장음표시 사용
231쪽
& honorabilibus, magistros tenerent, qui clericos & seculares pauperes ciuitatis & dioecesis in cantando & legendo & scribendo & gramaticalibus & logicalibus gratis instruerent, & pro doctrina sua nihil ab eis reciperent: sed ecclesiastica beneficia vel stipendia ab episcopis & capitulis ac collegiis & aliis pretiatis assignarent eisdem. Et quod hi istis seruaretur doctrina & constitutio concilii Toleta. In quo statutum fuit, quod illi quos a primis annis voluntas parentum clericatus officio mancipauit, mox detonsi vel ministerio lectorum tradi in domo ecclesiae sub speciali praesentia tenerentur sub uno conclaui, ut lubricae laetatis annos, non in luxuria, sed in disciplinis ecclesiasticis ageret, deputati probatissimo seniori, quem & magistrum doctrinae & testem vitae baberent. Et quod tales taliter e- onutriti. xviii. anno aetatis sus complecto, si clerici esse vel ' sues ΘΔ
lent castitatem seruare voverent, & in clero remanerent,& ad ordines statutis temporibus promouerentur. Et si co-orom trarium facerent, rei sacrilegii secundum formam dicti cocilii haberentur. Et si contrahere vellent. xviii. anno expleto & voto nondum cinisse, concessa ab apostolo licentiano negaretur eisde. Si tam es cum vnicis & virginibus co- , trahere vellent,& priuilegiis ecclesiasticis gaudere vellet, sub ecclesiastica regula teneretur, in bonis moribus viverent & canendis psalmis inuigilarent, &ab omnibus illicitis, cor & linguam & corpus Deo authore seruarent, sicut Greg. Aug. angloria episcopo scribit. Ex talibus aute& tali: ter enutritis q in cathedralibus collegiatis &honorabilib ecclesiis sub regula & disciplina ecclesiastica,vsq; ad xviii. aetatis snae annu copletum enutriti essent, & in ossicio e
clesiastico,& gramaticalibus informati possent illi qui magis apti, idonei,& dociles videretur ad metropolitanam ci uitatem in qua essent magistri docentes in sacra pagina &in utroque iure,& exinde ad generalia studia destinari.
De beneficiis eccles ticis, unde posset dictis pauperibus magistris exscholaribus providem
232쪽
1io TITVLVs XLIII. 'ET ad prouidendum talibus de quibus costaret,quid
amplius ad seculum redire non possent, sufficeret beneficia ecclesiastica, quae non absque animarum & ecclesiarum dispendiis & periculis,in plurallitate tenetur, & d
Non plum tinentur a multis, contra canonicas sanctiones,secundum
sis in quas singula officia, & beneficia ecclesiastica,singulis sunt
beno iis . comittenda & confereda personis: nec debet quis in pluribus beneficiis intitulari. Et idem fuit in x. c. Calcedone. concilii. & in sinodo Placentiae celebrata. In qua Vrbanux Papa affuit constitutum. Et a beato Grego. qui super hoc etiam omnibus episcopis scripsit. Et in si nodo, & etiam in concilio Toletano. Et ad idem concordat iura ciuilia & diuina. Tenent nanque aliqui propter fauorem quem in ecclesia habent, tot beneficia P viginti, & aliquando quinquaginta scholares & vltra, possent in scholis sustentari de eis. Nec ita successive beneficiati plus caeteris pauperibus
communiter proficiunt,quinimo frequentius deficiunt Sc expendunt in pompis & vanitatibus dies suos,& ecclesiasticos redditus cumulatos eisdem. Posset etiam talibus clericis prouideri de beneficiis,quae diuitibus indebite conferuntur. Nam sicut Hiero. ad Damasum Pap. scribit, Clericos illos conuenit ecclesiasticis stipendiis sustentari, quibus parentum & propinquorum nulla bona suffragantur. Qui autem ex bonis parentum de suis operibus sustentari possunt, si quod pauperum est accipitat, jacrilegium prosa illo comittunt: & per abusionem taliti, iudicium sibi ma- ducant & bibunt. Prosper etiam in libro de vita contem
plativa scribit, quod pastor ecclesit his quib' sua susticiut, no debet aliquid erogare: quia nihil aliud est habentibus dare,q perdere: nec illi qui sua possidetes. dari sibi de ecclesia aliquid volunt,sine grandi peccato suo, unde pauper victur' erat, accipiti t. De clericis quide spiritus sanctus dicit, D Osea propheta, peccata populi comedui: sed sicut nihil habetes propriu, no peccata: sed populi comeduci sed alimsita quib' indigere videtu accipitit: ita possessores no alimeta qbus abudat,sed aliena peccata suscipiut. Et inseridia Prosper,No est meu dicere, quale peccatu est,et cibos
pauperu psumcdo suscipiunt,q ςcclesia qua de propula D-
233쪽
Italibus iuuare debuerant, suis expensis insuper grauat. Posset etiam prouideri praedictis de ecclesiasticis beneficiis quae tenet multi alienigenae in alienis regnis, quorum lingvagia non intelligunt, nec habiles sunt ad curam exercendam in eis: nec in ipsis residere inludunt, & etiam possunt: quae utinam non teneantur,cu solo periculo animarum ipsorum qui se excusare nitutur obtentu diuersarum dispensationum, propter suam vel suorum importunitate vel potentiam, absque euidenti necessitate vel utilitate obtentarum. Illi enim qui sunt eiusdem lingvagii, & eiusderegni & prouinciae, ciuitatis,& dioecesis,& ecclesiae, caeteris paribus sunt aliis in ecclesiasticis beneficiis & praelationibus secundum iura praeferendi. Et in hoc concordat iura a multis Romanis pontificibus edita, & specialiter a Celinino, Pelagio, Gregorio, Innocentio, Leone, Stephano:& concilium generale, ne pro defectu.& penul. capit. cocilii Neocelarim. & ii. & iii. c. cocilii Bracharen.& penulti c. concilii Taurinen.&viii.&ix. c. concilii Auraice. ει ulti. c. concilii Ualentini.& xii. c. primi concilii Toleta. α ii. c. ii. concilii Toletani. & ii. c. concilii. Bracharen.
Posset etiam prouideri praedictis de aliquibus parochialibus ecclesiis, quae ita pingues sunt & abundantes, quod resicta congrua portione vicario perpetuo, possent de eis multi scholares in studio sustentari. Tales autem possent teneri sub disciplina dc regula ecclesiastica,& sub uno coctaui, non solum in cathedralibus & collegiatis ecclesiis, ut est dictum, veru metiam in studiis prouincialibus & generalibus, in quib' possent ad hoc per prouincias loca certa deputari. Et tales positant se astringere prouinciis, ciuitatibus, & dioecesibus & ecclesiis, de quarum bonis enutriti essent in scholis, quod sine licentia se ad alias ecclesias non transtierrent. Tales in puritate vitae, & sub disciplina ecclesiastica enutriti ab infantia,& in sacra pagina, & aliis scientiis inserinati, possent cum bona constientia assumi ad curam animarum,& regimen praelationu,& in Dei e clesia, secundum Danielem, velut splendor fulgerent fimmamenti. Ex quibus postmodumposset copia doctorum haberi, qui velut sellae in perpetuas aeternitates mansuri,
234쪽
valerent ad iustitia plurimos erudire. sicut Honorius ter lius attestatur. Et per tales posset processii temporis vita de doctrina uniuersalis ecclesia reformari. Potissime si oradinaretur ex nunc,& executioni debitae madaretur, quod viri literati & idonei, de quibus multi reperimitur, quibus vel nullo modo, vel minus compacter prouisum est quibuscunque aliis non idoneis & minus sufficientibus praeferrentur, in assequendis ecclesiasticis beneficiis,& omeli,& praelaturis secularibus, de regularibus ecclesiae sancta
Dei, in qua Christus dedit potestate filios Dei fieri hi, qui
non ex voluntate carnis, nec ex voluntate viri, sed ex Deo nati sunt sicut sacrum beati Ioannis evagelium attestatur.
Et cessaret extunc forma pauperu, & specialis forma prouisionii, quo ad omnes qui no essent, sicut praemissum est, bene literati,vita probati, & in aetate legitima constituti.
De quarto remedio contra ignorantiam cleri, σ negligentiam eruditionis. in D E mediuin aliud ,cotra cleri ignorantiam, posset ad-k t O tς I hiberi ut omnes clerici no coniugati fugerent Oti Ora φηρ siluem, ut otiositas est radix omnium malorum: &semper aliquid boni facerent, ne diabolus,secundum doctrina Hieronymi, eos occupatos inueniret. Et quod secundum doctrinam Apostoli, quando diuinis obsequiis non ade sent, lectioni attederent & doctrinae,& semper permanerent in his. Quia etiam nulli conserretur prima tonsura, nisi competenter sciret legere & cantare. Nec minores ordines, nisi ultra praedicta haberet maiore instructione:&nisi haberet unde viveret, vel esset in scriptura , vel aliquo artificio honesto taliter instructus, quod inde vitam quaerere sibi posset: sicut fuit statutu in concilio Carthaginen. Nam Dequenter illi qui promouentur ad titulos seculariuperionarii vel beneficiorum, propter eorum demerita dictos titulos perdunt, & sic mendicari & euagari coguturi Et si omnes certi essent, i aliter non possent peruenire ad clerum,omnes addiscere, & eoru parcies & propinqui eis
235쪽
prouidere amplius conaretur: maxime si certi essent iij beneficia ecclesiastica assequi no valerent, nisi haberet sulficientiam literam, a quoru studio & labori. se in qu sit soneretrahiatur,qui,psidentium parentu & d uitia fauore, videt iuuenes insuffcietes & illiteratos puectiorit iis lueratis &meritis lpter ambitionc & deornatione rectorii in & se torum ecclesiae indebite anteferri. Et mel us esset Domini sacerdotiu atq; cierit, paucos suifici cies hal ere ministros qui possent digne opus Dei exercere,q multos & innumerabiles habere inutiles: qui secudum Clemctem graue onus & confusione inducut ecclesiae sanctae Dei.
De quinto remedio cotra cieri ignorantia er negligetiam eruditionis.
RE medium aliud posset esse cotra negligetiam eruditionis & ignoratiam cleri, ut specificaretur de declararetur, quae scietia literarum,& qus suffocntia est in sit gulis gradib',3c statibus ecclesiasticis requireda:& u ine ea nullus ad dictos gradus & status admitteretur. Et a sui diuersitas glosaru,& scriptoru, qui est in singulis facultatib',qdiuersitas & varietas cu multiplicitate Silixitateae similitudine dictoru & recitatoru, studetiu sensus hebetat,tepus a facultates cosumit, cosusione & ignoratis inducit. Cu ex hoc textuu & originaliu notitia codcnat, reduceret per certos magistros in qualibet facultate approbatos & deputatos, resecatis superfluis, similibus,& co trariis, ad copendiu veritatis: qcl copen diu approbaret per apostolica sede. Et sic scholares & magis ri q prae nimia paupertate dicta scripta habere no possunt,& qtum habet teporis in eis cosum iit, plus in quinq; annisi ficeret q faciat
nuc in dece. Et ordinaretur quod singula studia resormarentur per locoria ordinarios & rectores & magistros, ita quod scholares vacarent scientie & non vanitatibu & dissolutionibus,pompis, couiuiis,dissentionib', parcialitati-hus atq; brigis. Non enim gerunt se comuniter tanquam personae ecclesiasticar,sed potius tapuam seculares vel pe-Iua : δέ. conatur plui expenderequam Possint,& quam ex-
236쪽
penderent in patria eorundε: & maiores se ostendere si sint de veritate, non latum scientiς quantum de ostenti nibus notoriis brocardiorum & verborum foliis cura gerentes & vacui a scientia recedentes. Et multi iudebite efficiuntur magistri, qui nondum forma discipuli didicerui:& libros facultatis in qua magistri sunt,non legerunt: super quibus esset omnibus prouidendum Sc dicta studia reformanda dc ad antiquum statum, qui non erat pompo sus, nec sumptuosus, nec inordinatus,nec inquietus solitudine paterna, quae consiliu capere debet pro liberis & ecclesiae filiis reducenda. .Esset insuper utile quod concilia generalia hactenus celebrata in singulis studiis,& insuper in omnibus cathedralibus Sc collegiatis ecclesiis haberentur, ut qui velici possent habere copiam de eisde: & quod idem fieret de canonibus poenitentialibus de de aliis libris& scriptis utilibus pro salute dc regimine animarum. . Votum authoris no videtur sanum, ut ex sequentibus liquere videt. Primo , quia doni spiritussancti restrictiuu. Secudo,quia libertatis hominis sublativum. Tertio, quia ad desidiam inductivum. Quarto,nuia vix magistris possent reperiri qui hoc facere possent,& voto doctiorum saritisfacere. Quinto, quia scriptur diebus authoris longuquam antea nobis fuerunt declarat , hiaxime ciuiles δc canonicae: aliae rationes possent adduci,quas no potuit scri' bere hic Probus. a
De prima negligentia circa curam animarum quia causas electionum Romoria ecclesia adse trahit: ecclesiae remanent viduata.
DE negligentia practatorum,rectorum, curatorum αministrorum ecclesiasticorum,circa curam animaru commissarum eisdem, circa quarum custodiam atteti esse debent,sicut dicitur in actibus apostolorum: quia ab eis irex qui ipsis datus de commissus est,pecus inclitum secuum Hieronimum, requiretur:&pro quo animam pro an
237쪽
nima reddent, &se reddituros spodent etiam notorie: deprehenditur & notatur in ecclesia sancta Dei. quia mani se rile apparet quod ecclesia Romana causas electionum multis viis & remediis ad se trahit, & ecclesiae remanent ex hoc longis temporibus viduatae: grege que dominicu propter defectum pastoris lupus rapax invadit': & ecclesiae in earum iuribus & facultatibus dispendia grauia patiuntur, contra prouisionem concilii generalis, quod voles in hoc periculis occurrere animarum & ecclesiam indennitatib' prouiuere, statuit ut ultra tres menses cathedrales vel regulares escclesiae quando vacarent non differretur electio me pastore ecclesia esset destituta. Quaequide prouisio quoda- modo est inanis,cdm propter appellationem inanem & friuolam deductam ad Romanam curiam, perplures annos ecclesiae remaneant viduatae,& suis facultatibus spoliatae, modica consideratione de dicta cura habita animarum, delites efficiuntur ibi quodammodo immortales.
De secunda negligentia circa curam animarum quia praelati ex curati non residenti NEgligentia etiam circa curam dictarum animam ma Imebit coniselle apparet: quia per Romanam ecclesiam absq; 2 euidenti necessitate vel utilitate dispciatur cum multis, ut pluralitatem beneficiorum curatorum obtineant. Et quod'mVlt non teneantur ad tempus valde longum residentiam face iam*lt repersonalem:& dictam curam habentes & etiam praelati
absque necessitate & utilitate praedictis, longis temporib' di pd me in Romana curia detinentur,& diuersis viii ab ecclesii, q'ηρ, κυφλeisdem Sc eorum curae comissi sunt,se absentant. Nec seria te cavsa leuatur titulus de clericis non residen. in ecclesia vel praebenda: nec etiam .lxiiii. cap. concilii Agathen. in quo statuitur,
quod presbyteri & diaconi qui ultra tres ebdomadas ab ecclesiis suis desuerint: dc epsicopi et in eis in Epiphania,
Pascha,& Penthecoste no fuerint,suspendan tur. Non ser uatur etiam. xxxviii. cap. dicti concilii Agathen. & alia iura in quibus praecipitur quod dimissis curis 3c ecclesiis n5.
238쪽
debeant evagari. Non seruantur etiam xiiii.& H. c. sardicen . concilii, continentia, quod episcopi in alienis prouinciis non morenturi nec posseselones acquirant. nec penultimum capitulum eiusdem concilii, nec iii. .concit. Anthiochem, nec. xx. p. di xxiiii. cap. concilii Calcedonen.
prohibentia ne dicti praelati se absentent.
De tertia negligentia curae animarum quia lababilibus
committitur,qui em exercere nesciunt. I Estligentia contra dictam curam animarum manifeste apparet: quiano solum curata beneficia & simplicia, verum etiam duplicia,& quod detestabilius est, praelaturae committuntur talibus quod publice & notorie pro-c pter defectum artatis vel scientiae, vel propter alia constat, laicis & aliis, esse inhabiles ad curam huiusmodi animarii, de quaru perditione,licet pretiosiores sint cunctis corporibus & corruptilibus rob', parum curari videtur: eo quod per generalem abusum praelatorum ecclesiae talibus committantur, quibus non usquequaque forsitan suffragatur,si per alios fieri faciant, quod tenetur personaliter facereperseipsos,cum per virum proprium & non alienum cui copulatur ecclesia habeat foecudari. Hieremias naq; dicit costi- , tui te ut euellas,scilicet vitia:&ptates,scilicet virtutes. Et in
Ioan . dicitur quod pastor debet prccedere gregem,& oues vocem eius audiunt. Et de Aaron dicitur in libro Sapien. quod stas inter vivos & mortuos restitit iret Dei. Sicut enimia speculator secundum Berna lum no debet esse caecum nec P vo elaudus. sic nec prico id est curatus debet esse m utus.s t mi , pqeonis em officium accipit, qui curam assumit animaria. sicut Grego in. xv. capi .sui pastoralis exponit. Labia naq; HWV ς elu, eustodire debent scientiam:& subditi eius legem eius D μυωr sequirunt nuta est Angelus & nuntius domini exercitiau. sicut Malachias dicit,que per Esaia dominus admonet dicens. Clama ne cesses quasi tuba exalta voce tua,& anutia populo meo,scelera eorum, & domui Iacob peccata e i.
239쪽
Tales inhabiles non clamant, nec praedicant, nee populis eorum scelera annuntiant, nec confessiones audiunt, nec de cura animarum se in aliquo intromittunt: sed duntaxat de redditibus percipiendis sacculum pecuniae secti seret tes in die plens iunciid est,quado redditus colligendi sunt reuersuri. sicut dicitur per Salomonem de alio qui vir est cui curatus propter foecundationem& fidem aequiparatur in figura. i
De quarta negligentia circa curam animarum, quae publI
peccatores nullo modo uel insuffrienter puniuntur, nee public/ euitantur,nec eoru oblationes Insu tur: ex quod poenae pecuniari conuerterent Vr inpios usus. Egligentia etiam praedicta circa curam animaru apparet; quia publice peccatores secundum doctrinam apostoli dicentis ad Timotheum, peccatem coram Omnibus argue, ut caeteri metum habeant, non puniunturi nec admonitio Christi adimpletur dicetis,ut peccantes primo secrete. Secundo duobus vel tribus testibus adhibitis arguantur. Et si emcdare contempserint,tanquam E thnisi, i& publicani evitentur. Hieronymus autem expones illud Numeri, quod uno peccate ira Dei super omnem populu venit, dicit quod hoc accidit ouando sacerdotes qui populo pretiunt erga delinquentes beniuoli videri volunt,& vG pr rentes poenitetium linguas, ne sorte de eis male loquatur, μας asacerdotalis seueritatis immemores. Ex tali autem iniusta Dei Dp rmisericordia in discrime alii adductitur ,& sicut ex una o--μ ue morbida, uniuersus grex inficitur, sic etb uno forni- mi calore,uel aliud quodcunque scelus comittente plebs polluitus uniuersa. Vnde secundum Hierony. secandae sunt putridae carnes, & scabiosa a caulis ovis repellenda est, ne tota domus, massa,corpus &peccora ardeant,corrumpantur,putrescant, & intcreant. Adulteri enim δc peccatores publici per curatos & praelatos non euitantur, quod est contra iura. Nam in xlviii. capit. concilii Eliberiani fuiς P
240쪽
ita I TITVLVI XLIX. 'constitutum, quod si quis fidelis habens uxorem, non semel sed sepe moechatus fuisset,et comu nio no daretur. Et secundum Augu.de adulte. coniuga. magis puniendi sunt viri adulteri qua uxores adulter a eo quod magis ad eosptinet & virtute vincere dc ex eplo foeminas regere:nec seruantur a dictis praelatis & curatis iura continentia,2, oblationes tali publice peccantiu non recipiatur, licet in xciti. c. cilii Carthagine. statu tu sit,s oblationes discordantis fratrum neq; in iacrario neq, in garophilatio recipiantur.& similiter dona eoru qui pauperes opprimunt a sacerdotibus refutentur. Et ide statuit Nicolaus Pa. de respuendis oblationibus sacrilegoru dc inuasorii in dc depredatoru r rum ecclesiasticarum. Idem etia scripsit Augii in i .episto. ad Bonifactu. c. i. de respuendis oblationibus illius qui per violentiam de ecclesia seruit extraxerat qui fugerat ad e demin ad Macedo. scripsit ide de offi. qui cotra ius societatis humanae furtis, rapinis, calumniis,inuasionibus, de oppressionibus, aliqua abstuler ut, quae Zachii publicani exemplo reddenda sunt potius quam donada. Indecens nao videtur secundum praedictum Augii. quod oblationes recipiantur a talibus: dc a publicis usurariis, aleatoribus, histrionibus, simoniacis,lenonibus, meretricibus,&cosimilibus. Videretur esse remediu congruum, quod iura huiusmodi seruarentur, ut rubore sumisi ad sinum & gremium sanctae matris ecclesiae facilius & citius conuerterenturi haec causa reddatur propter quam excommunicati vitari iubentur. Qualiter autem talis negligentia correctionis in praelatis & superioribus eorundem mortale peccatum inducatin eis propter dictam negligetiam correctionis subditorum mala imputetur cum ex negligentia videantur ea seuere tact qit supra in fine tituli de tertio modo resormationis ecclesiae.
Alia negligentia correctionis est: quia grauia dc grauissima delicta 5c scelera per personas ecclesiasticas perpetrata quando ea puniri contingit,puniuntur in pecunia: cum deberent talia perpetrantes, perpetuo carceri mancipari. Et hoc secundum Hieronymum est in ecclesia Dei aD serre stateras dolosas, in quibus pro arbitrio modo appen