesquia altera , absque dubio hoc casu fideicommissu in inter se artientur pro hereditariis portionibus , quae in sententia usus legrinatis aperta. Ad L. XXV. Ad Trebellu inium testimento ita scripseras rte, heres, peio , fidei e sua committo, ut PQquid ex he 'reditare mea ad te pervenerit , filio mea pruna quaque die . otii si prius qMid ei acciderii , matri vitis des, reelas: qtiinritur . eum ante am adeatur hereditus piar decesserit . ansddiremissum matri debeat tir e re pondi e se puer , MI etiam die, deicommissi cedas ecessisset, fideleam istim ira t- furtim esse ad mirem , pillea autem . quam sideicommissi dies reddi, ct decesserit, ad heredem p eris itomissum periinere. sed an ea vestinias fiat prurissam d. vi s ante rectu itim fideicommisiam puer decesset matri potius , qtiam hereditus praestaretis e praeror instinctii ex persona matri , O ex persona heredis Deri . Marcellis r Sed testatoris volaniari comrvum est . qti docunque Paere decesserit, me antequam dies Fdoicommissi redii, me postea, ad matrem transferri fideicommissum , s non sam Der hoc acreperis, eoque jure Elimvir .HUius i. initio haec proponitur species . Paterfamilias
c semper dicunt patremfamil. aut plerumqui . cum a significare testatorem volunt , quia soli patresfamilias t mmentum facere possunt ) Paterfamilias . inquam . filio suo impubere exheredato extraneum heredem scripsit . eumque rogavit, ut prima quaque die. id est, statim atque adiisset, hereditatem omnem tilio exhercuato restituetur , vel si prius quid filio aceideret, ut hereditatem matri ejus daret, redderet: s privi , id est . si ante aditam heredita tem. & restitutam, ut I. 3.3. idem dicendam de assim leg. ct siquid sito accideret. id est, si moreretur filius, priusquam adiretur . & rellitueretur hereditas. Sic enim veteres I quebantur , F qvid ei accideris, ut vitarent , vel reatum omen , quod est in mortis. aut moriendi ve bo . Quaeritur autem filio mortuo ante aditam hereditatem, & testitutam,an matri eius restituenda st e Et Iulianus distinguit in hune modum e Aut filius decessit, antequam dies fidei commissi cederet, puta vivo patie , quoniam si deicommissum erat purum . & hoc cani fideicommissum translatum in matrem videtur , ut d. s. hem dicendiam , di LII. eodait. Aut vita decessit filius post diem sideicommissi cedentem. puta. post mortem patris. Et hoc casu non per tinet fideicommissum ad matrem , sed ad pupilli heredem transmissum fideicommissum videtur . S ti vita deeesset itfilius ante aditam hereditatem, S sibi restitutam . quasi re ipsa pupillo mora facta ab herede in hereditate adeunda,& restituenda et certum est pupillis . & mitioribus dis. annis . moram fieri re ipsa sine interpellatione debitoris . sive non interpellato debitore . l. cum vero . s. certe tavioribus , de fideicomm liberi .s.c. in Distis cac. in imetr.rectitui. nec Quod i principibus minotis aetatis favor extorsit, ut ait L s. c. de ati. e . Maioribus enim mora non fit. nisi ex interpellatione, ex persona , non ex re . Haec autem dilii ctio Iuliani vera eli. nisi alia suerit voluntas testatoris, nimirum . ut & si posteaquam dies fideicommissi cessit. pupillus vita decederet, hereditas matri restitueretur. nec sequeretur heredem pupilli, quae voluntas, an talis fuerit, I ijanus dicebat praetorem fideicommissarium aestimaturum ex persona matris, & ex persona heredis pupilli e volunta