Jacobi Cujacij J.C. praestantissimi Opera omnia in decem tomos distributa, quibus continentur tam priora, ... quam posteriora, ... jam a Carolo Annibale Fabroto J.C. disposita .. Tomus sextus vel tertius Operum postumorum quae de jure reliquit contin

발행: 1722년

분량: 608페이지

출처: archive.org

분류: 상속법

421쪽

:8i In Tit. II. De Foro competenti. Lib. II. Decret. a

vel quas proprietate supradicti iuris remittit . ea lege i ut prius Rectorem electum a monachis in ealirum inta ducant , deinde de proprietate disceptente prius ex quenda . de peragenda est causa possessionis , quam proprietatis . l. ordinarii, C. de rei vinae . I. C. de appellas. c. I. ins de e sp J f. o propriet. nisi quis utramque cainitim copulare velit . de judex simul ut tamque disceptare teli, ut docui nuper ad i. Ir. s. nii commvn . de Mium Et haec quidem mandata , hasve literas Rom. Pontici, cum syndieus supradicti eastri se diceret paratum esse docere subreptilias esse , hoe est . impetratas per suppressionem veri, & adsertionem salis . sed qui instaiet tempus fetiatum vindemialium , antequam hae praetcriissent. se ad id docendum teneri negaret propter serias, idque saceret dolo malo trahendi negotii causa, quo ad id tempus exiret . quo circumseriptum erat. & finitum illud electi Rectoris munuse ideo Pontifex decernit in hoe cap. ut Pon abita ratione feriatum vindemicilium iudices supradicti impleant mandata sua . puta , tit Rectore electo in castrata intromissu, secundum deis finitivam sententiam Florentiae Potestatis, tune de quasi proprietate illius juris cognostant. Feriae non let vantur ubi res . de qua agitur . si differatur, in peticulum cadat , ne elabatur . aut pereat . t I. s. pen. l. 3. de seri l. a. in , de restiae reor. ut apud Suetonium Tranquillum legimus Augustiam , ne quod negotium mora elaberetur triginta amplius dies . qui honorariis ludis occupa-hantur, a diui rerum . id est , iuri dicundo accomodasse. Haec est sententia hujus cap.

AD TITULUM II.

De Foro competenti .

HI C titulua est de foro eo nenii, id est , quo in

foro quis agere . vel eonveniri debeat. Idem dixeris etiam recte sortim congratim . ut judicem competentem . Iudicem congruum, judicem lacompetentem , judicem incongruum . l. L C. stiri . omn. stiae in quo titulo, de id satele est enim plenior titulus, de lumissi Aone omnium iudicum. O soro eo ve- rexit ede in Nov. Martiam . neminem exhiberi ad comitat. tanquam arbitros , transserat, ut e. . , I 8. ins Noe lora dicitur generaliter . a d alios, nulla facta distinctionia. inter laicos . de clericos. Ergo ex consensu Episcopi . &utriusque partis causa clericorum lateo permitti potest. quod ii avritisaerali e . id est, ex contrario sensu etiam in liuit c. a. & alerte definit can. clericum I. r. ii q. i. de Concilii Auielianenns quarti V ro. Et ita olim obtine-hai . Aliud tamen visum est Gregorio IX. cap. 13. ins necletici ab Episcopo . ne consentiente quidem Episeopo . possint causam suam permittere laicis . sed eces acti

cis tantum. Quod non magna ratione natitur e Nam

quod fit ex consensu Episcopi . de ex consensu utriusque partis permissa cognitione laico . cur non erit ratum . delirmum i cur hoe invideas laicis e an deterior illis mens , quam ecclesianiel, , AD CAP. Nu sis. II. AIT in cap. r. mdlas iuditam, ne tie presbyterum . ne- e diacontimi est Nullus iudicum , secularium scibiicet, ut glossa supplet recte . de confiimat e. t. de cler. consul in s. Nullus igitur sudicum secularium, neque presbyterum . neque diaconum . aut clericum ullum, aut suntores

ecclesiae line permissu Pontificis . id est . Episeopi proprii,

per se distringere . aut condemnare praesumat. Lenendum omnino , juniores ecclesii e , hi concilii .Alii sodoreos et 3. qui ivvenes in L io. Od. Theod. de epist. edi clen hi suntaeoluthi, lectores . ostiarii. 3e alii infitioris ordinis , qui xuia Maa . , dicuntur in Pella Isaaci IN. Contiantias . tiani. Et serva hoc loco, de in d. l. io. suntores illos, livesuvenes ecclesiae separari a clericis e non esse igitur clericoseidem tamen in iis, quod in clericis ius servatur , ne quis iudex secularis eos sine licentia Episcopi distringete . aut

des tingere . mulctare. eastigare, aut condemnare audeat. alioquin ut ab ecclena excludatur . quoad suum erratum agnoverit. de purgaverit, quod quidem repetitur ex ean. a. ii. q. I. Carolus lib. s. letum Ione ardoram iit. r. Lii. Ne clanci , inquit, ad subura . velsecularia jussieta trahan-ι- . vel distrinantur .

AD CAP. Sane f. III.

Forum competens , quod scilicet reci competit . ut loquitur eam. qvisivam ii. q. I. quod competit his , cur eo conferunt suas controversias, de quae vendere volunt. de alia quaeque , ut varro ait. Unde nomen Isidorus

virili genere dixit sortis . nec sine exemplo a Nam de Lucilius fortis , inquit . olim ornatus lueernit, de Sallustius apud Nonium . alio tamen significatu et nam de nomen hoe multiplex est. III m , inquit . nautis forum . Et vicio. tinus Aser. qui simul ostendit. Ac multiplex hoe esIe n men . in fine libelli de orthographia r Fortis inquit, partis iam in foro, quam in navi . er goreti ari Hic autem titulus pars est superioris: nam ct in titulo superiore Constitutiones quaedam sunt de soro competenti. & aliae de his qui legitimam habent personam standi in iudicio . de ratione, more, ritu. de ordine iudiciorum . officio sudicum . de translatione iudieiorum ab uno possessore ad alium . de narratione negotiorum, quae in judicium veniunt , de congruis actionibus . & incongruis , de tempo- thus litium. Latius denique quam hie titulus superior patet diffunditurque. Tria autem capitula heic proporiuntur initio huius tituli. quae simul explicabo. Non sunt ex Decretalibus epistolis Rom. Pontificis , ut Quae sequuntur . sed ex veteribus canonibus. atque conciliis. Li cap. i. quidem quod repetitur ex cam se e rictis I i. q. I. hoe vult , ut clericus adversus clericum litem si quam habet instituat apud proptium Epistopum . non apud

iudicem secularem . quia . ut Zonaras ait. Paurasi e mea ei a re. Se vr Nisaea ira ambe quam rationem sumit ex

e. Iri. Prius igitur adeundus est proprius Episcopus . ut litis ipsemet coinitionem susti piat. vel ut ex consilio . de permisiti ejus in alios, in quos utraque pars consenseritSEntentia hujus c. quod est ex Concilio Africano, id est . Carthaginienti, ut constat ex Concilii Catthagi

nientis . quod graece seriptum exstat can. I 23. unde apparet , de coniungendum esse hoe c. cum c. I. fgp. de arbitri

sententia , inquam , hujus cap. s. haec est e si duo Episcopi diversarum provinciatum inter se contendant de loco aliquo , unoquoque eum locum adserente suae provinciae . suae dioecesi . suae cathedrae, ut loquuntur . ut hujus controversae dirimendae causa iudex detur Primas , in cuius provincia ille locus situs est . Primatem vorat Me tropolitanum . teste Balsamone , id est , Archiepiseopum .& te, . Nam omnes olim Metropolitani dicebantur mare . de Patriarchae . de Dartha dioecestos. vel pro vineiae . & primae sedit Episcopi . ut constat ex Sardicen As Concilii e A. Hodie distincti sunt Primates a Metropolitanis . Primates scilicet sunt supra Metropolitanos, ut Chalcedonensis Concilii eam s. I . can. li eleritvt ii.q. I. Et initio quidem quatuor tantum Primates consti tuti sunt ex Concilii Constantinopolitani sexti eam scde Iustiniani Nov. 113. nempe hi quatuor . Romanus, Constantinopolitanus . Alexandrinus , Hierosolymitanus. Deinde cum Romanus se super omnes se in coe .lum extulisset , jam noluit se Primatem appellati. aut Prumatibus adnumerari. quasi non habentem comparem . etiam plo Romano subditus est Anthiochenus Primas . e.

nul et r. diti. ex Concilio illo Chalcedoviensi . sed de travato dedita opera a Gratiano, puta pro Romano sub ituto Antiocheno . cap. antiq. ins da privilet post additi sunt Primates alii complures, Aquilejensis in Italia . Grandentis in Histria , Cantuatientis in Anelia. Bitu ricensis in Aquitania , vienneni s in Gallia Narbo nens,

422쪽

Comment. Jacobi Cujacij

Densa , qui se Primatem primatum vorat. Sunt etiam, qui A tamen hodie non servatur,quo quidem addunt Toletanum in Hispania . His Primatibus . ut ei- scholaribus , ut vocant, id similiter tribuitur , ut sive

i studios si id est, stinguantur il interis Episcopis latent praelatri , ut scitis , plures cruces . verum enimvero isdem esse censentur judicio fere omnium primates . de Patriarchari ut c. s. di E. D. dillinct. oc. conquasitis s. q. s. Qi fit mentio Priamatis Bituricensis

A D C A P. Si quis cohirci . I Ragant, sive conveniantur immo, & hoc hodie servatur in scholaribus a causam sua tu agant in suo foro , non in

solo adversalii, ad exemplum . ut opinor, clericorum .

quia tum idem juris ubique sibi clerici extra ordinem vindicabant . Loquitui in hoe e. de judieio in rem . quo experiebatur clericus in laicum . de ait, s clericus laictim de rebus suis, vel ecclesta impertierit, id est, s es ritus in Diaeum egerit in rem, di ut subiicit, faecus res ipsas non reclam esse, aut clerici, sed suas proprias adseveret . Notandus est hie locus , qui demonstrat , quod verissimum est.

hane esse sormam judiciorum in rem . ut actor vindi-ccti reus contra vindicet, s. i. Instit. de action. alioqui nulla inter eos esset dominii lis . nisi uterque assereret se DIdicimus jam ex c. i. clericum esse conveniendum

apud proprium Miseopum , vel ex consensu Episcopi apud eum . quem utraque pars elegerit. Id ex hoe c. a. se intelsigi oportet , ut si actori Episcopus sus,ectus sit, tune ex consensu Episcopi . de utriusque partis apud alium caula agatur , ae pneterea , ut per executo- B esse dominum rei, qua de agitur, tax. Due petit. heredis rem datum ab Episcopo , id est, per viatorem , vel si hune W tnolit actor , quem executorem dedit Episcopus . per exciscutorem datum a Defensore insulae Corsicae . quae potem

stas est secularis . ad quam hoe scribit Gregorius primus

in hoc cap. compellantur partes in alios iudices , vel arehitros comyromittere , nihil refert clericos an laicos,

eum nee dii linguat, sed generaliter dieat , in alios. Haec suit mens Gregorii, qui tamen non idem omnino pedimisi mensori Siciliae et pervenit D. q. r. nisi quatenus si cui res sit cum Episcopo . eam rem apud Desensorem Siciliae disceptati decernat . Mentem autem Gregorii Rarum mundus auctor husus Compilationis oeculuit . immutatis ejus verbis secundum novissimas Pontificum. Constitutiones , quae ne consentiente quidem Episcopo,

A D C A P. Ex grammissa . v I. HO C c. est L riptum Semonensi Atehiepiscopo i se

est restituenda in riptio . de sententia esus haec est et Tres erant milites , id est . vasalli Trecensis ecelesiae, sive Tricassinae e lesiae e sie legitur in uno vetusto exemplari secundae Collecti ceclesiae Decentis , non e sesiae tuae , melioremque hane elle lectionem Hostientis ait. His militibus faeiebat quidam controveri iam de laudo seculari, quod tenebant non ab eadem ecclesia Decensi et a qua tenebant alia quaedam trada . sed non hoe, de

I ra quo agitur et quod tuitur non tenebant ab eadem recte

di utraque parte volunt alios judices eligi, quam eleri et sta Trecensi, sed a nobili quodam lateo . & conveniebat

eos, nulla autem ratione volunt lateos tractate , vel di- miles ille, qui controversiam iaciebat, apud Trecensem sceptare negotia clericorum . e. 28. ins Sie scripserat Gie.

gorius , ut patet ex lib. s. Epistolarum, Exectitor ab ipso Episcopo, aut se O hoe atior restigerii. a tua est experientia depura vis . id est, a defensore Corma, qui judex est secularii. Et hunc sensum etiam retinuit Bernardus Papiensis in secunda Collere verba autem . ut a Raymum do immutata sunt . nullum idoneum sensum reserunt . At ratione eadem motus Raymundus in fine huius cap.

eum Gregorius ita scripsisset e vel tua , vel Episcopi itii fortitistidine. hoc sensu . ut sententiam dictam a judicibus datis ex consensit Partium ad finem perduceret . id cst . exsequeretur , vel Defensor Corsicae , si ad eos deligendos sudicus partes compulisset. vel Episcopus . si Epi- seopus id secissete omisit Ras mundus illa verba , vel tua. II ins c. q. eoae in E. Oves . ne quid Defensori, qui est iudex seculatis . relinqueret. quod posset in causis clericorum . Quod autem ait, ut quidquid stierit destiarum . servara lege complemur . puto omnino accipiendum esse de L a Divo Pio . in priae. de re itidie quae vult . judicum I se datotum sententias eos exsequi. qui dedere. Et plane judices dati videntur ab eo , qui compulit partes in eos consentire . Episcopum . quos convenire debebat apud dominum laudi: Namque in his causis, quae de praedio, quod vatilli tenent ieuda nomine . controvertuntur inter vasallos, ct extraneos . solus studi dominus sudex comaerens est, ct .sumtit. prox. Qua de causa, de merito militibus illis nobilis ille dominus seudi. ad quem res pertinetat, inhibuit. ne responderent coram Trecensi Episcopo . quod de Pontifex approbat in hoe eap. adjiciens a si dominus laudi hae de re in sure dicundo inter eos tardior, aut segnior fuerit, tum ut rei totius cognitionem suscipiat Archiepiseopus Senonensis. qui est Metropolitanus illius provinciae. Certum illud est . propter desidiam sudicis seculatis a foro seculari

causam transferri ad forum ecclesiallicum . e. Io. O. I iis

AD CAP. Verum. VII. A D C A P. si chrictis . v.

SCriptum est hoc et Archiepiscopo Genuensi . & hoe

vult, ut secundum regulam juris, actor sequatur sorum rei . sive in perlanam stactio, clerieus adversus laicum agat sudicio in rem apud forensem . sive secula eDE laudo seculari agebatur et superiori proximo . &ita posuimus r idem tamen obtanete ei iam in humdo ecelesiastico hoe et ostendit . ut de eo , vel de causis ad seudum ecclesiasticum pertinentibus Episcopus cognoscat tanquam dominus laudi , sicut de seudo Impctiali Imperator . Quasito autem erat in specie hujus c. . de seudis quibusdam inter Praepositum ecclesiae cujusedam Episcopo destincto . necdum in locum eius alio consecrato , sed electo sorte nondum consecrato , de alios quosdam e quam quaestionem ubi consecratus suem rit Episcopus, tum vult Pontifex ab Episcopo discept in locis in contrarium . ita iit clerico agenti trahere Ibceret laicum ad iudicem ecclesiasticum . non sequi judiacem secti larem . quod est contra ordinem juris , ut ait haea. C. de ju D. omm jud. Et fit saepe . id tamen serente e si quodam . ex rescripto Rom. Ponti scis , ut hoc locortoga notavit . vel ex rescripto Principis , ut Nobe . si .

nempe , ut extra ordinem reus trahatur ad forum actoris. Id fieti etiam ex generali consuetudine regni Franciae Innocentius notat in ea. a. Ap. de alien. mul. ivd. ea csui. Et sane ita obtinuit diu in Francia ante Francistum

primum . Id fit etiam ex privilegio stlaerici Imp. quod

Decretalis habet, ante consectationem Episcopus plenam auctoritatem . de potestatem non habet. Llcctio igiatur, & confirmatio sola non semeit . ut surisdictioni statim universae praecist Episcopus possit ante consecrati nem . Nec refragatur cap. Is . Ap. A el EI. quod adducie glossa , quoniam electo . de confirmato nondum colas crato Episcopo non tribuit plenum ostietum juris dicendi in omnes , sed in clericos tantum contumaces , de turpibus luctis deditos laicum in mn rem e quinimo ait . ea . quae majoris inquisitionis disci issionem exigunt. ante sonsecrationem ab Episcopo expediri non polle . MD

423쪽

8; In Tit.II. De Foro competenti. Lib. II. Decret. 8 6

ro ex hoe loco glossa in ean. r. I r. q. i.notat recte clericum, A petraverant a Romano Pontifice. ut debitores suos trahe -

veluti Praepositum , de quo hic agitur . sive Decanum e etesiae de seudo seculari, veluti Impetiali , eonveniri pota etiam coram Imperatore, coram judice seculari: hoe glossi notat illo loco, cum tres ea sus ponit, quibus clericus in causis secularibus e veniri potest eoram judice seculari ex causa seudi, ut in hoc lora, de ex causa reconventionis, ut ea. r. 3.*8. O t. r. s.sed eis agant. de judie. Leum Papia. Cinsevi. er inseri omn.sul squi est tertius casus) ex causa de-l ii, quint in clerico ita occalluerit, inveteraverit . irrob raverit . ut nulla ratione a iudice ecclesiastico corrigi possit,

AD C A P. cum A. VIII. REtuli in cap. proxime seneriori casus tres , quibus

clericus api sudicem secularein conveniri potest, illis quartum addere licet ex hoc cap. S. ex quo est in arbitrio Rectorum. & Defensorum ec aestae , quibus injuriam facere . damnum ve dedere profani, de mali homines quidam, qui ob eam rem hoc loco saetilegi esse dieuntur e est , ii quam . in arbitrio eorum hoste raptores, de facinorosos h mines convenire ex hac causa , vel coram ecclesiastico sudice, etsi laici suerint , non obliante regula iuris et Oector sequitur foram rei, vel coram judice seculari. quod etiam ex consuetudine introductum, de receptum esse ait in savorem ecelesiae, ne ei quis temere injutiam , vel damnum inserat. Et Conliitutio I riderici, de qua ante fecimus mentionem, dat smilem optionem studiosis, ut recis conveniant vel coram iudice ecclesiastico . vel coram sudice seculai LQuod au- Ctem hoe loco illam regulam, seqvitur forum rei generalem vocat, eo respicit, ut intelligamus . tam ad clericos, quam ad lateos eam pertinere, id est, actorem sive laicum,tive elericum sequi forum rei.

AD CAP. auod eleritis. I X. H eap.est de musis pecuniariis, quas eleries, qui Parisiis commorantur, hahent contra lateos. vel laici contra eos, ut hae cauta decidantur jute canonico, id eii, secundum jus scriptum , non secundum consuetudinem opponit enim ius Canonicum consuetudini, ut constat ex

antiqua Decretali et opponit jus scriptum iuri non scripto. Sed quaeso a quo decidi eas causas oportet 3 nec enim id in apparet ex hoe cap. quia inscriptio huius cap. petiit, quaeli exstaret, nullus esset labor hae in re. Communis tamen opinio haec est . ut hae causae decidantur ab Episcopo Parisiens, quem de Laurentius . ex quo id glossa mutuata est in his cap. de locus est singulatis (nondum mihi perquirere lieuit an sit verum, vel an fuerit olim verum ) notat, inquam, Episcopum Parisiensem habere iurisdictionem temporalem, de Comitis vicem gerere atque ideo hanna id est,pu-hueas denuntiationes fieri Regis, S Episcopi nomine . Ait. Si quas causis peruntarias , in antiqua Decretali est . eausas

ferulam, de nihil admodum reseri , cantamcum nullus praestimat II. q. t. Sunt qui perperam interjiciant, vel subaudiant , se lares. legentes hoe modo r Si quat pectiniarias e fas eholares clerici Parisis rammorantes . est. quod

non est recte. quia haec Constitutio generaliter loquitur Ede elericis. qui Parisis, id est . Lutetiae Parisius commorabantur . Sic loquebantur . nee inepte et Nam de Frontinus libro de coloniis, emus testimonio sepe volaterranus utitur , dicit colonia vetus. colonia Gabius,

colonia Tarquinius: & ne Lutetia Parisius. Mediolanum Sanctonus , qui est cimes, Avaricum Biturigus di

xetis recte.

AD CAP. Licet. X. N hae cap. improbantur literae . quas quidem laici ex populo Vercellensi, qui populus est in Liguria, im-

Toman. TULrent ad forum ecci acticum . ad quod neutiquam trahendi sunt. nisi Consulum vel cellensium in sure dicundo manifesta sit inretiar ab horum tamen Consulum sententiis permittitur laicis appellatio ad Episcopum vercellensem , vel Pontificem Romanum: quod valde novum est . ut a se. eulari appelletur ad ere anteum , de non videtur etiam permitti in hoc cap. nisi temporis eausa , vacante scilicet

Imperio morte Imperatoris, necdum electo Imperatore a novo . Uercellarum civitas erat Imperialis, & vacante Imbrio his sibi adrogabat Romanus Ponti sex esse juris . ut Imperatoris vices agat in terris Imperialibus . clem. E.s vlt de Iens. edi re judici Ut igitur a Consulibus vetcellensibus appellet ut ad Romanum Pontificem, vel, ut ait,ad Epistotum vercellensem, qui eam civitatem ab Imperatore tem-D ut laudi, seu beneficii nomine, ut Hostiensis seribit hoedi lora, & simili modo si suspecti sint Consules verrei-Ienses. de ante terminum inis , ante definitivam senistentiam ejurentur. recusentur . causa recusationis prohata , ut vacante Imlaerio cognitio rei , de sua agitur. pertineat ad Romanum Pontificem, vel ad Episeopum vercellensem. Hoc satis ad hoc cap. est . nisi extra ius, quod facit, velis notare . Consules civitatis. qui jutisdictionem habent, hoe loco Coristides iv lviae appellati.

de commune Vercellen iam diei hoc Ioco, ut Mare. Tuli commune Siciliae, commune creten ium . de ovid. gemis commune Teleri .es i. t. de appellas. nas ae ner idi de vi, de state. ro xaim k ovaλ- . & Polybio i

AD CAP. Eae tenore. XI.

Q Ui est finis rapit. superiori . idem est finis hujus

capit. ne scilicet causae , quae pertinent ad sorum ic-culare, pertrahantur ad forum ecclesiasticum , nescitra , ne iurisdictiones confundantur. Lis erat in specie hujus cap. in Comitatu Britanniae minoris inter duos nobiles de hereditate quadam, cujus quidem litis, sive causae cognitio pertinebat ad forum seculare , id est . ad curiam Comitis pritanniae. Comites primum habuit Britannia post tres regulos , quos habuit initior deinde habuit Duces , primusque Dux appellatus fertur Ioannes Secundus. Husus vero causae cognitionem literis impetratis a Pontifice Romano . pars altera curaverat mandari Archiepisco-lU Turonensi . qui Metropolitanus est totius Britanniae minoris . ea hac quippe g. φε. Archiepiscopo . inquam . Turonens. de Thesauratio ejusdem ecclesiae Turonensis . qui Cellarius dicitur in inscriptione antiquae miscretalas , ut I.quae iam , Dellariam . de in in ra res in sen a re cognita . simul & expostulatione Comitis Britanniae, iubet Pontiis in hoc capite, cui suhreptae fuerant literae supra dictae . ac si eius eausae cognitio pertuneret ad judice in eccles asticum,eam remitti,reddi ve ad euriam Comitis Britanniae, si modo ea de re ius dicere promptus . paratusque sit. alioquin, ut sam saepe dictum est sup. propter desidiam sudicis iecularis ab eo commutatur juri dictio, & commeat ad sudicem re lesiasticum.

AD CAP. Si diligenti. XII. MAjor est quaestio. de qua tractatur in hoc cap. Ir. de

qua & jus . quod in eo constituitur . novum Cmnino est. vult enim clericum , qui pactione habita eum eo . quo cum contrahit, renuntiat privilegio sori. quod habet, ne alibi conveniatur , quam in foro ecclesias leo, nihil agere. & nihilominus ex contractu in soro recie siastico conveniendum esse . renuntiationem illam nihil valere. Ratio . quae movit Innocentium Pontificem ad hoc decernendum, quod ante nemo alius Pontifex de

ereverat . haec est . quod juri publico pactis privatorum derogati non possit, quae est vetus regula iuris civilis rquae tamen ratio hae in re, si verum amamus, sucus est, de

424쪽

color potius, quam ratio vera, quia initio contractus cie- A rit de sequendo & subeundo solo seeulati . Itaque duoricus renuntiando praescriptioni toti . sane suri publico canones illi conventionem illam non improbant . de non derogat, susve publicum non mutat, quo clericis data es h praescriptio ioti ecclesiastici. sed proprium , de privatum sus, quod statian ab initio contractus habet, ne ieeum ex contractu alibi agatur, quam in solo ecdiciis- silco, eo se abdicat, de non usurum paciscitur e quae conmventio etiam suere civili probata est, legibus nominatim loquentibus de praeseriptione fori, quae competit Oh s ini dotii praerogativam . i. pen. c. de MEI. I. si quis in conseribendo ( quae eli portio d. l. pen. C. de episeop. ct cler. Iga igitur convuntio Iure civili probata est . & iure canonico . quod ante in noeentium obtinuit, improbata non est et ergo non est contra jus publicum. ergo non derogat

iuri publico alius , qui se subsicit surisdictioni iudicis

non sui suo dimisso. i. i. o ride jussit. ii non alius . ergo nnee cleticus . qui in contrahendo se subsicit seculati surisdictioni. Constituat Innocentius quantum volet, ne

ullus eleticus se subsiciat iurisdictioni seeularii & sit hoc

ratum deinceps et at ne hoe praetextu utatur. quod pactis privatorum iuri publico derogari non possit, quia haec ratio iuri non congruit. Clericus enim . qui se subjicit iurisdictioni alienae , de suo foro renuntiat, de jure , de commodo suo proprio detrahit . non de sure publieorct id quidem plerunque facit ex usu , de commodo afvellarii , qui alioqui cum eo contracturus non erat, desne ullo alterius incommodo , sine injutia aliorum clericorum , quibus in suis causis integra est praescriptio fori. Denique ut definitur in L E . de ret. iur. etiamsi privatorum conventione nihil ex iure publico convelli,

infringi. immutari possit sem in s. - β consequentet conventio illa non est contra canones rhodie tamen non videtur esse eontra canones ex hoc c.

Quod autem ait Pontifex, priviledium sori . quod clerici

habent. tiniverso ordini egerieornm datum esse . non terra personae , hoc sane est verissimum , de usurpantur eadem verba ab Honorio tertio in cap. pen. de sti dic. in quinta collem Ex eo tamen non emeatur recte quod vult annocentius, non posse singulos in sua causa hoe priviligio non uti serandum fidem conventionis habitae cum alio , quia nihil ea res praesudieat privilegio universali, de singulorum non est eadem ratio, quae universitatis, I. r. l. . s. I. quad

AD CAP. cum eontingat. XIII. Ovenditur in hoe e. eum clericis agi ex eausa deli . apud Episcopum eius dioecesi s. in qua deliis

querunt , non apud collegium . vel capitulum . cui deputati sunt, ut divino cultui ministeria religionis impendant . Episcopum esse elericorum judicem ordinarium . non collegium, aut capitulum . cui deputati sunt proprie, nisi ( addit hane evreptionem ) ex indulgentia , dc privilegio summi Pontificis . vel ex consuetudine , quae temper pro jure . de lege non immerito custoditur . niis, inquam . Capitulum in eos exerceat iurisdictionem extra ordinem. At iurissictio haec. quam consuetudo . vel privilegium capitulo deserti cui clerici sunt ad seripti, inanis videtur esse, si non lit ei eonjuncta coercitio quae- contractuum tamen . & acti, et dam. I. ult. de ossic ej t. cvii mani. cap. 18. Ap. de sis sua. num . de obligationum privatarum cauta , prout conve nerit inter contrahentes ab initio contractus formati , demutati possunt. Quidni t Et quod etiam legibus, de canonibus innumeris , qui notantur in glossa , cavetur , ut Astonius Pedianus ait s. in verrem . de commodo pro prio unicuique sicet detrahere . Praeiertim cum advers rso nihil possit esse incommodi i imo eommodi plerunque plurimum. Neque vero me quidquam movent O nones Mile vitani Coueilii. & Toletani. & Carthaginensis, quorum auctoritate hie Innoeentius utitur. id est. nihil me movent cad. i. er eam r. chos enim intelligit) ii. a. i. Primum enim m. i. vetat, ne clerici con-

leti eos suos dimisso ptoprio Epicopo trahant ad judicem seculatem e sed non vetat etiam . nc in contrahendo clericus se subiiciat sutisdictioni sudicis secularis . Citra convent onem non trahit clericus. vel laitas eleneum ad Msudicium seculare, sateor: at ex conventione cur recte non trahat 3 maxime conventione sureiurando confirmata hut de proponitur in specie hujus cap. eonventionem istam . sive renuntiationem fuisse jurejurando confirm tam . Nam susiurandum de hoe adiectum, quod ait Innocentius hoc loco esse contra canones . id est, contra

jus publicum , non videtur esse verum . Pactum , & susjurandum est contra jus publieum . si juravero me furti non acturum . si quando forte iurium mihi feceris. l. . revera iter . de pact. At si post furtum factum pepigero cum iure , & sura vero me cum eo furti non actu tunc, hoe est contra privatum sus . quod jam mihi co npetit: quaesitumque est . non contra ius publicum . Haec con- del. Jur Ictio . inquiunt. sine modiga coercitione nulla est. Et hic proponitur Capitulum , quod sibi vindicabat surisdi ionem in elericos Capitulo adscriptos , addictooque servitio Capituli, sive ministerio . non potu ille tamen eos coercete . suspendere . deponere . excommuni cate. Et est hae in re huic loco similis alius in eapillectus.s . de masor. O Obed. Unde videtur in his linis . quod reverum esse arbitror . iurissi ictionem accipiendam esse pro cognitione nuda . Nec novum est , ut sudices quidam cognitionem tantum habeant, non etiam executioncm , vel

coercitionem. I. ait praetor , de re stidie. Et iurisdictionem pro cognitione nuda in iure accipi frequentissimum est .

AD CAP. TU Iusti . XIV.CApitia i . species talis est. Saeerdos quidam . qui

ossicium, sive heneficium obtinebat in Ecclesia quadam dioecesis Camotensis, finge , in qua etiam morab tur . in dioecesi Silva nectenti, in qua domiellium habebat . crimen aliquod , veluti homicidium admisit . ex quo poena beneficii, seu omeli ptiuatio est. Quaeritur ultius dioeceseos Episcopus de eo crimine cognoscere . di pronuntiare debeat, id est . is, in cusus dioecesi ecclesiam habet Episcopus Carnotensis e an is, in cusus dice-ces patrimonium habet,ae. & in sua deliquit . id est , Lpiseopus Silva nectensis , Et definit Pontifex in hoc cap. Mus Episcopi ea de re cognitionem esse . eumve Episcopum ea de re cognostere . de in reum sententiam serre

ventio. & ius jurandum valet. Eodemque modo, si extra n debere , in cuius dioeceli deliquit, de in cita patrimonii contractum juraverit clericus . se fori praeseriptione non ratione domicilium habeti poenae autem executionem,

usurum, si quando ex negotio postea quomodocunisque contracto conveniatur , id iacile concedam e: . contra jus publicum e at si in ipso co a tractu id sutaverit, tunc dicam id non a publico , sed a privato iure remo istum esse . Unde de qui hoe casu pacti conveniri. I iuris jurandi fidem frangere permittit . eerte is longe magis aberrat a juie publico . honisque moribus . quam squit ueri dicit, de servari oportere contendit. Deinde acan. gr. hoc tantum vult. ne clericus sudicio criminali, vel civili pulsatu . provocatus a iudice eeclesiastico rem petetraliat ad judicem secularem, quod ita proe ere latis nianifestum est , si nulla se conventione obstrinxeruta beneficii ademptionem . si hene felo ecelesiastico indignus iudicatus fuerit pertinere ad Episcopum . in cujus dioecesi ecclesiam . de henes eium habet. Et ita saepenumero dictam a magistratu unius provincim sententiam exequitur magistratus alterius provinciae , vel dictam a magistratu urbano magistratus Provincialis , Ll Divo Tio, g. r. D re itidie. scripta est autem haec Coia-stitutio Episcopo Silva nectensi , ut in veteribus imitur, qu on appelle sensi. Unde & mentio Reris in eap. postolasti ins de homicid. quod esse partem huius cap. alteram constat ex quarta collectione ineretalium . Reti, stilicet Francoram . Illud vero in comperto in ratione delicti

425쪽

8' In Tit. II. De Foro competenti. Lib. II. Decret. so

nos sequi sorum ejus provinciae . in qua delictum ad ni-Alimus. nee posse revoea te provinciam nostram opposita fori praescriptione , i. titi. de aretis l. i. c. ti,i senat. vel ela T. L i. c. hia de tritam agi opori. cap. xit. in, hoc tit. can. I. A. d. Theodosius in Novella de amota militantibus soli

praescriptione d Veteret. inquit, reges spetialiter fori praescri-iortitas, , eontractvis . ci delicta negotia gesta tiber rei nee pari aliquem.qui quid in qualisei provincia eriminose eo serit memorata. ut ait, se posse praescriptione defendere . Symmachus in Epistolis i Faeinus, inquit, tibi ad sum es, debet expiari. Cyprianus prima Epitiola ad Cornelium et aequaem, inquit, o sulum est, ut uniti cujUDe causa illic avi auis. tibi est erimen admissum. At non aeque comPertim hoc est . quod significatur hoc et nos etiam domicilium ibi habere , sti patrimonium habemus, nisi & ihi assidue versemur, ut in i. r. c. tibi Senai. vel clari f. O eap. seq. sicut Mnee domicilium ibi habemus, ubi benedicium ecclesiasticum habemus . nis & ibi commoremur, ut hic proponitur. &eap. es. de rescript. Utrobique non est dubium, ros domicilium habere . & ubi patrimonium . & tibi beneficium ecclesiasticum habemus . si non minus hie , quam illic se quenter commoremur . L ejus, fi ci Du . ad retimi m. D plex igitur in specie proposta ratio luit accusandi sacerdotis . & condemnandi apud Episcopum Silvaninensem .

ratio domicilii. & ratio delicti AD CAP. Ex parte B. XVSHeles e. is. Quae est pulcherrima , talis est . B tentaria filia Carsae Regis Navaireorum nupsit Ri- ichardo Primo Anglorum Regi . quod omnis Angi tum historia satis testatur . Desuncto autem Richardo Rege . ipsa contendebat castrum Segret in dioecesi Ande pavensi situm , quo fuerat spoliata a Guillelmo nobili quodam . ad se dotalitii sure sue donationis propterruptias. quae veluti dos quaedam mariti est, pertinere. ron quod id a Richardo Repe marito suo accepisset, sed a Joanne fratre Richardi, qui ei in regno successit, facta permutatione aliarum possessionum, quas Bereng ria dotalitii nomine a Richardo acceperat cum cauto supradicto . quod negotium antiqua Meretalis contamis hitim vocat voce Latina . a qua & verbum Camido D E. tiau. Cum autem illa ageret interdicto unde vi possectionis reciperandae gratia , vel interdicto de clandestina

possessione adversus Culsielmum, a quo supradicto e sillo spoliata suerat , apud Archiepiscopum, & Decanum . & Archidiaconum Turonensem , ex rescripto Inlocentii tertii s perperam hie legitur Ioannis ) quo quidem rescripto huius causae disceptandae ab Innocentio illi delegati sudices erant, Archiepiscopus scilicet, & Decanus . & Archidiaconus Turonensis r apud quos ex regetipto illo conventus Guillelmus allegahat . N excipie-hat quam plurima contra reseriptum. Ae primum . id reis scriptum non valere, quoniam , inquiebat, eo trahebatur in sus extra domicilium suum principale , in quo praecia

pue rellocaverat sedem rerum . & fortunarum sua tumi,uod erat in dioeces Rhedonensi s se enim est legemum semper in his cap. non Rhodonens . de Rehes non Dionensi in cauro Guarchiae, quod a Turonibus distabat ultra iter duorum dierum . vel ut halbare loquum tur . ultra duas dietas id est . ultra XL. millia passuum. sive . ut mos est Gallis metiri itinera, ultra leucas XXvI.S bessem et cum tamen concilio Lateranenti sit constitutum , ne quis ex rescripto summi Pontificis ultra iter duorum dierum trahi possit ad alienum . & extraordinatium iudicem. c. noxntilli, O seq. Ap. de reseri cap. olim . de eaerepti Adjiciebat Guillelmus aliam exceptionem . . quod de studi controuersia , si quae exoriatur inter ali quos . non alius cognoscere debeat . quam dominus seu-di . e . s. o Is.s p. riti prox. cap. 6. sus. Me tit. via delicet aliter . quam si dominus studi in iure reddendolentus, & negligens fuerit. in cap. io. in II. Ap. h. t. n gligentia cususcunque sudicis cognitionem transfert ad . ULT i.

a ium . Ho vero cum ita enet . de ea te tamen nullum .

iei hum exstahat in supradicto rei. ripto. Unde contendebat Guillelmus . rectis tum esse lutireptilium , quod ea res in eo suppressa eslet, & quod facta in eo non ellet

mentio domini laudi s is erat Dux Andegavensis o quod've in eo domini laudi negligentia non argueretur. Ima S salsum id esse rescriptum Guillelmus dicebat, hoc argumento, quod nunquam eo castro Richardus licte. Uriam donasset sure dotalitii, quodque ex rerm ut tio ne ei obveni stet inutili, Dicta nimirum cum Joanne R gni Angliae subselibre. & incubatore potius . quam liasio possessore. quoniam regnum , ut plerique omnes exili iamabant . periinciet pc,st mortem Richardi ad Arturum Ducem Britanniae . fratris Richaidi natu masoris filium , ut dixi in cap.iffv. iii prox. Arguehat etiam Guillelmus,

ut cCnstat ex eap. ex parte . ins da fide inor mem. quod hullus particula est o lassitatem retiripti ex eo , quod ita eo

rescripto mendose omisia una sitera scriptum es*et vllia-hatur , pro Spoliabaetur et quod tamen argumentum tanquam leve reficitur in e e. ex parte. Ad haec omnia , quae adversarius obsietebat , Berengaria regina replicavit,iadversarium suum non in Rhedonensi tantum . sed etiam in Andegavens dioecesi domicilium habere et plusibusque in linis domiellium habere posse . i. d. s. vi ris , L ejus . s. Celsus, ad muncip. In Andegavensi scilicet dioecesi eum habete castra. di reditus plures , & quia hoc non solliceret . illic interdum commorari solere rum ac praeterea castrum Merei, de quo lis erat ibi , esse in Andegavensi dioecesi . Quae vel sola ratio susticeret in iudicio in rem , ad quod tendit interdictum de reciperan da posiessione . Lia. s. nihil commune , de ad dr. posses. nempe ut in eo loco potius . tibi tes litigiosa est, sudicium exerceatur . non extrahatur sinas , cap. s. di xit. Me iit. l. s. c. tihi in rem are exem deae l. i. Cisside heires. v. l. titi. c. de praeseripe. long. re p. l. quod legatur . de j dde. L ici. de rei vind. Dicteelim Andegavensem pro

pius abesse a Tuto ense . ad quem trahebatut Guillel mus e certe minore intervallo abesie , quam itineris duo rum dierum , quandoquidem Andegavum a Turoni bus abesie tantum XVIII. millium intervallo, id est. leuearum duodecim , ut ait e utitur Gallieo vocabulo Ammianus Marcellinus lib. is. Gallat non millenis passutas, ut Italos. sed se eis itinera metiri. verissimunt enim est. quod Gordianus Miseopus Ravennas in historia Gothorum . & Isidorus in fine I s. originum nribunt,

leueam finiti mille. & quingentis lusibus . di perquam

aperte confirmatur eo . quod Ammianus Maricis inutilibu i g. scribit, letieas XIV. Uictre tintim, o viginti millia passuum e nam fit tot millia XIV leucas efficiunt, ergo si gulae leticae finientur mille . & quingentis passibus. Ethule rationi convenienter XII. leucae esticiunt XVIII. millia pastuum . non XX. ut Hostientis, ait male XX. enim millia passuum efficiunt leucas xl l . di trientem unius. Huic item rationi convenienter X. leucae, seu leu vae , Ut vocant aliter , efficiunt xv. millia patiuum e XXVI. leucae adsuncto hesie . XL. millia passuum , quod bidui iter es legibus des nitum . l. i. si quis causion. I. 38. ex quibus ea .mas diri l. 13. de exitis itis. l. r. I. si Praeses , Ivis ord. in hon. posserm t. q. de verbia Hai. l. f. Od. D.

e repari appeti. oe v d Tutilam A. Sentens. iit. 6. er s. 2 Seniens. tit. 33. Ladem vero ratio te servata . ut nominatim Abbas Ursperpensis scribit. C. leura emetunt CL. millia passuum. LXX. leuem , m. milsia . eum describit

longitudinem , & latitudinem camporum Catalaunie rum, qui insignes sunt victoria parta ad vetius Theo doricum regem Gothorum caedeque ejusdem Regis. verum ad rem praeter ea . quae dixi . replicabat etiam Berengaria . non recie ei adversarium objicere , quod contempto domino seudi coniueisset ad judicem ecclesiasticum e hoe enim viduam se cote sua , id est . dotalitio spoliatam inique . non incongrue secisie , cum ad ju dicem re lenasticum et am pertineat defensio vidua rum . & dotium , cap. nuper, de donar. im. vir. ct xx. cap.

426쪽

si Comment. Jacobi Cujacii set

dem resectis exceptionibus rimnibus Guillelmi in judicium petitorium, cui congruunt propius pleraresue ex eis , potioresque exceptiones . quam possessorio sudicio, quo agebat Berengalia. iubet Pontifex hoe posteriori rescripto . ut si iudiei hus de legatis A r. hiepiscopo Tur nensi . di conlegis ei adjunctis, eonstiterit. cantum, de quo agitur . si tuin esse in dioecesi Andegavensi et ibique

adversarium domicilium habete . minuique id abesse a Turonibus, quam itinere duorum dierum , secundum tenorem prioris reicripti de eausa cognos anti di quam Wysime possessionem reginae relament cessante appeliatione, ut momenti causa postulat. Sie appellatur causa de reciperanda polic ilione , quae di celeris reformatio . sive momentanea appellatur e ideoque nec a sententia de m mento dicta . sive de momenta a possessione appellare

licet ex cap. seq. - I. tin. c. s de more posscs. appelI. fuerit, lAD CAP. Conquestis. X v I. Statentia hujus e.est apertissimae eos, qui possessione, vel quasi possessione rerum , aut jurium ad ecclesiam

pertinentium per vim Leelenam spoliarunt, vel hominus eius , puta proeuratores , vel actores , vel audices, tanquam sacralepos , ut e. Olli licead , ct tam praedia I a. quas . r. monitione praemissa subsici censurae e lesiasticae . quoad satisfecerint ecclesti e nimirum ecclesia restia tuta , unde desecta est , omni cum utilitate . quae ob eam rein ecclesiae abest , erilesiae praestita . puta quanti estis interesi se vi dejectam non esse , ut I. I. s. non solam, de viam. In interdicto unde vi non tantum res venit , sed etiam utilitas, id est, quanti intercli . Quaestio autem

erat in specie huius c. de quas possessione jurisdictionis

cuiusdam , quam , cum pertineret ad ecclesiam Bononiem

sem , vi usurpabat Potestas Bononiae.. cuique licet renuntiare privilegio sui mei . & uitutioni Lateranensi de duabus dictis , cap. nonnulli. Ap. de res ripiis. cap. titi. de fori comp. in quinta collecti. quae tamen nondum edita est . verum his obstat primo tap. Ir. fv. quo cavetur. clericum non posse te nuntiare privi-segio sui fori . de se subjicete foro seculari. Obstat etiam

cap. Ig. quod sequitur, qvn cavetur , ut ne ex consensu

quidem proprii Episcopi p Git clerieus se subjicere sorocivili sive seculam, nee vice versa foro ecclesiastico incompetenti sine consensu proprii F piscopi . quod tamen olim non obtinuit etiam ex parie , ut docui in eap. I. ci Ap. Nam consentiente Episcopo, de adversario suci ex conventione sane potuit clericus te subjicere soro seculati. At respondeo . in hoe cap. etiam Episcopum Donet mensem se non subsecisse foro seculati, cum se in hoc obligavit, ut Lutetiae solveret creditoribus pecuniam , utve Lutetiae responderet creditoribus . quoniam haec convcntio non ita aecipienda est . ut respondeat coram iudice seculari. sed ut coram ecclesiastic uenaadmodum' hie prononitur

eum conventum fuisse. vel successorem esus ex delegatione Romani Pontificis coram Abbate S. Cenoveta . Quod si dicas . ita promisisse Episcopum Dunei mensem sine consensu Metropolitania, dicam nee consensum Metro litani requiri, Ae e. ig. loqui tantum de consensu proprii Lpiscopi, sine quo clericus nec judici ecclesiastico . si suus iudex non sit, se subjicere potest. Facit aulcre in hoc cap. ig. disserentiam inter laicos , de clericos r hos, ut diximus , non posie se subiicere juricetistioni iudieis non sui, nisi sit judex ecclesiasticus, de

nisi adhibito consensu proprii Epistopi . id est, pr

pili , de competentis iudicis r illos autem . quos privatos vocat, ut de alibi si re , quos Graeci a alta vide. pocse se subiicere jurisdictioni sudicis cujustunque suo arbitrio . I. r. cy a. de jti c. l. ille , a quo . s. pen. ad Senatus. Treb I. I. i. c. de Iurisdict. omn. itiae

AD CAP. Dilecti. XVII. & CAP. si deasti. xvIII. HA C duo capita simul explieabimus. Quidam cives

Romani saecuniam crediderunt Epicopo Dunel- mensi , qui episcopatus est in Anglia . cum Romae ageret negotia ecclesiae suae , quod merito omnes Interpretes subaudiunt in e. I . quam pecuniam ille Episcopus promisit se Lutetiae soluturum . Et iis quidem ci editoribus civibus Romanis ex rescripto Pontificis data erat potestas eum Episcopum Lutetiae conveniendi coram

Abbate S. Genovesae . quem constat praeesse surisdicti ni, cap. D. p. de est delet. At priusquam istum comvenissent, vita decessit, de alius in locum ejus Episcopus

electus , de consimatus eli , cum quo ex eodem rescripto ereditores Lutetiae agere apud eundem Abbatem . de pecuniam creditam repetere pereunt . quali ereditam pro utilitate . de necesstate ecclesiae Dunei mentis, quo

casu proculdubio est . succellatem Episeopi teneri ex

contractu sive negotio petio al, antecestate suo pro utilitate . ut dixi, de necessitate Tecles ae suae . cap. i. in . de

Ditis. At ille novus Episcopus objicit privilegium , quod Anglis dedere Rom. Pontifices, ne ultra mare in iudiacium trahi possent. Cui priuilegio in hoc ean Pontifex negat esse locum . ubi quis Anelus huic privilegio r

nuntiavit . cui utique etiam renuntiasse intelligitur cum se Lutetiae soluturum ea vit is, cui pecunia credita est . quae renuntiatio etiam successorem esus tenet. Ergo in arbitrio creditorum est . ut . vel eum conveniant in Amelia , ubi domicilium habet . vel Lutetiae . ubi pecuniam Iolvi convenit . ut L hirrsi s. xli. de jussit. L eontraxisse, de oblig. oe are tibi, in Dam . eum conveniant . de petant non tantum sortem . sed etiam id qood intereste usuraram petitionem illi e tam esse hoe jure i titioncm estis quod interest licitam . ut eap. t. ins de fides s. Nihil autem interest , certo quis loco , ut solveret litarit se, an quod etiam cst expiessum in hoe eq. ut certo Ioco reor citet, de si ecfendetet, ae L heres. s. proinde, quia uni- AD CAP. Tenui . I tam omnino cavetur . nec quicquam amplius . in hoc quod est in L m de stifc. si quis pollea quam in ius u

catus est . clericus . vel miles , alterius soli esse coeperit. in ea causa eum non habere jus revocandi sorum . de d ma idtr fon renuset . quas praventvim , ut ait. praeventus autem est ab eo, qui illum in ius vocavit. antequam fieret Hericus, vel miles . de aliud sortiretur solum. Praeventus, inquam . est ab eo . qui eum in jus vocavit, quod initium est Omnium actionum uisti tuendatum . I. vli. Instit. Ascem te . tisit qui, inquam . illumilia ius vocavit. privo quam alterius loti esse coepisset i is multo magis si jamicum eo litem contestatus suetit. l. sen. de stiri id. Et ita praeventus videtur tutor , qui petitus est . nec eam petitionem excludere . vel ei ligere potest , polita excurati ne aliqua . de immunitate quaesta , antequam tutor a Praetore , vel praeside decerneretur . I. 28. in pn de excustui. Neque his obstant . quae vulgo obiiciuntur. de diluuntur male . Non obstat lex qui amem . β quis erat. Dinova privilegio tititur , inquit , non videtur in eadem ea fajuditio Ui. Hoe nihil obstat superi ita quia ex lex non loquitur de privilegio fori . quo nec qui in ius vocatus est . quique praestitit cautionem iudicio nili, uti potest .

si id quaesierit postea. sed loquitur de alio privilegio. quo

uti postea non prohibeatur , quoniam ait, qui novo pria vilegio utitur . Nihil etiam obitat L . s. reus . de re mi in quae majus negotium exhibet. Ideo autem non obstat, quia hoc non vult. ut arbitrantur , reum rapitalis criminis postulatum, nondum per actum ultro se militiae dederit, in ea causa capitali, velut ex privilegio militiae. sorum revorare nosse e hoe . inquam . non vult e sed quia elimini civili adjunxit aliud quas militare crimen , an reatu eapitali militiae nomen dando improbe . non eo remittendum esse, ubi reus postulatus est. sed thi audiendum , de capite puniendum esse, ubi improbe . , imis pudentet militiae nomen dedit. Guod autem in eadem .

I. dicitur illo loco . se dicta cavi a si , vel requirendtis a

427쪽

raras . circ. id ex nati licis didicimus initium esse alterius Apatagraphi . nec appingendum superiori patagrapho reus. Tt huius quidem sequentis paragraphi hane esse sententiam i si dicta causa iit. id est, si peractus sit reus ubi capitalis criminis postulatus est . priusquam militiae nomendaret , vel si absens, & profugus adnotatus sit inter recis, iit requireretur priusquam malitiae nomen daret . hunc ignominia mimam ad suum iudicem remittendum esse, ut a quo damnatus est . vel quasi damnatus . plectatur ab emdem e tequirendus autem adnotatus . post annum habetur pro damnato. t. titi. de requin reis .

vel aegi, k, saepe in Novellis. Novet s3. O m. Theoph. in d. F. tripli. libellus petitionis i pollulationis.

reclamationis idem eli. e. r. hoc iti. quem scilicet ex seripto

actot reo offerte . & porrigere debet. & judiei sua manu

subscriptum in eo . si agat in rem . perspiciae designata re, quam petit . ut cap. r. hoe iid. in I.ε. de rei vindic. vel si agat in personam . eae si rella causa obligationis, causa dehita . ut eap. s. hoe est. O I. an eadem , vi actiones, de except.

AD CAP. I.

In Tit. III. De Libelli oblatione. Lib. II. Decret.

AD CAP. Ultim. Ex hoe d. intelligimus, non tantum , ubi quis domici- Blium habet. conveniri posse . sed etiam ubi e traxit, mei deliquit judicio in personam , vel ubi res est, quae ab eo possidetur . de vindicatur judicio in rem, ut et i . o I s. Dp. eat . t. de privileg. Ii s. Item Romae conveniti quemlibet suus ectum Romano Imperio IUsse . etiam si neque ibi contraxerit, vel deliquerit, neque ibi sit res, quae vindi eatur . neque deliquerit, nequc ibi domicilium hileat .

quod esse verum ostendit L nee non , I. si tam , ex quilisseatis major. Atque ita absque dubio sus erat . cum Roma erat communis patria , ut LRoma , ad municip. Leos, de va-evi. mvn. Lia de excusat. tui. t. r. C. de malier. in quo loco munera Ieae. remm ct honori aD c. sib. ro. I. E i. Od. TheoLde Traim. O svri . cum . inquam, Roma erat communis patria, quia tum omnes , qui erant in othe Romano. id

est . qui erant subjecti Imperio Romano. 3e eives Romani celant ex Constitutionc Antonini Pii. I.in orbe, de fiat hommveae q. quae tamen ratio cessat hodie. quamvis idem jus non cesset. Nam ut in hoc et ostenditur, quivis Romae re. Prius conveniri potest et jus idem manete & tamen ejus suoris ratio prima , & summa cessat, quia de Romanum Imperium evanuit, & qui Roma oriundus non est non aliis ter censetur esse civis Romanus , quam si specialiter civiatate Romana donatus fuerit. Qua de causa nec ea rati me utitur Pontifex in hoc cap. sed quia, ut ait, Romana ecelesia mater. 3e magistra est omnium ecclesiarum, e r. infin. Ap. desum. Trinit. c. liqvi, infda privilet. Ideo Chri-alianum quemlibet si ibi repetiatur, ibi conveniri posse, nili

sorte eo venerit legationis causa , vel ex alia causa justa, de necessatia , veluti judicandi, aut testimonii dicendi , aut appellationis exequendae et quibus casibus sus habet revo- eandi domum . si Romae conveniatur. LE. g. Masis, de jv- die. e. t. itis. de dilar. Multum vero sibi adrogat Romanus Pontifex, dum ait eccisam suam esse omnium ecti saren do. minam matrem, quod perinde est , ae si diceret se eis. Episcopum Episcoporum , quod innuit etiam cum se palam vocat servum servorum . id tamen veteres tantum abest , ut sibi adrogatent, ut ne de eo quidem cogitarent, imo de diaris de vetent eos . qui se Episcosos liniversale . vel Disi sos Epistoportim dicerent, c. ntillas D. dimnes. de Gregoriusprmus epistolarum lib. d. vi ob so. ad Maurilium Imp. item epist. 3Riilc . saepe & Cyprianus, de omnis ecclesia Asriis cana . de Graeca . Et ea de re est elegans Tettulliani verbum in id. de pudicula. Edictum illud, quo quis se Epist

petam Episcoprarum vocat, edictum peremptorium tale est, oit . ut ei adseribi non possit. Bonum Facium . Sicut olim .

in Senatuserinsulti , re edietis solebant appingi singulares duae literae, quae ignificarent bonum factum, D. F.

AD TITULUM III

De Zibelli ob alione I C titulus est de lihelis oblatione, Ad libellus, de

quo hie apitur , appellatur libellus conventionalis . cf. lihellus conventionis . F. tripli . Instit. de action. LI. c. de anna .except. MN ar os dirutarise,

Oe et est ex Cone illo Suessionis, de suisens habito

in halitica Sancti Medardi, quae est celeberrima, cui quidem Concilio praefuit Hincmarus . ne est seribendum, Archiepiseopus Remensis , confirmatumque id Concilium 1 Benedicto . & Nicolao Pontificibus Romanis . ut conisitat ex ni no Decreto lumis Carnotensis pari. q. cap. l 'ι.

Scap. q. Et pars hujus Concilii, imo & causa ipsus.

de qua agitur in hoc cap. t. est in can. legum E. Pat . I.

sententiam nosse operae pretium est e In conserendo baptiomo necessatiam esse scripturam . quae exprimat nomest mus , qui sacro fonte ablui desiderat . ean. M idiandi , de eansecrat. distin I. . can. quia passu . de confectat. c u. fit ctionem quoque Episcopi ex decreto fieri relato in literas.& subscripto electorum manu , can. Epipopvs 6 . Di. cap. innotuit Ap. de Hia. Itemque ordinationem , creationem, ut vocant, clerici, scripturam desiderare, quam in rem locus ille d. ean. legum singularis est . Haereticum quoque , ut in eo subiicit . agnito errore suo non recipi ineeelenam Catholicam sine scripto , quo rectam fidem profiteatur . & abjuret pravam , can. esurinientibus, ct eam i i voluerint , i. quae B. t. Item accusationem fieri ex seriapto , quod est certissimum. Excommunicationem qu que, vel ab excommunicatione abiblutionem, de reconciliationem seri ex scripto , cav. t. a. quaeli. g. Item sententiam judicis serri ex seripto. l. s. c. de Iem. ex peram recit. Ex periculo , id est . ex scripto, ex libello, qui & tecitatus periculum adducit. nisi iure judicaverit. d. l. s. quod quidem verum est regulariter . Excipiuntur enim certae eau - . quae adnotantur ad finem eiuslegi tituli ex Novella

Iustiniani. in quibus sertur sententia verbo tenus . sine seripto. Ex his vero omnibus Hinematus in supradicio Concilio colligebat, de dicebat, etiam querelam . & actionem omnem in judicio ex scripto instituendam esse norrecto libello iudiei. & adversatio , idque dicebat. de pronuntiabat . quibusdam clericis se ab eo Hinmaro ordine eeelesiastico sospensos esse in Concilio . in Synodo con querentibus, nempe hujusmodi querelam lier si bellum Synodo insinuandam esse subscriptum expostulantium manu.

AD CAP. II. & III.

Hoe e. r. repetitur in cap. v. ins de avest. Utrum

que caput nanc habet inseriptionem . quam se restituemus. Innocentivs tertius Magistro Gregorio Ar bidia-eono , er Guillelmo Normanno , ct Gregorio de Greves canonicis sa sonen olis. Et ex vulgari clausula r in extremo utriusque cap. atque etiam in extrem I cap. 3. hac iit.

supplenda sunt haee vetba e audiatis eatifam , , appellatione remota fine debito ter netii e vel quae reperiuntur in fine cap. extilita . cap. areepia . I p. de itidit. Et observandum , causae , de qua agitur in hac cap. r. & seq.cognitionem aliis primum deierasse Pontificem Roma.num . deinde cum Iuste ab eorum sententia interlocutatoria appellatum esset ad eundem Pontificem . ab eo eausam fuisse remissam. & deleeatam non iisdem . sed aliis iudicibus . iuxta morem iudiciorum , ut ad eum . a

quo iure appellatum cst , causa non recurrat . Ossic de appellat. e. exhibita . , c. accepta , I p. de iudie. cap. E. de maar. contra rnt. eccles ravim ean. Fadius a. quaest. 6. Obser- andum est etiam ex specie cap. a. hoe ih. jure appellatum

428쪽

tatum esse a iudieibus delegatis . quod postulante reo Iu- Adicio in rem convento . ut sbi perspicue rem designaret actor , quam suam esse petebat. sudires non praeberent operam . neque ad id actorem compellere vellent. Et similiter ex specie cap. 3. quod reo convento judicio in pedisonam postulante sibi exprimi eausam obligationis i judices hae in re iurisdictionem suam denestassent. Unde apparet , non argui quidem .& eulpari libellum . quod in eo res . quae petitur . non si perspicue designata . vel quod

in eo non sit expressa causa obligationis , quam ob rem nee libellum vitiari verum est. I. s. c. de ann. except. cap. I.

secus avrem . de sent. in re iudiet in 6. sed culpari audicem . quod id excipientem . & postulantem reum non audierit . Iulia enim haec rei postulatio erat.

debet a ita reus apud alios iudieri pendente priore iudieio

mutuam petitionem instituete non possit , nisi illos recusarit, ad quos vocatus est. tanquam suspectos intra constututa tempora, atque ita utramque litem , utramque phtitionem periraxerit ad alios sudices, ut Nov.fg. se. s. de restri s 6. Non est etiam omittendum certas essi causas, in quibus reconventiones non admittuntur, ut in causa momentaneae possessionis, in causa interdicti unde vi, ves de viandestina possessione . c. u. in . de orae cor. de in omnibus aliis caulas, quae celeritatem desiderant , neque item si quis agat cum excommunicato . exmmmuni cato reconventio permittenda est , heron ivger, in D. de exception. Excommunicatus convenire. vel reconvenire non potest interim dum ecclesia exsulat.

Comment. Jacobi Cujacii AD TITULUM IV.

De Asia vis per dimittis .

AD CAP. LMUTUS petitiones sunt mutuae actiones; L tr.

. i. de juri . Graecis , a rixam vita . conventiones . S reconventiones , quae fiunt in

eodem judicio, ut si me petente decem ex causa mutui. reus vicissim petat a me ex testimento totidem, vel amplius . quas contrario iudicio , ut Tertullianus secum eo adversus Marcionem . Aepyptiis de Hebraeis petentibus

vasa aurea . N argentea . contra ait, Hebraeos mutuas pe

titiones instituisse . allegantes sibi quoque mercedes reuiis tui oportere operariae servitutis pro lateribus ductis. pro civitatibus , di villis aedificatis . quod postea compensati nem vocat recte . Compensatio. vel sit ipso jure . vel per exceptionem doli inducitur , vel per mutuam actionem . I. I. c. rer. amoti ad quam multum saeit ille Tertulliani l civi e Ius autem hoc ei . ut tibi quis secutus solum rei adversus eum expetius est , ibi etiam . si suid invicem ab eo reus petat. statim sve ex continenti respondere debeat, id est . in ipso atticulo reconventionis , quamvis alias sirum illud actori non fit competens forum, L i. I, i. Dextraorae cogm LI I. g. r. de itin dict. I. Iticitii , maia. l.ar. delud. l. i. sali. qtiae seni. M. appell. rese. I S. Nov. Od. quod confirmatur in cap. i. hoc tis. hoc expleta nominatim , ut actor mutuae petitioni adversarii apud eundem judicem respondere cogatur , qui utriusque petitiorem , ut ait. vel concordia terminet. vel judicio, ut cap. rv. inf. de re Iib. e. Paerelam, ius de Mon. Concordiam accipit pro tramsactione , ut in idiotismo attorae Suadet issae iudex parii-hus , ut transigant, L . C. de feni. O interi. jud.

AD CAP. II. Prus adjieit in hoe capiti' ut si actori ex referspio Porialiseis judex datus fit, qui de causa cognostat remota appellatione . id est . ita ut ab eo appellare non liceat, debeat etiam ille judex, ct possit de mutua petitione rei a Ppellatione remota cognoscere, ut utriusque partis ius e ditioque sit eadem, nee detur plus uni, quam alteri . Illis autem verbis , appellarione remora, non omnis prorsus oppellatio inhibetur , sed ea tantum . quae inre specialia ter permissa non est , ut onenditur in cap. p. oratis . ins de areeli. Inhibetur appellatici ex conventione partium , . s. t. s. ti t. c. de tempor. aneth Inhibetur etiam reseripto Principis stipe erae nim o studio expediendarum litium . . I. s. xli. a qtii s apte . non Ae vel rescripto Pontificis sui non minus sibi tribuit, quam Princeps, ne dicam plus. ad h'c etiam notandum eli. mutuis petitionibus locum oste coram judicibus ordinat iis . vel delegatis, non eoram aliis, in cum de una tantum re compromissum est . east. 6. v. de 'litris. Atque demum notandum est. quod sicut

ctor coram iisdem judicibus mutuae dicioni respondere

AD TITULUM V.

De Diis consectatione.

AD CAP. micum.

LIBELLI oblationem . & conventionem . de qua

ante dictum est . sequitur litis contestatio . quam constitutio huius tituli docet fieri per petitionem actoris . par ta demande , in iure propolitam . inequit . id est . ad sellam iudicis. & secutam respons rem , di contradictionem rei , ex ponto . narrato , de perorato omni negotio , de quo lis est . l. t. cod. eod. iit. . rem . s. sacroni. c. de itidic. i. r. f. i. O s. sn autem reus. c. de Stirritim propter eae m. c. Adam r. s. partitus . Ap. deel et cuius cap. verba usurpavit Gregorius IV. in hae Constitutione . Simplex postulatio . id est, quaest ex una parte tantum , litis contestatio non est , sitis contestatio est confictus uitiusque partis . Item positio facti sola . & responso ad eam postionem facti , id est, disceptatio facti, quo de agitur . litis contestatio non est. Imo haec disceptatio agitatur . antequam veniatur ad litis contestationem , ut de secto connet prius inter partes s fieri possit , deinde eausa comminus agatur. proposta actione in jure , & exceptione . sve depulsione actionis. quo genere res plane in iudicium deducitur , & sitis coi testatici sit e quod est valde notandum . Nam saepius in foro etiam hodie quaeritur , quando lis erintestata sit , vel non . & multi in eo vexantur. qui liquido id ne- seiuni quid sit. neue & nihil tale liquido Liunt tabulae forenses. nati tantum ad conturbanda negotia hominum. confundenda . & permiscenda jura omnia r nihil eo genere hominum est in Repub. pernitiosus. nihil imperit ius. Porro in specie hulias cap. quia petit ones tantLm a.& responsiones super pluribus . vel omnibus articulis litis coram judicibus factae . erant disputationes de facto ultro citroque , non hoc selo lis fuit contestita etiamsi fame fuerint coram iudicibus . & consequenter. qui est fianis huius cap. nihil egerunt judices , qui tamen quantite ordinata atque perlecta . se praera pars aict , rem judicandam remiserunt ad Romanum Pontiscem . saepe mandatur iudicibus , ut instruant litem , & ordinent omni ex parte atque informent, deinde ita instructam remittant ad mandatorem , qui, is non lite contestata eam remittant , nihil plane apiant. quia non potest videri lis informata . quae contestata non est di non otest judicari lis , quae nondum contestata est . Nomentis contestationis nemo es . qui neseiat ex Fello venire ex eo , quod res in iudicium per litis contestationem deducatur testibus praesciatibus e quam in rem plurimum sacere videtur huic loco Cincii dicium apud Macrobium 3. ear. I 6. Itilent . inquit. dicere. ortim negoti m ect c describit contestationem litis) narravi e I

deae rectes s eis: ipsas i id est . ipse is dex it mictum ttibi r die . ait se omnia audivisse i ta las poscit, iueras Ascipit : viae prae vivo sustinet talpebras et it hi eon Itim .ere. Placet quod ait initio . stileni dicere stiarum negotium s I D

429쪽

ya In Tit. VI Ut lite non contestata, &c. Lib. II. Decret. yy8

trum es, id est , utramque partem. Nam de ii se v, A qui quaeve coniugem petit . Et ad hunc casum respicit

lunt pictaque . ut specialiter sudex subeat partes eonte- ea .hoe ih. ut patet ex his verbis , absque cuba eontv- , t , ait inlu in contestatas este litem partes non videri . ntactae . His vero casibus in E e. titi. adduntur alii duo . nili id nonunatim justae fuerint . se non fure ordinaria res Cattiae . sed extra ordinem ex inquisitione , de mero sudieis vilicio , ut ea i I. sv. iit. I. ubi id exposuimus . Item . si conservandae rerum memn. . - ae r v x vr v xiae causa , & propagandae in posteros quis teste, audi i

ii I ULU M v l. desideret , eorunque testimonia puhlieari , quibus sus

aliquod . quod tibi dili quando obventurum sperat . iu-i i lite non eontemta ncn procedatur ad tegum receis dita probare possit . eo quod fine . quo tempore ius il-nionem , vel ad sententiam demitivam. lud illi obveniret . non sint illi testes fututi in rebus hii manis r ut si agatur de pecunia debita sub conditione.

REGULA. quae in hoc titulo troponitur aper- quae adhue pendeat . l. intepe .Aq ilia , ad L Age . l.

tissima est, de re. quae in congroversiam venit anie li- quidam. F. i. de s n. l. s. s. p duo. de carbon. edie. e. seni.iem tantes atam i pes recipi nee sementiam ferri posse. Lavi , ins de re lib. Id vulgo appellatur examen a sueti. Quae regula etsi ita diserte non fit ex pretia in stire u ri. quod tamen moribus nostris non permittitur nisi ex ei vili, congruit tamen cum eo, ut recte sentit Ioannes; de resti ipto Principis. Et hi sunt praecipui casus in sure: quirationem reddit, quia testes litibus ad hi tantur, de sentem bus regulam h usus tit. vitiari invenio . de perdere suum tiae quoque seruntur litium dirimendarum causa . Litem onicium . Addit Hostiensis . & Bartolomaeus Brixianus igitur prius esse oportet,quam telles producantur. & rcci- glossator s. quali. s.in Irr. Addunt. & alii Doctores illi uipiantur.ac sententia definitiva proferatur . Quorsum enim suris multos alios casus, quos ab hae regula excipiendos sententia,quorsumve testimonia si nulla lis este Non est au- esse censent . meo quidem iudicio incongrue satis &tem lis proprie antequam res in iudicium deducta, id eli in inepte . Nam . vel illi casus, quos adjieiuni sunt de nego- iudieio ordinata , de contes ata sit. Qua ratione etiam res, tiis , quae aut solent Oompete . una tantum parte praesen- quae in disceptationem venit, non dicitur esse litigiosa an- te . nec exigunt litis contestationem . ut de causa appel- te litem contestatam . i. s. i. de sitoss. Non quaelibet con- Iationis . haec semirer agitur i uis, hvic ad Treb. l. troversa lis eli. non jurgium quodlibet, sed ea res tan- vit. I. illud , D. de temp. appetu et interposia. s. vet. ins de eum. quae ab utraque parte in iudicium deducta . de con- appeti. vel sunt de negotiis , quae prohationem non exi- testata ei . Videndum autem in primis hoc loco . qui- punt, puta de notor is, ct mani seliis. I. ii. I. idem, .a.hus casibus haec reraula accommodetur . & valeat. & quim de act. e . e. tua. ins de coh. clari cap. r. de euvang. Ohus non valeate siqntilem casus, quibus non valet . cc C a D. cap. s. de atteat. vel omnino illi casus , quos ad-ti . de finiti sunt, illi infiniti . Hin igitur primum excu- jiciunt nihil ad hane regulam pertinent . Neque verociamus , de excipiamus, ut iis semotis, in caeteris casibus ulli casus ab ea excipiunt ut recte . nis sint eiusmodi . ut regula consulat . Casus excepti , quibus se ilicet ante li- & in eis rigor sutis litis contestationem . N probaticinestem contestatam testes recipi. vel res sudicari potest, hi exigate de consequenter nee ullae cause ad eam regulam sunt e primum . si inter inoras litis contestandae. pericu- pertinent ei ve regulae sibi ieiuntur . nisi quae sol naturia, tum sit , ne testes, quihus res . qua de agitur, communi- re origine agendae, sunt, vel agendae videbantur . histori xi. & eomprobati potet . qui sorte senes. aut veletudinam te . sic loquuntur Constitutiones, ct cognitionaliter . id xii sunt. vita absolvantur . Item . si quo forte iidem te est , contradicto iudieio . partibus comminus eonstituste, Reipub. causa peregre prosecturi , ibique diutius iis . Hactenus de casibus , qui ab hae regula excipiuntur . moraturi sint. His duobus casibus , ne intereat rerum a Nune videndum est de caeteris casibus , quibus haec re memoria . de fides , vel si quid est in hominis vita diu, ne gula liacum habet . quemadmodum per ordinem ea regu lx diu exspectetur . in causis civilibus teiles audiri, di reci- servata iudicia rite peragantur . vel ea non servata irrite ni interim placet , etiam ante litem contestatam . e. vltis di inutiliter . quod ut assequamur explicanda est species, Me ih. At interim receptis testibus necesse est . ut ibi eas. r. a. di d. quod satili negotio assequemur .

ostenditur. aetorem , qui eos produxit. id reo denuntia- - --- -----.

re intra annum , ut reo sit copia excipiendi eos. tDvr tis AD CAP. L, prother . de se defendendi et alioquin . quod trac in re actor egerit non convento . aut non denuntiato O Pecies hujus e. t. est eiusmodi e Aeeusabat uxor viareo . nihil valet. Additur tertius ea sus in d. cap. vit. li fit o tum adulterii r quae accusitio hae efficit . ut etiamsirent loversia de electione Episcopi . vel alterius cus usti- ob eam rem non dissilvatur matrimonium , tamen re-bet Praelati , aure sit sacta necne , vel ut in cap. i. hoc petat mulier dotem manente matrimonio . qui casuscit. si agatur de matrimonio , quod una pari justum altera singularis, & siileialis est. Repetat, inquam . mulier d iniustum esse contendat . & per contumaciam adrirh- tem , S segreget se secernatque procul a viro , nec se illitii fiat, ne sis contenetur: Nam & his casibus, quia E commisceat . Et hactenus quidem etiam iure civili re-eleliae maxime interest, ne diu fit orba . sine Rectore , de cepta accusatio est adulterii adversus virum agente uxo consumis etiam . ne causa trahatur conjugii in longum a re de violato matrimonio suo . Lc sensu . c. de re Letempus propter votorum concunt stent am . etiam ante tia quae actio civilis en potius . quam et iminalis i Nim &tem comestatam non tantum testes recipi. sed etiam de re iure civili uxor eliminaliter cum marito de adulterio ex- ipsa principali, puta de electione Episeopi . per quam uti- periri non potest . i. i. c. aes ter. Iul. de adult. Haee inque . si consimata sit. dicitur conjungium spiritale con- - quam, accusitio, de qua agitur in hoc cap. i. actio est trahi inter electum , & ecclesiam, cap. 1. de translat. Erisc. potius ei vilis , quam criminalis, ut non fit mirum , si &vel etiam de conjugio civili pionuntiari potest . Et hoc , per procuratorem causam agi hcie loco proponatur et cau-neut dixi . si per contumaciam rei sat . quo minus lis sa criminalis non ageretur per procuratorem . L pen. g. e testetur, his duobus casibus . non omnibus. Alioquin tili. O p . itidie. vir autem . quem mulier accusabat si nulla rei contumacia arguatur , primum in causa ele- adulterii. prius desiderabat sibi uxorem restitui . quae abctionis electo plerunque dantur sex menses . intra quos eo temere . de inconsulto discesserat. prius dico, quam reveniat . de electionem amplectatur , ut d. e. r. electo au- spondetet libello accusatorio , de quali criminatioui ux

tem, de confirmanto tres, intra quos confieretur, can. I. ris . Contra uxor in domum viri ideo nolebat reverti,

disi. ioci & interim causae cognitio suspenditur , nulli- quod ne vis sibi ab eo fieret ratimeteret, quam expetiaque testes recipiuntur e in causa autem matrimonii, qui jam erat semel. coacta apud eum falso confiteri, de de ex confugibus citra contumaciam abest , exsuectatur sin erimine eodem quasi a se commisso pariter e de quod spensa cognitione . quoad de eius morte constiterit, nec etiam domi suae vir mulierem impudicam haberet, quam hahetur ratio hoc casu longae morae, vel patientiae ejus , si cupiens esset recipiendae legitimae uxoris . foras exigere

430쪽

tabuisset. Quod item vir uxori, ut exigitur in Vex iranse A recusatio , quod maior eorum pars sint suffraganei advert ila . oe e. ut erat , in h. ivs . de restit. Indiat. ideo nullam serii, quod notandum.

idoneam cautionem offerret de securitate . de uxore reci

nienda . de tractanda amabiliter. Rursus vir , niti sibi Oxorem iudices rellitui suberent, etiam quasi denegata , AD C A P. Accedens. I v. aut isdictione appellabat ad Romanum Pontificem . a quo iudices hae in causa dati erant. Nunc accipe quid iudices egerint. Hisce omnibus apud eos allegatis testes receperunt a mulicre prolatos adulterii probandi causa . eorum.

que testationes promulgaverunt, evulgaverunt, nec hab Miunt rationem appellationis a norito interpositae. cujus etiam sorte non ivit habenda ratio. cum praemature luerit interpolita antequam pronunciaretur reddenda esset viro uxori neene . Non habuerunt etiam rationem eius,

quod notandum est de causa adulterii, quae principalis erat AD CAP. ecedens. Ontroversa erat inter Gulielmum Controversa erat inter Gulielmum vicecomitem Cenaici. Di di ea Bregarne, de uxorem esus, quae

ab eo temere viverterat . di e iugerat ad Comitem Britanniae, viri sui, ut proponitur. inimicum capitalem. Habuit Britannia haee . minor scilicet, quae Armorica dicimtur , ut alias dixi, primum Reges, ut constat ex inscriptione canon. hae quippe l. quaeli. g. de ex Reginone secundo Chroni eorum , de ex Galfrido de gestis Britannorum lib.s.

eausa litis inter virum . Ae uxorem . Et In hoc peccarunt, B hoe ea quod de Gregorius Turonentis scribit vo. q. cuia ante litem contes latam testes recipiendi non sunt. Ita- erum ad extremum Duces . Dicebat autem mulier ill

que me ea de re judices pronuntiare pollunt. uae nondum contellata, de in sudicium deducta erat. Et haee sufflatant ad Me cap. r. Nam quod in sine ejus additur . mariis tum non tantum propter suam contumaciam, quod judicio adesIe nollet, & litem contestari , quod sudicium aecipere nollet, non tantum propter suam contumaciam excommunicati posse a sed etiam propter contumaciam procuratoris sui, si sciens maritus contumae iam procuratoris sui non purgaverit . id, inquam. non est in antiqua Decretali , ex ut rationem aliquam habeat, non tamen debet esus rei inspectio nos avocare a re proposita . quae certe si suscipereis tur nos Iongissime avocaretr alio igitur cuidam, de pro-i loco reservetur . Interim tamen dignum eli, quod

ideo se a viro discessisse . quod propter necessitudinem singuinis, qua inter se coniuncti etant, ilire inter se nou conis illeret mattimonium . Qua de re priusquam quaereretur.

merito destiterabat vir sibi ante omnia restitui uxorem .

Dati autem sunt. qui inter eos iudicarent . Episcopus . ce Archidiaconus Corisopitensis ablaura huet I Evesque de cor-hie. de Petrus Burtensis quidam , quos maritus eserabat, de reiiciebat his rationibus et quod Episeopus Cotisopitenus Comitem Britanniae inimicum suum proximo cognationis gladii contingeret, quae sustissima est causa recusationis; quod item (quae etiam est justissima causa) Archidiaconus eiusdem Comitis similiaris , & domesticus esset et rursus Quod Petrus ille suhditus esset uxori suae . & vasallus et ce

probamus .

obiter ex hoe loeo notetis, nobis imputari , quod procu- C postremo. quae est gravissima causa, quod ad eos lucine ratotem nostrum fecisse scimus, nec corrigimus , aut re essit sibi libet. & facilis accessus. quia domicilium eorum erat sub ditione Comitis Britanniae, nec alium I cum ad agendam, de disteriandam causam . quo liber esset

marito , nec metuendus accessus dare volebant. aut assignare: Et quia omnes eae iustillimae erant causae rem sandi eos judice merito Pontifex in eorum loram judices dedit,AD Latem stificet de Eleemosyna dioereseos Carnotentis, quae Abbatia manet etiam hodie obha e de risumosae. nec longe remota erat a terris,a possessio ibus illius mulieris. quae

nupserat supradicto vicecomiti. Ad Abbatem de Curia PiDichcescos Aurelianensis, i de Nosti, Dane dela Cour Diev . Hos . inquam, iudices dedit Pontifex rejectis pri ribus. & ad irritum revocatis his omnibus, quae a priori uspelta erant. de maxime depositionibus testium . quos ex parte uxoris receperant ante litem conteliatam , contraregulas iuris, nulla cum intervenisset culpa, mora, aut contuet macia vicecomitis . de sub hoe mandato, ut ante omnia

& celerrime sui adicii duo Abbates cogerent uxorem ad vicecomitem maritum suum reverti. ac deinde cognoste rent de iure matrimonii,& praediorum dotalium, quae Comes Britanniae detinebat simul cum lixore vice mitis . quae ad cum dimisso marito confugerat . Haec tria casis quae exposui, confirmant aperte tegulam in ipso titulo propositam .

AD CAP. III. cim.

x hoe tituli rectat haec tantum inspectio, quemadmca modum in reum eontumacem , qui litem contestari s de iudicium accipere detrectat, iudicium Peragatur , Mitit seri repula hujus tituli, adversus eum testes recipi, de sententia definitiva serti non potest: an res, qua de actum est . manebit indecisa, an impunita contumacia rei 3 Coer ceti quidem ea potest excommunieatione . communi flavgello non obedientium ecelesiae. eeclesiasticisve judici-hus , cap. I. E. 3. O tili. Me iit. Sed an etiam coerceri potest damno litis, sive rei, quae in controve am v nit, perinde atque s litem eontestatim deseruisset a 'IT desertio Plectitur damno litis, Leonium tia , de re ivric quae intelligenda est de eo. qui litem eontestatam desciit , de contrahit, quod dieitur elemodie tum ) an etiam qui ante litem contestatam contumacitet judicio abest ,

placiitur AD CAP. II. Tyrus est metropolis Syriae Phoenices . patria Ulpiaciat nostri . quem de ob id saepe Athenaeus vocat S

raricum. Hanc civitatem cum tenebant Veneti, rector ,

sive plehanus cis est, quem nos appellamus curionem. ic re eraesiae S. Marci, quae est venetiis. ecclesiae etiam Tytensis curam . de administrationem usurpabat, in hac scilicet. de illa quamvis longe dissitae essent, ius palochiale exercebat in fraudem Drensis Archiepiscopi . sive Metti Dpolitani. Qua de re cum Archiepiscopus egillet interdie quali posscitorio , & restitutorio , necdum litem contestati

potuisset propter contumaciam adversarii omni ratione , de solertia id agentis , ne secum lis contestaretur, ne judicium acet peret, ne, ut ita dixerim, veniret ad manus ; tres

Epistopi hae in causa judicet delegati fuerunt a Pontifice

Romano . Aconensis, rEvesque a aere . qui dicebatut

Ptolemis. Episcopus Berytentis . & Episcopus Tiberi

nensis, quorum duo priores erant suffraganei Archiepiscopi I 3rensis , eum tamen Berytus iure civili etiam metropolis esset, sicut Tyrus, ut constat ex irum cod. de meir. Ber t. lib. II. sed nora eadem in ei vitate semper fuit

observatio ecclesiae , & lati civilis. Hi, inquam . tres Miscopi ab illo Archiepiseopo productos testes receperunt, eorumque dicta publicaverunte de hoe amplius senten- Laia sua des nitiva Archiepiscopo possessionem iuris parochialis in Ecclesia Tyrensi adjudieaverunt. Quod Pontifex maxime improbat in hoc cap. 1. seripto ad Patriaris cham Hierosolymitamim . de Arehiepiscopum Vesariensem . ite legendum omnino e quia ante litem eontestatam

telles recipi, de sententia definitiva ferri non Potest . Aecedebat , quod Rector ille Sancti Marci non abs re a pyellaverat a supr ad ictis Episeopis, Suorum duo erant futira- ganei adversarii sui, cujus appellationis. tametsi judices eos dedisset Pontifex . adiecta clausula appellatione remo ta . quia fuit iussissima appellatio. rationem habere de-huerant . ut capsa oratis. ins de appeti. Iustissuma igitur suit appellatio, sinimis eorum judicum ejeratio, sive a

SEARCH

MENU NAVIGATION