Jacobi Cujacij J.C. praestantissimi Opera omnia in decem tomos distributa, quibus continentur tam priora, ... quam posteriora, ... jam a Carolo Annibale Fabroto J.C. disposita .. Tomus sextus vel tertius Operum postumorum quae de jure reliquit contin

발행: 1722년

분량: 608페이지

출처: archive.org

분류: 상속법

191쪽

celio , & titulus pro soluto . Pro cesso . ut si cum fundum AE Titio vindicare vellem , Titius maluerit mihi possessio. nem cedere , quam litigate, quod qui lites exsecrantur, plerunque saeiunt. l. q. s. potes . de alim. sudit. mtit. causa. Ut & perlecti faciunt Christiani, quos jubet Dominus no iter ea ipsa . de quibus lis est , cedete . dummodo litibus

exuantur et quo de praecepto Salvianus eleganter lib. q. de vero iuditio , & providentia Dei. Sunt autem , ut suadeo. memoritet ediscenda verba d. s. potest . Non improbas praetor . inquit, farum estis, qui tanti habuit re carere . ne Iropter eam sapitis litigaret . Haec enim verecunda chiratio estis . lites exsecratur , vituperanda non est. Plo soluia cci autem titulus iustus est . ut si cum landum petere vellem a Titio actione ex stipulatu , non ut dominus ( ut inrtio te exemplo) rei vindicatione . sed ut creditor . is eum niundum m)hi ultro solverit, ego hona fide accepero, cum Mignorarem esse alienum . Namque esus usucapio procedit

ex causa solutionis . quae sum est causa usucapiendi, ju- ius denique titulus pro soluto. Ad Qui pignori rem di, cur ii, quam iii res apud credi sorem es. Si creditor estis possessonem alii tradiderit, interpellabitur Uticapio . ct quantum ad Utitariovem attinet, simili, est ei, qui quid deroquii. vel commodavit . quos palam eii de inere Uticapere . ii commodata . νel deposva res . alii tradita stierit at eo . Di commodatum . vel depositum accepti . Plane se creditor nuda tonuensione lapsiberam ranistraxerit . tis capere debitor perseverabit .

JA M docui in L 3 . de quin reresomin. hoc ipso libro.

Debitorem , qui tem suam pignoris causa tradidit ere- Cditorii atque ita, qui possessionem dimisit omnino. S ere di toti cessit . fingi, vel intelligi possidere et quamvis non possideat. ad unam causam tantum, id est , ad implendam usucapionem ejus rei, qui quam coeperat usucapere e Possessionem creditoris . quod ad eam causam attinet, non videli interiumpere debitoris possessionem r Alterius ta men . quam creditoris . etiam omnino intertum; cre hies. ostendit, ut puta si ereditot Hiis rei possessionem aliit adiderit, ut & s depositarius . vel commodatarius, per suos dominus possidet rem depositam, vel commodatam , alii tradiderit, usucapioncm interrumpi certum, di exploratum est . i. s. s. quod si fervui . Ap. iit. proae. Si tradiderit, inquam , non si pignoraverit. l.qui universati s. t.eod. sit. non s perdiderit. & dereliquetit . i. titt. C. de adquiripo . De pignore loquitur in hoc g. contracta re , id est . Diraditione , de re tradita pignoris causa . At contrahitur pignus etiam nuda conventione , nudo pacto , iure prael

rio . . i. c. de pign. act. I. s tibi , I. de signore . de pact. l.

major. C. de signor Tt hoc casu Dgnore contracto tantum nudo pacto, non reipsa , plorauldubio est . debitorem omnino possidere. S usucapere rosae, possessionem esus ,

Iacto creditoris non interrumpi.

Ad s. si rem tuam . cum bona fide possiderem , pignori illidem ignoransi tuam esse e desino usicapere e quia uon inieraligitur qtiis suae rei pignus conera re et ar si nuda convevitione stantis contractum Maerit. nihilominus usucapiam e quil . Me qtisque modo mutim pignus contractum viderur .

Ad I ult. Si rem pignoti dasam ereditoris feratis subripuerit, eum eam ereditor possidereir non interpella fur tis rapio de- Thitoris . quia seruetis domistim suum possessione nori jubvertit. Ad eis delii oris fer i s Mittierit . qtiamvis credit possidere desinat . iamen debitori tisucapio dii rur e hon sectisae si eam raeditor debitori tradidissei e Nam quanitim ad

curationem attinet, servi subtrahendores,non oti vi dei riorem dominorum condition m . Facilitis obtinetis uri s pr rario possidente debitore , servus eius sibi erit e vim com

det enim hoe rasu ereditor . Sed O s tigrtimque intercesserit. in precarii rogatio, ct eoad Ido e intelligi ur creditor posmere. O pretarii rogatio non in Me interponitur. vi deis

litor pessessionem haheat . sed vi ei tenere rem liceag. Q U testant ex L p. de cvivat. S ti eap. sacile erit

mihi ea hodie absolvere, cum restet tantum s. yen.er vir. Simul & agerediar ad LAq. cuae est l. q. Hoempl. s. pen. est cons ungendus cum l. rs. ce , eras. act. aqua duximus initium huius libri e & coniungendus item cum s. prae . edenti . Quod cum in s. praecedenti Iulianus proposuisset unam differentiam inter pignus re contractum , ut est, iraditione, quod Novella ivocat e Mar hos S pignus contractum nudo pacto . nimirum . quod pignore re contiacto . creditot id alii tradendo emeiat . ut debitor rem pigneratam usu capere desinat . Pignore autem contracto nudo pact 3 debitor usucapere perseverat . ut pomte cum possessionem non dimiserit . In hoe g. statim proponit aliam differentiam . quod debitori , qui bona fiderem alienam possidebat . usucapio interrumpatur . si eam rem domino pignoris causa tradiderit, id est . si pignus recontraxerit: quia pignus rei suae in persona domini non consis lit, ut sustus exposuimus in dI.rs. de piavertaret Non etiam n nudo pacto eam rem domino pigneraverit et Eadem ratione . quia pactum illud non valet . de perinde est . atque si eam rem debitor non oppignorasset, cum pignus nullum sit. Eadem ratio hest , quod maxime notandum

est ex hoe g. & eurrit saepe in jure civili . ut usucapio

interium patur . di ut non interrumpatur, sicut in rerum natura saepe evenit, ut eadem causa pariat efiectus comtratios . Sed hoe posteriore modo contrahendi pignoris nudo pacto scilicet, alia etiam intervenit ratio , non interrumpendae usucapionis coeptae a debitote . Quod etiamsi pactum illud valeret . non desineret debitor eam rem usuca re , ut s. trox Ap. Priore modo i nil rem fuisse domino pignori datam , ignoranti eam rem tam esse . Idem certe est, si Lientie sed ponit datam ignoranti, quia non est veros mile . scientem quemquam rem suam accipere in pignotis causam . quod nec consistere potest in ejus sic sona. Quae sequuntur in hac lege, quamvis satis prolixa sint . consciunt tantum unum si qui est s. titi. Quod didiacimus supra debitorem . qui rem . quam creperat usucapere , plenori dedit . non domino. creditori suo , non de sinere usucapere . quia etiamsi omnem possessonem tran-oulerit in creditorem . tamen quod attinet ad usucapis mem implendam . adhuc intelligitur possidere , vel retinere possessionem per creditorem . quamdiu scilicet creditor eam rem possidet. non si creditor eam rem alii tradiderit, ut g. plenariisv. Id vero initio hujus s. tili. ita declaratur, ut & tunc creditor possidere eam rem videat ut , cum servus esus eam rem subripuit et quia nec civili servus, nee naturali possessione dominum suum subvertere potestene sui possessonem quidem pei furtum sui ipsius. id est ,

per fugam , Lis. in pnne. .is. Ius tit rex. Cui consequens est, ut dicamus. nee debitoris usucapionem interrumpi et ii, inquam . possessio ereditoris non interrumpitur . nec usu

capio igitur debitoris. Idemque iuriseit . statim esse dicendum eadem ratione , s debitoris servus dixit de servo

creditoris . non de servo dehitoris ) eam rem , cum esset apud creditorem jure pignoris . creditori subripuerit. Nam etsi is seruus . creditoris tanquam extranei, sive non domini possessionem naturalem interverterit, re surto subrepta. tamen non potest etiam intervertere possessionem domini sui. quantum bis licet fictitiam, ita ut non impleat usucapionem . Denique non potest servus , neque vera, neque fictilia possissione subvertere dominum suum . Et , ut eicet tanter Iulianus ait hoe loco . quantum ad usucapionem at tinet . non poteti servus rem domini Ahirahendo deteriorem domini mugitionem fatere . qui tamen alterius rem subtrahendo. domini conditionem deteriorem saceret . quoniam cogeretur dominus eum noxae dedere , vel litis aestimatimnem pro eo praestare . Regulariter servus non potes facere domini conditionem deteriolem, sed hoc casu. puta delinquendo . domini sane deteriorem conditionem facit . . i.

s. quod igittiae . ius de vi , O dii ardi. Idemque sicilius o tinebit . ut ait. si pignus traditum , vel oppositum cre ditori . debitor a creditore precario rogaverit. ptita ut si

hi id possidete liceret . ut id solus ipsc possideret . idque a servus debitori domino suo subripuerit: quia hoc casu pe

192쪽

In Lib.XLIV. Digestorum Sal vij Juliani. 3 ig

ne, debitorem possessio suit jure praeviii. Si possessio , de itisucapio quoque durat, certe , ut ait L 3 d. sv. iii. proxplus iuris in possessione habet debitor, qui rem precario

possidet, quam qiii omnino non possidet, quem tamen usu capere constat, rem possidente creditore r & multo magis luitur usucapiet eam rem,si precario possideat. Si non poslisset. usucapiti sive implet usucapionem, de possessi, miliato maris. Qua ratione etiam dixit Iulianus hoe loco fatis soli inelitvr . quod est facilius laetvincet aliquis . , reiciet, sed etiamsi, ut de hic proponitur . debitor pignus a creditore conduxerit certo pretio . certa mercede. Alia ratione

placet debitoris usucapionem durare, quia creditor per de-hitorem . eundemque conductorem possidet. Creditore autem possidente , jam dictum est debitoris usucapionem perdurare . Idemque est, si debitor, & pignus precario rogaverit , de conduxerit a creditore, quia conductio . quae ipollerior est, praevalet, L si Dis ante , v. tu prox. Et pose idere igitur creditor videtur, non debitor. Locatio de con ductio et sive debitoris eanductio creditorem magis, atque

magis possessorem suit. Ad L. VII.Pro empl. Otii fundum pro emptore poemeni : anteqtiam dilutinam possessionem imp eret Nessur servi. qui in possessionem relisa suerant, di cesertim relinquenda ejus gratia Paesetim est an nihilominus heredi tempus laneae r

Pisonis procedere potes e respondit, etiam discedemitasser.

vis hae tempus heredi procedere .

EXplicabo tantum initium, de s. ptimum. Initium pertinet ad regulam illam jure singulari receptam, quae vult cceptam . nondum impletam usura pionem a de lun-ieto, impleri suapte . etiam ante aditam hereditatem , vel ante apprehensam possessionem ab herede , laevmqvam , s. varatim , iam ara . d. justo. g. non olum. Ap. est. de Uticap.

Et docet Iulianus initio husus legis medio illo tempore , quo polsesito fuit vacua. usucapionem heredi ipso sure procedere. licet servi. quos deiunctus in potassione fundi reliquerat . di quorum corpore fundum possidebat, eum fundum dereliquerint, & discesierint. Ninil autem reserre opinor c licet Accursus ponat aliter) servi discesierint an iste . an post aditam hereditatem , ante , vel post apprehemsam laesiessionem rerum hereditariarum . Quinimo conis gruentius poni existimo ante aditam hereditatem , vel ante apnrehensam possessionem rerum hereditariarum , se vos discessisse e quia ait his loco tempus heredi proficere. id est, tempus vaeuum . ut dicitur in dae s. vacuum et gem-lytis vacuum . id est. vacuum possessore . Nam hereditas s

cens non poteli videri possideri . l. i. Dcaevola . si quis r sam. liber esse jussus fueri Denique factum servorum heredi postea secto non nocere .

Ad 3. Si fundum Cornelianum pro emptore longa pestis

ne captam . O partem ex vicini fundo ei adiiciam e virum eam quoque partem reliqua tempore pro em ore capiam . animeae o salvio tempore 3 Respondi et Panes, qu emptionis tincii adiiciuntur . propriam, ac separatam conditionem habent e ct ideo possessionem quoque earum separasim nan- issici oportere, in longam possessionem eartim integro saevio tempore impleri.

IN i. hujus letis ostenditur, non eiusdem conditionis se sic . quod pemnet ad usucapionis tempus legitimum . vel longae possesilonis. partem quae bona fidc empto lando adjicitur ex lando vicini ' & erentum fundum e nee enim completa usucapione fundi, & illius partis usucapio com- feta consetur, sed suum cuique rei tempus integrum tria uendum , de servandum est, ut quanto tempore tandus usucapit Uri tanto, nec minore usucapitiir pars, quae lando actes ut adjuncta est. separatim scilicet. Quae sententia est apertissima . Male autem hic Aecumus notat . qui diob eam rem jure hoc loco reprehenditur a Raphaele manci . hoe esse accipiendum de parte fundi empta a viciano. & adjuncta alii fundo, jam pridem ab alio comparat non de paIte, quae fundo adcrevit per alluvionem domne te fluvio ex rat ego. gnem ait. de Diali In rem act. Qui s. nihil de tempore usucapionis loquitur. sed de usucapio ne Lmplieiter, ubi fundus potest usucapi, de peti actione

Publiciana . omissa possessione ante impletam usucapi nem, partem quoque, quae per alluvionem accessit. eadem actione peti posie . At quin de integro tempore legitimo partis adcrescentis usucapionem impleri oporteat. certe ille s non negatis Ad I. Servus meus Titio mandavit, vi fundam et emeret a

ei e manumisso Titius possessionem tradidite quaesitum est. an longa possessione raperet e Respondite si servus meus nimis

dberii Titio . tii fundam emeret. O mammissa ei Titius sundum tradiderit, eum pus et O pectilium et eomestim esse, vel etiam eum ignoraret pressitum eone sum non essernihilominia ervum dimina possessione rapere . quia aut cu erutis pretidi m Mi eomestim non esse , avi scire debet . drper Me similis est et . qui se creditorem esse Fimulat . Quod s cieris Trivis peragitim manumisso conregum non esse . Hon essitas, quum indebitum Andum Io vere, inuti ensis est S Equitur in I. T. pro em . s.feratis metis . Servus meus

peculiatus , cui ego peculium concesseram . mandavit

Titio, ut sibi landum emeret. si a me manumissus sit ante emptionem . , traditionem fundi i& post manumissime ait aditum sibi a Titio fundum possidere coeperit, quaeritur, an eum iundum si forte alienus fuerit, usucapere positit Et quidem si manumisso ego concessero peculium . ex cuius peculii causa Titius landum emit . di manumisso tradidit. sirocul dubio eum landum usucapere roteli. At ii saec tum ei non concessero in manumittendo, idque scrvus se ierit peculium sibi conresum non esse , vel ut ait scire dehnerit: Paria haec sunt, scire, aut scire debere, hii dtio. dea tiari hereae L pex. ad SC. Maria. Sicut paria quoque sunt existimare, & existimare debere, timere, & timere de ber i l. s.fiti I.q od vi,atit clam si igitur servus quem manumis, scierit, vel stire dehueritat hi conecisum peculium non esse et Titius autem, qui ei fundum tradidit, hoe nescierit. vel existimaverit concessum servo peculium esse .

eum emptum eum landum mandatu servi, & acceptum suo nomine manumisso tradidit, juxta L res ex mandatu , Ap. de ac vir. rem domin. Hoe casu servus fundum usucapere non poteli et quia malae fidei possessor est. eum si

mulaverit sibi esse concessum Peculium , atque adeo n-mulaverit se ilicet sibi tradi fundum oportere . tanqua inemptum peculiari nomine , quod tamen se tegat sibi concessum non esse . Et sibi igitur non deberi fundum emptum peculiari nomine. Nihilominus, inquit, servuin di tina possessione fundum usura pere . Quae uerba negati nem important. Sieut vetetes loquebantur qui apertius dixissent, nihilomagis servum usucapere, ut Varro f. de re villic. Nihilominus esse villam eam. quoe simplex rusticaesi, quam neque pictor, neque tector, id est. h. vir e , qui inducit opus tectorium vidit unquam, quae certe est simplex rustica, nihilominus, inquam. eam esse villam, quam eam . quae est duplex rustiea. de utbana, id est . quae polita simul est opere tectorio eleganter. &quam tamen d minus habet communem cum alio. Quod est . ae si diceret , non magis ine villam eam . quae est simplex ruitiacas quae tamen videtur magis esse villa o quam eam , quae mixta est ex utroque et L aro de in specie proposita , Titio, qui per errorem manumisso indebitum landum tradidit .comnetit condictio indebiti. quasi dementi. qui fidem praeuiterit errori. At in specie sequenti si Titius. ut ponit,

cum seiret manumisso concessum peculium non esse. aut ademptum peculium esse , atque adeo in fundo compara

to ex pecunia peculiati nullum jus manumissum habere. siclium ei tradiderit. donasse i ditius ei fundum, quam indebitum soluisse videtur , ut L F non fortem . s. Di Lissam de condiet indeb. Iuxta retulam juris in I. injus per errorem . de rig. jur. Et hoc igitur posteriore casu manumisius lanis dum pro donato usucapere potest, nee Titio competit

condictio indebiti.

193쪽

- -- ---- A pit rem emptam usucapere . si ante impletam usucapio Ad s.Si tutor rem pupilli subripuerit,er vendideriti Cina- nem amiserit possessionem . & tempore recuperatae pollectio non contingat, pro quam res in potestatem pupilli redear. sionis cognoverit , rem esse alienam . non possit eam Nam i sor in re pupillisi itine domina loco habet , . ram Itiret usura re. Quod non tantum primae . sed de secundae poclam admin rat, non eum p pilium polias . sessionis initio necesse sit honam fidem intervenire. l. s inqui pro emptorei s. pen. Ap. iii, generas . Quamobrem de GIN hoc fidocet, rem pupilli non posse usucaptiquam tuo venditionis tempore venditor rem bona fide possederit, &tor ei subripuit,& alii vendidit,quia furtiva res est, neci usucapere coeperit, eo autem tempore . quo emptor ei vitium furti . quod ei rei haeret. purgatur, antequam reis rem iedhibet, ex mula aedilitii edicti, ob vitium aliquod dierit ea res in pupilli potesatem. Furtiva, inquam, res est, latens. cognoverit rem alienam esse . usucapio non m quia tutor domini. id est, pupilli loco, seu vice per omnia tingit, quia & secundae possessionis initium vitio eatere non habetur . sed in iis tantum , quae ad providentiam, di oportet. Si , inquit, eo tempore redhibeasvr homo vendutor titilitatem pupilli pertinent, L r . de admin. tui. Linterdum, scilicet, otio emptor seu alienum esse ( sic his explicandum s. id tutelam, de stiri. l. ad ea, de ret.jur. Non in iis, quae in eli id est . qui ante fuit venditor . di nunc sit emptor, detrimentum pupilli vertuntur vel ut eleganter ait hoe I aut certe quasi emptor ex causa redhibitionis, recidito eo,cum ex fide hona tutelam administrati vice domini est, B pletio. Redhibitio re venditioni . de redemptioni similis non cum pupillum spoliata quia nee tune tutor esse intel- eli. i. si si vi, s. vendiasi , de divers. tempor. Praescript. sigitur . qui non tuetur rem pupilli: tutor , inquam, vice Redhibetur venditori, fateor, sed per redhibitionem fit domini est, eum auget, non eum intercipit aut intervertit quodammodo emptor . reddito pretio. quod acceperat, rem pupilli, Liuιor 33. de furt. observandum aliud maxi- emptori. Eademque rationa is . qui possessione vi dej me est, in hoc si Iulianum loqui de re mobili, de re pupilli reis est, quam hona fide possidebat . non potest usuca- fuit,a.Ergo de mobili quia rei immobilis furtum non sti pete . aut antequam deficeretur . iure coeptam usucapios. quod augem ad eas res, In it. de Mncap. Et ex contrario nem implere . si postea . quo tempore recuperaverit pocio itur innuit rem pupilli mobilem a tutore hora fide vem se sonem per interdictum unde vi . scierit rem esse ali clam, cum id administratio negotiorum pupillatium exi- nam, quia de hoe casu initium secundae possessionis vitio geret, usucapi posse . Quod & verissimum est. Nam l. bo- sum es t hoe est, quod ait in extremo huius s. Idem suisaeae fidei, Ap. de acquir. rem domin. quae negat rem pupilli ris esse in eo, qui vi e fundo desectus. possessionem per indo sucapi posse, loquitur de re soli, non de re mobili, ut in- tetdditam recuperavit, sciens iam alienum esse e ad quod dicat aperte mentio . 'uam facit, fructuum a solo separa- verbum ficiens, noti ad s. qui ciens , qui sequitur, ut m meorum . Et hoc sane est verum in hae quaestione . An res adnotatum est, per ram Accursus notat ignoranti ad pupilli usucapi possit, separandam esse rem mobilem a C differentiam scientis accessionem temporis dari ex peris praediis , a re immohili. sona praedonis, quo praedo rem tenuit , perperam , ut di, - - -- xi, quia vitiosa possessio, qualis est possestio praedonis, non Ad g. Qui bona fide alienum fundum emit, O possessio- vitiosae accedere non potest e nulla est communio vitiinem estis amisit. deinde eo tempore adprehendisset, quo scit eum virtute. L 13. s. vli. de acquiripossess. Nee quidquam rem alienam est ea non capiet longo tempore i qtila initi ni pro Accurso secit eadem lex i3. s. sitissae . vel potius, ut se, ae possessionis vitio non eare i ree similis est et,qtii -- Basilica docent esse legendum . s. praedone poclidrete . sistionis Didem tempore putat stindum vendentis esse ed eum jussu judie. oe. Quae veris divelluntur a fine precedentisi aditur, scii alienum esse . cum enim semel amissa fuerit s. de adsumuntur merito s. sequenti hoe modo, praedone possessio, invium rursus re,perata possessionis spectari opor- pycidente , se rusti l dicis res mihi restituta &m aeris iei. stiare si eo tempore rectileatur homo , quo emptor sit ilonem temporis dari et . qui restituitur, quoniam in eo alienum esse . usucapio non contingui quamviri antequam s. non ut in isto, ponit interdicto unde vi Fuita recupe venderes. in causa suerit, tii Uticaperet . Idem juris eri hi ratam possessionem, sed arbitrio iudicis . nisu, id est , aris eo qui de findo desectus,possessionem per inrerdictum recupe- hitrio iudicis , puta instituto apud eum judieio ad exhiaravit, sciens jam aueram esse . hendum . quod est arbitrarium. & artatrio judicis meae

ab possessioni accessisse praedonis possessionem , quod a C latum est eius . qui bona fide rem alienam emit a ctoritas . sive arbittium judicis litis dirimendae causa quin

non domino, de usucapere ecepit . usucapionem non efficere possit, non est dubitandum . Magis placet, quod interrumpi, si interim, dum eam rem penes se habet. co- Accumus adnotat in geholio praecedenti, si modo adhugnoverit rem esic alienam . quia ab initio bona fide cetia heatur distinctio, quam adhibebo . Imo, de omnino rem pise usucapionem satis est. I. bona Dei. I in contrariotae ac sto id perpetuo esie menti tradendum quod erit usui mul--in rem tam M. fide illo, in si de cur er Uticap. I. um C. iis in locis, eum scilicet, qui eum praedone agit, non posse de Uue . transs. Quod tamen Pontifices non probant, qui inter causas esus, quod sua interest, dedurere . quod permulsa temporis legitimi parte bonam fidem abesse volunt . praedonem factum sit, ne usucapionem adimpleret ex pule sen. ct uli. eo. de prascripi. can. F virgo 3 . quaest. r. At cherrima lege F is, evi . s. vir. de furi. Quia in actionibus tute civili superveniens mala fides non interrumpit jure . poenalibus, qualis est furti actio . de qua ibi agitur . satis cceptam usucapio m. Quin de Proculiani existimarunt. abundeque est. habeti rationem damni dati . non lucri etiam eum posse usu capere rem, quam bona fide emit,eum intercepti . quod obveniebat eum damno alterius, veluti nutaret eam csse venditoris , licet traditionis tempore re- beneficio usucapionis . cujus causa lucrativa est . ut dixia sit verit eam esse alienam, ac si bonam fidem intervenire a mus in I. 33. s. i. sv. de tiso . S tisve. Quia,hoc prae- initio contractus susticeret, nec traditionis tempore. sven cipue notandum o de in omnibus aliis causis cum agitur sessionis initio etiam exigeretur . ad 3uam Proculian, de aestimatione ejus, quod interem ejus tantum lucri,quod tum sententiam procul dubio respexit Iulianus illo loco intelceptum est, rationem habendam esse opinor . quia his F.Nee Misi es et se Florentini habent, nee mutam obveniebat ex re sua sine detrimento alterius, ut L 2. vi dum quidquam ) qui emptionis quidem tempore stitvi stim de eo, eerio lora, I. ro. Iocui tam se, rem ratam haberi. dum vendentii esse , sed e m tradii r , scii alientim esse . qui S lam. c. de sement. quae pro eo. dec. Non etiam eius lucri, scilicet tamen potest usucapere ex Proculsan. sententia. quod obveniebat cum detrimento alterius, puta henefici Uetum contraria Sabinianorum sententia merito retia usucapionis, hi 8. O N. ex Dilus cavis masor. nuit. I. se aliena , in prine. De ih. de Uurpas. 6 Utirap. l. . -- ------ sed er se res, g. xli. de Publie In rem aetnempe,ut usucapere Ad s. Qui seiens emit ab eo, quem praetor vi Assectum he- non possit , qui traditionis tempore stivit rem alienam redem demin ere vetuit, Uae non capiet. esse . licet emptionis tempore hoc ignoraverit. Utroque

tempore bonam fidem exigi. Obtinuit etiam, quia praeciis Altera, quae restant ex libro M. hodie convenit inae rapue in hoc s. proponitur , ut honae fidei emptor , qui cce pletari, di absolvere primum quidem i. . pro emptor

194쪽

sji In Lib. XLIV. Diges lorum Salvis Juliani. gra

s. qui sciens . Selendum est . creditoribus hereditariis hch- .dem suss,ectum postulantibus, tanquam us stipantem hona hereditatis, vel nelluantem praetolem intervenire, vel pr consulem . de causa cognita, aut iubere . heredem satisdate de selvendo aere alieno , aut vetare . ne quid heres de Mnuat ex hereditate . antequam diti alieno satisfecerit. I. s reditores, de priviI. ereae vel de retas actor. jia. Isisae M. Tullius I. ad s. Fratrem vis. r. Iucivi Flavius, inquit, prator Arinaitis ad me venti homo mihi valde familiaris, is

mihi di a te ad proraratores sis, litem, misisse. qtiae mihi visa sum iniquisi . ne quid de ho , , qtiae Iulii octo ii N

sonis sti seni , erat L. Flavius heres est, deminuerent, antequam cujo Fundanio petuniam solvistit. Itemque misisse Apsus-hienses . ne de honi , qtia Octavii fuissent deminui parerentur, privisquam Fundanio Abisura solatum esset. Daee mihi verisimilia non videmtir . sint enim et prudentia tua remo issima , pne deminuat heres . si id, si insciatvr i quid si omneno non debertir a Did praetor soler judicare deberi 3 Repichendit Cis cero Quintum Proconsulem Asiae, quod id te mure decrevisset, causa non cognita . non perspecta diligenter. cxeosos lac perspensa . Quamobrem rogat illum, ut decreti gratiam faciat . de procuratoribus Flauii remittat . de diminuendo , inquit, quod poterit juxta Letiod jussit e re judici Ad quam etiam valde iacit ille loeus. quod stillit, velutive

praetor , contrario imperio istiere , vel remigiere potest. Alias

legitur repetere Dis . sed ille loeus M. Tullii magis prinhat remittere. Remittitur quod vetuit, tollitur quod sussit, quoniam haec de eia interlocutiones sunt. non definitivae sententiae . Ut autem alienationis verbum, etiam usucapi rem continet, i. alienationi , de ver Bndicat. ita de deminutionis verbum etiam propite continet usucapionem , CLdeperdistim, de petit. hered. Et ideo , qui ignarus decreti, uo praetor postulantibus creditoribus heredem, ut suspe-um deminuere vetuit . ab herede emit rem aliquat O .

quia niuae fidei emptor est,usu non capiet. Et liaee est sententia hujus s. Similia veto praetorum decreta in aliis causis, vel ex aliis causa habes in I. s. de perit. heres. S L . destire deliberi fim.

Ad I. Proeulator tuus si landum . quem tenethm aureis vendere mereat. auixerit triginta aureis in hoc sol mitii te damno adferet, ignorante emptore et dubitare non oportet , quin emptor longo tempore capiate Nam ct cum sciens quis alieniam sviatim vendidit ignorauri, nsn interpellastir longa possessio . O M p emptor eam nocuratore colitisis, ct eum Praemio corruit, a vilius mercaretur: non intelligetur Mnaesdei emptor. nee longo tempore capieri oe s adversus peten-

rem dominum uel eo erit exceptisne rei voluntate eius venditae repurationem doli titilam Amram esse . IN hoc g. ostenditur . eum etiam esse malae fidei emptirim,qui cum procuratore , domino constituto ad sum dum vendendum , collusit, de eum praemio corrupit. quo villuc venderet et exempli gratia , dignum rota ut venderet So. S ideo fundum usucapere non posse , quia malae fidei emptUr est . Quin de domino fundum vindieante, oppinentetm exceptionem rei a procuratote venditae voluntate

ejus. submoveri replicatione doli mali Puta si co usum sit. Ut l. eleganter , s. tem de dolo . Nisi paratus sit domino Lipplere . quod susto pretio decli. de indemnem eum per omnia servare. i. . F. item se mandavero , ct g.Dpmanu.Ut neu diverso si collusum non sit, sed circumvenerit emptor

prociaratorem re digna i . ut posuimus . empta so.quod

est plusquam dimidio vilius . puto dandam esse domino titilem aetionem ex vendito . ut hi antis, s. s procuratoride action.em . Rescindendae venditionis gratia, nisi emptor paratus sit supplere. quod vero pretio deest,ut constitutum

est LE. C de restinae vend. At si bona fide versatus sit emptor solus Procurator perfide se gesserit, ut dominum damno ad secree, rem dignam ioo. ut ait, addicendo so.venditur primum res . deinde addicitur emptori . tum abducitur , Isautus in Mercatore t Jam additia, inquit . asque altacta

erit. At quamvis in vendendo perfide ic gesserit procula-ror , tamen non ideo nilnus poterit emptor , qui fraude cis Tom.II. T Lret,eam rem usucapcrc...iem iuue suris estis quis sciens rem alienam esse, non iurtivam i Nam rei fuit ivae non est usu capios eam rein vendiderit ignoranti . Denique mal tia procuratoris . aut mala fides vendit iis non otast bonae fidei emptori, nisi , ut cavetur Novella i i p. domino ignorante , quis sciens vendiderit rem alienam.

Ad g. Furiiva res non intelligitur rediise in domini pote flagra quamvis possideret eam, fi modo ivoraverit Iubr ptam sibi Use. Si igittir ferram,qtii tibi subrepitis erat, ignoranti tibi tutim edite . pignori dedero, et solata pertinia ram iis vendidero, Tuitis usucapere non poteris.

R D futtiva delinit esse surtiva, si in domini potestatem

redierit. scientis rem suam esse , non si hoc ignorave.rit . ut si servum furtivum domino ignoranti creditori suo debitor pignoris causa tradiderit et Quo casu dominus cum ignoret se esse dominum quod maxime notandum ) sane non possidet eum hominem surc dominii , sed fore pignoris, quasi rem alienam , aut quasi rem debitoris e nam rei alienae pignus non consistit ae proinde si furtivus is limmo non enci, videretur dehitor eum usu rapere posse. Et hic casus excipiendus esset ab iis , quae diAa sunt l. s. des n. Edisy si rem tuam . de usurp. ct ti c. Sed quia su itivus homo est . neque ab ipso debiture usucapi potest:

Neque si eum luat soluta pecunia creditorii, mox vendat Titio hinna fde accipienti, neque ab ipso Titio, quia in do mini potestatem rediisse non uidetur, atque adeo purga tum furti vitium non videtur e cum res in potestatem domini re si it ignorantis. eam rem suam esse . licet eam postudeat naturaliter jure pignoris, i. s ad domin m , inflae stiri. . . .mne Ap. de ustieap. Ad stult. Libet homo qui luna fide nobis fervit, hi dem modi

ex re ne ra acquiri nobis,quistis per servum nostrum adquia rere solemus: quare sciat traditione, ita usucapione rem no- Ihram sciemus.interveniente libera persona. O s pecudi nomine . quod nos sequi delet . emptio conuractastierite etiam

ignorantes Uucapiemus.

IN I.ult. ostenditur. liberum hominem , quem bona fide

possidebamus, existimantes servum eum nostrum esse epula hereditate nobis delata eum obvenisser ex re nostra nobis adquirere non tantum . quod ex ita litione . sed de quod ex usucapione nanciscimur , vel scientibus , vel etiam ex causa peculiari . ignorantibus nobis. quoniam ex causa peculiati,sure singulari receptum es , ut domini etiam igno rantes per servos usucapiant, aut per liberos homines, quos ut set vos possident bona fide. I. g. s. item a iurimtis,

I. peregre. s. aestitim , de adquiri posses. Denique quibutre is per servos nostros acquirimus , omni ex causa , licdem modis etiam per liberos homines bona fide posses os adquirimus: non quidem omni ex causae sed ex causa rei

non rari ex re nostra, ex pecunia nostra . non extra rem nostram. Ergo A: per traditionem,& per stipulationem, &iber

scripturam mensae traire1iticae, mensae argentariae, ut est in

stagmentis reg. Ulpian. de per dictionem dotis , L d. in pride stire est. de per usucapionem, ut dicitur hoc loco. Ad L. II. Pro herede . atii legarortim sermodorum e fa in possessonem militi r . non interpellar possessonem ejus i qm

pro herede Uticapit. custodiae enim causa rem tenet. vid ergo eti3 etiam impleia tisicapione sui pignoris retinebat . tit non

privi discedat, quam fisolatum legasum stierit, avi eo nomine fusi darum .

ULxima l. huius libri est l. a. iit. seq. pro herede . Cuius

initio ostenditur, usucapionem pro herede ereptam ab herede sciipto , vel legitimo non interrumpie non cavente herede legati nomine . de Oh eam rem legatario vice cautionis misso in possessionem rerum hereditariarum ,

legati servandi causa: quia missio in possessionem legata rium possessorem non sicit. sed tacit tantum eum in possione , sive custodem bonorum tantum . ut t. s. s. iun

195쪽

lsi qtiis Ora in . de ad . pog. l. eum legasi, inj. q ib. ex e q. Aiu posses. eas. Facit etiam eum creditorem pignera litium eo genere pignoris, quod praetorium pignus appellatur: missio in i i Aonem constituit pignus praetorium . Ianis Io , Ap. ni. prox. l. i8. s. xu. sami. ercisc. La. c. Di pst. insign. Ac praeterea ostenditur initio huius i. impleta usue pione ab herede non perimi pignus pratorium a Pignotis praetorii causam salvam manete . quia dominium . quod usucapione quaeritur , nihil habet commune cum pignore

Malo, vel oratorio, vcl conventionali . l. titio . s. non murat.

r lib. Ac proinde non perimi pignus usucapione rei, de omnino non perimi. rusi solutione legati . vel ii eo nomine alio quocunque modo legatario satisdatum, id est , satissa-cium sit. Ad s. Quod vulgo respondetur , causam possessionis neminem

sibi retitare fosse, sic accipiendum est: hi segesto non solum

riviis . sed etiam naturalis insessivium D propIerea responsum est. neque colonum, neque exm, apud quem res deposta. atii mi eommodata es, lacri satiendi causa pro herede usura

Ad g. Filium quoquc donatam rem a patre. pro herede nega vit Uut eri Servius .m e. Di existimabat naturalem po sessionem senes e di bisse vivo parre. Gi consequens est, ut

scitis a patre heres legitimus . res hereditarias i patre Fbi

donatas, pro Iane coheredum Uticapere non posset.

S Equitur in hae l.r. quod vulgo, qui est F. i. quem iam

exposuimus supra de C etai. l. 3 i. s. i. Verum quod

in hac ipsa lege r. post illum , quod rivo, subjicitur natim Cin V. titi. stitim quoive donaram rem, si articulus otioque,

demonstrat id rem ei e ex eo , quod dixit in s. quod risto,

eum . qui rem alienam tenet jure conductionis . vel depositi. vel commodati, non posse sibi ipsum mutare, & eincere aliam possessionis causam , non posse eum incipere noli sidere,& usucape te pio herede. Nam & ita subiicit in fitili. quae explicatio valde notandae est enim clarissima) FiliusLrem a patre sibi donatam , quamvis donatio non valeat, . i. g. I. ii .fes naturaliter tamen possidet, quas sim dorato, ut uxor, quae rem sibi a viro donatam . quamvis d natio non valet. naturaliter possidet, i. i. s. s vir, de ut iridis . hi. g. deiicitur , de vi. o vi arm. Hunc . inquam. filium, qui eam rem naturaliter possest . quasi pro donato sibi causam possessionis mutare non posse . de efficere . titi sideat civiliter , quod ite turaliter tantum possidet. Et Didio chie est estinus, A vis hujus sententiae) heredem inui-

tutum a patre adsectis cohei edibus . pro parte coheredum non i sse eam rem mutata sibi ipsi causa possessionis incupere possidete pro hei ede, pro parte sua posse: quia pro ea parte, ex qua criptus est. non ipse sibi, sed pater ei mutat eausam possessionis , ut e l. 33. s. I. Ap. de cura

J ACOBI CUJAC IJ J C.

Ad Lib. XLV. D stotum SALVII JULIANIRMITATIONES SOLEMNES.

Ad I .XLI. De Minon si iudex tiratimvento in venditione Badui senti iussu fundi,m rem Itii , eumque pretium emptori reddere, in hie nolit hae in integram renittitione e poenitem

ita acta, exemtionem tilitem adversus petensem pretium ,

quas ex eatio iudicati adsescens habere pote t e quia tiniis etiaque licet eontemnere haec, cuae pro se intro tiastini: nee quaeri tot rii venditor .s restit ivs s erit in eam tausam, iri

qua se ipse eennittiti. o quam revitare non pol dea, s minor a xiii m Trarioris non implarasset.

OU H nobis reliqua sunt ex Lib.XLV.8c XLVI. hm

die dabo. ordo qui servatur in Di resis, quae conis dita sunt auctoritate Iustiniani. is est, quem Iulianus in his libris secutus est. Post tractatum de usucapione datur tractatus de re iudicata , de qua hoe primum in his libro a s. traditur in I. i. de minor. minoti viginti uinque annis citcumcripto in venditione fundi, puta sumo vcndito viliori pretio . quam oportuit. dati quidem a praetore postulanti restitutionem in integrum . adversis venditorem, praetore jubente, fundum suveni, id est,min ii viginti quinque annis testitui cum huctibus, de vicissim juvenem emptori pretium reddere , ex quo loeupletior factus est, ut Igatri. I.item ex diverso, Ap. hoc tit. Omnis restitutio in inicetum restituit omnia , quae gesta sunt ex utraque parte t. od F minor. I.reptimio stis. At poenite tia actiis juvenis potest restitutione in integrum , quam 1

praetore impetravit. non utir unusquisque potest crintemnete ea, quae pro se introducta sunt, ra .auras. x eius jixe est regula iuris . I intimis p. de pare Isen. c. eod. iit. I.r. I. . s. eleganter. o l. . de lex. comm l. i. in ratione r. s.

tametsi in tin. θ lsoles, ad L Falcid. i. rg. c. de appeli. Ex quibus locis poteris colli re husus rerulae perspicua exempl. . M.Tullius in verrinis: Quod mihi lex, inquit, mea rauissa dedit eo mihi non titi licei verbum uti in noe loco, si ve in hae lege . deest in Dotentinis e deest . non ahest i men in omnibus. legitur quidem ternitendia ina , sed malim pernitentia aestis. Et hic, inquit Iulianus, id est . minorinosi uti hae in inretram retiis usione pernitentia in .ubi postvertam actus, est appingenda subdistinctio, ut ii set.rex. Ulpian. th.11. cum cretione. inquit, institutui heres. egia comisiveret, nolle se heredem esse. tamen si 'per vi dies eretioni , pernitentia actus cernendo heres fieri potes . Quia veto

in specie proposita restituto iuvene adversus venditionem, quam secerat temere , & inconsulte . restituitur etiam emptor eodem decieto praetoris . eadem sententia , atque adeo . quia restitutio in intestum est reciproca . mn est dubium, ultro emptorem, quati ex sententia praetoris, sive ex cauta rei iudicatae . ablato fundo. agere posse . pretium

sabi reddi oportere. verum si agat emptor , hoc modo repelli potest exceptione in factum . quae hie dieitur utilis: omnis actio in factum , vel exceptio utilis est , si juvenisi enitentia actus renuntiaverit beneficio restitutionis. quod a praetore impetraverat , quia ab eo beneficio praeis totis potissimum ducitur origo restitutionis ipsius empto. ris . Et per consequentiam igitur quandam etiam emptor restituitur . non directo, & principaliter, nec queri potest, quas sibi sit stili et injuria , juvene non exercente he- nescium , quod impetravite juvene nolente uti restituti ne in integrum i quia neglecto beneficio praetoris, emptor restituitur in pristinam causam . quam ipse sibi cum Juvene contistendo constituit , nerelae ita, ut rem habeat. quam emit . nec pretium , quod pro ea numeravit. rc tat . Restitutionis contemptio a iuvene impetratae, resci dendae venditionis causa. prioris status testitutio est. quem nec aliter potuit emptor mutare . quam beneficio

restitutionis a juvene impetratae. & ad essectum perductae . Ait, nec queri poterit vendit .s restit vitii fuerite pio venditor , legendum . emptor , ut & in quibusdam exemplatibus

i adnotatum est. Frequens horum nominum commuta tio est, ut Id in emptione de eonirab.e t. l. s. De manumitt.

non tris Ad haec ii quaeratur, quod Accursuas quaerit. at si in contrahendo minor viginti quinque annis caverit . se non imploraturum auxilium praetoris. id est, rectitutionem in integrum ad distrahendum contractum, de resolvendum: An . inquam . non ideo minus possit petere restitutionem in inteptum Tatemur, verius esse , ut nihilominus restia tui postit: quia qua sacilitate contraxit, eadem etiam re nuntiavit henescio praetoris . ut & adversus eam renuntiationem aequum sit ei subvenitie nisi forte (quae exceptio est ex Constitutione Fidelici primi) id adole ens caverie

interposito jurejurando, puta, is iuraverit, se adversus co tractum non imploraturum restitutionem in integrum. Ea est constitutio . quae dicitur authentiea Sacramenta sti

hertim . & poni iur in c.stis iii. si admissus vendit. Similique ratione recte dices, venditorem, qui necessitate coactus plus quam dimidio uilius rem stam immobilem vendidit,

Et nominatim renuntiavit beneficio I. a. c. de rastinae venis

t. nihilominus Musdem legis heneficio uti poser quia .

quae

196쪽

s dis In Lib. XLV. Digestorum Salvis Juliani. 3 disi

quae necestitas eum compulit ad vendendum vilioli pretio Aminus, eadem compulit etiam eum ad renuntiandum . sive ad renuntiationem huiusmodi, sorte alias non inventurum emptorem . Denique utrumque extorsit ei ratio eadem , id est . necessitas rei familiaris: non mera, dc libera voluntas . Merito igitur adversus utrumciue se restitui desiderahit in integrum, ex eo itutione d. l. a.

Ad L.xxxv. De Condict. indebiti. stii od rem non desemiam foretii quamvis postea defendere paratus est , non reperes , quod solveru .m Equitur l. is. de eondict. inde, quae eum his, quae dicta o sunt in superioti lege ita accommodati potest . Quod

dicitur unumquemque non uti posse eo commodo , &s,eneficio, quod Dio se impetravit a principe, vel magiitratu. M uodve ei lex oederit, ita procedite si id contemnete no :t sine detrimento, N insuria alterius, quod in lege superiori illa verba innuunt. nec queri potest empsor . m. Et Astonius Pedianus in locum illum verrinatum e De eommo do proprio . inquit. Aera unicui e detraherer praesertim cum inde adversatio nihil possit esse incommodie de ideo . quod jure alteri quaesitum est, facto meo . dum meo iure non litora id potica poenitendo ei auferte non possume ut si eo ctus a praetore adierim hereditatem , totamque eam fidei-eommissatio Trebelliano restituerim e postra poenitendo I alcidiam retinere. aut repetere non possum, laetam quoi seqvi comptibus. ad Senarusc. Trebell. Et similiter, ut proponitur in hae l. 3 s. s ex stipularione iudicatum solvi . Pertinet

etiam haec lex ad rem iudieatam: si ob rem non deleosam, actori solvero quanti esus interest, id postea repetere non Cposlum . quanium vis poenitentia actus paratus modo limrem defendere e quia eausa non est integra. solutione jam actori facta, solutaque pecuniae dominio ei quaesito mutare consilium licet, de voluntatem variare. poenitere, modo id fiat sine damno alterius . si ne justa querela cuiusquam.

Ad L.XXXVI. De Injur. & simos. lib. Si filii nomine eum

patre insuriarum agere velim, ct ii proraraetorem det: non

reiectigii r fisus delendi, nisi iudicatam solvi satisderer . Oideo actio adversus filium . iaxquam d puere non destia tur , danda eris.

DE hae vero stipulatione iudicatum solvi etiam ex eo

libro est l. ld. de in vir. non videri a patre filium degendi in causa iniuriarum . si silii nomine suscipiat acti, Drem injuriarum, de procuratorem det in eam causam , sive Iitem: nisi praeustetit satisdationem judicatum solvi, vel ipse, vel procurator ejus, nee pater quidem idoneus est de fensor filii, sine satisdatione iudieatum ius i. truiti familias, qui satisdar. cogam. I. s. s.uti. rem amotam Et ideo non prae nita a patre , vel procuratore ejus satisdatione sudicatum .solvi. in ipsum filium . qui iniuriam secit, di genda est actit iniuriarum e quia nemo eum defendit. Nee enim est defensor, qui non satisdat judicatum solvi, coque judicio si fluus damnetur, tum in patiem est actio sudicati de peculio duntaxat. l. 3 3. 3 . 3 s. de noxal. action. Ad I .LXI. De Re iudie. In iudicasi actione non prius rario

haberi delet ejus, etii prior reus condemnatus fuerit

Q Uod ressat ci) ex hoe libro in I. si . de re iudiea. In

actione iudieati non haheri prius rationem ejus , qui

prior reus condemnatus fuerit, pugnat omnino cum Lis. eod. iit, quae prius rationem ejus esse habendam ait, qui occupaverit agere , atque prior condemnaverit reum, ut fit in actione de lucullo. Mi vero, de preti . cuius acti ni, comparatione utitur L. I s. Et ut paucis absolvam. Ea- ix quoque auctores, quod admodum placet. in I.d . lent detracta negatione, in judicati actione prius ratio det haberi ejus, qui prior reus condemnatus fuerit. misi

Tom. III. Top. sn eide Meriae Variam. ex talac. lib. I. cap Amorra, rae. id est . ii duobus quibusdam eo demnaris fuero. it praefertur, in actione scilicet. de exactione judicati. qia prior

pervenerit ad sententiam . quive prior me condemnaverit

vigilantibus ius civile seriptum est. hvirtus in fis. quae in

fraudareae ldumma. s. i.de pecvl. I. r. rae a nasi exerat. non altum dormientibus . dormitantibusve, ut in L . pupillas

habent eadem Basilica, hae re Gaa Me aevi in I a,e,diligentihus, non oscitaviis. nimirum iura conduntur: ut iis homines utantur attente, de obsequentibus non ut ea neeligant,

tractentve segnius a diligentioribus igitur favendum est.

JACOBI CUJAC IJ J C.

Ad Lib. XLVI. Digestorum SALMI IULIANI RECITATIONES SOLEMNES.

Ad L penulti De Separat. suotiens heressit bona solvendo

non sum: non soliis creditores testatoris, sed etiam eo , quiliatas Oratiam fuerit, impetrare bonorum separationem. aeqvum

est: ira tit eum in creditoribus solidum a iustitim fuerit, legaetarii l. vel solidum, vel portio quaeratur. Ad s. Si liberta heres ivstituta. bonorum possessionem secantam tabulas petisses eius, qui so venda nou ervi r quaestium est. an bona ejui separari ab heredis us debens y Respondit .

Non est iniquum sic rei patrons, ne oneraretur are alieno,

quod ligeria retinendo bonorum possessionem seundum tabu

EX Libro XLvI. habemus tantum unam legem, quae

paucis explieabitur . Ea est Isen. de separat. Quotiens heredis bona non sust uni per se absolvendis creditoribus heredis, suificiunt tamen, si misceantur eum bonis defuncti. ut creditores heredis hona tantum h redis possideant. & vendant, non etiam bona destincti, re cte a praetore destiterant creditores defuncti intra quinquennium , ut definitum est. ab adita hereditate separare hona deiuncti a bonis heredise Creditores defuncti a creditoribus heredis, di ex defuncti bonis ereditoribus defuncti satisfieri, ex bonis heredis cseditoribus heredis r quo de genere separationis est prior pars legis , quae ostendit, crediatoribus deiuncti etiam adnumerari legatarios . vel fideicommissarios, nihil refert, quamvis iis deiunctus obligatus non fuerit: quia iis heres ligatur ex sudicio deiuncti, ut II eredluariarina, de illig. act. Uerum hic ordo servandus est inter creditores, qui cum destincto contraxerunt, di legatarios, ut illis prius satisfiat ex defuncti bonis, quam legatariis . quia legata non debentur. nisi deducto aere alieno, quod ipse deiunctus contraxit. I. I. I denique, ad senatust Trebell. t. i. g. haec verba . se cui plus quam per t. Faleis. L . f. hoe iit. Posterior pars hujus legis en de alio genere separationis , quae patrono permittitur liberta herede instituta ex asser ut si liberta heres extiterit, aut honorum pocsessor extraneo cuidam , qui par solvendo non est credit ribus extranei cui siberta successit, ut satisfiat ex bonis extranei , non ex aliis libertae bonis, ut patronus solus fruatur eaetetis libertae bonis, optimo jure lane onere aeris aelieni. quod liberta contraxit adeundo hereditatem extranei. vel petendo honorum missessionem secundum tabulas eo tranei e utroque modo aeti alieno destincti in selidum obli-iatur, L3. g.va. quibus ex eatis in postis eat. Itemque mi-endo se honis , l. . eod. tit. & reeipiendo hereditatem ex Senatusconsulto Trebelliano, L m enim ad seni cri est. Ad L. XI. De Minoriaedis .annis. I.si locupleti heres extitit.

o subito heredita, lapsa si cytisa, praedia fueram quae chasmate perierunt,instita ratissae sunt, se vi fugerunt, aut detesserunt) Itiliantis quidem lib. d. se loquituriquas posset mitio

iis integram restitui. Marcellus amem apud Iuliantim notat.eessare in integrum restitutionem e neque enim aetatis Itigrida raptus es adeunda locvtitem hereditarem: S Dod foro eonis

tingit, iνi, patri famillias cluamvis diligendissimosocii continis A a met

197쪽

sa et Comment. Jacobi Cujacij 318

rere.Sed Mea Ferre potest resstutionem minoris ad ii here- Adualem in qua res erant mirae moraeses,vel suauia tirbanaeas aurem alienam grave et quod non probrati posse evenire, tit demoriantur manetipia . pradici mante ueri qκod non cito disraxit haec, qtiae mi is castris obnoxiastini. Dat tantum . quod refertur ab Ulpiano in I. verum, s. si lactiferi, de minor. 1 f. anni se suilam este causam restituendi in integrum minoris viginti quinque annorum nati, si lueulentam . S locupletem hereditatem adierit . quae eversa subito, & collapsa ut post aditionem incendiis, vel naufragiis, vel terrae fragore, vel iuga , aut morte se vorum . Idque merito resutasse, & connotasse Marcellum, quia mortis , & aditae hereditatis tempus spectandum et liquo tempore eum opulenta fuerit hereditas , non videtur minor lubrico aetatis captus e via r - B Iae, qui eam hereditatem adivit,quae opulenta erat. Ligo non est restituendus in integrum, ut eam repudiet , si postea suhito collapsa sit . di quod contigit damno fatali. id

non contigit i rico aetatis: cum & diligentissim cuivisa trisam. contingere potuerite Damna satalia imprudenti as,id est, ex improviso accidunt. nec ea effugere est, iamn sitis. I. Lmna, profoe. N eleganter t. s. c. Theot de naufrag. Eacludere, inquit, casus, En inclementem non possumsectilere foratinam

JACOBI CUJAC IJ J. C.

Ad Lib. XLVII. Digestorum SALUI IULIANI c

ucITATIONES SOLEMNES . Ad L XLIV. De Adquit. heredit. Sotiens. p illus patri

heres exitiin o abstinet se hereditate: qtiamvis pagris bonasia creditoribus fiant et iamen rata haleri debent quae .n-

qtie pvilliis bona fide viserit: is, ideo ei. qui fundum iugore

auctore a pupillo emerit. Dorarrendam erit . quee interes

pupillas solvendo su , nec ne .

INCIPIAM a l. q. de vi in heredit. Pupillus patri

suo eum heres extitisset ipla iure, ac miscuisset etiam se sorte honis. postea abstinuit se hereditate paterna,

tutore auctore, ut Cportet, tutore dicente. abstineo

fetum , ut L pen. de auctor. Ivlor. O lautores, de eondict. imius. Eadem formula, qua C ptianus epist.da. es inere Dia- Deotium . Et Oribasus, faxitii utas ab Inere die titia. Et Plianius dis.cap.ult.inclusam gallinaceum alti inere, e fa re lectiem

Iupillus ergo, qui patri heres extitit, abstinete se heredi

late paterna potest mutato consilio, tutore auctore, etiam

a s laetore non petita restitutione in integrum , hoc da- eum est impuberibus. I.amptiberibus , ins hae fit. Qua in re fallitui Accursus, qui requitit restitutionem in integrum: Abstentio enim pupilli. non item puberis . non habet noeessariam praetoris aditionem di Post absentionem veto pupilli . si patris bona sub ereditoritas hereditarii, fani , ut

ait, id est, si in eorum honorum possessionem mittantur creditores paterni crediti servandi causa e non ideo resciniadi oportet, ct revorari quae ante abstentionem medio tem te bona fide pupillus. tanquam heres pessit, tutore auctore. ut is tundum hereditatium venoederit hona fide tutore auctore, & ex decreto praetoris . vel praesidis, quod necessarium est omnino. idque metito supplet Raphael Ci manus e sane ea venditio non est rescindenda, etiamsi pupillus solvendo, id est. dives sit, ita ut venditione rescissa, proclive sit emptoti ab eo . quanti sua interest, repetere. Nihil enim refert, pupillus solvendo sit , necne . Rata semier habenda est venditio bona fide facta . medio tempore ante absentionem . Idemque erit. si medio tempore ibi uerit quibusdam creditoribus paternis bona fide . Nec enim quod eis solutum est . a exteris creditoribus avelli potest, di non exped erit. s. i. de reh. avictori jud ossa. Idemetit . si bona fide medio tempore pupillus tutore auctore

quosdam Icryos hereditarios manumiselit, L s mulier, de minorib. Ainentio pupilli , quae insequuta est, non retro

trahitur, non Infirmat ea , quae ante gesta sunt hona fide.

Dixi bona fide . Nam mala fide gena . nuloque consilio. aut ipso iure nulla sunt, ut libertates et aut revocantur ae creditoribus actionc Pauliana, Laii metor, sin ivi in fraudem, quae in fraudaredit. Infilius. qui. er ex quibus cam. ma num. s. in fraudem et ad quam actionem procul dubio his lex M. respieit, sicut de ex eodem libro Li . de mori. ea .

danai. quae sequitur.

Ad L. xvis. De Mortis causi donat. Tisi deuior consitim

creduorum fraudandorum non habuisset, avelli rei mortis causa ab eo donara debet et Nam eum servia ex testamento

ej si qui solvendo non sui . omnimodo inmitia Fni, possunt videri etiam donationes mortis cava factae rescindi debere:

qtita ferviorum instar obtinent.

Docet haee lex, etiamsi debitor, qui solvendo non est,

consilium non habuerit fraudandorum ereditorum seum quis donavit mUrtis causa , etiamsi dolo careat, eam donationem revocari, & avelli donatatio, G penes eum stet Hac ratione . quae est evidentissima , quia donationes mortis causa comparantur legatis fere in omnibus. Lis. infinis L et. hoe fit. i. vlt. c. eod. iii. Lesata autem non detantur .

ivli deducto aere alieno defuncti aliquid superst. Lesata

infirmantur per aes alienum desuncti, aut minuuntur. Ergo di mortis causa donationes, quae legat rum instar obtinentis Atque ita definitum est , non hoc tantum loco . sed in I.tirca , s. xli. ad leo Falcid. l. i. g. i. s Did inflata. Detra Prius ergo satisfieri oportet creditoribus deiuncti, quam donatariis mortis causa , aut legatariis, i. . er ten. de separat. quod heri exposui e vel si prius satisfactum suerit is natariis, vel legatarii quod eis solutum est, revocari oportet , ut ex eo creditores destincti adimpleantur . & dimittantur. Alia negotia, quae debitor pellit inter vivos ut pumta, si quid vendidit. vel donavit, aut si servos suos vindicta manumist,certum est non revocari actione Pauliana etiamsi re ipsa fraudati sint creditores , puta, quod caetera bona . quae debitor non alienavit, ereditotibus non susticiant. nisi di debitor habuerit consilium fraudandorum creditorum rutramque exigitur, ut re ipsa fraudentur, S ut dolo matra debitoris haudati sint, id, qtiis. I. omnes. s. i. qMae in fraudis credit. cs, I. in fraudem, Infititit. qtii, O qvi bus ex ea . m num. In legatis , de donationibus , id est . si quid debitor donarit mortis causa , aut legarit, id revocatur. si ob id te ipsa fraudati sint creditores, etiamsi de et editoribus haut dandis debitor nihil cogitaverit, aut consuluerit. Ad Luit. De curat. bonis dando. Si debitor fora edictu, incressitores privato con vis raserint, es' elegerint unum, ter quem bona distrahaaikr , ct portis ipsius. Dae ex redacto

feret, solveretur: mox exsiterit affitit, qtii se ereditorem dies e ntillam O duem actionem adversus e ratorem habebit e sed bona debitoris una tam cara ore vendere poterit, ita vi, quae a curatore, in traditore ex bonis conerulantur , omnibus pro portione fractarentv . S Equitur ex eodem libro I. ti t. de eurat. bon. Lia. Quae est de decoctore argentario. sive nummulario, qui a tecta mensa argentaria, quam habuit in foro, qui clusa mensa argentaria. foro abiit, fora cessi sui nostri auctores loquuntur saepe) & solum vertit, qui foro abita elitus . ut Plautus ait in Persa , qtiam ea porta lassis eam in isti, di testis e tititis, ut idem ait, quam in ,rsu rostiti eiritim volvittiri quod est Graecis xvh m. cunis verbi sgniscatio nescio, annota sit omnibus, & est proprie eu . . . Conturbare, &decoquere idem est , ut L idum, de in rem Nesso. Et apud Philoxenum quosve decoctor, e ris, & conturbator. Unde de in Ilassici, tale est initium hujus legis. A e re quod satine est si Alliodi foro eessit, id est, si conturbavit, si decoxit creditoribus. Id vero eum aceidit, si lent creditores decoctoris in unum convenire . & privato

consilio, non adito praetore, eligere curatorem unum . per

quem hona, quae dccoctor reliquit, distratantur , de portio

198쪽

In Lib. XLVIII. Digestorum Salvii Juliani. 3go

singulis solvatur pro rata crediti. ex pecunia inde redactae Ea redacto . inquit in hae leae. Ex resecto, Lqtiariamur, ad LFasid. Portio, inquit, crediti, non totum creditum, cum decoctor solvendo non sit, ut l. q. de Meleommisis liberi. Et Seneca A. de henefic. sub finem e Si debitor sors cegerit , sortionem feram. Si vero curatore electo ad vendenda bona decoctoris emerserit alius, qui se creditorem dieat, qui ignotus fuerit caeteris,di praeteritus ab iisdem , in eligendo curatote honorum disti aliendorum , nullam quidem is novus creditor adversus curatorem quem ipse non elegit, nullam, inquam , poli venditionem bonorum a culatore factam, adversus curatorem actionem habet, per quam &ipse ex pretio portionem ferat . quia eum non elegit, ut dixi, sed praevenire debet . sic hae locus explicandus est .& hona debitoris una eum curatore vendere . ita ut, quod inerque ex pretio redegerit omnibus creditoribus propor

haee est sententia is ui Luit. Ad L.XIV. De fideiussoriis. Cum retis promittendi fide corina heres exsilui obligario Cuseria perimitvir. Quia ergo est 3 tanquam a reo debitum pelviti, i es s exemtione eivssori competente usus fuerit: in saltum replicatio dari debe--,am doti mali proderit.

SI debitor principalis fideiussori suo heres editi tetit .

obligatio fideiussoria perimitur, , remanet sola obligatio principalis, quae major, & plenior est. Maior tollit

minorem . plenior exiliorem, L . I. I. I. so. hoe ih. l. s. de separat. id retis, de duo&reis. Quod cum ita sit, consequens Igitur eli, debitorem non sic conveniri, ut heredem fi- i e uisoris . eum absumpta sit obliuatio fides usibria , sed conveniendum esse ut reum primipalem . Quamobrem S conventus ut reus principalis, sine non poterit ulla exceptione uti ex persona fidesusioris, aut si ea utatur,veluti exeeptione pacti habiti eum fideiusiore , repelletur exceptione doli mali. vel in lacium. Observa autem Iulianum, qui de Sabinianus suit , non Proeulianus , hac in re, quod

maxime notandum est , nee notatur tamen vulgo , non a

sequi opinionem Proculi,qui ut relanur in hos . ias desolus. in h. existimavit, confundi quidem S perimi ligationem fidejussoriam , si fidejusior reo principali heres extitisse teron etiam ex converso . si reus principalis fideiussori, cuius opinio improbata est. Nihil enim reseri uter utri heres extitit. debitor fidejussori. an si ejussor debitori .Et nihil praeterea habemus ex hoe libro. velum ex iis, quae habuimus . satis intellipitur, post tractatum de te iudicata lusi rum etiam tractas se eodem ordine de his quae in E. Iustin. vhjiciuntur tit.de re iudicata, puta, de revoravius iis, quaolienata sunt in statiae credit. de de rara ore bonis dando &des arat. Et omnino ael. I tespicere videtur ad quaesti nem propositam in L 3.de separat. de qua cum traeiaret Iulianus,hoc immiscuit,quod est in Li ct in dius.

JACOBI CUJAC IJ J C.

Ad Lib. XLVIII. Digestorum SALVII IULIANI

RE ATIONES SOLEMNES. Ad L. VIII. Si pars heredit. pet. Termittendum erit possessori h resitatis partem qui sim hereditatis defendere . paristem vero cedere et nec enim prohilet . aliquem totam heredi

ratem possidere,o partem scire dimissam ad se pertinere de

iugera parie controversiam non facere.

AL I BR O XLVITI. Iulianus crepit tractare dia

interdictis.Ae primum LX. s pari hered vivi pertinet tam ad interdictum quorum bonoremisiuam ad possessoriam hereditatis petitionem . quae docet permittere praetorem debere possessori hereditario t eo vento in asiem petitione hereditati sivel interdido quotum honorum ut partem hereditatis des,ndat.qiuas suam,partis

vero alterius possessionem actori cedat, atque ita dividat actionem, quae contra se movctur. Quod omnino consun

gendum est cum l.r Ide resis credit.quae sequitur. Ad L .XXI. De reb. cred. avidam eassiimvero e neque eum,qtii io. peteret, cogendum quinque accipere, ct reliqua persequie neque evinclvi fundum sitim diceret panem tantaxat iudicio perseqvq.Sed in vir ae cavi a humanius facturaet videstir praetor s actorem compulerit ad accipiendum id,quod osserasaretum ad oseiam eius pertineas liges deminuere. LEX ri. de retareae est ex eodem libro.& docet etiam in personalibus actionibus idem observari, nimirum, ut etsi quidam existiment eum, qui intendit io. sibi dari oportere, non copi partem accipere, puta s.de reliqua per sequi, tame misit a praetore costi ad aceipiendam partem, quam reus cfieri i& possit igitur a praetore reci permitti . ut partem pecuniae petitae offerat,& de reliqua litiget. Et similitet ii speciali in rem actione petatur res aliqua , veluti landus , idem permitti reo, quod Petita univeisitate . puta hereditate tota . dixit esse permittendum in d. i. g.

nimirum, ut non admissa opinione eorum , qui existim bant non cogi actorem partem landi a reo oblatam acci pere , de de reliqua litigare, tamen auctore praetore possit actor Quae sententia humanior est, ut ait compelli ad pa tem accipiendam, quam is, unde petitur, offerte quia ossi cium, inquit, praetoris est lites deminuerer cui rationi convenit omnino, quod Seneca ait in conLa . Quaedam , inquit, declamauorem tanquam prae orem facere debere tantienda liniis gratia , quia olficium promis es minuere thea . Minuitur autem lis suae, cum minuitur materia litis, eumque insti tuta lis est de toto, particulatim oblata solutione, vel te nitutione, redigitur ad partem , quae non offertur.verum hule l. vulgo opponitur i.ivior , 3.1ticiat, de Uur. ubi neggatur , oblatione , & oblignatione partis debiti retardati totius debiti usurarum praestationem. offerendum eta omnino debitum, ut usurae currerere desinant Individuam esse usurarum causam,ut de pignoris . rem, de evies. Quandoquidem Pignora etiam constat non finiri . non solvi , non siberati . nisi omni debito se luto: & teneri igitur, vel si unus tantum nummus resideat ex sorte, qui solutus non sit, i.8. s. s tinus servus, i s. Iamnis, de pigneri M. I. qui pignori, de pign. l. luliantis 3. Ferri, de aet emp. Ergo oblationem , vel solutionem partis dehit i. nihil enieere . Nondieam . ad eam legem, quam varie, quamque male respondeatur . sed id tantum, quod ad eam vere respondetur, quodque animus meus magis arbitratur esse sequendum . Aut debitor extra iudicium offert. ecponit . consignat, id

est, obsignat ( quod pro solutione est ) partem pecuniae

debitae, & haee relatio nullius est momenti creditore nolente partem acciperc et neque enim cogitur per partes ,

quod sibi debetur aceipere , sine auctoritatem jussu praeis toris . Et hane esse speciem d. g. LM ius. Aut debitor patiatem offert in judicio, id est, apud praetorem, cum creditor petit si hi in debitorem actionem dari, & tunc praetor . rejus officium est lites diminuere , humanius secerit. si partis oblatione admissa . de residua tantum parte acti item dederit . quae est sententia h. l. dii. Et ad eam igitur ponenda species in hune modum. Petente quodam a prae tote , sibi actionem dari in personam aduersus Titium dederem , quae se ei credidisse dirabat, vel petente actionem in rem defundo a Titio possesso , quem suum esie dic bat , & Titio offerente partem pecuniae vel fundi de altera

parte faciente controuersiam , quaerebatur, utrum totius

pecuniae , vel fundi, ari partis tantum actionem praetorem dare oporteret.In petitione actionis. & constitutione judieii est forma quaedam,& species judicii, ut & M.Tullius imgniscat in Rheton dum ait, apud praetorem,andequam itidex detur. auodammodo agendi potestatem dari. Qua re fit, ut quasi duplici judicio lis eadem disceptati videatur, uno apud praetorem , altero apud judicem a praetore datum is Iulianus autem ad quaestionem propositam respondet a

diis aere ut est in Basilicis sive humanius facturum

199쪽

3 si Comment. Jacobi Cujacij 331

praetore in si actorem combitetit ad accipiendum id , quod Aofietatur . id est , si partis tantum controversae actionem adederit. Non eadem eth potenas sudicis dati . Neque enim judicium . quod sam acceptum es , iudex datus scindere is test oblatione partis a reo facta. Et multo minus extra iudicium facta oblatione . de consignatione partis . scindi actio creditoris potest . Praetorium hoc est, non judiciale, non extrajudiciale . Ad L. XLII. Ad L.Aquiliam . sui fatalis testamenti deposias. atit a utillis rei instrumentis iIa delevit, Ni legi non pessi et depo si ac ei er ad exhilentam temettiae e quiatore tam rem resiluerit, avi exhilueriι . Legis Poqua visae actis ex eadem causa competit: eorrupisse enim ia-hias resti dicitur, O qia eas ingerieverit.

S Equitur i. gr. ad L. ADI. quae respicit omnino ad

interdictum de tabulis exhibendis rei locum esse conauat, non tantum si negaverit quis penes se esse tabulas testamenti, ut I. r. s.fili.testimque m. aper. sed etiam si ta-b dis testimenti alieni deleverit. vel intelleverit, vel dolo malo, ut M. in princinde talia. exhib. vel absque dolo ma Io, nimirum, ut eas tabulas exhibeat iis, quorum intelesteas tabulas inspicere, d. Li.f. i. h1.13 In princip. Competit

etiam interdicium quorum honorum, si hereditariae tabulae, sive cautiones pauciores fuerint, L hoe amplius, ct Iseq.des ri. Nam de hereditariae tabulae in honis defuncti tu runt. di quis ea subripuit,re delevit, heredibus post aditam

h Ereditatem tenetur interdi quorum bonorum , ut ponseildi rei hereditariae . non ut debitor hereditarius, ne hoc

divitis, quia nec debitor hetessitatius est, si tabulas subri- Cpuit, , delevit poli aditam hereditatem e quo casu recte etiam dicitur competere actionem ad exhibendum hoc ideo, & c. hoc amplius , in I. s. tessam. qtiemad. aper. ad exhi hendum, inquam , vel ne quid vos moretur, in sactum secundum distinctionem l. s. samerdum, O LJusiantis. I eas Dis, ad exhibendum . ante aditam hereditatem heredi hus, vel legatariis non tenetur, nisi actione de dolo. Et ita est accipienda Vi qui, iata as, de dolo. Competit etiam, ut in h. . a. ostenditur, in eum , qui tabulas testamenti, vel alia insitumenta apud se deposita ita delevit, ut legi non possint, legis Aquiliae actio . Nam si legi possint, non videtur damnum dedisse, aut id damni dedisse, euius rationem haberi non oporteat, eum adhue legi possint. Et siquidem ita delata initiumenta restituat, depositori competit actio

depositi, quali re non res ituta, quia corruptam eam resti- Dcuit, L i. s. se res, depos Addit igitur ut dixi in hac Leompetere etiam ex hac causa domino tabularum actionem le- .ris Aquiliae, quasi damno injuria dat quia, inquit, rupisse recte dieitur tabulas, qui eas interlevit. Legendum rupisse, non corruisse, ex i. qui labatas,de Art. Rupisse videtur qui

corrupit. Et corrupit utique qui interlevit,ita ut legi non possint. M. Tullius de sure dicundo. in Uert. Tata . in Nuit, sunt in medio.qtia se e rupeas, aeque inter letas esse es

mam. Et rupisse dixit, respiciens ad verba l.Aquiliae, F quis viserii, fregerit, ruperii induria. La . I. Tertio autem, M. Lirupisse rem dicitur, qui corrupit, qui obliteravit scripturam institimenti. Ad Luit. Ne quid in loeo publieo. Stetit is, qvid nullo probiahente in loco publieo de se eras cogendus non est demoliri, ni ne ruinis tiris deformetur r ita qui adversis edictaan praei ris aedificaverit. tollere ae fidum deberi alliostiis inane, ct corium praetoris imperium erit

Ad L.XUII., vi & vi armata.s vi possessistim vi erepta ivi in in ipso eongressu rectiperastin pristinam cavsam reveristi potitit, etiam vi possidere intelligendus est. Ideoque se te vi dejecero. iiseo iti me, deinde ego te et unde vi interdictum, ibi titile eris . AD interdicta quoque pertinete manifestum est l. vli ne qxid in loci Dia ct i. in de vi di vi arm. quae sunt ex Mibro . Lex vit. spectat ad interdictum ne D d in laestus . quod in cum non competit, qui nemine prohibente in publico aedificavit, non competit, inquam, in his , ut quicquid aedifieaverit,diruat,ne urbs deformetur ruinis. Et quia prohibitorium est illud interdictum ne quia Da . m.

non restitutorium, I. r. Is quis nemine, eod. iii. Sed si quis vetante praetore, si quis adversus edictum praetoris , post denuntiationem novi operis . in publico aedificaverit . idiane aedificium tollere costitur interdicio restitutorio, cujus formula haec est. qtiod adversus edictum praetoris factam L. quod proponitur in L Eo. de novi opem riti t. De alioquin inane sit, de lusorium pratoris imperium . id est,

ne ludatur hominum irrisione . Lex autem I .de vi, O vi arm .plane pertinet ad interdictum unde vi, quae hoc tantum vult, non videri vi possidere eum , qui vi ereptam si hi possessionem, statim, extemplo, in ipso congresti vi recuperavit . qui vi vim extemplo vicit, qui virtute audaciam repressite quia vi retinuisse videtur potius possessionem suam, quam adeptus eis . ut eleganter ait i. i.3sed qui per vim Me tii. Effectus huius sententiae hie est , si tu me possessione vi deseeeiis. & illico ego te ex continenti. S rursus tu me . mihi competit interdictum unde vi. quia a te vi non videor possidere. qui illico vim, quam mihi inferebas contraria vi vicie ali quin interdictum mihi non competeret. si a te vi possiderem, vel clam, vel precario ut constat ex oratione pro Caecinna, ct ex eo, quod Paulus ait s. Sem. eum , qui vi, autelam . aut precario possidet , ab adversario impune deiici, ut si tu me vi defeceris . ac deinde ego te, non teneor tibi

interdicto unde vi. At in specie proposita non videor ego te vi dejecisst , eum vi ereptam mihi possessionem conlectim in ipso congressu recuperavi. Ad L. II. Si servitus vind. s. Pomponius duit fructuarium interdicto de itinere vii posse. F hoe anno usus eli et arat enim de sura, id est. in tonsessoria actione di alibi de facto, ut in hoe interdicto quaeritur e qviod edi ltiliantii libro quadragesimo octam Digestorum scribis. Pro Ahiemia Iuliaesi facit quod Labeo scri&t, etiamsidiator cui sudia laetavit U-- fructum. debere usile interdictum fractorio dari e quemas.modam heredi, vel emptori compeium hae interdicta.QVae Ulpianus reseti ex libro q8. Iuliani Digestor. ea

quoque omnia ad interdicta ibertinent . ut quod refert in I. r. . Pomponius, si servit. ndic fluctuario competere interdictum prohibitolium de itinere , vel actu privato, si hoc anno eo itinere, actuve in fundo vicini usus sit, non minus, quam 3 o. diebus. Plus dioebat Iulianus. quam illo loco referat Ulpianus. Nam quod reseri , pertinet tantum ad illud interdictum, etiam fructuario competere vindicationem itineris, actusve , l. i. s. idem Iulian. de remis, Let. de novi operi, m. Quae tamen Iuliani sententia hac in re improbata est, Lis usi fractyei. ut lib.seq. latius cxplicabitur e In interdicto illo probata est, & ratio dist rentiae inter interdictum illud. 3e vindicationem servitutis,

uae redditur in d. La. s. Tomponitis. Quia in vindicatione civitutis, quaeritur de iure, id es , an actori competat ius servitutis . quod certe fructuario non competit. In intch dicto de itinere quaeritur de usu i de postessione, de facto, an qui eo interdicto experitur. hoe anno itinere usus sit. Proinde si eo usus si siue uarius . facile ei dabit ut interdictumatem quod Ulpianus resert ex hoe libro in I. q. s. idem Iudiantis , O LA. de in diem addict. emptori. cui venditus. & addictus fundus est in diem, puta,ut si quis intrahet tum diem meliorem conditionem offerat, id est . si pretio superadjiciat. si pluris rem liceatur . discedatur ab

emptione priori . eaque transferatur ad posteriorem emptorem, qui majus pretium osset te Emptori, inquam . cui fundus in diem addictus est . interim, dum nullus existit, qui meliorem conditionem osserat, si quid vi , aut clam inlundo vendito factum sit . emptori competere interdictum

quod vi aut clam e fructus quoque interim perceptos eum sequi, sed meliore conditione postea oblata . haec ramnia commoda esse relandenda vendi toti, ut L ir. CF sutaui. quod vivatis clam. Ubi eadem Iuliani verba reseruntur, quae

200쪽

addicto puram eta venditionem , sed resolvi sub condi Atione alio Caerente majus pretium intra praestitutum , diem , t r. Me iit. Alii quidam existimabant, venditionem esie conditionalem ab initio. l. r. Hem pro em . Atque ideo non esse persectam venditionem , ac coniequenter existimabant. studius interim, de actiones emptori non competere. Sed obtinuisse videtur haee Juliani sententia Et hae de re , qui plura scire volet, adeat in s. r. cap.rs. Ad LII. Sol. matrim. Solvis matrimonia , solvi mugieri dos debet . nee e retur maritici ali i eam ab initis imputanti H Ilerer nisi Me ei nihil nocet. Nam si incommolam aliquod martitiis petivm habet:nari debere eum es, alii quam uxori promittere. dicendum est e Me fiftid jtiris mulier es.

Ad g. Quod si in patris potestate est, ct do, ab eo profectasi,ms .ct filiae dos est: deinde pater non aliter quam ex vo- plastitate fluae perere darem nee per se , nec per procvratorem potest.sse ergo es promittendum sagentis ait. Et ergo promit-ien lain erigi ctii uterque inserit . caterum , s parer solus

itisi, doli, actio filiae nin erit adempta, quando sui stiris ibia fuerit facta. Idem s volunrare solius filia promittatvr.rema

nebit dodit actis integra patri. Sed hirtim vi ct a'ai solus, mo vi adiuncta quoque Lia persona e triri post e ct puro

ne eam actionem amissam,quam adjuncta filiae persona.tae ihabere. Quod si sud iuris fuerit facta uia, nocebit ei et i Ili--AIsvoluntatem autem filiae cum parer Vel de due, verumpe accipimus ut consentiaean vero ne contradieat Flial O eiae ab Imperatore Antonino rescriptum fidiam nisi evidenter contradicat, videri consensire patri. B luscinus lib. 8.D seriis

Uu quo ex voluntate filia videri experiri parrem . si s Criosam filiam habeat e Navi tibi non potest per dementiam

eongradicere consentire quis eam merito erecti. Si affeti, filiasii: dtiendum erit , non eae voluntate essus id factum, eaven id digae raram rem tiliam halituram, a patre tibi eniim sapit. Plia eam exibimus , vi videatur non tontradicere .

Uod idem Ulpian. tefert ex eodem libro Iuliani in

tet . patrem. divortio facto . de dote prosectitia arete videri. si filiam furiosam habeat, quod consentire u deatur filia quae contradicere non potest propter iurorem,tilcommodissime puto referri polle ad interdictum de precatio, de quo proditum est in L ε .in prode nec. ex Marcelli sententia finito temporc precatii id non posse redintegrari . velut taeito consensu domini , ut taciturnitate domini, quae in aliis plerisque causis consensum imitatur . si domu D num sub finem temporis lurcit cotti puerit, quod & de locatione ex eodem Marcello similiter relatum est in l. iii adcrettim. Ioe. Unde ite statuo . eum, qui expresse non potest

consentire , nee tacite videri consentite . Quod tamen Iulianus proculdubio scripstrat, hae de re tractans. non esse perpetuum et patrem namque aoentem de dote prosectitia filiae familias furiosae, divortio soluto matrimonio. ea con sentiente agere videri . Quamobrem ita licet eleganter consti tuere, ubi duorum consensus exigitur, ut in repetitione dotis profectitiae exigitur consensus patris , & filiae , cum in ejus potestate est. si uni ex iis consensus deest. &sensus . sive sit pater. sive filia, sensus suppletur ab alte tinoui sensus, & consensus capax est . I. p etim dotem , s. item

pater, in F q. fol. matri Ubi autem exigitur unius conse

si is tantum, hic, si in eo deseiat, non est unde suppleatur. AH me sunt . quae hahentur in lib. 8. Transeo ad M.

JACOBI CUJAC IJ J. C.

Ad Lib. XLIX. Digellorum SALVII IULIANI xxcITATIONES SOLEMNES.

Ad L. vl. De Servitutibus. Eimi pignori stiatam accepit, non est iniquvim, tigilem petitionem servitalis dari, petii ipsius fundi vivis petitio dabitur. Idem servami convenit, di in eo,

ad quem vectigalia fundus pertimi .

lihel etiam eii de interdictis Ae primum uia extat in Lid . de Iervisis. LE. O ique novi oper. vi. quodque resertur in L . Is in pluribus. eoae respicit ad Intera cla . quae ad causam nuntia tionis novi oleris pertinent, veluti ad interdictum testitutorium , Quod au versus praetorium edicium sectum sit, ut quod vicinus novi operis secerit poli prohibitionem . . id eu . post nuntiationem novi operis . ante remissionem nuntiationis, vel ante satisdationem de opere restituendo.

id testi: uati & demoliatur, ne lusorium sit praetoris imp rium, ut dictum est, Ap. l. it. ne qai' in loco stibi. Ap. lib. l. xo. in prine. de novi oper. nant. Et ad interdicium prohibitorium ne vis sati quo minus aedificet, ei. qui satisdederit de aedifieio deponendo , si iudieatum erit. ius ei aedificandi non suisse ut L ro. .deinde ait praetor. Et aliud in te dinum prohibitorium ne vis fiat ei. quo minus aedificet. ei, cui a praetore remissa nuntiatio est, ut l. i. de remig. Ubi cum inspici soleat is, qui nuntiavit. aut prohibuit novum opus fieri , jus nuntiandi habeat, necne e Traditum est, sus nuntiandi duntaxat eum habete . qui dominium , aut sitis vitutem habet, id est, qui scindia ut servitutis fundo debitae vindieationem direetam, vel utilem habet. d. l. r. I. ivs is h. i. de re g Dirinam habet dominus, utilem creditor, cui standus pignoti datus est . utilem scille. vindicationem atandi & seivitutis fundo 'uaesitae . Et hoe est , quod Iul.

ait in I. id. de serviti ei, qui pignori landum accepit, non elle iniquum, utilem petitionem, id est, vindicationem .s indi. & servitutis . quae actio conlitaria dicitur, dari . sicut ipsus landi utilis petitio . id est . vindicatio dat ut eidem, quae dicitur actio hypothecaria, & Serviana . Quod ex hoe lino itidem verbis ab Ulpiano relatum est in I. i. g. li. de remis Nili quod perperam , ut iam pridem probavi

in I. tia. legitur non esse iniquum detentionem servitutis dari cum sit legendum absque dubio peditionem, ut in hoe ioco . id est utilem vindicationem. Additur in hae i. igaei etiam utilem servitutis vindicationem dati . ad quem v ctigalis iundus, id est . emphyleuticarius pertinet, cui de vindicationem fundi emphyleuticarii competere certum

est, ex iii. s ager rimae ei. Idemque diei potest de superficiatio . Nam ct hie fundi, & set itutum utilem vindicationem habet, Uuperseiaris , de rei vinae l. s. g. rem de nov. e. nunt. l. t. I. i. ct s. quod autem, O sa.uese sversi. Ex eo sequitur, de iis omni tu qui fundi de servitutum utilem vindicationem habent, puta creditori pignera titio. & emphytraticatio. & superficiatio jus esse vicino nuntiandi novum C pus, d. l. s. ssen. o lineae eod. Idem Julian. dabat fructuario. Nam ei concedebat servitutum vindicationem. ut patet ex Lalae novi operis num. ius explicatio sequitur. Ad L. II. De Novi olier. nuntiat. Si autem Atano praediittinii vertir inurilis erit nuntiatio: neque enim fictil a restis vicinum . ha adversus domintim agere potis sus ei non

esse inviso se altius aedilicare. Sed F hoe satia evdrinus delirior sies . perere aesumptietam debelli. HAEC lex etiam est ex hoc libro,& hoe tuli pose qui

dem huctuarium adversus vicinum agere Wnle ho-ria. vel negatoria actione . di dicere. exempli gratia ius ei non esse invito se altius inliscare , de consequenter posse etiam huctuarium vicino denuntiare novum opus, scd non etiam domino altius aedificanti, etiamsi ex ea re dete rior causa usushuctus sat, sed line casu vindieationem tan tum ususfructus adversus dominum eompeterer quae sententia Iuliani iisdem verbis relata est , non etiam probata ab Ulpiano nominatim. cui ea sententia displicebat, in s. r. I. Item Itidiantis , de remissioniae verum enimvero hane Iuliani sententiam , ut fructuario sus sit vindicandae servitutis fundo fructuatio debitae . adversus vicinum . & ei quo que vieino sus esse nuntiandi novi operis, Marcellum ad ulianum notasse . nimirum hoc ipso libro proditum est in I. i. s Uusfria. perai.. Et confirmatur Marcelli nota auctoritate Labeonis, & Nervae, de sequitur quoque eam Ulpia.

srast perat. I ructuarium igitur jus vindicandae servitutis

In Lib. XLIX. Digestorum Salvij Juliani.

SEARCH

MENU NAVIGATION