장음표시 사용
291쪽
Soles conspecti stitit, paulo ante mortem Ludovici Regis, qui haud dubid significarunt tres Reges concertaturos pro regno , scilicet Perdinandum, Ioannein &Turcam. Item ferunt regem Poloniae Sigismundulii vidisse anno is et q. sex Soles. Is autem qui ad Occidentem stabat erat plane ater, nec multo post: Galliae Rex Franciscus in acie captus est. Durerus dixit, se a tribulantem cum Pircha mero vidisse tres Soles, & coeuntes statim euanuisib, postea compererunt, se Maximilianum coniunxiss e cum Gallo & Iulio Pontifice , anno 1 3 o 8. vertim id foedus non diu durauit. Nos hic Vuitten bergae anno is s s. dieat. Martii vidimus pare-lia, cum aliquot versicoloribus arcubus, & proxima nocte paraselina, mox secuta est confoederatio principum aliquorum Germaniae cum Henrico rege Galliae, & expeditio Ducis Mauritii contra Imperatorem Breuiter percurram verba huius capitis. Sed ex obliquo ) hoc est, a lateribus Solis, ita ut unus paretiorum consistat versus Septentrionem, alter versus Meridiem, aequali tamen a Sole distantia, propter aequabilem radiorum Solis ad nostrum visum reflexionem. Nunqua iuxta nec contra terra exponit verba Aristo, ocri mi; diti, orba te paerethu, hoc est, nunquam filint in vicino loco terrae, ned e regione Solis ut Irides, nec etiam noctu, quia oportet Solem esse supra horigontem. Sp. Posthiunio anno urbis 3 8 o. &c.
LVnae quoque trinae , ut Cn. Domitio , C. Fannio Co a s. apparuere: quos pleriq; appellauerunt So
APPENDIT. Descrελ avocantur plures Lunae, quarum una tantum
est vera, reliquae sunt tantum imagines Lunae ex γε.
292쪽
refractione radiorum lunarium in nube causatae, quemadmodum lain de dictum est. Hunt autem hae reflexiones tantum d radio efficaci, qualis est Solis alit Lunae potissimum in plenilunio. Reliquarum enim stellarum radius est debiliorquem ut possit imprimere in nube sui imaginem, unde tantum fiunt Domitius Aenobarbus & C. Fannius consules fuerunt anno urbis 63 a. proximo anno ante seditionem C. Gracchi.
I ,Umen de coelo noctu visum est, C. Caecilio, Cn. Papyrio Consulibus, & scep8 alias, ut diei species no
sivi. caput supra in capite aT. est expositur vocat enimi sic lumen de coelo nihil aliud quam aestat, qu*d est species chasmatis,& est fulgur tantum, chalara vero halitus a dens. Hoc Chasma, cuius Plinius meminit, conjectum est anno urbis fis i. eo ipso anno, quo Cymbri in Illyriam irruperunt, & Papyrium Conssilem cum exercitu occurrentem in fugam verterunt. L
CLypetis ardens ab occasu ad ortum scintillans transcurrit, Solis occasu, L. Valerio, C. Mario Coss.
Albertus Magnus enumerat duo genera ignitarum impressionum, unum quando ascendunt, alterum quando descendunt. Ad descendentes referuntur, quae in hoc & proximis capitib. enumerantur: videntur enim suo motu ferri
293쪽
deorsum versus terram , quemadmodum reliquae feruntur sursum. Cur autem descendant, causa est friguS mediae re- Meteo ex
gionis. Qilando enim exhalatio propter imbecilliorem ca-ignita qualorem non potes euolare in supremam , in infima incendi I d is p ttir,ti quoties etiolare contendit, toties rursus il frigore mediae regionis repellitur, donec ad extremum deflagret. Nullum autem discrimen habent utraeue hae impressiones quoad materiam aut modum incenstonis, sed tantum quoad locum re situm. Omnium enim materia est calidus & siccus halitus,&incenduntur etiam fere eodem modo, nisi quod aliae plus habent materiae aliae minus, aliae aequabiliorem, aliae magis cohaerentem, aliae plus terrae, aliae minus, unde sequitur, quod illarum materia est grauior quae non possunt evolare in suprema aeris. Praeterea utrae pistae impressiones, etiam in partibus materiae differunt, ita vi aliae partes aliis sint grauiores, aliae leuiores etiam in eadem materia, unde fit quod inflammatio nonnunquam est longior, aut obliquior, aut compactior, &c. Vnde diuersae formae etiam gignuntur e fiunt enim lanceae, aut pyramideS,atae Clypei, aut Dracones, qtiales formae plures ab Alberto recitantur, ut sunt hiatus, specus, caprae saltantes, ignis fa
ca posita est secus lucidiorem nubem liamini per uiam, tunc si exhalatio incenditur, refert formam specus, quam hic vo id; cat clypeum ardentem. Mod vero ait, ab occasu ad orist scintillans transcurrit, intelligit conspectum esse circa Solem occidentein anno urbis ci s s. quo anno natus est C.
Iulius Caesar, qui fortata hoc clypeo est significatus.
SCintillam e stella cadere augeri terrae appro-
294쪽
pinquantena: ac postquam Lunae magnitudine facta sit, illuxisse ceu nubilo diei. Dein clim in centum se reciperet, lampadem factam, semel unquam proditur Cn. Octauio, C. Scribonio Co s s. vidit hoc Licinius Syllanus proconsul cuna comitatustio.
se iri illis Scintillas & discursum stellarum vocat id, quod Ptoles inaeus traiectiones, ta A etest, de qiuibus etiam stupra dictum ' est. Fiunt autem quando exhalatio non est continua, sed paruis intersticiis interrupta, quaecum concipit ignem, perminde deflagrat, at psi quis torrem aut candentem carbonem in palearum cuimalum coniecerit. Ignem enim in di uersas partes spargite tum quod partes non simul incenduntur, lingulae enim partes seorsum inflammanitur, unde una post altera in devolat: tum etiam quod materia irritatur il nube circumstante, quae contrariam qualitatem continet. Sic iit autem flamma ab igne differt, ita huiusmodi traiectiones ἀ iuperioribus differunt. Nam quando exhalatio sicca, a terra ad regionem ignis subaeuatur, & motii sphaerae ignis incendiitur, tum propter raritatem ignis subiato ab eius extremo ad finem usque transcurrit, & hic igni svocatur transcursus stellarum: sed stella cadens fit quando arida exhalatio ex constipatione seperioris aeris seu vaporis frigidi terram versus truditur, quae accensa motu speciem stellae cadentis refert. Qtiod vero ait, illi ixisse ceu nubilo diei , intelligit perindeat solet obscura lux Solis trans. di per nubes, qualis lux est quando coelum nubibus est obduhum.
Ieti videntur & discursus stellarum, nunquam
295쪽
temere , ut non ex ea parte truces Venti cooriantur.
Et ex ijs tunc procella & in mari terrisq;.
ilia hoc capite scintillarum 8 stellis cadentium Plinius metitioiaem facit, obiter etiam indicanda causia est, qui '' fiat quod stellae fixae semper scintillent, erraticae vero laun- qtiam aut admodum raro. Perspectivis at probant stellaru formas comprehendi d visu reflexδ &non recte, hoc est , linea recta ex oculo educta non incidit in stellae centrum,s ed in formam stellae in aere ad visum reflexae. Quia vero constat aErem perpetuo in o tu agitari, per sese sursum, per accidens vero una cum diurna reuolutione coeli fertur in orbem circulariter . Unde necesse est formam stellae hoc modo in aere conspectae divaricari, & distrahi propter motum corporis in quo conspicitur. Sicut etiam in aqua celeriter labente accidit, scintillationem stellarum maiorem videri, propter aquae motum, quae magis formam reflexam distratui ac velut diuellit quam aer. Vnde quando venti imminent plurim tim scintillant stellae, atcbaiunt certissimum signum ventoro existere, plus solito crebram scintillation E. Quare igiti ir Planetae non scintillant, cum etiam ipso- Cue hi,-rum formae in aEre reflexae videantur Respondeo. Plane-netae noritarum corpora fortes formas ad nos demittunt propter propinquitatem suam ad terram, unde etiam minus restanguntur in aere, & quanquam corpus subiectum moueatur,
tamen lumen ipsorum penetrat immoto & sine omni divaricatione. Unde etiam raro scititillare videntur, nisi quando vapor aqueus, qui incerto de vago cursu a ventis fertur, illis subiectus fueri t. Ttinc enim formae Planetarum in illo refractae ad visum scintillantes perueniunt. Ptolemaeus dictione ps.centiloquii sui exponit signifi- signifiei. cationes litatus incendii cum inquit: Traiectiones aeris sic-socitatem sis ait c.tiit, aliae si ad unam partem feruntur, ab angulo illo ventum indicant. Sin in diuersias partes feruntiir,
296쪽
aquariim imminutioines, aeris turbatioties, &exercituum incursiones. Hoc est, quoties ab uno coeli tractu versiis alium sertisatur, tu In ventillia, ab eo qtio discedunt tractii, significant. Vt cum ab Occidente Orientem versiis discurrunt, futuruindicant ut ab occasu ventus paulo post: oriatur, quia tractus ille, unde traiectio labitur , vapor si ab tin-do plenus est. Si vero h diuersis mundi regioni b. traieetioines rapiuntur, plures ventos significant. Legant de ii ac re studiosi Commentarium Pontani. Item Ptolemaeus lib. a. cap. vltimo quadripartiti inquit, Discursiones ac iaculationes stellaruni si ab uno angulo prorumpant, inde quoqtie ventum emittunt: sin occurrunt inter se, ventorum praelia suscitant: sin vero de quatuor plagis ritant, hyemes varias ferunt, at etiam fulmina, tonitrita,& quae alia huiusmodi sunt, &c. Aristo. lib. I. cap.
Idi nocturnis militum vigilijs, inhaerere pilis pro
vallo fulgorem offigie ea, & antennis nauigantium , alijsq; nauium partibus, ceu vocali quodam sono
insistunt, ut volti cres sedem ex sede mutantes : graues cum solitariae Venore, mergentosq; nauigia : & si in carinae ima deciderint, exurentes. Geminae aute in
salutares & prosperi cursus praenunciae: quarum ad uentu fugari diram illam ac minacem, appellatanaq; Helenam ferunt. Et ob id Polluci dc Callori id numen assignant, eosq; in mari deos inuocant.
297쪽
Hominum quoq; capita vespertinis horis magno praesagio circumfulgent. Omnia incerta ratione, &in naturae maiestate abdita .
Graeci hoc Meteoron is, Paniscvocant, Latini Casto- vatia tio rem & Pollucem, recentiores ignem praecedentem & se- mina hut qtientem, item ignem fatuum, capras saltantes, nos vulgo
vocamus Arinu fili propterea quod e nauigantib. aut iter te tra facientib. hic ignis comparet, & in auia abducit. Fit autem hic ignis in infima aeris regione, ex fumo ubi
pinguiore unctuoso ac inflammabili , qui trigiditate aeris qua mate- nocturni cogitur ais densatur. Incenditur autem ex concursu duarum contrariarum qualitatuni, quae inter se pugnant: vapor enim calidus est,&a, nocturnus frigidus. Concurrunt autem tantisper donec hac agitatione vapor incendatur. Figitur autem pilis aut antennis nauium propter eius grauitatem, ubi tantisper haeret, donec incendii materia fuerit absumpta. Vt autem fiat, quod graues sint solitariae, geminae vere Cur gemi- ro salutares, non puto aliam esse causam, nisi quod geminat, i significant hoc iiicendio omnem tempestatum materiam absumi. Solitariae vero signi ficant lianc regionem abunda- to grauia. re materia ex qua tempestates generantur. Hii ius impresesionis meminit Seneca, cum ait: In magna tempestate apparent quasi stellae velo incidentes, adiuuari se tunc periclitantes existimant Pollucis & Castoris numine. Causa autem melioris spei est, quod iam apparet frangi tempestatem di desinere ventos. Aliquando non feruntur ignes sed sedent. Gilippo Syracusias petenti, visa est stella superiplain lanceam constitista. In Romanorum castris visa sunt ardere pila, &c. Menninit horum ignium Propercius cum ait :Cernere di optatos quarere TDndaridas. Item: candida foviseisiolauerela thoro .
298쪽
Helena, tialis est, & appellatur Helena. Quanquam apud Euripidem in Oreste fingatur salutaris:
Plutarchus in vita Lysandri ait, Castorem& Pollucem in Lysandri naui utraqtie ex parte extitisse,&quo tempore portum erumperet sidera clauo circumluxisse. Est & alia Ignis lam species huius ignis, qui appellatur ignis lambens capita, beni V pi cuius meminit Liuitis lib. 1. de Seritio Tullio : Eo tempore in regia iudigium visum euentud mirabile fuit, puero dormienti, cui Servio Tullio nomen filii, captit arsisse fertur multorum in conspectu, &c. Item Ouidius 6. Fastorum: Signa dedit genitor tunc cum caput igne corusco contigit, inq; comis flammeM arsit apex. Item Virg. lib. 2. cum subitum dictuq; oritur mirabile monstrum imma; manus inter moestorumq; ora parentum Scce leuissummo de vertice visu Iuli Fundere lumen apex, tactuq; innoxia molli Lambere flamma comas, di circum temporapasci. Xenophon lib. . educit Cyrum ad pugnam contra Croesina, cumcue sacrificasset alcue iam iter ingressurus erat, ait r
Graeci enim dextra fulmina fausta, sicut Romani sinistra censuerunt, ut apud Virgil. Subitoq; stagore intonuit Oua, dic. id e plura infra capite sq.Haec meteora plane sunt prodigia, non enim habent sufficientes causas physicas. Itaq; nec habent etiam effectus
certos & regulares. Quia vero sunt vel ut picturae rerum fi turarum, satis apparet, eas non temere oriri, sed diuinitus
proponi hominibus ad aliquid significandi i m.
299쪽
I Actenus de Mundo ipso sideribusq;. Nunc reli- Transitio
qua coeli inemorabilia. Namque di hoc coelum appellaudre maiores, quod alio nomine aera: omne quod inani simile vitalem hunc spiritum fundit. I fra Lunam haec sedes, multoq; inferior ( ut animaduerto propemodum constare o infinitum exsuperiore natura aFris, infinitum & terreni halitus msscens, utraq; sorte confunditur. Hinc nubila, tonitrua, ful- Cautam, mina, & alia. Hinc granssines, pruinae, imbres, pro- teriales in cellae, turbines. Hinc plurima mortalium mala, & trerum naturae pugna secum. TCrrena in coelum ten- Effetent,
dentia deprimit siderum vis et eademq; quae sponte non subeunt, ad se trahunt. Dccidunt imbres, ne bulat subeunt, siccantur amnes , ruunt grandineS, torrem radi j terram,&in medium undiq; impellunt. Idem infra isti resiliunt, & quae potucte, auferunt secum. Vapor ex alto cadit, rursumq; in altum redit. Venti ingruunt inanes, ijdemq; cum rapina remeant. Tot animalium haustus spiritum e sublimitra
hit. At ille contra nititur, tellus m, ut inani coelo, spim Formalis . ritum infundit. Sic ultro citro commeante natura, ut tormento aliquo , mundi celeritate discordia accenditur. Nec stare pugnae licet,sed assiduὰ rapta conuoluitur, & circa terram immenso rei si quasi globo tendit, subinde per nubes coelum aliud obtexens.
Ventorum hoc regnum. Itaq; praecipua eorum Epilogo,
natura ibi, & ferm8resiquas complexa causas: quoniam & tonitruum dc fulininum iactus, horum violentiae pleriq; assignant. Quin de ideo lapidib. pluere interim, quod vento sint rapti, Ac multa similiter. Quamobrem plura simul dicenda sunt.
300쪽
De Hoc caput continet transitionem ad Meteora quae in media adris regione gignuntur: nam qtiae ita suprema accidunt, devocantur ignita , conit angit Plinius cum coelo &stellis. Itacphle primum orditur Plinius Meteora. Principio autem describit aerem. Cum enim aer sit proxima mundi, & vicina igni & sphaeris coelestibus pars, itaq; lalc aliqua
praefatur velut per transitionem de aere, deinde subij citcausas impression tam quae in aere generantur.
Aer propter tenuitatem atq; raritatem est inani similli. mus: non enim videtur neque tangitur, sed sentitur excoquod vitalem hunc spiritum fundit, hoc es , inspirationeatq; respiratione vitalem calorem cordis temperat, & spiritus in corporibus animalium excitat, sine quibus vita constare non potest. Hactenus differentia nominis at rei ex- AEt inani posuit quid sit Eur. Consequenter locum eius indicat cum ciuilim inquit: infra Lunam eius sedes est, hoc est, id sp acii quod e Luna ad terram porrigitur, est sedes propria aeriS, quem ait propemodum infinitum constare ex superiore natura, hoc est, si aer coelestium naturarum, vel qui sphaeras coelestes permeat, coniunga Arcum hoc elementati qui hunc spiritum vitalem fundit , sere infinitum sipacium complectitur, infinitum etiam terreni halitus miscens, utraque sorte Halirmam confunditur, hoc est, aer qui terram undi*ambit,plurimosq/w li alitus continet, qui sparsi per ipsum fere infiniti existunt. Confunduntur autem hi halitus virad sorte, hoc est, utri-ii 3 generis mixtura aeris calidioris & his halitibus terreis nis&aqueis. Qui enim sunt humidiores & magis terrestres, proprie vapores vocantur: qui vero aridiores atque sicciores, vocantur exhalationes, qtiae species cum sint diuersae alcue inter sese pugnantes, cum aliqua virtute permiscenturat 3 confunduntur, diuersas in aere formas gignunt. Aristo ta