장음표시 사용
41쪽
possint Mahometani vero globulos illos tanquam naturae repugnantes
Regnum autem hoc ni hodie a muliere administratur, quae Reges Regina marito suo defuncto, Regina permansit,&iam quatuordecim vel quin regnum Pa- decim annos regno huic sola praefuit, &cum Consiliariis suis, qui menta tant hodie O vocantur, res omnes ita administrauit, ut quod conquerantur subditi a mihi' 'non habeant, cum praesertim quae ad victum, sustentationem pertinent- minoris in regno isto hoc quidem tempore vameant, quam temporibus defuncti Regis factum. Regina autem fere annorum quinquaginta putatur, temper sese domi suae, nempe in palatio siue gynaeceo,quod frequens admodum&copiosum habet, continet. Sunt in gynaeceo isto plurimae, quibus nunquam quidem matrimonium contrahere, sed amori tamen,quoties occasio fert, operam dare licet, quaedam vero matrimonium impetrata tamen prius a Regina venia,contrahere possunt. Raro autem admodum Regina, nec facile, nisi oblectandi animi gratia gestia, Nexpatiari constituat, conspiciendam sese subditis praebet, quod quidem iani.bliaid semel atque iterum dum Hollandi ibi morarentur, factum est. Invitaban di ammigratur autem&ipsi, ut eam comitarentur, quae cum ingenti procerum No tiaevariabiliumque ferme quatuor millium comitat aula sua egressa est, ducens tur. secum Elephantos centum&quinquaginta, partim ad bellum armatos,
partim arma defuncti Regis mariti sui,&maximam gyname Regii partem gestantes. Ipsi quidem Regina Elephanto pulcherrime ornata insidebat, cumque ad destinatum oblectationis locum venisset, vocatos ad se Hollandos, loco paululum a se remoto,considere&opposito cibo po- tuque se recreare iussit. Qui paulo post cum voluntati Reginae satisfecissent,ea salutata ad diuersorium suum reuersi sunt. Accidit item ut aduerso flumine, cum multis nauigiis ad locum quendam profectura Hollandos itidem inuitaret rogaretque,uti honoris ergo cum scaphis suis sibi adesse velle Iar.
Cumque ad locum, ubi pernoctare decreuerat, peruenissent, ea cum triremi sua pulcherrime extructa ad Hollandos conuersa , Generalem quando inde soluere iterum decreuisset, rogauit, addita admonitione, ut si quando iterum in Indiam velificationem facturi essent, ad Patanem applicare nunquam intermitterent, certi omnino, omnem ibi beneuolenti am sibi declaratum iri. Excusabat praeterea se, quod non singulis diebus Hollandos conuiuio exce pisset, dicens id suam personam tanquam mulierem, non decuisse.
Cum igitur Hollandi Vitias Regina pro singulari hoc erga se affectu
beneuolentia egissent, ut sibi ad urbem redire liceret eam rogassent, Regina facerent quod vellent, respondit, oblatoque ipsis cibo&potu eos a se honorifice dimisit: Sequenti autem die Regina continuato itinere ulterius progressa est , indies viginti antequam reuerteretur , traduxit.
Sed haec hactenus de moribus efforminatae huius gentis, ut&de Regi Defert ta-na horum populorum Pratia dicta sufficiant. Quod vero ad fertilitatem Regionis attinet, illa quidem omnibus, quae ad victum pertinent, abun D R'i' dat Aerem commodum, salutarem habet, tametsi ad AEquinoctialem lmeam accedat propius,&inde feruori Solis nimio subiecta sit. Notandum autem est, octo fere continuis mensibus, a Februatio nempe ad fi- nem
42쪽
nem Octobris usque certam ibi ventorum rationem haberi, ita ut sub meridiem ex mari, sub noctem vero ex continente progrediantur. Reliquis mensibus,Nouembri nempe, Decembri, Ianuario hyemem habent, pluuias absque ulla intermissione cum boreali vento experientes, ita ut nemo in mari eo tempore versari possit,usque ad Februarium, quo tempore venti iterum in ortum recurrentes pluuias cohibent, testatem maturandis fructibus conuenientem reducunt. Terram bubalorum, boum opera aratam oryZa conserunt, quae siliginis, tritici nostratis instar copiose admodum illis in locis prouenit. Singulis atatem per annum mensibus fructus recentes alios quidem aliis meliores, iucundiores habent. De animali Quod vero cibos quotidianos, utpote carnes,pisces alios attinet, buvmni eorum defectus ibi nullus est. Boues enim tauri bubalique&capri mari. gna copia reperiuntur Gallinis adeo abundant, ut licet multa millia alio transferantur, diminutio tamen earum nulla appareat Anseres, anatestam foecundae sunt, ut bis in die oua pariant. Feris animalibu; sylvae passsim omnes repletae sunt, nec desunt ibi volucres, inter quas turtures qui dem pennis sunt tam pulchris, ut vel psittacos nonnullos superent. Causia autem abundantiae ferarum, volucrum incolarum in capiendis illis ne .gligentia est, perniciosissimae ferarum omnium tigres sunt , itemque simiae iercopitheci, quorum illi pecoribus, hi vero rugibus insidian
Elephanti sylvestres sequenti ratione capiuntur. Elephanto insidentes rh=hahi, aliqui in sylvam feruntur ubi cum aliquem animaduertunt, incertamen
capiendi ra eum prouocant.tio noua in Congressi igitur Elephanti, dentibus se inuicem appramendunt, Ninterram prosternere conantur. Dum vero ita exacerbati sibi inuicem resistunt, adsunt a tergo aliqui posteriores eius pedes fune constringentes, quod quidem non usque adeo difficile est, Elephanto eum dentibus ita Continente, Ut pedes mouere non possit. Hoc igitur modo ligatum fame domare solent, si vivum eum ex sylva producere expetant. Quod si eum interficere est animus, facili id negotio in actum producere possunt,quod quidem saepe etiam fieri solet, propter dentes tantum,qui hoc loco in magno precio existunt,&a Chinensibus magno numero coempti avehun
Quod ad pisces attinet, copiosi ibi, varii sunt, sed a nostris tam for-γisi , in p. mare colore, quam sapore discrepantes Cancri, testudines, ostreae varant. Hi generis, tanta sese copia offerunt, ut quotidiamus fere vulgo cibus existant. Vt autem uno verbo dicam, nihil ibi, quod ad vitae sustentationem pertinet, desideratur. Sed commercia in ciuitate ista Varia exercentur. Negstitatio Ex uulae enim Mengat afferuntur vestimenta&linteamina varia Ia--. . A uani lignum Santali afferunt, ex me afferuntur amphora mancipia, h. i. ceram lapis BeZoar Ex man acquirunt aurum, orygam, sal, plumbum. Ex Champatriae Cambola adducuntur mancipia, Goslypium, preciosum lignum Calambes siluere loes, quo melius quidem nulli bi reperitur Chl-nenses quotannis cum variis eo proficiscuntur mercibus , afferunt enim sericum album&flauum, itemque holo sericum vallosum, Damascenum,&c itemque vas a Porcellina ferrum, cuprum, id genus alia. Ex Iappania quoque quotannis aduenientes, gladios Iapponicos, cuprum Malia afferunt. Sed&Patan ipsimet ad loca varia profecti,varias merces hinc inde coemptas
43쪽
coemptas adducimi,utpote ex a&-- nuces irayristicas, maces,
caryophylla,&c., in lignum Santali, ex Tam nisagni ei, quod etiam ex Chamor,sior, Nam, uor letion&Ligor, quae loca fere intra Iso. miliaria tractus istius sita sunt, ast erre haud raro cernuntur. Ad omnia enim loca vicina excurrunt O , excepta solum C ., quo peregrinis quidem commeare non licet. Catterum cum quales merces, a quibus Patanem transferantur, di otiale, memctum iit, necesse est, ut a quibus singularinde iterum auferantur, paucis et uali aam exponamus. Incola igitur in hor, Mnaan, orygam inde, sal, boues populi ex item&gallinas&cibos alios. Malacenses lapidem Beγoar Incolae in raria Patani au-neo, ferrum, chalybem&cuprum Siani omnis generis vestes, medio D, Amr cre piper Chinesi piper optimum, camphoram flauum, album Santalum coria dentes Elephantinos, cornua bubaia, Mid genus alia: Iapanii vero pelles ceruinas, plumbum sericum inde allatum ciuitatem hanc
lam quod quaeritur, an locus hic Hollandis etiam conueniat 'Scien Patane andum est commodiorem negotiationibus illorum locum nullum vel toto Ira H -- Oriente reperiri, dummodo merces Hollandica ibi acceptae essent, sed ii D--la a nemine, praeterquam a Sianis expetuntur, qui eas exigua quantitate,' ''R
redimunt, unde futurum est,ut commercia, vilescente undique magis magisque argento, paulatim intereant extinguantur, quae dummodo aris gentum plus expeteretur, magis magisque crescere hoc loco,&cum Chinensibus exerceri commodius, quam in ipsa China possent. Nam licet Hollandis permitteretur tandem Chinam cum mercibus suis excurre re Portorium tameno vectigal ipsis tantum soluendum ibi erit, ut longe commodius negotiationem hoc loco, ubi ab oneribus istis liberi incolae sunt, fieri posse re ipsa depraehensuri sint. Praeterea alii etia hac occasione adducerentur, ut plures ad hunc loCum merces comportarent nam
in ian crescit Indi tanta copia, ut naues integra eo onerare possis, estq;in exiguo precio, quamuis illud praeparare nondum cognitum omnino perspectum habeant. Praeterea ex ,ra& plures gemmae ad ciuitatem hanc asterrentur,is futurum esset, ut plusquam octingenta piperis onera quotannis ibi expenderentur, non quod tanta copia ibi crescat , sed quod futurum sit, ut ex aliis locis eo transferatur copiosius, Mincola etiam ad culturam eius maiorem facile animum adiiciant. Sed haec hactenus de ciuitate regno Patani Postquam autem inde
Hollandi iterum soluissent, longa admodum&taediosa sese ipsis nauiga MD' is xi aperuir. Cum enim xventi&fluctus maris ipsis omnes contrarii es sene, Ocro fere septimanas confecerunt antequam auramum assequi pos 'et serit, quo tempore sola oryZacontenti esse cogebantur, ut paululum pa Tetitar
nis, quod adhuc in nauibus supererat, conseruarent,donec ex Bantamodi luctantur.
grederentur Ad Bantamum autem Eo dies conquirendis cibariis quibusdam traduxerunt,quamuis prqter induratos pisces parum inuenirent. Tandem igitur, licet cibariorum parum haberet, inde soluere coacti sunt. Cum autem euos fere menses in mari fuissent, mirabilis eos sericulosus admodum morbus inuasit, unde ingentem dolorem perpessi tandem non pauci interierunt. Originem hic morbus sumpsisse putabatur ex diuturno OryZae usu si quidem ob defectum panis iam persedecim menses nihil fere aliud comederant, qui cibus tamen naturae eorum minime conuenienserat, quamuis perpetua illa aeris in diuersis climatibus mutatio&diutu
44쪽
. u. i. Da in mari oberratio, morbum procreare necessario uoleant. Cum igi iritutivi s. tur tres vel qua uor menses nauigando traduxissent, inter tempestatesimi his varias tandem promontorium bonae spei praetervecti essent, ad Sanctae Helenae Insulam applicarunt. Vbi licet aegrotos suos in terram statim exponerenc parum tamen remedii pro recuperanda valetudine inuenerunt. Fructus enim, quos Insula illa suppeditare alias solet, maturitatem nondum assecuti fuerant, necesse erat ignotas aliquot herbas in medicinam adhibere, quas ignos abant, satisne salutares essent. Et sane herbis illis Deus eam essicaciam largiebatur, ut illarum usu morbus continuo disse pelleretur. Capra aprosque inuenire non poterant, quamuis Generalis ipsemet cum sociis aliquot illis die nocteque diligentissime insidiarentur. Subsistebant autem ibi dies M. donec valetudinem suam aliquo modo recuperarent. Postquam autem iter iterum ingressi essent, plus superesse de morbo pristino, quam putauerant, depraehenderunt, qui inualescens in dies magis magisque praestantissimos quosque extinxit, fecitque,
ut vix dies praeteriret, quo non unum atque alterum Storeis inuolutumescam obiicere piscibus necesse haberent. Accedebat vero, hoc incommodi, quod om Insulas praetervecti ob ventorum Septentrionalium
iniuriam littus Hispanicum assequi non possent. Cum igitur per dies aliquot non sine multis difficultatibus Orientemsessa' 'Det versus contendissent, incipiebant tandem venti in occasum sese conue
2r tere, quorum beneficio Angliam tandem magno suo commodo assecuti
runt; si enim quatuordecim adhuc dies tempestas illa durasseri pereundum proculdubio omnibus fuisset. Postquam igitur Portelandiae dies adi- quot haerentes reparandis viribus operam dedissent, tandemis Iulii die Anni 16o . ad Rammeham Selandiae castellum appulerunL.
45쪽
HERMANNO DE RE E NAVIS CUIUSDAM, QUAM SEPEM HOLLAN
DICAM VOCANT, MERCATORE, IN NAVIGATIONE versus Orientalem indiam ab Anno 16,1 usque ad Antium iso . quo vitam suam finiuit,suscepta, consignatae, descriptio. Qvm per diuinam gratiam, mediantibus prouincia Cpmen rum unitarum ordinibus, quorum eo directa semper consilia Oh oru sunt, ut subditos habeant quam foesicissimos,&nullarum re ' gula tiorum inopia pressis, factu est, ut consensus, confoederatio in et '' inq
ter mercatores&patrono veteris nouaeque societatis, in nauigationibus
verius Indiam Orientalem luscipiendis constitueretur, ne discordia, omnium malorum radice inuidia laborantibus erga se inuicem mercatoribus nauigationes illae paulatim magna cum Hispanorum exultatione,& Hollandorum dedecore damnoque minuerentur, re vel prorsus tandem cessarent, eodem statim anno, qui fuit annus Christi ico 1 coniuncta pautronorum omnium eorum nempe qui Metrodami, Delmae, Selandi , si h Roterodam habitant, opera, naues pro prima nauigatione quatuordecim cum una celoce praeparata:& rebus necessariis omnibus instructae sunt, ut suscepta in Orientalem Indiam nauigationes, Insulas lucis, Chinam oca alia peterent , dato eis omnibus Praefecto generali Vibrando arvvicco, Sebaldo de Nert Subpraefecto. Ex his quatuordecim a P semis uibus Amstetrodam ii quidem tanquam primari huius nauigationis au '' β Otores&promotores, naues quidem sex instruxerunt atque adornarunt, 'Varum haec erant nomina Prima Mauritim Praetoria nomena Principe Ietet Mauritio habens, onerum erat goo. hac quidem praedictus migeban iam dis Varu iccim generalis nauium omnium Praefectus vehebatur. Nauis altera m andia dicta onerum erat Myo. Tertia Na uia onerum erat , o. Quartas erat onerum 28 o. Quinta L-onerum erat Eso. Sexta, D, onerum 8o. His celocem addiderunt nomine miracum, onera E s.capientem. Socii Delmenses nauem unicam nomine Concordiam one rum
1 o. instruxerunt Selandii naues tres, unam nempe oo onerum , alteram vero nomine et mm,onerum o. dc tertiam siserem nomine, onera Ido. capientem instruxerunt Enchussi duas,nempe Sepem mirandicam Eo Onerum, Virginem Encta iam III onerum praepararunt. Roterodami vero itidem duas, uni unam, ab Erasino doctissimo illo uiro cognominatam, onerum a s o. Roterodamum alteram ciuitatis nomine appellatam oner 8o capientem instruxerunt.
46쪽
,.. si uti Qt si, instructionem classis huius attinet, tres quidem Selandicae
i hilla, his nauci ad Insulam Milo. Acinum in Sumatra sitam ciuitatem naues duae, iusti. Mauritim Luna ad Mosecas Insulas Abi oui de Era m ad Clinae regnum:
tres naues, nempe Vocandia, Sepes Holetan caec Stesia ad Achis Solvero, Virgo Enchum, Concordia, Roterodamus ad Bantamum in Iaua maiore sistam ciuitatem, destinatae sunt. Caeterum in naui illa, quam Sepem ossindicam vocatam diximus, constitutus erat mercator supremus Hermannus de Bret , vir
iuuenis, pius honestus, qui per uniuersam vitam suam, quam in hac quidem nauigatione finiuit, omnibus humanu, benignum, affabilem praerubuit,&praesentem hanc historiam consignauit, quam mihi a patronis Procuratoribus nauigationis huius transmissam superiori nauigationi, tanquam eius quasi continuationem aliquam subiicere, lectori communicare volui, descriptione ventorum Maliis ad historiam proprie non pertinentibus omnibus praecisis, omissis. Omnes autem naues, exceptis tribus Selandicis, quae tribus reliquas mensii bus praeuerterant, ex portu Texelio soluerunt Ip. Iunii Anno 16or. quae dies quidem Lunae fuit, veneruntque is eiusdem mensis ad arenarios inter Angliam&Galliam tumulos, ubi subsistentes altera alteram expectarunt, done cyndecim naues coniuncti Celocem etiam secum haberet, in quibus quidem mille plus minus viri numerabantur. Facto igitur nauigationis initiori. Iunii omnes simul sublatis anchoris abierunt, et q. Plei-
monilium assequentes. Dum autem ibi ab anchoris hi rerent,venerunt ad eos naues quintam ex classe Reginae Anglica ducentes secti nauem quandam Lusitanicam tantae capacitatis, ut onerum Coo putaretur. Hanc ex
acum multis aromatibus oneratam infra Zismis Portugalliae oppiducompramenderant, sisecum in patriam perducturi erant. Perueniunt Ex Pleimonilio deinde io Iulii iterum soluentes Hollandi i p. die pro-ββi Dum montorium aliquod vulgo Finis terra dictum praetervecti, et q. deinde
sub exortum Solis, Insulam Imalva conspexerunt. Circa meridiem habebant eleuationem 3 .graduum, progrellisque occasum versus a C. ad I A bis in per mam, tu sequenti die ad Ferro Insulas peruenerunt. Reperitur in hac Insularo insulami peculiare aliquid, estq; arbor Hispanis Sancta,mcoliis arae, eteribus verorabilis. Historicis Tilvocata Hare aliquotia secula ibi existes viridis semper conseruata est, tantii ex foliis quae stillans, suppeditans, ut omnibus, incos lis animalibus per totam Insulam habitantibus sufficiens esse possit, quo ipso natura siccitati huius Insulae nimiae consulere&subuenire voluit,cum aquam ea aliam nullam habeat. Quamuis autem de hac arbore multa hinc inde annotata leguntur, non possum tamen, quin paucula hic addam ex relatione Ferdinandi Sua res de Figueroa, qui Episcopus harum Insulam fuit,&oculis suis se arborem hanc aliquoties vidisse testatur. Reperitur arbor illa in plaga Septentrionali in vertice altissimi montis,&leucas duas fere a littore maris distat. Nulla autem ei similis alia ibi reperitur, tametsi frutetis locus ille passim abundet Circumferentia eius spithamarum duodecim est, habeti in diametro quatuor, in longitudine terra nimirum ad verticem usque o spithamas In corona vel circuitu ramorum& liorum simul centum&viginti pedes complectitur, ramos habens longe
lateque dispersos, foliis admodum repletos, qui in terram fere propen
vergunt autem maxima parte in Septentrionem instar lauri semper virescunt. Fructum habet in cortice glandis instar pendentem cum nucleo
47쪽
cleo siauissimi&valde aromatici gustus Accerscit autem ei frutex quidam alius in stipite ascendens, Maximam frondium partem comptaehendens.Terra ruxta arborem humida semper&paludos est, ut prominentes semper radices cernere possis Posita sunt autem sub arbore ad partem Septentrionalem vasa duo quadratae forma lapidea , viginti pedes longa lataque,&Ita palmos profunda,quibus aqua ad quotidianum usum excipitur&as seruatur. Distincta autem sunt ab inuicem ponte lapideo, eo fine ibi excitato, ne quando vas alterum purgatur, aqua in vase altero turbetur&coinquinetur. Supra arborem hanc nebula semper instar fumi alicuius densissima apparet, ex cum in folia sese submittentis resolutione tantum aquae in vasa adestillat, ut vel viginti dolia uno die inde complerii alio transferri possint. Quod si aliquando in Augusto potissimum accidat, ut nubes illacesset, ne defectum aqua homines sentiant, mirabiliter Deus halitum, vaporem ex mari aliquem excitare producere solet qui supra arborem
attam conglomeratus resoluitur, ae aquam recentem suppeditat, qua homines pecudesque reficiantur&Conseruentur.
Sed haec hactenus de Insula Ferro arbore in ea aquam mirabiliter lio tanti lammibus suppeditante Hollandi autem y Iulii Tropicum Cancri prae itineris frater uecti, Solem primo Augusti die, verticalem siue in puncto enith, re in strum,cta supra caput suum constitutum habebant. 3. Augusti videbant Insulam a radiciam,23. ad terram capitis depalma appropinquauerant. De praemendebant autem s. Septembr. die ex altitudine Solis, sequatuor non
amplius leucas ab AEquinoctiali abesse, itaque statim post meridiem San in Thomae Insulam versus austrum cospiciebant, quae quidem sub AEquinoctiali sita est. S uenti die cum Insulam illam superare non possent,
cursum suum versus Septentrionem direxerunt, portu&castello Lusitanorum versum occasum consti rutis. Conuocatas autem ad navem Pratatoriam naumis omni bus decretum est, ut si portum assequi possibile videretur, cursum suum audacter eo dirigerent,visum an cibariorum aliquid ibi accipere possent. Verum cum Lusitan tormentorum aliquot displosionem statam facerent,&ventus ipsis fauere videretur, cuivium suum versu&continentem Africae direxerunt, considentes P. Septembris die ad protunditatem decem Orgyarum, paulo supra Insulam Corisco, quae non procul a Continente Africae sita vix dimidio gradu ablinea AEquinoctiali ab. est tota vero desolata est,hpraeter recentem aquam nihil suppeditat Progressi dei ad fauces Iocum nempe tribus paulo amplius gradibus ab AEquinoctiali distantem, applicarunt. Cum autem venti in hoc littore per totum annum australes sint, singulari ibi prudentia&dexteritate opus est, ut in mari cursus contineatur. Lineam quinoctialem Is Septemb. praetervecti ad C - GL p.ris hi m non procul a terra in profunditate TQ Orgyarum consederunt. Navis ad UT autem Luna, cum tardius ali quanto progrederetuer, et . demum Septem-μ- alara bras naues reliquas assecuta est. Promontorium hoc seu Capo Lopo malues, o tantum scrupulis ab AEquinoctiali austrum versus abest. Sepultus est autem ibi nauarchus nauis illius, cui I nomen est, qui quidem primus m no struere praecedenti nocte diem suum obierat. Sed ex Praetoria nauiro plus minus aegroti in terram traducti sunt, ut amissas vires iterum recuperarent. Interea nauibus purgandis,&recenti aquae ad eas convehen-cisoperam dederunt, cum fontem aliquem non procul a loco isto distantem
48쪽
tem inuenerant. Sed, scapham suam maiorem Classiariis aliquot armatam oppidum seu vicum quendam, cui Montorio nomen erat ablegarunt, sperantes se cibariorum, fructuum aliquid ibi accepturos, quo hine ferramenta quaedam i ermutanda secum acceperant. Verum cum venis
sent eo, Ethiopes quidem ferrum illud nihili faciebant, quod anteliam tempora in tanto apud illos precio fuerat, ut dentes Elephantinos libentissime cum eo permutarint.
2. o. Reuersi igi mdandi praeter Bonanta pauculos nihil attulerunt. Inci- .is . ..hi derantio in puerum aliquem, qui Regis sese filium esse dicebat. Loquebatur autem linguam Gallicam, sisignificabat Hollandis inimicitiam sibi
cum populis infitiae nintercedere, quorum no paucos nuper in praelio superatos trucidassent, veluti adhuc capita eorum monstrare poterat,
iuxta Regis sui palatium alibi passim per ciuitatem suspensa.Caeterum iuxta illud insignis est capiendorum piscium oportunitas. Itaque Hollandi ea utentes tantum quotidie ceperunt piscium, quaa tum saturandis omnibus satis erat, sed, auium capiendorum non deerat ipsis occasio. Sublatis autem anchoris 28. Septembris die omnes a MLopo Gonsa es iterum soluerunt, eo fine, ut is nam Insulam assequerentur, quae duos plus minus gradus ab AEquinoctiali linea, continente vero So. vel circiter leucas abest. Sperabant enim malorum aureorum ibi
copiam aliquam colligere, quae magna ibi copia proueniunt, contras corbutum medicina praesentissima sunt. miris idian Praedictam modo Insulam Annabonam io Octob die in conspectum ac-nabonam in cipientes, cum vix septe leucas ab ea abesse se putarent, nitebantur sedulosi mpe ut eodem adhuc die eam assequerentur, sed non poterant portum eius in ulit parte Septentrionali si tum contingere Circa vesper autem nauta quidam armata scapha ad Serim N andicam pertinente littus versus progresssus est, cumque antequam illud contingeret nox facta esset, proiecta an chora diem expectandum putauit, quae ut illuxit iterum, progressi aliqua- diu, ad vicum quendam aliquot aedificiorum sibi Gubernator quidamnatione Lusitanus habitabat, peruenerunt. Hollandi visis tuguriis illis,vexillum album nauiculae ainxerunt, ut indicarent, venisse se ut amice cum hominibus illis loquerentur, commercia sua exercerent. Caeterum cum a littoren o abessentiam longius, incolae obiecto raptim munimento scio-
petis eos petere incipiebant. Hollandi igitur cum iam unum atque alterum ex suis vulneratis vide. rent, conuersis statim velis ad naues reuersi sunt, quae simul omnes circa
vesperam eius diei portum Insula ingressae sunt. Sequenti statim die, qui ra. Octobris erat, viginti simul scaphas, in quibus quadringenti plus minus armati erant, ab occam partim, partim ab ortu pagum illum petitum ablegarunt. Incola: visis scaphis illis vexillum statim Burgundicum explicarunt, scio petis suis semel atque iterum in Hollandos detonarunt. Verum cum nihil proficerent, eosque interea littus fere assecutos viderent, arrepta statim fuga ad montana sese contulerunt. Hollandi igitur nemine prohibente pagum cum munimento occuparunt, cumque nihil omnino in tuguriis illis inuenirent, quod uniuersam suam substantiam ad montana secum incolae abduxerant, nullo ordine hinc inde discurrentes, mala aurea: fructus alios inquisiverunt. Quibus superuenientes thiopes, aliquos trucidarunt, aliquos lethaliter vulnerarunt. Vespera autem facta, ignem Hollandi tuguriis iniecerunt, centum diviginti viris, qui ex cubias
49쪽
cubias ibi agerent in terra relictis. Caeterum Scapham etiam aliquam eodem die ad vallem quandam versus ortum mala quaedam aurea, quorum ingens ibi prouentus erat,allatum ablegarunt. Cumque Vesperi reuerterentur, mala autemBonanaae fructus alios attulerunt.
Sequenti die cum Scaphis pluribus ad vallem illam progressi sunt,
cumq; ibi tuguria quaedam viderent, illis igne accensis,cum Scaphas suas multis malis aureis onerassent, ad naues reuersi sunt. In reditu autem m thiopibus obruti sunt, qui mercatorem praecipue aliquem multis vulneribus afficerunt. Sed, i . Octobris die cum Scaphis suis aquam alla tum profecti sunt, interea autem qui in terra relicti fuerant, sermonem cum Ethiopibus habuerant, qui eminus consstituti pacem Hollandis offerentes, uti a terra discederent, dc in nauibus sese continerent, rogarunt,
promittentes simul se sues, gallinas cibaria alia abunde ipsis suppeditaturos, si depositis armis cum Scaphis aliquot ad littus appellerent. Hollandi si fides dictis adhibenti siet, obsides sibi dari petierunt, at illi,
nihil se in mandatis hac de renabere responderunt, sequenti die responsum melius sese Gubernatore allaturos promittenteS. Sequenti die cum Ethiopes rursus aliquos de montibus cum vexil-iollandi ablo pacem significante descendentes viderent, Hollandi etiam ipsi cum e AEthiopibus iusmodi vexillo in occursum eis profecti sunt. Miserant autem ante sevi i'annabonarum aliquem, qui omnium nomine cu Hollandis loqueretur. Quereban ' tur ergo Hollandi, quod cum non ut hostes, sed ut amici venissent, ut commercia sua cum eis exercerent, ipsi hostes sese declarassent, Win ta sgam tandem sese coniecissent. Ille vero respondebat, distere AEthiopes hoc factum esse, verum cum Gubernatori subiecti essent, aliter sese facere non potuisse, siquidem Domino suo mos omnino gerendus fuerit Pro mittebat porro siquidem discessuri a terra essent, daturum sese operam; Vt rerum omnium pro voto participes fierent. Porro iis. Octobr. reuersi iterum de montibus cum vexillo pacis Ethiopes is Hollandos sibi obuiam euntes habuerunt. Accidit autem ut dum inuicem loquerentur, alii viginti sese illis coniungerent. Videntes igitur illos priores illi deposito statim vexillo, ad arma conclamarunt, inconiectis in Hollandos missilibus tres eorum vulnerarunt. Hollandi igitur hoc videntes siclopis eos a gressi in fugam facile conuerterunt, qui fugientes percustas secum abstulerunt, nec unquam iterum conspiciendos sese pre buerunt. Caeterum
Hollandi relictis in pago, qui excubias agerent,aquis malisq; aureis, fructibus aliis convehendis operam dederunt. Cumq; Atilii opes amplius non redirent, sed interdum per insidias aliquos colligendis fructibus in
tentos opprimerent, decretum est, ut quinquaginta plus minus viri armis probe instructi in montibus illos inquirerent. 8 igitur Octobr. quidam ex pago illo Ortum versus per monte excurrentes nihil praeter tabernam
quandam ossypio rudi, quale ab arboribus primum colligitur, repletam inuenerunt. Coniecto igitur in eam igne , gossypium omne deformarunt. Postero die cum aquam, poma aurea allatum ad vallem iterum 'i' sepprofecti fuissent, reuersi circa vesperam, anum quandam Ethiopicam et . secum ad naves adduxerunt. Ex ea Generalis statum, conditionem In Gissula libenter didicisset, sed illa verbum facere nullum, siue studio, siue Aht. quod sermonis Lusitanici perita non esset,voluit. Illud tamen certis quibusdam indiciis cognoscere poterant, eam natione quidem ex Arioboriundam,conditione veroLusitani cuiusdam mancipium siue seruam esse,
50쪽
itaq; sequenti statim die in terram iter c deposita, dimissa est. o. Octob.
Loo.adhuc viri iti terra profecti,&in duo agmina diuisi eam perlustrarunt, quo quide in itinere Dux alterius agminis ex motib. iaculo percussus diem suum obiit. Cuigitur,pficere amplius nihil possent, coniecto in tuguria reliqua igne, terra deseruerunt. Congregabantur a. circa Meridiem ad naues omnes, iter suu die postero continuaturi. Erant quidam, qui deponendos esse in terram 3 oo vel o o. viros censebant, qui in sex vel plura diuiti agmina,Lusitanos, barbaros totam sula perquirerent. VerucuInsula illa altissimis moti lib. silvisq; densissimi, formida Ditis esset, unde multu inco. modi Hollandis inferri posset, omisso consilio isto sese ad abitum composuerunt, cupraesertim s. iam viros in Insula ista amisissent, xvero nauibus arrabona In omni b. de aqua fructib. recenti b. satis prospectum esset. Insula haec uno seu descri gradu so scrupulis versus austrum ab quinoctiali sita est so fere leu-P ' casa continente Africae distans, ultra duo miliaria non patet, montes,.habet multos tam,pceros ut nubes in illis, escere videantur, unde dies sine pluuia vix ullus ibi censetur. Valles, elegantes admodu habet, ubi Bonarara, tra,Annanes, mala aurea,Tamarindi, nuces Indicae, ossypium, alia crescunt.Non desunt incolis carnes, adsunt, aque: recentes,sed tempore noui repleniluniori propter aestu maris eas haurire difficile admodu&periculosum est. Gubernatore habet Lusitanti quendam, qui cum trib. vel . albis homini b. ibi habitat, reliqui v.omnes Ethiopes sunt, religione Morbarum in Romanam,ad qua Lusitanorum opera conuersi sunt, profitentes. Caeter unambinoe cum xi.Octob.die inde soluissent,copiosos breui tempore aegrotos innaricu si ib. suis accepe int, idq; propter abundantia fructuum, quib. in Insula illa usi fuerant.Cuma.venti paulatim crescerent,deprqhenderunt s. Nov. die exSolis altitudine, se ad iret gradus, Austrii versus abAEquinoctiali digres.sos esse, viderunt,cuq venti paulatim maiores fierent,factu est,ut 13 Nou. die in ipso geneth versarentur, nempe in i 8 AEquinoctialis gradu, fere 3 o. leucas sapra scopulos, qui a litore Brasilico longe lates in mare excurrun&Lusitanis Indiam Orientalem petentii, non parum negotii facessere solent,ita ut cursum rei lectere saepe, in Portugalliam redire cogantur. Opera igitur danda est, ne ubi a Siclis Insulis discussum est, nimis ad Brasilicum littus appropinquantes in breuia sis copulos illos feramur, sed ubi nimis multum te littoriisti subtraxeris, fieri facile potest, ut in sinum G
ni coniiciaris,ut ita nauigatio studium attentionem hoc in loco maxi- Mortu'm me requirat. Mortui erat hoc tepore in nauib. So. iam viri,quo rus .inInsulai 'm hrum Arradona sauciati occubuerat,eto. morbis variis correpti die suum obierat.
unus v. ex naui,Cui Roterodam onomet in mare,plapsu perierat. I . Nov.
superato Capricorni tropico, ventu habebant inconstante admodus varium usq; ad 1. Dec. diem, quo eleuatione s.cum dimidio graduuassecuti erant,qquidem eleuatio est Abisa omnli,ab Orientem versus Eoo.leucarum itinere se distare censebant. Las Euroaustru versus usq; ad 18. Dec. progrediebantur, quo maxime eleuata terram quanda viderunt, qua pono esse cognouertit, sextantum odo leucas Oriente versus a FAI omiseream abest. Mirabatur igitur valde se tam prope ad promontorita illud iam accessisse, a quo velao leucas etlium abesse putabant. Abstinebant a magno studio terra,&Austru versus ad nocte usiiugressi, cu ventus in Austrum recurreret, cursum in Orientem reflexerunt. Videbant autem magnam auium in aere,&piscium in mari ludentium multitudinem.
Progressi igitur sequentibus diebus variis tempestatibus usque ad O. xi ianuarii diem Anni is os usi sunt tunc enim tropicu Capricorni ite