De priscorum Christianorum synaxibus extra aedes sacras commentarius

91쪽

& ei bo & Eucharistia reficiebantur, frequentarῖ etiam potuisse, & saepe sine discrimine, ab aliis Christianis tenuis fortunae ; nam quum pervulgatum esisset qui ad eas conveniebant, miseros & pauperes esse, & stipis obtinendae caussa ad illas accedere, quid caetera in his ageretur, quum nondum aestus persequutionum effervesceret, fortasse non ita Requenter Ethnici inquimvere. Neque aliis Eucharistiae avidis de Synaxis perstudiosis ignorari hae domus poterant ἀFrequens hinc ad eas accessus, & commoratio

miserorum signum haud dubium suppeditare iis poterat sacris qui vellent interesse . Quod quidem clarius & inlustrius profligatis Paganis contigit. Quum enim tunc splendido perspicuoque Crucis vivificae signo aedes notare concessum esset, verificari potest, si hisce de temporibus sermo sit , quod de Titulis Baronius & alii cogitarunt; a rebus nimirum fiscalibus hanc

nomenclaturam acceptam esse : nam sicuti domus resque omnes ad Imperatorum fiscum pertinentes appenso velo, immagine Principis, vel tabella distinguebantur sa) ita Ecclesiae aedesque Christianorum Crucis signo distinctae, ad Chri

92쪽

christianos veteres numerasse pecunias militibus; aliisque ministris Trodum Ethnicorum , ut Dnaxes agere possent, eae Tertulliano demonstratur i.

SUmmo propterea desiderio habendarum Syis

naxeωn Christiani cum agerentur, saepe contingebat , ut numerata pecunia traditisque muneribus Ethnicis militibus, ad quos ne coetus haberent, observare pertinebat, clam convenien idi adsequerentur facultatem; quamquam nocturnae quaeque coitiones severissimis legibus & suppliciis punirentur . Patet quod dicimus ex integro Tertullimi de fuga in persecutione libro, in quo non eos tantum insectatur, qui oblata pecunia se se ab inquisitione in causis fidei liberabant , sed eos quoque montanistico furore reprehendit , qui soluto pretio Synaxes celebrabant. Et Dominus quidem ajebat ca) illum redemit ab Angelis munditenentibus potesatibus , a Diritalibus nequitiae , a tenebris bHus arvi, o Iu dieios μ γ Lib. cit. cap. X. pag. edit. I7qq. & cap. XIX. pag. 363

93쪽

synaxibus dicio aeterno , a morte perpetua. Tu autem pro eo pacisceris cum delatore, TeI milite, vel furaneuia

is aliquo praefide sub tunica b Ainu quod di

eunt ut furtivo , quem coram toto mundo Chrisus emit , immo manumisit Hesiodolendum au erubescendum sit , cum in matriciabus Beneficiariorum Curio forum inter taberna Vios Ianios, D' fures balnearum , aleones lenones , Christiani quoque vectigales continentur . sed quomodo colligemus , inquis, quo is modo dominica solemnia celebrabimus utique quomodo Apostoli, Me non pecunia tuti, quae fides si montem transferre potest, multo magis militem . Esto sapientia , non praemio cautus.

que enim satim is a popaso eris tutus, si ossicia

militaria redemeris . Una ergo tibi fides is sapientia, ad tutelam opus es: quibus non adhibitis redemptionem tuam potes perdere , adhibitis autem redemptionem desiderare. Postremo fieolrigere interdiu non potes habes noctem Lee christi luminosam adversus eam. Non potes dia

scurrere per singulos sit tibi is in tribus fieri

elesia . Melius es turbas aliquando non videas quam addicas; nempe tributariae servituti , ut explicat Rigaltius, qui hactenus ex Septimio recitata eruditissime illustrat. Etenim Beneficiarii

dicebantur milites , beneficio principis adsumtyad ossicia, seu ministeria certa. Itaque apparebant

94쪽

64 Christianorum dotes praedarentur , intercedente iniqua pactione easdem Beneficiariis & Curiosis prodebant. Sed

quamquam Christiani numerata pecunia facultatem celebrandorum coetilum ast tempus consequerentur, id tamen etiam aliquando fuisse consecutos ex sola conniventia aut humanitate praesidum ethnicorum a vero non videtur alienum.

Fuerunt enim ex his aliqui mitiores in Christia . nos, ut Cincius Severus, Vespronius Candidus, Aper & alii, quos memorat Tertullianus

a quo etiam discimus b) non semel ethnicos aegre tulisse supplicia & poenas, quibus Christia

ni excruciabantur. Sed non diu haec clementia, ct pietas duravere. Nam compertis illis Beneficiariorum & Curiosorum pactionibus , detectaque aliquot conniventia judicum, novae severioresque leges sunt editae , ne simili imposterum Christiani indulgentia fruerentur. Lactantius post eaquam Diocletiani edictum , Christianos horumque conventicula subsistere permittentis , commemorasset, haec de Maximino priora edicta irrita faciente memoriae prodidit e . In primis

95쪽

: iisdulgentiam Chrisianis communi tui o datanis toltit , subornatis legationibus Crditatum , quae peterent, ne intra Civitates suas Christianis conventicula exfruere liceret, ut quasi coactus , impulsus facere videretur , quod erat sponte factu-νus . Novo more Sacerdotes maximos per singula Civitates fingulos ex primoribus fecit , quis fa-crificia per omnes Deos suos quotidie facerent , or veterum Sacerdotum officio subnixi darent ope- .ram, ut Christiani neque fabricarent , neque publice aut privatim colerent , sed comprehensos Ius ure ad sacrificia cogerent , vel Iudicibus offerrent . Consonant his legibus praemia iis decreta. qui Christianos ab aliis absconditos detulissent: Delator autem tanti criminis , inquiunt Maximianus , Hadrianus, & Antoninus a ex aerario publico quadringentorum denariorum conlatione gratuletur , ut omnes agnoscant nec peccatum perire nec praemium . Quamquam ne facile detegerentur Christiani non jam multorum coetus hominum congregabant, sed paucorum , varios

quidem & singulares , qui effugerent diligentiam

ethnicorum . Gregorius Nyssienus gesta enarrans Gregorii Thauma turgi, non potuisse ait propter a) Act Pass. S. Μariae tom. I. Mi sceli. pFS. 2Baluati, qui consulendus in notis.

96쪽

66 De Christianorum Synaxibus p ter persequutionem in unum congregari Ecclesiae fideles, sed per sparsos tantum is exiguos m nipulos. Et Cyprianus suos adhortatus est , ne admirarentur , quum hac & illhae congregatos socios vidissent . quisquam aiebat a fratres dilectissimi cum populum nostrum fugari eo pexerit metu persequutionis , spargi, contumhetur , quod collactam fraternitatem non videat , nec tractantes Episcopos audiat. Simul tune omnes esse non possumus. Fuisse vero singularibus , ae multiplicibus hisce coetibus praefectos singulos presbyteros, qui synaxes dirigerent & offerrent , patet clarissime ex Tertulliatii Apologetico .

97쪽

CAPUT X.

De fingulari odio Ethmeorum in Sacerdotes, deque horum cura , ne popuIi imminente perseeutione pane Euebarisieo destituerentur .

AT quia noverant Christianae fidei hostes

non solere absque presbyteris ab illius adseriis agitari conventus , & Synaxeseelebrari, propterea c)Cum pia Saerilego quateretur Eectista bello Praecipuaeque illos populo deposceret omni pietas , quorum pietas insignior esset . in Episcopos de Presbyteros praesertim illorum odia deferbuere, ut sacrorum coetuum praesides m te afficerent, & Christianos caeteros illis priv rent, a quibus , ut in suscepta religione per . manerent , sedulo admonebantur. Eusebius, tui

98쪽

c8 De Christianorum piis enarratis Diocletiani jussionibus, quibus Ecclesiae solo aequatae fuere, sacri consumti codices , & Christianae Religionis cultores omni praerogativa exspoliati, tandem inquit a Sed

non multo post allatae Iunt aliae litterae , quibus Iubebatur, Et omnes ubique Ecclesiarum Antistites primum quidem con icerentur in vincula ;postea vero. ad sacrificandum modis omnibus eois gerentur. Refert postea quam plurimos b) Palaestinae Antistites gravissima supplicia alacriter tolerasse ; alios vero fractos animis ac debilitatos concidisse . Et de Maximino idem scribit e) sui gravi odio succensus adversus familiam Alexandri, in qua plerique erant Chrisiani , persecutione excitata , fous Eoo issarum antisites, utpote Evangelicae praedicationis auctores , interfici iussit . Legimus etiam saepissa me in sinceris martyrum actis Praefectos & Praesides quaesivisse a Christianis , quinam illorum coetibus praeessent , unde eos exterminarent . Quod aegerrime Christiani serebant, nec cessabant Ethnicis exprobare : Et

quidem Jussu tuo, ajebat Eusebius Romanus ad

a) II. E. ad calcem libri VII. pag. 436. Edit.

b) De Martyr. Palaef. c. I. pag. 36O. ο) H. E. lib. 6. c. 23. pag. 2IS.

99쪽

Constantium, sa) Christianis occisionem necem praecepisti inferri , maxime clericis θ' presbyteris diaconibus ; persuasum scilicet Christianis omnibus erat consecrandi, offerendique Corporis di Sanguinis Christi potestatem penes solos sacerdotes esse ; nec unquam citra grave scelus eam sibi posse, quavis etiam neccessitate urgen- . te, laicos vindicare . Hinc Viistor Vitensis per- .sequutionem Uandalicam enarrans, in qua Episcopi & Sacerdotes fuere in exsilium pulsi , ita Christianorum populorumque luctum , dc moerorem b ) exponit : Quibus nos miseros re- Iinquitis 3 qui baptizaturi , Iunt parvulos fontibus aquae perennis 3 qui nobis paenitentiae munus collaturi sunt, reconciliationis indulgentia obstrictos peccatorum vinculis soluturi Qui nos solemnibus orationibus Iepiaturi funt morientes Θ a quibus divinis sacrificii ritus exhibendus est consuetus Has & similes plenas justi doloris orationes e priscorum Christianorum agmis Sacerdotum exsilia, & muli lationes expressere. Quas ut aliqua ratione compescerent epi-iscopi , appropinquante persequutione solebant Populum primum congregare , & ad Christi fidena a ) In Vita ejusd. apud Balugium l. cit. pag. 3I bst Lib. 2.

100쪽

o De Chri ianorumdem retinendam vehementissime exhortari , ut est ab Valeso observatum. Infantes deinde ac catechumenos baptizabant, ne sine baptismo ex hac vita decederent: tum singulis Eucharistiam distribuebant, qua Domi longum ad tem-PuS uterentur , cum incertum esset quamdiu guratura esset persequutio. Horum consuetudinem simulate imitatus est Dorotheus Episcopus Thessalonicensis , aliique Eutychia tum partium studiosi. Cum enim audivissent Sedis Apostolicae legatos ΤhessaIlonicam adventuros , ut eos

ad saniora consilia perducerent tanta sacramenta confecerunt, ut canistra ptina omuibus erum ent, ne imminente , ficut dicebant , persecutiο-- , communicare non possent ; quemadmodum

ad R. P. Hormisdam Ioannes Episcopus , & Epiphanius Presbyter scripsere b . Sed ad propositum proprius accedo . Quum lex, & consuetudo husus modi conventuum imminente persequutione celebrandorum vigeret, a Germano Dionysius Alexandrinus accusatus est, quod eos non

habuisset , sed fuga potius saluti suae prospexis

set.

a ) In adnot. ad lib. VII. cap. XI. H. E. Eusebii pag. 29q. b In Indicul. ad Hormis d. tom. q. Concilio