De priscorum Christianorum synaxibus extra aedes sacras commentarius

131쪽

tione, sacrae adstare liturgiae, Eucharistiam domi apud se praesbyteri habebant, missuri eandem petentibus , aut ipsi met delaturi, pro liniuscujusque arbitrio , ac fervore consumendam . Ac primo quidem Presbyteros penes se habuis. se Eucharistiam , maxime tempore persequutionum, manifestissimum est ex Dionysii Alexandrini ad Fabium Epistola, in qua senis Serapionis communio extrema hac ratione enarratur

a). Erat in hac urbe Serapion quidam senex e numero fidelium, qui reliquo quidem anteactae vitae tempore nuIli culpae obnoxius fuerat. Sed in persequutione Iastilius saepe numero veniam petierat; nec quisquam ei attendebat , eo quod sacrificasset. Idem morbo correptus , etocis usu sen suque omni carens triduo permansit. Quarto de mum die paullatum recreatus , nepotem ex filia ad se vocat quousque tandem , inquit, me detinetis fili e proper te quaeso , Ο me quanto us ab Disite. Accerse mihi unum ex Presisteris. Haec cum dixisset rursum illam Φοκ deqiruit. Puer ad Presb, terum cucurrit. Iam nox erat :Divin. Inst. lib. 3. cap. II. Martyrolog. Rom. 23. Decembr. & Menologium Graeaeorum ad diem a . elui d. Mensis.

132쪽

Ioo De . Christianorum erat: Pres ter autem aegrotabat. Sed quonia nin mandatis dederam , ut morituris fi peterent , maxime si antea Iuppliciter postulassent, venia indulgeretur, quo bonae spei pleni ex haretita migrarent, exiguam Eucharisiae partem puero tradidit, Iubens ut in vino intinctam feni in os insiliaret. Redit igitur puer bucelum asserens. Et cum appropinquaret priusquam ingrederetur ; recreatus iterum senex , venisti, inquit,sti . Ac Presister quidem ipse venire non potuit. Tu vero fac citius quod imperatum est , dimia te me . Mox puer bucellam intinxit , is in os δε-nis infudit qui ea paulatim absorpta continuo animam exba Σit. Et in actis SS. Hypparchi &Philothei a legitur Iacobum Presbyterum ab his evocatum ut ad prioris domum accederet , unde Iacobum, Paragrum , Habibum, Lotianum,& Romanum baptizaret, illuc cum Eucharistiae Sacramento etiam profectum fuisse: b) Et postquam , inquiunt acta, se in Deum vivum credere professi sunt, bi manufactos Deos, qui Dii non sunt, a) Lib. cit. SS. Mart. Orient. & occi

b) observat Mabillonius lib. I. cap. VIII. n. 8.Liturgiae Gallicanas , sacerdotes olim in itinere consitutos, ut semper ad sacra facienda parati essent, calicem cum patena gestavisse . Patet id, ex lib. Gregorii Turouensis de Gloria Consessorum . Et Boni-

133쪽

di is , Filii is, Spiritus Sancti, eisque corpus is fanguinem Christi continuo impertiit. Iis factis Sacerdos sacrum adparatum collegit , pallioque ut antea involutum donaxm reportavit, magna di smulatione, atque celeritate usus . Verebatur enim

ne forte superoeniret Ethnicus quispiam , ipsumque in aedibus Hipparebi comprenderet : seneae enim erat , θ Iub paupere Iacerna Sacerdos ;Hipparebus contra Gn Philotheus viri erant in urbe spectati mi , summosque in eadem honores , quibus etiam insignes erant eorumdem socii , fuerant conlecati . Passi inde sunt sancti viri Samosatae tertio exeunte saeculo sub Galerio Maximiano. Hoc etiam singulare in his actis occurrit, quod Philotheus & Hipparchus Iacobum illum Sacerdotem, cujus modo meminimus, per epistolam admonuerunt, eorum annulo iub- signatam. Hipparchus Philotheus , epistolam suo annulo obsignatam per Hipparchi servum ad Iacobum Christi sacerdotem mittunt . Qui mos

fortasse tunc temporis invaluerat, ut recipientes epi- Bonifacius Archiepascopus Moguntinus legem tulit , quae habetur tom. 9. Spica legit , scilicet ut Fresisteri sine sacro Chrismate , Oiso benedicto , in sacra Eucharistia alictibi non prosciscantur, nempe ur μή ossicium suum statim inveniantur parati.

134쪽

ior De Chrisianorum Synaxibus epistolas fraudem nullam propter Ethnicos suspicarentur, a in maxime cum annulis Christianorum figurae quaedam ac signa essent insculpta , quae fidem illorum , qui eosdem gestarent, non obscure initiatis indicarent , ut jam ostendimus. a) Dod ellus Dissertatione ΙΙ. Cyprianica de nctis Epistolarum disputat, quibus se se Christiani

invicem commendabant, ac primo intuitu cognΟ-icebant.

b) De signis Christianorum, annulis insculptis supra diximus . Basilidis sediatores , & Gnolliciportenta nominum & figurarum suis etiam annulis insculpserunt, Ut in gemmis veteribus , quae Abraxae vulgo appellantur, cernere licet. De his

scribunt Chiiletius & Κirchmannus de Annulis cap. XIII.

135쪽

Christianos , qui haud poterant Draxibus Interesse, Eucharistia mittebatur per Diaconos , iel ministerio Accoothorum . SEd vero mos etiam ususque invaluerat, ut ad eos , qui sacris haud potuissent interesse, aut Eucharistiam domi non haberent, ministerio Diaconorum eadem mitteretur . Hujus consuetudinis ceu passim usitatae ac receptae meminit etiam Iustinus , ita uti supra ejusdem verbis exscriptis indicavimus . Et convenit etiam id muneribus Diaconorum , quae primis temporibus obiere. Spectabat scilicet etiam ad

ipsos Dominicum sanguinem imo & corpus sacra in Synaxi distribuere, uti Cyprianus a Constitutiones Apostolicae , & nonnulli Patres testantur b) . Hac fortasse de caussa Diaconis

α) Lib. de Lapsis .

b) Haberius Pari. IX. Pont. Graecor. Μorinus de sac. Ordinat. P. III. apud quos Patrum testimonia. Pertinebat quoque ad Diaconos litteras encb clicas deferre , qui pronterea Dominici Cisr-

136쪽

De chrisianortim praecipue visitandorum Christi Consessorum , quos carceribus Ethnici incluserant, cura demandata est, & saepe commendata, αὶ ut nimirum simul & con Drtarent illos, & reficerent Eucharistia. Negandum tamen non est eodem munere Accolythos quoque functos fuisse; ut de Tharsicio Romano Accolytho memoriae proditum est in Martyrologio: s b) Romae via . pia S. Tharsisti Accol thi , quem Tagani cum inoenissent Corporis Christi Sacramenta portantem, coeperunt di quisere quid gereret : at ille indisnum Ddicans porcis prodere margaritas, tandiu ab

ipsis mactatus est fusibus bi lapidibus donec

exhalaret spiritum : Ο revoluto eius corpore δε-crilegi discussores nihil Sacramentorum Christi in manibus aut in vestibus inveBerunt . Quae S. Damasus hisce versibus complexus est e Thnrsicium sanctum Chrsi Sacyamenta gerentem

Cum male fana manus peteret, vulgare p= ophanis Ipse animam potius voluit dimittere caesus, Trodere quam canibus rabidis caelestia membra.

fores dicebantur . Sed hac de re digna est quae perlegatur Dominici Bencinii eruditissima Disi. I.

de Lirieris Encyclicis 6. IX. pag. I IO.

a) Vide Valesium in notis ad lib. VI. cap. 62. H. E. Eusebii pag. 27 . edit. Taur. & Cypriani EpistolaS. b) Μartyrolog. Rom. I s. Aug. c) cario. XVIII. pag. 23. edit. Rom. 17sq.

137쪽

Suadet ipsa conditio temporum, quibus Tharsicius passus est, ut quae heic dicuntur, non de sola Eucharistia sive fermento a Romanis Pontificibus ad Presbyteros urbis specialiter mitti solito cum Cardinali Thomasio . intelligamus ca) , sed exintendamus latius & universim de pane Eucharistico ad Christianos delato interpretemur, qui

Tyrannorum metu latitabant . Itaque quum mysterii occultationem verbis non esset adsecutus sanctus hic Accolythus, Deus ipse, insigni miraculo, inquit Schelestratius b) disciplinam

Ecclesiae, quam in occultando sacramento ille observare studebat, comprobavit . Sane curavere semper diligenter Ecclesiae Patres, ut Christianae mysteria religionis, Eucharistiae praesertim, Ethnicos laterent, minus vero nota catechume nis redderentur ; ne ut ait Alexandrina Synodus

e) Ethnici ignorantes ea subsannent, ir cateis ebumeni curiosi esse Ii scandalizentur . Quod Gentiles in sacris suis quoque servaveruat, etyptii praesertim, scribentibus Diodoro Siculo ,

b De Disciplina Arcani cap. VII. art. V. c) Apud S. Athanas . Apolog.

138쪽

ros De Christianorum& Iamblico a iIlorum sacerdotes de mysteriis suis nonnisi per symbola & arcanas tes eras locutos fuisse . Hinc poenae in eos decretae, qui iis de rebus liberius loquerentur. Unde Hora

Velabo qui Cereris Sacrum Holgarit arcanae, sub iijdem Sit trabibus .

Et de Tantalo Ovidius e

Quaerit aquas in aquis poma natantia captat Tantalus , hoc illi garrula lingua dedit. Hae arcani disciplina ducti Christiani celabant sacro- sanctae mysteria Religionis & sepulcra exornabant ejus generis signis, epitaphiis, formulisque, quas ethnici nullo modo cognoscerent , initiati vero facillime intelligerent. Sed ut ad accolythos revertamur, cessatis etiam Ecclesias persequutionibus, Eucharistiam sive fermentum ad Presbyteros urbis ex Pontificum mandato detulisse, ex epistola Innocentii I. ad Decentium

a) Lib. a. de Vita Pythagorae C. 28. b) Lib. 3. Carm. 2. ο) Lib. a. Amor. Eleg. 2.

139쪽

rium cognoscitur , ita scribentis. De fermento vero, quod die dominico per titulos mittimus , super fue nos consulere voluisi, cum omnes Ecelesiae nostrae intra Civitatem fine constitutae Quarum Tres teri quia die ipsa propter plebem mi ereditam nobi eum convenire non possunt ,

idcirco Fermentum a nobis confectum per Acco- bibos accipiunt , ut se a nostra communione maxime illa die non Iudicent separatos O c. Porro Fermenti nomine indicari Eucharistiam concors jam fere eruditorum omnium sententia est, ut

Scriptores illos legenti constabit, qui de pane agi mo & fermentato sciipserunt sa). Deserebant autem Accolythi Eucharistiam in sacculis, ut notat eximius Mabilonius b ad ea verba Octavi Ordinis Romani , ubi Accolythos recepisse legitur sacculum supra planetam. Quamvis opinari liceat sacculos non fuisse immediatum continens Eucharistiae, sed eandem prius vasculis qui' busdam inclus m , in sacculos inde immissam fuis

a) Simul colleeti prodierunt Venetiis ala. 1729. cum hoc titulo: Bibliotheca jeledia de ritu ciet imi

ac Fermentati v c.

b) Muset Italici Tom a. 81. Perduravit mos ille , saltem in Romana Ecclesia , usque ad S. Silvestri tempora . Idem legitur in primo, tertio & quarto ex Romanis ordinibus ab Hittorpio editis.

140쪽

1ost De chνsianorum Synaxibus suisse, ne fragmenta disperderentur. Quae hodier na etiam Graecorum consuetudo est, Allatio teste a . Sed de vaseulis, caeterisque instrumentis, quibus sunt usi veteres ad conservationem Eucharistiae , alibi occurret dicendi locus opportunior.

a) Epist. I. ad Morinum de Templis recent. Graecor. & Auctores celeberrimi operis inscripti Per erasite de la Di lib. III.