장음표시 사용
341쪽
tione cognitionem hujus caussae ad Roma
nam sedem pertinuisse fatetur Clemens IV. Pontifex in epistola ad Ludovicum Regem
Cam Comes Gosenas ex caussis a saeclum apo soticam ratione Idripertinentius per felicis re cordarionis Papam praedecessorem nostram terris sis es honore privarus , sis meritis contrare
rem furentiam excepisset Episcopi quoque in secularibus negotiis jus in Gallia aliquando dicebant, etsi judicibus regiis eorum senistentiae repudiarentur. Quod graves contemtiones accendit, praecipuδ sub Rege Philippo Valesio , de quibus agemus accurath tomo seeundo, & argumenta partium expen demus , nova quadam methodo adhibita, quae observationibus e vetere disciplina petitis illustrabitur.
malam iaministrationem exigere. Non erat ea meris
I. VADAM attigimus libri secundi
capite tertio de Bonifacij octavi &Philippi quarti dissidio, de quo paulo accu
ratius nunc agendum est, non ad sugillan dam alterutrius famam, sed ut e statu quaestionis inter illos controversae sciamus quae nam esset Ecclesiae Gallicanae sententia, &qua ratione tuendae Libertati reeli pro spe xerit. Sed ante omnia, rei gestae series exponenda est, juxta fidem manu scriptorum co dicum , quorum ope vir illustrissimus & em ditissimus Henricus Spondanus Appamia rum Episcopus historiam istam concinnavit; ex qua decerpemus quae ad rem nostram pertinebunt. Anno millesimo trerentesimo Inuitatus a Bonifacio prae ceteris Ρhilippus ut subsidia in terram sanctam mitteret, quam Cassanus Rex Tartarorum ab imperio Sarracenorum ereptam occidentalibus
se restituturum legatione missa pollicitus fuerat )Flandricum bellum caussatus, se nec eopias transmissurum , nec decimas a Pon tisice indictas exigi passurum professus est eo quis d ips pecuniae necessariae essent ad
belli finitimi sumptus tolerandos. Hanc ocia casionem, quae praetextu pietatis non carmbat , Bonisa eius, aliunde Philippo insensus, squ6d Columnenses Pontificas hostes opud se benignh haberet, quodque belli Flan
dri ei curas non deponeret, iuxta conditio. nes a Bonifacio arbitro compromissario di istas i avidE arripuit, ut Regem censuris premeret. Anno itaque sequenti per Bernaridum Episcopum Appamiensem Legatum
monuit Regem ut Orientis expediri ni in tenderet, nec decimas in eum finem indictas converteret in alios usus, neve Ecclesiarum vacantium fructus sbi retineret , conferret ve praebendas, uel libertatem ecclesiasticam vio)aret , depositionem commmatus,ni monitis illis obtemperaret.
II. His mandatis a Legato lichi auda eius denuntiatis Philippus non violauit jus gentium illo in carcerem detrusO , ut plerasque visum. Sed post obitam legationem dimissus Episcopus. de crimine majestatis defertur apud Ρrincipem, his criminum elogiis, quod adversus Regem cum Aragoniae
Rege de Comite Fuxi conspirasset, deque pellendis ditione Tolosana Francis eum isto convenisset, saepdque iactasset urbem Ap
pamiarum non pertinere ad regnum Fran corum, Regem esse monetae adulteratorem,& e spurii, oriundum. Haec & alia quaedam
majestatis crimina cum idoneis testibus probata essent, Rex conventum regni in urbe Silva nectens indicit, & de omnium tam Clericorum quam laicorum sententia Epis copum Appamiensem eo accersitum, in e
342쪽
stodiam dedit A1gidio Archiepiscopo Nar- retur. Attamen unus ex illis Petrus Flotta bonens, ipsus Metropolitano. qui eum sus sumina capita exscripsit, quae illo epistolio cepit, territorio sbi concesso ab Episcopo continentur quod hodie sub Bonifacit no Silva nectens , de consensu Archiepiscopi mine ad philippum circumfertur.
Remensis. Quae omnia Rex pontifici per IV. Ceterum convocatis totius regni co-Legatos, e quorum numero unus erat Pe- mitiis mense Aprili anni uccc O. expositus Flotta, renuntiavit , professius, etsi lia ta sunt coram Rege Bonifac si constia. reg berum s bi fuisset de Consilii sui sententia in num Franeorum l bi remoratiuν subesse as
reum animadυertere, maluiue tamen exem- serentis & damna a Rege illata regno emen-plo decessorum tem totam illi significare I a dare satagentis in Concilio eam ob rem a se quo contendit ut reum privilegio clericali Romae indicho. Episcopi& proceres se con exueret, debito supplicio facinora sua ex ssio & ope Regi adfuturos spoponderunt inpiaturum. ruendo capite & honore Regis regnique Lia III. Excanduit Bonifacius iussitque bertatibus*juribus. Decreta legatio trium reum e custodia seculari eximi, de pontificiae Episcoporum, Novi omens s. Constantiena
tradi , de obiectis illi criminibus inquiri a s s, dc Biterrensis, cum literis ad Pontificem. Narbonens Archiepiscopo & Episcopis Bi- quibus se novis de inauditis illis verbis quae
terrens de Magalonens, factamque inqui- regni Francorum libertatem imminuunt,stionem una cum Episcopo ad se sub tuta valde perculses testantur ι rogantque ut custodia miti . His addidit literas ad Regem concordiae regni & Ecclesae consulens, li- contumeliosas, per Archidiaconum Narbo teras illas tractorias seu synodi evocatorias nensem Notarium suum perferendas: quae revocet; quibus Regis regnique majestatem 4 C mite Atrebatens coram Rege in ignem maxime laedi videbant. quod de regni ad--rin Q conjectae sunt, ut testantur Ioannes Villa ministratione in Concilio disceptandum es-αnius & ipse Bouisa eius; qui ex hae contu . let. Philippus quoque brevi quodam episto
melia sedi apostolicae illata ait se adlevo. lio dolorem suum acribus verbis, & fis ira canda omnia privilegia eidem Regi, liberis, iis convicio in Bonifacium conjecto, ultus fratribus , & oscialibus indulta compul- est. Extant in codice manuscripto orationes
sum fuisse. praeterea Episcopis & Capitulis a Bonifacio de Cardinale Ρortuens ad Le. Ecclesiarum cathedralium regni, Magistris gatos in Consistorio liabitae , ex quibus ge- zzz in Theologia & in Iure, synodum Romae nuina Pontificis sententia colligi potest. θ ο
indicit ad Calendas Novembres anni se- Proposito Genes eos illo decreto, ciuod Deuι 1,.quentis MCCC a. ut eorum consilio dam. conjunxit homo non separet. Bonifacius coni
nis ει injuriis quae Clero, Nobilitati, &vni mendat vinculum caritatis quo regia uinversitatibus a Rege inferuntur, mederi pos Francorum ab ipss Clodo vel primordiis si, & de reformatione Regis & regni sta- cum Romana sede obstringitur, quod nulla tuere. Formulam quoque alterius epistolae ratione violandum sit. attamen dolo perni ad Regem deserendae conceperat, qua do- ciosi&scelerati hominis Petri Flottae falsam cebat Regem subesse Ecclesiae graviter pee- epistolam stippostam fuisse , quasi stilicet casse Clericos & subditum sbi populum ve- pontifex Regi mandassuet ut recognosceres rixatido & licet a sede apostolica frequenti at ipso. Sibi. qui a quadraginta annis inbus literis & nuntiis monitum, erratorum Iure veriatus esset, perspectum esse duas po- curationem neglexisse, in propriis caussis jus testates a Deo institutas. agris erro διὸνὸιsbi dicere, nee conqueri apud Pontificem, velposset credere , tantam finairarem, ramum in
licet de juribus ecclesiasticis agatur , muta spientiam sisse vestis in cupite seo pinus,
tione monetae, aliisque vexationibus, regno rase, qώod in nulla vellei usi parebar mon/m perniciem intulicti collationes benescio- Regis. Regem tamen negare non po e insistrum At reditus vacantium Ecclesarum usuri Ponti ci seseam ratione pectuti. Pludibusque passe, libertatem eeeles asticam imminuisse, de beneficiorum collatione & aliis capitibus
M pleraque alia patrasse iob quae restituen- locutus, a Concilii indictione jam facta seda , ad synodum Episcopos & Doctores non recessurum , sed potius se illam innova Galliae evocaverit, ut salubrius negotia regia re declaravit , pro sons suis Ecessuram . M-ni ordinare posIet, quo Rex mandatis suis os, o regni. Eodem sensu Cardinalis Por instructos procuratores mitteret , alioqui tuens s peroravit, vindicata Pontisci pote- eorum absentiam divina replente praesentia, state de temporalibus quibuscunque iudi sei prout superna ministratura esset gratia, candi, ratio, peccati , ita ut j. temporalis processimina. Sed epistola ad Regem perla potestatis si penes pontificem, usas autemta non est, hoc exemplo , id exigentibus re- & exectitio actas penes Reges. giis Legatis, ne plutippi an uous accende- V. Hinc constat Bonifacium non id
343쪽
quidem sibi usurpasse ut regnum Francorum Romam se contulit. Ea vero puit animorum ad fetidi servitutem demistum , a sede apo a commotio advershs Pontificem, quod reg- stoli ea hominii de fidelitatis nereti pendere ni ordinationem, praetextu peccati me diceret. Sed ea subjectione excepta, supre- dandi, ad se trahere vellet, ut Episcopi 8 mam sta potestatem in Reges arrogavit, proceres faciles se praebuerint accusationi quam magnifica oratione in constitutione contra eum delarae; de qua mox dieam. In ynom sinctum expressit. Nempe sibi liberum terim observanda est majorum nostrorum putavat , quaecunque a Regibus peccaren- constantia in asserenda regni libertate .quam tur . non solum quatenus sunt privati homi- solo dissensu tuebantur. Guillelmus de ples nes, sed etiam in regni administratione, de- seiano, Dominus Vicenobrii, Miles, illique cretis suis eorrigere , de constitutionibus a se adiuncti Ludovicus Comes Ebroicensis Re
latis statum pusticum Ecclesae & reant, gis filius, Cui do S. Pauli de Ioannes Deo
Conciiij in eam rem coacti sententia dispo a censs Comites, accusationem de criminibus nere, contumacesque Reges excommuni- haereseos, schismatis . simoniae, de aliis ne cationibus de tandem ipsa regni privatione sandis sceleribus coram Rege de coetu illo plectere. Quare non erat cur tantopere ad- adversus Bonifacium scripto detulerunti reversus Flottam conquereretur de falsa senia in Concilio tenerali probationem se impletentia sibi assim in epistolio suppostitio his turos professi, Regem atque Episcopos ob verbis, scire te molamus quod in 'irii tuas se secrarunt ut congregationi Concilii studio temporistibus notis seles , cum ipse eandem sssimam & effracem operam navarent. rem .profiteretur, ratione quidem peccati, VII. Tum Guillelmus suspectum stanon vero ratione seu di. Innocentius III. Bonisecium ob delationem illam testatus, hanc distinctionem arripuerat ut ad se cog- ut se tutum ab illius censuris praestaret, fu- isti. nitionem eontroversae inter Reges Franciae turum Concilium generale appellavit. 8c Ec Angliae motae traheret. Ide qua diximus futurum Papam catholicum 8c sedem apo lib. I i. cap. Di.ὶ sed ejus regulae vim ad stolicam. F ad istam mes istis ad qu/m mel ad Regum peccata in subditos &ad regni sta- qaos metius promorare delet , seque fautores. tum ordinandum non extenderat, quemad- que suos protectioni beatorum Apostolo modum Bonifacius. Gallicana Ecclesia per rum Petri 3c Pauli, sacri Concilii congre literas ad Bonifacium datas satis significave- gandi. suturi Summi Pontificis , & sanctaerat , videri sibi nullatenus ad Pontificem edis Romanae commisit, ad Mureiam. Rex pertinere ut Regis excessas in regni admini- pollicetur se daturum operam congregatio. stratione admissos corrigeret. Quare mirum ni Concilij , fulvis in omnisas saerosam Ee- non est . si Philippus consitum suum post clesia Romana sonora ct reverens a debitis. Epi reditum Legatorum mutare noluerit , qui scopos obsecrat ut huic convocationi inten constantem in proposito suo Bonifacium rea dant ό εc ne Bonifacius siriuati glidis asa tulerunt. tendo, de facto ad excommunicationes de in V I. Ioannes Monachus Cardinalis, eui terdicta procederet, suo Ee eorum qui sbi legatio ad Regem imposita est , hoc con is adhaererent nomine, generale Concilium 8e firmavit, cum praeter ceteras pacis condi . legitimum futurum summum Pontificemtiones parum aequas, hanc quoque urgeret, provocat, veI asos ad quem mel ad quos faeristit evocati ad 1ynodum Galli Romam se pro eandvim. In sententiam Regis itum est conserre non prohiberentur, de Rex coram ab Episcopis, qui appellatione quoque s bipontifice se litteret ob Bullas in apostolicae caverunt. Quas appellationes deinde ratas
sedis contemptum incensas, per procurato- habuerunt ceteri Episcopi de proceres qui rem mandato inflauestum de parendo Porificis conventui non intererant, quemadmodum sene ac tis. Eas conditiones renuente Phi- 3c reliquae regni Vniverstates. Iippo, Bonifacius in illum excommuni ratio. Haec omnia distincte retuli . ne quis cum nem protulit i cujus sententiae instrumenta vulgo in eum abripiatur errorem, ut existi-
Nicolao Benefracto Archidiacono Conia mei Philippum eo animo Concilium prouo stantiensi in Normannia , ejusdem Legati casse , ut de regni sui statu Ec majestate in familiari, clim perferenda in Galliam data Concilio disceptaretur. Quod enim ad ca extit, accidit ut ille apud Trecas compre put illud pertinet, protestatione in contrahenderetur. Custodiae traditum Legato peia rium a se de a totius regni conventu editarenti ejus liberationem, Rex omnino deneia anno M cccii. sbi caverat, de dedignita-gavit. Et statim sibi consulturus, convenia te sua violata cum Bonifacio per tres Epistum totius regni Parisis evocavit anno mis copos Eeelesiae Gallicanae Legatos expostules mo trecentesimo tertio ι atque interim laverat. Quare appellationis ad Concilium
Legatus nocte intempesta urbe excedens, occasio inde solum profecta est , quod
344쪽
Bonifacius delatus esset inter reos, a Conciho futuro discutiendus , Ee ideo in caussa oeclesiastica hoc remedio contra futura graia vamina sbi prospexerunt ad castelam , ut dicebat Guillelmus de Plesseyano.
Expens rationes e in antiqviis formatis Abjanctim ad Papam Oel ad Canelliam appellatio eonciperetur.
l. C VpERIORE capite novam quan- dam rationem vidimus in Eeclesiam invectam ab iis qui se Romanae curiae censu ris premi existimab int, scilicet appellatio. facile concedent quibus perspecta est anti qua disciplina , quae causiarum diva sone ju dicta synodorum distinguebat. Illa enim vel
privatae erant, vel communes , quarum discrimen explicamus in diatriba de synodis, tomo secundo. Privatae ita synodorum Patriarchalium judicio finiebantur, ut nullus appellandi superesset locus, neque Impera iatoris adeundi aut s3 nodi universalis interpellandae , ut docet Iustinianus, juxta consti. I. M. e. Meseditu tum Secundae Synodi Oecumenicae. Cur
ergo denegabitur apostolicae sedi quod veta :teres omnibus Patriarchis asseruerunt1 Aliud dicendum de causis communibus, quae juxta p. visum mores antiquos recte constitui non poterant iij.
α - γνωμὸς , sine sententia Sumnii pontifi 'na cis , ut observavit olim S Oromenus. Quo sensis intelligendus est Gelasius , clim ait: λ ἡ c. 's sunt canones Di appetiationes rosim Euti ala siqvissenta dis exumen defrri motaerant, ii ipse mera nanquam appellari desere snxerunt. II. Aliquando tamen , ad procurandam Ecclesae tranquillitatem , Imperatorum reseripto apostolicae sedis judicia in majore sy nodo instaurari contigit , in qua per Legatos Romanus Episcopus intererat. Quae ratio longe dissere ab appellatione. Vt enim, inquit Hermogenianus Iurisconsultus, ρο- tpestatis ini iratis se nuntiis θώerelam , in integram mero re sit His erroris prvo veniae perinonem, mel adversisy circumventionὼ a Pegationem
caminor. Deinde iudex is quo appellatur de appellatione non crisioscit, sed is a quo sup plicatur instauratum judicium peragere potest. Ejus cognitionis antiquissimum exemiapum habetur in eaussa Caeciliani Carthagi
nensis quae iudicio Concilii Romani sub
Melchiade decisa, iterum peracta est in Synodo Arelatens a Constantino coacta anno e ccx I v. eo colore quaesito a Donaristis quod lite nondum plene instructa judicium nimis pro per E latum esset, ut constat ex epistola Constantini ad Chrestum syracusa
num Episcopum, apud Eusebium. Alienum ris i. e.
putabat Constantinus 1 disciplina , res ab 'Episcopo Romano judicatas refricare , sed studio pacis restituendae, instaurationem judicii in frequentiore s3 nodo Donatistis per misit. Hoe habemus ex ipsius epistola ad Vi carium Africae i ει contra id qMd ii em responderam, inquit , θώμου eos iis jactare, inem. pe Caecilianum esse sontem in quippe cum ressust apud ώνι/m Romam os idoneis ae fias isnem 4 papae decreto ad futurum Conci is viris Episvis terminara, obnixe ac penilium. Novam dixi, quia nunquam in Eccle. Metire re*ondendiam exis ameram Pod eo -
sa admissa suit provocatio a Papa ad Concilium , licet aliquando, remedio quodam e traordinatio , sedis apostolicae judicium in majori synodo instauratum fuerit. Quod illiram omnis cavissu non fuisset aadita , sed positis ridem Episcopi quodam loco se clausissent, prout ipsis apium , judicassent. Istuare cum sic ut oransa nimiam obnixus dissens es profratere
345쪽
sideram, ita ut nastomodo is ii em duri posse sanctionibus ora obturarentur. Metropha miden ν .sci Ilicet nisi nouo iudieio de caussa nes Smyrnae Metropolita eam petitionem Caeciliani cognosceretur, Synodum Arela- suffragio suo juvit, verbis erga Romanam tensem indicit. A qua non rejecti sunt judi- sedem permodestis, & ad propostum suum ces qui sententiam Romae tulerant, ut fit in accommodatis: Ditisus A solas dicis r μου. .τ ερι α judiciis appellationum , sed quemadmodum pherias notite sternere , Pod sonum es tenete fieri solet in judiciis supplicationum , ipsi Sanct/lymos meseris Romae Legaras tanquam Procum aliis denuo cognitionem susceperunt. phraas recipimas . neqae semimus. Probantes Extant enim subscriptiones Legatorum ex veri magnificentissimorum preceram perisionem, urbe Roma a Silvestro Episcopo missorum, aquam esse jadita s. Statim vero Conci
Marini quoque. Reticij & Materni Galliae lium definivit judicium refricandum esse Episcoporum, in Actis synodi Arelatensis, Stamimas as isti ciumών, ac praesentes facta de . una cum subscriptionibus ceterorum Epic fendendi potesate judicesur. Legati quidem coporum qui ad illud Concilium conventa repulerunt hanc definitionem synodi . starant. Quod factum observavit Augustinus liberum non. esse dicentes Romanorum ' 'Aet. ιρ a. io. his verbis : Ecce temus istos Di vos qui Ioa Pontificum judicia restin dere , ex eo praeseru. Ddicarunt, non bonos iudices Di e. Resubat tim , quod praesentibus Photianis Romae aritie Fenariam unite istis Ecessa Conchi , reddita fuissent. Sed discusso negotio, reo-asi etiam eam ipsis adicibus causa posses agiraris rum exceptiones repulsae sunt, dc renovata Hs male adicisse conmieri sisens, eis m sim in Photium ejusque consortes damnationis itariae steter mari Quibus verbis rem gestam & anathematis sententia. describit , id est, secundam Synodi Arela- IV. Hine factum existimo ut seculo de tensis cognitionem, post Concilium Roma- cimo & aliquot sequentibus Pontifices Ro num s non autem regulam praescribit qua in mani ad vitandas offensiones, exemplo de omnibus caussis uti liceat, nempe instaura cessorum . caussas communes in Conciliis ν----tionem omnium judiciorum apostolicae Q. frequentissimis discuti voluerint , adeo ut si dis in synodo universali , quemadmodum qua inter sacerdotium de regnum gravis plerique contra veterum sententiam sbi quaestio incideret ad Concilium eam reser persuaserunt. ri vellent, quo Reges de Principes evoca
III. Sane in dissidio Orientalium , Con bant. Eam viam inivit Gregorius VII. quicilium Sardi cense indictum est i in quojudi ree rudescente dissidio inter Romanam Eecium adversus A thanasium refricatum fuit, elesam & Henricum Germaniae Regem post damnationes in illom a Conciliis Tyrio anno ML di xx. testatur se curaturum urge- α-Vitit,& Antiocheno decretas & post admissam neruias synodas congregetaris Ioco suto securo, N, is A t hanasi a Iulio in Concilio Romano com saque opponam, as ad eam psur anae e te munionem. Quod etiam factum in Concilio rarum , clericistis oraeais es Iairatis amari vel Chalcedonensi erga Theodore tum eis Leo inimicisne timore contenire ubi discutien- primus illi in communion Em suscepto epis- dum ait quis auctor fuerit ne inter ponsi ca-copatum restituisset. Attamen caussam Aea. ram O regnum dimina pax o ricta contariau fricii, iterato judicio in Synodo Oecumenica, rate quam patim opitulanie Domino, seas Cori. discuti passus non est Gelasius, neque cetera sFana demoris capti posuiu, in eodem Conci- pontifices , quamvis schismate eam ob rem lio in arare o con mare op amas. Gelasius violata esset unitas Eccles aer quae sub Iusti- II. in eodem dissidio, Concilij seneralis r no Principe restituta est, cedentibus Grae- medium adhibendum esse docet anno
eis auctoritati Romanae Ecclesiae. Ratio - M C di v a I t. his verbis r De controversa quae e sinisti. timnem discriminis ais gnamus in exercitatione inter Ecc am o regnum ιν, vel coniensionide judiciis canonicis Episcoporum , tomo me usina Abenter aqviles imasti empore secundo. I Vide Iibrum Arimam. J competenti, miriticet Mediolani, via Cremon . Graecorum tamen obstinata petitio prae- in praxima E. Luci festivitate, fratrum κομι- termittenda non est qui seculo nono judi- ramjassicio, quia Deo Dices conpilari famin. - cium contra Photium & eius asseesas a Ni Ecessa. O e qaius hae rassio re auri vincolao I. toties damnatos instaurari volue- pares. Liberalitisse gesserat Greoorius VII. runt in Octava S 3 nodo , reluctantibus licet qui in caussa mixta, quae sacerdotium & rese Romanae Ecclesae Legatis. Etenim Baanes num respiciebat, ex Clericis & laicis Con- Patricius & ceteri proceres a Basilio impe- cilium conflari volebat, eum Gelasus viratore delegati ut synodo interessent , se deatur ad solos Episcopos hanc cognitio Actis synodi non subscripturos, ut fieri so- nem contrahere. illis tamen judicandi au
let , professi sunt nis praesentis Photi j 8c ctoritatem defert quia etsi de sngulis ne ejus sectatorum ex s, nodicis de canonicis gotiis de caussis privatis suprema judicia a
346쪽
& Imperi j Lib. IV. Cap. XVII. 263
sola Romana sede redderentur hoc seculo, etiam audacia Legatorum Ladissat poloniae attamen caussas communes & generales ad Regis, qui elim libelli cujusdam haeresibuqConcilii definitionem ipsi Pontifices Roma solentis damnationem trahi viderent , deni referebant. Vnde innocentius III. chm Concilium Constantiense mox esse dissol. urgeretur a Philippo Rege Franeorum ut il- vendum , pretestati sum de tramamine, O delius nuptias cum Ingehurge dita lueret, ea appes undo adseraram Conciliam, constitutio facti specie pmposta quae hodie apud Sum- ne promulgata in Consistorio generali cele.
- .' - mistas 3c ceteros tractatores nulla difficulta. hrato Constantiae anno MCn xvii. vetuit
. te laborat quin matrimonium Consumma. nequis i sede apostolica appellaret, aut ejustum non suille dicant , rem illam absque judicium in caussis fidei declinaret. Id testa Coneilii generalis discussione fieri non posse tur Ioannes Gerson, qui statim edito libelia e Vi. ., ii ab L scripsi has verbis: Veram ver hoc assi e lo docuit licitam esse in caussis fidei a Papagoreulis detiseratione Conriti, deserminare ali ad Concilium provocationem , quia Papa in ηρ quid tentarem- , prater divinam sinosam es his causis pendet a Concilio ut ille pluribus ' 'mandanum i umiam, quam ex eo po=-- im exsequitur. Ceterum an sit jus appellandi in carrire , forsan araenis O ef nobis periculam causa disciplinae everta & canonum mani
immineret; cum contra praemiisum meritatis sn- feste corruptorum, Gerson tractatu illo non
sentiam minis non spu auctoritas aesensura. Id edisserit: quamvis iis argumentis utatur quietest, in praeceptum illud divinum, sata Devis utramque partem conficiant, scilicet si de eo unxiι homo non spares, nullam cadere fide, de schismate, aut de reformatione Ee dispensationem , ceteriura an matrimonium clesiae in capite & membris agatur. Pius se consummatum si in iacti specie proposita, cundus, a quo Sigismundus Dux Austriis dein Concilio generali disceptandum eue. Georgius Herm burgius Iurisconsultus com V. Vnde patet hoc seculo duodecimo in munione abstenti Concilium appellaverant, caustis communibus , quales erant Regum literis Mantuat in conventu Principum pu . aut provinciarum querelae, Concilii genea blicatis has appellationes iterum prohibuit ratis non ineptE , nec inuitis Pontificibus, anno millesimo quadringentesimo sexagesi imploratum austilium fuisse. Primus oma mo. Quod interdictum adversus moremnium qui appellatione ad futurum Concia jam receptum sie Gallicana Ecclesa statim lium usus est, prodit sese apud Historieos interpretata est, ut privatis caussis, non auis Fridericus II. Imperatori qui ad Coneiiij tem communibus, censeret accommodan- cognitionem evocatus a Gregorio IX. 3c ab dum , praecipvh si Regibus aut regionibus Innocentio IV. ob dissidium cum Ecclesia iniuria inferretur ex qua fidei vel unitatis Romana, de haeresi & aliis facinoribus delaia ecclesasticae sio vel disti plinae manifestatus , Thaddaeum Legatum suum ad Conci- interverso sequi posset. Hac interpretatiolium Lugdunense misi anno milles mo du ne verba generalia legis miti avit Ioannes se .centesmo quadragesimo quinto. Hic post Dauvet Procurator regius, cum ex manda- exceptiones Friderici propositas , chira to speciali Caroli VII. Francorum Regis irendam videret ab Innocentio depositionis comminatione Pij I l. ad Concilium pro vo
sentim tiam , apprigavit pro eo ad C citium pra caret. Denuntiaverat Pontifex in conventuxime finaram generati s. Nec enim se .mnes Mantuano sibi abstinendum esse a consortio Pratast mel raram Principam tracaratores v Francorum , quod eas constitutiones am
rem hia ivras Hiarum , ut aicebat ille, teste plexi essent quae a Concilio Basileens editt.
Natthaeo paris. Cuius petitionem Papa non summam sedis apostolicae auctoritatem lae eo nomine repulit quod inepta esset provo derent, dc Eceleuae unitatem libertatemque catio ad Concilium, sed eo quod Concilium perimerent. Requirit itaque Procurator re illud Lugdunense generale esset, ubi quam 'gius libello contestatorio ut in loco tuto ac plurimi Episcopi ec Nobiles aderant, aut eo. ubero Concilium plenarium ex orbe univerarum procuratores, iis solis absentibus ovos se a Ρontisce congregetur, quo paci Eccle-Fridericus auctoritate sua continebat, ideo a sae hac ratione maturius consulatur, ita taque ne ex malitia sua commodum reporta. men ut canones interim in Gallia serventuriret, ndve fraus illi sua patrocinaretur, sen- adeoque si ob ea nonum custodiam censuristentiam depositionis non esse disserendam, agatur adversus Regem aut regnum, se de quemadmodum Mattharus paris retulit. earum nullitate coram Concilio conquestu VI. Martinus V. cum frequentia appetia rum profitetur. Referuntur aliquot formulationum ad futurum Concilium, non solum lae appellationum quas Ludovicus XI, Ioan vitiolin. i, T. in caussis communibus, sed etiam in priva nes Nanterre Procurator regius, Vniver 'tis , supremam in judiciis apostolicae sedis sitas Parisiensis nunc ob decimas indi
auctoritatem infringi videret , commotus ctas , nune ob Pragmaticam Sanctionem
347쪽
rescissam & Concordatorum promulgationem emiserunt a Papa ad ipsum melius con vide clineam sultum vel ad sinodum uniuersalem. Sed ex ποῦ ete. ii, formulis constat liaec remedia nunquam adhibita. nisi cum de caussa communi &de manifesta canonum eversone ageretur,quae universam Ecclesam Gallicanam respi
Vii. Porri dubii suisse videntur majores
nostri in formula appellationis istius consti tuenda, quam disjunctiva dictione protulerunt: Ad Pontisscem, via ad concitiam, ad qtiem, mel ad quos premorandam esset. Hujus formulae
auctores fuerunt illi qui Philippi IV. Regis& Gallicanae Ecclesae appellatorium libel
lum conceperunt anno MCCCri I. quam
secuti sunt posteri. Quod ab eis consulto se ctum est cogitantibus duplici remedio ap pellationis ad papam & ad Concilium sub veniri posse. Vt enim Principes, eis raro, aliquando tamen in auditorium suum res tu. dicatas induci patiuntur , ita ex Innocentio primo & Nicolao , quorum verba refertetu . . F. g. rel. Gratianus , smentia Romana sedis pris in metitis commutari, cum sabreptam aliqaid fue-i a. ris , aut ipsa pro con erritone ista Iam, mel rem in iniexi. iis a. porum , seu graviam necesbatam dispensatione
qaidum siainare desponis. Vnde Ivo malebat ab ipsa sede ad ipsam confugere Clericos quam ab AEgypto auxilium petere . id est
r .. .ν. ii,. regia potestate et . Wriam, inquit jodi iagomani ΕαIesae a nimine seris retraιIari posse, eadem Romana Ecclesia dolenta didicimus ues ialiquando se praegrava os ipsin E clesia auctori.
I te conqaeruntur, hoc eis consitium damus , uι non defendunt in aegyptam propter auxilium,
sedas ipsa adibam confasiam; O inde experant
I amen , ande coqueramar accepisse malumen quia quae ali ando corrigit paterna severitate, eadem frequenser costigia materna pietate Quamvis autem remedium istud juris extra
ordinarium , restitutio in integrum , vel re tractatio aut supplicatio dici deberet . at tamen ab Interpretibus appestrito a Papa maia informaro ad metitis informandam dicta est , ari .d M, a. gumento ducto a verbis Vlpiani , qui contra
rescriptum principis provocari posse dixit, etsi in specie ab Vlpiano proposita rescrip tum ad consultationem praetidis provinciae, qui consulendo mentitus erat, a principe datum sit i & appellandi jus tribuatur non arescripto, sed a sententia Praesidis , non ad Principem . sed ad superiorem magistratum. Satius esset exemplo Machetae niti, apud Plutarchum ; qui a dormiente Philippo ad
pretum receptas fuisse quod Ivo aptilis confugium ab ipsa ad ipsam dixit ; quemadmo dum appellationes ad futurum Concilium aliquando usurpabantur. Itaque non eoeonsilio disiunctivis verbis appellabant maiores nostri, ac s dubitarent quaenam au ctoritas papae aut Concilii esset appellanda, ut quibusdam visum s sed utroque remedio iasvis rebus prospicere curabant i scilicet uno 2 t in subsidium alterius sussecto. Posset alia ra tione eorum consilium explicari, scilicet ad
jus cogendi Concilii & ordinandi respexisse, quod Pontifici competit , adeoque sedis apostolicae auxilium appellationis formula
implorandum videatur praecipue cum antiquitus mos ille observatus fuerit ab Euty che, a Flaviano, & a Chrysostomo , ut etsi Concilium Oecumenicum appellaverint, libellum tamen appellatorium ad Romanum Pontificem dederint , cujus deinde studio Concilium plenarium cogeretur , cui ipse per se aut per Legatos suos praeesset. Quare Gallicani Episcopi ne temere ab antiqua consuetudine discederent, formula sua Pontificem , sedem apostoli eam, & synodum universalem complexi sunt. Deinde ista veris aborum conceptione obviam ibant serupulo . sis cavillationibus quae a forensibus Magistris, in opinionum dissidio. quod tunc vige. bat, moveri potuissent. Disputabatur enim eo seculo a Romanis, an papa superior esset Concilio de Vlpiano placuerat, ei qui mi- i .norem judicem appellasset, errorem ossice. ιῶ, i r
re, atque ideo errantem appellationis bene ficio excidere. Itaque in Omnem eventum
hae disjunctiva appellatione etiam apud ipsos Romanos sibi considebant. VIII. Quaestionem istam de appellatione ad futurum Concilium vererum actorum inficiatione,& rationibus aliquot adhctis consecit vir eruditus Theologiae professor Andreas Du-Vallius , a quo eas petere licet, sicui methodus nostra plene non satisfecit. Ex quo auctore haee vertia transcribenda dixi , ut quae sit hujus sententia consteti Ma- Atiai. D. vir anear iraque hoc risum sconflans, omnem a Sam-- πmo Ponti re ad Concilium, si futuram , et seas, appestationem esse pronas istisitum; ad
cum ruri es astatis in atrisqae siententia conclu
curias remediam esse niter promorationem ad Conciliam generiae. Respondeo Mon licere pref
eundem vigilantem appellabat. His tamen terea ad Concitiam promorare, eo principes i -: omissis, ne controversam de verbis institue - seM e rebus pos t alia via consulere , scilices1 .i. a.. . . re videamur, certum est has appellationes a non osedi odo mandatis Ponti eis . imis sisti er
'- ' Papa ad eundem illo seculo suffragiis Inter nonfusum isaccurrere, frenue prudeηurque
348쪽
re odoram ea moriratione qaam sapertiri ferunt a Vesensoribus Ecclesiarum quos ab κρο/sione, abi de iniquis se gressa perniciosis Imperatore petendos decrevit Concilium di pensati ibas, assigBaiimus. ' Africanum , ad tuendos patrocinio suo pau- ι α ' peres. de quibus alibi a nobis dicetur. II. Hujus bonorum capionis exemplum C AP v T XVIII, peti potest ex Ivone, qui refert contentio-- n nem quae orta erat inter Regem Ludovieti mynopwi . VI. & Belvaeensem Clerum , ob accusatio-
fores Eeessurum. II. Pona Cler eorum rapta ad kendam jurisdictionem regiam, ex Imane, e Capitularibas Caroli Calvi,
Hine mara, ct philippo qMario. Priaripos nostrἱ non ussam expulsione a Iede, qua erin pana a letibias imai D. quiam Constantinas induxit S p/nsio as sicia serua a a Justiniano i ct a Theodosio. S/ὰ his seque-h fur Caaritiam Ohestatim adierias Ioannem Amrioeianum. His fani peliant regna conitimares Episc pos, ct reditibus privant Maasias se sertim Galii. III. Vei; iam a Concilia Lagrinen sine adios e Hesiastici euantur censeras tollere, prisonis vel bonis captisa aut vi his xtant , eariam Uia desipere. I V. L/ae illa rarapta olim a Galiis i sed interret
aione is emi ita ut locum haberet ἐκ vera GUAra, non autem in ea qua est Ila, qae ejara regia violat. Hae interpretaria raminetur mandatis Philini IV. perialis
V. Ea inter eratio Ioram semper habui Gisitiis, Iratim post Grillium Ludianens. Vetitiam tamen lege Fhilini I V. ke domus diruerentur, ut antea fiebar. Bona rapi sitia, post Conciliam Lugdunense Aram mvirandus Disopus Mimasensis s GuΩIὸlmus de
nem adversus Canonicum illius Ecclesiae in si tutam. Hinc privilegio personae. Bel vacensis Eceles a Clerici eognitio nam ad se trahebat , inde, facti conditione curia Re gis judicium sibi afferebat. Consultus tuo a Bel vacensibus respondit, si audientia regalis euriae respueretur, Regem offendi , ceterum eorum desiderium iure niti. Attamen
obsistendi pertinaciter consilium non prsa,
buit , quia nesciebat an parati essent ad ea incommoda ferenda quae hanc contumaciam sequebantur , quorum ille descriptionem his verbis instituit i Si autem siremus iri, et a. mos esse paratos vi eam suadio trierare possetis
ruinis, domoram, exterminationes corporam , ra
pinas bonorum me oram emus mos exhorta ri us sequeremini constiam Susanna , quae magis et git in manus hominum incidire gaum Dei Ie
gem derelinquere. Sed quia in dolis sipiri salua, o suom Ofortitudo cosancta siunt, constiam aliast nisi quod νιientia vestra tolerare possit ,
dure non odemas, quia qualis me is sit fontiu-do ignoramus. Vidimus senerius, ex Capitu latibus Caroli Calvi, decimas interversas, si praeceptis regiis non obtemperaretur , di exHinc maro, bonis suis exturbatos Episcopos,
s Regis jurisdictionem auctoritate ecclesa sti ea infringere vellent. Quod obtinebat adhuc secuto Ivonis id est , circa annum I. V Λ hucusque diximus observata sunt, s a Romana curia juribus regiis inauria fieret. Quando autem ab Episco pis regni in detrime tum secularis jurisdi ctionis aliquid tentari contingebat , regii magistratus regiam iurisdictionem tueban tur prohibitionibus decretis adversus Cleri
i cos e deinde si contra niterentur Episeopi aut eorum Vicam j &Jurisdictionem quoque
suam censuris defenderent poenale judicium adhibebant, scilicet pignorum capionem,& mulctarum exactionem , donec ab inva- .. sone edinatum esset. Hae ratione compes-2 τι : cuit olim Defensores Ecclesi mra Iustinus Imperator , constitutione laM qua illos
monet ut insinuatione testamentorum
Tuia abstineant, quae soli Magi stro census in urbe regia competebat, poena quinquaginta il-: z ,-': brarum auri temeratoribus legis indicta.
- Doseniorum Ecclesiae munus Clericis ab
Episcopo conserebatur, ut patet e canone
c V. ii . Concilii Chalcedonensis; qui longe dif-
ra ejusdem auctoris superius laudata. Quae consuetudo edicto Philippi I V. srmata , ad haec usque tempora perduravit. Alienam a temporibus suis & ab ecclesiasticς disciplincreverentia principes nostri existimarunt poenam illam quae contumacibus Episcopis irrogata est aliquando ab Imperatoribus Romanis, nempe expulso a sede, & suspenasio ab executione osse ij ut ex Iustiniano superius ostendimus. Quod ille non invexerat in Ecclesam sed a decessioribus suis hau serat , quorum constitutiones expulsionum, exilii de mulctarum comminationibus Clearicos frequentissime terrent. Quinus Constantinus praeivisse videtur, qui epistolae qua Episeopo, ad Concilium Tyrium evocat. λ- has minas inserit 1 vied F qais , scat minime
suspicor, nostram mandatam etiam jam castide re-- ω ita jicere dens recase ad Concilium adtem re, is: ,, ω' hine . nobis isti is mirae ιν ροὰ eam regio mandato ri digni ure so dejiciat , doceatque non
349쪽
decere quempiam decisonibus Imperauris pro me ritate eduis adiersari. Quod ad suspentionemiari his...ic attinet ue Theodosus Ioannem Antioche
' hum ad eommunionem Cyrilli Alexandrini& Cone ilii Ephesini hortatus, interim do
nec inter illos pax restituta fuerit , vetat Ioannem ne ullas Ordinationes vel deposia
eYemplo Iustinianus sibi licere putavit an ianalem suspensonem a ministerio Episcopis
irrogare. Sed attendere debuerat, a Theodosio hanc poenam Ioanni Antiocheno in clictam , quia sententi ii Ephesini Concilii iam antea fuerat adversus Ioannem decre . et rivi & 49 ilia suspensio, donee sententiae adversus Nestorium latae ad haereret. Apud Hispanos obtinet ut Episcopi & Clerici qui mandatis regiis non Obtem perant , seu ad impertiendam ruitionem contra vim judicum ecclesiasticorum in causa ecclesiastica latis, sive ad repellendam inuasionem quae fit a Clericis adversus iurisdictionem secularem, aut ob quamcunque aliam graviorem contumaciam, jure civitatis seu natarulitaris regni priventur , &statim a regno expellantur, sussque reditibus spolientur. Non quidem , inquiunt illi per modum iurisdictionis ordinariae, quae in Clericos Regibus non competit , sed potestate quadam politica & oeconomica , ut
Covam. pria. docent Co varruvias, de Bovad illa. & om his imis l. i. νω nes scriptores Hispani. Minus ergo auste-
remedi iura quod a Gallis usurpatur, quam quo Romani Principes utebantur olim, quove Hispani laesam auctoritatem vindicant, licet remedium nostrum ferro caussas seu morbos curet potius quam emplastro.
III. Enimvero quia quod jure niti toterat in quibusdam speciebus, ut plurimum in contemptum apertum jurisdictionis eccle fasticae & excommunicationum trahebatur a Principibus & eorum magistratibus, Conisellium Lugdunense has honorum capiones& personarum vexationes aliquando trucidatarum ob latas censuras stib poena excommunicationis inhibuit. Relatum est decretum in collechione libri sexti Decretalium, sed majoris momenti apud nostros esse de . bet , qi d in urbe Lugdunensi praesente Gregorio X , Philippo I I l. Rege Francorum , Rodulpho Imperatore Occidentis, &Michaele Palaeologo Constantinopolitano Episcoporum omnium suffragiis latum est anno millesimo ducentesmo sertuagesimos LT- is bis Guarto : .auicunque pro eo quod in Reges, Primis, ε. cipes, Baranes, Nobiles, Eustivos , veI quastiset ministras eorum, auι qaoscunque di os excomma
nicationis , suspensanis, ira interdicti sento ita fierit premastata, licentiam alicai dederisi occidenae, capiendi, seu alias in per senis ot lo nis sis πιι suoram gramandi eos qui latis sententius protulerunι , e qaorum sant occasone prolatu τὰ easdem sentemias observantes , seu
DBur excommunicatis commanicare Besentes,
ni stirentiam Usem re insegra remoraver , vel f is bonorum capsionem occasione 'stis titentiae
si precessam , nisi bona ipsa seni infra octo die ram spatium resimia , aut fuissetis pro ipsi
impensa, in excommunicalionis senιαιιam in
cidani ipse feti. Infra i deat aatem in eadem smentia permanserim duorum mensam spatio, Iane ah ea non polyst nisi per sdem is seri
cum absolationis senesciam obtinere.
I V. Aliquis forte suspicabitur, nec injuria constitutionem istam in regno recep tam non fuisse cum usum contrarium saltem in capiendis bonis viguisse constet, etiam post illud decretum. Sed nolo exceptione illa constitutionem sanctissimam repellere,
cum majorum nostrorum reverentia consseratam fuisse videam. illam sollim interpretatione juverunt . ne jura regia violarer, Voluerunt itaque decretum quoad illas censuras vel excommunicationes locum habere quae nullae non essent. Si enim aut quia a iudice non competente latae, aut alio manifesto vitio nullae essent , cum excommunicationum vires neque nomen obtinerent
non existimarunt in iis speciebus decreto Concilii Lugdunensis magistratus regios doterrendos esse ab asserenda jurisdictione regia , s opus esset. Deinde hona capi dixerunt , non praecise ut rescindatur excommunicatio, sed ut ab injuria regiae auctoritati facta cessetur , unde per consequentiam ex- mmunicatio di Latur. Hanc interpretationem accepto feri. debemus veteri cui dam chartae e Tabulario Camerae parisen sis petitae: qua mandata continentur a M. .ge Francorum Philippo IV. Archiepiscopo Senonens & Episcopo Antissiodorens da ta, quando iis Legatis ad Pontificem Romanum usus est , ante annum millesinum tercentesmum, hac occasione. Capitulum Carnotense interdicto & excommunicatione in ministros regios saevierat . quod ab Advocatis pituli, hominibus laicis, tributa ceteratiam ei vibus indicta exigerenatur, eo praetextu , quod privilegio antiquo ab iis dependendis excusarentur , quamvis
decem tantum Advocatis immunitate concessa, Capitulum Advocatorum numerum
auxisset. Statim a Conservatoribus privilegii ab apostoliea sede Regibus indulti ne terrae
domanij regii interdicto subjiciantur,mo
350쪽
viiii Canonici ut interdictum amovean
clim recusarent, ex comm Icantur, eorum is
que bona jubente Rege capiuntur. Querela defertur ad sedem apostolicam , ac u per vim absolutio a censuris exigeretur contra Episcopus conquerebatur suo tempore vim
fieri jurisdictioni eecles asticae a judieibus
secularibus contra decretum Concili j Lugdunens si nem impediunt, inquit Ρriseisim Duiisdnem Eretissa: quia cam is eos, vel eorum midii decretum Concilii Lugdunenss. Qua de re pros, ast icistis, mel hiatus, excommanicaliteris Pontificis Rex monitus , per Episco- ώ-- ,ses Asionis , interdiari sementia pus pos legatos lasgerit Papat , inter cetera, rantur, gravans ex soc proferentes , vel res dathonis captis distringi a se Capitulum, quod susdius eortinam, quaasiae absolutionis senes suam jurisdictionem inuasisset. quo iure adia rium diseram ad eossem , nee susscis remeaeam versus Reges de Principes in simili specie excommonicationis , μοι ait Gregorius X. de uteretur. Deinde non esse quod vis adhi- sententia excommunirationis. astauicunqae. in benda st ad eam excommunicationem sol. vendam quae nulla sit. Quare duplici res. ponsone nos instruit , bona scilicet capi principaliter ob iniuriam quae fit regiae jurisdictioni. quod prohibitum non est a Concilio Lugdunensi. tum decretum illud non
Pleissano Milites & Regis procuratores eo ea dem tempore quo Duranaus id est , circa annum M CCC vi, asserunt in libello suo porrecto Clementi V. Pontisci, qasd eum Praelari, mel eortim officiales , periuris monem violari, si excommunicatio sit nulla. Nee ια sam hiri alem impediunt O per aura aris
nostram μου eetae re, inquit , vel silere in .re Emis Conciliam Ludanense, sed jura Eul Faram dans Mira conservare Pod propter hoc
non rapiami vel invase resimam alienis. Atias,
smma ct emidens iniqairis insur res ex eodem. qaia non es ferendum s cum sι perpetuum jara virilaus concordisre. Plurima alia his mandatis continentur, de quibus Philippus cum apo stolica sede expostulat. Vnde patere possit, necessitate cogente Reges Francorum ad repetenda antiqua jura, quae paulatim conis vellebantur, & ad restaurandam dignitatem suam, per modum desensonis naturalis tandem impulsos fuisse. De his capitibus, quae Clericorum privilegia respiciunt, alibi diceamus uberrim E, cum hac tantum de modo de ratione retinendae iurisdictionis agatur. Observandum autem est, Baillivum Carno tensem ex mandato Regis ita cavisse scripto suo, ut de his quae literae apostolicae com p lehebantur se responsurum coram Rege &rius Curia sponderet, quod attinet ad juris dictionem Domino Regi competentem, quoad ea vero quae spirituantistem contin gunt, coram iudice competente jus Domi ni Regis desensurum. V. Eam vero interpretationem , quam modo retuli, secuti ma)ores nostri, Episco pos Ec Clericos a perturbanda iurisdictione seculati, bonis captis etiam post decretum
Lugdunense averterunt. Temperamentum dictionem remporalem notorie , se quod negari non potest , Dominus Rex praedicus de amitia consuerisine regni , quia spirita tisium Hil raram coercere non debet, disringera potest remporalituum talium, qas que cessem ab impeia menso praedicto. Infrat Et dicto jure coexeiri uDominas Rex utitar, oram ipse quam ejus praedecessores ussum tanto tempore de cavus contrario memoria non misit.
tamen quoddam adhibuat Philippus IV. Fefricavi ilardi ct Ia mnas H Nantem veteres arconstitutione edita anno M C C C I I. scilicet pellationiam for Mia. ad Ham piniamenti Hredas me domus captae diruantur, aut deformenia fuisse existimam. Eartim viis explicata.
tur. quod aliter obtinebat temporibus Ivo V Aneuarao ab ab A. a jadisti, 'Meopa,m iamis. ut supra adnotavi. Pr.eter testimonia --. s. D. superius adducta, tres oculatos testes proia ferre possum, omni exceptione malores, qui R d is nulli inera eri/ris casibus appellasa- docent quaenam esset magistratuum regio- ιὰμ. Musin m ntiana injecta, a testandiam nihil agirum sententia. Durandus enim Mimatensis jar; ictione ordinaria a jad eam se Iaristis. Meris