장음표시 사용
121쪽
secedere eorumque malignitatem, licet non semper sua
aiestam, prodere. i Febris purpurata, quae per Burgundiam a I 6set. 9 I 666. grassata, ac a Io. Miarchantio descripta est, adeo nec primaria febris, sed quotidiana intermittens fuit cum pe- techiis.
f. Ι 7. Petechias tanquam criticas eruptiones intueri haud licet, quum non levent morbum, sed potius exasperent. Neque nimio fervori aut calidis medicamentis illae ortum suum debent, quum & in contrario statu visantur. Contra vero a putrida in primis viis haerente colluvie rectius excludi videntur. Quare hoc morbi genus magis etiam familiare est militibus in castris, & pauperibus male nutritis; inter quos, si qui naturae beneficio convalescunt, nemo proinde deprehenditur, qui sine largo alvi profluvio a morbo liberetur. Neque aliud certe remedium plus valet ad superandum morbum , quam purgans iterate exhibitum. Videtur equidem morbus pete chiarum contagiosus esse, quum plures homines in eodem loco, inque una domo aggreditur. At dubito tamen, an vere talis haberi possit, cum id id eam contagiosi morbi non perfecte
Neque putridae dissolutioni sanguinis exanthemata proprie deberi videntur, quum in hoc morbo sanguis
nonnunquam , ut pleuriticorum , densissima crusta tectus est. Hinc verisimilius est, a spissa putridaque lympha totum morbum provenire ; quam & natura iam edicamenta per varia loca excretoria qtrum copiosiLsime educunt.
122쪽
Quemadmodum natura alvi profluvio ad fanatione in febras pete chialis potissimum utitur ; sic quoque nullum medicamentum hic majore cum successu, quam purgans, eXhibetur. Quod, quoad morbus durat , saepe iterumque decernendum si . Inter hanc vero medicinam cortex Per UVianus uitialis sinus est, cum succo citri, & pauxillo vini datus in decocto. Ceterum communibus auxiliis, in febrium malignarum curationibus supra prici criptis, etiam hic assidue utendum est. Interdum tamen A vomitorium exhibere, & sangui
Calefacientia medicamenta & vesicantia hic non conserunt ; quorum illa febrem accendunt & aegros in moriatis periculum conjiciunt, haec Vero saepe gangraenam
excitant. i) Quantopere haec prosint, jam dudum indicavit Ioach. Bumerus L. de . ebre epidemia feti petechiali. Lips. 162 r. Iet. Seel. II. ci VII. p. 96 & I sDichantius i. c. ct Petr. a Castro L. defetu e maligna Plancticialiam , patav 16s3. Ia. p. 162. seq. Sed plurimis eXperimentis nunc denuo confimniavit. Cel. Striachius, per totum libr. citis. I so. Si ad alios morbos pete chiae accedunt, g. I 6. pariter hic purgantibus repetitis, aut saltem clysteribus
opus est, inter remediu,quae primario morbo conveniunt.
Eademque purgantia in febre pelechiali sine pete chus, ct pleuritide, in epidemico harum statu interdum
123쪽
occurrente, praesidio esse, nec negligi debere, scien dum est.
Febris hoc nomine & multis aliis Ρurpurae, Rubeois arum morbillorum igneorum, ZOnae, Ignis sacri, Ro1saliorum , veniens, ad remittentes amphimerinas spectat, & sic decurrit. Horrorem sequitur mediocris aestus, sub qualibet
vespera, nocteque ingra VescenS , saepeque nausea, VO-mitu, haemorrhagia narium, interdumque etiam comate & convulsionabus ante eruptionem macularum stipatus. Quae ipse die secundo vel tertio se ostendunt vel in tota superficie cutis, vel saltem in facie , dorso , pectore , cruribus & manibuS ; quae parte S inde inaequaliter rubent, & plus quam in morbillis, & tam late, ut pars aliqua , velut mantis Vel facieS, tota inde rubescat. Digiti manus simul non nihil intumescunt, & flecti facile non possitiat. Fauces vel initio saltem, Vel per totum in ONbum dolent . inter sextum & nonum diem iterum disparent maculae sub perfecta crisi per sudorem & urinam, quae per totum morbum intense rubet. Cutis nunc de naum in majoribus ac minoribus frustis desquamatur, ac simul ingens pruritus aegros Vexat. Quibus fauces dolent, hi sputa per moibiam emoliuntur non pauca, indeque etiam ex parte judicantur 0. 1 post Sennertiam optime Sydenhamus hanc febrem delia
ne avit & post hunc . nostia aetate, StOrchius in peculiari libro, lingua vernacula conscripto , Goth. I 42.8. & Cl. Marc. Antoni. Plancia in et . med. ph . Tr. III. Vindobonae 1762.8.
124쪽
Sed duplex genus febris scarlatinae constituendum est pro descrimine , quod in maculis occurrit. Alterum nuplex dicendum , sive maculatum , macula S, prout 3. i s I. descriptae sunt, extrudit i). Alterum pusulare Ocandum est, propterea quod iisdem maculis in priori quasi nudis numerosissimae pustulae lubflavae aut lacteae, dgnitudine capitis a cicutae, insident et , unde nostri non solum plebeji homines, sed etiam Medici deii Friesel
Vocant, & revera pro miliari exanthemate habent; a quo tamen toto coelo differt. 1 Haec febris est, quam Sydenhamus descripsit, opp. p.
l) Hanc speciem descripsit Fore sus Objerv. L. VI. 4. I. Stoichius L c & Stoich ann. med. II. p. 48. so. Et Storchius quidem has pustulas nunquam deesse autumat; at nescivit, maculas scarlatinas etiam sine illis consistere, prouti a S Eenhamo & multis aliis medicis, ac a me ipso fame visae
g. I H. Morbus insantes ac pueros prae ceteris adoritur, spe peque populariter grassari I) ac per tres menses continuos plerumque Levire consuevit. Admodum vehemens vero non elt, neque periculosuS , Ut nec ulla remedia desideret, praeter calorem temperatum. Tumque ad benignos referendus, & eodem modo judicatur. Interdum tamen & multum malignitatis , velut variolae ac morbilli, ostendit, & vim necis omnino habet,
inprimis ubi angina pituitosa se ad sociat; quae intra primos novem dies accedit, S ad quatuordecim dies ac ultra cum ipsa febre extenditur ca): quaeque & sola infantes nonnullos epidemiae ejuimodi malignze tempore comprehendit.
125쪽
f. Is . ' . superato morbo parotidum tumores aliquando exsurgunt , per aliquot hebdomades durantes . sed non vehementer aestuantes: itemque leucophlegmaticuS tumor qui post tertiam hebdomadem demum plerumque subnascitur , & persaepe letalis est, longeque plureS adhuc rapit, quam i pla febris scarlatina. Urina tum parcam ingitur fusca est, perinde ac id, quod infra subsidet i . Denique & convulsiva tultis infaustis omine
succedit. i Stor i. i. c. p. 184.
In se morbus facile repetit, si convalescentes ritimis mature liberiori aeri se exponunt; aut si purgantia pharmaca finito morbo non exhibentur. f. 1 Cura diversa est pro benignitate aut malignitate febris, ut ex supra dictis constare potest. Ρurgantia ac en emata, & vel aesectibia es, qUO reis cursum macularum metuit Θdenhumus, hunc certe non praestant. Optima potio in quovis morbi statu lac est, curn
126쪽
nico amplo ad cervicem dato mitigantur. Leucophlegmatiae vero medentur vesicatoria, & post haec diu retica , velut tinctura tartari, aut spiritus salis coagulatus, vel purgantia , aetati atque viribuS accom
De remediis contra anginam alibi ex professo di
g. Ιs7. Essera , nostris regionibus non infrequens exanthe ma, maculas exhibet latas, discretas , coloris rubri splendentis , glabras, planas, ardentes ac prurientes, in manibus ac facie potissimum, vel cum diaria febre, etiam dorsi & capitis dolore & vomationibus, erumpentes, vel sine febre. Febrem horror praecedit, Raestus cum sudore subsequutir. Judicatio fit tertio die per sudorem & urinam. Mobiles admodum sunt hae maculae . at regressus hariclverendus. In manibus , cum sub lecto continentur, laetissime emorescunt ; cum e X tra porriguntur , iterum se subducunt. Vicissim tamen & nonnullis contingit, ut in higido, quod mireris, magis emergant, & in calido evanescant. Tertio ad summum die exanthemata pallescunt, &cutis post haec desquamatur. Interdum febres biliosas illa antecedunt. Interdum ita statu exsiccationis variolarum, rubente in interstitiis cute, se ostendunt i quod mihi semel visum.
127쪽
Morbi natura est, quod inprimis aestate aut hyema siceidat, & semel salutatos saepius occupet. Mitiora diaphoret ira cum regimine calido ad curam sufficiunt.
Eentiertus hunc morbum bene descripsit. sed cum febro urticata confudit. O p. L. V. P. l. P. II. c. 26.
1n diaria febre quum maculae prominentes rubrae, valdeque prurientes & ardentes in facie & collo , vel Sein aliis corporis partibus erumpunt, quoad magnitudinem non minUS , quum quoad ardorem ad tubercula , urticis excitari solita , accedentes , febris inde urticata dicitur. : cui horrores frequentes intermisti, & alvi pro fluvium plerumque ab initio , cum urina turbida ac limosa copulatum est i . Haec exanthemata instabilia quidem sunt, ut priora g. i s 7) ; sed in eruptione tamen sua accurataS subinis de stationes servant, ut certis diei horis erumpant Arursus dispareant, maxime vero circa vesperam cum exacerbatione febris se laetius efferant.
Illud etiam singulare habent, quod in frigido magis
emergant, & in calido evanescant. In toto morbo, infantibus multo quam adultis frea quentiore, saepiusque semel cor prehensos infestante , nullum periculum est , & febris primo septenario inter sudores decedit, cute deinceps in squamulas defluente. Lenientia medicamenta ab initio data & cum dia-ph0reticis permixta, veluti tinctura thei cum oetaVa
128쪽
parte mixturae simplicis, eum citissime debellant, e turbando tam percutem , quam per alvum acrius illud serum, quod tum ipsam febrem , tum exanthemata producit. Nisi vero vel hoc medicamenti genus, vel aliud quidquam simile in usum trahatur ; sufficit, ut aegri se contineant, & subinde infusum ex floribus sambuci &chamo miliae vulgaris hauriant. Non solum vero sponte haec exanthemata subnascuntur , & primarium morbum constituunt; sed subinde etiam febri vulnerariae tanquam sy mploma accedunt, aut in graviori contusione citra febrem subnascuntur et .
1 Nolim hanc febrem cum Lochnero Eph. Nat. Cur. Cent. VI. OG. 96. & Iunkero Cons e i. med. yro 7. Tah. 4. ad purpuram; neque cum Syrinimmo ad eryli pelal tosam, O se. Sect. VI. c . VI. p. m. neqUe C Um Sauυagesis Nosol. metho f. P. II. p. 426. ad scarlatinam referre; siquidem exanthematis singularis natura atque habitus est, quo cum nullo alio exacte convenit. ' a) Utrumque historia probatur in Actor. Med. Berol. Dec. I. υOl. II. P. 67.
FEBRIS BULLOSA, ΡΕMΡHI GODES RECENTIORUM.
g. Is 9Singulare exanthema serosum, ex maculis formatum , hydati des repraesentans , nuciS a Vellanae magnitudine, & adhuc ampliore, Vel in tota cute corporis l ,
vel in singularibus partibus , potissimum facie &collo a , vel simul etiam in faucibus, circa uvulam& pharyngem 3 emorescens in febre acuta vel be
nigna vel maligna s) sive synocho putri hunc
morbum deteri nat, raro obvium , sed nonnunquam
tamen adeo populariter grassantem 6 , Valdeque con-
129쪽
III tagiosum , a quo pauci eVadunt, inprimis si laudes pustulis simul obsessae sint, quod Jam primo die moristem afferre potest 7
Quodsi ad decursum hujus sebris accurate attendas . y ad ipsius eventum , non difficile erit judicare , eam, ut variolosam & plures alias exanthematicas , vel benignam , vel malignam esse , & pro hac ejus diversa natura , modo non graViter assicere aegrotantes , modo internecioni , nisi omnes, certe plurimos tradere , simile L
Uesculae sero limpido substavo, interdumque foetido ἰ
plenae , valdeque simul ardentes ac pruriente S , UtrObique die morbi primo, secundo , tertio vel ad summum quarto proveniunt, & inter hunc ac septimum , si benigna febris fuerit, exarescunt, nullo humore diffluente , sed cuticula quasi ambusta, ita cinerataque brevi in furfures, sordidaque crassamenta abeunte ; sin autom
130쪽
Atque sui, hoc statu quamvis aegri ipsi, dum eX- peditatis spirale ac deglutire pc sint, restituti sibi videantur, in summo prosecto vel Luatur periculo, dum residuum virus protinus flabiem denuo accendit cum molesto oppressionis sensu circa praecordia , interdUmque etiam excitato alvi profluvio; unde, nasi denuo prodierint a phthae naturae vel medicamentorum ope, mors facile subsequitur. Progenies autem nova a phtharum expectanda est, si deciduis illis locus ii ccus conspicitur , aut tela alba is obtectus est. Ubi autem humidus est & rui, et, tum Vel nullae, vel paucae admodum renascuntur. Interim nullum certum tempus, quo a phtharum separatio fit, determinari potest; aliquando enim jam primo die , aliquando post plures decidunt. Neque omnes simul separantur. Inter deciduas a phthas & renascentes aliquot di rum intervallum quandoque intercedit. g. I 66. Fugit quasi febris aphthos a regiones calidas; contra vero borealibus & paludosiis frequens est, quamviS non ubivis aeque solemnis & gravis. Atque in his regionibus etiam aphthae non raro Oc currunt sine febre i). Febres autem, in quibUS 3phthae metuendae, ne otallum peculiare symptoma ostendunt, quod istas signis cet. Conveniunt tamen maXime cum miliari. Uemadmodum vero nec pro Xime instantes a phthaea in edico dignosci possunt; ita etiam prpe sente S anceps