Jacobi Cujacij J.C. praestantissimi Opera omnia in decem tomos distributa, quibus continentur tam priora, ... quam posteriora, ... jam a Carolo Annibale Fabroto J.C. disposita .. Tomus sextus vel tertius Operum postumorum quae de jure reliquit contin

발행: 1722년

분량: 608페이지

출처: archive.org

분류: 상속법

391쪽

ri In Lib. II. Respons

itus, quod in fraudi m da in essei, posset avorare. IE Amus porro ad i. d. de probar. quae desinit,patronum,

qui Fabiana, ves Calvisiana actione revocat, quod ii herius in fraudem suam alienavit. partis sibi debitae in honis liberti minuendae causa ( debetur autem triens iure

novo . semis iure veteri ) id manifeste doecte dehete in quit . haec sunt verba , id est . semper ubi probatio exigiatur . exigitur evidens , exigitur autem in iure evidens.& manifeste igitur probare debere . dolum malum liberti, aut si dolus malus liberti absit, mortis causa faciam alienationem , ut L i. s. i. si quid in pane patri

Ad L. ult. Eod. tit. Commemorationem in chirographo pecvniarum , quae ex alia e fa de ere dictinitidi . factam, vim obligationis non habere.

TRibuitur etiam hule libro E. in eoae sit. de probat. I.

ulli quae commemorationem , vel mentionem in chirographo quodam factam alterius chir haphi, sole cautionis , sive pecuniarum . quae ex alia causa eidem deberi dicuntur . ait , vim obligationis non habere , nihilue pro desse ei, qui ex alia causa sibi deberi dicit. Intirumenta. vel aestes produci oportere . quibus probet sibi etiam ex alia

causa deberi e commemorationem illam non esse probationem idoneam. Quod etiam cavetur nominatim in

Nobet iis. I. I. & ita est , sicut ex diverso omissa in chi rostrapho aliquo alterius chirographi, de debiti mentio . nihil o it creditori, l. Istis ris. de illig. di action. Ad L. XXIX. de Pares dotal. cum maritus . qui asi ara praedia in dotem acceperat, manente maerimomio pactus est circvi critenda mulieris graIia, vi praedia inintimata essent,tii me peritvito suo ea deteriora faceret et Quaestum es, an serandum priores dotales tabulas praedia allima a remanerent . S pericvltim eorum ad maritum pertineret Respondi, non idcirco id pactum . de Po quaereretur , impediri, quod in matrimonia factum esset. si deteriore loco dos non

esset: nihilo Aui , eo pacto admisso . s deteriora praedia

fateret , eo ei iam nomine doιis eam actione teneri.SCiendum est, multum interesse. ptrudia in dotem data

sint marito inaestimata e Nam quae aestimata . mariti fiunt pleno iure , , consequenter , periculum eorum ad maritum pertinet ( id enim est aequum ut res sua cuique pereat) hctim pei 5s. F. pen. Ap. te t. prox. I. s I. aestimata .ssi. matri. I. uni. s. eum avitem lapothecam, C. de rei tim aetTt hoe rasu soluto matrimonio, quod elegerit maritus, id restituet, scilicet aestimationem, vel pradia, etiamsi ah alio quodam sine culpa , aut dolo mariti deteriora sacta sint. . plerumque io. I.uli cy Ismaeae jure est. Inaestimata autem, quia proprie dotalia appellantur . c. i. g. in sindo. mulieris sunt, i. quamνis, Ap. iit. prox. Ac proinde periculum eorum pertinet ad mulierem, si petierint, aut deteriora s cta sint sine dolo , aut culpa mariti. Inde quaeritur, si ab initio, consignatis dotalibus tahulis, ut idem etiam loquitur in I. vlt. de sit. natet. maritus dotis nomine praedia acceperit aestimata , di constante matrimonio cons gnatis aliis cabulis dotalibus pactus sit eum muliere, ut in imata essent avertendi a se perieuli causa , & convertendi in mu- nlierem et Quaeritur, inquam , an tale pactum, quod factum

est manente matrimonio , an talis emendatio dotalium thhularum valeat e Respondet, valere. o praedia ipse maritus deteriora non fecerit, sed si ea ipse deteriora fecerit, tactum marito nihil proscit . quin eo nomine teneatue actione de dote . valere, inquam, tactum, quod inter se fecere mariti, ut dos aes imata fit inaestimatae quia hoc genere dos redit in

dominium mulieris. At d contrario , quod maxime nota dum . non valet pactum constante matrimonio iactum imcer maritos, inter conjuges, quo id agitur, ut res inaestimata sit, victimata constituto certo ptetio, L ir. in princstipuit.

Prox. quia hoc genere a muliere dotis dominium disiedit, di transfertur in maritum sub conditione reddendae dotis

Cervidij Scaevolae . I 22

soluto matrimonio. Transiertur enim ex causa dotis do minium in maritum ad tempus, vel ut loquuntur, revoeabiliter, id est ita ut possit revocari dirempto matrimonio . At plenum revera dominium est mulieris , propter spem revocandae dotis . Ad F. Titius mulieris nomine druem dedii, di stipui vitis e diri casum moriis. O divortii e divortio secuto , non repetita disit Titius decessit mulier ex voluntate heredis estis redinge gravit matrimonium . haptum est . an ex stipulatu dotem

petere possit e Respondi, heredem Titii , eon eris ei. ut ea

quoniliat, quam ex stipulam consequi potuerat, aviis reconis eluvio maιrimonio seret et posse pacti exceptione summoveri.ALietum responsum huius legis est in s. r. de extra neci . qui dotem dedit pro muliere , de stipulatus est eam sibi reddi quocunque modo soluto matrimonio, vel divortio, vel morte (quae dos specialiter dos receptitia dicitur, puta, quam recipit, qui dedit pro muliere, tibi reddi.

. i. msrtis eat a capistir, g ed , dias. de mori. rati a donas. Qui post divortium , si vita deresserit ante repetitionem dotis . ait, heredi esus cum eatictu non competere repetiationem uno casu ( alioquin competit in hoc casu ut puta. si consentiente herede . rursus mulier in matrimonium rediet it constituta eadem dote, aut si heres stipulatotis non tantum consenserit redintegrationi matrimonii, sed etiam redintegrationi dotis, ut inrotheus tradit recte hoc locormale I halelaeus. de Stephanus , di ex Latinis Aecurtius, satis esse, si consenserit redintestrationi matrimonii . Hoeenim ipso tacite etiam consensis e eum videri redintegrationi dotis . Quod verba huius responsi certe non fuerunt, neque l. 53. stipulario . sv. i. prox. In muliere quidem v tum hoc est , nisi aliud edinvenerit nominatim , eam ren vatis nuptiis, tacite etiam dotem renovasse videri, quam dederat de .suo . l. do em . quae 3 o. ct L po i divortium g

eod. tis. In extraneo sane non est verum .

Ad vi Mulier de dote, quam dedit pacta et . ut si in matrimonio decessisset, fratri nus redderetur: isque in eum ea m II

ptilium Uir mulier decedens quasdam res dotales marito te

ravit . di aliis r quosdam ex servis dotalitas manumisia.

Nuaesitim est, an maritas earum nomine . quas seravit ma

dier. ct servorum, quos manata e rvin tenetur e Respondi.mhil noponi, cur non teneretur et tum etiam heredes destin m tam thalariis , quam libertauibus obnoxii Di.MUlier in dote danda pacta est, ut si ipsa in matrimo

nio moreretur, maritus fratri dotem redderet, & in

eum quoque casum frater mulieris dotem sibi reddi uipu . latus est . alioquin ex pacto sororis non haberet actionem , . a d. s.pem Me iit. Alteri paciseimur inutiliter. Post velo moriens mulier tellamcnto quasdam res dotales ab her,dibus suis, non a fratre. quem heredem non instituit, sed ab aliis heredibus suis marito . de aliis quibusdam amieis, vel cognatis legavit, & servos etiam quosdam dotales nu-niimilat per fideicommissam. Quaeritur . an frater, qui stipulatus est in easum mortis sororis dotem sibi teddi. ex stia pulatu eas res, eosque servos dotales repetere possit 3 -- spondet, posse e quia semel quaestam fratri obligationem

ex stipulatu soror auferre, de adimere non potest. Caeterum maritum , de caeteros legatarios, de servos manuiniosos habere actionem adversus heredes mulieris, ut conse quantur legata , de libertates . Ponendum est , mulierem statii ut putanti morte sororis soluto matrimonio dotem sibi reddi , voluisse mortis causa dotem donare fratri, ex . it de dote praeleg. Dcc a fratre tamen . ut posuimus, sed

ab herede mulieris legata suisse relicta e quae nec relinqui pollunt a donatario mortis causa , legata scilicet. sed fi deicommissa tantummodo. I. s. aleo, C de meicomos . Ad L. LVIII. de Donati inter vir. & uxor. Si praedia .ra Uncipia Seiae data effecta fini eius tempore com invi ut, ac postea tempore metrimonii , aliis accepti, redita sunt equid iisti est 3 Respondis , secundum ea, qua propo-

392쪽

reni r . negotium polim gelium videri, quam rionem in ervenisse . Ad s. Item . cuin quaereretur de cibariis mancipiorum . respondit e Tempore quidem erectilinastis data cibaria repeii

non possunt. , sed nee tempore matrimonii , si ea mancipia

tior, omnibus est differentia in causa don tionis. quae iure civili recepta est inter uxorem , de concubinam, quod coneuhinae durari possiti uxori non item, L 3 i. donationes. de donat. Quod si quis concubinae donaverit praedia , de mancipia quaedam , de deinde eandem concubinam procedente consuetudine , dy assectione ioborata, duxerit uxorem , ct res , quas ei in concubinatu donaverat, ab ea receperit, aliis rebus datia in earum vicem e scaevola ait, Bregotium eum gessisie potius cum illa videri, id est , permutationem rerum contraxisie, quam donasse, quae ei tradidit in matrimonio . in vicem earum rerum, quas ei in concubinatu donaverat e de valere igitur,quod cum ea gessit Post contractum matrimonium. Permutatio enim longe

dictat a donatione. I. ita conflan a r g. p. de stire Di. Addit Scaevola . donasionem etiam non videri intercessisse , si mancipia uxorii, quae erant in usu communi mariti . iv uxoris, maritus de suo exhibuerit, si eis cibaria de suo praebuetat et quia de ipse ministerio eorum utebatur et & naturalis ratio postulat, ut cibaria praestet familiae servorum, qui ea utitur et de ideo condice te ea cibaria maritum non posie, seu repetere ab udiore condictione sine causa , vel ex injusta causa , L sed s vir gi. s. vir. I p. hoc rit.

Ad s. ult. Ilius rebus matris intervenire solitus, pechnim matris, consentiente i a mancipia, ct res mercatus, emptionum in rumenta tio nomine confreue decessu in patris Io; flare . svassum es . an marer eum marito suo experiri. O

in ea pecunia vestiis esse et in ra anatim , qtiam filius decessit. de pectilio ctim patre , in cuius sese flage 'isse pryonaitiri actionem habere e s donavis . repeti posse , quando loceti sior ex ea donasione pater factus es .

S Equitur in I, ut . hujus legis, neque marito donare

uxorem posse , neque illio communi, quem maritus hahet in potestate, quia marito quaeritur, l. 3. s. secvn miboe iii. Et ideo , si lilio mater donaverit pecuniam, qua suo romine praedia, de mancipia compararet , condicere uxor Dea marito potcst, quatenus locupletior ex ea donatione iactus maritus est is quia quae donat filiosamilias , quem etiamsi ipsa genuerit. de creaverit. sane donare marito via detur et quae donatio sure civili impiobata est . Sed si mater filio non donaverit eam pecuniam , sed quasi procuratori negotiorum suorum eam pecuniam ei dederit. mortuoslio, ait, mulieri in maritum filii nomine esse actionem depeculio intra annum, juxta iit, qtianda de pectitactio annae..D. Res est perspicua satis Ad L. L. Sol. matrimonio . as remis retas in dotem datis,

pactum intercessit, vi ex Pactinque causa dos reddi deberet , ipsa res restitueremur. halita rasone augmenii. ct d minuitovit, viri boni arbitrarvet Dae Hro non edictarem, ab inittis aestimatio eartim . sitiastrum es e rem res qxadam, B at marigvis vendideragi eas rena r an secundum pactum, in his ad inlitum pertinerem Respondi: rei. qtia ex- fiant, se neque volame,neque rartim habende m iere venissenti

perinde reddendas, vis e s ntilla astinario intervenisset. TRanseo ad L so fol. mairim. Mulier viro dedit in do.

tem res aestimatas certo pretio e mox pacto convento hoc actum est inter eos. ut maritus soluto matrimonio non haberet electionem. utrum malit res offerre . an aesti reationem earum et sed ut omnino res ipsas offerret , di r silueret , habita ratione augmenti . de deminutionis insarum ierum honi viri arbitratu . puta . ut restitueret etiam earum Ierum augmeatum et deminutionis autem compent

satio fieret cum augmento , A quod plus esset in deminu tione . quam in augmento . id pertineret ad mulierem . nmodo eadem deminutio contigisset sine dolo, de culpa mariti . Ac praeterea hoc actum est , ut rerum dotalium . quae non exstarent tempore soluti matrimonii. xllimatio dicta ab initio reuit utretur mulieri, vel heredi nus. Loctantes vero ut ipse omnimodo restituerentur. Porro si maritus res quasdam dotales vendiderit, quae exstent tempore seluti matrimonii. quaeritur . an eae etiam res uxori omnimodo restituendae sint e Et ait, restituendas esse . . quia exstant, venditio eas non peremite restituendas . inquam, eas eue , si neque volente . neque ratum habente uxore, venierint. Igitur, nec invita muliere maritum li-herari offerendo earum aestimationem . Voluntas , aut ratiliabitio mulieris exigitur . si res sint immobiles, quae amarito venundatae sint, M. Iese pactilis. Quia pro inaestimatis hahentur, non si aestimatae lint. vel pro aestimatis. Non item , s snt res mobiles . non item si pondere, numero, mensura constent, ut L res in do em gr. Iv. de jure dot. hae

omnes res dotales,puta. res aestimotae, res mobiles, res. quae pondere, numero, mensura constans, a marito alienati pos sunt sine voluntate uxoris. Non etiam res immobile: inaeis

iii malae, quae proprie dotales nuncupantur . Ad L XXVI. de Tut. de curat. dat. Seja egressa annord odecim , decreto preioris ex inquisietione dastis es t torqvagi ninori . Quaero, an excusare Ie deberet Raespondi .

secvnum ea , quae proponerentur , neque excusationem n

cessariam esse , neque obligari, quod non 8ereret.

S Multui Let s. de M. O curat. dat. ex qua intelligimus.

tutorem decreto praetoris ex inquisitione puberi dari inutiliter, atque ideo tutori, quem praetor pulaeti dedit, neque excusationem necessariam esse , neque obligati eum, si negligat negotia puberis . puberi curatorem dari . non tutorem e curatorem indifferenter dari modo puberi , modo impuberi. Tutorem tali impuberi. Loquitur Scaevola in hac lege de tutore puberi dato ex decreto praetoris . ex inquisitione. Quaero. an idem dicendum de tutore puberi dato testamento patris a Sic sane et nullam esse dati nem , non jure datum tutorem videri . verum hoc casu a praetore citra inquisitionem confirmari potest . quia sussicii electio, et judicium patris , ut I. d. v. de conmm i Denique a praetore puberi tutor dari non poten . cons mari potest ex sudicio patiis. Nec igitur dationis, & co firmationis eadem prorsus causa est. Dicitur quidem, de qui confirmat dare. I. iure ad. s. tili. O l. m. de rectam. rvet. LIen. s. sed cum veteres, C. de necess hered. Sed aliud est dare confirmationis spe . aliud dare directo, de simpliciter .

Ait in hae lege , quas minisi, id est , quasi pupillo . Minor pro pupillo, ut in s. r. vers. Ads nummi, Incti tui. qiubas

alien. sic. vel non.

Ad L. XLVII. de Administr. de perie. tui. Titium, in Mae

to , omnia fieri eam Mavit irairis mei consso.'Dod piseeo ses, irristim fiet o Titius solas a debitressus exerii r an lita berali esevi y respondi, si di administrationem Maevio de disset, hon recte sol Itim. Ad F. Quantum autem filio meo diuratim sufficias . Marina .er Ianuaria aestimabunt. suaero . an consenti esse debeanaimores arbitrio mulierem a Respondi. Ampium boni viri arbitrio faciendum. Ad g. Tutores dati ad res Italicas, ixtimnenta Roma repe

riertini debitorum provincia ivm. M pictima Rema. arus tili tanqae petitum fuerit. DIDitir . stiam , cum neque debitores in Italia essenet, neqvie eortim praedia et os hae exactia ad Italicae rei ititores pertineat3 Respondsi,si provincialis con iras ut esset, non pertinere e reo ere tamen ad officium e rami ne inflatimestorum ignorantia contria I eos, ad quora ua ratio periineret , laurei.

Comment. Jacobi Cujacij

Multa

393쪽

dis In Lib. II. Respons Cervidi j Scaevolae . qa6

M Ulta alia resim sa Scaevolae de tutelis suppeditat ALA .de admin. er peri tui. Quorum i . hoc est . Qui Ad F.Praesectus legionis ita res antento rarii e Mon , ut si in dato filiis suis impuberibus tutore Titio . & Maevio. Ira- arbitrio retortim iuii mei si voluerint hujut faexma tinia, intre suo subsunxit, se velle de rogare omnia pupillorum' ferre vi raram nomine,ita ne nummi di parganium suaero si negotia geri ex sententia Maevii fratris sui . miris dii bis apparuerit pecuniam ferierata a iugoribus, sudicis et ieta tin-μν -Macte di, uia, edi N addito, ut hic proponitur, volo, eras Curas an vero eas cluas stipulati sun/2praestare debeam

raris . irrirem esto quidquid De Maevio gemim erit: si solus Respondi: s secundum violandarem desumi elegissent usura. Titius non adhibito Maevio a debitoribus hereditariis pe- rtim prae lationem.neque putili nomine in faenus dedissenti lacunias exegerit, non erunt liberati: quia non recte solve- pretietur, quod te lator voliasset. runt soli tilio, videt ieet si Maevius non fuerit honorarius , tutor . sed commissa ei etiam fuerit administratio tutelae et aeri Uidam tutoribus datis filio suo impuberi, ne eritissent commuam ei suisse sane illa verba pervincunt, nummi. quos in arca filio relinquebat. dispergeren- Thatim , Maevium iviores dedit. Honorarii tutoris v tur in plures, ut ait, pluribus stilicet frenoris eat , nsuntas exquirenda non esset, licet testator irrita esse sussisset in arbitrio tutorem posuit . ut ipsi eos nummos si hi sume quaecunque is , cui tutelae administratio credita est . line rent, & pro illis inferrent ration thus pupilli uncias usitat.

Q Uidam tutoribus datis filio suo impuberi, ne eertinummi. quos in arca filio relinquebat. dis meten

Iulum , et Maevium rviores Mitig . non tam Lutoras vom tur in plures, ut ait, pluribus stilicet frenoris ea uti, si

suntas exquirenda non esset, licet testator irrita esse iussi et in arbitrio tutorem posuit . ut ipsi eos nummos sibi sume quaecunque is , cui tutelae administratio eredita est . line rent, & pro illis inferrent ration thus pupilli uacias unitas. honoratio tutore gereret. Neque enim semper expedit . B quae usurae in centenos quotannis reddunt nummum unum, i , -- , sequi sudicium, Se voluntatem defuncti. verbum nec cillae sunt eis mitiores . Centesimo duntaxat anno sor- est Quintis. potentis, esse . quod in albo legitur . quam quod tem aequant. Tutores vero acceptis nummis, eos scenori rectamenso . Quod de alio exemplo comprobatur in a. aliis oecuparunt. vel apud alios maioribus usuris . veluti responso . Si jusserit testator . libero & soluto arbitrio dua- semissibus . at centesimis . Quaeritur iudicio tutelae utrum rem mulierum diurnum . sive dinium pupillo constitui. S r distari alimentorum causa . liberum illud arbitrium

mulieribus non permitti. sed redigi ad arbitrium honi viti,tit l. s. g. Ahimantis, hoe tii. Non semper exacte obsequi mut voluntatibus desunctorum . Tertium responsum est hujusmodi: Pupillo locupletissimo alii dati sunt tutores rerum Italicarum, alii tutores rerum provincialium. Qui

rerum Italicarum tutores erant. Romae chirographa protem aequant. Tutores vero acceptis nummis, eos scenori aliis oecuparunt. vel apud alios maioribus usuris , veluti semissibus . at centesimis . Quaeritur iudicio tutelae utrum semisses, aut centesinas e an uncias tantum usuras pupilli rationibus inferre debeant 3 Et ait , uncias tantum usuras

esse praestandas, si suo. ut praesumitur. non pupilli nomine

pecuniam foenori oceupaverint: quia scenoti occupantes suo nomine subsequuti videntur . de elegisse iudicium deis functi . qui voluit nummos apud eos remanere , si ipsi vellent ab ipsis retineri sub unciis usuris . Uncias usuras suomiscite dicimus , de unciarias . ut unciarium scenus Corn. Tacitus I. annal. IE .lah. inquit . fainctum esse . ne qais vincialium debitorem repererunt. vel . ut hie scriptum est . Corn. Tacitus I. annal. IEM inquit. sanctum esse, ne qias reperierant, quibus cavebant. se soluturos debitas pecunias timciaria faenore amplius exerreret. Livius lib. q. Id sanctum Romae . vel ubicunque conventi fuissent: de chirographa C esse Duilia lege, ae postea alia lege i ne amplius semuncia quidem eorum erant Romae. Caeterum ipsi , honaque e rio frenore . Quamvis autem species hie proposita sit dorum erant in provincia r quaeritur , an ex chirographis testamento cuiusdam praefecti legionis. tamen de in quo, Romae repertis, tutores rerum Italicarum convenire eos , libet alio testatore eadem poni species. idemque responde exigere in provincia po*nt 3 Et ait, non posse e rectissi- deti potest. De officio praesecti legionis , quale suerit , si

me i quia provinciales debitores sunt, non Italici: ostulo scire cupis , adi vegetium a. cap. 6.

tamen eorum incumbere, ut Provinciales tutores de re. - - - - -

periis Romae chirographis certiores faciante m. inquit, Ad vi Luesus I itius mutuam pectiniam a iniore aecepit, e provincialis coniramis est et . id est . si debitores essent proia rem hereditariam pignori ei dedit e Tost triennium . iam sti. vinciales. Sic respondere Scaevola solet . ut in 1. responso heribus his . avorum tutela administrara m . Leo Mnata ius i. s S ad iura nem Maevio dedisset . & in vi rese destincti adiudicata sum . quia mortem titi, heres non est sponso e s manent r/s pupilli . de in s. se secundum voluntatem vittis . ameritur , an id nomen pupillas recmare poesi DFuncti elegi seni, At in I. 11. qui Roma , s. Ageritis, in s. Respondi, re sim ea, qua proporantur, id nomen ad onus

seq. de ver, obedis . Maevola ait s. non ambigens, non tutorum non perimere . defuncti elegi seni, &in . ra. qm Roma , s. Ageritis, in s. Respondit Iecvn m ea, qua proporantur, id nomen ad omesses de ver, obelgas . Maevola ait s. non ambigens, non tutorum non perimere .

- -adio sae, ut Chrys,st. loquitur m ad Ephes O r. ad Tega . cap. r. II T E Tres defuncti, quem familia necasse dieehatur . t dum docet . & in Laeris serit t. hune artie i,non dubitati, XI tori pupillotum quorundam re hereditaria pignorinem fgnificare. sed adseverationem , de affirmationem . A data . ah eo tutore pupillorum nomine pecuniam pupillapso quia . comme I a dit. rem mutuam accepit. Post triennium finita tutela pubertate pupillorum, heredi supradicto, quali indigno, & ingra--- - - - to fi lcus eripuit hona defuncti, quod necem ejus exsecutus,

Ad I.A matre datus testimento tutor . eum ptitarei se tuioa de ustus non esset ex Senatusconsulto Syllan. Et quod anterem esse, distraxis bona materna , o parerna pupillorum, O vindictam necis deiuncti, de ante quaestionem de familia dee est non solvendo . sitiarietur, an pupilius res posse vindi- habitam, sumptumque de noxiis supplicium heredita-

caree Respondi, s manent res pupilli, vindicari ab eo posse. tem adiisset , atque ita heres ille, ereptis sibi bonis defuncti , quae tibi habuit sola . desit esse solvendor de const-CTrtum est, testamento matris liberis impuberibus quenter minus idoneum sectum est nomen . quod cun non iure tutorem dari. d. ter a. Ap. de eonstri itit.quia illo tutor contraxerat . mutuam ei dando pecuniam pupil- patri soli qui impulseres habet in potestate. hoe jus lex ra. larem . pignorisque causa exstincta . ouod erepta hereditata dedit his verbi si meres fias uti super peranda tufetive late non possit consistere pignus rei Dereditatiae . quod suae rei, cte. Sed si datus fuerit tutor testamento matris, nee E me ab initio constitisse intelligitur . cum pronuntiatum confirmatus decieto praetoris . vel praelidis cindiget enim est. non jure aditam. ergo non quaesitam heredi heredita- confirmatione o cum errans in jure putatet, si recte tui, tem videri. Ae quaeritur periculum istius nominis, Ia Periarem datum, bona mobilia. de immobilia pupillorum pa- de recte debee utrum pert ineat ad tutorem . an ad pupillos confirmatus decreto praetoris . vel praelidis cindiget enim confirmatione o cum errans in jure putaret, se recte tui rem datum, bona mobilia. de immobilia pupillorum paterna . & materna distraxit, Ae protutelae actio, qua tenetur

pupillis . inanis sit Dropter ejus inopiam, quia hona pupillorum esse non desierunt, nee sunt cum effectu a prolutore abalienara , recte definit hoe locor eorum bonorum vindi eationem pupillu competerer si solvendo suetit protulor, forte non competit pupillis vindicatio, propter auctorita tem rei iudicatae. ut puta, si facta alienatio fuerit, ut oporritet, ex decreto Plaetoris , vel praesidis honorum immobiqlium . iuxta orationem Severi Imperat. de qua est tit. ille de rebam qui sub ivit. vel cum sunt sine drirnon altem Tom. III. Poli. Et res ndet, pertinere ad pupillos, non ad tutorem rquia scilicet tempore finitae tutelae idoneum erat nomen, sisto nondum vindicata hereditate . l. 3 s. in print. Me iit. Et ideo nomen illud recusare nee agnostere pupillos non posse. Ad g.Altero ex duobus fratribus fodii honoram . O nepstiationis defuncto beredemio, parrutis metor ventiis omni seommunis negotiationis mercitat, in Di redempsis, negotium

394쪽

et T

roiit, an usi ras peemiae praemiis debeas 3 Respondi, secun- A habere tres liheros et Ac praeterea patruum esse pupillio te.

m ea. au proponuntur, pupillo muram . non compen- gitimum tutorem , di dativam utique tutelam cedere letiadatim prae Adtim . timae, atque adco vitiosi se tutorem a praetore datum ha aventi tutorem legitimum , ut I. s. c. qua dare ivi. vel e r.

DUO sunt stat res socii universolum bonorum, & nego- possini. Et praetor ita decrevit, F legitimum i forem ha hiitiationis eiusdam . sive mercaturae certae et quorum ivior datus es, non est tibi necessaria exin Iio. Haee est senaunus cum vita decessisset relicto filio impubere , tutelam impuberis patruus,qui es revire stere,quasi legitimus tutorsin epit, A venditis omnibus mercibus communis negotiationis , alias merces sibi, id est, suo nomine comparavit. A ex eis mercibus sibi soli negotium exercere coepit.Quaeritur . pupillo utrum patruus usuras tantum praestare debeat pecuniae redactae ex venditione mercium communium pro rata suae portionis. quam pupillus in ea pecunia

habet et an uero etiam praeuare debeat pupillo incremen tentia praetoris. Ita decrevit praetor errore plane deceptus: quia eupillo nullus suit legitimus tutor, neque patruus, netisque alius agnatus. Quaeritur, an qui datus est tutor a praetere, tutor maneat 3 Et ait, tutorem manere,quia vitiosum

praetoris decretum est, in quo fassa allegatio expressa est tiquod falsa allegatio tutinis extorsitem tutori prosit se circumvenisse praetorem . i. t. c. se tu . vel evrat. s s. allegatieritis. D. Sed necesse est, sicuti hie proponitur, ut salsa illa allegatio sit expressa in sententia pratorie alioquin propter tum quaestuum . de comi,endium , quod secit ex posteriori B auctoritatem res sudieatae, salia illa allegatione in sententia negotiatione , quam initituit suo nomine . aliis mercibus reparatis c ut idem Scaevola loquitur is L qtii Roma ratis. callimachus, demer, ob it ) ex supradicta pecunia 3 Et ait, usuram tantum pupillo esse praestandam pro rata portionis. quam in ea pecunia pupillus habet . non compendium sa-cium ex posterioli negotiatione: quia finita est societas morte unius ex sta tribus , de post esus mortem negotium sibi soli partuus exercete coepit, redemptis aliis mercibus. D longe alia est ratio Ls8. - negotiationem qn hoc tit. nequis eam objiciat. Quia ibi liberti ex voluntate, praeseri.pto defuncti idem negotium exercuerunt post mortem quondam patroni, filii impuberis, nune patroni sui nomi ne, ut iidem exercebant vivo patrono. Ergo impuberi. non Abi, siret iusserat testator , ut perseverarent post mortem

suam in eadem negotiatione. eamque eodem nomine exeris Ccerent. quo & exercebant se vivo . Aliud est usura pecuniae. aliud compendium . sive incrementnm negotiationis. Usura ex obligatione est e compendium ex re ipse . ex re aliqua, de ex industria nostra mercandique peritia. Ad F. Tutor rerum Italicarum . eonvensvi a creditore proavinciali, tibi rem pupillis hostiis solvit. PMisum est, an id

thleta iudicio reptisari poseti t Respondi, nihil proponi, inae non posset. Ex s. ult. hujus leg. summe notandum hoe est. quod lii tutor rerum Italitarum solverit ereditoti provinciali.

quod ei pupillus debuit. id pupillo eum reputare posse.

quamvis fuerit creditor provincialis non Italicus cui solvi

tur Pupilli nomine a dummodo solverit eo loco in Italia, nubi bona pupillus habuit e quia & ibi conveniti pupillus

possit in Italia a creditore provinciali. nondum in provincia in qua contractus initus fuerat.Lst singulare responsum Ad L. XXXuII. de Exeusat. tutor. Dui t testamenio ttitoretius fueras, assilio prauore, dixit . fe ires liberos haberer a Iecit fraeterea. halem parratim legitimvim intoremve vitiose tutorem datum . Traetor ita deerrait: si tissimum tutorem halenia insor dius ei non est tibi Meesaria erucasio.su To, ctim nemo sarravit impuberi tutor eset. an nihilomin sivior remis: A p Responditi, Detindum ea, quae proponerentur. quamvis justas excusationis causa, haberet, non tamen eis. eriti tum proprer vigium prontingiagionis.

Ad I. Item quae to e si a vieviset sentemiae, an ob id . quod

sub moditione non inpressa, standum esset rei iudicatae neu tutor maneret, hos . ervo inνiIo. s. cum praetori ad Senasti rans Trebelliam At in hae specie tutor manet propter viatium manifestum sententiae, ut ait. Quin re si fretus semientia praetoris non gesserit tutelam tutelae utili actione te netur , nis x x-o, lac, ut est in Basilic de errore potius.& ipse ductus non gesserit tutelam, puta. quod se jure trium liberorum excutitum credereti Si, inquam , errore potius, quam malitia ab administratione cessaverit: Si enim malitia quadam, utili actione tenetur e perinde atque si tutelam ac ministrasset.

Ad L LXXXV. de Heled. inuit. Lucitia Thitia, qta patrem habesar, tectamenio ita erat irThita frater metis es asse mihi heres ms . Si inihi ratas heres cse noluerit, avi ( quod

abominor ) privs morietur, quam meam herediarum adierit, auet fili maliamve ex se nitidi inamve non halelii a ivne

Stichvs Pamphila, servi mei. steri in herede, mihi

quis pargitas funio. Quaero , cum mitis hereditasem adierit. H liberos adsidae hereditatis tempore non hane de an

Stichvs . O Tamphilas eae timuiuiona liberi . edi herederesse oossint. Ium Daero, s ex Dissiturione neque liberi, neque heredes esse possint, an in parram hereditaria videantur adfecti 3 Responditie apparet quidem non eam mentem tecta

loris fuisse . vi quenquam heredem adhiberti stafri . quem aperte ex asse heredem in liguisset. Igitur , se frater adiis,

Stichum. er Pamphilas heredes non ervivii, quos Hs ampli Mnoluit heredes esse. s frater. Ficquam hereduviem adiret, decessisset liberis relictis Nam prudent eon Ilum gestam animadvertitur e non enim fratrem I m heredem pratast sussilat uti, ista ct rivi liberos . EX his, quae restant ex lib. 1. quae omnia hodie dare de crevi. primum datur l. 83. de heres. inctii. cuius legis nomen . & fama est magna satis apud iuris studiosos. Qui dam testamento ex asse fratrem heredem instituit, eiqueseeit vulgarem substitutionem in hune modum e F fraeteretibi heres esse notaerii, id est . si repudiaverit hereditaten an eam . avet se moriatur . antequam hereditarem meam adierit, avidiumn filiamve ex se nartim. natame, non haltierit. quod

tacite est,avi etiam s hereditarem adieri , , stitim. Fliam

ex se natum natum H non Miserii, t e Srichus, ct Tamphilus fervi mei liter. O heredes fumo . Si hereditatem frater adierit. exspirasse videtur sul nitutio vulsaris . l. s. c. si

Verum i , , , actio in h- dari de Nar Oesponssi: n et Q. O aliis Destiti vulgaris finitur aditione. Si igitur,

I re milvs Ae tiro rure tutum It --- oons AF -- ut dixi frater hereditatem adierit exspirat substitutio vulgaria servorum etiamsi aditae hereditatis tempore , ut alii neque silium. neque filiam habuerit. Serva, quod ait, adimiae hereditis iis temporer dummodo igitur moriens mortis suae tempore habuerit liberos. Contra , si hereditatem Non adierit. & moriens filium . aut filiam reliquerit, etiam ex spirasse videtur substitutio vulparis i quia filios fratris manifestum est testatorem praetulisse substitutis. Excluduntur itaque substituti adita hereditate . Ad si liberos mortis tempore frater heres institutus habuerit. Exeluduntur etiam substituti non adita hereditates; liberos habuerit,quoniam testator non aliter substitutos admitti voluit,quam si utrumque concurreret, si non adiret stater, etsi liberos non ha

s errore posivit quod se pro itire trium se roram, Dod alie-gabar. execurum raederet . quam malitia, at ad indiratione res siet, tigilem actaonem non dandam .

T T absiluamus etiam emera . quae ex hoe libro sunt

responsa de tu is , veniamus ad L 3 i. de ericis. ivit. Ab initio huius legis, quod tale est, sud testamento tueor avius fueras, amovenda est . aut amovenda videtur vox gesta enso. ut sit, qui tutor disti, fueras, a praetore scilicet, non testamento e quoniam si testamento tui, datus est, egitimo tutori, de quo mox apit, locus esse non potes3.

U. YO testantitus. Conementius igitur ita speciem po nam e Tutor Romae a praetore datus se racusat, diema, se

395쪽

ry In Lib. II. Respons Cervidij Scaevolae. yso

heret. Itaque ut est caudantur substituti lyncin adierit, ne- A In eontextu autem hujus Lyra. recte legitur, ut in Florent. cesse est . ut etiam liberos habuerit; sin vero adierit, non nectila est ut etiam liberos hahuerit mortis tempore. Qui autem non admittuntur ut substituti in assem , nec admi cuntur in partem ut adsecti, ut coheredes : quoniam test eor fratrem voluit assem ntegrum habere . ut L verbis,

ait. seq. De hisce libet is quaeri solet . quos frater reliquit. quo iure heredes sint patrui de iuncti. Neque enim eae t ii amento heredes esse possunt, qui insiluit, vel substituti non sunt, sed positi tintum in conditione . Et verius est , eos, qui iunt in conditione . non esse in dispositione . ideli, in institutione, ut patet ex I. as, mutis . s. idem credend- . in s. in omnitas. de liberi in poclum. i. rg. irram. visit. q. Consequens igitur est, eos mortuo patre suaero . eum Nia impubes, non . t bes . Nam si pubes filia prior decesserit. esus hona pertinent ad fratem superstitem iure legitimo . iure intestati, non ad substitutas mulieres quia substitutio pubertate finita est . Vnpvillari et hae i. Ad L. XIV. de Carbon. edicto . Quaeristir an impules . qui honorum possessionem ex carboniano accepili , s. ammtiam

possessio ad eum translata faeni, pubes factas ste pretiori, partibvi fungi debeat 3 Respondit . in eo, quod a possessore

petet, probationem ei incumbere.

D ufes Consequens igitur moi tuo phre C Mera, quae stiluuntur Inisus libaennsa erunt Iovi

ante, vel post aditam hereditatem patruo herede, esse iure iis spe Ac primum, quod est in I. i . de Carb. edi.

egitimo, id est, ab intellato. Et legitimos igitur in hae a nam explicando est labor aliquis modicus.

specie praeserri testamentariis heredibus, id est, substitutis tit L Sao quis ira heres. IV. Me tit. Et praeferri secundum

voluntatem . ut ait, & prudens consilium patrui, qui non cantum fratrem, sed etiam fratris filios praetulit substitutis. sui omnino voluit, filios fratris praeferri subiti tutis, etiam in casum aditae hereditatis. Unde cavens tamen ne colligas.tit nostri faciunt, directo posse substituti heredi instituto in casum aditae hereditatis . quia nec in eum casum fratri substitutio palam facta proponitur, sed in eontrarium ca sum . nempe hoc modo: si non adierit, aut liberos non habuerit . Et ita haec lex explicanda est .

Ad L. Den. XLVII. de vulo di pupali. substit. Qui has Mi stitim , ct filiam impuberes, instituta filio herede , fidiam exheredavit. in , s sum infra stiteriarem decessisses. F- iam eidem ueluti et . Sed Dia , si ante am nuberet. de re geri . tixorem suam . item sororem Arint. Evino , ravi filia imisbes prior decesserit , deinde irarer ejus imp

r an filii hereditas ad uxorem. O fororem testasorii iures Mifflationis pertineat I Respondi , secundum ea . quae pet

ponerentur, non Umbere.

Carboniana honorum possessio datur liberis defuncti ima puberihus. quibus si controuersia status . & bonorum paternorum . dilata quaestione status, ct honorum in tempus pubertatis , quo tem re etiam finitur Carboniana . et

xi es que provisionaire. At si tempore pubertatis, in filium

impuberem . eui data est bonorum possessio Carbon. ( datur a pratore vel tenus . non re ipse i datur jus, non cor

pus et Fonorum possessio praetoria est juris . non facti, e estiniatire o Si, inquam. tempore pubertatis in filium impu- herem , cui data est bonorum possessio Carbon. etiam te ipsa translata jam fit possessio corporalis honorum desuncti patentis, quod fit utique non aliter . quam si filius eaverit. id est . satis dederit de bonis interim non deminuet dis , di relli tuendis adversario, si secundum eum iudicatume erit: Sane hoe casu in quaestione status, ct honorum . quae

disiepiabitur post pubertatem filii, filius ipse quasi possese

sor, quoniam translata est in eum possessio. rei, & defen-ris partibus fungitur, nee et onus probandi incumbit sta tum suum , vel sus suum . quod habet in bonis. quibus de agitur , tae imis. g. I se iit. Si vero non sitis dederit, a que adeo nec in eum translata suerit possessio corporalis in eo quod ab adversario possessore petit, sane probatio ei ineumbit i quia actoris partibus fungitur . qui non ex asse heredem instituit, filiam exheredauit. Uitique .e nMua tegi

ro substituit in serandum casume quae substitutio pupillaris dieiturn jure fit etiam exheredatis, in bonis stilicet, quae acquisituri sunt, vel quae jam proprio jure aequisiverunt, his m. l. io. sed F plures. I. I Murvios . Me iii. Puta filio substituit . si impubes decessisset, filiam: filiae aeque. si an- Dtequam nuberet, id est , ante nubilem vitatem ( se inte eretati oportet omnino ) quod est , si impubes decessisset

substituit uxorem suam eorum matrem, vel novercam, de

sororem suam eorum amitam et filia praemortua in pupillati aetate, deinde filio, filiae quidem bona. n qua sunt . pertinent ad uxorem. S sororem testatoris iure substitutionis. Istii autem bona ad eas mulieres eodem jure non pertinent rquia substitutae mulieres sunt filiae, non filio. Pettinent istitur filii bona ad matrem, vel alium legitimum heredem de

stincti filii. Denique substituti, vel substitutae filiae , suhai-

tutae filio non intellisuntur. Hoc vult Scaevola in hae te oe. Et quod dicitur, si opponatur, substitutum substituto. substitutum videri instituto, ex Mi coheredi in prine thoe sit.

in s. sed se institvio . lassius. de meo substit. Quod quidem dieitur sina distinctione ulla . non spectato ordine sucis Ecessoris ordis mortis. id profecto locum habet tantum in vulgari suetitutione, per quam heres testatini constituiatur: hoe en certum. non in pupillari, per quam heres comstituitur, & testamentum fit pupillo, non testatori. Scam Ia in hae L spectat ordinem successionis . quatenus si prior impubes filia decesserit, ut prodivi, ei signifieat succedere mulieres jure substitutionis . tilio autem postea impubere defuncto , legitimum heredem ei succedere, non easdem mulieres. Ex diverso, si prior decesserit filius impubes . s gnifieat ei succedere filiam jure substitutionis. Filiae autem postea deiunctae succedere substitutos mulieris , easque in venturas in hereditate filiae etiam hereditatem filii . Quod latius memini me explicare ad Papinianum, ad Qti eo redi. Ad L. XLV. de Oper. liberi.Liberim negotiatoriae vestarii an

eandem negoriationem in eadem ei sale , ct eodem loco imviro patrona exercere possi Respondii , nihil proponi , eurnon pestis nullam iamnem ex hoc senili parrontis Q U A sequitur lasese oper. Illere. hoe is lir Libertunt

negotiatoris vestiarii. vel lintrari non jure a patrono prohiberi in eadem ciuitate, de eodem loco idem ne-rotium exercere . Vult sorte patronus monopolium exeriscere, & ideo invidet liberto eiusdem negotii exercitionem. quod non jure fit. Et ita etiam lib. q. respondit Mavola.verem hoe loco a Triboniano addita videtur haec exceptio, s hvillam lasonem ex hoc sentim parroras. Ad L. XLVIII. de non. liberi curio de eo . Di libertumefacturae crimine acrufavit. Respondit: si ei modi efractvrae erimine at aras fiet, ex Po. s probaretur . in mesallam

distis et ei: denegandam honorum possessionem. I Dem Scaevola in I. S. D bou. Gert. desanit, non post ejus liberti patrono dati bonorum possessionem ex edi

cto praetoris . quem patronus maior viginti quinque an-Dis, ut eae igitur, hi Ap. Me iv. quem, inquam . patronus effracturae erimine accusavit. quo sei licet casu ad crimen capitale est , & irimat estraetori metalli poenam e ut o dixerit libertum es, e nocturnum confractorem cardinum . & effractorem aedium . sive ut loquebantur, apertuis larium, e es tin eroebeleur . Ad L. vit. Unde e nati. Inremia reliquit sororem se iis clam dirivso patre naiam , o praegnantem matrem ex alia

396쪽

alio m rigo mitrio, s mater hereduinem res diaverit dum A fundamentum testamenti id est . heredis institutionem iactui praegnans es, po eaque enixa stitrii Semproniam: an caetera non rescindit et caetera firma manent. Centumvirale

etiam Semnonia linorum Titiae possessionem accipere possit

Respondi. si mater hereditare extitisa est, eam, quae, M smet poneretur, Ionea nata es, accipere Iosse. ULtimum hujus libri responsum est in I. I. tinde e gnati . Quo cavetur, de eo iure utimur. matrem ab intellato praeterri uterinis sororibus deiuncti, vel defunctae. Caeterem matre repudiante hereditatem intestati filii . vel filiae . defuncto, v defunctae, tum succedere sorores uterinas . eadem matre , diverso a patre natas. s e natae sinteo vivo usive eo mortuo, modo conceptae fuerim eo vivor

alioquin non essent cognatae .L6. Titius, ct L seq. de Dii, in legit. hered.

JACOBI CUJAC IJ J C.

In Lib. III. RESPONSOR, CERVIDII SCHOLAE

Ad L. XIII. de Ino c. teliamento . milia Liam heredem in Bittiit, fila legatum dedit: esdem tectamenιo ira ravit. Ea

omnia . qtia stina ori fieri jus . ea dari, fieri vola ab

omni herede . honorum vere intectauo . Item , Dabore, qui mihi erit etiam sv jussero , ea tisi demtir . fiant. iudieium specialiter hae loco dixit pro querela incissiciosi testamenti, sive petitione hereditatis de inoficioso testamento a nam & sic appellatur . eodemque modo Plinius initio s. Epist. Ex redinti inquit . iuia, elim heressibus Dbscrip i cenatim rate iudicium . id est, querelam inom-eiosi testamenti. Et paulo in irae Verebamur, ne ex cendum virali sussirio rapina rei exirem. V Quintis. . cap. I. TUeredatorum . inquit, repetentium hexa paterna apud centumviros. Uulgo perperam . apud constitis, cum subjiciat de filio exheredato sub hoc elogio , quod meretricem amaverit . quastionem eae . an huic delicto pater debuerit ignostere, de centumviri. inquit, tribuere debeant veniam

n Ad L. LVIII. de Usuli. Destincta stiatiaria mense Decembri , jam omnibal fructibus , qtii in agris nasitim et , mense Octobri per relaxos sublatia i quaesitim est. virum perii heredi stumariae sevi deberet d etiamvis stumaria avre Calenae Martias. Pita, prasone, inferri de eam , deces rite an dividi debeat inter heredem fructuariae . ct Rempub. cui proprietas legara est 3 Respondii Rempti, Pudem

cum colono nullam actionem habere e minaria vera heredem stia se . secundam ea , Da proponerentur, insegram pensionem perte urum.

Q Uemadmodum fructus fundi dotalis , qui eo anno

provenerentur, quo solutum est matrimonium, dividuatur inter virum . & uxorem, vel heredes eorum, pro rara i cmporis quo matrimonium in eo anno stetit, I

qua fidei vitis eo itio . masti m es . si soror centumvir li iudicio o intierit. an Fidei commissa ex capite suprastria C fructus .s. Tapiniatas, alienam ii I. si .s marito . s. est.

etiam fructus ejus anni aequitatis ratione pari, quo finitus vel amissus est uiushuctus, platet dividi inter fructuarium, di proprietarium pro rata temporis . quo constitit usus- fructus eo anno in persona fluctuarii. quod multae admodum leges comprobant , I. ii operas Ed. De iit. I. I. s. pra si cus'. pei. Ls r. I. vel . de ti f. ter. Cui tamen sententiae adeo repugnare videtur prius responsum hujus L fg. ut

vulgo interpretes nostros traxerit in contrariam sentenistiam e qui ideo non eandem causam esse censuerunt fructuum fundi dotalis . de fructuum fundi fluctuatit absque

ratione ulla diversitatis. Et sane ab eis is ere videtur prius hoc responsum , niti. ut oportet. apte & convenienter las ejus responsi pro natur species et puta. dutasse usumliu

Dia r ut ita legamus e Titia filium heredem instititi, filiae eri P ctum toto eo anno , quo per colonos humatius fructus

pio debeamvir 3 Respondi , si Me quaeratur, an iure eorum , quos quis sit ab infectato heredes , bono ve possessores secessuros credat. Meteommittere possit 3 Restondi posse . multis notate probat aurem nee saritommissu ab im sandata deberi, quasi a demente .

Ex Lib. III. Responsorum Maevola primum datur l.

et s. de tho c. tectam cujus initio jampridem indieavi in Florent. aliaque omni editione Pandere perperam scriptum hoc modo i Tisia filiam her dem in Diuid . scio servium dedit i eum paulo infra ponat . filiam non heredem institutam , sed exheredatam fuisset de ideo egisse querela inosticiosi testamenti. quae competit exheredatis , atque ideo pro filiam . scribendum Dium, pro fidio

heredata legarum Antaxat dessii: de erit hvic species: Mater filium heredem instituit, filiam exheredavit, eique certum Deatum dedit, di aliis quihusdam, Ae in extrema parte testamenti apposuit elausulam hususnodi, quae vulgo dieitur clausuli eodicillatis. qua testamento relicta legata a declaravit etiam se velle ab intestato praestari, si sorte testamentum desilueretur. vel injustum pronuntiaretur, vel rescinderetur . Denique se velle testamento legata relicta praestari ab omni herede. honorumve possetare suo ex testimento . vel ah intestato , si non jure legati, iure fideicommim. Si filia adversus fratrem egerit centumvirali si dicio . ut ait, quae est querela inomciosi testamenti. &resciderit testamentum . intestatamque fecerit matrem pro parte sua e Scaevola quidem ait. fideicommissa ab inte- percepit. Et sub finem anni iam collectis coactisque omnibus fructibus per colonos . amissum morte fructuarii, S ideo fructuum a colonis eo anno perceptorum irentio nes integras,& indivisas debeti heredi fluctuarii, licet ta dius a colonis illatae sint, ex eis fructibus, sive pensionibus nihil proprietatio deberi. Finge a coloni. ee Ioni hi sertares. quibus fructuarius locaverat fructus landi fructu rii certa pensione sive mercede . ii . inquam coloni fructus omnes sunt collegerunt mense octobri . quorum pensi vis ex more solvere debebant fluctuario. a quo fluctus eonduxerant Calend. Mart. qui dies solemnis en locati ni huc faciendis. & pensionibus exolvendis . ut L Caesar . de T l. l. . s. re tonnario ,sol. mairim vita autem desunctus fructuarius est mense Decembri e S in anni igitur mensectato relinqui potuisse, ut l. 88. Lxtitis Titius. c. ti t. de r extremo, in fine anni a quandoquidem a die constituti

ex.218. de j . eodit. l. ex testamento et s. c. de fideiram. Sed Paulus, qui notas in Scaevolam scripsit, in hac specie easdeicommissa debeti negat pro parte hereditatis , quam evicit filia . quae obtinuit in querela, hae ratione . quae v tissma est e quia is, cujus testamentum inofficiosum et nuntiatur . quasi demens , sive suriosus non intelligitur habuisse testamenti factionem, LI s. tili. hoe iit. I. 3ε. de eras. 3. Et qui tes amenti factionem non habet , nee co- dieillos facete . aut fideicommissa relinquere potest . l. r. deletas. Iis. i. Qua ratione querela inmeiosi tena menti hoe jure rescindebat omnia . quae in testamento scripta erant. quas scripta a demento et hodie tamen eae Novella Iustin quelela incisciosi lc amenti rescindit tantum caput, de ususD.non a die locationis annus eomputatu e sicut a die constitutae, de traditae dotis . non ex die loesti fundi dotalis, d.LγRT in D constitutum usumli. ponimus Calend.Ianuariis et ergo interiit anni extremo . quo eata nulla est ratio partiendi fructus inter fructuarium . & proprietarium , imo integri sunt relinquendi fructuario e vel heredisructuarii r interiit, inquam, extremo anni. non medio anno . quo sane casu partitioni fructuum sociis esset . Ad s. Sempronio do, lego ex redactis fractuum oleris, er po rinae. qtiae habet is agro Farrariorum partem sextam sua-rittir , an his verbis visus'. legatus videatur 3 Respondi. non

sum. sed ex eo, quod redactum esset, partem legaram Dem

397쪽

33 In Lib. III. Respons

assum est. si h p. non esses, an quoianatis pia iem sthiasi redactam legaveris 3 Re pondi , qtio annis viaeri Nilialictam, nis esui rarium pectiuver ab herede an robetur.

Posterius responsum , quod est in s. Sempronio hujus

L est de testatore . qui ex redactu tructuum oleris, Aerotrinae . ut ait, quae habuit in agro Farrariorum nuncupato . legavit cuidam partem sextam et redactum dixit, ut Palladius de re rustica, Redlams tenties eo regii quod vulgo reditum, Varro resectum lib. idem Scaevola resectum , LI8.Lucius, 3. heredem . ad Senatastans. Trebeae Dixit itcmoleris 'porrina . Porrina quid sit notum. Amota litar. si sensitata , inquit, malo , ram intim porrim , timicum.

genere quid sit notum . At cum adjectio portinae exigat , tit olus hie aecipiatur in specie, non satis conliat, quae tit Bhaec species. Uerius tamen est sic appellari brassicam pereminentiam , quod antistet omnibus oletibus , ut illo loco matronis primo de re ruit. cap. l . vitia adsida ad olus. id

est , ad magnam quandam brassicam : qualem descripsit quodam loco Iosephus in historia Iudaica . & in Moreto virgilius: Hie otia, O lata fundevies tractia heia . Plinius

lib. et . forem oleris, quod Diostorides a patiare . Et idem Plinius a s. olus marinum, quod Dioscorides. h/dsacra Quaeritur autem, qui ita legavit partem sextam ex reditu fluctuum, oleris . de porrinae . quae habet in agro illo . an videatur legasse usumlauctum illius agri 3 de ait, non legatum usumfluctum . non legatam servitutem, vel in rem, vel in personam, ut in L acie an ea. sed ex eo, quod inde redigeretur partem sextam , atque ideo corpua, non ius, relictum e partem , inquam , sextam . quae non Ctino tantum anno praestaretur, i ed quotannis . nisi heres probaverit, voluisse testatorem semel tantum praestari eam

Cervidij Scaevolae . Is

ex ea pecunia ichnehra lu.rum lecerat pater si ii nomine . praelegato contineretur . necne: sententia dicta ab arbigro . phisus sic ait. contineri praelegato. quod sub nomine

filii rationibus ad filium pertinentibus pater adscripssset. notasset . puta . si ex calendario filii exegisset semiises

usuras , ut L hit. de pet ter. Id vero . quod exactum ante aves poli testamentum ex calend. filii, quod exercuit pater, in nomen suum , in rem suam , in rationes suas retulisset,

quata sibi aequisitum per filium sute patriae potestatis .

id praelegato non contineri, ut L pen. s. vlt. de aliment.

leg. Ait , postea sentenata dicta es, in placuit . Placet igitur,

est verbum solemne in sententiis iudicum, ut in I. Metrodorum A . de para. Thillactetem , haec sunt veris, in in sulam relegari platei. de apud Cicerii se legibus e re eri placere terminos , quos Socrates pepigisset. Et apud Senecam in Dol in . f. Tluet mihi in iuvim severe animadverti. Et in Martyrolog. saepe . Ilium gladio animadverti placet. Sententia vero dicta non est de his . quae pater ante testamentum a peculiariis debitoribus filii exacta verterat in rem

suam nomenque suum . de poli testamentum rursus transcripserat in rationem nomenque filiis, de iis . inquam . quae de filii. de patris rationibus adseripta sunt: sed a silii rationibus antequam moreretur pater , ab eodem patre translata in rationes filii: de iis dicta sententia non est . verum consultus de his Scaevola, respondit . ad haee quoque trahendam esse sententiam athitti . qua placuit praelegato continetii quae rationibus filii pater tulusti ae-eepta e quia Ae haec priusquam moretetur pater in nomen, S rationes filii converterate & ut eleganter ait. aequum est id quod ex eadem causa exegit pater . puta ex nominibus filii . de in eandem causam rediit . ad extiemum praeliari

filio. aut praecipere filium judicio familiae erose. iure praelegati. Et haec de primo responso . legavit sextam . videtur legalle sextas . qui quinquagesianam , quinquageiunas, ut t.2 i. rad. iii.

Ad L. LXXXml Me Legata I. Iucitis Tititit te timemo iraeaviae si s id inique liberorum meorum dedit avii donavi, avi in usum eonetis . atii sigi acquisivi. aha et ah aliquo da-ium , avi relictem es: id tibi praeeipiat, sumat, habeat. Filii nomine cadendarium feceras. Pelea sententia dicta est, ira plurale id euod sus nomine iratis filii in taleia io remans rat, ei deberi et non esiam id Dod exactum in ratione, Das pater can venisset. stuarais id, quod exegisset parer ex n minitas filii ante Iesamensam factum . iteram pia testimenium sagium in nomen siti convenisset: an ad ficium feeundum senten iam pertineret 3 Respondi id quod ex eadem ea ceramon, in eandem ea fam rediisset, deberi. T D pen. de Ierad. r. eontinet musta responsa Scaevolae, de omnia quidem certe praeclara admodum . scituque diona . Initio hujus l. pen. proponitur pater filiis. quos habuit in potestate, heredibus institutis, praelegasse quaecumque eis vivus dederat . donaverat, atque ita confirmasse donationes eis factas inter vivos , quas constat ab initio non valerer sicut donationem factam uxori . vel marito manente matrimonio . quam etiam constat non valere ab iuitio . eonfirmat donator selibendo . aut imando intestamento. quaecunque vivus conjugi donari. Don tiones , quae ab initio non valent, pleraeque eonfirma cur morte . de suprema voluntate donatoris . sie igitur

proponitur initio husus legis pater filiis praelegasse qumcumque eis vivus dederat. donarat, vel conceistrat . ut

ait, in usum. vel in Deculium. Ae praeterea quae sibi ipsi filii aequisierant industria sua. quceque eis ab aliis data, vel relicta erant . quae Per filium sane etiam patri statim a quisita sunt . at . ii non vindicentur a patre , in peculio computantur , si sciens pater ea filium acquisisse , linat esse penes filium. Ad haee etiam proponitur , patrem filii unius nomine exercuisse Calendarium . id est . pecuniam peculiarem filii frenori occupaue filii nomine . Et cum prud arbitrum lamiliae eiciscundae quaereretur, au , quod

Ad s. A te peto, Tibi, fideiqud tua committo, Mi curam convidendi corporis meis scipia, et in pro hoc tot aureos e media praemii o. quaero an F Lucitis Tinus minus Dam im aureos erogavit, reliqua summa hereditas proficiat. Re poridi secan-dtim ea , qua proponeremar, heredam commoda proscere.

S Equitur alterum in I. i. quod est de eo . cui testator

sepulturae , de suneris sui curam mandavit. de pro hoc ita aureos e medio praecipere jussit, ut curaret lanus . ideli. d media hereditate , ut T quisquis . ias ante scit et .

quam ex ea hereditate aliquid heredes attingerent, uti ante omnia ipse laneris curandi causa sumeret, caperet ex hereditate bonisi e defuncti aureos io. Et quaeritur, liminus in eam rem impenderit, utrum id . quod superest lucro ejus redat . an heredum 3 Et ait, cedere lucro heredum . quod superest ex ita aureis, heredibus esse reddendum . statio haee est certissime quia hie, cui eura suneris demandata est . non fuit legatarius , sed curator tantum . sive executor funeris: prius enim testator ei iniunxit euram condendi corporis . quam suberet eum praecipere Imquae etiam non similiciter eum praecipere jussit, sed in hoc , ut humo . vel conditorio corpus daret. Aliud dicendum latet. si testator Titio legasset io. ad lanus laciendum. Hoe enim easu Titio legatum est, de quod minus

Ad s. Quae marito heres exilierat, ita testamenta cauti r Maismi, O Semnarii filii cm . o dulciff.praebitosse omne, qui d ex heressitate iani e niti Domini mei. Diris vectri

ad me pervenit morii, eivi tempore, ita tamen, in omne onus ejusdem hereditatis tam in praeteritum . Pam in Drurtim .

nee non etiam si Did poli mortem Titii domini mei. agnoscatis . stiare an se quid saevisset post moriem martii eum

ipsa fremo emiseri . dedisei. ad onus eortim pertineret 3 Respondi secundum ea, qua proponerentur, ea dummas aneis

ra legarariis impos isse , quae superessent. S Equitur 3. responsum in vi qua marito e Cuius I. per

diiuua explicatio paucorum hominum est. est enim Iane

398쪽

dimellis. Mater vidua filios seos. & extraneos vosdam Aheredes seripsit: & filiis praelegavit quicquid ad eam lict-

venisset ex hereditate, bonitae patris mariti sui. quem e minum suum vocat, ut in I. r. e qua, de donant. vir. otiae. S in I. i. uxo,edi, saesareemo i iit. q. sid est . per deminutionem dominulum .' ut contra mariti solebant etiam uxores suas dominas vocate . vel Epicteto

reste in Enchiridio . de Juliiniano Novel . Pervenerat autem ad eam mulierem tota hereditas mariti ex testi. mento esus, filiis sorte ex tedatis r quam quidem hereditatem motiens filiis nominatim praelegavit, ut dixi sub hac lege tamen, live modo, ut filii omne onus nutiem hereditatis agnoscerent tam in praeteritum, quam in futurum,haec sunt verba , de ut id quoque agnoscient . quod ipsa post mortem mariti quibuslam ereditoribus hereditariis solvisset: ne enim rectissime legitur vulgo in hoc s. nec non Betiam F qaia pos martem Titii domini mei solvi. Quod ver-hum, solvi, extremum in Flor. doest, non abest. Unde nasci.

tur haec quaestio . an di si quid ipsa solvetit post mortem mariti. ii quod onus heleditatium ipse distatuerit ex stuctibus a se perceptis, an id ad filios pertineat, ita ut quod ipsa solvit coheredibus reddere filii teneantur Et sane

videtur ita esse dicendum . quia etiam praeterita onera filiis matcr iniunxerat. de nominatim quod ipsa latuisset

post mortem mariti . Ae sane non tantum onera praetemrita hereditatis paternae, quibus , etsi dies eorum venisset. nondum hereditas partis soluta est . quaeve in diem mortis maternae perseveraverint in soluta . ut ait l. d. cum flius is .Lticio. Q. hoe ih. non tantum onera , quae supersunt in- dissoluta, sed etiam onera quibus persuncta est mater. &

Comment. Jacobi Cujacij dis si

de quidquid habet jure hereditario. Pars autem, quae in eo instrumento tabernae serratiae primo competebat fure legati. aderestit Pamphilo collegatario,ut LIq. plane. sit duobus, v. iii frax. quia Primus . de Pamphilus in eo legatosuerunt conjuncti te . & verbis. Itaque deducta portione hereditaria primi, quae aderescit secundo heredi i rei quum omne ita strume suum debetur Pamphilo, partim jure legati, partim sure aderestendie licet taberna . ut voluit testator, ah utroque exerceri non possit, o vivis sublato primo et quia per Pamphilum non stat, quo minus adfectus legato modus impleatur. Et ita mo hune s. recte interpretatur .

Ad si Sempronia fia uia heredi i litviro , lagma accepti sheres nou esset. movit contra insististim actionem. quod dolo eius factum esse dicebar clus tantis testa rix volens primo loco

scribere eam heredem . tesZamentum mutarere nec obtinius .

Luaero, an laga i perserationem sabam haberet Respondi, se

candum ea, quae proponeremur, Divam habere.

SI heredi insitulo substitutus vulgari modo in hune

casum, si ir stitutus heres non esset, in contrarium casum . si heres esset , legato donatus . vel honoratus su rite adita hereditate ab herede instituto, atque ita extincta substitistione vulgari. Ni l.pos taliam, Coae de impub. di ac non ideo repellitur a legato . quod egerit adversus heis redem institutum actione de doso . vel in factum hoe modo, hac formula . quod dolo heredis instituti factum sit.

quo minus testator mutato tectamento , volens eum primo loco heredem instituere. de ante institutum primo quibus de sua pecunia hereditatem absolvit post mortem C loco removere . mutare testamentum . quod . inquam. mariti, ad filios pertinent in solidum: consequenter ita egerit. nec obtinuerit: non ideo retellitur a legato quantam pecuniam mulier de suo solvit, tantam pecuniam filii coheredibus reddere tenenture ut hoc onus, quod dissolvit mater, ipsi soli sentiant, sicut voluit mater, notia coheredes. Atque ita quod dixit mater in testamento . tam in Irarum m. quam instit rura e S rursus quod dixit, nec nIn etiam s quid fiam. aeeipiendum est de praeteritis oneribus . quae ipsa sosvit . quibusve hereditatem liberavit suo, vel quae nondum quisquam dissolvite non etiam accipiendum ita est de his oneribus, quae ipsa solvit, non de suo , sed ex fructibus eiusdem hereditatis a se medio tempore perreptis et nec enim ea pertinent ad filios: quoniam tanquam absumpti hi fructus , atque conversi in causam hereditariam . levasse , vel exonerasse videntur hereditatem patris filiis piaelegatam : & ideo nihil ex eo , quod inde D Ad s Testator legara ante quinquennium Hltiit peri tractari

eodem te amento relicto, quia scilicet sic agendo non impus navit testam intum , sed de dolo tantum egit hereis

dis instituti. Qua ratione de is, qui injustum . id est, minus solemne testamentum dixit, nec obtinuit, non extcidit legato eodem testamento relicto : imo legati perie.

quutionem siluam habeti quia testamentum non impugnavit. Testamentum impugnat . qui salsum dicit, autinossiciosum . non qui dicit minus solemne . qui disputat tantum de solemnitate iuris, ut I. s. s. i. O Lpemde his, Paetilinae Et multo minus impugnat testamentum , qui hereisdem dolo malo secisse dicit . quo minus testamentum muc

taretur .

solvit mater, coheredibus reddendum est. Et haec reric Sinvolae Ententia , quam di ex interp. Paulus Castrensis

assecutus est. In contextu illo loeo . Cum ipsa fructus cepisset, dedisset, Florent. sic habent: certe rectius alii cum ipsa 'timis. quos cepisset . deiusser. Dedisset nemlae in solutum quibus am ereditoribus deiuncti mariti. que Sed heres quadam sua sponte ante Piri Mennitim solvit. quaesivm Hi, an ejus, Pod ante diem exi sentem so uatim e r. repraesentationem, in reliqua Iolatione legati reptitare posses respondsi, non propserea minus relictum videri, quod aliquid

Ad F.Quisquis mihi heres heredesis erant, hoe amplius Iveius ditas, Pam quod eam heredem inmitiue media hereditate miro , sibique habeto una etim Tamphils , quem si ruraris i iam instrudientum tabernae ferrariae . ita tit negotium exercearis. Lucius Esu otis, vim iesivirice decessi pars hereditatis ritis ad raheredem pertinuite quaero. an Tampiuitis eoaetestamento maxumi sus , ad peritionem rariis insertim nil admitti posse licet taberna, iis volviti testatrix, exerceri non lysii: respondi, admigii TRanseo ad s. Atili, cuius explicatio Deilior . Testa

tor duos heredes scripsit r.& r. Primo autem praeleravit smul & Pamphilo eodem testamento manumisso

anstrumcntum tabernae ferrariae . ita ut ambo eandem tabernam , Se negotiationem serratiam exercerent. Primus

vita decessit vivo testatore et hereditatis portio , quae fuit adscripta primo in testamento . sane adcrescit heundo em heredi iure antiquo es novissimo. Et pars eigra hereditaria, Quam in eo instrumento primos habuit praelegatum, ut seii is, aut debent scire omnes, capitur partim sure hereditario , partim jure legati ) adcrescit secundo coheredi, ut HUjus f. haec est species. Testator, quae G herede

suo pluribus dederat legata . peti. praestarique vetuit

ante quinquennium elas,suin et velumtamen heres ultro

quibusdam legatariis repraesentavit sua lerata . de solvit ante quinquennium, quod potuit. I. Ir. post mortem de fideit. quia praestari vetuit. non praestare praestari petenti. At quaeritur in ponenda ratione l. Hlodue . an repraesentationem eorum legatorum . id est , commodum . quod medio tempore coepisset heres ex his legatis, si ea non ivisset ante quinquennium , an , inquam . hoe eommo, dum, quod contempsit heres , reputare caeteris legatariis possit, quas oneratus supra dodrantem , qui alioquin ha- huisset quadrantem Falcidianum integrum , quartam Falciniae ram. Vt merito reoondet,id non possedi quia hoe ipse sibi initivit, stultitia heredis caeteris legatariis nocere non debet. LGI. alienvis, ad LFalcid. Nec obstat, quod olim

obtinuiti interveniente lege Falcid. id est. locum habentelete Taleidia . si heres sua sponte uni ex legatariis solverit selidum legatum sne deductione Falcidiae , non ideo caeteris debere eum praestare solida legata fine deminutione Falcidiae , hi s. s.non idcirco , ad lep. Falcid. I.f. cuti. eoae ih. quia illo casu Talcidiae locus suit flatim ab initio r

399쪽

: si In Lib.III. Respons Cervidii Scaevola. 38

tio: in casia proposito, non item . Illo casu testator legatis neravit heredem di hoc casu non testator, sed heres ipse oneravit seipsum . quibusdam solvendo legata in antececsum , id est, ante diem legati cedentem . e es te que ton disi

Ad F. Lucius Titius testamento ita eavit: praediolum meum daesi volo liberetis, liberta, ae meis er Pos hoc tectamento manu , ct Selae alumnae meae . ita ne de nomine familiae

meae exeat, donec ad tinum proprietas pervenias. suam an Seja in commvinione tam libertis habeat portionem . an

vero sibi partem dimidiam estis naedioli vindicare socii 3 re, spondi, persicuam esse gestanias volantatem, omnes ad viris es pertes vocangis .

S Equitur s. rasus Thias. Testator per sdeicommisi. leo

pavit et aedium libertis suis utriusque sexus, quos maxumilisset inter vivos , qui liberti sunt testatoris . de quos etiam manii instet testamento , qui sunt liberti otii ni, ut saepissime voeantur in jure . His libertis omnibus conis iunxit etiam Sejam alumnam suam hoc adjecto . tia tit praedutim ii vid de nomine familiae meae non exeat , quamdiu eorum alistis si querit nen veneat extra familiam nomianit mei. Alumni ex familia, di nomine educatotis sunt, ut Iatet ex hoc loco, quia liberorum locum obtinent, LX.enique, de pign. i.Nesennim 3 a. de ex favet. At quaeritur. alumnae teliatoris utrum praedii legati dimidia, an virilis portio debeatur Et ait, virilem tantum deberi r subjicitque hanc rationem , quae removet omnia , ac propellit quae huie responso opponi liossent, vel ex L . si quis Atrio, de usust ceres. vel LO. de vias uit. vel Lio . at omnibus, Dotiio. , Lis. quid ergo v. iiιprox. O l. interdum is .dh hereid Instit. I.vit. CD impuli vir aestat . Subjicit, inquam, hane rationem . quae submovet omnes illos obices e vix hoc ea su , inquit. perspicua est voluntas testantis omnes iegatarios ad viriles partes vocantis . Unde vero perspieua 3 nimitum , quia testator non personas legatariorum spectavit, & intuitus est , sed nomen tantum familiae suae ex qua qui ellant , omnes legati socios, de participes esse Noluite igitur perinde est, atquc si familiae suae praedium ligasset, quo casu partes vitiles fierent proculdubio, Lι . Mitim eae familia, s.fiduos. LIq. cum pater. I.hereditatem, Ap. Me tet. In obscura voluntate. ut in specie sed dictarum te cum, dimidiam serret Sesa alumna testatoris. re liberti ai ceram dimidiam. Ad Impuberem Sitim heredem insiti te xxori dotem praelegavit. item ornamenιa, servos,er aureos i er se irepti te cellisei, sufflavit: a quibus ita legavit: svactimque primis

totaliae dedi . eadem omnia ab heressibus quoque heredis mei in dulum dari volo. s aeritur, an ex substitutione impulere moratio,dos qtisque iterum debeatur Respondi, non Mideri de dolis letius duplicando te; aiorem sentis et Item quaero , cum eo ora i gata etiam nune ex lucrativa causa possdeamur,

an a stiti, tuuiis peti passat' respons, non posse. FInger Pater primis tabulis impubere filio herede in

stituto eidem secundis tabulis testamentum fecit, lave substitutionem pupillarem , si impubes decederet datis ei pluribus substitutis . Uxori autem suae primis tabulis certae pecuniae dotem, quam ab ea acceperat, praelegavit. & or- Tnamenta ejus, di servos quosdam , & aureos decem legavit. , & aliis quibusdam, eaque omnia legata secundis ta-hulis repetiit ab heredibus heredis . inquit, id est, ei substitutis . Per substitutionem pupillarem dantur heredes heredi filio impuberi, & nepoti, atque etiam exheredi. Pervulgarem autem substitutioncm dat testator ipse heredem sibi ipsi . Repetiit vero ea omnia legata a substitutis, ita ut

ea omnia substituti prae arent in duplum. Minus pepercit substitutis, quam filio instituto heredi , id eui plus oneravit substitutos . quos duplum dare iussit legatariis, quam filium heredem institutum e quaeritur , existente eam sub situtionis pupillaris . id est , mrirtuo filio impubere , an

substituti dotem motis in duplum praestare debeant

ait. non debere, nimirum, quae est posteriori & vetior sententia Accutsi, quia dotis legatum aes alienum est potius, quam legatum . de redditur potius uxori hoc genere dos, quam datur . I. r. s.tili. i. n. de dat. praeleg. LGr. assis ad senae eons Delea. & testator duplari voluit legata . non aes alienum, id est . duplari quod daret, non quod deberet. Itein quaeritur , an si corpora legata , puta fundi, vel servi, legatarii jam nacti sunt ex alia causa lucrativa s. ea possint peiete iterum a substitutis p Et ait, non po se , nimirum . quia impedimento est regula ista iuris . duas

lucrativas caiisas in eundem hominem , S in eandem rem concuriere non posse . hnon quocunque gr. I Nitor . sue res aliena, iactit.de leo Quamobrem ea corpora . quae iam legatarii nacti sunt sine ullo impendio . veluti ex donati ne. vel ex legato relicto alterius testamento . heres non cogitur iterum praestare quia jus non patitur . ut quis candem rem haheat ex duabus causis luerativis . In quantitate legata (ideo de corporibus loquituo haec reg. non proce dit . Nam possum decem nancisci ex una causa lucrativa, di totidem decem ex alia causa aeque lucrativa, I. 8T. Titia

Seso, fra. Me ih. Ad F Civibus meis do , lego chirographam Gas seji. To ea

radicillis vetuit a Seio exstir er ab herede petit. MI ex vi e rivi debitorii debito, quem codicillis nominavit, e regem Itimis mam reiptil.daretiqvamum est. s posterior idonetis non esset. an interram quanetigatem herede, praestare debeant Rediputidi, herede, rei bisνersus eam dMntaxat debitorem. qtii novi stas codicillis. tii proponitvir, designatus es , actionem prae flare debere.

FInge . Quidam testamento civibus suis , vel resp. suae. nihil refert. utrumque idem potest. La. de re.. Ah. qui civibus suis,& reipub. legasse videtur , & contra . qui reipub. st civibus suis. Quidam, inquam, civibus suis, vel rei publicae suae , vel civitati suae chirographum , sive n men ca asi Seji legavit et quo genere actionem legasse intelligitur, actionem tantum, non I cuniam , aetionein adversus Gajum Smum ex chirographo . Ac proinde heres nihil amplius , quam cedere actionem reipub. debet adversus Casum Seium. Idemum . Dum . qvi chirographam , Ivp.rit rex. At pollea idem testator mutata voluntate codi

eilii, a Caio Sejo debitore suo quicquam exigi vetuit . atque ita Sesum liberavit. & teip. adeinit illud legatum .

Vetum enimvero heredem rogavit, ut ex alio nomine .

sive chirographo, quod desgnavit, eandem summam reipubl.daret, quanta erat in nomine Gaii Seli. Quid fiet. si aliud nomen, quod designavit idoneum non sit. ii alius

debitor , quem nominavit . non sit solvendo, an heres teneatur reipubl. integram summam praestare 3 Et ait , satis esse etiam noc casu , si heres cedat Reipublicae actionem adversus alterum debitorem . qua serat quod potetit: quia nomen est in legato, non summa: cum non dixerit simpliciter eandem tu inmam . sed eandem si ammam ex debito illo, ex nomine illo. Itaque nomini priori nomen posterius subrogavit, non summam priori nomini . Denique eadem videt ut suisse aequalitas posterioris legati, quae prioris fuit, id est, utroque legata actio, non quantitas . non non pecunia. Nec obstat l. tila a . f.tis . ii seq. quoniam ibi palam est testatorem ab herede legasse certam summam. non nomen , quamvis legato subjecerit demonstrationem cerei nominis , unde eam summam sumeret. ct consiecretheres, ut DTMidam s6. in pr. Dp. igram Quia demonstratio

non mutat cautam legatae pecuniae certae.

Ad Filium ex asse inisuit heredem, eique substitiai nepotem stitim,er ira cavit:si (quod abominor ne e filia mea. neque

nepos meus, heredes diei ertinet: ivnc portionem meum sarii, radiae stines illius ad libertos meos pertinere vola. Cori-rti ratim ante rem fremio Lia,' nepos decessertim ct iniectati bona pertinuertim ad pronepossiem ejus e an Lehi,m

militim ad literios pertinereieres miserandum ea, quae pro tonerintvrs milvs arim heres ins trium absiti iusiue esset.

in thia,ct nepos, videri legirimorum fide omissum esse,

tis praestiremur.

400쪽

f Ilii puberi heredi institutae substituit vulgati modo Anepotem suum in hunc easum , si sua heres non eges: haee est vulgaris substitutio, & adseeiti si neuter sibi heres

eisti . nequc filia . neque nepos . tune se velle libertis suis partem certam cujusdam fundi dari. Accidit, ut vivo testatore S silia . di nepos excederente atque ita ut neuter ei postea morienti heres existeret, quod abominatus maxume fuerat. nempe his verbis, quae hic proponuntur, si, quod atraminor, ne Me sua mea . neque nepos meus heredes meiertingi ut in I. Iticius X s. de terea in iit. Sunt frequentes huiusmodi testatorum ataminationes . d. l. Itititis. I. I. coheredi, R NII. de ri . I Uii. i. q. c. de insti alausulsiit. Ciaeci dicunt, M. diive aea , aliquid abominantcs: dicunt etiam visi, aliquid bene ominantes, ut intestamento Aristotelis . Hoe vero casu , neque filia , n que nepote edi supradicto testamento herede existente , atque ita re deducta ad causam intellati. recte statuit Scaevola . liheliis landi fideleommisium dehcti ab intestato a legitimis heredibus , veluti a pronepote e quia dixit, Itinc, id est. desieientibus heredibus teli amentariis . sistam illum ad silerios meos pertinere volo . Tt praeitati igitur omnimodo voluit iundum libertis , aut partem landi a legitimis heredibus. Ad s. Quisquis mihi heres eris, hiat, delere me Denetrio pa-irtio mea denaria tria, di deposta a d me a Segrato Dirtio meo denaria Iria , quae efflati prosinti, reddi olbi eis Iuleo . stiast tim est , an s non deberentur e actio esset exespondi, se non deberentur . ntiliam qtias ex deliro atii

rim esse , sed ex Deus misso, c

F x hoe g. intelligimus, causam debiti, quae praetexituro fidei commisto. licet fassa sit, non vitiare fideicommisi sum ut l. iri .h.I. ut si dicat, se ab alio mutua accepisse io ab illo in causam depositi se accipisse totidem, quae reddere heredes suos protinus eis, de solvere iusse iit. Si nihil eis revera debuerit ex causa mutui, vel depositie quamvis ex causa debiti, quae nulla es . non sit in heredes actio sideicommissariis. est tamen , si ex testamento capere possunt rid est . si non sunt incapaces , actio in heredes ex causa fideicommissi , L Ititi s s l. s. r. iit.seq. l. avrestis dig. s. iat.

de liberi ter. quia in dubio praesumitiat testator quaesisse

Paetextum fideicommisso . quem non ignorabat esse s lume quae res non est cur vitiet fideicommissum.

Ad s. Lucius Titius Damam . O Tamphilam libertos sis Danie biennium morti suae de domo Arei et in citaria,quae dabat. praestare desii)mox facta te tamenta ita legavit: siti quis

mihi heres erit, omnibui libertis meis , quos tin testamento mari mis . o Pos ante habui . Posive hi manumittaniurretii. alimentorum homines in men es finxtilas cenam pecu niam dato . si aestum rid, an Damae, o Tamphilo fideiram , missum debeatur 3 Respondi fretindum ea, qua proponerent Ir,

ira deserti s bi. Di petent misisse docerent, eo enimo circa se patrontim . tam testamentum saceret. ese coepisse , in his quoque legarum dari vellet, alioq in nihil ipsis praestet r.

PAtronus . qui Damam , de Pamphilum litarios suos

in domum suam recipere, de alere solebat, ip eos concitatus aliqua ex ea uia . di insensus, eos dimisit domo, &alimenta eis praestare destitit. Quaeritur, an s postita sacto Etellamento libertis suis omni hus, quos aut vivus manumisisset, aut moriens teliamento verbis directis, vel precariis . legaverit alimentorum nomine mens rua denaria , vel hi gratia I . singulis, an , inquam , etiam legata videantur alimenta Damae, de Pamphilo g Et ait, Damam, re Pamphilum, in quos infenso animo esset testator, non videri ipsum legato comprehendisse , nee ad petitionem legati eos aliter admitti, quam si manifesse probaverint,comnem probationem manifestam esse oportet i l. d. patro-nm, de prolas ) quam in diuam si manifeste docuerint,patro num iracundiam remisisse . & propitium sibi esse coepisse . clementiam , ut ait in hanc rem eleganter i. s. c. fami Leniae. fiexisse offὶnsam patroni, peregrinatum patroni animum in iracundia fuisse, non habitasse e alioquin nemo praesumitur legare inimico . Imo quod alicui quis legaverit, id supervenientibus inimicitiis gravissimis a capitalibus.

non levi offensa, ademisse videtur . L 3. s. hv. has de adimietae. Et inimicitidi argumentum est domo dimittere. interdicere . Corn. Tac. d. annal. Asorem , se majoritvs. quotiens dirimerent amicitias . interdicere domo i evmque finem gratia ponere . Sueton. in libello de claris Grammaticis idan peium . inquit, offendit, domoque ei inur dictum est. Ad g. Damaei de Pamphilo . Pol testamenta ma aserat .

furiatim dedit, ita vi post moriem stram filiis suis remetieretii reodem testamen o periit ab heredistis stiis. tia Tamphilammantimitterent, quae Pamphila tua naturalis erat Tamphili. Idem et ampla vis, post diem legari sui cedragem iesumendo heredem in tit it a vitim , esu ve silet commist, vi heredia

ratem sum (ideli. fundi Spraseripsi partem dimidiam . quam fiam in honis ex te amemo patrona sua habetas Tamphilae Liae fua . cum primum libera fuisset, retiirueret.

stirio . Tamphila mammissa , virum ex testimento superiore Diris sui patronae eam parsem petere pestet an vero ex te Ramento patris nititiralis, ex causa fideicommis halita ra ii ohe leti, Falsidiae 3 respondi, ex his . quae Iroponerentur. robari Tamphilam duntaxat ex testamenio veriore fidei commissum peiere posse. Crandius et quia creditur, appellario ne silurtim , ct naturales liberos, id est, in serra testis

suos comineri.QVadam mulier Damam . de Pamnhilum servos suos

testamento manumisit verbis direAis, 3e fundum Tuostulanum eis legavit ita ut si quis eorum vita decede ret, pars vita decedentis ad filios eorundem Perveniret: e dem testamento filiae naturali Pamphili. id et t. in iei vitute a Pamphilo quaesitae, libertatem reliquit verbis fideicomis missi . Post mortem testatricis, Pamphilus moriens testamento facto ab herede suo eidcm filiae suae naturali, eum primum ex causa sideicommissi maiiuniisti esset, partem supradicti landi, quam selam habuit in bonis ( quod ii tandum o per fideicommissum reliquit . Quaeritur, utrum ex testamento mulieris patronae patris sui filia naturalis eam tandi partem integram petere possit, an ex test mento patris p Et ait, ex leuamento patronae patris sui eam fundi partem inlepram petere posse et Quia , ut Claudius Triphon. ad hoc Scaevolae responsum notavit . fili rem appellatione in testamento patronae , non sulti tantum . sed etiam naturales liberi continentur . ut f. uli. Ap. de jure de lib. I. qm heredibus. f. u. ins ad Trebeli. L et mrater, vi volo . p. hoc iit. Dico partem integram, sine de minutione scilicet: quia legatarii, quibus testamento patroni relictum eti legatum, non utuntur Falcidia, non deis minuunt fideicommissa a se relicta e heredum est uti Falei dia, non legatariorum et ex testamento patris Pamphili sanesilia naturalis non caperet partem integram iundi et quia Fale idia intervenit . quia Falcidiae locus est. propterea

quod totum , quod habuit in boviis c habuit autem tam tum illam partem landi) filiae naturali set fideicommis sum legavit. Itaque melius secerit, si egerit ex testamento patronae patris sui potius . quam ex testamento patris . line relligere licet, quod sicut pater in legatis, quae filius ei dedit. patitur Falcidiam . l. pater sq. ins ad let. Fale Ita de e contrario filius in legatis, quae pater ei dedit, yatitur Falcidiam e quod valde notandum es . Observa etiam hoc loco tellatricem illam , quae testamento suo Pamphi tum directo manumisit. appellari Pamphili patronam , ut de s. i. I sitit. de heres. qtialit. O dig. Cum tamen testa

mento dilecto manumissus, qui libertus orcinus dicitur . dieator nullius eae libertus , fluod est, non habere patrinum . I. . si necem, de hon. libere. At nullius, scilicet vi ventis . est liberius'. sed circi tantum . aut tectatoris, sive testatricis in orcum delapsi . Ad s. Scaevola: radicit sis Caio Sejo rentum legavis ejus e fidei com siet, tit ancilia Iectatoris ea daret: quaero. an male fidei

comissum A , qtiod legas ius anesua res moris dare stissus

es ta

SEARCH

MENU NAVIGATION