장음표시 사용
111쪽
, est nisi Deus, quia non potest nisi velle bo
Quae addit Ian senius, refutatione opus non habent, satis refutata lint in superioribus solutionibus. Refutatio Cap. F. CA parcetiam s. sequenti, Ian senius fiam probare distinctionem nititur ex Damasceno lib. . Orthodoxae fidei cap. ut citat 17. tamen quod dicit, ibi non reperitur, sed in cap. 1 . Cum diuina natura se suapte natura liberum ambitrium volendique facultatem habeat, homo quoque in imago arbitri libertate, molendique facuLtate naturaliter praeditus eri, quippe Patres liberum arbitrium voluntatem esse de erunt. Et quia nihil ad situm propositum faciunt, imo illud des, truunt, dicit Damascenum haec verba subiungere, quae tamen a ijs longe distant , enim ero
cum moluntatem dicimus, non eam coactam ac nece
sitate constrictam, sed liberam dicimus; Vnde contacludit coactionem tantum, non necessitatem destruere libertatem , Quod certe manifeste ex eo falsem apparet, quod Damascenus non tantum coactionem, sed etiam necessitatem excluserit,4 merito: Quid enim interest quomodo libertas arbitri prohibeatur coactione Vel necessitate , si necessitas idem operatur quod coactio3
112쪽
Addit uenim Iansenius alium locum ex D masceno,quem citato libro L. Orthodoxae fidei
cap.a7 quem aduersus eum retorquemus, cuius haec veroa sunt Arbitri libertas rationi annexans
esse est aut enim rationis particeps homo non erit; a Grandine praedit tinnes em quoque amomin arbis moe potestas futura est, Quid inde possit colligere Ianianius arbitrium, penes lectorem relinquo, atque ut facilius concipere possit quantum hoc Iansenio noceat, addo ex Damasceno verba ecedemia: Quocirca inquit quisquis conuittat, perinde consilint, tali ram rerum, agendarum eleetio in ipsius potestate sit , ut, quod ex consiliatione melius commodiusque
ram non ducunt, sed ab ea ducuntur, c loqui- r: Homo contra Vtpote rationis particeps, A naturam potiusducii quam 'aducatur,quo, se ut etiam malilaid spetit, vel operitum in comprii reacco rure u velit hipsi Melu
Quod addit Iansenius Angelos esse libero aratario praeditos, non negamus Ex his patet-- per libertim esse is nisi Ni m , ea lauadremumsuarum potestatem habere, posse comsiliare,ita ut electarum rerum electio, executio apud eumliberam neat, pos* appetitum sium
113쪽
sEMPER EFFICACEM. Ioscoercere,vel ipsi obsequi,si velit, quae omnia manifestissime destruunt anseni sententiam. Quae sequuntur in Iansenio loca ex Dama Dceno, quae idem dicunt quod praecedentia, non minus eius sententiam destruunt, ex his tamen sic concludit. Ex quibus, inquit, valde manifestum est, author Damasceno , cur impetus illi
non rationales, quibus homo.perceditur, non sunt L
lo modo liberi, quia videlicet non sunt rationales. Sed profecto haec raciocinatio anseni non est rationalis, quia homo ita rationalis est , ut trossit libere consultare, eligere bonum vel ma-um, quanquam saepissime post cupiditates suas eat, gratiam Dei respuat, ratione quidem male utitur, eligendo malum sub specie boni, Nec ideo tamen irrationalis dici potest, S: inter
Quod addit etiam Ianianius . ex eodem Damasceno lib. 1. Orthodoxae fidei cap. 22 nulla indiget refutatione, satis enim illum refutat Damascenus, ut clare apparebit tum ex his, quae roducit an senius, tum ex verbis praecedentius iubsequentibus, adeo textum Damas.ceni integrum hic adhciemus. Dicitur autem voluntas, tum dejs, quae in nostra potestate consistunt, tum de ij quae in nobis minime
s a sint, hoc est inde j quae feri possunt: Etenim
libidini indulgere, aut pudicitiae studere, aut dormire,
Hali id huiusmodi lirumque morumui, quin
114쪽
quidem omnia in arbitrio nostro sita sunt, ae fieri possunt molumus item Reges se, id quod in nobis hauset aquam situm est et volumus etiam forti minquam ex hac vita excedere, quod, idem penne r. M tas pore sne ectat, non ea m eadfinem pertinet adfinis quidem est id, quia HLMati
subjcitur , verbi gratia, Regiam dignitatem tenere, vel incolumi valetudina esse , adfinem autemspectat
id de quo consilium evitur, hoc est modus mel ad Asiendae sanitatis vel Regiae dignitatis ratempore sequitur inuestigatis, consideratis. Deinde si de re aliqua quae in arbitrio nostro sit, agatur, conmbum seu deliberatio existiti est autem consilium uestigandi an titio, de his rebus agendis oritur, quarum penes nos est potestas Deliberat enim quispiam, an rem aliqua m aggredi debeat ne ne , mox id quod melius conducibilissique seturum sit expendii, sin iudicium dicitur , postea a Fritur , atque id quod consit non it, comprobat cramplectitur; sum his, hoc est sententia moratur into si ita iudicet, ita-- ad idquod iudicatum est, mi nime affetatur , hoe est, minime illud amplexetur, sententiae nomen id minime obtinebit. Iam mer post Asemonem existit electio Nihil enim aliud incitio est, quam e duasus rebus propositi ineris praera susceptis Demum post electionem ad actionem
se confert, ac dieitur ορική, id est impetus Deinceps in i a actione mersatur, eaque ititur m tum se s
115쪽
ponit En mero in bruti animantibin pratisin, mi re alicuius appetitus existit, impetus quoque ad actionem sit, rati is enum fers est eorum appetι- tis , sique naturae, appetitione ducuntur auo fimthmi semodi appetitio nec naturalis , nec detinerans voluntas dici positi miluntassiquidem est rationalis naturalis , atque a libera potestate manans appe- titio. At in homini utpote ratione praeditis, na --alii Neritis non tam ducit quo ducitur; meraonim ae libera potestate eis cum ratione mouetur, quod , delicet itales et in cognitione sitae facultates in homine coniunctae sint, ac proinde libera potestate appetit , vult, quaerit, considerat, deliberat, iudicat, asscitur, eligit, ad agendum btur, ac d Gnique in j quidem rebus, quin naturae consentaneae sunt , agit, c. Ex his enim non modo sequitur quod falstur ansenius, omnes omnino imotus hominis esse liberos, nisi sertas e xlii a Mit rationales:
sed omnes hominis motus, licet contra rationem, non desinunt esse rationales, quia inel 1-gendo bonum vel malum licet ni te ebgat, non desinit esse mionalis Propterea ex h0c textu Damasceni, sequitur multa esse in voluntate,
quae non sunt in potestate hominis volentis sunt
ramen semper in potestate volandi aut nolendi. eterea in no textu Daminem apparet homi nem posse amplem Vel reprobare bonum, suncipere vel refcer gratiam Dei; homo enim in
116쪽
ioc GRATIAM DEI NON ESs Epotestate habet eligere quidquid voluerit.
Addit Iansenius alium textum ex eodem D, masceno lib. s. caup i . cuius haec verba sunt. Peculiari pore et egetatis est, motus iste , in quo inest vis alendi, augendi ac gignendi sensitiuae in . ternus motus , rationalis atque intellectualis agitatio ea, quae in arbitri libertate sita est auare si v , gelativae naturaliter inest motis ea, inquavis alendi, inest tensitiuae item internus motus, naturaliter etiam rationali eis intePectuali inest motus iste,
qui ex arbitri libertate existit. Et mox subiungit Arbitri porro libertas nihil aliud est quam motu
ira, Uro de duabus volaxuatibus definiens Lib. dedui Mntatem, quae est facultatis ipsius motus , Voluntas bus volunta inquit appetitio est eius, quod ratione utitur, hoe ess kbμβ naturae rationalis naturae consentanea G alia def*nitione, items ue mentis operatricis liber motus.
Deinde uolungit Iansenius suam sententiam; Non poset clarius declarare Damascenus , si hoe ex professo deciarandum fusecepisset, quod omnis voluntatis cum ratione motus,sit hoc ipso liber, sicut hoe ipse libera creatura quae rationalis: proinde si qua
necessitas in motu moluntatis reperiatur, dummodo non sit iolentia, nulti modo libertati eius aduersetur, dummodo rationalis motus voluntatis esse perseueret.
Quod certe nescio unde possit colligere , nec
enim in his textibus necessitatis aut violentiae ulla mentio Praeterea in his texti busi praecedentibus Damascenus aperte dicit, ideo liberum
117쪽
homini arbitrium, quia motus eius ex rationali intellectuali ratione Melectione ad utrumlibet procedit siue libidini indulgere, sitae pudicitiae studere,&α Addit quarto, aliam fiam ratiocinationem lan iussis verbis auarao quia tiberam eo m dod sim esse iri, adestis nostra potestate, thoe v Giselem iter uocuit, si a quoque extim --en Oidimus quid sit -- in testate ex Amrustinoue pro e stitit. Porro it etiam Damasienus declararet quid esse me habere insin potestate suae mi Misnuam turine comprehenderer,docetisse. Quae omnia inepte ficio dicunturi nec mini Augustinus unquam, nec Damascenus hic nec alibi doeuit, id tantum in nostra voluntate esse quod possumus cum volumus multa enim avnim in nostra potestate quae mei volumus
nostra potestate consistunt, rum de iis, Quae in
118쪽
ergo loquitur de lyontaneo , es eo quod est in potestare seu arbitri libertate, ea, quae fiunt partim iunostra potestate sita sunt , in nostra potestate sunt, ea, quae Γιerum est nobis facere , vel non facere , id est: Persequitur ansenius, Eae facimus si volumus, ut definit Augustinus: Sed addere debuit Iansen idem nius , vel quae non facimus si nolumus. Sed quia hoe strictius vulgi sensu dictum esse videbatur,
explicationis loco adjicit, hoc est ea omnia, quae Liro . 1'onte facimus neque enim ea 'onte a nobis feri dicerentur, scilicet rationalibus ratione tentibus, s nam actio apud imum definitur operatio naturalis , ita ut brutorum non sit actio , quia non agunt, sed aguntur' si actio in arbitrio nossro mi nime posita esset haec est causa curiam cenus, eum in eodem loco , tum alibi in eodem libro , id quod homo 'ontanee facit, laudem, aut vituperationem comitem habere tradit; Porro ab hoc genere Iiberi est existentis in nostra potestate statim distinguit, aliud genus liberi , quod magis proprie tale vocari soler, de quo scilicet deliberamus, Proprie autem inquit in nostra potestate consiHunt ea omnia, quae ad animum flectant, oe de quibus deliberamus Ex quibus verbis, nihil minus resilit, quam quod intendit an senius , cuius naentem Vtinus quicque facilius comprehendere possit, clariusquam ipse explicabimus Vult enim dicere quod toties inculcat homines voluntarie amplccti gratiam, quia libenter&voluntarie ipsi obsequun-
119쪽
tu licet necessario, nos vero libenter fatemur, eos, qui gratiam Dei amplectuntur, libere quidem voluntarie illam amplecti, sed nunquani necessisio in illorum im libero arbitrio semper stum est velle vel nolle ,sinere vernon fac re, ulcipereii aliam, es eam recusare. Et hoc est, quod docet Damascenus in locis a Ian senio citatis quod expressius docet in i)ldcm , ex quibus ea, quae prudentervi came omisit anse-nius, quae ad inrisini cap.:6-ὐ muc Proprie autem in nostra potestate consistunt omnia,ea quae ad eum spectant, de qui, bus deliberamus. Consilium pori ac delibe-- ratio de in rebus suscipitur , quae peraeque in, utramque partem contingere possunt, ubi Lector conliderare potest indifferentiam adis utrumlibeto et aeque aut cm contingens, id
ipsum possumus,4 quod ipsi ad-
Mirago haec igitur arbitraria ac no bis umera, sunt, quae, tram ove partem aeque contin
is non facere, appetere ea, quae inini e n e Mia sunt S non appetere, nuntiri S non mentia, ii Uibine redi non tribuere, hocque conuenit
120쪽
ri bus desvirtutis& viiij munus versatur, horum, enim libera penes nos est potestas , quin interis ea etiam quae peraeque in utramque partem, contingere queunt , artes numerandae sunt, is est enim in nobis situm, eam quae arriserit, vel ,, amplecti, vel rejicere. Sexto Iansenius producit Damaseenum in eodem loco, ut probet coactum, inuitum opponi spontaneo unde cum nihil colligat Mid non negemus, hic non transcribemus. Pergit iterum ansenius male ratiocinari,
contra se edere, ut satis patebit ex eo ipse quod produci. sic enim loquitur, Sicut eoactum stinvitum oppoqui isti stontaneo creaturae rationalis, ita eodem modo coadsum , heu miolentiam opponit libero. Nam lib. a. cum hominem voluntate liberumisba sa creatum es docuisset, ut esset capax virtutuos vi cap. ia tis rationem adjicit meque enim Pirtutis nomen
obtinere potest, quod quis per Him atque invitus efficit, quasi dicerer quod non 'cit voluntatis liber tale Et lib. 3. Cum tradidisse Christum habere,
Lib. , ,ρ luntatem p Enimvero inquit cum voluntatem diei γε mus , non eam eoa tam ae necesstate eonstrictam, sed liberam dicimus , me. Neque erum diuinas tu increata natura coactum nihil habet, sed ne intellectualis quidem errata , quod hine persticuum est nam cum Deus natura sonus sit. D natura conditor natura Deus , haudquaquam