Augustini Mascardi Romanae dissertationes de affectibus siue Perturbationibus animi, & Ethicae prolusiones. Nunc denuo typis editae

발행: 1667년

분량: 583페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

521쪽

tionibus , versutijsque conssatum ; hine verborum aucupia, & tendiculae lite rarum; hinc labyrinti, nexus, effugia , ludificationes a hinc contorta, & aculeata sophismata hinc denique, ut cum Seneca loquar , solertissimae nugae

quibus rusticorum , aut iuuenum mentibus , callidissimi ineptiarum artifices imponant . Quorum aliquem si lubrica huiusmodi , atque implicata argumentatione deceperint, tum demum quasi ἔ, rufi ςVm Rege manus conseruerint, Mithridate triumpharint , statua sibi e pario credo marmore, aut ex aere Corinthio ponendam in Curia postulabunt. Huccine tandem recidit egregius ille calor animorum haustus e coelo ehuccine ingenij vigor a Deo conditore mortalibus inditus λ huccine volucres intelligentiae motus, ipsa naturae destinatione felices λ An tanti est tormenta, quaedam cruciandae simplicitatis, & ω- , Uidendae veritatis excogitare, quod alicubi dixit Tertullianus, ut eorum insolentia viduis nescioquis de triuio bardus frontem manibus tentet suam; ' exploraturus scilicet utrum cornua seu licentur, quae non illi natura rerum procreatrix insevit, sed in eius caput νυ iascurrilis Sophistae garrulitas impegit lj g Ita enim apud Laertium, & Senecam

522쪽

vrolusiones Ethicae. q3I istorum de grege festiuus , & dicax, in

geniose nugatur, ut unumquemquo primo dicat habere , quod non amisit, mox nescio quem habere cornua, quod ea non amiserit plane conficiat. o subtilem non infaceti nebulonis coli ctionem l o praedicanda operose deliarantium meditamenta i Flauium Domitianum , portentum illud Caesarum dementissimum,conrumelijs veterum monumenta proscindunt , quod sumpto sibi horario secreto muscas summo studio captaret , captas muscarius carnifex acuto stilo configeret. Caesaream plane curam , Cladem imperatoria vir tute dignissimam. At oro vos, Quirites,

quid tandem grauius , quid seuerius , quid sanctius agitant ingenia Sophistarum, dum plagas nescio quas verborum perplexitate contexunt , inde fallacibus conclusiunculis , quasi punctim seriunt imprudentes Θ Scepticorum sane princeps Aristo , ignarium, atque iners hoc disputandi genus aranearum telis ait esse persimile, quae licet artificiosum quid indi re videantur, inutiles tamen

eas , & ad solam muscarum venationem opportunaS experimur .

Atqui si leuiasunt , si vana , s despicata haec ludicra philosophantium somnia ι si dum sapienter, & cogitatὰ dem

rima

523쪽

et Aug. Mascardipiunt, nihil afferunt: praeter ludibria

ingeniorum, & nugatorium gloriae cito contabescentis aucupium, nae tu dum

illos prolixius insegaris anquit non nemo) umbras sequeris sugientes,&. vanescentia rerum simulachra compi Oeris. Audio. Non abiectum tamen

atque humile apud vos ςrat, opinor, Platonis nomen. at ille nihil habet antiquius, quam versipelle hoc philosophiae monstrum Socratis manibus iugulare. hinc omnes differendi formas pari faelicitate p*rsequitur , Ut veteratorium animal eleganter in Gorgia, ingeniose in Eutidemo, facete in utroque Hippia acute in Sophista, in Protagora artita

Ciose confodiat. Atque utinam, Quiriates , nihil esset nobis magnopere sormidandum abi)s, praeter fallaces impo tunae loquacitatis illecebras ; csset cur nobis iure gratularemur, quicumque bonarum artium studia, morum instia Dε ιης tutione, cultuque animi definimus . Ata , j. ς' iij ius, quod bonaru antinos .

ωὸe' o. Vehementer commoueat, est quod in s. s. improbili os cauillatores' disertorum δα. 83. hominum doctrinam extimulet, prO-- et uocet eloquentiam, irritet ingenia ; est - - ' quod viri sapientissimi, hoc est vestri similes, auersentur, oderint, perho

Icscant . Postquam enim capitula illa

524쪽

Trolusiones Ethicae. s

luctuosi ridicula, male in veritatem , animata, leuioribus versuti,s , quasi quada velitatione proluserint , & prima mendach rudimenta posuerint, tun demum veluti tentatis viribus,exactoq; tyrocinio ferociores,infestius insurgunt impressionem faciunt,arcem ipsam pro- bitatis intiadunt .. Tunc enimuero quae ζης cernuntur passim vulnera simplicitatis eqiue sapientiae clades e quae strageS ani- ο Am morum Θ quae sanera veritatis 3 quaestvh.imbusta virtutis P Nec iam indoctas grega- 'μ riorum animas artibus dignantur suis, superbissimi ludiones, sed in ipsa consu- S. Au 'latia, & praetorta sapientum capita de bacchantur. Vidit hoc Stoicae disciplinarantesignanus Epitectus, dum aeque ho- A ; ιὰ

minum ingeni contra Sophistarum te- lib. I. meritatem praemunienda, atque custo- Etiaco diendum animum aduersus Brtunae tu aret

centiam dixit. Vidit Aristoteles illud naturae miraculum, qui vim ab istius- , f; modi pestibus etiam sapientioribus im- Videminentem, doctissimis editis libris ante- etia* .

uertit, debilitauit, infregit: Vidit So-'

crates, qui, Plutarcho teste, eam dilputandi ini)t rationem, sibi vesce propria, lib. r. quam καθαρκτικον φὰρμακον ad litia Plotimberes, ad inutiles Sophistarum contCn-

tiones, & sordes eleuanda.Viderunt in- Σter Christianae religionis antistites lon- disi.

525쪽

Rupertus, qui malum daemonem, mferrimum primorum Parentum decep rorem , Sophistam per contumeliam nΠncuparunt .a At nullus opinor hoc- vidit,siqe ad intelligentiam acutius,siuel λ ad e perimentunieificaeius, siue ad uti

lixatem opportunit; , Hue ad opportu , nitatem fructuosius Catone Censorio icuius ergo sententiae dum recordor, si non anim*s alienatur a sensibus, diuturna saltem rei admiratione defigitur. . Audite quaeso diligenter Quirites. Romam Carnςados ab Atheniensibus missus est, do mulcta deprecanda legatus.Is ad redarguendas Chrysippi subti- , 'rat tςS in elleboro caput iampridς solitus Hia n. pr*pδrδxς , tunc totus ad pompam, Ws, nescio quos famae rWinus Milosis. inani dapientiae ostςntatione nundin

, YMyr, hQ igitur deuςqtum est, ut deprim', inde contra iustitiari;

pari animi cohtentione disi i eteri Haesit His,. . ni qm Cato Veritatis cultor,ta custo in ca- eximiuM alioque malς feriati Sophista: m, Versutiam transsere's, dς legatione ab Urbe pellenda mtulit ad Senatum et Veri . . ritus scilicet , ne Roman Respublica . quantMinuis, Υt cylin. Plauto loquar ioculata, in argumento tam graui, VCT,

526쪽

polierum aliquid, atque peruersum de iustitia nolens, volens, aut statueret, aut sentiret. Proh tuam, Cato, nimis humilem, 'nimis abiectam de Populo Romano sententiam l Quid enim' semigraeculi nesciocuius loquacitatem Se, natus, Populus', Romanus sibi timendam putaret Enefari ,& prope insanientis declamatoris calliditatem no depraehenderet Senatus Populusq; Romanus 'ille alle Senatus, qui terrarum orbem uniuersum incredibili sapientii suae ad- miratione compleuit: ille qui remollisimis dissitas interuallis, & toto diuisas orbe regiones doctrinae fama copulavit: illa qui amplissimoru Reguin consessiis Her. t. Iegatis hostium visus,imminentem Rei- I.c i p.

publicae ingulo superbissimii princidem es mPrudentiae opinione deterruit: ille qui a Muti tricibus armis intima Graeciae perua- uius L. SatuS, non tam Capitolium victarum s Gς gentium manubi jS,quam Vrbem doctri-n rum spolus locupletavit: ille qui non ν μ' - de ita, , de hostibus trium-

conii e grinis, copia, uerauit, & audaciam consilio I iiiii

ra les prudentia, Cou- 7. stantia leuitatem, fide perfidiam profli-gRuita ille qua tanquam caeleste oraculi1 ς 6,Li '

S-ους ubxta, populis sanctiones, leges

527쪽

ur. a. ille cuius pene lactentis incunabulata, ' latinae eloquentiae communia rerum na-

i'. g tura costituit; cuius adolescentis in sinu Claud. ipsa etiam adoleuit; quo iam aetate institi. integro ipsa maturuit; quo senescentep 'π' consenuit; quo decumbente decubuit:

., ι occidentisssilis peregrinatione definiuit. nerar. ita caelo animos,sideribus gloriam,recte Bb r. factorum commemorationem immensis

V prope voluminibus circumscripsit: ille 'i' inquam Carneadis nesciocuius delirant, bis . tis insidias pertimesceret λ mali aliquid Haii- sibi ab impuri Sophistae declamatione rv in metueret λ Reipublicae salutem istius-R U' mocii praestigijs in discrimen adducenda ' crederet 8 Potuit armatus Annibal, Aziu li, saepe victor, & Vrbis ipsius moenibus applicitus,ad portam Collinam licenter obequitans a Populo Romano contemnim inermis in media urbe Carnea- des otiose declamitans, a Populo Romano timebitur' Post Trasimenum,post Alliam, post Cannas, execrata Quiritibus nomina, toties solestis populorucris,d. cladibus impetitum Romanum stetitina ui. imperium, & unius eiusdemque men- 3. Fis dacissimi nugatoris vota labefactatum semel Romanu cadet Imperium λ Vidit Romatam ciuibus propemodu exhausta. ' , ad id λ, 6

528쪽

Proltisones Tibicae. qs7 ad Anienem fluuium posita hostium

castra, nec timuit; imo tunc potissimum, milites sub vexillis in Hispaniam transmisit; & ad inania Graeculi cauillatoris mendacia exterrebitur Roma Θ Nimira ita est A A. si per otium libet annalium

monumenta reuoluere, atque pacatas,

S liberas ciuitates cogitatione metiri, quoS concionum fluctus, quas insanae multitudinis tempestatcS, quae naufragia Rerumpublicarum non reperiemus Sophistarum artibus excitatas' Vt enim parum syllogysinis , atque argumentatione aliquando profecerint, concitato certe, ac vehementi dicendi genere quod alterum erat caput prolusionis meae) tumultu, ac trepidatione in anumis excitata, eo apertis Rhetoricae viribus Auditores sepius impulerunt,quo latentibus Dialecticae cuniculis non po tuissent sortasse protrahere. aod ne miru alicui videatur, huius ego victoriae causas, Vobis, uti spero, non improbantibus , breuissimo orationis ambitu

comprehendam.

Hominum animis , ab ipso statim: humani, generis exortu , affectiones . quasdam a Deo inditas fuisse, nemo exi sapientioribus ambigit, si modo Stoili corum nationem excipias, qui eas arbis tramur voluntate susceptas. Haxum V vero

529쪽

.ero affectionum ea vis est, atque preectantia, ut si ad rectam vitae institutionem cum Ratione conspirent, persecta tranquillae Reipublicae forma in nobis existat. Ratio siquide a Deo mortalibus tanquam legum latrix imposita, intelligentiae , ac voluntatis veluti consulum ministerio, in aristocratico utitur principatu : affectiones autem animi, ac

sensus corporis, plebem videlicet imperitam , habet in potestate. Verum si forte imperanti facultati sentientis animae satellitium obstrepat, & incalescente affectionum seditione, populari libidini seruire miserandum in modum

Ratio cogatur i, tunc enimuero intoleranda rerum peruersitate quod Tyrius Maximus Platonicorum elegantissimus dixit) Pericles abit, exulat Aristides ,

moritur Socrates, Nicias amandatur,

prouincias cupiditatibus suis destinant Sphacteriam Cleo, Trasillus Ioniam, Siciliam Alcibiades: hoc est animus legitimo Rationis imperio subductus, in voluptatibus discinctus, in iracundia praeceps, in ambiendis honoribus immodicus , impotens in gerendis, in secunda sortuna elatus sine modo , in aduersa deiectus sine spe; tyrannidem inuehit virtutum omnium exilio deplorandam . Atque haec est illa tyrannis, quam

530쪽

Profusiones Ethicae. 63 9qpam in Platonis Gorgia Oratoribus adscripsit Polus. Cum enim imperium in animi perturbationes, & in Philaebo Plato, & in Rhetoricis Aristoteles Ox toribus adiudicarint, viribus illi tribunitiae potestatis abutentes, caecam affectionum multitudinem versant, atque agunt arbitrio suo. Quoniam autem huiusmodi motiones eorum sententiam mutant, ut docuit Aristoteles, quorum in animis commouentur, hinc tandem fit, ut oratores perturbatos semel, atque effervescentes auditores , vel adducant quo velint, vel unde velint abducant , & in sua vota, libera parendi

necessitate compellant. Vos ego teste S Plut .

disputationis meae, vos ad stipulatores in Grao appello Athenienses, Argivi, Romani, Megarenses, oratorum artibus de im- Diodα perio deturbati, libertate spoliati, mu- tua ciuium strage confossi, ultima pene internecione deleti. Vos Pisistrati,Pericles,Alcibiades, Gracchi, magna Vtique lone.

procerum nomina, magna eloquentiae

numina, sed funesta Patriae, sed ciuibus Iun.I1. luctuosa. Vos Egesiae, Cineae, & quo- 2. Cic. cumque etandem nomine dictus es, Bizantiae declamator legu hostes, Urbium oeuersores, osores vitae, vos inquam exemplo opportune docebitis,oratoruvi uortalium corda percelli, constam V a Uam

SEARCH

MENU NAVIGATION