장음표시 사용
141쪽
missione repetita, medicamine purgante etiam iterato, vesicatorio aut cucurbituliS pro conditione causse nutae hae & occipitio impositis , & herbarum mollientium, florum chamona illae, meliloti, seminis lini, croci in aqua & lacte coctorum fotibus assidue admotis. Quae
cuncta vero transitum inflammationis in suppuratione ninon semper impedire potiunt: qua imminente, nil amplius praeter fotum convenit, quo maturetur. Maturata vero Chirurgi manum desiderat. Subsidente inflammatione fotus roborantes ex ruta, salvia, rosmarino, atque vino; Vel aquae ophthalmicae, quibus octava pars spiritus matricalis admixta est, a Lmoveri debent. f. 178.
Ophthalmitis nomine mihi venit inflammatio intra oculum, quae interiores oculi membranas, & praecipue choro ideam, Occupati quaeque alias Phlegnisne oculi appellatur. Dolor sere intolerabilis in oculo percipitur, cum febre, dolore capitis, maxime in affecto latere, vigilia nocturna ,& delirio, inprimis in junioribus. Oculus lucis impatientissimus est, licet nullus e X tus in albo rubor, vel paucus saltem conspicitur. Idemque nonnihil lacrymat, & pupillam constrictam ostendit. Interdumque adeo e sede sua propellitur. Neque aliae causae hanc inflammationem excitant,
quam a quibus Chemosin oriri supra scripsi 3 176
Estque haec omnium ophthalmiarum & acutissima& periculosissima; siquidem vix aliter, quam hypopio intus orto finitur , quo & oculus rumpitur & immedicabilis caecitas sub Oritur. Para L
142쪽
Eadem remedia hic, quam in Chemo si g l77 requiruntur; praetereaque & Peri scyphil mi administratio i) & palpebrarum scarificatio repetita valde necessaria est a , ut quovis modo ad externas parte S inflammatio evocetur: quod nisi ad sit mi Dum intra quin- . decim dies contigerit, omnium humorum oculi internorum colli quatio, & ruptura ejus certissime subsequi- . t Ur. Tum que nihil superest, quam ut oculus artificialis in locum deperditi, ad vitandam desormitatem, immit
1) Paul. Aegin. L. VI. c. 7. α) Platneri Insit. Chir. f. 298. g. I79. Ceterum in Chemos aeque ac ophthalmite oculi contra dera, Omnemque lucem custodiendi sunt. Vitandaque est omni modo causa, quae lacrymas e X citat. Omniaque acria medicamenta, quae tam hoc nomine, quam alio, oculi S nocent, fugienda sunt.
Hanc gravem affectionem, quae a subito assiuxti humorum vitiosorum ad linguam plerumque Oritur, quamque si septen vocare mihi liceat, ego forte quoque , iit multi alii ante me, praetervidissem, nisi mihi fuisset visa; quod cum bis factum est, eo majori cum sed uialitate ad omnia ejus symptomata attendi, quae protinus
Sub sebrili frigore, quod calor praeternaturalis eracipit , lingua subito dolet & intumescit. Loquela & de glutitio mox dissiculter peragitur. Dolor atque tumor in dies increscunt. Saliva spissior sponte nunc ex ore
143쪽
eontinuo profluit. Loquela & deglutitio perit. Facies iubet. Caput dolet. Vigilia nocturna est. Lingua plane moveri non potest, & Ob tumorem prae magnum ex ore protruditur. Os ideo hiat. Fames & sitis aegrum vexat. Spiritus difficulter ducitur. Suffocationis periculum tandem imminet i . Morbus valde periculosus & acutus est, dum intra quinque vel septem dies suffocatione jugulare potest ;nisi inflammatio se inclinaverit, aut in suppuratione ni
abierit. Horrendo malo ocyssime succurrendum est, omnis. que fere generis revellentia cum maturitate rapienda sunt. Expedit, protinus sanguinem e vena, maxime jugulari aut runina, mittere, idemque pluries repetere, cucurbitulas tergo, concisa cute, admo Vere, alvum medicamentis idoneis, sitis tamen valentibus, si de .glutire adhuc aegri possunt ; alias vero lotionibus quater de die in alvum immissis, ducere, cataplasmata collo constanter circumdare ; praetereaque OS, quoad licet, decocto leniente ex floribus meliloti, sambuci, croco, cariciS, melle rosato & lacte , parato , colluere Aliquando tamen his omnibus averti nequit, quominus aeger miserrime suffocetur, aut saltem absceis usoriatur, qui vel sponte viam sibi parit in laterali vel in serna linguae parte , vel scalpello aperiri debet.
i) Casus Glossitis occurrit in Eph. Niat. Ciar. Dec. II ian. 7. OG. SI. s. Ι 81. Ceterum hoc loco animadvertendum est, linguam etiam ex aliis causis, quam ex inflammatoria humorum stasi , tumere : quod malum licet valde molestum , tam acutum tamen , ac exitiale non est.
144쪽
Tum et autem illa quibusdam a nativitate O , aliis
tumor quasi ex copia alimenti in linguam conversa oritur, abique ullo doloris sensti a). Interdum vero tumor est ab am uxu humorum vitiosorum s), a morbo Venereo 4 , aut, quod pessimum , a scirrho atque cancro s). Idem interdum ex intinctione hydrargyriaccidit 6 . Nonnunquam vero & ex muteria Venenosa linguae tumor excitatur T . Atque singuli fere isti tumores tam grandes aliquando existunt, ut ore contineri lingua non possit, vel totum collum cum faucibus non sine periculo suffocationis impleat, ita, Ut nec Vocem edere, nec quidquam cibi vel potus assumere vel deglutire aegri queant. Denique etiam observatum fuit, calculum in linguae carne genitum tumorem ibi partialem excitasse 8J.
1 Talis tumor congenitus mihi semel occurrit. Lingua inlatum magis extensa erat, in totum vero tumida cum mollitie. Infans jam tertium annum agens fari nondum poterat. Ex ore perpetuo saliva emanabat. Alium magis portentosum
Febrilis & acuta saucium ac laryngis affectio, qua respiratio atque deglutitio impeditur, uobis Angina di-
145쪽
ditur. Quae pro modi & causarum diversitate in quin qu stgenera, veram , gangraeu0sum, strangulatoriam .,ofani, id arthriticam dividenda cl). Gulae resolutio
inepte a quibusdam ad anginam transata est.
1) Aliter veteres, sed minus solide nec sine di Sensu , anginam distinxerunt pro diversa ejus sede in affectis patatibus. Vid. Aretaeus L. I. c. 7. de jign. ες' cat . iaciat. moth. Aelius Tetrab. II. Serm. 4. Cael. Aiaret. L. III. c. II. demotb. aciat. Alex. Trall. L. IV. c. I. Paulus Aegin. L. III. c. 37. Celsus L. IV. c. q.
f. I 83. Angina vera, quam & exqui tam ac in animatoriam Vocant, quoniam faucium. pharingis & laryngis inflammationem sensim vel conjunctim pro causa habet,
ab horrore aut rigore incipit, interdumque etiam: Uomitu. Febris acuta praesto est; in qua aegri subinde delirant & cum tinnitu aurium dissiculter audiunt. Respiratio atque deglutitio sensim di cilior redditur, sic, ut periculum suffocationis demum immineat, aegrique hiante ore spirare cogantur, & quaevis adsumta per nares refundant, & in imis faucibus stertant, & salivam duram sensim exspuant. Exquisitus simul ardor, & quandoque conspicuuS rubor atque tumor in faucibus est Fauces interiores saliva viscida implentur, neque eX- creare aeger potest, neque decubitum sustinet, sed si decumbat, suffocatur. Maxilla saepe intumescit. Lingua tumida, arida, interdumque etiam nigra est, nfauces adeo replet interdum sua crassitie, ut extra Osemineat, & deglutitio inde penitus impediatur. In nonnullis pars ejus postica inflammatione tantum corripitur. Facies ipsa quoque tumet & obscuro rubore perfunditur. Oculi prominent. Vox rauca & clangosa redditur. Loquela vix ulla formatur. Summe anxia inquietudo est, nocturnaque vigilia.
146쪽
Corporis aestuantis subita res rigeratio, retenta sanguinis evacuatio, erysipela S regre dum, Venena , morsus animalium rabidorum , metustasis ex pregraesso mor-ho acuto communissime hunc morbum inferunt: qui valde periculosus est, sic, ut aliquos jam primo die, alios intra quintum , septimum aut nonum interficiat.
Ut nihil certi, in principio saltem, de salute affirmari possit.
Nulla vero angina periculosior est, quam quae linguam simul afficit, aut in larynge cum anne Xa aspera arteria , & musculis quandoque ossis hyoidis, absquo
tumore conspicuo consistit, & voce acuta, clangosa , respiratione parva , erecta, dolente, Cum e X trema liniaxietate se manifestat. Sed frequentius symptomatice, quam idio pathice occurrit ; imperitis vero pro catarrho suffocativo imponit. Inter bona vero signa haec rc serenda : si suffocatio strangulatoria remittit; si tumor in pectore aut cervice extuberat, sicque morbus extrorsum vergit ; si sanguis e naribus, aut intestini recti uterive venis fluit; si sputum flavum, copiosum atque cras um, & celeriter quidem coctum, exscreatur; si inflammatio in abscestum tendit; si alvus liquatur, & sudor aequaliter pror Umpit, R urina sedimentum cratium deponit, & purpura insute emorescit. Contraria vicissim contingentia mortem praena n-strare solent; quam plerumque phreniti S cum convulsionibus, aut periptae umonia praecedit. Alioquin autem
ex his nonnulli suppurati evadunt. Pernitios quoque dolores existunt, se bre ad crura delati, sine ulla significatione; itemque praecordii dolores cum impotentia & corpore citra judicationem contingentes; qui latenter necant, etsi moderate ha, here aegri videantur.
147쪽
Dolores ad pectus aut alvum progredientes, gracia Ieseentibus faucibus, absque ulla significatione, modo solutionis spem prae se ferunt, modo purulentas dejectationes faciunt. Abscessus in exterioribus partibus ortus vertebras in terdum erodit ac dissolvit a) ; tumque fieri potest, quod Hipp0crates observavit O , ut cervicis vertebrae intro
Febris in hoc morbo videtur mihi biliosa esse, quod copiosus bilis vomitus tam spontaneus, quam artificialis , & di irrhoeae biliosae arguunt. Atque si recte suspicor , aegri quoque magis ex febre, quam ex strangulatura piuntur.
Qui semel morbum istum experti sunt, facile in
eundem rursus incidunt. i) In larynge sedem reperit anginae, ejusdemque membranas tumidas Siam. G D in Observations on fome of the dimea-ies of human bo &c. Lond. i 63. 8. & Morgagnus L. de jede 8 ' cauis morb. epi f. XLIV. merus vero non solum membranas, sed & musculos laryngis , & cartilagines cum epiglotti de inflammatas reperit. Obserυ. de cognosc. V curanti. morb. p. II 6. et) Cl. Heuermania in Beobachi. P. II. p. 2IO. 3 Epidem. II. p. 98ε. Coac. pCanot. 266. Aph. III. 26. f. I 8 .
priori periculosior, & contasiosa, aegros repente corripit. Fauces calent. Lingua dolet. Collum riget. Ton sillae , uva, velum palatinum, & Omnes partes faucium inflammatione tentantur, sic, ut mox malum in gangrzenam abeat, cujus praenunci macula alba esst in inflammata sede conspicua. Febris continua, maligna statim in initio apparet, cum dolore capitis, deliri is,
148쪽
saepeque vomitu & alvi dejectione. Secundo die in
multi S facies , collum, pectus, brachia, rubere incl- Plutas, velut erysipelate affecta ; subtilite etiam papia laein his locis erumpunt. Magna debilitus praesso est. Os tetrum foetorem exhalat; tonsillae humore putrido 't-que acri in turgescunt; & macula alba m crustam cinexeam , lividam aut nigram , aliquando jam primo die,
convertitur & exscreatur, nova mox rursuS adpdrente.
Ulcus simul per tracheam serpit, ejusdemque membra nam exedit, quae frui atim per tu si ina rejicitur. Ipsi quor ulmones adeo infipiuntur. Inflammatio autem interdum in trachea sola sedem figit; tumque deglutitio haud impeditur , neque in faucibus inflammatorii quidquam conspicitur. Quidquid tamen contigerit, e XCrementa foetida alvo exeunt, & sordida sanies per os &
In collo interdum tumores o demato si extrinsecus subnascuntur; & sanguis ex naribus, Ore Vel aure peri culose erumpit. Quibusdam labia simul inflammantur, inque interiori superficie ac in buccis vesiculpe erumpunt , ichore acri erodente repletae. Interdum ulcera vicaria in ingujnibus oriuntur, &
Pueros plerumque hic morbus comprehendit, & epi. dem jce vagatur, & vel primo jam die, Vel intra nonum, S, si lentillime procedit, intra vigesimum primum Decat. Quidam ex improviso post triginta & sexagintadleS, Cum convaluerunt, subito suffocantur. Absentia escharae albae, 9 invicem ejus saltem super scialia ulcuscula, tumor mediocris colli, copiosa pituitae per os excretio, halitus non foetidUS, oculi naturalem sutim splendorem servantes, salutis spem faciunt; itemque pulsus tardior factus, rubora Sin cute & caloris imminutio, tumoris in collo detumescentia , & tranquillus somnus cum appetitu redien S.
In Anglia, Gallia, Ametica, & Suecia nostro se
149쪽
lo sit periore Vero in Hispania & regno Neapolitano
nisibus Leviit. 1) Nemo est, qui non firmiter credat, hoc malum quam accuratissime describi ab Aretaeo L. I. de ferius V cat is
IV. c. XLVI. Mihi vero videntur hi graves viri de aphthis scripsisse hoc loco, cum memorent, ulcera sensim a tonia sillis ad collumellam, linguam , gingivas, & dentium al-Ve OloS provenire; quae a phtharum natura est. Et certe in angina gangraenosa lingua & gingivae inina unes sunt ab omni labe; nec haec tam diu e X cruciat. Quam accuratillime vero morbum superiore seculo descripserunt lo. Andi. ambattis opus c. de politenti faucium assectu Neapoli saeυiente, ib. 162o. 4. Io Ba t. Cortoris in Misceli. medic. Messan. I 62ς. 4. Aelius Cletus L. de morbosiriangulatorio , Rom. i 636. 8. III. Aur. Severinus L. de recondit. abncussi. natur. edit. Frf. I 6 ψ R. 4. p. *28. seq. Pett. Mitii. de Heredia o p. medic. P III Thom. Barthotinus de angina Puerorum Campaniae Siciliaeque es'idemica, Par. I 6 6. 8. y nostra aetate lo. Fothemili in account of the for imoad, attended with ulcers. Lond I 48 Ano
mat de gorge gangrcneux Vlii a regne parnu les et Urisi antice cierniere. par. I 49. 8. & Siam. Aurioillius in dis L. de angina infantum in Viatrici recentioribus annis Observata. Ups. 1 6 a. Historiae aliquot recitantur in phil. Transacf. n. 49ς. Foetida sanies in trachea reperta, Journal de Ameccine , M. Jun. I οἶ.
Angina si angulatoria si ve convulsisa I J ; quae
quidem proprie ad inflammatorios morbos non spectat, sed potius ad spasmodicos reserenda est; neque in faucibus, neque in cervice, quidquam conspicuum monstrat, plurimum vero dolorem & difficultatem spirandi, quae erecta cervice obitur, atque vehementem suffocationem cum abolita deglutitione inducit. Comitantur
ζdm gracilitas, pallor, oculi concavi, fauces & gurgulio
150쪽
Tetracti, tonsillae multo magis subsidentes , vocisque privati O. Haec angina, sponte nata, gravissima quidem est, R celerrime interimit, siquidem aeger eodem etiam die,& secundo, & tertio & quarto strangulatur, nerVis Omnibus convulsione distentis. Non soluin autem ea per se oritur, sed & hydro-phobiae, te latro, hysterico & hypochondriaco morbo, cpite pilae interdum , ut & graviori plagae tanqua in
symptoma supervenit a). Praeterea nonnilla quam putrida pulmonum, hepatis, aliorumque Viscerum labe S , aut immodica evacuatio eam e X citat.
Ab ignaris pro catarrho suffocante haberi potest .
In ciste post mortem fauces ne minimam quidem tU- moris Vel inflammationis notam in glandulis vel musculis ostendunt, sed sanguine tantum crasia ore arteriae
turgent, & venae omnes ubique prominent ῖ
i ) Hippocrat. L. Praenot. p. m. circ. praenot. Aretaeus L. I. de Ign. ῆξ' cat :s acui. morb. c. VII. r) Ρost digiti lacerationem subsecuto demum tetano Unl- versali, animadvertit Zwingerus Aci. Helvet. T. III. p. 319. 3 Rich. Meadmonit. Upraecepi. Ined. C. IV. p. S8.
g. I 86. In nugiva pituitosa sive nqis a fere omnes glandulae oris & vicinarum partium, itemque uvula & velum palatinum sero mucido copiosius distenduntur, & fauces saliva viscida impletae sunt. Tger salivam nec deglutire , nec ob tenacitatem facile expuere potest; neo nisi per vim spiritum attrahit ac stertit; interdumque eum febrjs detinet. Dolor nonnunquam acutuS est.