장음표시 사용
221쪽
2ο9quani concilii Bracharensis,plus etiam fuit in primo ca. Terraconen. concilii constitutu, quod clerici ad proximas sanguinis,sine testimonio non accederent. Et secundu Au gu. omnes q cu sorore mea sunt,sorores meae non sunt. Ad idem concilium Hierony. dicentis Hospitiolum tuum aut . oram, aut nunquam mulieru pedes tangat,vel teratur: quia
. non potest toto corde habitare cum Deo, qui foeminarum accessibus copulatur. propter quod Grego .iu iiii. dyalog. commendabile exemplum ponit de presbytero, qui presbyteram suam, ante susceptores ordines in coniugem ha bitam ex tempore accepti ordinis,ut sororem diligens,sed quasi hostem cauus,ad se accedere propius sibique appropinquare occasione aliqua non sinebat. In Agathen .concilio extitit ordinatum vel costitutum, iquod presbyteri & alii qui duxendi uxores licentiam non habebant, alienarum nuptiarum conuiuia euitarent: nec illis immiscerentur coetibus,sti amatoria cantarentur,aut se obscoeni motus corporis choreis & saltationibus efferunt, ne auditus & obtuitus sacris misteriis deputatus turpium spectaculorum atque verborum contagione pollueretur. In Laodicen.concilio extitit constitutum, quod clerici deministii altris spectaculis aut nuptiis non interessent . Et ad idem concordat. xiii.cap .concilii Carthaginen. v. cap. CkΠGηo concilii Arelaten. & etiam adiicitur quod qui in theatris conueniunt,excommunicentur:& idem in lix. cap.iii.co-cilia Bracharensis. Remo ris - Item Isidorus de vita clericorum scribit. xxiii. disti. his. quod dicti clerici a vulgari vita seclusi, a mundi voluptatibusse abstineat,non spectaculis,non pompis, intersint. Et quod conuiuia publica fugiant,priuata no tantum pudica. sed sobria colant: usuris nequaquam incubant, neque turpium occupationibus lucroru,non fraudi y cuiuscunque . studium appetant:amorem pecunis quasi materiam cunctorum criminum fugiant,& secularia officia, negotiaque abnuant, honoris gradum per ambitionem non suscipat. Pro beneficiis medicinae Dei, munera non accipiat:Dolos& coiurationes caueant, Odiu,emulationes; obtrectatio- .nes atque inuidia fugiant:no vagi oculis, non effreni lin-
222쪽
gua, aut petulantia fluidoq; gestu incendant, sed pudorem Agenda a atque verecundiam mentis simplici habitu, incessiiq, oste-
clericis dat, obscoenitatem verborum & membrorum sicut & ope hic descri- rum penitus exercentur, viduarum & virginum frequen buntur. tationes penitus fugiant, contubernia extranearum foeminarum nullatenus appetant. Castimoniam quoque inuio- lati corporis perpetuo conseruare studeant, aut certe unius
matrimonii vinculo foederetur: senioribus quoque debita prςbeant obedientia, neque ullius iactantiae fluato semetipsos attollant: doctrinae lectionibus psalmis, hymnis & eaticis exercitio iugiter incumbant. Tales enim esse debent. qui diuinis cultibus se esse maci pandos student, scilicet, ut dum scietiam operam dant doctrina' gratiam populis administrent. In concilio etiam Maneteri. constitutum fuit, quod dictae personae ecclesiasticae plausus oc risus ineonditos agere, aut fabulas inanes referre aut cantare n6 praesumerent: nec turpia ioca ante se fieri paterentur, nec laruas det monum ante se deferri consentirent. Et quod in mensis honeste conuersarentur, & sobrie viverent & comederet.
Cum itaque vitae mundicia esset prae caeteris in his qui ferunt vasa domini, sicut ipse dominus per Es . prophetam praecipit, requirenda,esset plurimlim ad refrenandu in Or- dinatione iis& luxuriam status te lesiastici vigilandu . H cpilosis autem luxuria 4 praedicto Esaya propheta figurata est perhia, dici pilosos quor m alter clamabat ad alterum. Pilosi enim se L cundum septuaginta interpretes & secundum Isidoria ethimolog. sunt daemones incubi ab incubado dicti: quia sunt improbi & interdum cubant cuni mulieribus : per quos recte qui luxuriose agunt in ecclesia & spiritu maligno ducuntur, qui spirituales esse deberent,significari possunt tamiles Esau de quo in Genesi dicitur quod pilosus erat. Et . tales sunt Deo odibiles, sicut & ipse Esau fuit, de quo scribitur, Iacob dilexi, Esau autem odioliabui.
De puta,ebrietate, π comsationibus , Orferculam multiplicitate, er superabundantia resecandis o cohib dis
223쪽
Quod perniciosa exempla peccati gulae uniuersus po
pulus Christianus a clero recipiat, in aperto apparet, cόm dictus clerus lautius & splendidius & pluribus ferculis quam faciant reges & principes domini cotrahonestatem ecclesiasticam,& clericalem regula,& doctrinam constitutam a sanctis patribus conuiuentur. In regula apostolica ad Titum tradita continetur, quod promouεdus sit sobrius & non vinolentus . Et hoc forte quia sicut Hierony. ait, Venter mero estuas, cito despumat in libidinem. & ubi ebrietas, ibi libido dominatur & furor. Luxuriosa res emecundum eundem,vinum,&contumeliosa ebrietas:& omnis qui cum his immiscetur,non erit sapiens: propter quod sposa Christi vinum monetur fugere, ut venenum. In veteri testamento ministri templi vinum & siceram bibere prohibebatur, ne ebrietate grauarentur corda eorum ,& ut sensus eoru semper vigeret & tenuis esset. Noe enim nudὸ uit femora. Et Loth quem Sodoma no vicit, vina vicerui. Apostolus autem scribit ad Romanos, ad exordium conditionis humanae prospicies,Bonum est, vinum non bibere,& carnes non comedere,vinum enim cuearnibus post diluuium dedicatum est. Secundum Ambrosium,sexto die,bestiae sunt creat ,& cum eis orta est edendi potestas,& usus escarum. Vbi cibus coepit, ibi factus est finis mundi: unde per cibos mundus habet minui, per quos desinit augeri. Non esset seruitus, si ebrietas no fuisset. In canonibus apostolorum episcopus , aut presbyter, aut diaconus, aleae atque ebrietati deseruiens, si non desinat, condemnatur. Subdiaconus,lector, aut cantor similia faciens,& non desinens, communione priuatur. & statuitur, ut ille quem ebrium fuisse costiterit triginta diem spatio a communione submoueatur, aut corporali supplicio subdatur. Cum aute vinoletus esse prohibetur minister ecclesiasticus, gult intemperantia nequaqua habere permittitur. Nascut ebrietas,ita & voracitas prohibetur:& utruque inter opera tenebraru apostolus ad Rom. conumerat, dicens, N on in comessationibus & ebrietatibus &c. Ventris nanque ingluuies ad luxuria facile prouocat:& omne
hibetur ecclesiaticia uiris vlus
s crustus no essetfl ebrietas ho
224쪽
vicina sunt,ut ex vicinitate membrorum intelligatur cos , deratio vitiorum . Venter cui coquorum multitudo deseruit,edificia virtutum ad solum redigit. Sacerdoti secudum Hieronymu de altario vivere licet, non luxuriari permittitur: personiyecclesiasticis tabernas, nisi causa necessitatis intrare,in Laodicen.& Carthaginensi conciliis eatque tenere in vi. synodo prohibetur.
A crapula & ebrietate in generati,concilio abstinere iubentur clerici uniuersi. super Micheam prophetam scribit Hieronymus Pecclesi. e principes qui delitiis affluunt, de inter epulas atq; delitias pudicitia struare se credunt,pro
pheticus sermo dicti Michee prophetet describit, quod eiiciendi sunt de spatiosis domibus, lautisq; couiuiis, & multo labore conquisitis epulis in tenebras exteriores ubi erit fletus &stridor dentium Nam confusio & ignominia est Christum crucifixum pauperem & esuriente fartis corporibus praedicare, & ieiuniorum doctrὶnam rubentes & tu- metia ora proferre. Inferens ide Hieronymus,s, si in apostolorum loco sumus, non solum sermones eoru imitemur, sed conuersationem & abstinentiam. Esset itaque super sobrietate & parcimonia seruandis in statu eccleuastico prouidcdum,cum magna pars ecclesiasticorum reddituum in excessivis conuiuiis & comessationibus expendatur. Vnde verendum est is, Deus propter haec & alia contra ecclesiam&eius ministros irascatur,&quod eam permittat deprimi, sicut fecit Iudaeos. Haec autem gulositas a dicto propheta per miluum congrue designata est. Cum secudum Isina doria, miluus inter alias aues mollis & voracissimus & ra- Ne pacti simus describatur: & inter immunda animalia in Leuitico& in Deuterono. figuratus,gulosos molles & mollia diligentes , escarum voratores & deuoratores qui immudi sunt, ut supra probatu est, competenter designans. Remedium bonum esse videtur,o, statueretur ne ultra tria fercula ministrarentur nec in dictis tribus ferculis in quantitate excederent, nec in quolibet ferculo diuersas species comestibiliu apponerent,sicut frequenter faciunt capones,pem dices, fasianos,cuniculos & lepores in uno incisorio,in tan
ra copia ministrando, s de hoc quod in uno incisoris p
225쪽
nitur, posset susscienter seruiri xi. vel xii .psonis. Et quod
circa ministratione vinorum, confectuum & specierum:&excessuu vestium in ipsis & familiaribus eorunde, modificatio haberetur in toto , & in domibus propriis & alienis.& potissime in procurationib' & visitationibus circa quas multi praelatorum excedunt supra vices suas, ab illis quos visitant conuiuia sibi praeparari facientes, contra prohibitionem Grego. defensbri Sicilia factam: & costitutionem
Pelagii qui prohibet Cresconio scribens p radia enormia
fieri mandans secundum mediocritatela uniuscuiusque loci ,episcopo visitanti conuiuium pr parari. Tantusque excessus est,& in p riparatione couiuioru & in numero euectionum contra prouisionem concilii Lateranen .s interdum victum longi temporis breuis hora commit,& usque ad extremet virtutis exinanitionem quasdam basilicas per dit contra. vii. ca.quarti concilii. Toletani.
De Inuidia, oe detractionibus,er partialitatibus. Ρ Eccatum inuidiae nimis patenter & notorie videtur in ecclesia Dei radicari. Nam vix est aliquod collegiuin quo propter dictam inuidiam diuisiones,scissurs & partialitates non fiant,& quantum in ipsis est unitatem ecclesiae quae diuisione non capit,cotra doctrinam Pelagii scindunt: & tunicam domini inconsutilem & indiscissam minutim per frustra discerput. sicut Hierony. attestatur: nec proficit costitutio cocilii Carthaginen. continentis, quod clericus fratru profectibus inuidens,donec in vitio est, nopromoueatur. Cu dicta constitutio no seruetur ad iam
promotos dicta inuidia quae in interioribus medullis recodita est,sicut habet in octaua synodo,diriuetur. Et ex hac inuidia plurimi periclitantur in clero,sicut & propter prς- lationis inuidiam. Abel a Caym fratre suo extitit interse ctus, sicut in Gen. continetur. Ex hac inuidia multae falsς accusationes & delationes fiunt in clero ab his qui inuidi stimulis agitantur, sicut Anactetus Papa testatur. Nec pς-
226쪽
ius est malum secundum Grego. quam Christianos sacerdotibus inuidere. Haec inuidia ab Isidoro de vita clericora Lamia dia plurimu reprobatur. Dicit enim clerici emulationes & ob citur. trectationes & inuidiam fugiant. Hic inuidia recte a dicto E sa. figurata est per lamias quae a lamiando dictae suntquet sicut Isidorus ait in lib.ethimolo. fabulosae in fauces & laniatis narrantur. Et secundum Grego.in glos. super illud Tren. iiii. Sed &lamiae nudaverunt mamam.&c. Dicit dici ae lamit crudeles sunt,& suis foetibus quos lamiariat feruntur, per quas inuidi & detractatores significantur: qui bonorum mores vitamque quantum in ipsis est lacerare nituntur,deteriores secundum Anacletum Pap. quam hi qui substantias aliorum praediaque diripiunt. Tales secundum Bbhubrui Grego in puluerem sufflant & in oculos suos terram excidorum D tant; ut unde plus detrinionis perflant, inde magis nihil
De Ira,'odio, serae tritatione In sententiis
aliis cistandis. PEccatum irc & odii inter personas ecclesiasticas sicut de inuidia praemissum est,sere in singulis collegis no
torie radicatur . Nec videtur clerus cosiderare,quod bea-
Dbtracto tus Petrus homicidarum tria genera,& eorum poenam paris ditan rilem esse dicebat: sicut enim homicidas interfectores fra- ur homici trum,ita quoque eorum detractores eosque odientes homicidas esse manifestabat: sicut ex epistola Clementis habetur hoc odium, sicut Isidorus de vita clericorum ait, maxime personae ecclesiasticae fugere debent, & odio peccata habere: non homines,sicut Leo Pa, Rustico Narbone si episcopo scribit: & ex ossicio suo eos qui se odio habet, aut longinqua inter se lite dissenserint, ad pacem & cocordiam inducere,& per censuram ecclesiasticam,si opus suerit, compellere debent,sicut habetur in concilio Agathensi. Et super pace, qua odium impedit, colaruanda, sibiipsis 'i mutuu conciliu de auxiliu non obstante cuiuscunq; amore vel odio,impartiri. Sicut Innocentius Papa secqndus testa
227쪽
tur.Nec odio nec rancore, nec ira deb ent suas sententias fulminare. Nam illa praepositorum solicitudo est utilis. Illa est cautela laudabilis, in qua totuin ratio agit,& furor nihil sibi vendicat. Quare restringenda est sub ratione potestas, nec est quid agendum priusqua concitata ad tranquillitatem mens redeat. Nam commotionis tempore iustum putat esse omne quod fecerit. sicut Grego. imperatori Mauricio scribit. Ira saepe etiam innocentes ad crime adducit, quia dum iusto amplius iracimur , & volumus aliena coercere peccata, grauiora committimus, sicut Am-; brosius attestatur propter quod Apostolus scribit Romanis, Non vos vindicantes carisiimi,sed date locum iri, hoc est declinemus eam, ne nos illa corripiat. Sumo igitur opere praecauendum est ne rectores ecclesiae & qui publica iudicia exercent in dictandis sententii , nullatenus leuitate,aut furore ducti sint praecipites, sicut ait Grego. Quod mimi me obseruatur ab his qui iuris ordinem in serendis sententiis non obseruant. Et qui more & vltra morem lai- eoru se vindicat,& D se Sc per alios vidictas publicas fieri mandat & faciut sub co fidentia ecclesiasticae libertatatis, nullius pertimescentes culpam, quam se redimere nummis posse existimant, sicut Isidorus ait. Ex quo frequenter coniurationes & conspirationes, ut in decretali Gregorii decimi pro humani. de homi. in . vi. cotra assastinos,& co-tra illos qui per eos vindictas mandat fieri no seruantur. Et insuper quia psonis ecclesiasticis homcidia studiose perpetrantibus praebetur desensio in personis , & in ecclesiis receptantur: qui tamen sicut dominus praecepit in Exod,&cotinet decretalis, Si per industriam occidant proximum suu . & per insidias, ab altari Dei evellendi sunt ut moriantur. Quia si executioni madaretur cotra clericos&laicos perindustria occidetes: & degradarentur psonae ecclesiasticae talia homicida studiose & voluntarie perpetrantes, summum esset remedium ecclesiae sanctiae Dei co-tra insolentias & scandala clericorum & religiosorum, qui per certitudinem quam habent quod propter talia maleficia non tradentur curiae seculari, nec morti subiicientur qui ad sacros promouentur ordines. Ex dicta impunitateo iiii
228쪽
ad statum clericalem accedit ut ex hoc & beneficio cano nis si quis suadente diabolo, cuius sententia videretur curalibus retrahenda, fiant qui nequam fuerant, nequiores. Congrue itaque a dicto Esaia propheta hoc odium & ira per Onocentaurum in authoritate proposita designantur ι Nam onocentarus dicitur ab onos quod est asinus & cen, Centauri tarus: Centauri autem fuerunt equites in bellis discurre- dicunt . tes, hominesque notates: figuram asini& hominis faciem praetendentes sicut Ysodorus in libro ethimologiarum scribit,ubi agit de portentis.
De accidis,mnegligentia, er ignorantia. PEccatum accidiae & negligentiae maxime radicatur
in ecclesia sancta Dei, malumque exemplum inde assumit uniuersus populus Christianus. Nam pauci sunt in clero qui non vocentur, vel vocari possint in his quae ad orum pertinent officia,propter quae sunt constituta stipedia & ecclesiastica beneficia, negligentes. Ex qua negligertia verendum est, qu5d diuina contrahatur offensa. M ale Negi e- dictus enim qui opera domini negligenter exercet, sicut videtesta Hieronymus testatur. Qui autem negligit viam suam vitur. ait sapiens mortificabitur: & qui timet deum,nihil negligit,sicut Ecclesiastes ait. & in prouerbiorum. i. vos quoq; increpationes meas negligitis apter quod ego in interitu
vestro ridebo :& cum repetina calamitas superuenerit,inuocabitis me,& ego non exaudiam. Si ergo inspiciatur titulus de negligentia praelatorum,liquide apparebit quantum negligentia Dei officit.Nam sicut in uno quoque artium opere inuenitur mater iustitia,ita nouerca conditio-- . nis in ecclesia Dei radicatur ignorantia, quae mater est cu-IPsty tk chorum ei orum: & quae maxime in Dei sacerdotibus est vi xςrς vitandat qui docendi officium in popnio susceperunt, ὁ mmm' scripturas sacras & canones scire debent, cum omno opus eorum in vita & praedicatione & doctrina consistat:& cunctos aedificare habeant tam fidei scientia qua operu
229쪽
TIT. XL. PARTIS. III. ' si disciplina. Sicut habetur in concilio Toleta. Cum itaque ignorantia scripturaru ignorantia Christi sit, sicut Hieronynus in Esa. testatur. Et Paulus ad Corinthios scribat, quod si quis ignorat, ignorabitur. Et Gregorius in moralibus dicat, quod qui ea quς Dei sunt nesciunt, a Deo nesciuntur.& Christus testetur, quod si caecus caeco ducatum praebeat, ambo in foveam dilabuntur.
De primo remedio contra negligentium eradisonis in praelatis, scilicet quod regula apostolica in promouendis se
Contra negligentiam eruditionis & pestem ignora
tiae remediari posset, qudd seruaretur in promouendis ad praelaturas prout conuenientius feri posset, regula apostolica scripta ad Thimo.& T itu, videlicet ut Emouedi essent doctores, non litigiosi, non cupidi, no neophili, sed prudentes ornati, hospitales,pudici,& domui suae bes ne praepositi,sicut Gratian' prosequitur in decretis. Et si- cut statutum fuit in concilio quarto Carthaginensi, cui Augustinus interfuit in c. cum episcopus ordinandus est, antea examinetur, si sit prudens, si docibilis, si moribus teperatus, si vita castus , si sobrius, si pervigil, si semper suis negotiis cauens, si humilis,si affabilis, si misericos, si literatus,si in lege Domini instructus, si in scripturarum sensibus cautus, vel acutus, si in dogmatibus ecclesiasticis exercitatus, ut taliter examinati & promoti secundum dictu Qvisis de concilium Carthaginense, suscepto in nomine Christi e- beat esse piscopatu: non suae delectationi,nec suis motibus: sed pa- piscopus. trum diffinitionib' acquiescat. Licet enim sicut in Lateranensi consilio scribitur, In cunctis sacris ordinibus & ecclesiasticis ministeriis sint aetatis maturitas, morum grauitas, & literam scientia inquirenda, multofortius in episcopo haec oportet inquiri, qui ad curam positus aliorum in seipso debet ostendere qualiter alios in domo Dei opor
230쪽
De secunda remedio conara negligentiam eruditionis In
RE medium contra negligenitam eruditionis curato rum posset esse. t seruaretur concilium Toletanu. in quo sta tutum fuit, quod quado presbyteri in parochiis aleide ordinantur, libellum officialam,id est cotincntem omnia beat esse ad offici um curati pertinentia, ab episcopo suo accipiant, ut ad ecclesias sibi deputatas instructi accedat, ne per ignorantiam in diuinis scripturis offendant.Vnde esset perquautile ecclesiae sanctae Dei, quod componeretur unus liber ad intelligendum facilis, ad studedum & retinendum utilis,in quo poneretur canones poenitentiales, quos non licet secundum Celestinum Papam & Augusti. sacerdoti ignorare. Et m structio plena traderetur eis circa cofessiones audiendas & poenitentias & satisfactiones in iugendas& circa administrationem sacramentorum ecclesiasticoru,& celebrationem & intellectum diuinorum officiorum, gubernationem animarum utilia & necessaria esse videretur,ita quod nullus secularis vel regularis posset ad sacerdotalem ordinem , nec aliq uo modo curatum beneficium. Obtinere, nisi in pr missis esset competenter eruditus. Si cut enim perhibet magnus Dionysius,substantia sacerdotii, sunt cloquia diuintius tradita. Et secundum Angustinum, Si unum de his que ad discendum necessiaria sunt,sacerdotibus defuerit, nomen vix in eis constabit.
De tertio remedio contra negligentiam conditionis unἱ- veni cleri. RE medium contra negligentiam conditionis uniuersi cleri pbsset esse,ut secudum prouidetiam Laterane sis & generalis concilii, ecclesia quae sicut pia mater prouidere tenetur ne pauperibus, qui parentum opibus iuuari non possunt, legedi & proficiendi opportunitas subtrahatu in unaquaque cathedrali ecclesia,& in aliis collegiari