장음표시 사용
181쪽
apud Famandum , ct in Capitularibus, ct in Cana-
V. chorepiscvatus conferebatur eum pressierat . Aliquanda eoncedebatur Episcopo Maeanti. Vt in Onane Nic na, eoneessituν Episcopa Naviniano ν Mania ad rammtinian/m Eeries . Foterat etiam eon ferri ceteri, Disevis vacans bas. ne mori se pus , ob priorem ordinationem, erat Episcopus. Gemmanis sententia priortim verborum canonis Antiocle
I. 'T O N alienum erit ab instituto, de Chorepiscopis breviter agere , Ee dubitandi caussas quae synodos Galliae adeo suspensas tenuerunt, decreisque a Leone lati rationes discutere , praesertim climantiqui canones, qui majores nostros adeo molest E habuerunt , variis erudito rum interpretationibus etiam hodie toris queantur. Integrum sibi esse Chorepiscopi existimabant episcopali munere in omni. hus fungi, quod in canone decimo Syno di Anthiochenae manas impositionem Episco
pomm percepisse, O ut Discui ran rati Diss
dicantur, essque disertis verbis Subdiaco norum & gradus inserioris Clericorum or
dinatio permissa st rc subjectarum sibi Ee
elesarum gubernatio & cura commissa. Eis autem eodem canone, Ec Ancyrano, vetita fuerit Chorepiscopis Presbyterorum& Diaconorum ordinatio ι attamen non videtur omnino prohiberi, sed tantum si tentata fuerit sine Episcopo ut loci uitur Concilium Antiochenum , id est, a que ejus mandato ut illi interpretabatur. Deinde illa ordinatio non rescinditur ut vitiosa,
sed poena dejectionis indicitur Chorepi
scopo. quae poena desuetudine aboleverat tempore Caroli Magni. Contra vero reponebant Episcopi, eodem canone Antio cheno , Chorepiscopi ordinationem, civitatis Episcopopo tributam, ideoque Chor- episcopum inter Episcopos recensendum non esIe , qui a trihus Episcopis ordinari debent ex praescripto Nicaenae Synodi. Addebant ex Concilio Sardicensi, & Laodiceno , Episcopos in civitatibus tantum instituendos esse , non autem in vicis & pagis, ut Chorepiscopos, quos inde milianos Episcopos Capitularia vocant ut ex adverso, veros & legitimos Episcopos, reru- Iuriam, cathedraliam, es canonice ordinauram Episeoporum nomine sgnificant. Haec
sunt verba Capitularis M. Nam Episcopi non Caνi,in i - Lerani ,3 qaia nec isqvianaam cimirutis vastopa 'uem sedem si Iuti erans, nec canonice a reisus
Episcopis ordinati. Expendenda est cano num Synodi Ancyranae, Neocaesariensis, 3c Antiochenae sententia , ut Chorepiscopo rum munus intelligatur. Sane frequentes in
Oriente fuisse Chorepiscopos e subscriptionibus Concilii Nicaeni colligitur , ubi inter Episcopos duo Chorepiscopi provin ciae Coelessyriae , unus provinciae Ciliciae, quinque provinciae Cappadociae, quinque provinciae Isauriae , & duo provinciae Bi thrniae subscribunt , vices suorum Episcoporum agentes , ut mihi quidem videtur. Subseripsit etiam Ephesino Concilio Cae sarius Chorepascopus Cappadociae. Eorum gradus a veteribus probatus est, cum Octi vo canone Nicaenae Synodi chorepiscopa tus, aeque ac presbyterium, in Clero recenseatur , & in Synodo Neocaesariensi cin. viii. Chorepiscopi inter Ecclesiae comministros numerentur , eorumque munia Synodis Ancyrana & Antiochena praescripta sint Superiorem dignitatis gradum prae ceteris e i. ' γ' Presbyteris . non solum ruris, sed etiam c1vitatis , obtinuisse , unice docet laudatus εὐαι , --
canon Nicaenae Srnodi, & secundus Con- EA .. . .eilii Chalcedonensis, s ordinem scripturae sequi velimus. II. Ceterum episcopatus apicem non obtinebant, ut docet apertissime Conci lium Neocaesariense , quod ad smilitudi m. rida. nem septuaginta discipulorum institutos fuisse Chorepiscopos adnotavit , ut hoc diserimine eos ab Episcopis separaret, qui Apostolis successerunt. Cui addenda sunt verba ultima canonis Antiocheni , quae cisti. .... , Chorepiscopum ab Episcopo civitatis or-Ainandum praecipiunt ore scopum mero, cimitatis uisu s .iatara , cui iste j 0MI est. Quare cum canone quarto Nicaenae Synodi ceterisque canonibus antiquis constet ordinationem Episcopi ab omnibus vel saltem a tribus provinciae Episcopis c lebrari debere , planum est ordinationem Chorepiscopi a civitatis Episcopo peractam non tribuere consecrato dignitatem episcopatus. Vnde recte Leo I. Galliarum & i..i iaGermaniarum Episcopis rescripsit, Chor- rsia. Cati episcopos eosdem esse secundum canones μ' ' cum Premyteris , & pontificatus apicem non habere. Cujus epistolae verba Syno i. do Hispalens post ducentos annos transi . cripta sunt i quamvis emunctae naris hominibus Leonis epistola e verbis Hispalensis s-Sγnodi consarcinata videatur. Quam seniatentiam sequi non possum, quia ultima
182쪽
clausula canonis ex avi Dritate vos ira seia ad risisse synodus testatur, Leonis ressi criptum signifieando. Deinde Synodus Re gensis, postquam irritam ordinationis spe .ciem a duobus temere convenientibus Episcopis circa Armentarium esse declara stet .se in uita Eeelesa Chorepiseopum institui permittit. Vbi chorepiscopatus conceditur ei qui nunquam fuit Episcopus. III. Sed ejusdem canonis Antiocheni prima verba opponuntur, quae secundum Dionysi Exigua interpretationem Chor- episcopis ordinationem episcopalem tria buun r. Graeca enim illa, εἰ Q Ara in
dit, quamvis manas impositionem Episcoporam acceperiin Et vice glossematis addit, Et as' δυμ consecrati t. Haec sunt verba quae synocios Gallicanas olim in varias sententias distraTerunt, quaeque viris eruditissimis hodie persuaserunt chorepistopatui adjunctam olim fuissh episcopalem ordinationem Attamen haec controuersia facili negotio componi posse videtur s chorepiscopatum distinguamus ab eo cui ecillatum est illud ministerium. Itaque haec erit certissma re gula , chorepiscopatum esse ministerium cui Presbyteri & aliquando etiam Episcopi admoventur. Chorepiscopus enim est ministerium ad levandam Episeopi sollicitudi nem in pagis & vicis parcetiae sive dioece seos episcopalis. Presbyterium vero est orado qui manuum impostione confertur ad conscienda & dispensanda sacramenta,
Quemadmodum episcopatus Ordinis potestate censetur , adjuneta administratione parceciae. Porro cum civitatis nomen cui
praeest Episcopus, agrum omnem seu regio Dem complectatur quae in laterculo Imperii illi civitati eontribui solet, quae per ca stella, oppida, vicos &possessiones sparaia , in antiquis canonibus παροιλα dicitur; Episcopus quidem curam universae parceciae gerit, sed ita ut sollicitudinem suam inter plures dividat: Quare praeter presbyteros civitatis, qui matrici Ecclesae operam suam navant in sacrificiis peragendis, sacramentis erogandis, sundendis precibus , homiliis recitandis, ceterisque hujusmodi sacris mi nisteriis, per vicos ordinat Presbyteros ad eadem munia in vicanis Ecclesiis exercen da , quo se conserunt possessores ex rustiea nis parceciis, ut verbis Synodi Chalcedo
nensis utar. Parceciae enim vocabulum nunc
universam Episcopi dioecesim significat
nunc villas seu tulticas vicorum appendices, ubi posse res dc rustici agros exercent. Clim autem in Oppidis tantlim, aut
vicis, Presbyteri instituti erant, qui inde
sus Fress=uras raris, & alibi Presbieros quisAr in agris, Martinus Bracarensis Foroqi- ι- reos Presbyteros reddidit. Ea enim tempestate Eeelesae in vicis constructae erant; in villis autem & possessionibus, Oratoria tantum pravata de consensu Episcoporum ex citabantur , orationis caussa, non autem ad celebrandam liturgiam. quod a canonibus& a Iustiniano vetitum erat, ut pluribus alibi dicetur.
IV. Sed praeter presbyteros, aliquot etiam administros muneris sui habebat Epi. scopas, in iis scilicet quae administrationem respiciebant. Praecipui erant Chorepisco pus, Archidiaconus , fle Archipresbyter, quibus addi possunt Oeconomus & De fensor. Non est hujus instituti ossicia Ec
clesiarum Orientalium Occidentalium expendere. Satis erit id unum observasse chorepiscopatum inter ossicia recenseri, ut archio iaconatum , &archipresbyterarum; quemadmodum recte adnotauit Concilium Aquisv ense anno octingentesmo tripesimo sexto . presbyteri & Diaconi gradus sunt in Ecclesa. & ad sacramentum ordi--ia. nis pertinent. Sed archidiaconatus compleactatur ministerium adjuncium gradui . ut archipresbyteratus ministerium adiunctum
pressivteratui; quemadmodum explicat Isi νM . O ri . .
dorus Hispalensis. Eodem pacto chorepuscopatus est ossicium & ministerium ab Epi.
scopo civitatis delatum , ad vicanas Eccle r sias, quae Presbyteris erant commisiae, ad. . thra iministratione sua disponendas. Administrationem enim de runt iis, non autem solam sacramentorum erogationem, & verbi prae- II dicationem, Chorepiscopis tribuit Conci. lium Antiochenum. Sancte synodo placuis atmodum proprium re gnoscant, ut gabem ιβι se, eritas ut Ecclesias, ea ramque moderamine ca rugae ramexti s. Inde profectum Chor
episcopi nomen , quod eb του γρα, id est, in
pago ei vitati contributo, administratione episcopali uteretur. & vicariam Episcopis operam praestarer. Vnde eleganter Ferrandus Diaconus in Breviario Canonum, Chorepiscopos Vicarios Discoporum intem pretatur, ratione habita muneris quod gerunt erga vicanas Ecclesias & par xcias rusticanas. Non enim ad nominis originem
respexit, sed ad sollicitudinem quam lubie actis sibi Eeelesis Chorepiscopi impendebant. Interpretationi canonum quam secutus est Ferrandus apprime convenit illa qua
usus est Carolus Magnus in Capitulari Aquis ranens, de Isidorus in Collectione
183쪽
sua, ubi Chorepiscopi, micar, Disoporum scoporum ordinationem Episeopo tribuit, esse di euntur. Quae dixi, probari etiam poc eosque in Presbyterorum numero recenset ι sunt e Collectione Canonum Arabicorum, sed exceptionem adhibenti quia seri potest quorum usus in Orienter Chorepsum es ex variis negotiorum figuris, ut Episeopus: t'' - - l. . Disia i s ὸν cistas, O misisseriis, s D- adscisci pomi in chorepiscopatum. Eam au-wer dares ηυιι aram Pa subpousare vas sani. c. tem exceptionem iis verbis explicant. ut
38. Chare suas o Archidiaconas sam rana proclive sit ex ea regulam firmare, invitiaqtiam d a manas , o duae ala, Pisas Di - vicis vel possessantias chorepiscopi n minan-pas et olus. c. 64. Diaconus mimoriam sciaι am tar, quam Dis manus impositonem Episcoporum
minarim primvim Patriarcha , deinde Archie- perceperim, o ut uisivi consecrari sui, ra pisui , Epis..pi, Chorepiscopi, Archipresbyte- men sanctas odo Farait vi morim sum re νι, Archidiaconi s quia sistim galera aures Eo cumsunt. Quasi diceret, Etiamsi accidereri se , idcirro nominandi sunt ad atiare, qaaa- possit ut praeter regulam chorepiscopatus
Aquidem ter res omnia eccle sica admini- ab Episcopo aliquo exerceatur, tamen mo.
strumar, Gr iis μαι in Eulsa superiores. dum ministerii sui excedere non potest. Ex
V. Quare, ut supra monui . chorepisem eo autem quod vacantibus Episcopis chor-patus ministerium est, & o metum . quod episcopatus conferri potest, non existiman- Presbytero alicui seduli ab Episeopo civia dum est omnes Episcopos uacantes, aut in talis imponebatur 3 collato utplurimum presbyterij gradum judicio canonico deiectiore piscopatu cum ordinatione ad prest y chos, Chorepiscopos dici posse. Soli enim teratum. Ceterum accidebat aliquando ut illi eo nomine fruentur quibus Episcopus chorepiscopatus conferretur alicui Episco- civitatis ministerium illud imposuerit , cumpo vacanti, qui jam episcopalem conse . canones Episeopi arbitrio illud reliquerint. crationem aliunde accepisset. Tunc chor- VI. Dejectis Chorepiseopis a dignitate episcopatus delatus solum ministerium 8c episcopali, reliqua est aciministratio & cura Eecletiarum quae in agris essent administra qua Presbyteris rusticanarum Ecclesiarumtionem concedebat , sed is cui deserebatur, ic vicorum imminebant, plebes in officio verus Episcopus erat ob susceptam , ante pietatis continebant, promovendos in cle chorepiscopatum manus impositionem. rum discutiebant , Subdiaconos, Lectores Ne quis autem speciem quam propono Exorcistas, & ceteros inferioris gradus Cle me consciam putet , de ebore piscopatu ricos auctoritate sua ex Episcopi sententia concesso ei qui Jam Episcopus esset. Ono constituebant, de Presbyteris & Diaconis nem octavum Nicaenae synodi perpendat ad Episcopum referebant, praecipuam velim , qui Novatianis spiscopis a schisia sngularem pauperum curam gerebant. Ec ι Ma κα-si male potilis quam ab haeres redeuntibus clesas aliquot Chorepiscoporum admini- gratiam iacit retinendae dignitatis episco- strationi subjectas fuisse docui prae Con- rei palis, si orthodovo Episeopo ita visum sue cilio Antiocheno: quod etiam Subdiacono rit, vel saltem chorepiscopatus locum ob- rum de inferioris gradus Clericorum ordi tinendi. Sane nemo diffiteri potest quin nationes illis permittit. Quo in negotio sciste a Novatianis transfuga versabantur, ut Presbyteri& Diaconi. qui rem reis susceperit, ut loquitur Concilium cum promovendis familiarius egerant, de Anthiochenum , sed eam consecrationem illis ad Chorepiscopos referrenti qui dein aliunde sumpst quam e ministerio chorepi de testimoniis discussis, & Episcopo con-ς α δ :ἰoch. scopatus. Deinge in eodem Concilio An sulto, ministros cooptabant in elerum. Atiocheno videmus Episcopos vacantes, sue consuetudine, quam h patrum canonibus λαζον is, qui ordinati ad parceciam profectam ait Baslius, Chorepiscopos dissuam non accedunt, ob contumaciam po- cessisse conqueritur, plurimosque in uno-puli vel aliam ob causam sne vitio tamen quoque pago a solis Presbyteris & Diaco suo, quibus permittitur honoris & ministe nis in clerum allectos, σωολογέαι iij communio conditione, ut negotiis id est, metu tirocin q, seu delectus militum. Ecclesiae, in qua morantur, se non permi. Itaque adscriptos elem a Presbyteris . insceant. Si Episcopi hujus repulsam aegre fe- laicos redigit i & praecipit, ne deinceps rens vicinus Episcopus , chorepiscopatus Chorepiscopi aliquem etiam inferioris graministerium ei contulerit, plane huic Chor- d s Clericum constituant ante quam ad episcopo tribuendum erit, quod observa- Episcopum retulerint, qui promovendo-vit Synodus Antiochena, eum ut Episco- rum meritis sum agetur. Cum autem canopum consecratum fuisse. Itaque prima illa nicae disciplinae peritissimus Basilius repe- verba quae nostrae sententiae objiciebantur, tat a Canonibus patrum, quos ipse reno regulam non labefactant, quae Chorepi. vat, Chorepiscopis injunctam necessitatem
184쪽
ne Subdiaconos & ceteros,ministros in clerum adscribant sine sententia Episcopi, non incogitanti essiuxisse verba illa existimati dum est. Hoc autem a canone Antiochenomanare non potest i quin potius inde colligitur liberas tune suisse Chorepiscopis promotiones illas, absque Episcoporum mandato vel consilio. Quare aliunde trahenda est haec restrictio, quae ordinationem quidem Chorepiscopis relinquit, sed de meritis aut numero promovendorum senten
tiam Episcopi es pectari debere praecipit. Qusd a synodo Laodicena ducendum est, cavetur, ne in villulis aut in agris Epi Σω-u opi constituantur, sed , οδευειι, id est, is rori . ' Visiatores , ut reddit Dionysus Exiguus. ruod idem est cum Chorepiscopis, ut moxicam. Aliquot annis ante hane synodum decretum fuerat a Concilio Sardicens ne Episcopi ordinarentur per vicos & modicas
c. i. s. die. civitate, t Licentia dunda non es ordia iuuisivam avi in vico aliquo, aut in massica civitate , cui susscitanus pressinere quia non es Ne e ibi E sopum fieri , ne mitisat nomens Aia. Disopio auctoritas. Amovet ergo synodus Laodicena Episcopos a vicis, estque qui Jam constituti erant eam legem praescribit,
miratis ι id est, ut nihil eorum tentent quae muneris episcopalis partes attingunt, quin prius ad civitatis Episcoporum retulerint. Τum subdit ea non : Simulter Press rei
praeter constiam Disopi nihil agans. Quod pertinet ad Presbyteros seu vi statores, de quibus locutus est, qui nihil agere debent absque consilio & sententia Episcopi, in iis quae munus Visitatoris res piciunt. id est, chorepiscopatus ministe rium. Huc planli respexit Baslius. Quod non sollim colligitur ex eo quod nullus caia non proferri potest, praeter istum, qui illius sententiat suma petur, sed etiam e verbis, si a quae mutuatur e canone Laodiceno: Ne qaem adscribatis in clerum ame qaam ad nos res Ieriris ι muris Pol laicas censibis- qai praeire sentemiam nostrum in ministerium receptus fuerit s viis utame γνώμη. Haec verba deprompta sunt e canone Laodiceno πια γνώμan is Urim an b. Vnde constanter
asserere audeo eundem esse Chorepiscopum m. Vterque in agris instituitur, ut rusticanas parcecias visitet, unde et euo-δευσς nomen , ne quis scilicet existimaret vico alicui se addictum, ut in alias curas an surgere non posset. Quo sensu accipiendus est Zonaras, cum adnotat Circuitores istos& Lustratores hae & illae circumcursare ad fidelium salutem, orata an
id est, nulli sedi adscriptosi quia scilicet ex
se Chorepiscopi munus nulli vieo specialiter addicit, cum in generali aliquo ministe rio versetur. Nisi aliter visum fuerit Episcopo, qui Peri eutam alicui Ecelescit vicanae adscribere potest, collato dc adjuncto munere ceteras vi standi. Quae videtur mens fuisse Synodi Laodicenae , clim anth Chor- episcopi ministerium Clero civitatis adstri pium potius videretur quam vicanae alicui Eec leuae assi xum. Nova appellatio Perio- deutarum a Synodo Laodicem profecta,
ruae Chorepiscopi nomen ad comprimen os ministros illos aversata videtur in Oriente obtinuit. Unde Actione quarta Coneilii Chalcedonensis fit mentio Alexam dri prest γ teri & perio eutae & Actione deis cima, Valentini, qui presbyter erat & Pe.rio deuta. Modum quem in vi standis Eccle- sis & monasteriis sibi subjectis observabant Chorepiscopi in Oriente docet Collechio
Canonum Arabicorum canone quinquag smo quinto.
ι- Latinis, tiam Dion E Exigui, qua marita est, ct restituitur, tum clivi qua asin est Carolus M.
185쪽
μὰ Charvis pl. I. ET ERUM quod attinet ad presbyterorum 8c Diaconorum ordina tiones, Chorepiscopis omnino eas adimit
canon Antiochenus i Nee Priss eram mero
, tis Episcopum, cui ipse cum p4ssione Iabinus
es. Quod non ita est intelligendum, ae si '' - m, ex mandato Episcopi permitti illis posset ea ordinatio. Accedere quidem potest ordinationi ab Episcopo celebrandae, sed solus eam peragere non potest. Eleganter Balamo t
ingrata λά- aai m Sine Episcopo qui est in urbe,
non accipitar pro eo Pod est, sine ejus mania .isiis uet . . . dato , sed pro eo Dod est , sine illiu , conse γε h - eratione. ειυς enim faerit Chorepsva mo- duum tis Presbyteram ordines, O hoc fecerit,
irritu eris ordinatio, Pod non sι ei a canoni- ου data prolin ram ordinandi potestas. Quae contra sententiam Zonam, eis tacito eius nomine, Balsamo disputat. Hoc decretum hauserat s 1 nodus Antiochena e Concilio Ancyrano ; cujus canonem Graecum recit bo, ut restituam veram lectionem, & eadem opera sinceram ejus explicationem a pririam, quae ob illud vitium viros eruditis
ί L. Ex hac lectione, quam Collectio Ca nonum Tonarat & Balsamonis exhibet, duplex sensus elici potest, juxta varias inter pretationes quas ambigua phrasis G ea ferre potest. Ita enim verti potest: Chorepi
nara , sed neqvie Presburis civitatis , nis eis permista ν ab Disops pere lis erus, is aliena parareta. Vel ita sed neque Presbyteros civi raris , accus indi casia, non dandi, ut in superiori interpretatione. Iuxta priorem ex plicationem , potestatem adimit Presbγt ris urbicis ne Prest 3 teros aut Diaconos or
dinent , nisi eis licentia per literas facta flamrit ab Episcopo, in aliena parcecia. Quod ineptum est, & alienum a regula, quae Ρre byterorum Ordinationes solis Episcopis tribuit, idque in sua cujusque parochia is cum ' --οι χειροτον omnino sint vetitae. Si accusandi casu legas , prohibebitur Chor episcopis Presbyteros S: Diaconos ordinare, imo etiam Presbyteros urbicos, sine literis Episcopi, in aliena paroecia. Quo quid absurdius dici possit, non video. Anne cui vetita est Presbyteri vicani ordinatio, nora etiam potiori jure vetita est urbici, ut de
hac iterum urgenda non sit interdictio, quas de re minoris momenti ageretur, quaeiaque superiori prohibitione non esset comprehensa Deinde quid est illud, in ali na
radicia ρ ac s Chorepiscopis libera esset ordinatio Presbyteri in sua paroecia sine litte ris, vel ab iis tentari pollet ordinatio Presbyterorum cum Episcopi consensone a i
teris in aliena paroecia. A Zonara vel Balsa mone, qui hanc ultimam interpretationem
sequuntur, nullum subsidium sperari potest quia, ut fatetur Balsamo , seculo illo Chor-
episcoporum gradus omnino exoleverat.
Ideo commentandi labore supersedit. Vel forte quod desperaret snceram sententiain
canonis se assecuturum. II. Mendosus omnino ea non Graecus, e quo tot ineptiae sequantur. Rus vera linctio constituenda est ex antiquis versionibus. Dionysus Exiguus, qui veterem satis consulam eastigavit, se habet: Chorapisco-
Sed nec pressuuias civitatis, ne praecepto Epi- sopi melliseris in an quisqvie parachia. Sed editio vulgata Dion)si mutila est , ubi restituenda sunt haec verba. aliquid agere, quae inserere oportet post ista, Pres tres cimitaris. Etenim Epito me Canonum ab Hadriano I. concinnata e versione Dionysij Exigui integra verba illa retinuit, quae de fiant in editione Codicis Canonum i Vectore scopi Presbineram GI Diat am non . , ordinens, nee Presbur Aiquid agut in parochias ne praee o Episcopi. In Capitulari Aqui Dgranens Caroli N. canon his verbis profer tur ; quae concinunt cum interpretatione quae extat in Collectione Isidori: Vicariis e. ,: isti . a Episcoporum , vos Graia C sor sopos distini, tran. non licere presburere, veIDiaconos Mdinara ,sM
terarum ejus in a quaque purusia ati Maae
re. Ferrandus Diaconus Carthaginensis,
186쪽
qui eodem tempore floruit quo Dionysus, videtur haesisse interpretationi a superiore non diissimili. Ait enim in Breviatione canonum Titulo L x x i x. Vt Chorepi vi, id es, vicus Di porum, nec Press eras nec
Diaconos ordinens . nis tantum Subdiaconos. Concia. Anquinto. τD. M. Cone. Antioch. TD. D. Superest alterum membrum canonis Ancyrani, quod agit de Presbyteris civitatis Eius sententiam refert Ferrandus Titulo II. 6 Presbmeri cilitatis sne jussa Epi sopi nihiI jubeari, nee in inaquaque parusi
istiquid agant. Conesi. Sardic. mr. 13. Lege dum CooI. Aviar. Nulla enim fit mentio Presbyterorum civitatis in Coracilio Sardicensi ; sed in solo Aneyrano, dicto canone. Tres istae interpretationes constanter legunt, Pressuris cimitaris, dandi casu, o in unaquaqaeparachia. Unde sne dubio emendari debet textus Graecus. legique τη πιηικίε 1 non autem A εώρα, ut praefert lectat, Zonarae. Mutilum etiam alia ex parte Graecum contextum esse constat, ex licdem interpretationibu . Hiatum enim hujus sententiae, sta nee Press eris civitatis
rachia , his verbis supplent , atiquid agere. Itaque in Graeco eontextu deest aut quid sinite. Quo loquendi modo uti-
syn. Laedis e. εν. tur Synodus Laodicena in smili specie,
Presbyteri prat ν coisitam Episcopi nihil agant, Min . Scilicet coercita est Pressi terorum urbicorum functio ad arbitrium Episcopi de quo literis constare oportuit. Quod esset Chorepiscopi munus erga pro movendos ad presbyteratum in agris de vi cis , colligere licet ex administratione rusticarum parce clarum, quae illi credita erat. Scilicet morum inquisitio , imo&delectus eorum qui adscribendi erant, ad eum pertinebat. Quod in Oriente locum habuit tit docet Collectio Canonum Arabicorum
n. L N. Non enim licet tit viris ministres infausto e rapelta diocesis sine tiere iis Chorie sui , quandoquidem ipse est capaι istorum. Istuci omnibus presbyteris arrogat epistola Nicaenae sinodi, ut des gnent eos qui me
r fa Nu. . rerentur adscisci in clerum , eram ιαε mis,
curam Chorepiscopi non excludunt. III. Eximiam pauperum curam Chor- episcopos gessisse dixi, secundum mentem Synodi Neocaesariensis, cuius haec est sen tentia. Presbrteris agrorum liberum non m. m. - δε esse ut orationem faciant in Ecelesa civi atatis, coram Episcopo, vel urbis Presbyra teris. Vnde sequi videbatur idem statuen dum de Chorepiscopis, qui rusticanis p rceciis praeerant , maxime ctim essent se.
cundi ordinis Sacerdotes . Hoc enim significant verba illa , ad Ei disem septuagimia constitutos esse. Pre, brteros enim, sive minoris gradus praeceptores, cum septuaginta Discipulis componebant veteres . ut patet ex Hieronymo , qui duodecim sontes explicans allegorich in epistola ad Fa
biolam de L D. mansionibus, Nec risiam, o u rua os minquit, qain H duodecim Apostolis sermo si
ginta cremerist prima , quas ct iras secundS
lsa se sume duodecim fuisse A solos, o sp-
vista Discipulos minorisgradas, quos o linos anu se Dominus praemittebat. Attamen etsi inter presbyteros recenseantur Chorepiscopi , canon decernit eum honorem illis deferri ut offerant sonoraii, praesente Episcopo Presbyteris civitatis. Cuius moris eam rationem reddit , quia comministri
sunt & impensum studium pauperibus ex hibent. Quorum verborum hic est sensus, Chorepiscopos non esse adscribendos Presbyteris agrorum, sed potitis inter commi. nistros civitatis adsciscendos , quia Episcopum sollicitudine episcopali in pagis visitandis levant, eiusque vices gerunt, ideoque αυ-μυρνα dici possitnt. Vnde fit &ex studio quod erga pauperes exhibent, ut offerant sonorati, me eui ρου ri α ίνοι. Quae s 'nodi verba, ne sint otiosa, ita intelligi Gebent, ut Chorepiscopi solenniori & celebriori pompa in saeris ministeriis obeum dis procederent quam Presbyreri civitatis, eo satellitio Clericorum stipati quod episcopalem quendam honorem referret , licet revera eorum gradus ad typum septuaginta Discipulorum esset expressus. Curam vero pauperum praecipuam gerebant, quos arbitrio Episcopi. & suo ministerio , procrurabant, ita ut miseris species quaedam seu
mentationis praeberetur. Quare inter cete
ra Chorepiscopi munia, in opusculo Eb- bonis, refertur peregrinorum & pauperum exhibendorum studium, maxime cum moriabo vexantur : Hsilitatem sectara , infirmos viserando , os uia serim satis, O .emdialo. Appendica lonnis, Osancta tinctioris inferre. Ex eo profe- ctum ut in Canonibus Arabicis, Chorepiscopis cura immineat praeficiendi aliquem, qui iuxta vires uniusciij usque vici eos reditatus colligat qui ab Episcopo ad alendos pamperes de recreandos peregrinos impendi de
IU. Aliquando tamen chorepiscopatus conferebatur angustioribus finibus exercerudus I ut contigit in causa Armentari j, cuius ordinatio ad episcopatum Ebrodunem
187쪽
sem. . duobus tantum Episcopis peracta , tio, Diaconos in tertio constitutos dice-. - . ν - sesam Ru . . rescissa est a Srnodo Regens anno quadrin- bant, 'quartum ordinem a capite subdi tuMMς gentesmo trigesimo nono. Concessum ta- conatum ,3 Presbyteros, secundi ordinis
men est Armentario ut Chorepiscopi no praeceptores. ' secundi in Ecclesa ordinis,mine Eeelesam unam obtinere posset, s quemadmodum apud Graecos Gregorius c, ι. M., itiquis Episcopus eam illi conferre voluerit , Naeti an genus patre in presbyterium ad MM 4 secl iiς legibus quae chorepiscopatum illum scriptus , se in secundas sedes promotum in angustias redigunt. Vetatur enim ne dua- scripsit, ιιι 'ρενω, το- δε-ροιή. Itaque Arrum Ecclesiarum gubernationem obtinere chidiaconus erat Primicerius tertij ordinis possit, ne quis ei locus decernatur quem Diaconorum. Sed Chorepiscopus erat an curiae ει civitatis species aut ordo nobilitat, tistes ordine in secundo ne vel ultimum Clericum ordinet in sua Ec- VI. Tandem Leo Primus Galliarum & L--i,. clesia , ne unquam in civitatibus offerre Germaniarum Episcopis respondens ali M μμ praesumat, etiam sub Episcoporum absen- quotannis post Synodum Regensein, Choratia. Attamen hoc unum chorepiscopatus episcoporum ministerio fines quosdam piae vestigium illi relinquunt, ut insea Ecclesia scripsi, arctiores quam essent antiquitus. n vlysos confirmare es ante Prest eus OOrre Nam praeter Diaconorum & Presbytero osti. Sed recisae illae facultates satis evin- rum ordinationes, quae antiquis canonibuscunt ordinario jure Chorepiscopis eas com- erant vetitae, baptizatorum consignatione,
petivisse, eis aliis probationibus destitue- quae etiam ipsi Armentario relicta fuerat aremur. Synodo Regens, altarium & virginum V. Ex iis quae hucusque diseruimus ma- nedictione illis interdixit, licet Presbyteris Difeste constat cur Ferrandus Diaconus, committi solerent. Sed ordinationem Sub- Isidorus Hispalenss. & antiqua Canonum interpretatio , Chorepiscopos . Vicarios Episcoporum. Ec Concilium Parisiense, mi nistros esse dixerint. Hinc explicandus est locus Sidonij, eruditorum disputationibus famosus, qui de Claudiano Mamerti Vien nensis Episcopi fratre loquens, quem eius Consti unum in Iudiciis , Vicariam in Ecelsis, o Procaruioram in negotiis suisse observat antistitem ordine in secundo esse scripsi.
Fratrem fasce Ierim episcopati. N.m de pomi οὐ tenore summi
Isti insignia sempsi, hic laborem.
Vel me tacente nemo est qui non videat
merum Chorepiscopum describi, qui uices Episcopi gerit , et u nomine & dignitate
episcopali non fruatur. Secundus ordo precbyteratum significat s in quo ita constitutus erat Claudianus. ut antistes esset, id est ,
primas partes presbytersi obtineret in solli
citudine episcopali. Quare emendandus est Gennadij locus , qui Claudianum istum, Episcopum Viennensem appellat. Ait enim, de Salviano loquens: Scripsit expositiones emrremae pariti Ecclesiastis ad Cluuae iam Epi suum Viennensem. Rescribendum est, Choae episcopum. Nunquam enim episcopatum Viennensem obtinuit, cum illi Mamertus diaconorum liberam illis reliquit quae etiam 4 Coneilio Hispalensi habito anno DCXrπ.vetita non est i licet eo tempore huic gra.
dui lex coelibatus adjuncta fuisset, non solum ex Gregorij Magni decreto, sed etiam
ex consuetudine antiquiori, quae canone
Concilii Agathensis confirmata est anno quingentesimo sexto.
Dubitarunt Galli de Chorepiscoporum
ministerio anno D CC XL va r. Qua de re Pippinus Major domus Francorum retulit
ad Zaehariam Summum Pontificem e qui ν--- em a. canonem decimum Concilij Antio elieni e re a . .
servandum esse decrevit, quo Subdiacono rum ordinatio diserte illis permittitur. Eo responso plene satisfactum non est iis dubi rationibus quae anticipem tenebant Eccle-sam Gallicanam. Cui que enim comperta
erat definitio Synodi Antiochenae , sed de
verborum genuino sensu erat quaestio. Quae. re necessaria fuit altera Relatio , quae temporibus Caroli Magni missa est ad Leonem Ili. qui controverilam solvit iuxta definiationes decetarum suorum. id est, Leonis I.& Zachariae, & juxta praescripta canonum, id est. Srnodi Ancyranae, Antiochenae, MNeocaesariensis , decreus tque irritas esse Presbyterorum, Diaconorum, de Subdi
conorum ordinationes, infantium cons-dianum Archidiaconi munus exercuisse in Ecelesa Viennen si, unde adeptus esset anti stitis nomen ordine in secundo. Quae ex- , Miri. - .a FI plicatio aliena est a modo loquendi vete viri se tum, quia Plest 1 teros in secundo sacerdo- gnationes, Ecclesarum & virginum bene dictiones , quae omnia ab Episcopis iterum erant rite peragenda. Recte quidem 3c canonice Presbyterorum & Diaconorum oradinationes a Chorepiscopis tentatas resti dit. Sed haereo in ordinationibus Subdiaconorum ,quae illis diserte pernussae cum essenta Concilio
188쪽
d Concilio Anti heno, necdum erant ve. vitae ullo decreto. Non moror enim stra
mentitiam epistolam sub Damas nomine in Collectione Isidori publicatam. Occasio nem tamen sumpsisse videntur Leci III. &
Sed omnem admirationem deponet, si quis consideraverit imperfectam esse legem quae vetat, sed s quid contra factum si, non tria ritum decernit. cujus generis erat haec interdictio , ne Chorepiscopi ordinentur. Episcopi Gallicani e verbis ambiguis Epit Quare clim ab arbitratu Episcoporum hae emes Canonum ab Hadriano I. concinnatara institutio penderet, eadem ratione qua sci cujus usus frequens erat in Gallia , ut patet vebantur olim a quam plurimis Epi lcopis, e variis loeis Capitularium, ubi verba ipsa ab iisdem vel retenti vel restituti sunt. Caushujus Epitomes referuntur. Etenim brevia- sa vero quar. gratiosos Episcopis reddebatrium decimi eanonis Antiocheni ita concep- Chorepiscopos, ea est, quod in se suscipe tum est Padd chore sui ordines inferio rent omnem curam & laborem episcopalis res assae adseueri ranarum dare possint. Vnde ministerij, & desidiae Episcoporum patroci Leo & 6 nodus Gallicana in re dubia inter- narentur: qui sollieitudine pascendi gregis pretationem adversus Chorepiscopos fa- levari, secularium more, genio suo indui cientes, subdiae natum ab eorum ordina- gebant, ut elicitur e Capitularibus & ESytione subduxerunt. Quare Synodus Mel- nodo Meldensi. In Capitularibus diserthdensis anno Dcccxxv. eisdem verbis usa est dum vetat ne ordines ecclesiasticos tria
buant , nis Uque adsidiatonium. Suspicabitur aliquis hac tempestate in Oriente re-
strictam fuisse Chorepiscoporum auctoritatem ad Lectorum solas ordinationes, ex canone di v. Septimae Srnodi, quae iuxta
Hismarus ii ipsum paulo asperioribus verbis urg etrus in epistola ova cujus meminit Flo. doardus lib. 11 i. Hist. Remensis cap. xx IX. quae ante iam viginti annos ex eodice Virdunensi edita est ab et iditissimo vito racobo sim undo. Hin aru ergo respondcns cujusdam Episcopi consultatiotu hus, hae a/verssis Episcoporum desidiam scribit iticapite xv r. illius epiuolae: . '1eum Iam in Frielsa misis, seui ct quidum E sevi, etiam a ting. recidentutis tempoνis in , scand um pro sua quietas io Aprisibias io Melesiam latro-serunt, arci nania
stritum est, Chorepiscopos factos ab Epi-- scopis , qui si,is Ρinistis .e riti utionibus
statuit in Episcopum qui propter desidiam ,
veterem consuetudinem a Chor episcopis u-----. .
promovendos esse Lectores decemit. Sed observandum est, eo ean ne non agi de jure Chorepiscoporum in Clericis cooptan dis . sed delectione pobliea sacrarum scrip. turarum e suggestu & ambone Ecclesiae , quae a pueris pronuntiabatur ad elerum de signatis, sed nondum ab Episcopo adseriptis. Canon vetat a quoquam in synaxi eas praelegi, nisi manus impositionem aceepe .
rint ab Episcopo, aut a monasterii Abbate, 3ue ΨChorepiscopo de sententia Episcopi,
auxta veterem consuetudinem. ct ἰάΕ-φVII. Liehi autem Chorepiscoporum iri Choripiseopos . est ais Sammis Pontificatis ministerium damnatum fuerit 4 Leone Pa- eonseniunt agere permittentes: quos apostolicis seIespa & a Synodo totius regni, vetitumque ne sapias reprobasis es apostolies mucrone recidit. sciat Chorepiscopi a quibushunque Episcopis 3n decretalibus eorum qMi voverit Menseri isti nis .
' deinceps fierent, attamen eruperunt ite. VIII. Quaenam autem esset hac tem-rum, egeruntque altas radices in Galliis. pestare Chorepiscopi potestas , accurate Sed replessa est eorum audacia a Concilio docet Ebbo Remens s Episcopus in eo O o,is viri rh. - Parisiens anno DCCC xx x x. quod prae pusculo quod de Ministris Ecclesar Re eipuh in id invehitur in quo ab iis tunc menss scripsi, id est, Praeposito, Archi peccabatur, nempe in baptietatoruin con- diacono , 8c Chorepiscopo 1 Chor sopi . , fumatione, qua illis a Patribus interdicitur, vero mini Beriam eis, omnem sacerdotulem is ea ratione , quod in Concilio Neocaesa tius regionis sibi eammissis contersiisωιm raririensi adformam septuaginta Discipulorum rigere atque dirigere, Ec quae sequuntur. Ius constituti fuisse dicantur, ut Episcopi Apo- autem dandae consecrationis ex priccepto stolorum locum obtinent , quibus donum Fpiscopi Ebbo metitur. Synodus Melden sancti Spiritus per manuum impositionem sis Chorepiscopis modum praefixit juxta ca- tradendi facultas, non autem Discipulis, non es , praecipueque prospexit ne post eoneeta fuisse legitur in Achis. Mirabitur obitum Episcopi aliquia ex e sis patimini- 1, a Miu... sorte aliquis, nec immerito , quis redivivos seris seeialiter uisivis deliro artemanni excitaverit Chorepiscopos, de unde tanta quia, inquiunt , ex hoc magnam sane iam 4llorum pervicacia proscisceretur, ut rebus , dum onem raram ecclesia clarum, atque di tam gravi auctoritate definitis stare nollent. Iasionem io canon, c. oriunandis Epis pis, Dei
189쪽
Ecessis aetidus ess=ximas. Quae verba lucem accipient e Flcidoardo, qtii Leonem IV. interpellatum ab Hincmaro scripsi de ordinationibus a Chorepiscopis peractis,
mue post obitum alicujus Episcopi.
one enim ministerii Chorepiscopo Tum , quo satis consultum videbatur eccle fasticae administrationi, Reges digerebant electiones Episcoporum& interim eccles asticae facultates secularium usibus cedebant. In hac vero vitula, inquit Flodoardus, de his quos remeritus chorepi spatis ordi nare, veI quod Spiritam sanctum consignando tradere pristimebat, re a M. I. Et Poduraena pausas hac materia spe o oderis, vis sidetices Episvo Ριυιιι defahcto, per Chorepisco,pam sotis PM cibas debitam minis eritim periveres, ct res ac scutiates Eulsa secutiriam, vis expenderentών, sevio in no Itris Ecelsa jam serando actam fuisset. IX. Si extarent Hinemati epistola &Leonis IV. rescriptum, profecto magnum adiumentum afferrent ad hujus materiaed cussionem: quae lichia Synodo Meldensi. snceth deeita esset, si ambiguitatem circa
Subdiaconos demas,attamen variis desidum Episcoporum contentionibus iterum revo
' cata est in dubium , adeo ut Nicolaus I. trachus fuerit in partes pro Chorepiscopis. Etenim anno octingentesimo sexagesimo quarto consultus a Rodulia Archiepiscopo Bituricens, de Presbyterorum & Diaco norum ordinationibus eoi latis Chorepi scopis in Gallia, respondit validas quidem esse ordinationes illas , sed vetuit smilia a Chorepiscopis praeter regulas tentari inpo sterum, ne ad eos dignitas Episcoporum
p Moisa. . . tranferretur. Hoc autem argumentum ad Hii . Rem. e. to. sententiam suam fulciendam adducit : Ad
bus omnino aliena, excusatos tamen reddit
Gallicanos Episcopos , si varias in partes di straherentur, cum ips Romani Ponti fiees in hac quaestione contraria rescripta edide rint. Hoc solum pro Aesensione Nicolai proferri potest , quod div rsis occupatus ne soliis, cur respondere coactus fuerit, ut ipse praefatur in dicta epistola. Non obtinuit tamen apud Belgicos Episcopos hara responsio , ut colligere licet e Synodo Me-iqns, quae anno DCCCLXXXIX. Coacta,
haee statuit: νι Rusticae a Chorepiscopis e-fecrara , ab Disivis conscrentuν , roboratum est: quia juxta decreta Damas Papa, I scen-ιν, O Leonis, metium es O inane quia ilia summi sacerdotis Chorumcopi egerans minise
ris, quod i iidem soni qai o Presbyteri, suf
fcienter invenitum Plus detrimenti Chor episcopis attulit invidiosa haec Nicolai senatentia quam tot synodorum definitiones ictim nihil sibi reliqui esse viderent Episcopi,
si Presbyterorum ordinationes 4 Chorepiscopis tentatae irritae non ement, etsi a Canonibus vetitae. Accedebat incommodum quo vac tes Ecclesiae laborabant, cum praetextu ministerii quod a Chorepiscopis impendebatur, Principes ab electionibus concedendis cessarent , ecclesiasticis proventibus ad suorum utilitatem revocatis. Tacita ergo definitione potitis quam expressia ad executionem Capitularis, rerum experimento consultiores facti Episcopi conspirat uni, a constituendis Chorepiscopis abstinentes , tuneque sollicitudinem animadvertendi in Presbyteros de pagorum visitandorum, quae praeter cetera Chorepiscopis competebat, Archidiaconis concesserunt. Desierant Chorepiscopi sub finem seculi undecimi, ut colligere licet ex Sige-berti historici hallucinatione, qui ex ha muneris accessione . quae sua tempestate penes Archidiaconos erat, eos cum Chor- episcopis consudiit Damasus, inquit, ripa in emit, ne quid contra Episcopos praesumant Archidiaconi , qai dicamur chorepiscopi , ides, mistarum O regionam Episcopi. Desuetudo hujus mini si ij in Patriarchatu Constantianopolitano id quoque induxit ut Chorepi scopi munus idem esset cum eo quod dele pacis a Patriarcha vel Metropolitano impositum erat, qui monasteria visitabant, ad Coercendos immorigeros , controversas Abbatum & monachorum dirimendas, &restaurandam disciplinam monasticam mitiatebantur. Delegati eiusmodi, seu praefecti dicuntur, quorum potestas iis mamdatis comprehenditur quae relata sunt in Collectione Iuris Graeco Romani. Scho liastes Harmenopuli Exare hos istos cum an '' liquis Chorepiscopis temere confudit, in eam opinionem ductus, quod reliquo Chora depiseoporum ministerio h c quoque pars vistandorum monasteriorum in Oriente adjuncta sit, ut patet ex Collectione Arabi 'ca. Perseverant namque adhuc in Oriente Chorepiscopi. Sed in Patriarchatu Alexan
drino, deletis Episcopis, soli Chorepiseopi
curam Patriarchae in administratione Ec clesiarum levanti quod ducentis abhine annis inductum fuisse testatur Cyrillus Ale xandriae Patriarcha, iis literis quas in Valachia scripsit anno millesimo sexcentesmoduodecimo. Hic est Cyrillus qui post aliquot annos in sedem Constantinopolitanam provectus, meritas poenas dedit, quhaa veteri Ecclesae illius traditione desciscens,
190쪽
& ab Hieremiae Patriarchae censura , qua possunt. Vnde praecipua cura post leges Confessionem Augustanam olim notaverat, conditas haec fuit apud Graecos & Roma aliquot articulis prosessionis Hollandicae nos ut publich proponerentur, tabulis, subscripsisset
columnis , vel axonibus assigerentur. Nolo antiquos mores repetere, cum satius si iis discutiendis immorari quorum usu quotidiano calent omnia judicum tribunalia. Ex tat apud Iustinianum Novella constitutio. quae modum publicandarum legum prae inscribit, & earum vim cohibet, donec red-
h as nomi iuris star pro priore sententia. me temtapore quo leges teneam, post editionem , sese Men
I. ν r V letio quam Principes Cano nibus& Decretis Pontificum prae
stant, ad eas constitutiones ecclesiasticas refertur quae vim legum obtinent. Duae autem conditiones omnino requiruntur ut leges omnes. tam ecclesasticae, quam ci
viles , effectum suum sortiantur. Vna est, ut legitime insinuatae sint, de promulgata: I altera , ut sint usu recep rat. Promulgatio legum ideo necessaria est, quoniam qui legum sententiam ignorant, nulla religione ad observationem teneris fuerint duo menses a die insinuationis. Haec autem promulgatio eo ordine procedit, ut constitutio a Principe ad Praefectos p etorio dirigatur: qui edictis publice propositis, eam in civitate, ubi sedes praesectoriana instituta est, omnibus notam reddant , deinde eam mittant ad omnes Praes-des provinciarum qui legem in metropolitana ciuitate & in ceteris civitatibus pro vinciae publicari curabunt. Civitatis no mine non singulae urbes & oppida alicuius provinciae intelligebantur, sed illae tantum quae in laterculo Impersi descriptae, civitatum nomine & dignitate erant insignitae, quae feth omnes, sub Christianis Imperato ribus , episcopalibus decoratae sunt. Idem ordo per Gallias etiam hodie obtinet quoad principum nostrorum Constitutiones. Nam etsi Galliae regnum iuris Romani auctoritate non teneatur , eius rationes amplectitur. Edicta autem Principum nostrorum ad Curias Par lamenti a quibus vice sacra iudicatur, aeque a colim a Praesectis praetorio in eo consito mittuntur, ut in ea rum Auditoriis publicentur. in Acta redi gantur, & praecepto Curiarum deinde ad Senesthallos exempla Constitutionum deserantur , qui promulgationi curandae in civitate cui praesunt incumbant. Admini . strationis publicae forma, quae hodie apud nos viget, paululum a Romani Imperii ora dine discedit. Sed discrimen illuci in provinetarum finibus, qui angustiores apud nos, potitis qu m in re ipsa versatur. Ete nim illi provincias solidas, id est, metro .
politanam civitatem cum ceteris civitati insus quae ab illa pendebant. Praesidibus provinciarum credebant , clim apud nos Seneschallis aut Bajulis, qui uices praesidum
obtinent, civitas una vel altera cum pago illius ei vitatis committi soleat. In prima vide pine i Regum dynastia Constitutiones generales mittebantur ad Episcopos omnes &. Iudi ne cis ces, quos Comites frequentius nuncupabant quorum ministerium per unamquam
que civitatem & pagum illi contributum diffundebatur. Qui ordo propagatus est in