장음표시 사용
51쪽
rum assecuti, vario interdum,interdum, nullo vento ad s. um Martii,si sunt, ubi circaMeridiem eleuationem et cum duab. tertiis graduum depraehenderunt. Circa vesperam Zephyrum nacti in Eurum contendebant, eleuata Somatrae terram post mediam noctem conspicientes. Reiecti aut ad vallum cogebantur velificationem iuxta littus tenere. Quarto Martii die in extrema sese terra Insule: Somare versari depramenderunt. Cumque alueus ibi magna vi in Septentrionem tendat, velificatio eorum, licet tranquillitas ingens esset, non parum inde promota est, ita vino tandem
Martii in portum ad Achin Ciuitatem deuenerint. Naues duae H ui nempe&Si Diam biduo ante sepem Hollan ime dicam eo appulerant inueniebant a. ibi tres societatis naues, quq trib. fere 're' '
mensib.ante harum discessum inHollandia soluerant. Sed duae naue, '
societatem Eoucheron pertinentes ibi haerebant, quae sub moderatione ' Georg.Spilbergi iam,2.Menses Hollandia abfuerant. Praeterea 3 etiam vel . Turcica ibi reperiebant nauigia,quae a littore e palan soluerant, nauigium adhuc unum Lusitanicum ad fauces fluuii cuiusdam subsistens. Tres illarinaue Selandica cibaria in sinu nimii acceperant, inde ad
Civitatem Materato in Insula sensita contenderant. Cum intellexissent,
duas, las naues ex societate de uoue non ibi et fuisse Subpraefectus Seb.
mera sex Elephantorum inisterio usi, itinere aliquot dierum,per O. leucas ad Civitatem 'profectus fuerat,Rege illusalutaturus , cui pleriq; Insulae huius Regis alii tubiecti sunt. A Rege hoc honorifice ad modii exceptus fuerat, propterea , cognouerat ille, Hollandos quoq; Lusitanorum hostes ipse, idq; ex praedicti Spilbergi relationes qui similiter apud
Regem illum fuerat,&effigie Mauriti Principis eum donauerat, relietissimul etiam ibi sociis aliquot,qui in lingua Hollandica Regem erudirent, dilingua simul Regis ipsi me addiscerent Carterii iter hoc praedicti Seb Cempe d det eert, alio tempore forsitan prolixius describetur. Fuit. n. Vt breuiter 'iti' illud percurramus, ita coparatum. Anno 1 3. die 18. Novaeum ad Insulam appulisset,una cum is . sociis in terram descendit, ubi honorifice ex cisiisceptus,&6. Elephator. ministerio adm Ciuitate deductus fuit. Hinc Id d.
Cum socii, C. continuato itinere leucastio in terram illam Pgressus fuit, scriptio.
nempe ad Civitate in , quae potentissimi totius Insulta Regis sedes habetur In itinereis . dies propter pluuias, tempestate continuas comoratus beneuolum ubiq; populum inuenit, qui multum ei sociisq; eius fauoris beneuolentiae passim exhibuerunt,ita ut nullos omnino sumptus facere
necesse fuerit. Cuin medio itinere esset, . ei viri in occursum venerunt,
quos Rex ablegauerat visum quales adInsulam naues appulissent, quorum duo conuerso statim itinere ad Rege reuersi sunt, duo naues visum Agressi sunt,reliquis trib. cuviceadmirati manentit, Rex accepto de eius aduen tu nuncio,mittebat singulis horis quos da,qui fruetus, cibaria omnisgeneris ei exhiberent,sedis affinem suu cum centu virorum comitatu multis tympanis: instrumentis musicis aliis instructo in occursu misit, addiditq;lectica suam,qua mancipioru quorundam opera duoru dier itinere ad urbem deportaretur. Ad urbem a. perueniens honorifice non solii acceptus, Sebald de sed introductus in eam est tanta pompa&triumpho, ac siRex aliquis fu emqu*isset.Cives&milites Regis omnes longo dimidii fere miliaris ordine, qua se, dete incessus patebat utrinque dispositi erant, tantusqca tormentorum displo 's'et'- sione fragor extitit,ut alter alterum exaudire commode non posset, tym panis simul tubisq; instrumentis musicis aliis horrendum resonantibus.
52쪽
Quam primum autem diuersorium ingressus fuisset, venit ei a Rege nuncius,qui ad aulam eum vocaret, quo quidem cum ingenti tubarum, tympanorum clangore inter frequentem admodum populum profectus est. Cum igitur in aulam Regis venisset, inuenit ibi Proceres, Consilia rios Regis vidit, essigiem Mauriti Principis, antequam tapetum elegantissimum explicatum erat pro honorariis, muneribus, quae allaturus secum esset,deponendis. Rex ipsemet stabat in peculiari aliquo conclaui, liberis suis, nempe filio, sex annorum filia ante pedes constitutis. Cum igitur Viceadmiratis ingenua procidens honorem Regi exhibuisset alleuatum a terra Rex per interpretem interrogauit, cuias esset ,&quam aduentus sui causam habereta qui respondit venire se ex regione quam Flandriam Lusitani nominent, inal, ordinib. Hollandiae, Principeque eo, cuius essigies ibi constituta sit, gubernetur. Rex proceres alii hoc audiente, ingenti assiciebantur laetitia, multis eam argumentis, signis declarantes, nec enim quicquam dubitandu amplius de veritate sermonis, quam Spilbergius locutus fuerat, censebant, siquidem effgies illatam
cito a praesente hospite agnita fuisset. c.lla ui . Cum igitur Sebaldus intelligeret, essigiem illam nullam aliam obs baldi de causam ibi expositam constitutamque esse, quam ut animaduerterent, an UVeert cum eam agniturus esset, sumpta inde occasione commemorabat, quomodo Rege inCan Ordines, Mauritii Principis pater Guillelmus primus Vraniae Princeps, Comes Naitauiae,&c. iam viginti Namplius annos bellum cum Lusitano rum Rege gessisset,&etiamnum per filium suum Mauritium gereret. De nauibus autem suis nullam aliam ob causam ad loca illa veniti eas assirmabat, quam ut commercia, negotiationes cum populis illis exercerent. Rex Lusitani sermonis peritissimus ad haec respondens multa de capitali odio, quod cum Lusitanis sibi intercederet, commemorabat,nullum eius
loci Regem esse assirmans, quem ipsi maiori&inuidia premerent&odio prosequerentur. Rogabat igitur Viceadmiralem daret sibi hanc operam,&in mari transitum Lusitanis prohiberet, ne ex Goatransire ad haec loca possent. Hoc enim facto constituisse se dicebat Lusitanos oppugnare,&castello suo prorsus eiicere. Respondebat autem viceadmiratis, intolerabiles illos sumptus, quos facere in tam longo itinere necesse esset, id quidem non permittere, nisi forte recompensationem aliquam pro praestito sibi auxilio Rex Hollandis facere promitteret, cui Rex daturum sese ope ram respondit, ut nihil in te desideraturus facile esset. Caeterum cum iam Regi valedicens ad diuersorium redire Viceadmiratis vellet, accersitum ad se iterum Rex interrogabat, qui tam audax esseta vitam longo itinero ad Regis aulam proficisci potuerit, cum tamen non modo nullos sponso.
res Mobsides, sed nec de voluntate Regis cognitum quicquam habuisset Respondit Viceadmiratis, quod quandoquidem cognitum: perspectum
habuerit, Regem aeque ac Principem tuum Lusitanis inimicum est dubitare noluerit, qui gratus inacceptus incolis futurus esset, quod responsum risu maximo ab astantibus est exceptum. Quaerebat autem Rex, nullamne aliam causam habuerita qui respondit, beneuolam illam Regis erga Spilbergium affectionemo beneficia sibi suisq; a Rege in Maracali exhibita causam sibi ad hoc iter suscipiendum dedisse Instabat autem Rex, quaerens, numquid tam facile crederet, siquidem cum Spilbergio locutus ipsemet non fuisset Respondit Viceadmiratis, se id facile potuisse , cum consentire passim variorum hominum hac de re sermones audisset, re vero fieri
53쪽
ro fieri non possit,ut non diuersimode de re aliqua loquerentur homines, cuius dubia veritas esset. Finito hoc colloquio Viceadmiratis ad diuersorium suum deductus a tabis is
est,mbi ei statim conditamenta varia olla fructibus variis repletae tanta ria Sobaldolaequentia oblatae sunt, ut locus eas omnes capere vix potuerit. Sed au de merilae regiae Magister cum quatuor famulis totidemque ancillis eum ac ouat cessit, ut ei ministraret, dimittebanturque ei quinquaginta Larini qui sunt nummi argentei oblongi, ut si quid usus postularet, pecuniam paratam in promptu haberet. Caeterum proceres regni unus pos alium eius salutandi&excipiendi causaaccedebant, cumque instaret iam vespera, venit ad eum a Rege nuncius, qui ethnificaret, cupere Regem secreto aliquid cum eo conferre. Cum igitur ad eum venisset,inuenit eum solum Viceadmiram aula obambulantem,ita ut vix tres vel quatuorCosiliari ei adessent. Vo Iustus cumlebat manum Regis exosculari, sed ille in ulnas suas compramen sum tan detero feruore ad pectus suum admouit, ut dolorem inde Viceadmiratis ali 's m-qquem perciperet, volebat enim hoc ipso, quam gratus sibi aduentus eiu esset, innuere. Quaerebat deinde, nihilne iterarum vel diplomatum a Principe suo haberet, cumque diploma Principis Sebaldus ei exhibui et,
iussit ille statim literas, quas a Mauritio antea acceperat,afferri, collatisq; rescriptura sigillo, cum conuenire inuicem cerneret, hetatus admodu, si Hollandi, dixit,commercia sua in suo Regno exercere imposterum cuperent, sese omnia non solum aromata sua pro illis imposterum conseruaturum,&literis illos Regibus vicinis aliis ita commendaturum, ut commercia passim libera exercere possent Promittebat porro se cum viginti
millibus armatis Castellum Lusitanorum, quod in Columbo haberent, oppugnatum profecturum, dummodo Hollandi Lusitanos accessu arcere prohibere vellent ne auxilium obsessi ex Goa accipere possent Pro hoc officio decreuisse se affirmabat omnia, quae expugnaturus esset castella,
Hollandis habitanda, possidenda tradere, ut illa suis homiRibus proli-bitu firmarent atq; munirent, commercia postmodo sua libere pecvniuersiam terram illam exercerent, facto necessitatis tempore ad propugnacula&Regem ipsum recursu, qui amicitiam cum illis arctiorem contrahere decreuisset. Expetebat igitur, ut Viceadmiratis his consideratis, auxilium sibi non denegaret, sciretque, quod si Regem auxilio destitutum
relicturi Hollandi essent, occasionem imposterum tam exoptatam in regno isto commercandi non recuperaturi essent. Cum autem vespera facta esset,&Viceadmiratis reditum ad diuer--- .sorium suum pararet, Rex solutum collo suo dentiscalpium aureum ei meera pra- donauit, praecepitque, ut postero die secum pransurus reuerteretur. e. 'gRege inquenti igitur die cum inuitatus iterum accessisset, de multis, variis re CR obus cum eo Rex locutus est, cum millia Regis annos nata adueniret,illa e aureum poculum vino repletum Viceadmirati apportare iussa est, quod poculum et Rex simul donauit Paulo post etiam filius Regis trium annorum puer adueniens manum viceadmirati exhibuit, fugionem ei suum donauit, cui ipse contra gladium, quo accinctus erat, dono dedit. Rex autem, si per aetatem filii id fieri posset, missurum sese eum ad Mauritium affirmabat, ut in re&scientia militari aliquo modo exerceretur. Postquam igitur Viceadmiratisse Regi auxilio adfuturum promississet, seque propterea ad A iam profecturum dixisset, visum an societatis suae naues aliquot ibi adessent, quas in auxilium adducere posset, Rex eum
54쪽
t DESCRIPTION INDIAE ORIENTAL Is
viginti quinque Cinnami uintactis, sedecim lintaliis piperis donatum a se dimisit, cumque ad naves suas reditu pararet, aule: magistrum ei cum Go.armatis adiunxit, variisque eum cibariis duorum dierum itinere ricta ira prosecutus est. Duae naues h nga est Anser Iri. Decem. An. Ico 1 ex Zeum lunauibus versus Di profecti sunt. Navis v. Ziris e I dan. A. Icos, cum Viceadmi--,,.-h resteXZeum versus Achiam nauigationem instituit,&s Feb. ad portum , is, Ciui x xi appulit,ubi duas praedictas naues inuenit. 8. Marti adhuc duae a
liae naues eo venerunt,& seque nrtuo tres reliquae, nempe oletandia, Sepes m andica' mila,secutae sunt. Cum a. omnes conuenissent lignificauit eis
Seb de eert, quod Rex in promiserit omnia Lusitanorum Castella Hollandis possidenda tradere, si in eliciendis Lusitanis suam Regi operam nauare vellent,siquidem omnino speraret, fore, utHollandorum opera a Lusitanis facile liberetur. Cum igitur iam mercium nihil accipere pro onerandis nauib. suis possent, consultu sibi videri ait, Regi huic gratificari, cum is praesertim promiserit, se impedimento nauib. non futurum, sed tempestiue statim omni beneuolentia auctas dimissuru, quin imo ubi operam ipsi utilem praestitissent, omnem sese fructu pro Hollandis conseruaturum,&nihil pecuniae pro illis accepturu Reliquerat viceadmiratis adpetitione Regis duos apud eu socios,atq; ita cu beneuolentia ab eo discedens, his versus nauigatione intenderat, quo reliqua et naues Io. Martii uti dictum,aduenerunt. Cognouerunt a. ibi statum duarum Gallicarunauium,quaru altera ad miluo Insulas naufragili fecerat, hera vero cum exigua vectura domu repetierat. Sed&de Anglis cognouerant, eos infreto alacensi duaru ex societate Mou mnauium auxilio, naue quandam
ausi visu in Lusitanica, pannis sericis&gossypinis,multi si gemmis reb preciosi Lusitanicam fimis aliis onusta expugnasse Angli isti et in infuerant, ibiq; domum
expugnant quanda lapidea extruxerant, qua merces suas ab incendio&aliis periculis conseruarent, cuq piperis parte aliquam accepissent,oneratis nauib. suis
inde iterum discesserat. Caeteru Viceadmirati H Marti una cu quibusdaaliis ad urbe profectus est, cum . n. in littore Elephantos aliquot paratos mauhilist, inuenissent cos censis illis ad aulam munera sua Regi oblatum progressia is ibis sunt, quos Rex vicissim gostypinis vestib.donauit Splendide a. satis prora- munera sua tione loci istius excepti,dapesq; ipsis in vasis argenteis propositae sunt. Se-
exhibent quenti dieiuniori etRegi munera sua obtulerunt, a quo similiter satis sple-dide excepti sunt. Fuerat hic superiori b. annis Rex instare, quam Prouin-ν. scota j jdm fraxercius iunior obtinebat, ipse a in Rege ad Achimelectus,&vi . h. has uexe adnu patre eius diademate insignitus fuerat Eratis Martii solemne Phubui, i dii quod in ciuitate Festu nepe Paschatos, quod quotanis finitis ieiuniorua his dieb. celebrare solent Ieiuni ua. siue quadragesimale tepus semper finito
duodecimo mense intepus novilunii incidit,&per integrum mensem ad novilunium proximum continuatur, quo instante, ieiuniti quidem circa vesperam finitur,&Pascha in seq. diem incidit,qnod annuatim anticipare, tanto citius ingruere solet, quo tempus E. mensium citius finitur. Cum igitur hoc anno noviluniti incideret in i . huius mensis diem, erant in omnib.Ciuitatis plateis homines plurimi, qui facie in occasum directa,magno desiderio exoriente lunam respiciebant. Quaprimu igitur eam emergente videbant, finito eorum ieiunio sequenti statim die Festu Paschatos initiu sumebat, quod more Turcico trib. continuis dieb celebratur Ieiunium suu tam strenue obseruat,ut nemini,qui Io. aetatis annu excessit, aliquid gustare audeat,donec sidera in coelo appareant. Finito .ieiunio tota
55쪽
noctem comessando transigunt. Hollandi cudies illuxisset, versus aulam regia Scedentes, viderunt,quo modo Elephantos suos ad Festu praepararent, cum ad Besar siue aulam venirent, cernebant ibi multa vexilla undiq;assixa,multiq; ad aula undiq; homines confluere. Hollandi quidem liberuhabebant aditum, licet omnes porta militib undis munitae, obfirmatae essent. Admissi a.in atrium calceos exuere cogebantur, Rex quidem in loco quoda Palatii eleuato sedens undiq; circumspicere poterat, cui Hollandi honorem exhibentes, capita quidem no nudabant, sed complicatas
manus capiti imponebant, re alta voce acclamabant, D mn Con, quod
ide est ac si dicas; Vivat Rex. Ex opposito Regis locus erat nonnihil a terra eleuatus panno atro instructus, ubi Hollandi quide omnes consederiit, pedib. fartorum instar coplicatis. Postea consedissent sermones varios cum illis miscere, interpretis adhibita opera, Rex visus est,finito vero colloquio apponebantur ei dapes variae in aureis argenteis 3 patinis, quid ex tra manu coirectare cogebantur,ita ut sinistra nequa adhiberetur. Paulo
pos Elephas eximiae magnitud. pulchre exornatus adducebatur, collocabaturi super eu Rex iunior, galea aurea insignitus Ante eu sedebat aliorum 'Drhqui Elephantu gubernabat,gerebat a. in capite diadema aureum indutus pporro elegantissimo vestitu,gemmis, auro nitente,post eum similiter ali comitaviunquis sedebat decenti admoduli abitu ornatus. Cuigituria per omnia para
tu ad eundu est et Hollandi salutatoRege,iuniore illu variis instrumetis musicis instruosti, comitati sunt, g multis stipat nobilib. Elephitis partim, partim re equis insidentib. ex aulasgrediebatur sequenti b. eum multis qui tympani , cornibusq; canebant, sivas a me pulsando ingente sonum edebant, Hollandi cu ex aula P cessissent,Elephantis et insidere cogeban tur,ati ita cuRege Pgrediebantur ad aedificium dam in aperto quodam loco constitutu,quo u venissent, Rex Elephanto descendes, aedificium illud ingrediebatur. Erata .vndis apertu, cumsse populo ibi conspiciendudedisset, Elephantu altu conscendens versus M uisa siue templum progressus est, i in patenti itide campo cernebatur,tapano gossypino undiq;mstratu erat. Hollandicu incomitatu hucusq; peruenissent, conuerso itinere domuiterti petierunt,excepto Viceadmirati, qui cu paucis quibusdasociis ante fores templi Rege exeunte praestolabatur, ut ad aula eum iterureduceret quo ut peruentu est, iussi sunt locu priore occupare, appositis
cibis sese oblectare. Caetersicia intellexis entHollandi paru sibi spei relictu . . ViXS. aut . me sib. aromatu pro nauib. suis satis sese accepturos, costitue Tetia Srunt et O. Mart. Regi valedicere,&quantu piperis eo tepore haberi ibi pos id iis a.
siet, explorare.Ad aula igitur iteru profecti consuetu suu locu occuparunt chm impe- Accedens a. ad eos Sabander ivid petitu iam aduenissent, trebat Respon. Viceadm .decreuisse secta uniuersa C. nauiu classe versus Zeum P ficisci, vehementer igitur scire cupere quantu piperis adueniente se expectare
deberent Respondebat . Sabander, posse eos duas naues ibi relinquere, satis,pillis piperis ibi haberetur Dicebatviceadmiratis, promisisse se Regi in diluens vellet et contraLusitanos iuuare necesse igitur esse, ut cuvniuersa classe eo proficiscerentur, kvires suas conluctas haberent, dumodo a scire possent, quantu piperis ibi expectare deberent, velle sese naues aliquot eo tepore remittere, uia aliquos ex sociis sui cu parte merciu ibi relinquere. Expetebat .prqterea vi edificia domui qua inhabitaret viciniora omnia destrueretur,ati dom illa libera relinqueretur, quo ab omni incendiorum periculo libera esse posset, cum incendia ibi admodum sitatarum Inter colloquendum varii ipsis cibi in argenteis aureisque patinis
56쪽
afferebantur,tandem Rex ipsemet consuetum suum locum occupans in de respiciebar,cui Hollandi honorem more ibi visitato exhibuerunt. Cum
igitur per interpretem de mente Hollandorum edoctus fuisset, amice ipsit ad omnia respondit, omnia felicia eis precatus a se eos dimisit, cum quibus Sabander statim ad domicilium ipsorum progress s,ut reliqua
eius loci aedificia omnia destruerentur,imperauit.
Hostandi Le Vicesimo sexto Martii emebant a Generali Spilbergio celocem ii.
g- ρ ρ onerum capacem, in qua constituta erant decem tormenta mea; relineth. - quebantur etiam in ea ministri quidam, quibus Viceadmiratis plures ad
Eeisen d sti iunxit, uti secum in lictore Choromandeli ad sinum Benga proueheretur. natum in his Vltimo Martii Viceadmiratis cum sociis quibusdam ad seniorem iu-uessas ac niorem Reges illis valedicturus, profectus est decreuerant enim primo . iuvi quoque tempore inde discedere, Meilonium Insulam petere Laute autem&prolixe admodum a Rege habiti sunt,qui Legatum hac occasione
ad Regem in dilon mittere voluerat. Cum igitur uti in suas eum naues reciperent, rogarentur, non poterant hoc Regi ossicium denegare. Rece .ptum igitur ad naves secum abduxerunt. Eligebant autem Ioannem Dec-her nauis senissingen administratorem, qui cum sociis aliquot aliis ibi remaneret, vendendis mercibus interea, dum cum duabus nauibus reuerterentur,operam daret.
Ciuitatu a Iam quod ad ciuitatem Achin, eius nempe situm, fertilitatem re- h ligionis item,legum,vestimentorum, aliarum rerum rationem attinet, P φ paucula de illis annotanda sunt, facto initio a portu, in quo Hollandi stationem pro nauibus suis tabuerunt. Portus igitur iste ad Sclopiri adstum a fluuio abest, qui versus Austrum excurrit, habetque arcem aliquam ad si1 nistram fluuii extructam, nauibus accessu prohibendis perquam opportunam Vrbs ipsa extenditur ad dimidium miliare iuxta littus fluuii, aedificia habens ex lignis in terram defossis, parietes intecta ex arundinibus constant, ascensus autem exterius per scalas patet. Nam in ima aedificiorum parte habitare non possunt, propterea quod aquae interdum adeo excrescant, ut tota Ciuitas undis quassi immersa videatur. Confluunt ad urbem hanc multi peregrini, nempe ex littoribus Malabar Gusaratan Netopalan itemque a littoribus Coromande Bengala, Petu. Sed, Arabes ex finibus rubri maris extam &locis aliis ad ciuitatem hanc crebro pertingunt Leges, statuta Mahometica oeseruant, quae ex Arabia ante paucos annos acceperunt, cum superioribus annis ethnicam adhuc in pietatem sequerentur. re uitis habent siue templa in Ciuitate plurima, leui opere constructa,mad passus aliquot ab ingressu situ foribus vas aliquod aqua plenum constitutum est, ex quo pedes lauare coguntur, antequam templum ingrediantur hoc facto terram amplius non contingunt, sed super lapides incedunt, qui longo ordine,por certa tamen interualla usque ad ianuam templi dispositi cernuntur,ita ut ab uno ad alterum non nisi per saltum pertingere possint Templum vero iis, qui circumcisi non sunt, atque ita Mahometicam superstitionem non amplectuntur,ingredi nequaquam permittitur. Narn Ceremonias mere Turcicas habent, quas hic reterre operae precium non est.
Ce Assigri' Quod ad onstitutionem politicam attinet, sciendu est, omnes Regi' subcutos, quali mancipia subiectos esse. Rex a terram omnem per quatuor dynastas, qui ipsis Sabandares sunt, gubernat, qui proximi a Rege habentur. Apparet autem , Regem non cupere, ut Cives visubditi sui diuites
57쪽
diuite sant. Quare qui diuitiis forte praediti sunt, illud confiteri, aut de
illis gloriari non audent. In puniendis sceleribus rigidi admodum seueri sunt, poena autem plerunque est mantium pedum is detruncatio&mutilatio, eaque ob leuem aliquando causam alicui infligitur. Viderunt aliquos ibi oberrantes Hollandi, quibus una tantum manus, munus pexerat, sed, utroque pede Mutraque manu mutilatos viderunt,cruribus in arundinem crassiorem insertis, scipionibus ad utrumque brachium alligatis, quibus se sustentare intereundum eo commodius possint inafficiuntur hac poena non vulgares tantum tenuioris fortunae homines, sed nobiles,primarii quique . Vnde in aula regia aliquem viderunt, de quo dicebatur, quod affinis Regis esset, matris nempe iunioris Regis frater,huic Iaares, auresque&labia ita abscissa&resecta erant, ut foedo admodum adspectu esset,&nihilominus tamen quotidie in aula Regis versabatur, sustentationem suam ibi habens. Rex senior sese in aula semper continet, ita, ut nunquam egrediatur, De Rege in cum propter aetatem aliter non possit. Qui eum conuentum volunt, co- birum,guntur dei primum significare hoc enim facto, si quando vacat eum admittere, mittit ei Clamat ad portam primam, sic enim ipsi vocant, estque portitor aliquis, pugionem inauratum gestans, hoc veniente patet alicui ingressus, alias vero ingredi nerno audet De hoc Rege dicunt aliqui, eum ante haec tempora piscatorem tantum fuisse, regnum per vim tyrannidem ad se rapuisse aula eius siue palatium regium in parte ciuitatis meridionali situm est, aliquot vallis&fossis munitum, ad quod non nisi per septem portas ingressus patet. Ipsum palatium multis trabibus, columnis ligneis impositum est, quarum aliquae coelato opere constant, tecto arundineo constat,& extrinsecus alet ad siue sepimento ligneo undique cinctum est. Nulli autem viro ingressus ad interius hoc palatium pater, satellitium enim Regis ex meris mulieribus constat, a quibus etiam omniaministeria Regia perficiuntur, cum praesertim armis etiam instructae sint, re illis bene ut sciant. Si forte cum aliquo conferre, loqui libeat, perfenestram respiciens, interpretis opera utitur, ut supra quoque dictum est. Vtitur interdum etiam vim inter potandum alias semper inter mulieres suas versatur, quae fricando, terendo, ventulum excitando ei semper
Delectatur autem interdum gallorum concertationibus, quae fieri solentinare palatio suo subiecta, ubi ad fenestram sedens interdum pecuniam deponit, instituta cum alterius cuiusdam galli domino concertatione uter superior futurus sit. Iunioris Regis palatium ei vicinum est, cui similiter a mulierculis inseruitur Solet autem is interdum prodire inpublicum, mulieribus undique cinctus&stipatus, quae omnes bombardis, gladiisque, hastis armatae conspiciuntur. Hoc autem satellitio cinctus interdum flumen ingreditur, ut ibi lavet, interdum Elephantos ad venationem producit, ut sylvestres aliquot capiat, quibus Insula haec admodum abundare cernitur, unde pro certo aliqui affirmant trecentos plus minus Elephantos cicuratos in Achin reperiri, quorum aliqui insignis sunt magnitudinis . Gubernantur autem a ministro aliquo, qui collo Elephanti insidens, furca aliqua caput eius dirigere, flectere solet, in quamcunque partem iter eum facere expetit, cum autem genua flectere, sessorem admittere debet, aliud quidem nihil dicendum, quam Drom, quod verbum ipsi continuo intelligentes ingenua concidunt, atque ita aliquis
58쪽
s DESCRIPTION a NDI E ORIENTALI s
Achis'mis obuoluunt indusiumque ex eodem panno superinduunt, pannum inuo in M, tum capiti si mutim ponentes, nudis pedibus cruribusque ince 2ntes, cu in moris 1bi non sit, Vt Vel tibialia gestent, vel crura&pedes contegant, siue diuites sint, siue pauperes, inter quos non usque adeo facile est discernere, cum vn meadem vestitus ratione omnes viantur, multi tamereperiuntur qui panni saltemgoslypini segmentum circum corpus conuolutum gestant, extremitate alterutra superci umeros iniecta, idque plerunque caerulei coloris existit. Sed mulieres eodem modo vestitae incedunt, capillo post caput conuoluto&reuincto. Salutatur sese inuicem complicata manus fronti admouent, sed ad Regem si forte peruentum est, manus quidem complicandae, capiti imponendae sunt, addita acclamatione Daulaman Con, quod idem est, ac si dicas vivat Rex Vestitus hic quidem indigenarum est, nam quod ad peregrinos attinet, nempe ad Gus aratas, Malabares, . eos, qui vel ex sin in ego alan vel Bengaci ci esto, vel aliis regionibus aduehuntur, patrium vestrius morem retinent, quidam enim gossypinis vestimentis albis, quidam supparo. sublivaculo,
itemque crepidis&c. utuntur. βQuod ad fructus, unde se sustentant, attinet, panem quidem non habent, te eius loco oryga utuntur cocta, in pulmetum parata. Nam cum inde praecipuum suum alimentum habeant, coquere eam optime norunt, parant inde etiam placentas, easque affuso oleo mollificantes Bubal autem habeni magna copia, itemque boues, vaccas extuberantiam aliquam in collo, quasi gibbum habentes, capras hircosque habent plurimos non desunt etiam gallinae, sed satis care vae neunt. Aurantiorum, limoniorum, nes, Indicarum nucum, Tamarindorum, mi , Raphanorum item aliorum olerum, ingens ibi prouentus est. Potus eorum vulgaris aqua est, habent tamen etiam aquam ex nucibus Indicis, or Zau: deitillatam, quaerans aevini igneeliquati homines inebriat, tarachio vocatur. Folia, quae evocant, calce illinita assidue tam diuites, quam pauperes mandunt, adhibito simul fruo nant, hanc enim masticationem stomacho conuenire,&halitum bonum
excitare asserunt. Hollandi inuenerunt in hac urbe etiam alborem quan-
. .. . .. 'Tra si i xc plum plantatam, cuius Iohannes Husto mxistho xx 'pi meminit, a quo Arbore triste dedi vocatur. Nocte enim
floribus undique oppleta est, qui exoriente Sole omnes iterum decidunt.
Lingua plerunque Malaica utuntur, quamuis propriam etiam suam, siue peculiarem habeant, cum praesertim etiam scholam pro erudienda iuuentute aperuerint, in qua legendi, scribendi pueris ratio monstratur, scripturAenim ista more Iudaeorum dextra sinistram versus procedit. rurras, Primo Aprilis, cum Viceadmiratis in naui Hollandia esset, Turcae qua-
'' Oriundi, cum muneribus ad Viceadmiralem veta is, 'qmr, uoissi conductu si bi literas dari petentes, quibus sese a nauibus inita, Tuo x*ira dere possen Druerentur Petebant pmerea, viae ad suam
aliquando accedere regionem vellent, multo eam pipere abundare dicentes Sequenti die nauicula quaeresam ab schin versus Nervata veliticationem instituit, quae onerata erat duobus Elephantis, simulto sulphure, cuius partem maximam nudo Tay Insula leucas ab hoc portu duas di
59쪽
stans, mittit. Tertio Aprilis, cum sibi de rebus omnibus prospexissent, ,
Saburramque siue lapides ex Insula Imusto aggravandis nauibus susti is i. i. cientem aduexissent, cum sex nauibus, celoce a Georgio Spilbergio redempta inde soluentes abierunt, cursum suum versus Septentrionem dirigentes Processit autem cum illis itinere dimidii diei Georgius Spilberagius,qui circa meridiem illis, edicens, Bantamum versus cursum suum direxit, Selandiam inde petiturus, cui literas suas ad amicos in patriam deferendas Hollandi tradiderunt. Accipiebant autem ventum Septentrionalem,dirigebantque cursum suum versus Insulam Uilon. Quarto Aprilis nauiculam quandam videbant, quam paulo post eam esse agnouerunt, quae paulo ante ex portu Achin soluens rie para versus iter suum instituerat. Habebant vero postea s. usque ad Iet tempestatem satis tranquillam vario vento permixtam.
Cum igitur ita in itinere essent,ic Aprilis, qui dies Mercurii erat,ieiunium per omnes naues indixerunt,precesque publica fieri imperarunt, Preceipubliquibus Deum inuocarent, uti nauigationem hanc sibi felicessi : prospera Ragim largiretur, faceretque, ut hac occasione ab iniquitate Lusitanorum perni sim sit u
ciem Hollandorum dies noctesque meditantium liberati,commercia im- posterum sua maiori cum vnitarum prouinciarum fructu, utilitate tractare&pronio uere possent. Caeterum meciocri vento tentes, intraris.&1s Aprilis diem non pauco morte extinctos amiterunt. i. autem die
ventu aliquanto vehementior exortus est, cuius beneficio haud parum promoti sunt, ita ut a. . statim die dilonium ipsis appareret, cum vero adhuc Ieucas inde abessent, circa vesperam anchoras ad I p. orgyas proiecerunt,aberantque adhuc miliare unum a terra. Sequenti as Aprilis die, iter inceptum cotinuaturi leucas adhuc tres juxta littus progi essi sunt, ubi littus tam Dassecuti anchoras statim firmarunt. Veniebant autem ad
Viceadmiralem quidam, fructus, alia afferentes,insignem glaetitiam Ob, hiuhiud
reditum eius declarantes etc. Aprilis, Viceadmiratis, collecti ex omni pretum mabus nauibus iso. armatis ad littus prouectus est. Cum autem in pago quo recalo. dam,donec aestus vehementior cepi aret, quieuissent, eleganti ordine cum vexillis stympanis cacatecalo versus salutatum Regem porro contenderunt. Viceadmiratis autem Elephanto insidebat, de ciuitas aterasi alit tore maris ad duo miliaria distat. Cum vero eo venissent, Regique munera sua obtulissent amice admodum& honorifice ab eo excepti sunt,erant-
ciue ibi centum vel amplius subditi in aciem quasi dispositi, ut sicloporum bombardarum displosionibus specimen sui in hac arte profectus exhiberent, quamuis siclopos tractare nondum expedite satis possent offerebat autem Viceadmiratis Regi epistolam aliquam, quam Regi in Canae
transmitteret,ut de aduentu suo quam primum edoceretur,qua epistolam Rex etiam statim deferri curauit Incolae passim gaudium, laetitia suam, quam ob aduentu Hollandorum conceperant, variis signis declarabant, Gradisi a cumq; per domus varias distributi essent,is iam vespera instaret,cibu ipsisti ad Regem Rex oxyZa nempe, gallinas, piseos, mel, more regionis usitato,affecti cu in Malec orauit Boues, bubali magna copia ibi habentur, sed eos nes mactare,nes prosciscitur, in cibum assumere,cuiquam licet,Cumq; nefas esse putarent eos occidere, Hollandis illos etiam vendere recusabant. Caeterum pernoctantes ibi somnum capere eos muscae, culi Ces non sitiebant, nam incolae, ut ab eis sese vindicarent, per totam noctem flammam fumumque eo loco,ubi do mire consueuerunt, fouere visi sunt.
60쪽
co DESCRIPTION INDI DE ORIENTALIS
Vt illuxit autem iterum surgentes statim, naues suas repetierunt Viceadmirati cum aliquot aliis in urbe manentibus, idque eam ob causamo quod Rex promis crat septem ingulis diebus cetuos ad nauerum transmittere, Dieis Thomas quidam Tongeiarum celocis administrator cum aliquot alus scapham Vaceadmirat cingressus, versus angulum Septentrionalem, leucas fere duas, ad pagum P - dictum, profectus est, ut Praefectum eius muneribus aliquot salutaret atque donaret . anus iste unius fere itinere a littore distat,&iuxta aestuarium quoddam maris situs est. Eodem vero tempore dua adhuc scaphae, Sepis nempe Hollandica:&, stingae, Austrum versus excurrerunt, ad pagus quendam Panais dictum, quia nauibus fere adleucas o. aberat Assumpserant vero secum
etiam merces quasdam, ut eas ibi, ut, alibi locorum pro gallinis 5c fructibus variis permutarent.
s. hiis Cir m*Udiem vixi mi Aprilis Rex in Galateolo ad littus maris, cum O. M. uo . vel I in Elephantis ducentis fere armatis, qui hastas, arcusque &kladios fisitar euaginato , cum siclopi a Lque bombardis gestabant. Rex ipsemet indu si eleganti candido indutus erat, superiniecto thorace sericeo, globulis aliquot colligato, circum pudenda&femur ipsum pannoto Sypino circumuolutus erat, mitram in capite gerens rubram eleganti iunctitra con- sutam, Mauro leuiter fimbriatam Auriculas habebat ad humeros usque propendentes, maliquot annulis aureis exornatas Hollandi autem cum
cognouissent, Regem in littore esse, tria tormenta singulis in nauibus honoris ergo displos erunt, moxque Viceadmirati s Capham cum scio petariis quibusdam militibus ingressus, ad littus prouectus est, ubi post mutua salutationem satis diu interueniente interprete inuicem locuti sunt Gmemorabat vero inter alia Rex, ante decem vel duodecim annos validi cum quendam ibi vaticinatum fuisse fore, ut post exactos decem vel duodecim annos populus peregrinus eo aduentarer, cuius opera Lusitani Ins a ista encerentur, putare igitur se dicebat, populum istum Hollandos esse, cum illi sese hostes Lusiitanorum profiterentur. Attulerat autem ipsis pisces aliquot cum multis fructibus, Vceruo uno, cumque vespera iam instaret, cum omni populo iterum recessit. Paulo autem ante discessum eius Hollandis mirabile quoddam specta,r . . . . culum in littore exhibitum est a praestigiatore quodam, qui catenis ferreis uidam ubi ornatus erat, habens simul cupream quata sartaginem seu tabulam potius iandi, flecta a collo suspensam, quae effigies aliquot Cacodaemonum Hollandis visenculum exbi das exhibebat. Praestigiator autem hinc inde discurrens, tabulam modom abiecit, modo sublatam rursus a collo suspendit, tandem arreptum cultruadmodum latum, quem ad catenam ferream alligatum habebata perfemur adegit, catenamque ferream per vulnus illud mediam protraxit Hoc facto iterum discurrens clamauit, prolatum cultellum alium ad collum admouit, paratus nimirum eum per collum transigere, dummodo id Hollandis gratum fore sciret, qui obuerso ei tergo abierunt, audierunt vero post modo eum vulnus illud ultro purgasse, aqua marina eluisse testa quadam de perfracst olla emplastri loco ei imposita Caeterum cicatrices in femore plures Hollandi viderant, unde eum lusum hunc non semel lu-usse coniecturam facere difficile non erat. Primo Maii nihil notatu dignum factum est, nisi quod ab illis, qui in littore erant, gallinas, Bonanes, Coquos, fructus alios, pro plumbo, speculis&cultellis, tac permutando redimerent, sed piscatum, aquatumque quidaru