장음표시 사용
241쪽
quaesita tueri possint. Eam praescriptionem Coneordiae Sacerdoth & Impetij necessariam esse non existimo : cui sum ciet in conniventia illa, & benignitas apostolicae sedis erga Gallicanam Ecclesam , per singulos quosque pontifices paci publicae consulentes, prudentiae consuetae ossiciis continue
tur. Attamen non est dissimulandum quid hae in parte a viris doctis sit disputatum. Theologi enim quamplurimi existimant, E sola Papae tolerantia nec Papae consensum colligi, nee jurisdictioni eeclesiasticae prae-
e. e.. -... iudicium aliquod inferri r cum malia perpa-d M. Depe h. aientiam tolerantur, qa. s dedaita serim iηjadiciam. non desereat reserari s ut inquit Innocentius III. Quorum verborum senten. tiam eos assecutos non suisse viri eruditi
P. e. . .. . . ac contendunt. Etenim certum est E domini
patientia legitimam praescribendi caussam praestari, ita ut emenso praescriptionis spatio ius integrum acquiraturi quamvis interim patientia domino non ossiciat, quin rem suam persequi possit. Quod in caussa Romanae Eeclesiae loeum habere docet caput secundum de praescriptionibus , cujus sententiam ita concipit Ioannes Andreas: Gei tarnitas Pristiti non Aous Eces sis, donee sis
p riptam. Itaque, ut colligunt illi, e patientia & tolerantia Papae oritur legitimus titulus, qui perficitur praescriptione. Hoc
c. u. 3 -.. D. etiam alio capite Alexandri III. probatur,
Hecretam a judicibus delegatis pensio
a. iudic. nem uni re collitigantibus, quae summo jure Constare non poterat, confirmat, illam tolerando Nos eum Me adhibiti moriramine
sotiramus , inquit ille. Quae dicta sunt in genere de tolerantia Papae , maxime locum habent, clim ad vitandum scandalum de contentiones cum principibus, ecclesasticis juribus connivere videtur. Quia valde interest Reipublicae, scandala vitari , cam
nonnusta pro vitiatrare commani conra juris asperiratem, ex aeqvitiaris mos erad ne tolerarim nur, ut verbis Decretalium utar. Vn-N- . latim, de Navarro post D. Thomam placuit, ad
extinguendas lites . ex quibus scandala oriri solent, justam esse causam dispensandi in prohibitis & vetitis. Sed de hoc dispensa
tionum genere secundum mentem veterum multa dicemus sequentibus capitibus. IX. Constituto in Ecclesia Gallicana Canonum , Decretorum & consuetudinum receptarum usu, nihil aliud expectan dum erit a nostris quam ut se dissiciles de tetricos praestent, si qua, in re gravi, immutatio acciderit. Cum enim plerisque populis innata sit vetustatis retinendae cupido haec est Gallorum indoles, ut iisdem semper legibus uti velint, quemadmodum jam
olim obseruauit Agathias. Quare cum pru- RO dentes monuerint magnos in Republica fluctus excitari legum receptarum mutatio
ne dubitandum non est quin ad leges ee clesiasticas haec regula trahi debeat. Et nim quae in genere dicuntur de perieulo DI- ,. quod ex sesibus immutatis sequitur. Au 'gustinus ad consuetudinem ee lesiasticam
siri. Quod potiori jure ad canones referari debet , qui negligi non possunt sne ma gno dissidio, ut eleganter observat auctor
constitutionum apostolicarum e uos e no-nes vobis consiluimas, Disopi. Vos darem inris perseverantes, salii erils, O pacem sale sitis Aon obedienses mero, paniemini, o pe petuum bestam vos .am gereris , par ae inobedientia d Lias per mentes. Vnde canone 22 2II, xxxiii. apostolico, quo Episcoporum inter se ossicia praestrahuntur,recth adjicitur, his observatis concordiam retineri, si otis -,a..-- --νοια - Hanc regulam Leo Ia eleganter expressit in epistola ad Maximum Antio
ιιν pueris is diri, nis μὰ canonitas reverentia inremerata μυριών. Unde videtur hausisse Symmachus Papa quae ad Episcopos Galliae scripsi, qui hujus sententiae memores, viam quae illis ad concordiam a summo Pontifice praemonstrata est, quantum fieri
potest, sedulo ins stunt. Sedis apostolicae in- s ...ναι u.
si ista radicanda sellieitan. , inquit vi δε *μὴ 'commilia animo is Ecclesia, qtiae tiro orbe diffas es,pervigili cara truciemtiae. Quae tunc ρυ- ripae adolesit, si ea qua a parrisus prima sua
aras fas quos reveremo obstruet Non incognita fuit haec antiqua resula Decretalium conditoribus, qui cone orcham novitate eonvelli professi sunt. PIemnque e e -- -- dis Miam parians nomisares , inquit Hono . . . - . tius III. Quare Celestinus III. antiquae consuetudini oeferre maluit quam dissidiis caucsam praebere , inducta novitate in provin
dini o obs ista consuetudini defrendam, in Pam a udis di ea aem o sodalam popa li flatuendam Dadum is istia novisure. Hae benignitate utuntur quotidie Summi Pontifices erga Ecclesiam Gallicanam i cujus
varias consuetudines ideo non convellunt, uia cum ejus administrati ni eas commmas esse videant, eis aliquando Decretalium iure desciscentes, malunt dissimulare hoc vulnus , quam novitate inducta, dissidiis & ostensionibus oetasonem praebere.
242쪽
Francoram non censentur rima cata per Bialam , ex
I. T O , dissimulanda hoe loco mi hi videtur gra. issima dissicultas, quae saepissme a quamilurimis rerum no .strarum miniss aequis aestimatoribus moveri solet , ab hae tolerantia consuetudinum no .strarum recedere Pontifices idque publi-ch quotannis testari solenni promulgatione Bullae illius famosae . quae fit die coenae Domini, unde illi nomen. Anathemata enim addicuntur quicunque rerum ecclesiastica rum iuri dictionem ad se trahunt , etiam praetextu gratiaνam iliis eo cessuram. Sed viii grauissimi caussam nostram egerunt, ita ut longa oratione non sit opus. Id unum tantum praefabor, antequam illorum ver-ha referam, Reges nostros vel ex mero jure regio quam plurima ad suam suorumque magistratuum cognitionem traxisse, vel ex
Jongissima consuetudine, & Romanae sedis tolerantia, id iuris sibi quaesivisse. Primo casu, clim jure suo utantur. a Bullae ictibus
tuti sunt. Secundo vero casu, eis daremus
formula illa generali comprehendi Reges nostros, cum scripto damnati, facto ipso &continuato tolerantiae effectu absoluti sint,
recte sequitur ad summum, minas tantum exeommunicationis injectas, & podihs conrutestationem public E adhibitam, ad repe tenda quandoque iura sua, a quibus fortasse praescriptione eadere posset Ecelesia Romana quam ut Reges nostri anathemate seriantur. Praetermitto regulam illam generalem, de qua disseruimus libro H. cap. xvi. J legibus ecclesiasticis provincias non obstringi, in quibus promulgatae & usu receptae non fuerint , ut accidit huic Bullat, eui exceptio illa apud Gallos objici solet Quamvis enim ea sola respondendi ratio suis ceret alio tameti modo a minis illis sunt tuti Reges nostri , quibus Romani Pontifices indulserunt, ut nullis censetis teneantur a sede apostolica inflictis, qu
cunque verborum formula conceptae lant,nis disertis verbis cautum sit, Reges Francorum iis quoque comprehendi. Qua de re copiose alibi. II. Praeter eas rationes, aliud quoque dc egregium superest nobis remedium , quo omnem hujus Bullae metum a capite regio, & eorum qui vice sacra judicant . arceamus. Nempe consuetudinis antiquissimae usum
vim privilegh sortiri superilis probavimus.
eis nullae proferri possent privilegiorum tabulae. Porib et si disceptetur inter Iuriscon sultos an privilegium semel a Principe in sim uia .rat. 3.dultum rescindi possit sine caussa , nullus ta via. t ii, lammen dubitat quin privilegia quae propter
merita conceduntur, in contractus natu ram transeant, ideoque revocari nullo mo
do possint. Tot autem tantaque sunt in Ro manam sedem Regum nostrorum merita, ut privilegia consuetudine firmata, per Bullam in eoena Domini Regibus nostris non adimi profiteantur Bella tminus Ec Suares quos laodavi capite superiori. Quibus addo Navarrum, ut in Ore trium hoc verbum stare possit, His deriaruris, inquit, ulliι pri miLgia dissa etiam Registis. Per quod Alliari posses de Iuducibus Galliarum, qai j δυκι CD-ricos pro pona sve driatione armorum , s otiis casias, quss vocant primitigiatos. Equidem a sit,is docile ab iis assensuras , sie qa.dρυ- sapponant privilegia ita esse remunerauria os
sequiisum a se magnis impensi suuias oforonarum praesturam; sme quod ι immemoriatia , o super criminibus timitas concessis, e Lia. an avidiri deleoni, Ddiris sisActissmi D. N. νelinquo. Periclitari non potest Regum nostrorum cauta, quam Navarrus Summorum Pontificum judicio relinquit icum praeiudicio suo Clemens V. ostenderit quid successores sui amplecti deberent, quando de Franciae Regum negotiis agitur. Nempe proniores esse debent erga res
243쪽
nostras, ob magna Gallorum in sedem apo
stolicam metita, quam in ceteros Reges. e M. it. De Apud Clementem enim . Mινώιι, ut ille lo-
geni oram stiorem praeclara meritis meruerunt, meruis ratam νe uolarem pumis ae devoti .ssmeritias, ut tam Regem quam regnum oeciali famore rosequere tim
mia quaedam jura in rebus eccles asticis notanti Reges obtineant, quae ceteris Principibus hodie non competunt. Quod nulli mi rum uideri debet qui privilegiorum multitudinem ex ossiciorum magnitudine metim
tur. Conturbaret profecto Ecclesia Romana , nec suppeterent illi facultates qui bus eum Gallorum Regibus decideret, nisi liberalitatis & persectae donationis titulo
immensam beneficiorum suorum molem in eam contulissent. Si ergo liberalitate Sum mi Pontifices rependere volunt quod ex mera donantium liberalitate consecuti sunt. non est cur ceteri Principes nobis invideant benigniorem erga Reges nostros Romanae sedis remissionem. Certent nobiscum libe ralitate, tunc integrum illis erit de privilegiis quoque nobiscum certare. Porro tanta sunt ismque illustria Regum nostrorum non solum erga Pontifices, sed etiam erga sedem apollo licam beneficia, ut si taceam,
praevaricari, si ea recenseam , importunus in narratione rei notissimae esse videar, praesertim cum in eo argumento accuratissime versatus si summa eruditione & pietate an
,. - - ' fgnis vir Ioannes Morinus , qui magnitudi-α,-- in nem secularis imperij quo potitur Eeclesas.. --, ἐν L. Romana a Regum Francorum munificentia profectam ostendit, fines provinciarum s Caunia collatarum investigat , commentitiam
Constantini Donationem evertit, temporum illorum historiam solertissime discutit. Quare non dubitat Regum nostrorum in Romanam sedem beneficia cum beneficiis a Constantino Ecclesar collatis conferre. Constantinus enim ab infidelium tyrannide Ecclesam Christianam liberaviti Reges
Francorum ab Ecclesia Romana servitutem , qua ab Imperatoribus premebatur, armis luis depulerunt. Constantinus Chri stianos libertati restituit Reges Francorum durum Graecorum & Longobardorum iugum perfregerunt, quo cervices Summotarum Pontiscum deprimebantur. Constantinus infamia damnatum quondam Chri .stianum nomen, splendore adjecto com mendatum reddidit, Romanamque Ecclesiam aliquot latitandiis & reditibus auxit Rege, Francorum primi, solique, merum mixtumque, imo di summum imperium in aliquot provincias eidem Ecclesae contule runt , eique tranquillitatem procurarunt, contra in sestas Graecorum haeresi in cho rum quotidianas minas, Acadverssis impetum Longobardorum. Horum beneficio
tum conscius Paulus Papa scripsit Pippino Resti eiusque filiis: Usi omnes rapiti, nos i mu α' in
IV. Ut autem quod Aicturi sumus hoe capite, facilius intelligatur, observandum est, evocatos a Narsete Longobardos, in Italiam a Gothis ereptam & Imperio resti tutam irrupisse, Alboino duce , adeo seliciabus auspicus, ut regnum in Transpadanis regionibus , regiamque Ticini constitue
rent. Fama gentis concussus Imperator Iu stinus II. Longinum Exarchi titulo ornatum mittit anno D L di i x. qui hostium impetum exciperet, & Italiae statum ordina
ret. Ille praesidia in praecipuis ciuitatibus constituit, sub Praefectorum imperio , qui
relicta veteri Correctorum , Comitum
Praesdum, & si qua alia esset, appellatio
ne, Duces militari nomine dicerentur, &ab Euarcho penderent qui Ravennae sedem suam collocaverat. Hinc Roma, Neapolis,
Beneventum, Spoletum, Duces suos acceperunt. Anno D C c x x v. Lui randus Rex Longobardorum attritam superiori
bus bellis Exarchorum potentiam, & dissi
diis intestinis laborantem, evertere studuit, Ravennam capit, & diripit. Fugatum Paulum Exarchum , Venerorum copiae in urbem atque ditionem reposuerunt: md At stulias Rex benigniore fato usus anno DCC . Ravennam iterum Obsessam ad deditionem compulit , Eutychium Exarchorum ultimum ceteris urbibus destitu tum, in Graeciam abire coegit. Ravenna capta, Romam sibi obnoxiam putavit . e
dem jure quo Exarchis paruerat. stephan papa conditionem tributi rejiciente, Urbem invadit. Sed Pippini Regis Francorum auxiliis, bina expeditione in Italiam illatis, Aistulfus ad modestiam redigitur a restitutis non solum Romanae Ecclesiae patrimoniis quae nefarie invaserat, sed etiam Exarchata Ravennae , & adjunctis provinciis quas
V. Has provincias Romanae Ecelesae Pippinus donavit, eis a Legato Imperatoris Constantinopolitani rogaretur impen- sissime ut eas Imperio restitueret. Sed generosus Princeps pietatem suam laedi pastiis non est, neque a liberandae Eeclesiae Ro manae proposito dimoveri, quam Graeci, haeresbus infames, aeque premebant, ac Longobardorum
244쪽
Longobardorum avaritia, & ambitio. Qua - 1 uso a 'ha re postquam Legato denuntiasset se bellum adeo arduum non suscepisse nisi in B. Petri honorem , donationem scriptam Exarchata tus Romam transmisi anno septingentesi
a. . - ..,-- mo sexagesimo octavo. Contenderunt per
aliquot annos a Pippino Constantinopoli tant missis Legatis ut res donatas Imperio rol:, institueret, sed immotus permansit . eam praeia..is cipvh ob causam, quod fide Christiana attanta Geriis violata . tuta sub illorum principatu esse non posset Ecclesia Romana. quem admodum illi per epistolas suas identidemi suggerebant Stephanus III. & Paulus Pon tia Tn. . tigces. Donatio vero Pippini ita poeniten merac da non erat quin tres provincias, Picenum, Flaminiam. de ,Emiliam. & in iis vistin ti
praecipuas civitates complecteretur , enu
meratas ab Anastasio & a Stephano , in quibus Rauenna Ancona, Bononia, & Fera raria eminebant. Desiderii Longobardorum Regis ultimi audacia iterum mota sunt arma in Adrianum Pontificem , Ferraria, Faventia. Comaclum occupata: ; iamque Desiderius Vrbi infestus minatur. Ponti sex in illa rerum calamitate, patriae donationis evictionem a Carolo Nagno Francorum
Rege petit i atque ita Desiderii impietas,
Gallorum arma in se provocavit: qui regni fortunam Ticini seeum obsessam, deditione tandem in Carolum transtulit anno septin gentesmo septuages mo tertio. Novo reno auctus Carolus, non solum primam ippini beneficentiam confirmavit, sed immensis quoque largitionibus eam variis temporibus amplificavit, ut testanturAnastasus& Adriani epistolae. Tufeiam solidam cum insula Corsca, Capuanam provinciam sive Campaniam , Beneventanum & Spoleta. Num Ducatus & provincias venetiarum de Istiae. antiquis donationibus adjunxit: quae hodie in varias dunastias discerpta, a Romana Ecclesia per temporum iniuriam fer homnia abjudicata sunt. Tuscia a Ducibus Florentinis majori ex parte occupatur,
Corsica a Ianuens bus i Venetiarum &Uriae provincias Respublica Venetorum &Austriaca domus partitae sunt. Neapolim, Campaniam. Aprutios, & Apuliam reti net suidem Hispanus, sed seudi jure. in quo Gallicanae liberalitatis vestigia ui persunt. Existimabit foeth aliquis munificentia illius omne decus in Pippinum & Carolum ita redundasse, ut in hodiernos Reges nihil praeter honestam recordationem derivari possit, ideoque ut obstrichim quidem Romanam sedem summis Caroli Magni bene seiis nullum diffiteri possit. ita propagatum in hanc usque aetatem obligationis hujus
vineulum non sine pudendae adulationis sus picione dici posse videatur. sed cum donationes modum , conditionem. & legem ac cipiant quas donator dicere voluerit tem p re contractus i videndum est an id fuerit Pippini & Caroli consilium, ut in futurum quoque regno suo prospicere r. sane inumniemus , ut perpetuum erat beneficium, neque iis quae usu consuli untur rebus mobili
bus, aut quae functioliem accipiunt in suo genere , sed rebus soli, & immobili prouin clarum possessione constabat . ita quoque Pippinum Ec Carolum aetemam expectasse
in gratiam regni Francorum, naturalem adsenta,em obligationem. Eam vero legem a Pippino dictam,ut res donatae pignus quoddam essent aeternum mutuae inter Romanam sedem regniimque Francorum benev lentiae, docet Paulus Papa in epistola ad Pippinum. Laudata enim eius Principis constantia, quod Graecorum munera respuisset. & donorum suorum perennitatem Ecclesiae Romanae spopondisset, subiungit De assera iraque paritate or dura sone, quam merga vos o contum a Deo prauatim noti QM . raram sissere dinoscimur, credimas jam vos plene esse fatu factis. Pro quo , ct a tiori centi ratione. Deum caeli testim proferentes, in ea nos euritasὼ dilectione, qtiam eam sanctae recondistionis domo On--ο notira seriissimo Ste phano Papa, o per eam eum omnibus Pomi cibus , mos, me υν Moles, O cancta mesaea
proles, atque universam regnum Francorum,
avique in em secati conservare spopondsis, ornos etiom arque nostras sacra Des Ponti res constemur esse permanseras ,pro exutistisne sun- EI, Dei Ecclesis, strii oruod is issensione. Caroli quoque eonsilium luculente explicat Anastasius, s recte eius verba capio, A st, ..haeum donationis suae instrumentum corpori B. Petri manibus suis imposuisse dicit, pra missma eas eia, ctarerna nom nis sui O re
VI. Ludovicus Pius Imperator benescia patris &avi Sardiniae & Siciliae dona tione cumulavit: cui dono hanc legem ad didit . ut electi pontifices post consecratio nem suam Legatos suos ad Reges Francorum mittant, qui inter eos amicitiam. c - . .
ritatem, & pacem socient, ut ille loquitur. Reliquam Apuliae pa tem & Calabriam lsarracenis & Graecis Ludovici II. armis ereptam Carolus Calvus Romanae Ecclesiae
concessit, ut testantur Annales Fuldenses, A viles risuis
una cum mero jure supremi dominii sine
consortio Imperatorum retinendo. As istoaatem die, inquit Eutropius Longobardus, rux lux orta. horarisscis consesadines regia δὲ iratis nemo 'Regum, nemo Imperatorem adquisivit.
245쪽
ris, ut pacem Regibis praeuret. S. Perem ut terremu Deti . Gretarius Italos compescuit a riaeuiane. III. C.ne sirii. Greeorum historieorum eum L sinu. uaa ratione intelligendam viae. ν Pad attine Grari , Gregorium ab Imperio Aiaxisse nolineia Italia. cum Exarcha redit in gratiam, ct ejus ἀπιεινὰ tem Roma qMaqtie restauravit. Leonem non ex is unica i , sed Gregorias III. gen ratibas Misis. I V. Le. IN. Ecclesiis Ramnis patrimonia ἰ-as . Eorum redistis . . Theophane. au'reperim explieisas ah Alemanna. Ou em error an donasione Laia
Loonii , e ni imperium eo Merant, o R.'abliea -- m amplexi sumi ut putet . GH rio III. ct a naria. Eaearcho pulso . Aistassus Rex R. ma mina εών. Lurius Constamini Conon mi in vi em ario nis. Stephanus III. iv. s. inungit ad ripereκὰ mRasennam a Longobardis. Auxilium ρὰ ii as Imperauis Orientis. sub eHus imperio Roma ha sis. p. iit. Cam nulla stes prae 3 e Graeia, Stephanus arma pinitii implorat. VI. Immaratio ἰn Romana viais administratio,. ρ. 3 iactariam Fippini . est donationem Exarchaos. Vna eum provinciis, Pippinas eantvilia Eex G. R. maa. Parriciat s .ignitatem ct aam, etiarem. Fabi rivitis quatrue Romanorum delatus Pippino , elemone R. L.ous P trietis in soliΔm obdit . Raman. Misit i. ct Registis Francoram. Fraba rnrνies istam ea lusum fuisse a Pippino. ex Hadriama. Mnde quoque matriciatus au toritas ostendirur. Commia isto Patriciatas Romani probasar ex epistoIis Gisia ripa. VII. plenam a ini bationem raram etsi tum iri ti,s. Roma posthac Pontifices exercem: ut pinet. soli, Hadriani I. Ceteriam nondiam reverentiam Im peria Cp. debitam avo aerant. quod ostenditur ex Vistolis His iani. Inde petitar ratis evir Parriciatus Ioram eoliatus fuerit Stephano a Pippino , ct iis i Eris. ear etiam in donationibus mentio Romana vi hi, Iucta non sit. Administratis Rom. Ponti iam pro his ν quo ae e Ludoviri P vinariam. VIII. patricia tis Romanoram concessas retibus nos,ἱs, aequoj re cum Patrietata Exarchorum . e facto Hadriani, e literis Carali ad Leonem III. O .x
'inhaias. Populas Rom. sacramemum fidei prastast
IX Aniibentis Romam a carora musas, xt deviricisque Patriciata confirmando eum Leone tνacta Patriciarum veritim in Aminatum urbis. saod ni Marrateranensbas picturis , ex eonjectura M tibrii. Tane dyctias Leo III. a Romanis Dominus No set i ct Cariatis qώοque. CHas esse Heior eivisa, Romana, a Pa Ia Diaeono. X. Ex Me 9.minia gradias factas ad Imperatoristit Iiam. Eum Carol. Pontifex eanturit , jure surrimi .amin 3 . qua periebatur in Romanam cilitatem. Noailum institiait, sta instavi vis. Qui foetus erat ἰη dominio, d. Da dentias. alisaia detrivit. GH-lum adorastr. Tane omnino ἀβessum a Gracvrum λ- perio. Explicatas Theophanes. XI. p. 3 imperitim Huram caroti , eo ratum Amini' re ansit. Cariatis reos capite damnar Romae, qui rei .rans I sis majestatis erga Leonem. Cononiam quoque probariar e eonstiturione Loiham , qui legem candit Romanis ex avictoritate Papa ct Da. Sentenis ita iliis, tui . Caratas C Ous consenium amovit.
rem computarionisus adhibuerant omnem auctoritatem se larem a Re bas Francoram trahunt.
I. π N enumeranda rerum donatarum
serie , Romam ejusque Ducatum consulto omis , quia vix constat quo pacto
Summorum Pontis eum dominio adscripta fuerit. Attamen si attentius rerum gestarum ordo expendatur , ad illius arcana cognitionem perveniri poterit. Nicolaus Ale
mannus id unum sibi expedire visus est
Carolo non fuisse collatam. Quo autem iure a Graecis ad Romanam Ecelesam confluxerit, omnino dissimulat. Vir doctissi mus existimat Carolo accepto serendam Romani Dueatus donationem. Sed non
minor restat difficultas discutienda, de jure Caroli , qui nec bello a Graecis Roma
nam civitatem ut ceteras quasdam provincias, repetivit, nec in eam jure Longo
bardiei regni aliquid sbi vindicare potuit. Quare paulo altius historiae series repetenda est , maxime cum illustriores aliquot
eventus, nondum satis plane discussi, occurrant. Leo Isauricus Constantinopolit nus Imperator, insensus Gregorio II. non ob novas opiniones, sed quod novum censum agi in Romana provincia non pateretur , eum per Marinum Spatharium Ducem Romanum, deinde vero per paulum Patricium & Exarchum interfici curavit. Sed impius conatus auxiliis Longobardorum & Spoletanorum elusus est. Census il
le , cujus exactionem Gregorius impedivit, erat capitatio et smilis quam Siciliae de Calabriae indixit i de qua hare sunt Theopha
246쪽
tam imposuiι in capita tertia partis populorum Siritia vi e Calabri . Misso deincie edicto
quo imagines dejici praecipiebat Romano Pontifici gratiam suam Leo pollicetur snesariae definitioni subscriberet. alioqui suo
gradu quantocyus pellendum minatur. Gregorius statim se adversses fasilem Prin
cipis animum parat, monetque Pentapoleos& Venetiatum exercitus ut ab ea impietate sibi caveant. subita rerum conver so , omnium mentes ad Pontificem tueri
dum inclinatae, ab Exarchi obsequio destis cunt,& delectu suo quique sibi Duces prae
ficiunt, ut testatur Anastasius. Tunc ergo Ducem Romana provincia , quemadmodum & ceterae, suo arbitratu, id est, procerum delectu, habuit; qui eodem jure uteretur in administranda republica, quo Duces ab Imperatore missi II. Si quaeratur quaenam suerint partes Romani Pontificis in Ducis creatione . non obscure responderi potest ex Anastasio procerum suffragiis electum , quemadmodum in ceteris civitatibus. Arramen ea erat Summi Pontificis auctoritas, ut illi in e negotio licuerit quod libuerit. Ceterlam si de ordinario jure agatur, ea omnia a Senatu popul6que Romano peracta sunt. Nul lum enim imperium in Italia vel in Romana
provincia exercebat Romanus Ρontifex. Verum tanta ejus erat apud omnes reveren tia, ut dissiciliores Principum controve
fas componeret, & bellorum pacisque momenta temperaret. Hoc observat Grego rius II. in epistola ad Leonem ι docetque Pontificis solium Romae eo consito constitutum, ut pacem Orientis & Cecidentis conciliet, seque medium, veluti parietem quendam in tergerinum , Principum colisti sonibus interponat. Addit . universum Occidentem oculos ad se conversos habe re, & ab omnibus Oecidentis regnis bea tum Petrum terreni cujusdam Dei loeo haberi. Quid ergo tantae auctoritatis viro non licuit in nova Romani Ducis constitutio. ne praecipue cum ad ejus tuitionem , &religionis securitatem , haec consilia cape rentur. Sed aliud est majestate nominis &dignitate sedis aliquid a volentibus impetrare , aliud jure suo agere. quod nondum Gregorio competebat. Voluerunt Itali in apertam defectionem erumpere, & novum Principem creare. Sed Pontifex intercessit & hortatu Luitptandi Regis in amicitiam rediit cum Eutychio Exarcho, esque suam auctoritatem, teste Anastasio , restituit in
III. Ex iis quae retuli componi potest
discrimen quod intercedit inter Latinos Historicos & Graecos. Theophanes enim, ZMY-- laeumque secuti Zonaras & Cedrenus, do .cent Gregorium II. Romam atque Ita liam ceterasque Occidentis provincias ab obedientia imperioque Leonis abduxisse. Nostri vero constanter asierunt eum inof I' scio populos continuisse, & in fide Imperio debita. Itaque dicendum est, ex haeresia Gregorio damnata occasionem quidem sumpsisse Italos pellendorum Ducum ab Imperatore constitutorum, & vectigalium retinendorum. Sed ille tantum abfuit a re bellione fovenda, ut Exarchum in integrum restituerit. Vel plane dicendum est. Grae eos scriptores ea omnia velut in unum fas cem conjecisse quae diversis temporibus ac ciderunt, remque totam ad Gregorium II. retulisse, cujus origo tantum inde peti de-hear. Revera enim Gregorius II. Leonem binis literis monuit, sed non excommuni. cavit, quamvis ita ferat communis opinio, quam nos quoque secuti sumus libro primo
cap. I. I. Iv. Gregorius ver5 IlI. monitum per literas suas Principem, inter ceteros, non autem nominatim , excommunicavit in Synodo Romana.
nia Eeclesiae Romanae in Calabria & Siei lia sita in fiscum redegerit; quemadmodum observant Adrianus & Nicolaus, qui ea
in eamini ab sequentibus Imperatoribus, hi hetiam Orthodoxis, repetiverunt. Eorum patrimoniorum reditus annuus auri talenta Mubaeit , tria & semis conficiebat, ut ait Theopha- - , is ines: Appestata patrimonia sanctorum principum Apostolorum, qui apua vererem Romam in meis nerusione fiant, istorum Ecessis Iam olim per- - .ci Q, a
rio pablica sumi jussit. Sciunt omnes patri- :monia illa Calabriae & Siciliae, latifundia a I
suisse quae per Defensores eo missos Summi- νε- ξιν. Pontifices curabant, ut patet e variis epi
stolis Gregorij Magni, vel, ut loquitur Nicolaus, diu omnia per familiare vis regere sa-deLAL Attamen Nicolao Alemanno viro
eruditissimo placuit, ea patrimonia. census te. n. palle
& tributa fuisse quae ab Imperatoribus Ec clesae Romanae , non munincentiae dc largitatis nomine, sed ut jure debita penderentur. Atqui e Theophanis verbis, quibus
innititur, contrarium colligere poterat, ni ita tua,. . etsi alia deessent argumenta. Qua enim ratione Leo hanc auri summam aerario inferri praecepit, si a fisco solvenda erat, & non , - .a pati, M
aliunde exigenda 3 Nec selicius illi cedit Iul: e zo
coniectura cum existimat Ludovicum his/- pium donatione sua restitutile Ecclesae Romanae ea tributa quae illi quondam, Impe r
247쪽
ratoris nomine, Exarchi persolvebant. Lm exercitu instructus quantoeyus adveniet ad L.M;....is dovicus enim de iis pensonibus, censibus , tuendas Italiae provincias urbEmque ipsam. M. ia . . .
& donationibus loquitur, conceptis verbis, Cum autem nulla spes praesdij E Graeeia quae Reges Longobardorum e Tuscia Ec superesset, unieum salutis subsidium Ste
Ducatu Spoletano exigere soliti erant, quas phanus censuit Gallicanae pietatis arma im- - . ..i ia
a regio Longobardici regni aerario recidit, plorare. Crenens, inquit Anastasus, at ima de Romanae Eeclesae liberaliter dedit. penati potestia nassam sis sub eniendi auxi. 27 V. Latifundiorum & patrimoniorum ca- tium; tunc decessorum exemtio, Regem fiet piones ab haereticis Principibus prosectae Francorum suis literis ad auxilia mittenda lnon ahalienarunt Pontificum animos quin sollicitavit. Hue usque Romana civitas, ii Imperii majestatem colerent , ut patet ex chi calamitatibus belli vexata , imperium T. Q.: epithola Gregorij III. ad Bonifacium, quae Constantini Coeronymi agnovit. Hi data est i eranti Domino piis o Auraso V I. pippini de Ail ulso victoria, &eol. iis tiara is di. Leone, imperi, ejus aBns micesimos riis, sed latus Romanae Ecclesiae Exarchatus . sta se consan/ino Imperaure ejus stio anno vice- tum Romani Ducatus immutarunt. Si ta- Iraeet e. o. Stephanus quoque Patritius de Dux bulae foederis in Carisiaco icti a Stephano M., Mia.
Mitisu, la .ri Romanae civitatis celebratur sub Gregorio cum Pippino extarent, non esset laboran
-- III. Ee initiis Zachariae. Hic Pontifex qua dum de conditionibus, quas ramen ex even- tuor oppida, quae a Romano Ducatu Lon- tu colligere licet. Monui libri pii mi eapite gobardorum Rex Luitprandus avulserat, ultimo, a Stephano fle Proceribus Romanis restitui impetravit, ariecto viginti anno, Patriciatum Romanum Pippino & ejus filiis rum foedere. Ticinum profectus, iterum collatum , ut vice versa Pippinus Stephano exorato Rege, infestas Longobardorum Exarchatum spopondit. Non opus est vera copias finibus Ravennatum ab Eutychio borum circuitu. Pippinus non solum pro- Patritio & Exarcho rogatus avertit atque vincias Ravennae suDsectas, sed etiam omis duas partes territorii Caesenatis a Longo nem Exarchorum dignitatem de imperium haedis invas reipublicae restituendas obti- Romanae sedi contulit , quod Romanaenuit , tertia parte pignoris jure retenta, do- quoque civitatis administrationem comple nee Legati redirent, quos Constantinopo- ctebatur, quae summae iurisdictioni Exar-lim Rex Longobardorum miserat. Non chorum parebat. Pippinus quoque Patri potest liquidius demonstrari retentam hae clatum Romanum suscepit, id est, eonsor tempestate a Summis Pontificibus Imperij tium imperii in Romana urbe & provincia. curam & imperatorios magistratus Raven. Quod in hac calamitate Romani liberumnae de Romae rebus administrandis praefuis- sibi esse putarunt, propter necesssitatem deia se, ita tamen ut spes omnis conservandae fensonis, s ne injuria Constantinopolita Italiae in summa Pontificis dignitate collo- norum , ut inferius dicetur. Itaque duobus cata esset. Quare Zachariae iterum labo- in solidum Patriciis exinde Roma paruit randum fuit adversiis Rachim Regem Lonia quod deinde continuatum est subImperato gobardorum, Romanae provinciae infestum, ribus occidentis, ut statim dicam. Hac no quem oratione sua exuit armis de sceptro, va animadversione res alioqui obscura po- ω ad monachicam vitam amplectendam terit illustrari Quod quidem apertius erit ex impulit. quotidiano usu die nationum patrimonii re
Hactenus foedera satis henecesserant, & gh, quibus saepissime reditus annui tantum dignitatis pontificiae ratio habita fuerat, & jurisdictio ordinaria transferuntur, sed chm etiam Aistulfus foedus in annos unde. aliquando etiam Ducis vel Comitis digni cim pepigisset. Sed potentiori, belli caussae las una cum imperio confertur. Hujus ge-t f i .u non defuerunt. Ravenna capta, Eu chio neris erat Pippini munificentia. Non enim pulso , ut anth dixi, Stephanus Pontifex a solas provincias de civitates, sed solidam rata. foedifrago Rege ipsaque Roma petitur. Exarchatus seu Patriciatus dignitatem conia
..... .. i. Nondum Romani deseruerant Imperatoris tulit. Cujus rei testis est Hadrianus I. qui fi
pziz: .. obsequium. Adest missus Romam a Con- Carolo postulavit ne Ravennianos vel Pen
stantino Copronymo Ioannes Silentiarius, tapolens es, ad se commeantes , sine ponti et ..., eum literis ad Papam 3c Aistulsum. Lega ficiis literis susciperet, &s qua de te contum Ravennam adeuntem comitatur Pau. quererentur, ad judicium Romanae sedis e Tolus Diaconus, frater Stephani III. ut pro- eos remitteret, ut integer de illibatus peruia vinciarum restitutionem impetret ab Ai- maneret Patriciatus a Pippino eollatus. Sed stulso, sed frustra: Quare Stephanus suis praestat integrum locum describere, ex quo quoque Legatis cum Imperatore, lichthae- ideonstabit quod proposui.& praeterea quae πι --. - retico , summopere contendit ut valido tunc esset Patriciatus fgnificatio, nempe
248쪽
summum imperium cum dignitate conjun-
ratis , o mesra excessentia amplius confirmavi imponere satagus: Dia, ut fari estis, hore P. hietastis mesri a nobis inora sititer conser--δών, etiam optas amplius fore se sonoris nsimili modo ipse Paniciatus A. Petri fatoris mestri, rum a sanctae recordationis Domno Pupina magno Rege genitore metire in Friptis in tura rancessus, ct a vobis amplias coninmis
' stis, inre gabili 1are permaneat Patricii dicti, illo seculo, de superioribus, qui provincias cum sumnaa auehoritate sub Principum imperio administrabant. Hinc Narses Patricius in Italia, apud Iustinianum i Sa lomon patricius Africae, apud Victorem Tunnunensem , Priscus Patricius Orientis, apud Gregorium M. & alij apud auctores, quorum testimonia sunt nomisma. Eius ge neris fuit Patriciatus uterque Romani Pontificis 3e Regum Francorum. Communio
v.'E 2 ' hujus Patriciatus patet ex epistola Senatus populique Romani ad Pippinum, qua juxta
Regi, illius monita profitentur sesiatis senios esse Romanae Ecclesae & Pauli Papae, quemadmodum se eias Pippini inscribunt. Ex eo etiam manavit quod Paulus Papa ait Spoletanum Ducem ejusque Satrapas in Ide s. Petri O Pippini sacramentum praeia
hi, isse. Reamsai l. .ha VII. Itaque post ista tempora plenamta . . M in rebus civilibus administrationem Romae Pontifices exercuerunt , nisi rebellionum motibus aliquando impedirentur. Vnde εὐ- d. statim atque Hadrianus I. electus fuit, quosdam proceres exilio damnatos per tumultum revocavit in urbem , alios e care
iari. ribus dimisit, teste Anastaso. Deinde cum de Sergij seeundicerii nece ulciscenda age retur, Ptimares Ecclesiae, & iudices mili tiae, Hadrianum adierunt, enixe rogantes ut de reis quaestionem fieri decerneret. Quorum alii quidem erant adscripti clero, alia e lateo ordine, de inter ceteros Leonatatius Tribunus. Tune, inquit Anastasius , pri- fias sanctissimas Pruse precisas judicam tini
mirasae pvati Romani, ja1φι contrudere ante fusam Caluatim Ctibicularium se praenominaus mamos Praefecto arsis , ut more homicida meos coram unimesolvati examinares. Auchor vero nefandae illius caedis Paulus Cubicu larius , Ravennae tanti facinoris poenas luit. Cetersim non dissimulandum eth. Pontis ces ea tempestate nondum ab Imperato
rum maiestate e len Aa recessisse, & iisdem eonditionibus cum illis egisse quas Exar
chi de patrich olim implebant. Id colligi-
tur ex eo quod Hadrianus poenam capitis a paulo amoliri cupiens , illi exilium indixit , deportarique in Graeciam jussit , sed plenam criminis indulgentiam , de deportationis locum , ab Imperatoribus post ut vii r quamvis literae perlatae non fuerint, dolo Ravennatis Episcopi. Ad risi fecisset gemonem sam cons sino es Leoni Aor tis magnamque Imperasonias, inquit Anastasius. AM cans de ipsus Serri carci impia morte, a/
que deprecans eorum Imperiistimes menIiam tit
demendisti em tanti reatas in avita os ripi O in i a coriis panisas in exilio mancipatam resin eriprisciperent. Extat in Actis sepat imae synodi ejusdem Hadriani epistola ad Constantinum de Irenem , qua illos tan quam dominos verbis quam submissis assatur, ut dubitari non possit quin supremum imperium Principum Conuantinopolita norum agnoscerent. Vnde patet ratio cur Pippino a Romanis collata fuerit sola Patriciatus dignitas , vicissέmque Pippinus
Stephano solum Patriciatum contulerir, non autem regium vel imperatorium nomen , quoniam , ut dixi, nondum Graecorum jugum omnino deposuerant, ideoque iisdem dignitatum titulis utebantur quos Imperatores conferre solebant. Eadem ra
tione in donationibus pippini, Romae nulla mentio faeia est i quia sine iniuria Imperij,
ejus urbis proprietatem in Romanum Ponti fieem specialiter transcribere non poterat, quemadmodum ceteras Exarchatus
provincias, quas jure belli a Longobardi, eripuerat invalidis ad ea bella suscipienda
de recusantibus Graecis. Itaque satius visiam est Patriciatu collato, imperium Exarcho rum in ceteras provincias, & per consequentiam in Romanam civitatem , ejusque Ducatum , transferre i majestate ImperqOrientalis non omnino laeta. Hoc suum esse consilium Pippinus satis docuit iis lite ris quibus post collatum Exarchatum , Senatum Populumque Romanum monuit ut constantiam fidei suae B. Petro de Patito 3 ς' ι Pontifici demonstrarent. Praetereas probationes quae petuntur ex historia, Ludovicus Pius, in donationis instrumento, satis testatur ante sua tempora possessam a Pontificibus Romanam provinciam, non solusnά Leone, cui concessam a Carolo vir doctissimus putauit, sed etiam ab aliis. Etenim Paschali I. qui Leonem exceperat, Concedo, inquit Ludovicus, per sae paetam confirmationis mina. sicas a raderesseribus mestris asque nunc in me is potesate s dytione i nisi ιρο dissuttiis omitatem Romanum cam Duram so M. etsi non omnino anxie de variis ad
ministrationis gradibus sollicitus fuerit.
249쪽
VIII. Restat ut aliqua dicamus de pa. triciatu Pippini & Caroli. Superilis obser valuin est ex Hadriani epistola, utrumque Patri elatum aequali gradu stetisse. Nec profecto ulla ratio evincit cur novam Patricia. tus senificationem comminiscamur, alienam ab eius seculi usu, ut de Regum nostroruire dignitate & auctoritate detrahamus. Quare iterum dico, merus Patriciatus Romanorum Pippino a Stephano & Romanis per electirem collatus est, quo defensio 3c patrocini M. cclesiae Romanae praecipue . m . i. e. . continebatur qua de re alibi diYiὶ sed praeterea etiam integra & solida Patricii di .gnitas & auctoritas. Hoc professi sunt Romani , quando Carolum a Papiae obsidione Romam advenientem, veluti Exarchum& Patricium susceperunt: Ossium isti ejus Mina t. s id est. Hadrianus) dirigens votarundas cruces , id es , Igna, scat mos es ad arctam aul Pruricium fisi piendum, eam eam ingre i honore suscipi fecit. Post obitum misti. .a his. Hadriani, Leo II l. statim a pontificatu siis., eepto suae electionis certa rem reddidit Carolum, de obedientiam illi atque fideli
is isti . rem tatem spopondit ut docent Caroli steroe
ad Leonem, apud Alcumum. Quae obedientia non ad personam Ponti
et T. 2 scis reserenda, sed de populo Romano in-
- relligenda', ut ego quidem existimo, taliatus egregio Egin hardi loco , qui dissi e ulta tem omnem de Patriciatus auctoritate sol vir. Roma , inquit, Hadriano destiam, Leo . ... i. - γηου - epit. Et mox pre Lemus suis
aiahar,f. Fides illa de subjectio populi Ro
mani, jure Patriciatus debebatur Carolo, quam novis sacramentis adhibitis confirma ri Leo cupiebat. In eam rem missus est An. z. - gilbertus, cui non hoc totum Carolus man QV. davit, sed etiam ut tractaret eum Leone quid ad stabiliendam utriusque potestatem necessarium foret. eum sibi esset in votis si Σ - - foedus ictum cum Hadriano renovare eum Leone eius succestare.
αα za . Trachatus habiti cum Carolo mo numentum Leo posuit in pictura illa qua . triclinii a se in Lateranensi palatio aedificati
cameram exornavit. Extant ex opere veris
miculato imagines S. Petri, Leonis Papae,&. . . .. f. Caroli. Sed & Petrus in solio. dextra uor
sta sviis rigens orarium Leoni, dc sinistra vexillum Carolo. Adsunt quoque inscriptiones hujus negoti j interpretes , hanc, Sanctissimvs D. N. Leo Papa. illinc, D. N. Camis Regi. Ni- eo laus Alemannus existimabat aliquid arcani hac tabula significari, scilicet transsa- CT UT
tionem Imperi j ad Carolum, εc restitutio .- autem fit
nem Leonis in sedem suam. Goldastu, een ip οῦ Σ suit historiam rei gestae insinuari, nempe
electionem Papae, & vexillum Patriciatus ab eo missum ad Carolum. Mea vero conjectura haec est , innovationem quae post colloquium Angilbem cum Leone in Romanae civitatis imperio accidit, hae tabula posteris designari. Patriciatum enim uter que, Leo 6c Carolus, in dominationem veris 'terunt. dc supre inae jurisdictioni quam exercebant . proprietatem & dominium Vrbis adiunxerunt. Haec est honoris stabilitas , &Patriciatusfirmitas, de qua constituenda conia silium iniri volebat Carolus. Nullus Pontificum ante Leonem III. Dominas Noster in- scri plus est , ut fatetur Alemannus. Postilium , eo titulo in scriptis & in acclamationibus Pontifices Domini Nostri apud Romanos audire coeperunt. Ad perpetuam hujus rei memoriam, nomisma quoque cusum est: in cujus altera facie simul aerum Petri cum clavibus humero impositis, in aversa haec inscriptio expressa est, D. N. Moi Puae.
Titulus domini j vetat ne Leoni I. tribui possit, ut placuerat Illustrissimo Annalium
conditori. Domnus quoque dicitur Carolus 'in hac inscriptione. unde fluxit ut Paulus L
Diaconus, cum breviationem Festi Carolo Σα - nondum Imperatori dedicaret, Romuleam
X. Hic dominii titulus Leoni &Carolo adscriptus, gradus fuit ad Imperij dignitatem adipiscendam. Quod accidit post quatuor
annos. Cum enim Romam se Princeps contulisset, ut injuriam illatam Leoni ulcisc retur, vicem tanti beneficij Leo rependens,
ut loquitur Theophanes, Carolum Imperj-ia corona auxit. Id tactum die Natalis Domi. D 'ita',
ni, inter Missarum solennia, cuncto Roma no populo acclamanter Carais Augasio. Dracoronato, mag- ρορε sic. Imper Iori Romano- raran, visa, v/ctoria. Quaeri solet magna contentione, quis Imperium Carolo contuleiarit. Duobus verbis Anastasim eam contrO- Aiastita, in .riversam dirimit : Ab omnibus canctitatus es m. Imperator Romanorum Sane ut dissi tendum non est tanti momenti negotium sine consensu populi Romani, cujus maxim E interis erat , confici non debuisti , ita negari non potest quin praecipuae partes essent Romani Pontificis; non solum ratione unctionis des acrae inaugurationis, sed etiam ratione novae auctoritatis quae tunc Oarolo conferebatur. Itaque verEdici potest, Leonem III. contulisse dignitatem imperatorum CarO
250쪽
tot quam noti instituit de novo sed jure sinpremi domi ij, quod Romae obtinebat, in
ruderibus antiquae urbis latentem restaura
vit. Qua in re de suo quoque aliquid contulit. Etenim qui antea consortes erant & λ-cij ejusdem dominij. nunc inaequali foedere conjungi videntur in detrimentum aliquod
Ion risciae dignitatis. Quare statim post il-am renuntiationem Carolus a Leone Pontifice more antiqviorum Principam adoratias effiac deinde , -υso Patrici, nomine, Imperauro t. h. REMI. Augustas appellarus; ut observat Egin hardus.
Adoratio illa pro hominum conditionibus varia. Infimae sortis homines purpuram Principis , aut pedes, hi manus, pro suauisque dignitate, Patricii vero pectus, eo stulabantur. Leo pectoris vel etiam oris osculo novam Aug. sti dignitatem prosecutus est. Et Carolus ipse ut splendorem sbiadjectum testaretur, omisit patricii nomen & imperatorium assumpst. Tune aperthprofessi sunt Romani se ab Imperio Graeco mim discessisse. Quae ratio Theophanem
X I. Attamen consortium dominij obliteratum non est, eis accessione dignitatis in Carolo pontilicia majestas aliquo pacto premi videretur. Quare post Imperium sucrat . t Ani . ceptum Carolus ut ma esuris Iasa reos capite damnavit Romanos illos qui vitae Leonis insidiati erant. Qua sententia summum Leonis in urbem imperium suumque san civit , maxime clim precibus Leonis poe-- nam damnatis condonasset. Conscirrium
αὐ- quoque dominij probatur luculentissime
ex constitutione Lotharii Imperatoris, qua prudentissim E eavet ut populus Romanus delectum unius legis faciat , ex cujus irae-z- .gsia seripto judicia peragi possint. Perturbata
enim erat ratio judieiorum ob multitudi nem populi e variis regionibus in urbem x . . confluentis, qui Longobardica, Francica 1 - ---ο. vel Romana lege, pro suo quisque arbitra-
di 2 o tu . nune hae . deinde illa iudieia reddi
contendebat. Praecipit ergo Lotharius, ut quam legern ex illis populus selegerit, ejus praecepta sectetur ι cujus violatae poena illi infligetur per ae Uurios m Ponti is O nmsram , inquit Lotharius. Carolus Calvus
Imperator a Ioanne VIII. renuntiatus, consortium illud amovit anno octingentesmo septuagesimo sexto, solidumque jus
in civitatem Romanam sedi apostolicae tribuit. Vnde post aliquot annos conquereia p. n. . hatur Eutrolius Presbyter Longobardus jura Ee consuetudines regni a Carolo in
Pontifices transcripta , adeo ut qui vice . . . Imperatoris praefectus erat Romanis, tunc illis subjectus esset. Quare eleganter Conta Mia. M- διώ-
stantinus Porphyrogenia era Imperator CP. p. iuYta seculi sui statum scripsit circa annum
non gentesmum decimum quartum . triginta anni, post Caroli Calvi liberalitatem, a Rodiano pontifice Romam iure domin q
da gravis dissicultas quae oritur ex donatione Ludovicipii , qui nihil sibi auctoritatis neque in Romanam provinciam neque in ceteras reservavit , praeter solas pre-ees Ec in errassionem suam erga Pontificem, si quis a judicibus oppressus ad se consu geret. sed nostrae sententiae hoc nihil ad versatur , quin potius Regum nostrorum pietatem commendat. Etenim Pippinus Patriciatum Ecclesiae Romanae contulit, id est, supremam administrationem, reser vato sibi quoque Patriciatu suo. Carolus Magnus ex foedere cum Leone inito , do minium administrationi adjecit , dominio quoque s bi in solidum retento , absque usu- fruetur quod illi eum Imperatoris digni. tale magis confirmatum est. Ludovicus communionem exercendae iurisdictionis. quam in gravibus saltem caussis , patris exemplo , exercere potuisset, ab Imperio removit. Solum supererat jus regni, idesh, potestas condendae legis, & s dei sacramen to firmatae praestatio , qua Lotharius usus erat. Hoc dominii consortium , quod in hoc articulo superesse videbatur , Carolus Calvus in Romanam sedem summa libera litate contulit. Inde fluxit mos ille adno tandi Pontificum annos in subseriptionibus diplomatum. Antea enim silis Principum annis temporum ratio constabat, juxta Novellae Iustiniani praescriptum. Quod secuti
sunt omnes Romani Pontisces in actis publieis usque ad Caroli Magni inaugurationem. Tunc enim substituerunt Orientalibus, Cccidentalium Imperatorum annos, non adhibita sui pontificatus annorum computatione. sed post seculum nonum, jure illo regio us sunt Romani Pontifices in suis L
diplomatibus. Et si enim Iudaeorum Ponti- orie i Miris erfices ea praerogativa fruerentur ut eorum
nomina in actis publicis adnotarentur,idemque jus obtinerent olim Sacerdotes Augu- α , hi states Nicopoleos, ut docet Arrianus , at- - Erasi e r. . tamen penes Christianos solis Imperatori bus hoc dabatur. donec Pontifices Romani
hoc quoque jus sbi vindicarunt, postquam soli supremo urbis Romanae dominio potiti sunt. Quare constanter asserere licet, quid