장음표시 사용
201쪽
sessioniblis Episcoporum , ut patet ex formula xiret. in appendice tomi secundi Conciliorem Galliae, quae sic habet: Beata v ea Pram ct mearis ejus debas ms,hectionem ct obe Lemiam , selfraganeis vero nais stris adjutorium me exhisistirum proteor. Quin etiam in formula juramenti quod Episcopi praestate tenentur Pontifici Romano, Gregorius Vi I. ejus inventorretin Hum potavit beati Petri nomen, ob revereniat iam nominis apostolici. Extat in regesto Gregorij v I l. de in libris Decretalium.
I. Ad quoram raram perflarat nova legis examen. Date rhoe competere . in Gallia, Eretio Galliean . E Concilio Turonteo, Ps Siries er Innocenti deeritis de Melibatia recipiuntnae, tam exceptione . quod atrinet au priυδι lanem commvnianas. Et Canones
apos .lici non admis olim ab Serioso Gallionis. II. Soprima Ssnodus explosa est a Concilio Frameafordiensi . ab qua tionem δε iis inibus. Imaoνωmsona . non aatem reipsa discrepabunt. ε premersa imperpretario e Latina υe arvim Coristiantini Disivinastim praecipue disLam Gallicana εαIsis de reri plenia Synoas Οιctimentea delib/ris. Quod loeam habet maxime, quando per Legatos non aquis Conc
antiquis moribus regni. I V. Hoe jure expendendoriam eumnum usa est
Eritisia Gallionis in contientu litu inensi. V. Non sium Ecelesia Gastican. . seu etiam Regis consensus necessarius est ad executianem publicam nasoram canonum. Episcopi de legis . iaitate vise patam . Princeps de Reipastica tranqaiaha e. consi litim Mutinaea Dacis. ne quia novi eonstitvia kν in regna a que eo ense Regis. Qua ratione reraptas non .st iis Garria liber Sextus Decretatio. VI. Canedidi Bore Us Deeratis legis publica vim non hiabureunt, don/e regia lue 'mata fundi Con tali3 Tririn ini d nitiones saei ad illis Edicta ν sto. Sed Decreta disciplinis non servantur, nisi saarenus eo m sententia in Consthutiones regias transcripta est. Inquisisur breviter in ea fas non admissi C.nes,1 TArimini Decretortim ; e rotam apria densia Ruam pendere ostenciiIuno VI I. Anii tia illa Gallorum opinio , ae neres rate publieationis σ aereptationis ram Ecelesia GaDIicana quam Ruis, eonfirmaria est Concordinis.
I. T V N e discutiendum restat ad
quorum curam pertineat examen illud, an nova lex ecclesastica sit utilis , vel noxia. Quod uno verbo explicari potest nempe ad eos pertinere quorum interest legem ferri aut non ferri , ideύ-que ad Ecclesiam Gallicanam in Gallia , id est , ad Episcopos, & ceteros e Clem qui conventibus publicis intereste solent.
Rem satis apertam uno aut altero exemisplo confirmabimus. Siticii de Innocentii I. Decretales epistolas, quae Sacerdotibus αDiaconis uxorum usum ita interdixerunt ut contumaces a communione abstinerent, Eeclesia Gallicana non statim admisit in eo capite quo a communione pelluntur 1 sed rem totam initio ita temperavit, ut officio suspenss communione concessa, ad altiores gradus ascendendi spes adimeretur. Quod probatur canone ii. Concilii Turonici i. habiti anno CD Lxi. Uliuia patritio 2-- - nostris emissis a Asritate id faerit constrissum, ut Dicunque Sacerdos , vel Lemita ,stioram precreationi operum dare fuisset coniιctas , a
commanione dominica ab iseretur , nos tamens te di titioni m/derationem adhibentes , Ojusam consi sionem motienses , id decrevimus, at Sacerdos, ita Levita , cofagati ean cu piscentia insisrens, iri a sti oram procreasione non de ens , ad utitorem gradam non asceia t. neqae sacrificiam Deo of ne mel plebi mini Irrare praesemat. Sasticiat his ranium us a comis manione non es trian ν alieni. Integram ta
men Stricii di Innocent si Constitutionem,
absque ulla exceptione vel indulgentia, suscepit Synodus Agathense anno D vi. Ea so. Asm, e . dem libertate usa est Ecclesa Gallicana in non admittendi, Canonibus apostolicis. etiam post editam a Dionysio Exiguo Collectionem suam , ut demonstratur labro ii 1.
II. Secunda Nicam a S nodus i quae sub
Hadriano Pontifice Nicaeae primum coacta literis Constantini Imperatoris & Irenes eius matris, deinde Constantinopolim a translata, utriusque urbis nomine a scrip toribus Constantinopolitana vel Nicaena
dieitur) ab Eccles a Gallicana, in Concilio Francosordiensi , repudiata est. Cuius dissensonis occasio inspicienda est , & quid inde ad theorematis nostri probationem trahi possit, sincere colligendum. Convenerunt anno Dccxci v regni Francorum & Italiae Episcopi in urbe Franco sordiens , a postolica Adriani I. auctoritate & jussione Caroli Regis congregati. Proposita esΙ cro conventui Synodus Nicaeae habita , quam illi Oecumenicam dici posse negarunt , quod Occidentis provinciae per epistolas more ecclesiastico sententiam rogatae non fuissent. Imo synodum omnino explo- serunt, quod imaginibus divinum cultum ab ea decretum existimarent , non quidein aperta definitione , sed conniventia. Ita
enim indignationem suam canone Ti. expres- Corae νω -
Consantinopol. fecerunt; in Pasriptum sas sarar , ut qui imaginibus sanctorum vis Dei caninuuti semitium aut adorationem non impen
202쪽
ώυμί parre, Boini omnimoris adorationem es nodi Constantinopolitanae nomen accepit
semitatem renaentes contempserans, alae com coram Constantino Augusto & Irene eius Henses esMemn merunt. Hane damnatio- matre relecta est . de totius hnodi aecla
nem secutus est liber a Carolo Rege ad mationibus & Principum subseriptioni Hadrianum Pontificem missus, cuius me. bus confirmata. Quare Concilium Franiaminit Hinemarusi quo libro, Synodi Ni . cosordiense non repudiavit definitionem uis via. - isisa caenae Acta discutiuntur, & docetur eam septimae synodi, s quod observatione di.
esse Gallorum sententiam , ut imaginum gnum mihi videtur sed quod 'ipiam ha
usus in Ecclesiis retineatur quidem, sed ne- bebatur. ut loquitur Concilium, nempe inmo eas cogatur adorare. De hoc dissidio Actis septimae synodi, scilicet honorem egerunt viri eruditi: quod mihi semper vi- Deo debitum imaginibus esse tribuendum. sum fuit ita componendum , ut dicamus Non est autem quod dubitemus quin Sy verborum sono tantum Graecos a nostris, nodus Francosordiensis sibi persuaserit it non te ipsa, dissensisse, clam illi veneratim tam blasphemiam Aetis insertam suisse.
nem tam sim mu kr , sive hon/rariam , ima- Hoc autem profectum est, ut docet liberio D s. iistis ri. ginibus tribuerent. Quod verbum e foro Caroli, quod verba Constantini Constaruiri Eeelesam transtulit Tarasus patriar- tiae Cypri Episcopi, quasi in eo sensu pro elia Constantinopolitanus , origine ducta lata essent, praetente Ee non refragrantea magistratibu; qui non erant in actu re- Nicaena synodo, Galli nostri interpretati rura, sed uisorari, tantum. Qvqd ceteri sint: Infauste, inquit Carolus, o praecipitum tibi. Graecorum Theologi, qui Dialectica locu- tresve insipienter C solistis Cons ιiic
tione utebantur, ita expresserunt, ut συιώ- pri Episcopus dixis, Sasipis O is Iectorfano ir. νδ eri , seu mavis isquimore , imagines coli rasititer sanctas ct venerandus imagines, o dicerent, generali illo me,nisHήmvis aut ad qua secandum servitiam adorationis qtia δελrationis vocabulo , quod omnia venera. sunt iudi o vivificatrici Trinitari emino. Hulationum genera eomplectitur . & matea reprehensoni respondet quidem Hadria - .ria , seu mavis obiecto , modum recipit. nus, sed Constantini lapsum non excusat,
Quale scholion illud quod adjectum erat quamvis aliam fuisse mentem Srnodi Nicae
ad textum Exodi. in eo codice veteris Teia nae ex definitione fidei doeeat, quae divi- stamentiqui seruabatur in Patriaretio Com num cultum soli Deo asserit. Mini autem stantinopolitano, summo applausu excepia ipsa Constantini verba perpendenti. &. Latum est a patribus, in Actione quinta Sep tina, prout a Carolo prolata sunt, cum timae Synodi. cujus scholij haec sunt verba Graecis comparanti , constat vitio interpun- M. M. At mero A furimas smiliIudines Chrisi, ais ctionis & barbarae interpretationis aecidis ur; vir i5 aenem adoremas ,sed at mens mirin se ut contraria sententia a Concilio Frando ad superiora moles. Quod omnino concia cosordiens Constantino aflingatur. Verba . nit cum iis quae Gregorius Magnus docuit enim illa ,sa pia o . timr sonorabitiso in epistolis ad Serenum Massiliensem Epi- sanctas ima Bes, participiis expressa sunt in scopum i quem sequi velle & Gallicani Epi Graeco contextu, 8c a prioribus pendent. 2 a 2' scopi, de Hadrianus in Apologetico ad Caia Deinde sequitur altera pars pericopae, quae ' ' 'rotum, profitebantur. Non est autem quod divinum cultum soli Trinitati vindicat. In aliquis miretur a Concilio Francosordiensi teger autem locus e Graeco ita esserendus I tam alienam sententiam Nicaenae Synodo est: Cam in nasta siensentia parte isti nas esse affingi ut par imaginibus honor, cum eo videam, qui nanc lectis sane, titeras ab Oriente qui defertur sanctae Trinitati, ab ea decrea musas ad Turusiam D/ctissimam Aresivisio ius fuisse dicatur. Neque enim abscisi h pam ct PHriarcham Oetamenicam, ab ea de '.
hoc a synodo decretum fuisse a firmari po- nisisne ei, qtiam Use antea prase in sera terat , eum in fidei des nitione a patri ego erum iniugnas h. consentio , o ejasem hus edita , ex majorum traditione , usus sam sensensia , fascipiens es honorarie ample-
imaginum confirmetur , tanquam utilissi- ctens sanctus o veneralitis imagines. Es ado- . ..ix πω.
ισω. mus ad renovandam μνήμω, , seu rationem secundam Luiam stisv.f. antiati recordationem , & earum imaginum sola omisi a vinituri impendo. Itaque praeter honoraria veneratio , et smilis quae Codici ceteras causas, vatium unius interpunctio. Evangeliorum & vasis sacris desertur di- nis Ec ineptae interpretationis, Occidentis sine sanciatur non avilem vera tisria, qua Episcopos ad explodendam Nicaenam SP divino nomini comp/tit, ut conceptis verbis nodum praecipue adegit. Quod imputarisinodus profitetur. Ea definitio praesente non debet Gallicanis Episcopis, nec dolo synodo quae Nicaea Constantinopolim Iconoctastarum , quos, ut Gallis impone jussu Principum transsata erat, unde Sy- rent, falsa Nicaenae Synodi exemplaria sup-
203쪽
pos iusti vir illustr. Bellarminus & plerique Omnes existimarunt. sed vitium illud tria buendum est interpreti qui Graecam illam
Anastas, a Sunodum Latine verterat iussu Adriani I.
de cujus interpretis imperitia conqueritur
Anastasius Bibliothecarius, qui secundam interpretationem aggressus est tempore
est tersam e versos itis, si quid in eadem edi tisne intestigatiar, aut mix aut nunquam possis . ori , insitidi ama/ mersa legentium, peneas omnitas hac pro Massa colemnatum Discussa occasone quae Gallicanos Episco pos Ec Carolum Regem ad repudiandam Synodum Nicaenam per errorem facti mo vii , id tantum ex eo colligi velim, Reges Francorum. cum Gallicana Ecclesia, eam iacultatem sibi arrogasse, ut de synodis re cipiendis. vel rejiciendis, disceptatio sibi libera esset , praesertim si per Legatos suos rebus gerendis non interfuissent. Qua ratio- ',' me usu, est Anastasius, cum de Synodi Trub lanae Constantinopola habitae canonibus loquitur, quos a ceteris patriarchalibus sedi bus repudiatos fuisse docet , nimirum qaia
massa eartim, cum ederentur, aut promulgans ,
aut consonos, .at satiem praesos invenia est.
driano secundo coacta est Constantinopola, canones aliquot edidit, qui a Gallicanis Episcopis non videntur statim recepti. Ete
via. lib. a. e. ii. nim H In marus Episcopus nunquam eo
rum meminit in epistolis suis , & Ademarus
Piliam, in pis. monachus Eng hsmensis laudatus a Pithoeo, quaedam contra veteres canones illic decreta fuisse observat. Plane mores in Gallia receptos, & iura regia, variis canonibus videtur synodus illa petivisse. Etenim Principuiti sussragia ab electionibus
Episcoporum arcet canone x II. Cum ta
men absque Regis consensu , etiam post Octavam S3 nodum , electiones in Gallia non fierent. Episeopos omnes sistere se Concilio Patriarcha iubet canon xvri. De que Prine ipum jussu impediri i cum tamen a regno discedere, & synodo interesse abs que consensu Principis, vetitum esse Gallicanis Episcopis doceat Hincmarus , dc plerique auctores post Octavam Synodum. Eodem canone vetatur ne synodus fiat prae- .u is sente Principe. quod moribus Galloruma adversabatur , qui Synodos in palatio ut- plurimum celebrabant, etiam sub Carolo Calvo , post Octavam Synodum. Electiones Fpiscoporum soli Clero , expuls s laicis,asperat canon xxii. Sed populum habuisse suas partes in electionibus, usque adseculum undecimum, omnibus notum est. IV. Hoc jure expendendorum eano num usa est Ecclesia Gallicana in Conventu Bituricensi a Carolo VII. Rege Franeorum indicto. Etenim cum a Legatis
Concilii Basileensis , quod apud' Gallos
tune Concili j Generalis nomine censeba- I duritur , Ecclesiae Gallicanae congregatio ro I, garetur vir decreta O satura ejasiam seri Canetly recipere , o observare , obseriurique facere mellit, decrevit praefata famia Congregatis decreti ipsa miserare, ad odos ess ais liciter recipienda, O Pa eum certismia, ea unitas fea interpreIasionisus accediranda congruere viderentών stititati s maribas Regni o Delphinatus predictorem. Isisas δε-oetu diligento maureque in steris, ac missu ris, censait eadem sacra Congregatio plurimis ex ipse, detre, o suistis recipienda , cum certis tumen Iura mod curionius. V. Non solum autem Gallicanae Eeele sat consensus expectandus est ut novi ca non es vigeant , sed Regi quoque ea sollici tudo maxime incumbit. Cum enim pars nobilissima regii muneris in tuendis cano nibus & receptis moribus versetur, Ec antiqui Patres eum ordinem secuti fuerint ut a Principibus confirmationem rerum definitarum postularent, praejudicio suo id Principibus arrogasse videntur ut novae leges executioni publicae mandari non post 1int, si eorum consensu expresso vel tacito destituantur , etsi fortasse quamplurimis Ecelesa, Gallicanae proceribus acceptae
fuerint. Neque obstat quod objici posset,
quemadmodum in abroganda lege per novae consuetudinis usum sufficit ut major pars populi in eam consuetudinem consen 1erit, ita etiam suffcere, ut novae leges receptat videantur , s numero vincant qui earum utilitatem commendant. Etenim di
versa est ratio Principis 8c Episcoporum. Illis enim de novae legis aequitate disceptare liberum erit. Sed de juribus regni , & de civium tranquillitate, quae novitate illa sor lasse concuteretur, solus Princeps decernit vi illius iuris divini quod ei tuitionem ca
nonum & consuetudinum antiquarum a
seruit , praesertim s legibus suis, aut deces
serum, moribusque receptas, canones illos adversos esse videat. Hoc est satis antiquum
Imperii Gallici arcanum ι de quo retinendo monuit graviter Philippum IV. Regem
s. , inquit, quod nastomodo patiamini Dod LPis in regno mestra H Did notam in tamat, quod remporibus praedecesserum usurum institvitam non serit, iri araenatam, mei ai ratam. De novis Bonifach VIII. & ceterorum Pontificum constitutionibus loquitur. Quibus
204쪽
Quibus in Gallia locus non fuit, ob dissi dium Regis cum Pontifice, ut observat
Glossator Ioannes Andreas in c.Generati. Deriectione. in Sexue ubi relato divortio Bo
ni facii de Philippi, objura Regalium, haec
addit i Iseo si caninm Aiqvios Consistitiones istas compiti ionis non fierens receptae in remo propteν istum com mersiam. Quae verba iecisa sunt ab editione Romana. Ceterum plurima: Decretales hoc sexto libro com
prehen se hodie vigent in judiciis, de se
'uenter apud summa Curiarum tribunalia 4 Causs dicis laudantur. VI. Duobus exemplis recentioribus regiae auctoritatis consensus necessarius esse probatur: quorum alterum e Concilio Ba Nirensi, alterum hΤradentino petitum est.
Ecclesae Gallicanae precibus 8e monitis sol licitatus Carolus VII. quae de recipiendis Concilii Basileensis Decretis tractata fue rant , consilio cum proceribus habito, post
quam omnia aequitati congruere vidisset celebri iὲla Pragmatica sanctione confirma vit, v Imque δά robur legis publicae, Con
cilii Basleensis rapitibus addidit. Quod eo
sensu accipiendum est, ut eorum Decretorum vigor non ab eo tempore quo Basileae edita suerant. sed a die promulgatae Pragmaticae Sanctio is obtineret, quemadmo dum edicto suo princeps invictis sinus eoia
stituit anno 144O. Concilij Tridenturi de finitiones fidei adinissae sunt Edicto publico, quod ea de re latum est anno 11 9. Sed De creta quae disciplinam respiciunt, non se vantur in Gallia , quia lege Principis destituuntur di quamvis praecipua capita, quae Gallicanat Ecclesiae receptos mores &jnra antiqua non in ingunt, comprehensa snt Constitutionibus regiis, quae hac de re variis temporibus editae sunt Quod gratum &acceptum suisse Summo montifici Clementi VIII. testatur Henricus Magnus selicis me moriae princeps in rescripto annI MDCv I. Cetertim nemo est in Gallia hodie, cui non perspectae sint regiae auctoritatis partes in canonum a Conciliis decretorum editione , cum frequentissim E totius Cleri Galli cani conventus Concilij Tridentini pro mulgationem a Regibus nostris supplicibus libellis postulaverit , ea lege, ut imperio
suo ea capita exciperent, quae moribus regni id est, Libertatibus Ecclesiae Gallica
Dae, adversarentur. Quorum desiderias Prin cipes, toto hoc negotio sepe in consitum prudentissimorum virorum relato , se ac-Commcdare non potuerunt. Quod non ita interpretari oportet, ac si contumaci animo eius Coneiiij communionem respuerent,
quam in negotio fidei sanctissime colunt
quin potius eam sententiam amplexi sunt studio tuendae Libertatis Ecclesiae Galli ea nae , quae in quamplurimis capitibus hujus Concilij decretis pessumdatur. Eam perni ciem non admissis synodi constitutis amoliritur us esse duxerunt, quam receptae semes auctoritati, quae pondere suo delleata ingenia premere posset, exceptionibus quibus dam jura Gallici imperii subducere. SanhLegatorum ab Henrico II. & Carolo IX. ad synodum missorum de regia dignitate
imminuta conquerentium secesso, non assimittendae st nodi consilium juviti existi mantibus nostris hoc n. alienum esse Avetere disciplina, de qua dictum s. ii. Quarin re exemplum Ioannis VII. sequendum putarunt, qui anno DCC v. canones se hIextae synodi nomine in Trullo a Graeeis editos, quibus Romanae Ecclesae consue tu dines quaedam convelluntur, suscipere renuit , etsi per Legatos Iustinianus Rhi notmetus Imperatot i3 a Pontifice suppliciter contenderet , arbitrio peranisso, ut quos vellet, canones expungeret. Non compono invicem Trullanam Synodum , quae a Beda erratica dicitur, & inconsulto
Romano Ponti Me habita est, cum Tridentino Concilio, qnod apostolicae sessis au ctoritate legitim E est indictum Ze habitum, sed prudentiam Ioannis VI l. cum Regum nostrorum providentia , qui tanto cautius juribus suis consulere debent, quanto minus illis in Canones licet quam Romano
Pontifici. erius est rebus detinitis o aris invitaec auctoritatem interponere. Ex eo est
qu1d Anastasius Bibliothecarius factum t Ioannis hac in parte non probet, quem scanonum emendatione, hamum fugitisa e 2 - Δ 'rimidam, cessasse scribit. quamvis a recentioribus hae e repulsa inter priclara Ioannis facinora adstridiatur. Itaque Concilii Tri- ,π- - 'dentini publicatio dilata est ad concordiam alendam , quae si alia aetate alios mo- res postulet, intestrum erit Restibus nostris
ea de re , quae uiui Iutura erunt decer
nere. t 'tu et VII. Aliquis fortasse existimare posset, tria illa capita quae hucusque variis proba tionibus 8e testimoniis vera esse ostendimus et
de necessitate promulgandarum & usu re cipiendarum legum ecclesasticarum , deque resil consensus adstipulatione , apud mnos quidem haberi indu Dilata , sed hane
sententiam a Romanis Pontificibus nun quam fuisse approbatam . & in earum opi nionum censum redigi debere quae inter H - -- ambas potestates sunt controversae. Sed i 'praeterquam quod excipere possim de gravium auctorum numero , tam Theologiae
205쪽
iet et De Concordia Sacerdotij Scc.
quam Iuris peritorum, qui constanter horum axiomatum veritatem profitentur, saltem quod attinet ad necessitatem edendet& recipiendae legis, qui nulla censura hac in parte perstricti sunt, id unum observasse lassiciet ad Ecclesii e Gallicanae rationes constituendas, hanc sententiam, quam asse. rimus, Concordatis esse Confirmatam. In . valuerat . ante pacta illa publica, haec opimo In regno . Decreta Conciliorum vel Pontificum legis vim per Gallias non obtinere , donec discussa dc recepta fuissem abh.,--. Eςςlesia Gallicana , di regil consensius au
is ea Maias. i. ctoritate munit, quemadmodum docent
conventus Bituricensis ec Pragmaticaear k.ias . Sanctionis verba , pluribusque probant -. Guillelmus Benedictus & Α rerius , qui
commentarios suos ante Concordatorum pactionem ediderunt. Huic sententiae Gallorum Leo X. ultro se accommodavit, ipsaque Concordata, post publicationem Macceptationem tantum vim suam habitura consensit , specialiter resiae auemnonu
mentione habita, mandataque Francorum in muria Ce is
Regibus Concordatorum execurione. Qua re cum ea pactio per modum contractus ini
ta sit, Omniaque & singula contractuum verba ad amussim observanda snt, ex utraque parte,nullum superest dubium quin opi nio de publicationis & aeceptationis regi ἱ-que consensus necessitate inter cetera Con cordatorum capita referri debeat. praesertim eum panicata PaPe hujus pactionis bo- AE a. .. na fide custodiri debeat, ut ibi cautum est. Iaa.ς
206쪽
postulat, ut hoc libro tertio edis seram quid Libertas Ecclesae Gallicana smiscet. Quod recte praestari non poterat. donec jacta essent illa fundamenta, de quibus hucusque actum e F Duo capita his verbis continentur, quae discutere si operae pretium: nempe quid Ecclesiae Gallicanae,& quid Libertatis nomine intelligatur. Qui bus dispostio veteris Ecclesiae nondum perspecta est , Ecclesiae Gallicanae appellatio displicet, quas membrum aliquod a reliquo corpore avulsum fgnificaret. Sed observandum est , episcopatus Christiani unitatem non dividi, etsi perplures provincias spar
tis inuleem, & ossieto eommunionis, Caathedrae principali B. Petri conjunguntur. Vae
Porri Ecclesae per provincias ab Apinos, sin 'ad exemplum Imperij divisae, in unum Dice
ceseos corpus coaluerunt. Dioecesim cum
dico, eo sensu eam dictionem usurpo, quae tune in civili & ecesesiastica administratione locum habebat, scilicet pro tractu quodam & diversarum provinciarum collectione, quae praesecto praetorio , aut ejus Vicario parebat. occidentis Imperium sex& aliquando plures huius generis complectebatur : quarum una erat Dioecesis Galliarum x v a . provinciis constans. Primi Omnium Valens, Gratianus, & Valenti nianus Imperatores, Episcopis unius Dice-
207쪽
ceseos ag exemplum Iudicum dc Honorato- II. Obscurius deinde Gallicanae Dicece rum concesserunt ut non solum in singula. seos nomen suit , quia ηb diversa Francorum provinciarum synodis . sed etiam in rum. Burgundionum, misgothorum . &generali totius Di eeeseos synodo in unum Italiae regna, in plures partes discerpta fuit. coitus, jure ordanario, sine mandato spe- Emersit tamen iterum felleioribus auspieiiscias, coire possent. Quod egregi E proba- sub EcclesiaeGallicanae appellatione ut eam tur e lege inserta CO dici Theodosano, vocavit Gregorius Magnus in epistola ad cujus haec sunt verba: si mos est ea aram Augustinum Anglorum Episcopum t stacilitiam, iidem is ne estiis recte sicis otii- mihi placer, inquit, v sve in Romana , e
s ibis titibus vi delictis ad ritigionis ob- inmeas, , quod pias omnipotenta Dea Faeeras rinnsiam se tinensiis, locisseis o a sal Diar- pqst, sollicite etigas. Gratianus legit G. N eseos f nodis avidi tar. Hujus loci sensum rum I sed apud Ivonem extat vera lectio , 'scholio suo Anianus perturbavit, cum sy- Gallicam. Ab omnibus deinde scriptoribus nodum Dicecestos pro uniuscuiusque Epi. celebratum est Ecclesiae Galli ea naenomen scopi conventu capi existimavit. Absurdh , quous sunt passim, non solum nostri Ful ut dixi , cum integrae & solidae Dioeceseos Dertus & Ivo Carnotenses Episcopi, fuge synodum hic pro more Imperij intelligi rius Abbas, Arnulphus Lexoviensis, ste oporteat. Has Dice ceseon & regionum phanus Tornacens s, sed etiam exteri, Otto synodos Concilium Constantinopolitata Frisngenss, Ioannes Sarisberiensis, Thonum at quot annis postea scilicet anno mas Cantuariensis Matthaeus Paris, & ipsi
CCCLXXXI. canone suo confirmavit. Summi pontifices in Decretalibus suis Aleia Tisis Ex ea Dioeceseon divisione manavit mos xander & Innocentius III. quorum tessi
ille. ut Episcopi non amplitis provinciis monia laudata sunt viris eruditis. Porro tantum distinguerentur, sed Dioecesibus, Ecclesia Gallicana non solum episcopalem, di Conciliis Diceceseon. Inde frequens sed etiam aliquando ipsam regiam dignita mentio Episcoporum Illyrici, Italiae , His tem complectitur, ut monui capite primo paniae , Ec Africae. Inde etiam Galliarum libri secundi. Eo sensu accipiendus est au
seu mavis Gallieuii Episcopi passim occurrunt, ctor vitae S Bernardi, clim Innocentium se . Γω. Θ1- , etiam ante constitutas synodos generales cundum a Gallicana Ecclesia susceptum seri 'ρ Dioeceston , quia scilicet extraordinario bat. quod factum fuit convocato a Rege Principum imperio in unum conventum Stam pens Concilio, in quo Bernardi mo- V ut iacch. aliquando cogebantur. Cuius rei probatio- nitu damnatus est Anactetus Antipapa de
nem petere possumus e Concilio Parisiensi sententia Regis, Episcoporum , & regni
anno CCCL xi I. cuius epistola synodica procerum.
ad orientales Episcopos damnatum a se III. Superest ut perspiciamus quid sibi suisse Concilium Ariminense & Saturnia velit famosa illa Ecclesiae Gallicanae Liber num Episcopum Arelatensem docet, his tas: quae , ut disputatio manifestior evadar,
conca ritisisse, verbis: suraminum εxcommanicatam as omni- a capite est arcessenda. Libertas Ecelesiae iti
sin Gastis is Episcopis caritas metira es noscat. varias significationes Aiffunditur, pro tem Concilii etiam Gallicani meminit 13 nodus porum & rerum diverstate. Ac Christia Ili1rici habita anno cccxxv ix. iis lite norum quidem omnium libertatem ali
ris quas ad synodum Asianam dedit i qui- quando complexa, duo quaedam significat bus testatur se omnino eadem sentite de fide ic liberationem a peccato. apud Ioannem,
- . .lteram salesu ν in Gallia. Et ne sin- Mosaicae Legis rigida observatione, apud gula testimonia singillatim persequendo tae- Paulum. Hic enim, post expositum liber dium lectoribus adferam , suffciet obser- tatis hujus typum in Sara dc Agar, conclu-vasse, Galliarum Episcopos, aut Gallicanos, dit ad extremum Nonsamus antistis, sed si . seu per Gagiis coni istius, a Pontificibus Ro- liseri. Merrare ἐπιαν cfri in nos libera manis diei eos qui Galliarum Dioeces con- vis, in eastase, O noti e rasias Iagos miraristinerentur & a ceteris Dioecesibus Occi- contineri. Deinde liberam conveniendi ad mamin dentis, scilicet Hispaniae, Africae, Italiae, cultum Dei & ad synodos facultatem. dcta .. o. a. 8c Illyrici, distinguerentur , ut videre est munerum immunitatem ab Imperatoribus en et is, .... in Concilio Tauritanens, in epistolis concessam , Eusebius. Optatus .& ceteri M- Zoetimi. Celestini, Novella valentiniani, antiquiores Libertatem Ecclesiae vocavere. Leonis de Getas j epistolis. Meminit etiam Vnde tandem essectum ut privilegia Cleri c. - .ν,. Gallicanarum Ecclesiarum Hilarus Papa cis aut Ecclesiis Principibus indulta, Li ii ι-- .. anno quadringentesmo sexagesimo secudo. bertuus dicerentur, ut videre est passim in
208쪽
Capitularibus Regum & in Tabulis antiquis. Quin Ec privilegia monasteriis con cessa, quibus ab Episcoporum iurisdictione
eximerentur , Libertates monasteriorum
dicebantur , ut patet ex Marculso & ex ip-sx Libertatum tabulis , At apud recentiores Graecos eodem sensu dicuntur monasteria libera , sive ψ is , ξρυσα, in Constitutione Alexij Comneni. Sed de Libertatis illo genere, quo personarum & rerum immunitas Eccleuis concessa continetur, Tomo secundo copiose disputabitur. IV. Succedit alia libertatis ecclesasti
factum ut sacerdotium & Imperium inter se commissa sint, populsque Christiani in Europa dirissimis & diuturnis bellis lugubria
ter attriti , clim Gregorius pro libertate Eeelesae restituenda, de Henricus Imperator pro iuribus Imperii retinendis, contenderent. Libertas a Gregorio vindicata iaPrincipes ab episcopatuum investituris arcebat quae deinde porreeha fuit ad eas immunitates significandas quae omnem omnino in personas& res ecclesiasticas auctoritatem Principibus adimunt. Gregorius VII. in dissidio eum Henrico passim libereae significatio, quam a Felice III. primum assertam Gregorius VII. ad plures articu los extendit . ut mox dicam. Sed prius expendenda est Felieis sententia , qui liber talem in eo constituit, ut Ecclesia sinatur uti legibus suis in causis Dei. Agehatur de Petro Alexandrino Episcopo ob haeresim Eutychia nam damnato, & de Acacio Constantinopolitano, quem Felixa communio ne sua repulerat quod absque sedis apo stolicae mandato Petrum anathemate solavisset. Legatis ob eam rem in urbem regiam missis Tenone violatis, Felix de contumelia illata conqueritur, suadetque Principi ut acquiescat damnationi Petri &Acaciji Pars , inquit, quod mobu sim astu, 3.7... dusiimione sit utile, si Ecessam Cau ID-
si inuistilo i. Hi tempore principatus senatis uti uisu ui , coia, i. ' nec Iiserruli ejus P quam permisiaris os sere , qua regni vobis resti it poteriissem.
Sei licet Basilisco tyranno ab Orthodoxis repulso ὶ Ceriam es enim hoc νebus me is esses Iurare, vis cam de caussis Dei agi ν, jaaerisi in constita iam , regiam voluntatem sacerdo-
tibia, chri fistidearis sidere, non 'referre, oscus3ιIa per eorum praesules discere potiusquam docere , Ecessa formam sqώi, non salesam itus squenda jura praesigere, neque quus, Zionilias veste dominari, cat Deus volsit clemensiam Iadmpiae demtionis costa simine rei ne dam mensara ea letiis dis stionis exeriiutar, euraris con amelium disodensis. Totum
locum consulto descripsi i quia graviter o Lfich sui Principes admonet, ne cum de fidei
negotiis agitur, auctoritate sua, quae in Ee-elesiae sublidium illis data est, decretis apo stolicae sedis renitantur, atque ita sibi hu manarum rerum fastigium noverint esse commissum, ut tamen ea quae divina sunt, per dispensatores divinitus attributos per cipienda non ambigant. U. Certissima est ergo regula quam Felix praescribit libertatem Ecclesiae in eo vera sari, ut legibus suis utatur in causis Dei. Sed Gregorius VII. eam libertatem ad certa quaeciam disciplinae capita extendit. Vndetatem Ecclesiae obtendit: Nosilitis esse ἀ- Grex L s p a. o ιαν , mulio tempore pro Iiserrule flanctu Ecessa deranare, Pam misere ac diabolice frietituti sebiscera. Eadem sententia paschalis II. respondit, amad Sugerium. Legatis Henrici, qui In vestiturarum usum retinere vo
lebat, Ecessam pretioso sanguine Iese Christriae Iam, O Aseram consti tum, nulti modo amisturi oponere. Golstidus Vindocinensis multus eii in ea controversa , & commendat libertatem Ecclesiae, quam prosectam contendit a Christo, hac collectione quae fortasse laborat vitio synonymiae: Iuando Eccisa seculari pose sus, selisior, sala ante W--- . domina erat, antista esset ν, ct qaam Chrisus Dominus EF Diit in crate or quaspropriis manibas desis savaine scripsit, chartam liberta
sus viad caiis in erute, osa sons Eccle persemetipsum dedit; at homines alias per peccatam fueros diaboli sermo, ipsa libria liseras s
etirem, unqadm lona matri demoris, ha--Γυν Messirini. Attamen sapienter monuit idem Gosfridus his contentionibus minui libertatem Ecclesiae , ideoque maxime cavendum ne nimis praefracte exigatur: Nam c. vi Rex es Romanas Fontisx , cam unus confraatium, riter 'o Regni consere aene, arier pro Messa Iiseriare, erigitar, regnam ilium cou-
se dinem os inere non potes, nec poteris, Euti his lis/rtaris ismittit plurimam. Infra: Haleas Ereti suam tiberiorem; sed summopere
dere , vas 'sum frangatam VI. Imminuta es et libertas Ecclesiae, si a Principum secularium imperio libera, ab Episcopis iniqua servitute premeretur. Quare Srnodus Ephesina Oecumenica liabertatem Ecclesiae in veterum canonum de antiquae consuetudinis observatione collo cavit advershs Antiochenum Patriarcham,
cum de Cypriis Episcopis controversia incidisset. Etenim Ioannes Antiochenus, post
obitum Troili Episeopi Constantiae, s quae
209쪽
urbs erat metropolitana insulae Cypri) ordinationem eius Ecclesiae usurpare moliens, hieras a Dion 3sio Duce Orientis ad praesi dem Cypri & Clerum Constantiensem im petravit : quibus praeceptum erat Clero, ut ab ordinatione Episcopi abstineret, donec judicio Synodi Ephesinae quae tunc temporis cogebatur , Ecclesae Constantiensi prospectum fuisset. Id stilicet Ioannes a Concilio se impetraturum sperabat, si res in te grae forent, ut libera sibi metropoleos Cypri ordinatio permitteretur , quia Cyprus erat una E quindecim provinciis Diceceseos Orientalis, quae t Nicaena Synodo Antiocheni Episcopi administrationi creditae fuerant. Qua ratione fultus Alexander Antiochenus , jam olim Innocentio I. retulerat, Cyprios Episcopos fatigatosArrianae impie tatis potentia. cuius virus Episcopos Antiochenos invaserat, non tenuisse Nicaenos canones in ordinandis sibi Episcopis, & asque adhae habere' sumptum, ut suo arbitratu eos ordinent, neminem consulentes. Sed minist. l. D Innocentius persuast tantum Cypriis, ut curarent iuxta canonum fidem, unum cum ceteris sentire novinciis. Atque hoc pacto contentionem non diremit, quamvis aliter
visum fuerit eruditis. Quippe N icaena synodus ita privilegia Antiochenae Ecelesiae in Orientem integra servavit, ut nihil de privilegiis Metropolitanorum detraheret. Epi. scopi Cyprij Ephesum accedunr, ut Ioannis
Antiocheni novos conatus repellant: eleiactum a se Rheginum in locum Troili do cent, & suae provinciae privilegia, secundum Nieae nos canones, servari postulant. Synodus Ephesina, prudenti interlocutio ne . docuit Nicaenum canonem utriusque partis votis suffragari . sed causae jugulum
in eo esse, an ex veteri more Antiochenus
Cyprios Episcopos ordinarit. Quod illi
nunquam factum magna contentione asserunt , sed a synodo provinciae perpetuo Metropolitanum constitutum tuisse. Itaque Decretum editum est, quo novus ille con
tus Antiocheni Episcopi reprimitur,Cy-
Episcoporum ordinationes ex ueteri consuetudine addicuntur secundum Cano- , i. a. nes. Observandus autem est modus loquen- ,.t' 'η di quo tentata innovatio contra canones& mores antiquos dicitur a s 3 nodo omnium libertatem attingere r quia scilicet exemplum illud trahi potuisset in conse quentiam, ad perniciem omnium provinciarum. Quare generaliter constituit syno dus r In aliis eriam Diarcessas O preminciis fervetur, ut nautis Episcoporum aliam pravimciam ac pet, quis amea ct ia initio sab saa melotectisorum suorum potesate non faerit , sedo s ais Mevaveris, mei per mim si satisnrit , ipsam restituas, ne patrum curiones praese ean ν . neve sub sacerdos praetexta munda- comae. FD. R
berras amiuatar, nam nobis donatis faustaeso Dominus viso Ieses Cirisus, o iam so . minam liberator. Vnde patet, non adversus solum Antiochenum Patriarcham , sed etiam adversus ceteros patriarchas consti.
tutum ne plus sibi licere presumant in suis Direces bus quam sit illis & canone & ve --
teri consuetudine concessum. Diceces s di---rΡ Ψ-ctio, regiones hc tractus provinciarum Pa.
triarchis subditos significat, ut monui. Quo sensu hic accipi ex eo manifestum est, quod canon Dioecesibus provincias sabjungat: Vadaarem, inquit, in alis. Diores o ct inomai s praetinens servetur. Quare Theodo- retus in Synagoge canonum, titulo primo, eanonem istum Synodi Ephesinae notavit, lib. ut probaret Ρatriarchis non licere prouin eias invadere.
VII. Hinc profectum est ut Feclesa Gallicana nomen libertatis ecelesasticae
usurpaverit , cum adversus nova pontificum Decreta. aut novos Episcoporum conatus, vel etiam secularis potestatis illici tam usurpationem, de antiquis canonibus aut moribus excipit. Quidam novitium nomen apud nos esse putant, quo ὰ tempore Regis Caroli V l. tantum usi fuerimus. Certum quidem est, tunc magnopere celebratum fuisse nomen illud libertatis, elim tempore schismatis, Romani Pontifices di- . a. uia . gnitati suae in partes dissipatae praesidiis unia Op. a.dique conquirendis intenti, Ecclesiam novitatibus quamplurimis vexarent , gratiis expectativis , episcopatuum & ah Daria rum reservationibus , Annatis, & aliis hujusmodi. Quae tempestas Concilium Ecclesiae Gallicanae eo impulit anno MCC CC v I.& Me cccxviii. ut a Rege, regni sui ia..ia an Ecclesiam, & viros ecclesiasticos ad Faum liberiorem antiquam O juris rammanis dispo-stionem restitui peteret. Unde patet vera &genuinati e finitio hujus libertatis, ex sensu Eeclesae Gallicanae , ut si nempe, usas antiqui jaris commaris. Inde frequentissime usurpatum fuit in constitutionibus regiis in actis Comitiorum regni in curiarum supremarum judiciis, at in cleri Gallicani conventibus, nomen illud Luenalis Ecesi Elcanae. Sed non est qu6d intra illud tempus usurpationem hujus nominis coercea
mus. Etenim anno MCCCLXXXV. idem Ca- Cori'. -
rolus constitutione illa celeberrima , quae μ ν euriae Romanae Cardinalium varias exa-
ones inhibuit, eo proposito id a se decerni testatur, ut Ecessa regni sui, inquit,
210쪽
Iici destas smisuri. Libertatem Christo Ecclesiae indultam trahit in argumentum,
exemplo Concilii Ephesint i quia scilicet Christiani a jugo legis Mosaicae liberati,
novis praeceptorum inutilium sarcinis non debent onerari. Quare cum haec libertas aeque hucis ac Clericis competat Libertas Ecclesae Gallicanae ad utrumque gradum laicorum 8c Clericorum pertinebit, ut Philip pus IV. Reu Francorum recte urgebat in disceptatione cum Bonifacio VIII. ante quam ab invicem disti derenti quamvis fateatur a Pontificibus 8c regibus libertates quasdam Clericis specialiter fuisse concessas, quae tamen jus regium tollere non de heant. Vnde monui superiore libro, Libertatem Gallicanam, si ad integrum Eccle sae Gallieanae corpus referatur , quod ex regia 3c episeopali dignitate constat, utriucque ministersi jura complecti. Eo sensu, rescriptis regiis bullarum executio conceditur , solenni illa formula, quod nihil adversum juribus 8c libertatibus Ecclesae
Gallicanae contineant, id est, nec privile giis canonicis Ecclesiarum, nec juribus re giis. Sanh reticere non debeo quod valde commendabit usum harum libertatum, nempe a B. Ludovico Rege Christianissi monomen Ecrem ipsam libertatis Εeclesiae Gallicanae restituta fuisse. De re ipsa nemo dubitat, cum edicto illo celeberrimo ca verit ut Ecclesia regni sui administretur fe nrim Mositionem Jaris communis , sacro .ram Coeiliarum Messa Dei, O murum sanctorum antiquorum patram. Nomen autem
extat in iis literis mense Aprili datis anno
M C c x x v Ii I. quibus immunitates Episcoporum provinciae Narbonenssalior simque confirmat, Ec auget, his verbis: Lvido mistis Dei gratia Rex Francorum , animess Bu
nnitus , Fusiis Melius suis , Baltimis , is
septimo. Sed debilitata in ceteris regnis canonum aueraritate, ut significaretur apud nos aliquam partem canonicae libertatis retineri, Libertatis Ecclesiae Gallicanae spe ciale nomen inductum est.
VIII. Quaeri solet an Libertates istae re. cte priuilegia dicantur. Attigit hanc quaestionem Leschasserius, qui erudite obse
vat synodum Nicaenam provincialium Ec- sam. Nic. e. a.
Hesiarum eximia jura e φιδιίων nomine complexam suisse, quae Dion γ sus Exiguus priυilegia vertit : Simititer apud Antiochi m, ceter que provincias, privilegia sementώνει- risis. Quo etiam verbo usum fuisse vete rem interpretem animadverti. Ceterum ad
Lesehasserit observationem addendum est, ante Dionysium, Leonem Pontificem Me tropolitarum dignitatem privilegij nomine passim cohonestasse , quem sequuntur Hilarus de Gelasius, Hormisda, Gregorius Magnus, Ioannes VIII. Leo IX. Grego. rius VII. quorum locis exscribendis non est quod immorer. Quin etiam Leo Imperator privilegium Metropolitanum 3c Pa. triarchicum vocat jura sedium , seu Patriarchalium . seu Metropolitanarum. I mover4 ipse primatus Romani pontificis privilegium dicitur a Leone primo , Gelaso, Nicolao , ceterisque Pontificibus. Quae jura eximia , ideo privilegia dicuntur, suo dceterarum Ecclesiarum iuribus praecellant, de a Christo ipso, ab Apostolis, aut a synodis sint olim indulta. Vnde ab Hincmaro de ceteris Ecclesiae Gallieanae Episcopis privilegia a Canonibus decreta dicuntur, verbis e Leone I. peritis , scilicet ut in eo disserant 4 privilegiis quae a principibus, aut etiam a Summis pontis cibus concessa - . m. erant Ecclesiis. Quo vero proposito Metropolitani Episcopi privilegia canonica privilegiis apostolicae sedis auteri vellent, docet idem H in emarus in epistola ad N Lcolaum e privilegia orem fris . U.tio η μὴ eda, ω cnon irio peris, tit misi non ivificenι ροι erion Hoeta MD Romana Ponti om ique metropoli seri canceiant, O nec alia mela I vis, quam Ecclesia Remoram regatum est via. 13 ex antiqxo , mihi Drgiri seci li/ὸν peri , n/ e ' appeto. Sed Dia non stam diartes , sed etiam pura cla mea inter das regna sitis dubias Registis halerar dimis, o res misi sommissa Ereti bas asi ν Ecclesia Galiscisna, o eis Fene g-- sub matiorum Principam pose sale conjacende nι orandam consuetadinem Ecclesia m a- videntar, de Pisis nihil istii param viriti aris Ur Ante ista tempora. libertas canonica Ecclesia nostra pars sissere; qaia veteres con dicebatur in Gallia , uius canonum nulla motiones jam pri siti apia quosdam subra vi vel impressione editerea imminutus , ut tur, Hs nomis decretis ramatis o animales μου constat E Privilegio eoncesso Ecclesis pro- mines territi, quiddam reverentius contra Ee vineiae Burdigalens s a Rege Ludovico ju- Hesam indignitati mea commus m agerent. Ceaniore anno millesimo centesmo trigesimo terum quando Reges sub tempus inaugura.