장음표시 사용
181쪽
tost ob maiorem ea loris, si spiritam in copiam ad praedictum motum efficiendum
necessariam rudis, atque inexsterii , qua sapietes, de experti quod plura illis, quam
sic Potentia flandi habet pro obiectae, forinali letum seu lacho mas, quae nihil aliud sunt quam tenuior pituita ex venis
capitis, Io erub deth:ens, ruatenus gladiatis intus ad oculorum angulos sitis exceret aper oculos ei aliditur; sed, ut animae rationalis, ut rationalis ei lectus dicantur, Ortum ducere debent ex cognitione intelli:-ctilia e biecti tristi vel lati, O tristitia,
laetitia consequente in voluntate atq; ut plurimi m quidem causa, lachryma ilia voluntate est tristitia, ad quam conse
quitur compressit mulctilorum,quibus la-Chrymae 3 prirn .. .tur: interdum autem est latitia, ad quam O R; equitur,tum cordis,
arteriarum, tum G iam nazatuit m , per
quos lachrymaefutant, dilatatio Ob spiri Iu et lilii Cnem, o consequenter lachrv-rvaraim ipsarum e uxus: sine tristitia, Alai uia vera, sitie scia ut Aliquado etiam lachryiro si cnte sua ob hi notis copiam.
o e meatuum laxitatem excidunt Sal sedinem aurem suandam ab humoris, o subtilis terret admisti inconcoctione, seu im- secta cone dione habent . Et cum ex dio prosiliunt calidiores, cum vero cxolore, seu tristia decidunt tepidiores, a it etiam frigidae in terdum sentiuntur, non solum quia in gaudio magna spirituum excorde copia,quibus lacri rymae calefiunt effunditur, in tristitia vero spiritus ad cor reuocantum sed etiam quia elliis; per gaudiuspiriti tu, genae, in incalesculis iisdem vero per militiam cui caris , ita tepescunt,
aut etiam frigescunt, ut lacry mae ei pectusscinarum m gaudio rigidi, in tristitia calidi raticae in nabeant Ladematitem videtur lachrymarum, salilia materia, te ravior. f. Pi tui la, tiam di inuis, ita, ut, quae
e ocul non ei unditur, ad os derivetur, ficet sal suas, quae in lachry missentitur, in
saliua citi: naiia i cn cntia tui,quia, cum admodum cinissa Di,humore, in quo est, Per longiores meatus quasi colato,aut renitus ceperditur, aut maiori pituitae copi eadmista sensibilis csse desinit. a Potentia loco motiua in ordine ad motu, ,quos supra dixi, sicut Mea, quae adii sum G ca, qua acies ac Firmas concurrit, eatenu, alii α rationali, ut rationalis est,
iis, quae per intellectum cognoscit aliquid
extrinlecuma Ie faciendam,&per uoluntatem mouetur ad illiid volendum , perp- dictam potentiam loco motricem, seu executricem illud idem exequitur sicut potentia loco motiua in ordine ad motus a sensatione tantii nam allectu sen fit tuo pende tes,tribuitur anima sensit tuae, ut sensitiva est,quatenus eade in anima sensitiva, quς plenius cognoscit aliquid sibi bonum , vel
malum, per appetitum tensitiuum ino. ii et ui ad illud prosequelidum, uel fugiendum per potentiam loco motricem, seu executi icem illud idem localiter prosequitur, c fugit. r.ec repunnat unAm eandemque potentiam loco mota uana sub una rati De ad animam ratiotialem , sub alia adseristitiam pertine iiii quis malit dicere potentiam loco im tuam consequi ad peculiarci quendam animae griadun secundum quem conitituatur anima loco motiua in uium diuisione distinctae numeranda, at nunierari uidetur ab Arist. x de Ani
s in Sed troes A IV. diuiti loqueladi per liuet illud ad rem , ut d ira ta minus principales animae rationali, potclitiae cir-
ganica sunt,p. incipales autem, de quilis
Iu Pra, inorganicae. Dicum ur autem in uniuersum Potentiae organic. miliae,quae, ut exeant in actum, indigent organo, inor anicae, quae non indigetu . Sed dubitari potest, quia hic organi non, ine sit liuelli circium. Breuiter, organum hic dicitur pars corporis animata non solum, quaepta prie instrumentaliter ad operationem animae concurrit, ut musculi ad motum progrestiuia sed etiam,qtiae materialiter, tu scipiendo in sequalitata m aliquam, atmine cuius, ib-
biectum quodammodo coniungatur pote-itiae, qualido immediate coniungi non pot siue hoc,quod suscipitur, fiteflective ab Obiecto, ut lumen in oculo, siue ab anima ipsa, ut pliant alma in cerebro, siue ab v tro ille liuerdum complestio in actione durorum, c. ci potentia,ita determinetur ad eliciendum actum, ut nec illum
pollit in ilicere, modo adsint omnia ad illum eIiciendum requisita nec elicerepos iit alium,quam illum, ad quem ab huius modi qualitate vice obiecti determina tur. Hae de animae rationalia potentiis. sis me anima ipsa rationali separata ne multa, ita illicia in Angeris communia vim . sunt, at in ei id hic iacui censeo, miscere se QUAE . M,illia propcuia tu oris.
182쪽
de i a scruritim reliquit . de Anima teXt. io tibi, sena Mus autem intellectus . . cst. inquit solum hoc quod quidem est
hoe solum immort ile est, perpetuum, quae sic accipienda sunt i Aristot .nomine intellectus se arati, non tiuellirat tantum intene tum agentem, sed etiam patiete in realiter cum illo,c cum anima intellectio identiscatum, ut diximus, atque ita doceat animam intellecti iram tunc, cum sena rara est a corpore est solum hoc uod est, hoc est esse solum, at alie adeo et secte intellectivam ne una a rebit sentibilibus eXrern iri aut a phantasmatis, ut ab obiecto dependentia, qua in intelligendo turbetur, 3 impediatiir, ut scpe accidit una corpus informa Non explicat tamen Ar quom
do tunc anima liuelli rat , an per species hic acquis tas conseruatas, an per alias tu, vel ips timc acquirar, vel a Deo illi pro t. tu illius ratione infusas accipiat; sed tantum ait hoc solum iminoriale este, ex perpetuum, quibus verbis distinguit animam, ut intellectivam a seipsa, ut ensitiva,&docet eam solum, ut intellectivironem habet elle minortalem, di per tu, non auten', ut seir sit tui, sumpto sensit in proco, ii oditori me potest sentiri, quo lanimae eparatae non conuenit usit vero ibi dein addit non reminiscimur utem
quia hoc quidem impossibile est, astrinis vero intellectas eorruptibi is est , dc sine hoc non intellieit non ita accipienda est,
ut dicatinos post mortem, sed in hac uita interdumnon reminiici quia licet hoc, a docuit esse immortale sit impossibile, pamu usta inen intellectus, idest pliantasia latius sumpta,ut comprehcnciit etiam me-- moriam lensiuiuam sic ei lini sumst ibi passivum intellectum in ratione pluntassematum, est corruptibilis, atque ita inter dum corrumpitur memoria autem ea
quae est intelligibilium liues lige pro
huius vitae statuo non sim pha iasmate est, inquit idem Ar. lib.de Memor& rem nis cλ . r. Atque haec de Ani
183쪽
Vm omnis libero cligna homine rerum eognitio magni in primis aettiinanda, a magnopere expetenda est: tuna Metaphysica maxime humanarum praestantissima di. sciplinariam merito admiranda,is singulari quodam amore pariter, honore videtur prosequenda. Etenim si eorum, de quibus agiliamplitudinem, ερ excellen .
tiam spectes, nullam, aut latius per hanc rerum uniuer: sitatem excurre te mi aut altius sese Deoque propius attollentem inuenies si accuratam, quam sequitur agendi ratione ac uiami
tuearis, nullam in rebus inuestigandis,contemplandisque subtiliorem agno. ces: si eiusdem usum,utilitatemque consideres; ullam acuendis, tu perpoliendis ingeniis accommodatioremi nullam i reliqliarum scientiarum principiis constabiliendis, propugnandisque acriorem nullam ad eam humanae feliciis talis partem, quae in contemplatione reponitur assequendam, pluribus, aut maioribus abundantem, instructamque praesidiis ultro fateberis. Mihi quide ex illa etiam theses aliquo qua tamen ea de Deo, deque aliis ab omni materiae concretione semotis, seiunctisque mentibus quorum tractationem Theo. logi sibi,recepto iam usu, uindicant, nequaquam attingat ri medium atterre cogitanti talis quaedam, ac tanta illius species,atque maiestas animo obuersaturi, nihil, ut mirari subeat eam ab Aristotele aliisque passim Philosophis.exquisitissimis in caelum laudum praeconiis serri sed ut ab aliis congestas in ea
184쪽
laude sit teream, Aristotelis ceres in Metaphysicorum librorum proemio testimonium de multis unum, sed quod instar omnium sit, pretietire non de.
beo: qui cum eam solam scientiarum liberam . nec humana eius esse possessio. nem assumasset: nec aliam, inquit, quam huiuscemodi decet honorabiliorem putare, quae enim diuinissima eadem etiam honorabilissima est. Talis uero bifariam duntaxat utique fuerit.Nam, Milla,quam maxime Deus habeat, di . uina scientiarum est, di si qua est, quae diuinorum sit.haae autem sola utrumque consecuta est . Deus enim tum causa omnibus esse videtur, tum quod.dam principium is talem , aut solus, aut praecipue Deus habet. Caeterae itaq; omnes magis ea necessariae ad
yictum scilicet, di alia corporis commoda sunt nulla vero melior.
185쪽
META PHYSIC Enatura, ens, eiusque passiones
Vana I. atini Philosophi Metaphvsica quasi post, vel trisve supra naturalem usitato iam vocabulo nominat iam Aristoteles nisnisi multitu--
duri numero τύ τι et αυMχα h est Post, vel ras, ve supra naturalia teruditi obseruarcit viri, appellare consueuit. Non ideo tamen poli naturalem eam dici puta nidi: m est; quia tura , vel dignitatis, sed quia in uenti cinis, doctrinae ordine posterior sit
scientiarentina naturalium trans aut et, uel
physicorum a quibusdam dicantur ibi id tu inorum mune sapientia I. Metaphy.in proemio,c te. I. Metaph. I. r, quia primas,o abistimas rerum causas investigat, eiq; oessa preutiae conditione xc , uenis l. ur de Ar m procmio praedictobat tunc deniq; princeps Laomina caeterari scientiarii, cui caeteras contrad: cere nefas sit r. Post .c. . non quia caeterae scieti illi proprie subalternentur, sed qui . eius est ceterarum principia . cum opus est confirmare, ae defendere, ut in t a.
set superii acaneu gim cuspia forta me videatur asserere hanc disciplina, cui tot, tamq; honorificae conite an appellat: nes, uere, ac proprie scientiam speculatiuam esse, ut libro primo,ubi de scientia, iaasserta est; sed illud necet sario moneduis psupra natural zm vocari costari quia cn de s lina Ar. Metaph est. docet sola scientia rebus ordine, tu in naturae tum dioitatos Metaphysica libera esse,' a sui ipsius grares nati iralestio est a P ivsicis tr. fari si ita est, non ita eius acceipienda esse uerba litas excedentibiis aliis etiam ab Aristot. dignitatis plenillinari ornatur nona mih uti nunc enim anti noniastice Philoton ita . Metaphys.text. f. 7. . a. alibi nunc prima Philosophia . Meta Ph.tCX. 6. Metta hy. tex. 3.&alini dicitur; lilia in per omne Phi. losophiae partes nobili isti iniim unc Theologia a suta livsae 6.1 1 3. Vet..phvs.
sum. 3. c. I. quia Deum, qua lunati ei ars
rati cognosci potest tamquam prin, subiectii considerat cluae prοῦ cipua causa est, cur idem Aristoteles in librorum et phylicorum procinio supra citato doceat hanc scientiam non humanam csse possessione, eamq; a Deo scito, aut maxime obtineri: ea de causis est, cur libri Metapienda esse uerba qtiamsolam ei a physica speculativa esse velit ted ita ut Metaphysica fingulariter quada ratione liberam te sui iuris,&lui gratia esse signiἀcet tu quia non solu non ordinatit natura sua ad opus, tr illicsice: telis ibus scientis' eculat visco est: sed nec ulli alii scientiae in suarum rerum probationi b. tubd: tur cum in catera essippi, saltem per accidens, interdum subdDiri tum auii corporalium , e materialiurcrum cognitio, uae in aliis scient in speculati uis traditur natura sua quasi graduxe aditus est ad cognitionem rerum incorporalii: m,c : in materiali lim,qus traditur in Metaphylicari turri denique quia snes scientia rati, omnium subduntur fini prae- cIpuo
186쪽
uo Velaphvficae, qui est naturalis co-l iis sumni boni, hoc est Dei; quanai 'em c licitatem hominis sitam esse
4 . Sedit eiusdem huius disciplinae,
cuius iam gemis non soluis remotum , sederi .am proximum nouimus disterentiam otioque, atque adeo dc finitionem, natu-ia in uetotam persecte cognitam, atquc perspectam habeamus , illius subiectum paucis est explicandum quod a quateiumptum non est solus Deus, nee subitantia abstracta,ut Deum,caeterrasilii ueli F. tias comprehendit nec substantia composita, aut en Praedicabile, ita ut Deus , ceteraeq; intelligentiae ad illam pertineant solum, ut principia substantiae composite, aut entis praedicabilis nec tot uelle uniuersi per modii substantiae consideratu nec res oes in unitierso subsistentes rami ateriales, quam spuales, lilatenus perrone quiddit. iitras, inliter sales , per primas, ac stini rinas causa, sunt cognoscibiles nec solumen rcale, situ enim pili in Lippositic' lac ibsoluta completa, hoc est pro omninoente reali, siue sumptum suppositione absoluta luco picta, hoc est pro omni illo
ente reati,quod a materia abstrahit ratione, re,Vc de: erini nate, quia.smullo modo possit esse nisi re, ratione materia abstrachim, vi sunt Deus ' intelligentiae, vel saliena periti dii erentiam, quia scili-cet lacula dum se abstrali it ab eo, quod sit, Vel non sit in materia, ut sunt ratio entis, sat ut substantiae, Sc. sed est ens siue prin- ei aliter, o simpliciter sic dictum , i. actu existens, seu prλscns, siue minus principa ter, iecudum quid, seu cum addito sic dictum, idest non actu existen seu praeses, sed ut praeteri rum,uel suturum, vel etiat tuni possibile, tum realc, tum rationis, seu fictum quomodocumque sub quo cD prehenditur etiam cns negatim an ut in fra, ubi de ei e ratior is, scit icto reale tamen primario.ratiotio, cui cla in secundario, si: mptum suppositione absoluta in complata proportionaliter,ut dictu in est, qu tentas est huiusmodi ens', seu quod in idem etcidit, quatenus ei scibile per principia propria huiusni odi entis. Ea re non
cantur ire Metaphysicae tora te, quarum ita de Deo, iterade intelli Qelitris, tertia cerunt c, tun cit,agat c. una, culus praec estis, Mi parte in gratas, i dc iiiviri poicis scientia de eate iumpto , ut dictum
si Ad quam sciet iam non pertinet, od alii lii licunt, unicuique scientiae pro tum subiectum praescribere,aut demon
i r. re illi id neu ecquod ali aserunt,prinia priscii ia,tiim uniuersalictitra c. p sius propria, ut sum illa duo, quorum alte rum est a iirmat: .lum nempe, de quolibet verum ci Ais rimare,vel negare, tela necesse est quod libo esse uel non esse, seu quodlibet est, et non est alter una negativum, nepe, i a cssibila est idem simul esse, noei te isela ina possibile est de eo te in simul de affirmare, o negare tum alia minus uni uersaliae, alias scientia unam , vel pluresi pectantia contirmare, ac defendere illa ostenti ue seu directe demonstran do sed solum a retiendo, ex ad imivisibile protervos, qui jla sorte negarent deducendo: quod illa praestat adhibitis , vel ex prer se, uel tacite praediciis duobus uniuersalissimis euidenti illinisque principiis. Nequivero aed unum, aut alterum causae genus Metaphysica in suis demonstratio-mb. alligatur, sed per Dia vagatur genera: licer non ciui de roni materiam . Auti tana habeat cuius Lysica, sed materia qitidem in ipsa dicatur uici lii id cr nostrum modum intelligendi cum sundamento in te, seu, quod pro de accipi imis formaliter, seu virtualiter hii roncm persectibilis, se a determinabit Pi flarma vero quidquid eo- de proportionat: ter modo het r. tione serpso perfecti ui S determinati iii. Diuiditur
aut cade Metaphylica scam se quidem intres parres superior thesi indicaras: ut uero ab Ar tradita est, a quibusda diuiditur in Σιδ α , quam quinq; priori b. libris
abiolui dui, tractationem reliquis libris conici tae': Dicte aut appellant congruete:institutione ad dilciplina qualibet cap scenda, quae traditurexplicado modii propria procededi illius disciplinae sed ius, melius ab alijs diuiditur in prognatiim, qa duob.prima capitib. libri primi, o aractatione quaere luiicios te continetur,&in quattuordeci partes ruxta quattuordecim libros,ita viiij itum mucci mustertius. ci decimus litarius :t,er a quibuscita immediate post decima haud sine rsine colloc z. 13 En quod Metaph sic subie cium esse divinuis, nec de ente reati, rationis, seu ficto iace desubitantia, aeculete, nec de Deo, S cicatum d pure aequa- uoce, nec uni uoce, scd analogice, quides aualogiam illac aut butione, Si ropo tione Nin tan andum, uno polle Elusuum
187쪽
- aliquo modo e ncipere en abstrahendo ab mnibus eius differentiis. Vere enim ita saepe concipimus. Sed ens sic conceptu, seu, quod idem est, huiusmodi conceptus obiecti uti centis non est adaequatus quo modo inecessario includit omnes omnino disserentia' a Deo tantum distincte cognoscituro sed inadaequatus, desidentisca ius qui idem realiter cum alijs conceptibus obiectivis entis includentibus di fierentias ab iisdem tamen distinctursornaaliter, seu virtualiter, ut proportionaliter dicetur in ea de alijs via mersalibus. consequenter terminatium uni re ter conceptus sermalis, seu mentali I: nund da conceptuo iecti uo entisadae luin dici non potest;sed non ideo praedictus conceptus obiectivus entis in ad quatus dici potest uni uocus: id c uenon solii in quia est in adcquatus,quod iunco repugnat, sed et am quia secundum se spectatus non aeque primo iis omnibus,de quibus dicitur. couenit, si diri usent reali, lita lati nis,selisiecto, prius sui hantiae, Qu.im acciden ri, prius Deo, quam
1 Idem ens abstrahens ab ente reali
3 rationis, seu ficto non habet quidem passones vllas reales:habet tamen abstrahetes a realibus, rationis, seu fictis Atens reale habet passiones reales:ens rationis, seu fictum passiones rationi , seu fi lias: illud quidem formaliter, seu virinaliter tantum a se distinctas i vero nihil repugnat fingi habere etiam realiter se sistinctas Sed, ut has pastiones in ente rea ii, quotacile ad ens rationis, seu fictum transierm proportione poterunt, explice
reus; ad duo illa reuocare genera possu-
Aliae enim sunt coniunctae, seu complexa; aliae simp ices, seu in complexae. Passiones entis comunctae, seu complexae
dicuntur,que cum erit non conuertuntur,
nisi subditiunctione ut independens , vel dependens, infinituris, vel titutum, d c. hae licet proprie non tam passiones, quan diuisiones sint entis quatenus tamen subdisiunctione consequuntur omne ens sumptum realites, seu ut est a parte rei,dicuntur etiam passiones, tot sunt, quot sunt membra, quae simul sumpta adaequa te diuidunt totum ens . Dixi has passiones subdisiunctione consequi omne ens sum tum realiter, seu ut est a parte rei,quia, si tu mata rens, ut est obiective in intellectu, aliaue potentia, praedictae passiones necive sub
disiuncti ne illud consequuntur resin sensu tantum uerum est, quod aliqui dicti
inter membra adaequat diuidentia tot siens, immo,di inter contradictoria dari medium,quatenus scilicet id quod est obiectiue in intellectu verbi gratia, potest obrjct, aut intellio secundit m acti quid quod sor maliter neque sit esse inde iidens, nemre dependens, neque elise infinitum,neciverinitum,&c immo neque et me independeris,neque non independens,neque eme infinitum ncque non in sinitum , dcc Parones entis sin plices seu incomplaxaediculatur innae non sunt coniuncia eucomplexae, consequenter non sub disiunctione sed absolute consequuntur omne eos . Et huiusmodi sunt praecipue tres, uitas, vetitas, Boni
Dixi praeci oue quia ad omne ens consequuntκ plurimae aliae pastiones formali ter, seu virtualiter, tantum ab illo distin-ctae, partim absolutae ut sunt plurimae rationes Ora des terminatiuae relationum; partim relativae, ut sunt aptitudines ad co- lex libendum, alteri, ad essendum praesens alteri, adessendum smile saltem analogice
alteri, huiusmodi sed praecipue sunt
praedictae tres eodem ordine,quo lunt 'numeratae ens no realiter, aut a parte rei, seu Brnialiter, seu uiri liter consequentes quarum,ut frequentior est usus, ita maior requiritur explicatio
s3 Sed prius paucis exponendum videtur,qua ratione dixerinuisens, ta a suis differentiis, tum a suis passionibus fornialiter, seu virtualiter distingui. Id enim ita accipiendum est ut ens praedictum no sitens adaequat suinptumno est uic ludent quid tu da liquo modo, siue materialiter, siue toro aliter,sue implicite, fiue explicite dicit ratione ita eniis noces alicuius extra nihil, quo modo i umptu mens, nec dit- ferentias, nec passones vllas habet, nec de ulla prorsus reii dicari potest: sed en sin-ada litate sumptum hoc est, ut precise dicit aliquid extra nihil, quo modo sumptuens habet tum differentias, tum passiones, ut diximus,4 de qualibetis praedicari potest.
Dicuntur autem differentiae huiusmodientis illae, quae huiusmodi in diuidunt,&contrahunt, siue immediate, ut ratio sub
stantiae sumpta in adaequate,d praecise prodisserentia, iecur dum quam substantia dis scri ab omnibus aliis, ratio accidentisiumpta item inad quale praecise pro
188쪽
tri, S. ratio Pauli sumptae item Udaeo ua-t Dotiret se pro different , secundum diau. M quique huiusmodi rationii md omnibus alijs disteri.
Passiones vero eiusdem enim ieuntur, aue illudconsequuntur, ubicumque eli, inouo praecipue distinguuntur passiones adstarenti)s, quarum nulla consectimur ens ubicumque est, sed unaquaeque determinata tantum entis hae e se urinus igitur ratio emis dicitur distingui tormaliter, seu virtualiter a suis disterentiis, Mimplicite sint ens seu aliquid extra ni hul; ivdupficati uetano, seu Brm1 uteri Sc explicita via sunt enMs, aquisextra nihil, hoe est non dicunt lar maliter, eΣ-plicite hanc rationem,quae est esse auctu laextra nihil, sectatiam,verbreraria, ratione per subsistentis, rationem diuisioni . se aliquid extra nihil. Possunt autem illae, quae sub una ratione sunt passiones entis,quatenus illud, ubicu-que est,consequuntur, ut diximus,sub alia esse differentia, quatenus aliqua rationerismaliter diuidunt, de contrahunt ens.
sed iam praedictis tres praeciput entis passiones inpar ut sau
189쪽
passiones in particulari, hoc est
Niuas, quae priam est m- placentis passio, formaliter non est nega, tio diuisionis, nec negatio e aesionis,&ens
Nncitum sede indiuisio in sei addunt aliqui &diuisio a quocumque alio, sed haec ditio no pertinet adronem unius forma laee sed ad rationem diuisi a quocumque ait, quae indiuisio licet a nobis pernegationem ditiisionis explicetur,non est tameegentialiter negatio, uec inuoluit essem iaIiter negationem sed est quid mere positivum,ad quod consequitur praedicta negatio diuisionis sor matrier, seu virtualiter Iatum ab ente,ut ens est, distincta: quodi fitiuum est reale in unitate reair, rationis seu ficium in unitate rationis seu ficta. Nihil autem aliud est hoc positiuum, quave identita vel uni . Quare quidquia num est et peridentitatem , ve per monem Brmaliter Unum est . Sed ut duplex est identitas, altera larmaIis, seu essentia- Iis,qua fit unum enentialite altera materialis,leu realis, qua fit unum realiter:
hec adhue duplax est astera maiorpe sim ζlicitatem eiusdem esse realiter indiuissilis,cuiusmodi est in Deo, in Angelis,
Anima nostri; altera minor per conti miitatem,siue permanentem,ut in ligno ilicque rebus quantis permanentibus, siue successiua,viri motu successivo, teinpores ita duplex est unio, altera per se, qua evnitum, compositum per se,hoc est e flatum ex partibus constituentibus ens v-nu simpliciter in aliquo genere, cuiusmodi physice est compositum ex materia informa substant tali, metaphysice compositum ex genere,& disserentia, moraliter respubIica, artificialiter domus altera per accidens, qua fit,nitum, composit in per accidens, hoc est contatum ex partib. non constituentibus ens unum simpliciter in aliquo genere , sed tantum secundum quid, hoc est,uel secundum meram aggregationem, quae est,nio omnium mini ma, vel secundum oesmem quae est paulo maiori ve secundum conglutinationem aut colligationem aliquam,quae est adhuc malom vel secundum Brmationem accidetis scilicet in Brmantis substantiam, q- est adhuc maior. Quaecumq; tamen sunt numi Mentitat recte omnia di tur esse unum perse , quatenus sunt unum simpliciter in aliquo ge-nemuriae
190쪽
Quae autem sunt unum per Unionem, alia sunt unum per se, alia per accidens, per se illa,quq sunt unum per unionem per se, per accidens illa, quae sunt unum per unionem per aecidens, de qtiibus supra dicet nonnulla possint labis natatio diei unuper se,sub alia unum periecidens ut d mus,exe li gratia, quae artificialiter est vitum perie, physice est unum per acci
Unitas autem transcendens, de qua hic
i gimus, sumpta incommuni abstrahiit ab
eo,quod fit per identitatem, vel per uni O-nem, per se, vel per accidens . An autem abstrahat etiam ab unitate numerali, Drmati,ic utramque sub se eomprehendat, dubitant aliqui; sed assiiunandum est, ideoque utraque hoc loco explican
33 4 Vnitas numeralis, seu indiuidu
lis dicitur, qua flarmaliter res cotistiiriu tu una numero, seu inditii dira, singularis: unde dicitur etiam principium itidi uiduationis,seu singularitatis Quod non est formaliter collectio aecidentium, quae ad . iuncta naturae communi illam ita dere nunent. vet de plinribus inferioribus dici nequeat; licet per huiusmodi collectionem aposteriori aliquando explicetur, ut apud Porphirium cap. de specie, ubi Indi uidua dicuntur inquit, huiusmodi . quoniam ex proprietatibus consistit unumqtiodque eorum , quarum collectiominquam in alio: eadem eritine matera signati,sue suis a
tur cum quantitate a te distincta, siue clii potentia tantum ad huiusmodi quantitatem diue secundum se abstrahendo ab om. ini ordine,ad formam tam substantialem,lqiram accidentalem:nec forma illi stantialis: ne actualis existentia nec haeccertas seu differentia indiuidualis, i peream intelligatur ali in id a parte res distinctum adiueientia specificati ed est ipsa entitas cuiusque rei,qtiatentis est ilia numero, seu in ι diuisa nil merice, ita scilicet, ut non psis sit diei de pharibus numero eiusdem rationis,sed de uno tantum: qiram rationem abentitate rei thrmaliter, seu Pirtualiter tantum distinctam nihil vetat appellari haec-ceitatem,s: disserentiam inunii dualem modo differentia indiuidualis sumatur non ut primo dit 'erre facit individuum,in quo est ab omnibus filiis , ouae ratio valde dissert a ratione unitati s numericae, seu in ter se si diuidualis, sed ut primo constituit indiui datur iduum , ut individuum non Num autem dicitur unum numero indiuiduu, quod in plura indiuidua eiusdem ratiotiis diuidi non potest, sed etiam una numero species, quae in plures species,&vnum numero genus,quod initura genera eiusdem item rationis non est diuisibile. Haec de unitate numerica, seu de principio indiuiduationis, Quod in quo nam formaliter, situm fit Arium .nusquam tradere videtur licet Rpius doceat multiplicationem indiuiduorum solo numero disterentium oriri ex mate ria quae doctrina supponit non possedari plura indiuidua saltem completa numero tantum distincta, ni fi in rebus materia libus: quod tamen neque ab Aristotel. probatum est, neque ab aliis probari potest.
s 3 Vnitas thrmalis, seu essentialis dicitur,oua unaquaeque res constituitur una formaliter,seu essentialiter, hoc est unius brinae metaphysicae copletae,seu unius essenti Fes adaeqirate sumpta in Deo includit etiam unitatem numericam iratura , in creaturis non includit moniamε in ereaturis ab unitate numerica distinguitur a parte rei,sed formaliter,seu virtualiteri,
Duplex autem est una, qua aliquid dieitur in se unum formaliter, leti essentialiter&tam multiplex est,quam multa sunt indiuidua , quorii unumquodque non solum est unum numero , seu indiuidualiter per unitatem numericam 'sen indiuidualem, sed etiam unum formaliter, seu essentialiter per unitatem sormalem, seu essentiale, hoc est consequentem ipsorum ellentiam, tuae sicut Deciata, ut essentia formaliter,
c praeci se, nec est essentia ni merica, nec specifica, nec genet: ca, sed tantum ellentia ita spectata,vtina da nitate, quae ad illam ut esse tui avst,ct,illequitur, formali-ter a praeci se, ii ec est una unitate numerica nec specifica, nec generica, sed unitate. qtiae dicitur fur malis, seu ellentialis, hoc est con aequens essentiam ut essentiam rat-tera, qua aliquid dicitiit unum formali ter, seu et sentialiter commune multis rachaeest unitas, nivei salis, quae diuiditur in specificam,&genericam , si sumatur, ut ab aliquibus sumitur, pro unitate reali simpliciter sic dicta , hoc est excludenterealem diuisionem plurium naturarum in similium in specie, vel in genere, non increatis nisi obieetiue in intelle-